Xem mẫu

Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007

Nghieân cöùu Y hoïc

ÑIEÀU TRA DÒCH TEÃ BEÄNH TAI MUÕI HOÏNG ÔÛ TREÛ EM TUOÅI MAÃU GIAÙO
TAÏI CAÙC TRÖÔØNG MAÀM NON QUAÄN 8-TP.HCM
Phan Caûnh Tuù*, Nguyeãn Höõu Khoâi**

TOÙM TAÉT
Muïc tieâu: Xaùc ñònh tyû leä beänh Tai Muõi Hoïng vaø tìm hieåu moái lieân quan giöõa moät soá yeáu toá dòch teã hoïc
vôùi beänh Tai Muõi Hoïng ôû treû em tuoåi maãu giaùo (4-6 tuoåi).
Ñoái töôïng vaø phöông phaùp nghieân cöùu: moâ taû caét ngang, 2072 treû 4-6 tuoåi taïi caùc tröôøng maàm non
quaän 8- TP.HCM töø ngaøy 10/03/2006 ñeán 15/05/2006.
Keát quaû: Tyû leä beänh TMH so vôùi toång soá khaùm: beänh TMH chung: 68,73%, vieâm hoïng-muõi: 64,77%,
amiñan quaù phaùt: 46,04%, amiñan quaù phaùt coù nguû ngaùy: 7,77%, vieâm tai giöõa tieát dòch: 5,79%, vieâm tai
giöõa caáp: 0,1%, vieâm oáng tai ngoaøi: 0,14%, thuûng nhó: 0,14%, dò vaät tai: 0,19% vaø coù 1 ca dò vaät muõi:
0,05%. Moái lieân quan giöõa yeáu toá dòch teã hoïc vaø beänh TMH: ôû maùy ñieàu hoøa laøm taêng tyû leä beänh TMH, lôùp
hoïc coù só soá lôùp treân 40 chaùu khoâng laøm taêng tyû leä beänh TMH.
Keát luaän: Caàn quan taâm ñeán beänh TMH ôû treû em maãu giaùo, ñaëc bieät laø vieâm hoïng-muõi vaø vieâm tai giöõa
tieát dòch.

SUMMARY
EPIDEMIC INVESTIGATING OF ENT DISEASE IN KINDERGARTENER AT NURSERY SCHOOL
IN DISTRICT 8 IN HCM CITY
Phan Canh Tu, Nguyen Huu Khoi * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 11 – Supplement of No 1 - 2007: 115 - 118
Objective: To determine the prevalence of ENT disease and to study the association of ENT disease in
kindergartener with some epidemic factors.
Study design: a large epidemiological cross section-descriptive study.
Methods: Data were analysed from 2072 children aged from 4 to 6 years with a Stata 8.0 software,
performing from 10/03/2006 to 15/5/2006 at nursery school in district 8 in HCM city.
Results: the overall prevalence of ENT disease (68.73%), rhinopharyngitis (64.77%), tonsillar
hypertrophy (46.04%), tonsillar hypertrophy with snoring (7.77%), otitis media with effution (5.79%),
acute otitis media (0.1%), external otitis (0.14%), tympanic membrane perforation (0.14%), foreign body of
ear (0.19%) and foreign body of nose (0.05%). Children living in air-conditioned house have more
prevalence of ENT disease, a class has over 40 children did not increased prevalence of ENT disease.
Conclusions: We should interest in ENT disease in kindergartener, especially in rhinopharyngitis and
otitis media with effution.
sinh hoaït, chöa ñöôïc chaêm soùc y teá ñaày ñuû. Hieän
ÑAËT VAÁN ÑEÀ
quaän 8 coù khoaûng 7000 hoïc sinh maàm non hoïc taïi
ÔÛ treû em, moãi khi tieáp xuùc vôùi moät khaùng
20 tröôøng, cô sôû vaät chaát tröôøng hoïc ña soá chöa
nguyeân vi truøng môùi laï, treû deã bò toån thöông ôû lôùp
ñaït, thöôøng chæ laø nhöõng ngoâi nhaø dieän tích chaät
bieåu moâ cuûa nieâm maïc muõi, gaây ra beänh TMH vaø
heïp, thieáu saân chôi vaø tröôøng maàm non laø nôi taäp
deã daãn ñeán bieán chöùng. Quaän 8 TP.HCM laø quaän
trung ñoâng ñuùc treû em. Vì theá treû em maãu giaùo (4noäi thaønh ngheøo, nhieàu daân nhaäp cö, ña soá laø lao
6 tuoåi) laø löùa tuoåi deã maéc beänh vaø coù taàn suaát laây
ñoäng phoå thoâng, ñôøi soáng ngöôøi daân coøn thaáp, moâi
nhieãm beänh cuõng raát cao. Ñeå tìm hieåu veà tình
tröôøng soáng chöa ñöôïc veä sinh, treû em thieáu nôi
hình söùc khoûe vaø beänh taät cuûa treû em maãu giaùo,
* BV Ñöùc Linh, Bình Thuaän
** Boä moân Tai Mũi Họng - Ñaïi hoïc Y Döôïc Tp. Hoà Chí Minh

