- Trang Chủ
- Quản trị kinh doanh
- Đề tài: Thực trạng và giải pháp thúc đẩy xuất khẩu lao động sang Đài Loan của công ty cổ phần Đầu tư và Thương mại
Xem mẫu
- Luận văn
Thực trạng và giải pháp thúc đẩy xuất khẩu lao
động sang Đài Loan của công ty cổ phần Đầu
tư và Thương mại
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
Lêi më ®Çu
Ngµy nay, víi xu híng héi nhËp nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi, ViÖt
Nam ®ang trªn ®µ ®Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ - chÝnh trÞ nh»m t×m kiÕm cho
m×nh mét chç ®øng v÷ng ch¾c trªn trêng quèc tÕ.
Ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu hiÖn nay ®ang ®îc ®Æc biÖt chó träng bëi nã
mang l¹i cho nÒn kinh tÕ - x· héi níc ta nh÷ng bíc chuyÓn míi víi hiÖu qña
râ rÖt. Bªn c¹nh viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng chñ lùc nh: g¹o, cµ phª,
giµy dÐp, thuû s¶n, may mÆc... th× ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng l¹i ®Æc biÖt ®îc
quan t©m trong thêi gian gÇn ®©y. §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· coi ho¹t ®éng xuÊt
khÈu lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ - x· héi, gãp phÇn ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, gi¶i
quyÕt viÖc lµm, t¹o thu nhËp vµ n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ cho ngêi lao ®éng,
t¨ng nguån thu ngo¹i tÖ cho ®Êt níc vµ t¨ng cêng quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ gi÷a
níc ta víi c¸c níc.
Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc, c«ng t¸c xuÊt khÈu lao ®éng cßn gÆp
ph¶i nh÷ng khã kh¨n, th¸ch thøc míi. Nhu cÇu vÒ viÖc lµm cña ngêi lao ®éng
vµ lîi Ých quèc gia ®ßi hái Nhµ níc vµ chÝnh b¶n th©n ngêi lao ®éng ph¶i cã
nh÷ng cè g¾ng, gi¶i ph¸p riªng ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qña vµ më réng
ch¬ng tr×nh lµm viÖc víi ngêi níc ngoµi ®Ó ngµy cµng cã thªm nhihÒu thÞ
trêng míi ®Ó xuÊt khÈu lao ®éng ®¹t kÕt qña cao.
§Ó ®i s©u nghiªn cøu vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng, em ®· chän ®Ò tµi
"Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu lao ®éng sang §µi Loan cña
C«ng ty cæ phÇn §Çu t vµ Th¬ng m¹i" lµm chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp cña
m×nh. Néi dung chuyªn ®Ò ®îc chia lµm 3 ch¬ng:
Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ xuÊt khÈu lao ®éng
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng xuÊt khÈu lao ®éng ë C«ng ty cæ phÇn §Çu t
vµ Th¬ng m¹i.
Ch¬ng III: Ph¬ng híng vµ gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Èy m¹nh xuÊt khÈu
lao ®éng ë C«ng ty cæ phÇn §Çu t vµ Th¬ng m¹i trong nh÷ng n¨m tíi.
1
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
§©y lµ mét ®Ò tµi kh¸ míi mÎ nªn trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu, x©y dùng ®Ò
tµi em ®· gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n, nhng víi sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o
TS. Th©n Danh Phóc, cïng víi c¸c anh chÞ ë phßng xuÊt khÈu lao ®éng vµ
chuyªn gia cña C«ng ty cæ phÇn §Çu t vµ Th¬ng m¹i, còng nh qua qu¸ tr×nh
t×m tßi c¸c tµi liÖu phôc vô cho chuyªn ®Ò, em ®· x©y dùng nªn mét chuyªn ®Ò
hoµn chØnh. Tuy nhiªn, víi thêi gian, tr×nh ®é cßn h¹n chÕ vµ kinh nghiÖm thùc
tÕ cha nhiÒu, em mong cã sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o vÒ nh÷ng thiÕu sãt em
m¾c ph¶i.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n.
