Xem mẫu
- BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO
ÑAÏI HOÏC KYÕ THUAÄT COÂNG NGHEÄ
KHOA ÑIEÄN_ÑIEÄN TÖÛ
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP
: TÖÏ ÑOÄNG TRAÛ LÔØI ÑIEÄN THOAÏI
ÑEÀ TAØI
Sinh vieân thöïc hieän : PHAÏM KHAÉC THUAÀN
Lôùp : 98ÑT01
Giaùo vieân höôùng daãn : PHAÏM HUØNG KIM KHAÙNH
TP. HOÀ CHÍ MINH 2 - 2003
- Ä ÑAÏI HOÏC KYÕ THAÄT COÂNG NGHEÄ Coäng Hoøa Xaõ Hoäi Chuû Nghóa Vieät Nam
KHOA ÑIEÄN _ÑIEÄN TÖÛ Ñoäc Laäp – Töï Do – Haïnh Phuùc
---o0o---
---o0o---
KHOA ÑIEÄN
BOÄ MOÂN ÑIEÄN – ÑIEÄN TÖÛ
NHIEÄM VUÏ LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP
Hoï vaø teân: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Lôùp: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nghaønh: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Khoùa: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1- Ñaàu ñeà luaän vaên:
..........................................................
..........................................................
2- Cô sôû ban ñaàu:
..........................................................
..........................................................
3- Noäi dung caùc phaàn thuyeát minh:
..........................................................
..........................................................
..........................................................
4- Caùc baûn veõ ñoà thò:
..........................................................
..........................................................
5- Caùn boä höôùng daãn:
..........................................................
..........................................................
6- Ngaøy giao nhieäm vuï: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7- Ngaøy hoaøn thaønh nhieäm vuï: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. Thoâng qua boä moân
Ngaøy . . . . thaùng . . . . naêm 2002
Caùn boä höôùng daãn Chuû nhieäm boä moân
(Kyù teân vaø ghi roõ hoï teân ) ( Kyù teân vaø ghi roõ hoï teân )
- NHAÄN XEÙT CUÛA GIAÙO VIEÂN HÖÔÙNG DAÃN
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
- NHAÄN XEÙT CUÛA GIAÙO VIEÂN PHAÛN BIEÄN
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
- Lôøi môû ñaàu
Töø giöõa nhöõng naêm 80 ñeán nay coâng ngheä cheá taïo linh kieän baùn
daãn coù nhöõng phaùt trieãn ñaäm neùt ñeå hoã trôï cho söï phaùt trieãn cuûa coâng
ngheä thoâng tin, vaø söï töï ñoäng hoùa trong coâng nghieäp, … Vôùi ñoä tích
hôïp ngaøy caøng cao, coâng suaát tieâu taùn beù hôn, thoâng minh hôn noù ñaõ
laøm thay ñoåi haün caáu truùc cuûa neàn coâng nghieäp hieän taïi. Böôùc vaøo ñaàu
theá kyû 21 kyõ thuaät ñieän töû_vi ñieän töû seõ laø “Chieác chìa khoùa kyõ thuaät“
cho caùc nöôùc treân theá giôùi böôùc vaøo kyû nguyeân môùi_ kyû nguyeân cuûa
coâng ngheä thoâng tin.
Tuy chæ môùi thaâm nhaäp vaøo nöôùc ta nhöng coâng ngheä thoâng
tin ñaõ phaùt trieãn raát nhanh vaø ngaøy caøng giöõ vai troø quan troïng
trong neàn coâng nghieäp nöôùc nhaø. Heä thoáng vieãn thoâng, dòch vuï
khaùch haøng, thoâng tin di ñoäng, nhaén tin caøng phaùt trieãn vôùi tính
hieän ñaïi vaø töï ñoäng hoùa ngaøy caøng cao.
Trong quyeån luaän vaên naøy em muoán trình baøy loaïi “Maïch
Töï Ñoäng Traû Lôøi Ñieän Thoaïi“, ñaây laø loaïi maïch coù raát nhieàu
öùng duïng trong thöïc teá vaø ñaõ ñöôïc caùc haõng ñieän töû lôùn saûn xuaát
vaø tung ra thò tröôøng.
Do kieán thöùc coøn non keùm, kinh nghieäm ít oûi vaø thôøi gian coù
haïn, chaéc chaén raèng taäp luaän vaên naøy ít nhieàu khoâng theå traùnh
khoûi thieáu soùt, kính mong quí thaày coâ vaø baïn beø vui loøng boû qua
vaø ñoùng goùp yù kieán ñeå taäp luaän vaên ngaøy caøng hoaøn thieän hôn.
Cuoái cuøng em xin chaân thaønh caùm ôn khoa Ñieän – Ñieän Töû
vaø quyù thaày coâ ñaõ daøy coâng daïy doã höôùng daãn em suoát khoaù hoïc
vaø ñaëc bieät caùm ôn thaày PHAÏM HUØNG KIM KHAÙNH ,
ngöôøi ñaõ nhieät tình höôùng daãn vaø giuùp ñôõ em trong suoát thôøi gian
laøm ñeà taøi ñeå luaän vaên cuûa em ñöôïc hoaøn thaønh vôùi thôøi gian sôùm
nhaát vaø hoaøn chænh nhaát.
Xin caùm ôn taát caû caùc baïn cuøng lôùp ñaõ ñoùng goùp yù kieán vaø
taøi lieäu ñeå cho taäp luaän vaên ñöôïc hoaøn taát.