116

Chuyeân Ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét

Nghieân cöùu Y hoïc

Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007

nhaèm goùp phaàn chaêm lo söùc khoûe cho treû em maãu
giaùo noùi rieâng vaø treû em noùi chung, cuõng nhö goùp
phaàn vaøo quy hoaïch ñaøo taïo ñoäi nguõ Thaày thuoác
TMH taïi ñòa phöông moät caùch thieát thöïc vaø hieäu
quaû trong coâng taùc chaêm soùc söùc khoûe ban ñaàu.
Chuùng toâi tieán haønh “ñieàu tra dòch teã beänh tai muõi
hoïng ôû treû em tuoåi maãu giaùo taïi caùc tröôøng maàm
non quaän 8-TP.HCM” vôùi muïc tieâu nhö sau:

Caùc yeáu toá dòch teã hoïc thu thaäp thoâng qua boä
caâu hoûi in saün phaùt cho phuï huynh.

- Xaùc ñònh tyû leä beänh TMH ôû treû em tuoåi maãu
giaùo.

Tyû leä beänh TMH

Caùc döõ lieäu naøy ñöôïc nhaäp lieäu theo phaàn
meàm Epidata vaø xöû lyù thoáng keâ baèng phaàn meàm
Stata 8.0.

KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU
Toång soá treû ñöôïc khaùm laø 2072.
Baûng 1: Tyû leä beänh TMH chung so vôùi toång soá khaùm

- Tìm hieåu moái lieân quan giöõa moät soá yeáu toá
dòch teã hoïc vôùi beänh TMH treû em tuoåi maãu giaùo.

Beänh TMH chung

Soá ca

Tyû leä%

Coù beänh

1424

68,73%

ÑOÁI TÖÔÏNG - PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN
CÖÙU

Khoâng beänh

648

31,27%

Toång soá

2072

100%

Thieát keá nghieân cöùu

Baûng 2: Tyû leä t öøng beänh TMH so vôùi toång soá khaùm
Soá tt

Beänh TMH

Soá ca

Tyû leä%

Moâ taû caét ngang.

1

Vieâm hoïng-muõi

1342

64,77%

Ñoái töôïng nghieân cöùu

2

Amiñan quaù phaùt coù nguû ngaùy

61

7,77%

3

Dò vaät muõi

1

0,05%

4

Vieâm tai giöõa caáp

2

0,1%

5

Vieâm tai giöõa tieát dòch

120

5,79%

6

Thuûng nhó

3

0,14%

7

Vieâm oáng tai ngoaøi

3

0,14%

8

Dò vaät tai

4

0,19%

Caùc treû ñöôïc sinh töø naêm 2000 - 2002 vaø hieän
ñang hoïc baùn truù taïi caùc tröôøng maàm non thuoäc
quaän 8, TP.Hoà Chí Minh.

Xaùc ñònh côõ maãu
2

Theo coâng thöùc: n = Z

(1- /2)pq/d

2

n: côõ maãu
Z: trò soá töø phaân phoái chuaån (Z = 1,96)
P: tyû leä maéc beänh (qua khaùm thöû chuùng toâi coù
P = 70%)
q = 1-p
d: ñoä chính xaùc (chuùng toâi choïn d = 0,02)
Nhö vaäy n = 1,96.0,70(1- 0,70)/0,02 = 2017
hoïc sinh.

Phöông phaùp choïn maãu
Choïn maãu cuïm.

Phöông tieän nghieân cöùu
Ñeøn Clar AÁn Ñoä, caây ñeø löôõi, banh muõi, loa
tai, duïng cuï laáy raùy tai, ñeøn soi tai coù bôm hôi
hieäu HEINE cuûa Ñöùc. Maùy ño nhó löôïng caàm tay
MT10 cuûa Ñan Maïch.