Hµ Néi, ngµy 05 th¸ng 5 n¨m 2005
Sinh viªn thùc hiÖn
Ph¹m DiÔm Ngäc
2
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
Ch¬ng I
Lý luËn chung vÒ xuÊt khÈu lao ®éng
I. Néi dung cña xuÊt khÈu lao ®éng:
1. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n:
Trong kho¶ng 20 n¨m trë l¹i ®©y viÖc ®a lao ®éng cña mét quèc gia ra
khái ph¹m vi cña níc ®ã ®Ó lµm viÖc ®· trë nªn quen thuéc víi sè lîng ngµy
cµng t¨ng.§ã lµ do sù ph¸t triÓn kinh tÕ trªn ph¹m vi toµn cÇu ®ang cã nh÷ng
chuyÓn biÕn vÒ chÊt vµ kh«ng ®oßng ®Òu gi÷a c¸c níc dùa trªn c¬ së ph¸t triÓn
m¹nh cña khoa häc kü thuËt.Thùc tÕ cho thÊy, søc lao ®éng cña c¸c quèc gia cã
d thõa lao ®éng ®Õn giai ®o¹n hiÖn nay ®· ®îc xem nh lµ mét lo¹i hµng ho¸
cã thÓ mang l¹i nguån thu ngo¹i tÖ rÊt lín cho ng©n s¸ch quèc gia.
Do vËy ®Ó nghiªn cøu vÒ xuÊt khÈu lao ®éng tríc hÕt cÇn ph¶i t×m hiÓu vµ lµm
râ c¸c kh¸i niÖm cã liªn quan:
- Nguån lao ®éng: Lµ bé phËn d©n c gåm nh÷ng ngêi trong ®é tuæi lao
®éng (kh«ng kÓ nh÷ng nguêi mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng) vµ nh÷ng ngßi ngoµi tuæi
lao ®éng nhng thùc tÕ cã tham gia lao ®éng. Nguån lao ®éng bao gåm nh÷ng
ngêi tõ ®é tuæi lao ®éng trë lªn (ë níc ta lµ trßn 15 tuæi).
- Lao ®éng: lµ ho¹t ®éng cã môc ®Ých, cã ý thøc cña con ngêi nh»m thay
®æi c¸c vËt thÓ tù nhiªn phï hîp víi nhu cÇu cña con ngêi. Thùc chÊt lµ sù vËn
®éng cña søc lao ®éng trong qua tr×nh t¹o ra cña c¶i vËt chÊt cho x· héi, lao ®éng
còng chÝnh lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp cña søc lao ®éng vµ t liÖu s¶n xuÊt ®Ó s¶n xuÊt
ra s¶n phÈm phôc vô nhu cÇu con ngêi.Cã thÓ nãi lao ®éng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh
cho mäi ho¹t ®éng kinh tÕ.
- Søc lao ®éng: Søc lao ®éng lµ tæng hîp thÓ lùc vµ trÝ lùc cña con ngêi
trong qu¸ tr×nh t¹o ra cña c¶i x· héi, nã ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng lao ®éng cña con
ngêi, lµ ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh lao ®éng x· héi. Trong nÒn
kinh tÕ hµng ho¸ søc lao ®éng lµ mét hµng hãa ®Æc biÖt v× nã cã gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ
sö dông c¸c hµng ho¸ kh¸c, ngoµi ra hµng ho¸ søc lao ®éng cßn lµ mét s¶n phÈm
cã t duy, cã ®êi sèng tinh thÇn. Th«ng qua thÞ trêng lao ®éng, søc lao ®éng
3
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
®îc x¸c ®Þnh gi¸ c¶. Hµng ho¸ søc lao ®éng còng tu©n theo quy luËt cung – cÇu
cña thÞ trêng. Møc cung cao sÏ dÉn tíi d thõa lao ®éng, gi¸ c¶ søc lao ®éng
(tiÒn c«ng) thÊp, ngîc l¹i khi møc cung thÊp sÏ dÉn tíi t×nh tr¹ng thiÕu lao
®éng, gi¸ c¶ søc lao ®éng s÷ trë nªn cao h¬n.