Tp Hoà Chí Minh
Ngaøy 22 thaùng 01 naêm 2003
Sinh vieân thöïc hieän: PhaïmKhaéc Thuaàn
- MUÏC LUÏC
CHÖÔNG I : TOÅNG ÑAØI ÑIEÄN TÖÛ
I. SÔ LÖÔÏC LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÃN TOÅNG ÑAØI
II. GIÔÙI THIEÄU
1. Ñònh Nghóa
2. Phaân Loaïi
III. SÔ ÑOÀ KHOÁI TOÅNG ÑAØI ÑIEÄN THOAÏI
1. Khoái Chuyeån Maïch
2. Khoái Baùo Hieäu
3. Khoái Ñieàu Khieån
4. Ngoaïi Vi Thueâ Bao Vaø Trung Keá
CAÙC KYÕ THUAÂT CHUYEÅN MAÏCH ÑIEÄN TÖÛ
BAÙO HIEÄU TRONG TOÅNG ÑAØI
1. Giôùi Thieäu Chung
2. Caùc Heä Thoáng Baùo Hieäu
3. Vai Troø Cuûa Heä Thoáng Baùo Hieäu Keânh Chung Soá 7
NGUYEÂN LYÙ HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TOÅNG ÑAØI
CHÖÔNG II : KHAÙI QUAÙT CHUNG VEÀ MAÙY
ÑIEÄN THOAÏI
I. NGUYEÂN TAÉC CAÁU TAÏO MAÙY ÑIEÄN THOAÏI
II. CHÖÙC NAÊNG TOÅNG QUAÙT CUÛA MAÙY ÑIEÄN THOAÏI
III. PHAÂN LOAÏI CAÙC KIEÅU ÑIEÄN THOAÏI
1. Phaân Loaïi Theo Phöông Thöùc Tieáp Daây
- 2. Phaân Loaïi Theo Tính Naêng Söû Duïng
IV. YEÂU CAÀU VEÀ MAÏCH ÑIEÄN MAÙY ÑIEÄN THOAÏI
CHÖÔNG III : MAÏNG ÑIEÄN THOAÏI
I. MAÏNG PHAÂN CAÁP VAØ MAÏNG CHUYEÅN MAÏCH
II. CAÙC ÑAËC TÍNH TRUYEÀN CUÛA MAÏNG ÑIEÄN THOAÏI
1. Tieáng Doäi.
2. Daõi Thoâng.
3. Caùc Cuoän Phuï Taûi
4. Suy Hao Tín Hieäu, Caùc Möùc Coâng Suaát Vaø Nhieãu.
III. VOØNG NOÄI BOÄ VAØ TÍN HIEÄU BAÙO
CHÖÔNG IV : GIÔÙI THIEÄU LINH KIEÄN
I. OPTO 4N35
II. VI MAÏCH THUAÄT TOAÙN TL082
CHÖÔNG V : THIEÁT KEÁ CHI TIEÁT
I. SÔ ÑOÀ KHOÁI TOÅNG QUAÙT
II. MAÏCH GIAO TIEÁP ÑÖÔØNG DAÂY
III. MAÏCH ÑEÁM HOÀI CHUOÂNG
IV. MAÏCH CONTROL RELAY
V. MAÏCH HYBRID VAØ MAÏCH LOÏC
VI. MAÏCH BUSY TONE
VII. MAÏCH TAÏO TAÛI GIAÛ
KEÁT LUAÄN
- CHÖÔNG I: TOÅNG ÑAØI ÑIEÄN TÖÛ
I. SÔ LÖÔÏC LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN TOÅNG ÑAØI:
Naêm 1876 vieäc truyeàn tieáng noùi qua khoaûng caùch xa baèng sôïi caùp
ñoàng trôû thaønh hieän thöïc khi Alexander Graham Bell phaùt minh ra
maùy ñieän thoïai. Heä thoáng toång ñaøi nhaân coâng ñöôïc goïi laø toång ñaøi cô
ñieän ñöôïc xaây döïng ôû New Haven cuûa Myõ naêm 1878 laø toång ñaøi
thöông maïi ñaàu tieân treân theá giôùi. Ñeå ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng
taêng veà caùc dòch vuï ñieän thoaïi moät caùch thoûa ñaùng, heä thoáng toång ñaøi
töï ñoäng ñöôïc A.B Strowger cuûa Myõ phaùt minh naêm 1889. Phieân baûn
caûi tieán moâ hình naøy goïi laø heä thoáng toång ñaøi kieåu Strowger trôû
thaønh phoå bieán vaøo caùc naêm 20, trong heä thoáng Strowger, caùc cuoäc
goïi ñöôïc keát noái lieân tieáp tuøy theo caùc soá ñieän thoaïi trong heä thaäp
phaân vaø do ñoù ñöôïc goïi laø heä thoáng töøng naác.
Sau chieán tranh theá giôùi laàn thöù II, nhu caàu veà caùc toång ñaøi coù
khaû naêng xöû lí caùc cuoäc goïi töï ñoäng nhanh choùng taêng leân. Ñeå phaùt
trieãn loaïi heä thoáng toång ñaøi naøy yeâu caàu phaûi coù söï tieáp caän môùi
hoaøn toaøn, do caàn phaûi giaûi quyeát caùc vaán ñeà phöùc taïp veà tính cöôùc
vaø ñoái vôi vieäc xuaát hieän moät cuoäc goïi môùi ñoøi hoûi phaûi xöû lyù nhieàu
tieán trình. Heä toång ñaøi vôùi caùc thanh ngang doïc ñöôïc ra ñôøi.