Thu thaäp vaø xöû lyù soá lieäu
Phaùt hieän beänh baèng thaêm khaùm laâm saøng vaø
ño nhó löôïng cho taát caû caùc chaùu.

Tai Muõi Hoïng

Tyû leä amiñan quaù phaùt chieám 46,04%
(954/2072).

Moái lieân quan giöõa moät soá yeáu toá dòch teã
hoïc vaø beänh TMH
Tyû l eä beänh TMH theo giôùi
Baûng 3: Tyû leä beänh TMH theo giôùi
Giôùi

Beänh TMH

Toång soá

Nam

Nöõ

805 (72,72%)

619 (64,15%)

1424 (68,73%)

Khoâng beänh 302 (27,28%)

346 (35,85%)

648 (31,27%)

1107 (53,43%) 965 (46,57%)

2072 (100%)

Coù beänh
Toång soá

Test

2

: P-value = 0,0001

Tyû leä beänh TMH theo tuoåi
Baûng 3.4: Tyû leä beänh TMH theo tuoåi
Beänh
TMH

Tuoåi

Toång soá

4

5

6

Coù beänh

431
(74,05%)

465
(70,03%)

528
(63,92%)

1424
(68,73%)

Khoâng
beänh

151
(25,95%)

199
(29,97%)

298
(36,08%)

648
(31,27%)

117

Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007
Toång soá

582
(28,09%)

664
(32,05%)

826
(39,86%)

2072
(100%)

Hoài qui logistic: P-value = 0,0001

Moái lieân quan giöõa só soá lôùp vaø beänh TMH
Baû ng 3.5: Moái lieân quan giöõa só soá lôùp vaø beänh TMH
Só soá lôùp

Toång soá

Beänh TMH

Töø 40 trôû
xuoáng

Coù beänh

664 (70,86%)

760 (66,96%) 1424 (68,73%)

Khoâng beänh 273 (29,14%)

375 (33,04%) 648 (31,27%)

Toång soá

Test

937 (45,22%)

Treân 40

1135 54,78%)

2072 (100%)

2

: P-value = 0,056

Moái lieân quan giöõa ôû maùy ñieàu hoøa vaø beänh
TMH
Baûng 3.6: Moái lieân quan giöõa ôû maùy ñieàu hoøa vaø
beänh TMH
Beänh TMH
Coù beänh

ÔÛ maùy ñieàu hoøa
Coù

Khoâng

Toång soá

259 (75,51%) 1165 (67,38%) 1424 (68,73%)

Khoâng beänh

84 (24,49%) 564 (32,62%) 648 (31,27%)

Toång soá

343 (16,55%) 1729 (83,45%) 2072 (100%)

Test

2

: P-value = 0,003

BAØN LUAÄN
Tyû leä beänh TMH
Tyû leä beänh TMH chung so vôùi toång soá khaùm
Beänh TMH chung ôû tuoåi maãu giaùo chieám tyû leä
khaù cao (68,73%). Löùa tuoåi maãu giaùo laø löùa tuoåi
deã maéc beänh vaø coù söï laây nhieãm cao trong tröôøng
maàm non. Maët khaùc moâi tröôøng soáng ôû quaän 8
chöa ñöôïc veä sinh. Vì theá tyû leä beänh TMH cao.
Tyû leä töøng beänh TMH so vôùi toång soá khaùm
Vieâm hoïng-muõi chieám cao nhaát (64,77%). ÔÛ
treû em, do thieáu khaû naêng mieãn dòch caàn thieát ñeå
trung hoøa nhanh choùng caùc khaùng nguyeân. Vì vaäy
moãi khi tieáp xuùc vôùi moät khaùng nguyeân vi truøng
môùi laï, treû deã bò toån thöông ôû lôùp bieåu moâ cuûa
nieâm maïc muõi vaø ñöa ñeán vieâm hoïng-muõi. Vieâm
hoïng-muõi thay ñoåi töø 3 ñeán 6 ñôït nhieãm khuaån
haøng naêm vaø coù theå cao hôn nhieàu ôû moät soá treû vaø
xuaát ñoä naøy tyû leä tröïc tieáp vôùi xuaát ñoä tieáp xuùc
nhaø treû, maãu giaùo(2).
Vì ôû treû em amiñan quaù phaùt laø söï ñaùp öùng
mieãn dòch sinh hoïc neân khoâng phaûi taát caû amiñan