- ThÞ trêng lao ®éng: Trong mçi x· héi, n¬i nµo xuÊt hiÖn nhu cÇu sö
dông lao ®éng vµ cã nguån lao ®éng cung cÊp, ë ®ã sÏ h×nh thµnh nªn thÞ trêng
lao ®«ng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, ngêi lao ®«ng muèn t×m viÖc ph¶i th«ng
qua thÞ trêng lao ®éng. VÒ mÆt thuËt ng÷, "ThÞ trßng lao ®«ng" thùc chÊt ph¶i
®îc hiÓu lµ "ThÞ trêng søc lao ®éng" ®Ó phï hîp víi kh¸i niÖm cña tæ chøc lao
®éng quèc tÕ: ThÞ trêng lao ®éng lµ mét lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ, nã bao gåm
toµn bé c¸c quan hÖ lao ®éng ®îc x¸c lËp trong lÜnh vùc mua b¸n, trao ®æi vµ
thuª mín søc lao ®éng. Trªn thÞ trêng lao ®éng, mèi quan hÖ ®îc thiÕt lËp
gi÷a mét bªn lµ ngêi lao ®éng vµ mét bªn lµ ngêi sö dông lao ®éng. Qua ®ã,
cung-cÇu vÒ lao ®äng ¶nh hëng tíi tiÒn c«ng lao ®éng vµ møc tiÒn c«ng lao
®éng còng ¶nh hëng tíi cung- cÇu lao ®éng.
+ CÇu lao ®éng: lµ lîng lao ®éng mµ ngêi thuª cã thÓ thuª ë mçi møc
gi¸ cã thÓ chÊp nhËn ®îc. Nã m« t¶ toµn bé hµnh vi ngêi mua cã thÓ mua ®îc
hµng ho¸ søc lao ®éng ë mçi møc gi¸ hoÆc ë tÊt c¶ c¸c møc gi¸ cã thÓ ®Æt ra.
CÇu vÒ søc lao ®éng cã liªn quan chÆt chÏ tíi gi¸ c¶ søc lao ®éng, khi gi¸
c¶ t¨ng hoÆc gi¶m sÏ lµm cho cÇu vÒ lao ®éng gi¶m hoÆc t¨ng.
+ Cung lao ®éng: lµ lîng lao ®éng mµ ngêi lµm thuª cã thÓ chÊp nhËn
®îc ë mçi møc gi¸ nhÊt ®Þnh. Gièng nh cÇu vµ lîng cÇu, ®êng cung lao
®éng m« t¶ toµn bé hµnh vi cña ngêi ®i lµm thuª khi tho¶ thuËn ë c¸c møc gi¸
®Æt ra. Cung lao ®éng cã quan hÖ tû lÖ thuËn víi gi¸ c¶. Khi gi¸ c¶ t¨ng th× lîng
cung lao ®éng t¨ng vµ ngîc l¹i.
XuÊt khÈu lao ®éng trªn thÞ trêng lao ®éng quèc tÕ ®îc thùc hiÖn chñ
yÕu dùa vµo quan hÖ cung - cÇu lao ®éng. Nã chÞu sù t¸c ®éng, ®iÒu tiÕt cña c¸c
quy luËt kinh tÕ thÞ trêng. Bªn cÇu ph¶i tÝnh to¸n kü hiÖu qu¶ cña viÖc nhËp
khÈu lao ®éng tõ ®od cÇn ph¶i x¸c ®Þnh chÆt chÏ sè lîng, c¬ cÊu, chÊt lîng lao
®éng hîp lý. MÆt kh¸c, bªn cung cã mong muèn xuÊt khÈu cµng nhiÒu lao ®éng
4
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
cµng tèt. Do vËy, muèn cho lo¹i hµng ho¸ ®Æc biÖt nµy chiÕm ®ù¬c u thÕ trªn
thÞ trêng lao ®éng, bÓn cung ph¶i cã sù chuÈn bÞ vµ ®Çu t ®Ó ®îc thÞ trêng
chÊp nhËn, ph¶i ®¸p øng kÞp thêi c¸c yªu cÇu vÒ sè lîng, c¬ cÊu vµ chÊt lîng
lao ®éng cao.
ThÞ trêng lao ®éng níc ta hiÖn nay tuy ®· h×nh thµnh song ph¹m vi cßn
nhá hÑp. §Ó phï hîp víi sù ph¸t triÓn qu¸ nhanh cña nguån lao ®éng tríc hÕt
thÞ trêng lao ®éng ph¶i ®îc më réng c¶ trong vµ ngoµi níc, ®ång thêi t¹o
®iÒu kiÖn cho ngêi lao ®éng cã quyÒn b×nh ®¼ng, tù do t×m viÖc lµm, thuª mín
lao ®éng theo ph¸p luËt.