Heä toång ñaøi vôùi caùc thanh ngang doïc ñöôïc ñaëc tröng bôûi vieäc taùch
bieät hoaøn toaøn chuyeån maïch cuoäc goïi vaø caùc maïch ñieàu khieån. Ñoái
vôùi chuyeån maïch ngang doïc, loaïi thanh ngang doïc kieåu môû ñoùng
ñöôïc söû duïng, baèng caùch söû duïng loaïi chuyeån maïch naøy coù moät boä
phaän môû ñoùng coù söû duïng rôø-le ñieän töø. Chaát luôïng cuûa cuoäc goïi
ñöôïc caûi thieän raát nhieàu. Ngoaøi ra ngöôøi ta coøn söû duïng moät heä dieàu
khieån chung ñeå ñieàu khieån ñoàng thôøi moät soá tröôøng chuyeån maïch.
khi ñoù laø caùc xung quay soá ñöôïc löu tröõ vaøo caùc maïch nhôù vaø sau ñoù
baèng moät thuaät toaùn ñöôïc xaùc ñònh tröôùc, caùc thoâng tin ñòa chæ thueâ
bao bò goïi seõ ñöôïc phaân tích ñeå löïa choïn, thieát laäp tuyeán noái tôùi thueâ
bao bò goïi.
Naêm 1965 toång ñaøi ñieän töû coù dung luôïng lôùn ñöôïc goïi laø ESS
No.1 ñöôïc laép ñaët vaø ñöa vaøo khai thaùc thaønh coâng ôû Myõ. Töø ñoù môû
ra moät kæ nguyeân môùi cho heä thoáng toång ñaøi ñieän töû. Heä thoáng ESS
No.1 laø moät heä toång ñaøi söû duïng caùc maïch ñieän töû, bao goàm caùc vi
maïch xöû lí vaø caùc boä nhôù ñeå löu tröõ chöông trình cho quaù trình xöû lí
cuoäc goïi vaø khai thaùc baûo döôõng. Nhôø ñoù ñaõ taêng ñöôïc toác ñoä xöû lí
- cuoäc goïi, dung löôïng toång ñaøi ñöôïc taêng leân ñaùng keå. Ngoaøi ra heä
tôûng ñaøi ñieän töû coøn taïo ñöôïc nhieàu dòch vuï môùi cung caáp cho ngöôøi
söû duïng, ñoàng thôøi ñeå vaän haønh vaø baûo döôõng toát hôn, toång ñaøi naøy
ñöôïc trang bò chöùc naêng töï chaån ñoaùn. Taàm quan troïng cuûa vieäc trao
ñoåi thoâng tin vaø soá lieäu moät caùch kòp thôøi coù hieäu quaû ñang trôû neân
quan troïng hôn khi xaõ hoäi tieán ñeán theá kæ thöù 21. Ñeå ñaùp öùng moät
phaïm vi roäng caùc nhu caàu cuûa con ngöôøi soáng trong giai ñoaïn ñaàu
cuûa kæ nguyeân thoâng tin, caùc dòch vuï môùi nhö dòch vuï truyeàn soá lieäu,
dòch vuï truyeàn hình bao goàm caû dòch vuï ñieän thoaïi truyeàn hình, caùc
dòch vuï thoâng tin di ñoäng ñang ñöôïc phaùt trieån vaø thöïc hieän. Nhaèm
thöïc hieän coù keát quaû caùc dòch vuï naøy, IDN (maïng soá tích hôïp) coù
khaû naêng keát hôïp coâng ngheä chuyeån maïch vaø truyeàn daãn thoâng tin
qua quaù trình xöû lí soá laø moät ñieàu kieän tieân quyeát. Ngoaøi ra vieäc
ñieàu cheá xung maõ PCM ñöôïc duøng trong caùc heä thoáng truyeàn daãn ñaõ
ñöôïc aùp duïng cho caùc heä thoáng chuyeån maïch ñeå thöïc hieän vieäc
chuyeån maïch soá. Döïa vaøo coâng ngheä PCM, moät maïng ña dòch vuï soá
(ISDN) coù theå xöû lí nhieàu luoàng vôùi caùc dòch vuï khaùc nhau ñang
ñöôïc phaùt trieån hieän nay.
II. GIÔÙI THIEÄU:
1 Ñònh nghóa:
Toång ñaøi laø moät heä thoáng chuyeån maïch, noù coù nhieäm vuï keát
noái caùc cuoäc lieân laïc töø thieát bò ñaàu cuoái chuû goïi (calling side) ñeán
thieát bò ñaàu cuoái bò goïi (called side).
2 Phaân loaïi :
2.1 Toång ñaøi nhaân coâng:
Toång ñaøi nhaân coâng ra ñôøi töø khi môùi baét ñaàu hình thaønh heä
thoáng thoâng tin ñieän thoaïi. Trong toång ñaøi naøy, vieäc ñònh höôùng
thoâng tin ñöôïc thöïc hieän bôûi söùc ngöôøi. Noùi caùch khaùc vieäc keát noái
thoâng thoaïi cho caùc thueâ bao ñöôïc thöïc hieän bôûi caùc thao taùc tröïc
tieáp cuûa con ngöôøi. Ngöôøi thöïc hieän caùc thao taùc naøy ñöôïc goïi laø
ñieän thoaïi vieân. Nhieäm vuï cuûa ñieän thoaïi vieân trong toång ñaøi naøy
bao goàm:
- Nhaän bieát nhu caàu cuûa thueâ bao goïi baèng caùc tín hieäu ñeøn baùo
hoaëc chuoâng keâu, ñoàng thôøi ñònh vò ñöôïc thueâ bao goïi.