118

Nghieân cöùu Y hoïc

quaù phaùt ñeàu laø beänh lyù. Do ñoù chuùng toâi taïm xeáp
amiñan quaù phaùt coù nguû ngaùy vaøo beänh TMH vaø
tyû leä naøy laø 7,77%. Chuùng toâi phaùt hieän tyû leä
amiñan quaù phaùt ôû löùa tuoåi maãu giaùo laø 46,04%.
Kara C.O. vaø cs (2002) nghieân cöùu treân 1211 treû ôû
tröôøng hoïc töø 6-13 tuoåi ôû Thoå Nhó kyø: amiñan lôùn
töø nheï ñeán hai amiñan chaïm nhau laø 81,3%(3), cao
hôn nghieân cöùu cuûa chuùng toâi. Löùa tuoåi 3-7 laø thôøi
kyø voøng Walderyer phaùt trieån maïnh vaø to ra neân
tyû leä amiñan quaù phaùt ôû treû maãu giaùo cao.
Chuùng toâi chæ phaùt hieän thaáy 2 ca VTG caáp.
Theo chuùng toâi nghó vì caùc chaùu soát cao, ñau tai
nhieàu ñeàu khoâng ñi hoïc.
Tyû leä vieâm tai giöõa tieát dòch trong nghieân cöùu
cuûa chuùng toâi laø 5,79%. Nhö vaäy tyû leä maéc beänh
VTGTD trong nghieân cöùu cuûa chuùng toâi thaáp hôn
cuûa Ñaëng Hoaøng Sôn (7,1%)(5), Nguyeãn Hoaøi An
(8,98%)(1), Saim (13,8%), Zakzouk (7,5%),
Marchisio (14,2%) vaø cao hôn cuûa Lyn (1,9%),
Tong (5,3%). Trong ñôït ñieàu tra cuûa chuùng toâi
phaùt hieän 1 tröôøng hôïp ñang ñaët Diabolo coøn ña
soá treû khoâng ñöôïc phaùt hieän beänh tröôùc ñoù. Nhö
vaäy beänh VTGTD dieãn tieán aâm thaàm ít ñöôïc phaùt
hieän vaø ñieàu trò, maëc duø trong coäng ñoàng coù tyû leä
khoâng nhoû maéc beänh naøy.
Thuûng nhó coù 3 ca (0,14%), trong 3 ca naøy thì
coù 1 ca thuûng nhó do ngoaùy tai, sau ñoù coù ñôït chaûy
muû tai 4 thaùng thì khoâ. Hieän taïi caùc tai ñeàu khoâ.
Chuùng toâi cuõng phaùt hieän coù 4 ca vieâm oáng tai
ngoaøi (0,14%). Tyû leä naøy thaáp hôn cuûa Hoà Höõu
Nhôn (0,57%) ñieàu tra treân ñoái töôïng hoïc sinh
Trung hoïc cô sôû(4).
Coù 4 ca dò vaät tai (0,19%) trong ñoù coù 2 ca laø
haït nhöïa trong xaâu chuoãi, 2 ca laø boâng goàn coøn soùt
laïi do ngoaùy tai vaø chuùng toâi ñaõ laáy cho caùc chaùu.
Dò vaät muõi chæ coù 1 ca: do dò vaät ôû saâu neân
chuùng toâi höôùng daãn phuï huynh ñöa chaùu ñi khaùm
vaø laáy taïi cô sôû coù chuyeân khoa TMH. Keát quaû
laáy ra ñöôïc haït boâng nhöïa.

Moái lieân quan giöõa moät soá yeáu toá dòch teã
hoïc vaø beänh TMH
Qua baûng 3.3 ta thaáy tyû leä beänh TMH ôû treû nam
(72,72%) cao hôn nöõ (64,15%), söï khaùc bieät naøy coù yù
nghóa thoáng keâ (P-value < 0,05). Trong caùc beänh