- Di d©n quèc tÕ: Di d©n quèc tÕ ®îc hiÓu lµ qu¸ tr×nh di chuyÓn lao
®éng tõ níc nµy sang nøoc kh¸c ®Ó t×m viÖc lµm. NÕu xÐt theo khÝa c¹nh d©n sè
häc th× xuÊt khÈu lao ®éng còng lµ mét qu¸ tr×nh di d©n quèc tÕ. Do ®ã,viÖc ®a
nguêi lao ®éng ®i lµm viÖc ë níc ngoµi chÝnh lµ tham gia vµo qu¸ tr×nh di d©n
quèc tÕ, nã kh«ng n»m ngoµi nh÷ng quy luËt chung. ViÖc ®a ngêi lao ®éng ®i
lµm viÖc ë níc ngoµi tu©n theo nh÷ng hiÖp ®Þnh gi÷a hai quèc gia, ®a quèc gia
hoÆc theo c«ng íc quèc tÕ, tuú tõng trêng hîp kh¸c nhau mµ nã ®îc xÕp n»m
trong giíi h¹n nµo.
- XuÊt khÈu lao ®éng:
§Õn nay, trªn thÕ giíi vÉn cha cã mét kh¸i niÖm chuÈn nµo vÒ xuÊt khÈu
lao ®éng. V× vËy, chóng ta cã thÓ hiÓu xuÊt khÈu lao ®éng th«ng qua kh¸i niÖm
cña tæ chøc lao ®éng quèc tÕ ( ILO) nh sau: XuÊt khÈu lao ®éng lµ ho¹t ®éng
kinh tÕ cña mét quèc gia thùc hiÖn viÖc cung øng lao ®éng cho mét quèc gia trªn
c¬ së nh÷ng hiÖp ®Þnh hoÆc hîp ®ång cã tÝnh chÊt hîp ph¸p quy ®Þnh ®îc sù
thèng nhÊt gi÷a c¸c quèc gia ®a vµ nhËn ngêi lao ®éng.
Ph©n lo¹i xuÊt khÈu lao ®éng:
C¨n cø vµo c¬ cÊu ngêi lao ®éng ®a ®i:
Lao ®éng cã nghÒ: lµ lo¹i lao ®éng tríc khi ra níc ngoµi lµm viÖc ®·
®îc ®µo t¹o thµnh th¹o mét lo¹i nghÒ nµo ®ã vµ khi sè lao ®éng nµy ra níc
ngoµi lµm viÖc cã thÓ b¾t tay ngay vµo c«ng viÖc mµ kh«ng ph¶i bá ra thêi gian
vµ chi phÝ ®Ó tiÕn hµnh ®µo t¹o n÷a.
5
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
Lao ®éng kh«ng cã nghÒ: lµ lo¹i lao ®éng mµ khi ra níc ngoµi lµm viÖc
cha ®îc ®µo t¹o mét lo¹i nghÒ nµo c¶. Lo¹i lao ®éng nµy thÝch hîp víi nh÷ng
c«ng viÖc ®¬n gi¶n, kh«ng cÇn tr×nh ®é chuyªn m«n hoÆc phÝa níc ngoµi cÇn
ph¶i tiÕn hµnh ®µo t¹o cho môc ®Ých cña m×nh tríc khi ®a vµo sö dông.
C¨n cø vµo níc xuÊt khÈu lao ®éng:
Nhãm c¸c níc ph¸t triÓn: Cã xu híng göi lao ®éng kü thuËt cao sang
c¸c níc ®ang ph¸t triÓn ®Ó thu ngo¹i tÖ. Trêng hîp nµy kh«ng ph¶i lµ ch¶y
m¸u chÊt x¸m mµ lµ ®Çu t chÊt x¸m cã môc ®Ých. ViÖc ®Çu t nh»m mét phÇn
thu l¹i kinh phÝ ®µo t¹o cho ®éi ngò chuyªn gia trong nhiÒu n¨m, mét phÇn kh¸c
lín h¬n lµ ph¸t huy n¨ng lùc tr×nh ®é ®éi ngò chuyªn gia, c«ng nh©n kü thuËt
bËc cao ë níc ngoµi .v.v... ®Ó thu ngo¹i tÖ.