- - Tröïc tieáp hoûi thueâ bao goïi xem coù nhu caàu thoâng thoaïi vôùi
thueâ bao bò goïi naøo.
- Tröïc tieáp caáp chuoâng cho thueâ bao bò goïi baèng caùch ñoùng boä
chuyeån maïch cung caáp doøng ñieän AC ñeán thueâ bao bò goïi neáu
thueâ bao naøy khoâng baän.
- Trong tröôøng hôïp thueâ bao bò goïi baän, ñieän thoaïi vieân seõ traû
lôøi cho thueâ bao goïi bieát.
- Khi thueâ bao bò goïi nghe ñöôïc aâm hieäu chuoâng vaø nhaác maùy,
ñieän thoaïi vieân nhaän bieát ñieàu naøy vaø ngaét doøng chuoâng, keát
noái hai thueâ bao cho pheùp ñaøm thoaïi.
- Neáu moät trong hai thueâ bao gaùc maùy (theå hieän qua ñeøn hoaëc
chuoâng), ñieän thoaïi vieân nhaän bieát ñieàu naøy vaø tieán haønh giaûi
toûa cuoäc goïi, baùo cho thueâ bao coøn laïi bieát cuoäc ñaøm thoaïi ñaõ
chaám döùt.
Nhö vaäy nhöõng toång ñaøi nhaân coâng ñaàu tieân, caùc cuoäc ñaøm thoaïi
ñeàu ñöôïc thieát laäp bôûi ñieän thoaïi vieân noái daây baèng phích caém hay
khoùa di chuyeån. Taïi toång ñaøi phaûi coù moät maùy ñieän thoaïi vaø caùc
nguoàn ñieän DC, AC ñeå cung caáp cho cuoäc ñaøm thoaïi, ñoå chuoâng.
Nhöôïc ñieåm cuûa toång ñaøi nhaân coâng:
- Thôøi gian keát noái laâu.
- Deã bò nhaàm laãn do thao taùc baèng tay.
- Vôùi dung löôïng lôùn, keát caáu thieát bò toång ñaøi phöùc taïp neân caàn
coù nhieàu ñieän thoaïi vieân laøm vieäc cuøng moät luùc môùi ñaûm baûo
thoâng thoaïi cho caùc thueâ bao moät caùch lieân tuïc.
2.2/ Toång ñaøi töï ñoäng:
Cuøng vôùi söï tieán boä cuûa khoa hoïc kyõ thuaät, nhaát laø kyõ thuaät ñieän
töû, toång ñaøi ñieän thoaïi ñaõ chuyeån sang moät phöông thöùc hoaït ñoäng
hoaøn toaøn môùi, phöông thöùc keát noái thoâng thoaïi töï ñoäng.
2.3/ Toång ñaøi cô ñieän:
Kyõ thuaät chuyeån maïch chuû yeáu nhôø vaøo caùc chuyeån maïch
baèng cô khí ñöôïc ñieàu khieån baèng caùc maïch ñieän töû.
- Trong toång ñaøi cô ñieän vieäc nhaän daïng thueâ bao goïi, xaùc
ñònh thueâ bao bò goïi, caáp caùc aâm hieäu, keát noái thoâng thoaïi… ñeàu ñöôïc
thöïc hieän moät caùch töï ñoäng nhôø vaøo caùc maïch ñieàu khieån baèng ñieän
töû cuøng vôùi caùc boä thao taùc chuyeån maïch baèng cô khí. So vôùi toång
ñaøi nhaân coâng, toång ñaøi cô ñieän coù caùc öu ñieåm lôùn sau:
- Thôøi gian keát noái thoâng thoaïi nhanh hôn.
- Dung löôïng toång ñaøi coù theå taêng leân nhieàu.
- Giaûm nheï coâng vieäc cuûa ñieän thoaïi vieân.
Tuy nhieân buoåi ñaàu ra ñôøi noù vaãn coøn toàn taïi moät soá nhöôïc ñieåm:
- Thieát bò khaù coàng keành.
- Tieâu toán nhieàu naêng löôïng.
- Giaù thaønh caùc boä chuyeån ñoåi baèng cô khí khaù cao, tuoåi thoï
keùm.
- Ñieàu khieån keát noái phöùc taïp.
Caùc nhöôïc ñieåm caøng theå hieän roõ khi dung löôïng toång ñaøi caøng lôùn.
2.4/ Toång ñaøi ñieän töû:
Cuøng vôùi söï phaùt trieãn cuûa linh kieän baùn daãn, caùc thieát bò
ngaøy caøng trôû neân thoâng minh hôn, giaù thaønh ngaøy caøng giaûm. Noù
laàn löôït thay theá phaàn cô khí coøn laïi cuûa toång ñaøi cô ñieän. Vieäc
thay theá naøy laøm cho toång ñaøi goïn nheï raát nhieàu, thôøi gian keát noái
thoâng thoaïi nhanh hôn, naêng löôïng tieâu taùn ít hôn. Dung löôïng
toång ñaøi taêng leân ñaùng keå. Coâng taùc söûa chöõa baûo trì, phaùt hieän hö
hoûng cuõng deã daøng hôn. Chính vì vaäy toång ñaøi ñieän töû hieän nay ñaõ
haàu nhö thay theá hoaøn toaøn toång ñaøi nhaân coâng vaø toång ñaøi cô
ñieän treân theá giôùi.