Chuyeân Ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét

Nghieân cöùu Y hoïc

Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007

TMH ôû treû em maãu giaùo thì vieâm hoïng-muõi chieám
ña soá vaø ñaây laø beänh deã laây qua dòch muõi vaø treû nam
laïi hieáu ñoäng hôn treû nöõ neân coù theå laøm cho tyû leä
beänh TMH ôû treû nam cao hôn nöõ.
Qua baûng 3.4 cho ta thaáy tyû leä beänh TMH treû
em tuoåi maãu giaùo ôû caùc tuoåi khaùc nhau coù yù nghóa
thoáng keâ (P-value < 0,05): ôû treû 4 tuoåi laø cao nhaát
(74,05%), ôû treû 5 tuoåi (70,03%) vaø thaáp nhaát laø ôû
treû 6 tuoåi (63,92%). Theo y vaên thì NKHHT xaûy
ra ôû treû döôùi 5 tuoåi cao hôn ôû treû 5-12 tuoåi, maø
beänh TMH ôû treû em chuû yeáu laø NKHHT, ñieàu naøy
goùp phaàn lyù giaûi ôû löùa tuoåi maãu giaùo thì tuoåi nhoû
hôn bò beänh TMH nhieàu hôn.
Baûng 3.5 cho thaáy söï khaùc bieät khoâng coù yù
nghóa thoáng keâ veà tyû leä beänh TMH cuûa treû hoïc ôû
nhöõng lôùp coù só soá lôùp töø 40 trôû xuoáng vaø treân 40
(P-value > 0,05). Nhö vaäy, trong nghieân cöùu cuûa
chuùng toâi chöa tìm thaáy moái lieân quan giöõa beänh
TMH vôùi só soá lôùp töø 40 trôû xuoáng vaø treân 40 treû.
Keát quaû baûng 3.6 cho thaáy nhöõng treû soáng ôû
nhaø coù maùy ñieàu hoøa coù tyû leä beänh TMH (75,51%)
cao hôn nhöõng treû soáng ôû nhaø khoâng coù maùy ñieàu
hoøa (67,38%). Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa thoáng
keâ (P-value < 0,05). Coù theå ôû maùy ñieàu hoøa laøm
cho nieâm maïc muõi phuø neà; khoâng khí trong phoøng
coù maùy ñieàu hoøa khoâng ñöôïc loïc saïch vaø söï cheânh
leäch nhieät ñoä cao giöõa khí trôøi vaø trong phoøng coù

Tai Muõi Hoïng

maùy ñieàu hoøa neân laøm cho treû deã maéc beänh TMH
hôn.

KEÁT LUAÄN
Beänh TMH ôû treû em tuoåi maãu giaùo ña soá laø
vieâm hoïng-muõi (64,77% so vôùi toång soá khaùm). Do
ñoù chuùng ta caàn chuù yù ñeå coù bieän phaùp ngaên ngöøa.
Moät beänh dieãn tieán aâm thaàm, ít ñöôïc phaùt hieän vaø
laø nguyeân nhaân haøng ñaàu gaây giaûm thính löïc ôû treû
em ñoù laø VTGTD. Vì vaäy caàn quan taâm ñeán beänh
naøy ñeå traùnh di chöùng veà sau cho caùc chaùu.
ÔÛ maùy ñieàu hoøa seõ laøm nguy cô bò beänh TMH
taêng leân. Só soá lôùp treân 40 chaùu khoâng laøm thay
ñoåi ñaùng keå tyû leä beänh TMH ôû treû em maãu giaùo.

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1.

2.

3.

4.

5.

Nguyeãn Hoaøi An (2005): Nghieân cöùu ñaëc ñieåm vieâm tai giöõa
öù dòch ôû treû em moät soá phöôøng taïi Haø Noäi. Noäi san Tai Muõi
Hoïng, 3:1-9.
Boä moân Tai Muõi Hoïng Tröôøng Ñaïi hoïc Y Döôïc TP.HCM
(1992): Vieâm hoïng-muõi ôû treû em. In: Nguyeãn Ñình Baûng,
Caåm nang thöïc haønh Tai Muõi Hoïng, taäp 2, trang 43-47,
TP.HCM.
Hoà Höõu Nhôn (2001): Ñieàu tra cô baûn beänh Tai Muõi Hoïng cuûa
hoïc sinh trung hoïc cô sôû tænh Ñoàng Thaùp. Luaän vaên toát nghieäp
chuyeân khoa II chuyeân nghaønh TMH, Tröôøng Ñaïi hoïc Y Döôïc
TP.Hoà Chí Minh.
Kara C.O., Ergin H., Kocak G. et al. (2002): Prevalence of
tonsillar hypertrophy and associated oropharyngeal symptoms
in primary school children in Denizli, Turkey. Int J pediatr
Otorhinolaryngol, 66(2):175-179.
Sôn D.H. et al. (1999): Point prevalence of secretory otitis
madia in children in Southern Vietnam. In: Tos M..Otitis
media today, pp.37-45. Kugler Publication, The Hague, The
Netherlands.

119

nguon tai.lieu . vn