Hieän nay treân maïng vieãn thoâng Vieät Nam coù 5 loaïi toång ñaøi
sau :
- Toång ñaøi cô quan PABX: ñöôïc söû duïng trong caùc cô quan,
khaùch saïn vaø thöôøng söû duïng trung keá CO-Line(central office).
- Toång ñaøi noâng thoân (Rural Exchange): ñöôïc söû duïng ôû caùc xaõ,
khu daân cö ñoâng, chôï vaø coù theå söû duïng taát caû caùc loaïi trung
keá.
- - Toång ñaøi noäi haït LE (Local Exchange): ñöôïc ñaët ôû trung taâm
huyeän tænh vaø söû duïng taát caû caùc loaïi trung keá.
- Toång ñaøi ñöôøng daøi TE (Toll Exchange): duøng ñeå keát noái caùc
toãng ñaøi noäi haït ôû caùc tænh vôùi nhau, chuyeån maïch caùc cuoäc goïi
ñöôøng daøi trong nöôùc.
- Toång ñaøi cöûa ngoõ quoác teá (Gateway Exchange): toång ñaøi naøy
duøng ñeå choïn höôùng vaø chuyeån maïch caùc cuoäc goïi vaøo maïng
quoác teá ñeå noái caùc quoác gia vôùi nhau, coù theå chuyeån taûi cuoäc
goïi quaù giang.
III SÔ ÑOÀ KHOÁI TOÅNG ÑAØI ÑIEÄN THOAÏI:
Giao tieáp thueâ bao Giao tieáp trung keá
Caùc ñöôøng Caùc ñöôøng
thueâ bao trung
keá
Chuyeån maïch
Baùo hieäu Baùo hieäu
thueâ bao trung keá
Ñieàu khieån
1 Khoái chuyeån maïch:
1.1/ Chöùc naêng:
Chöùc naêng chuû yeáu cuûa khoái naøy laø thöïc hieän thieát laäp
tuyeán noái giöõa moät ñaàu vaøo baát kì vôùi moät ñaàu ra baát kì. Ñoái vôùi heä
thoáng chuyeån maïch soá, ñeå thieát laäp tuyeán ñaøm thoaïi giöõa hai thueâ
bao caàn phaûi thieát laäp tuyeán noái cho caû 2 höôùng: ñi vaø veà.
- 1.2/ Yeâu caàu:
Khoái chuyeån maïch phaûi ñaûm baûo ñöôïc khaû naêng ñaáu noái
giöõa moät ñaàu vaøo baát kì vôùi moät ñaàu ra baát kì, noùi caùch khaùc khoái
chuyeån maïch phaûi coù ñoä tieáp thoâng hoaøn toaøn (chuyeån maïch khoâng
vöôùng – non blocking).
1.3/ Caáu taïo:
Bao goàm chuyeån maïch ñieän cô (chuyeån maïch töøng naác,
chuyeån maïch ngang doïc), chuyeån maïch ñieän töû analog, digital….
Trong toång ñaøi soá tröôøng chuyeån maïch soá laø tröôøng chuyeån maïch maø
tín hieäu chuyeån maïch qua ñoù daïng soá (digital). Tröôøng chuyeån maïch
soá coù caùc caáu truùc khaùc nhau tuøy theo dung löôïng toång ñaøi vaø caùc nhaø
saûn xuaát toång ñaøi maø caùc tröôøng chuyeån maïch coù caùc loaïi caáu truùc
khaùc nhau.
2 Khoái baùo hieäu:
2.1/ Chöùc naêng:
Thöïc hieän vieäc trao ñoåi thoâng tin baùo hieäu thueâ bao, thoâng
tin baùo hieäu ñöôøng trung keá lieân ñaøi ñeà phuïc vuï cho quaù trình thieát
laäp, giaûi phoùng caùc cuoäc goïi. Caùc thoâng tin naøy ñöôïc trao ñoåi vôùi caùc
heä thoáng ñieàu khieån ñeå thöïc hieän quaù trình xöû lyù cuoäc goïi (quaù trình
tìm choïn vaø thieát laäp, giaûi phoùng tuyeán noái cho cuoäc goïi).
+ Baùo hieäu thueâ bao toång ñaøi
Bao goàm nhöõng thoâng tin ñaëc tröng baùo hieäu cho caùc traïng thaùi:
nhaác toå hôïp – hook off
ñaët toå hôïp – hook on
thueâ bao phaùt xung thaäp phaân
thueâ bao phaùt xung ña taàn DTMF
thueâ bao aán phím Flash (chaäp nhaû nhanh phím
toå hôïp) …
+ Baùo hieäu toång ñaøi thueâ bao
Ñoù laø caùc thoâng tin baùo hieäu veà caùc aâm baùo nhö sau:
aâm môøi quay soá
aâm baùo baän
aâm baùo taéc ngheõn
- hoài aâm chuoâng
xung tính cöôùc 12 Khz, 16 Khz töø toång ñaøi ñöa
tôùi
ngoaøi ra coøn coù caùc baûng tin thoâng baùo khaùc vaø
doøng ñieän chuoâng 25Hz, 75V-90V töø toång ñaøi
ñöa tôùi thueâ bao khi thueâ bao bò goïi.
Baùo hieäu trung keá: laø quaù trình trao ñoåi thoâng tin veà caùc ñöôøng
trung keá (roãi, baän, thoâng tin ñòa chæ, thoâng tin cöôùc, …) giöõa hai hoaëc
nhieàu toång ñaøi vôùi nhau. Trong maïng hôïp nhaát IDN coù 2 phöông
phaùp baùo hieäu trung keá ñöôïc söû duïng:
Baùo hieäu keânh rieâng CAS
Baùo hieäu keânh chung CCS
2.2/ Yeâu caàu:
Heä thoáng baùo hieäu cuûa toång ñaøi phaûi coù khaû naêng töông
thích vôùi caùc heä thoáng baùo hieäu cuûa caùc toång ñaøi khaùc nhau trong
maïng vieãn thoâng thoáng nhaát, thuaän tieän cho söû duïng, deã daøng thay
ñoåi theo yeâu caàu cuûa maïng löôùi.
3 Khoái Ñieàu Khieån:
3.1/ Chöùc naêng:
Phaân tích xöû lí caùc thoâng tin töø khoái baùo hieäu ñöa tôùi ñeå thieát
laäp hoaëc giaûi phoùng cuoäc goïi. Caùc cuoäc goïi coù theå laø cuoäc goïi noäi
haït, cuoäc goïi ra, cuoäc goïi vaoø, cuoäc goïi chuyeån tieáp… Thöïc hieän
tính cöôùc cho caùc cuoäc goïi, thöïc hieän chöùc naêng giao tieáp ngöôøi-
maùy, caäp nhaät döõ lieäu.
Ngoaøi ra khoái ñieàu khieån coøn coù chöùc naêng thuoäc veà khai
thaùc baûo döôõng heä thoáng ñeå ñaûm baûo cho heä thoáng hoaït ñoäng tin caäy.
3.2/ Yeâu caàu:
Coù ñoä tin caäy cao, coù khaû naêng phaùt hieän vaø ñònh vò hö
hoûng nhanh choùng, chính xaùc, thuû tuïc khai thaùc baûo döôõng linh hoaït,
thuaän tieän cho ngöôøi söû duïng, khaû naêng phaùt trieãn dung löôïng thuaän
tieän…
- 3.3/ Caáu truùc:
Bao goàm taäp hôïp caùc boä xöû lyù, boä nhôù (cô sôû döõ lieäu), caùc
thieát bò ngoaïi vi: baêng töø, ñóa cöùng, maøn hình, maùy in… heä thoáng ñieàu
khieån coù caáu truùc taäp trung, phaân taùn vaø caáu truùc ñieàu khieån giöõa caáu
truùc taäp trung vaø phaân taùn. Caùc thieát bò ñieàu khieån phaûi ñöôïc trang bò
döï phoøng ñeå ñaûm baûo ñoä tin caäy heä thoáng.
4 Ngoaïi Vi Thueâ Bao, Trung Keá:
4.1/ Chöùc naêng:
Thöïc hieän chöùc naêng giao tieáp giöõa caùc ñöôøng daây thueâ
bao, caùc ñöôøng trung keá vôùi khoái chuyeån maïch. Thueâ bao ñöôïc trang
bò coù theå laø thueâ bao Analog, Digital tuøy theo caáu truùc maïng toång
ñaøi. Trung keá ñöôïc trang bò coù theå laø trung keá Analog, Digital.
4.2/ Yeâu caàu :
Coù khaû naêng ñaáu noái caùc loaïi thueâ bao, trung keá khaùc nhau:
nhö thueâ bao analog thoâng thöôøng, thueâ bao soá… ñöôøng trung keá
analog, ñöôøng trung keá digital… coù trang bò caùc thieát bò phuï trôï ñeå
phuïc vuï cho quaù trìng xöû lyù cuoäc goïi (taïo caùc loaïi aâm baùo, thu phaùt
xung, baûn tin thoâng baùo, ño thöû…)
4.3/ Caáu truùc:
Ngoaïi vi thueâ bao thöôøng coù caáu truùc laø boä taäp trung thueâ
bao ñeå thöïc hieäm taäp trung löu löôïng treân caùc ñöôøng daây thueâ bao
thaønh moät soá ít ñöôøng PCM noäi boä coù maät ñoä löu thoaïi raát nhieàu ñeå
ñöa tôùi tröôøng chuyeån maïch thöïc hieän ñieàu khieån ñoåi noái thieát laäp
tuyeán ñaøm thoaïi (ñoái vôùi cuoäc goïi ra).
Ngoaïi vi trung keá thöïc hieän söï phoái hôïp veà toác ñoä, pha, toå
chöùc caùc keânh thoaïi treân tuyeán PCM giöõa ñöôøng PCM ñaáu noái lieân
ñaøi vaø ñöôøng PCM ñaáu noái noäi boä trong toång ñaøi.
IV CAÙC KYÕ THUAÄT CHUYEÅN MAÏCH ÑIEÄN TÖÛ:
1 Caùc Kyõ Thuaät Chuyeån Maïch:
1.1 Chuyeån maïch theo phöông phaùp keát noái khoâng gian (space
switch): Chuyeån maïch khoâng gian thöôøng ñöôïc söû duïng cho chuyeån
maïch töông töï. Ngoaøi ra coøn ñöôïc söû duïng keát hôïp vôùi chuyeån maïch
thôùi gian trong caùc heä chuyeån maïch TST, STS, TSTS…
- Caáu taïo chung cuûa chuyeån maïch khoâng gian laø caùc ma traän
tieáp ñieåm N ñaàu vaøo vaø M ñaàu ra. Moãi ñaàu vaøo baàt kì trong caùc ñaàu
vaøo coù theå ñöôïc noái vôùi baát kì ñaàu ra naøo trong M ñaàu ra. Coù 2 loaïi
chuyeån maïch khoâng gian laø: chuyeån maïch khoâng gian tieáp thoâng
hoaøn toaøn (non-blocking) vaø chuyeån maïch khoâng gian tieáp thoâng
khoâng hoaøn toaøn (blocking).
• Chuyeån maïch tieáp thoâng hoaøn toaøn:
1 2 3 ….. M
1
2
3
.
.
.
N
M=N
Soá ñaàu vaøo N vaø soá ñaàu ra M baèng nhau. Nhö vaäy taïi moät thôøi
ñieåm ñaàu vaøo baát kì seõ coù ít nhaát moät tieáp ñieåm noái vôùi ñaàu ra baát kì.
Khaû naêng thoâng thoaïi laø 100%.
• Chuyeån maïch tieáp thoâng khoâng hoaøn toaøn:
Soá ñaàu vaøo N lôùn hôn soá ñaàu ra M. khaû naêng keát noái ñaàu vaøo vôùi
ñaàu ra laø:
1 2 3 ... M
1
2
3 N>M
.
.
N
- • Chuyeån maïch nhieàu taàng :
Heä thoáng chuyeån maïch moät taàng duøng ma traän tieáp ñieåm vuoâng
hay chöõ nhaät coù nhöôïc ñieåm laø: khi muoán keát noái moät thueâ bao vôùi
moät aâm hieäu hay moät thueâ bao khaùc thì phaûi ñoùng moät tieáp duy nhaát
töông öùng. Do ñoù neáu tieáp ñieåm naøy hoûng thì thueâ bao ñoù seõ bò coâ
laäp. Hôn nöõa soá tieáp ñieåm taêng theo luõy thöøa baäc 2 vôùi soá thueâ bao
neân phaàn cöùng cuûa toång ñaøi seõ phöùc taïp vaø khoâng coù tính kinh teá khi
toång ñaøi coù dung löôïng lôùn. Ñeå giaûm soá tieáp ñieåm trong khi vaãn caàn
phaûi taêng dung löôïng thueâ bao, ngöôøi ta duøng phöông phaùp chuyeån
maïch nhieàu taàng. N ñaàu vaøo ñöôïc chia thaønh N/n nhoùm, moãi nhoùm
goàm n keânh. Caùc nhoùm naøy laø ma traän caáp thöù nhaát. Caùc ñaàu ra cuûa
noù thaønh ñaàu vaøo caùc ma traän caáp thöù hai vaø cöù nhö vaäy cuoái cuøng coù
N lôùn ñaàu ra. Caùc thieát bò noái ñaàu vaøo cuûa noù vôùi caáp 1, ñaàu ra vôùi
caáp cuoái cuøng.
Hình sau ñaây minh hoïa chuyeån maïch 3 taàng.
1 1
nk αα kn
N nj
nj N
ñaàu ñaàu
vaøo 1 1 ra
nk αα kn
nj nj
1 1
nk αα kn
nj nj
Coù k ma traän caáp 2. Moãi ma traän caáp 1coù N ñaàu vaøo vaø k ñaàu ra
noái vaøo ma traän caáp 2. Moãi ma traän caáp 2 coù α = N/ n ñaàu vaøo vaø α
ñaàu ra noái vôùi taát caû caùc ma traän caáp 1 vaø 3.
Toång soá tieáp ñieåm cuûa heä thoáng chuyeån maïch:
NX = 2Nk + k(N / n )2
- Giaû söû muoán thieát laäp ñöôøng noái töø a ñeán b, tröôøng hôïp xaáu nhaát
laø (n-1) ñaàu vaøo vaø(n-1) ñaàu ra cuûa caáp giöõa ñang duøng. Nhö vaäy coù
(2n-2) boä chuyeån maïch cuûa taàng trung taâm khoâng cho pheùp ñi töø a
ñeán b. neáu coù theâm moät boâï chuyeån maïch ôû taàng trung taâm thì vieäc
ngeõn seõ khoâng xaûy ra. Nghóa laø toång soá ma traän ôû taàng giöõa ñeå taéc
ngeõn khoâng xaûy ra laø:
k=(2n-2) + 1 =2n-1
vôùi k toái thieåu ñeå khoâng taéc ngheõn ôû treân ta coù:
NX = 2N(2n-1) + (2n-1)(N/ n)2
Xaùc ñònh n ñeå NX ñaït giaù trò cöïc tieåu. Laáy ñaïo haøm baäc nhaát cuûa
NX theo n roài cho baèng 0 ta tìm ñöôïc giaù trò n:
n = (N/ n)1/2
Vaäy giaù trò cöïc tieåu cuûa NX laø:
NXMIN = 4n[(2N)1/2 – 1]
Laø caùc giaù trò toái öu khi phaân chia soá ñöôøng thueâ bao trong moãi
nhoùm vaø soá tieáp ñieåm toái thieåu ñeã thoõa maõn non-blocking.
Ta nhaän thaáy soá tieáp ñieåm taêng theo tæ leä soá muõ 3/2 so vôùi möùc
taêng dung löôïng cuûa toång ñaøi, ñieàu naøy laøm giaûm soá tieáp ñieåm ñaùng
keå trong quaù trình thieát keá caùc toång ñaøi coù dung löôïng lôùn vaø cöïc lôùn,
ñöôïc minh hoïa trong baûng sau :
Soá ñöôøng noái Soá tieáp ñieåm CM 3 taàng Soá tieáp ñieåm CM ñôn taàng
128 7680 16384
512 63488 622144
4.2*106
3048 516096
4.2*106 6.7*107
8912
- • Öu vaø khuyeát ñieåm cuûa chuyeån maïch khoâng gian:
Maïng chuyeån maïch khoâng gian laø 1 loaïi chuyeån maïch ñaàu tieân
trong kyõ thuaät chuyeån maïch. Theá heä thöù 1 laø vieäc ñieàu khieån keát noái
caùc ma traän chuyeån maïch thöïc hieän bôûi con ngöôøi. Vôùi söï phaùt trieån
cuûa kyõ thuaät ñieän töû caùc toång ñaøi naøy daàn daàn ñöôïc ñieän töû hoùa.
Öu ñieåm cuûa phöôbg thöùc keát noái naøy laø keát caáu ñôn giaûn, chaát
löôïng thoâng thoaïi cao vì tín hieäu ñöôïc truyeàn tröïc tieáp maø khoâng ñi
qua moät phöông thöùc ñieàu cheá naøo caû.
Tuy nhieân chuyeån maïch khoâng gian ngaøy nay ít ñöôïc söû duïng do
caùc nguyeân nhaân sau: neáu dung löôïng toång ñaøi lôùn thì keát caáu raát
phöùc taïp, khoâng theå phaùt trieån theo ñaø soá hoùa cuûa tín hieäu, vieäc giaûm
giaù thaønh lieân tuïc caùc linh kieän soá so vôùi linh kieän analog laøm cho
toång ñaøi duøng chuyeån maïch soá ngaøy moät phaùt trieån.
1.2/ Chuyeån maïch theo phöông phaùp phaân chia thôøi gian:
• Phöông thöùc gheùp keânh PAM (Pulse Amplitude
Modulation):
Ñeå giaûm bôùt aûnh höôûng cuûa nhieãu treân ñöôøng truyeàn ngöôøi ta tieán
haønh rôøi raïc hoùa tín hieäu lieân tuïc theo thôøi gian thaønh caùc xung rôøi
raïc. Quaù trình ñoù ñöôïc goïi laø quaù trình laáy maãu tín hieäu analog. Theo
dònh lyù Shannon thì taàn soá laáy maãu phaûi lôùn hôn toái thieåu 2fmax (vôùi f
laø taàn soá tín hieäu laáy maãu) thì môùi coù khaû naêng phuïc hoài laïi daïng tín
hieäu analog ban ñaàu. Ñieàu naøy cho pheùp khi truyeàn tín hieäu, khoâng
nhaát thieát phaûi truyeàn toaøn boä tín hieäu ñoù, chæ caàn truyeàn nhöõng giaù
trò ñaõ laáy maãu töø tín hieäu. ÔÛ ñaàu thu coù theå phuïc hoài laïi nguyeân daïng
tín hieäu ban ñaàu.
Khaûo saùt tín hieäu thoaïi, ngöôøi ta nhaän thaáy phoå tín hieäu thoaïi
phaàn lôùn naèm trong daõi taàn töø 300 ñeán 3400 Hz. Nhö vaäy chæ caàn taàn
soá laáy maãu tín hieäu thoaïi f = 2*3.4 = 6.8 KHz laø ñuû phuïc hoài laïi
daïng tín hieäu ban ñaàu ôø ñaàu thu. Trong thöïc teá do ñaùp öùng cuûa boä loïc
trong quaù trình khoâi phuïc laïi daïng tín hieäu khoâng ñöôïc lyù töôûng, neân
ngöôøi ta duøng taàn soá laáy maãu laø 8KHz cao hôn taàn soá laáy maãu tính
toaùn moät ít. Quaù trình laáy maãu chính laø quaù trình ñieàu bieân xung
PAM. Caùc xung ñöôïc taïo ra trong quaù trình laáy maãu ñöôïc truyeàn ñi
treân keânh truyeàn.
- Nhöôïc ñieåm cuûa toång ñaøi PAM laø tín hieäu sau khi phuïc hoài seõ bò
meùo daïng so vôùi tín hieäu ban ñaàu. Maët khaùc neáu caùc khe thôøi gian
khoâng ñöôïc ñònh thôøi chính xaùc seõ deã truøng laép nhau gaây neân hieän
töôïng nhieãu xuyeân keânh. Ñeå traùnh hieän töôïng naøy thì giöõa 2 keânh
caàn coù khoaûng baûo veä. Khi dung löôïng taêng leân thì khoaûng baûo veä
heïp laïi vaø hieän töôïng nhieãu naøy caøng deã xaûy ra. Do ñoù gheùp keânh
PAM khoâng thích hôïp vôùi toång ñaøi coù dung löôïng lôùn.
Ts T
Ts : chu kì laáy maãu
T1 : thôøi gian giöõa 2 maãu lieân tieáp cuûa cuøng moät tín hieäu
Keânh1 Keânh 2 Keânh N
T2
Ts
Keânh truyeàn tín hieäu PAM
T2 : khoaûng baûo veä choáng xuyeân keânh
nguon tai.lieu . vn