Nhãm c¸c níc ®ang ph¸t triÓn: cã xu híng göi lao ®éng bËc trung hoÆc
bËc thÊp sang c¸c níc cã nhu cÇu ®Ó lÊy tiÒn c«ng vµ tÝch luü ngo¹i tÖ, gi¶m bít
khã kh¨n kinh tÕ vµ søc Ðp viÖc lµm trong níc.
2. C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu lao ®éng:
XuÊt khÈu lao ®éng thùc tÕ ®em l¹i lîi Ých thiÕt thùc cho c¶ ngêi lao
®éng vµ phÝa Nhµ níc. NhËn thøc râ ®iÒu ®ã §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· kh«ng
ngõng ®a ra nh÷ng chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch t¹o ®iÒu kiÖn cho ngêi lao ®éng cã
c¬ héi ®i lµm viÖc ë níc ngoµi. Ngµy 17 th¸ng 7 n¨m 2003 ChÝnh phñ ®· ban
hµnh NghÞ ®Þnh sè 81/2003/N§-CP quy ®Þnh chi tiÕt vÒ viÖc ®a ngêi ViÖt Nam
®i lµm viÖc cã thêi h¹n ë níc ngoµi. T¹i ®iÒu 3 kho¶n 2 NghÞ ®Þnh nµy quy ®Þnh
râ c¸c h×nh thøc ®a ngêi lao ®éng ViÖt Nam ®i lµm viÑec cã thêi h¹n ë níc
ngoµi, trong ®ã bao gåm c¸c h×nh thøc c¬ b¶n sau:
2.1. Th«ng qua doanh nghiÖp ViÖt Nam ®îc phÐp cung øng lao ®éng theo
hîp ®ång ký kÕt víi bªn níc ngoµi:
§èi t¸c níc ngoµi cã nhu cÇu sö dông lao ®éng, ®a ra nh÷ng yªu cÇu cô
thÓ vÒ sè lîng, tuæi t¸c, nghÒ nghiÖp, giíi tÝnh...C¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh
tÕ cña ViÖt Nam sau khi nhËn ®îc ®¬n ®Æt hµng cña bªn níc ngoµi sÏ tiÕn
hµnh s¬ tuyÓn dùa trªn nh÷ng tiªu chÝ cã s½n. §Ó ®¶m b¶o ®óng yªu cÇu cña
6
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
m×nh, bªn níc ngoµi thùc hiÖn kiÓm tra l¹i mét lÇn n÷a tríc khi lao ®éng sang
lµm viÖc.
2.2. Th«ng qua doanh nghiÖp ViÖt Nam nhËn thÇu, nhËn kho¸n c«ng tr×nh
hoÆc ®Çu t ë níc ngoµi.
Bªn níc ngoµi ®Æt hµnh cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng, do vËy ph¶i ®a ®i
®ång bé c¸c ®èi tîng lao ®éng gåm cã kü thuËt, qu¶n lý, chØ ®¹o thi c«ng vµ lao
®éng trùc tiÕp sang níc ngoµi lµm viÖc. Sau khi c«ng tr×nh kÕt thóc th× còng
chÊm døt hîp ®ång ®èi víi ngêi lao ®éng, v× thÕ xuÊt khÈu lao ®éng theo h×nh
thøc kho¸n khèi lîng c«ng viÖc thêng kh«ng æn ®Þnh, t©m lý cña ngêi lao
®éng dÔ bÞ ch¸n n¶n, kh«ng tËn t©m víi c«ng viÖc.
2.3. Theo hîp ®ång lao ®éng do c¸ nh©n ngêi lao ®éng trùc tiÕp ký kÕt víi
ngêi sö dông lao ®éng ë níc ngoµi (sau ®©y gäi lµ hîp ®ång c¸ nh©n):
§©y lµ h×nh thøc phæ biÕn nhÊt hiÖn nay, h×nh thøc nµy ®ßi hái ®èi tîng
lao ®éng ®a d¹ng tuú theo yªu cÇu vµ møc ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc. Cã nh÷ng
yªu cÇu cña ngêi níc ngoµi ®ßi hái ngêi cã tr×nh ®é kü thuËt, kinh nghiÖm
s¶n xuÊt, kinh nghiÖm tæ chøc qu¶n lý, còng cã nh÷ng yªu cÇu chØ cÇn ngêi lao
®éng cã tr×nh ®é gi¶n ®¬n.
Ngoµi nh÷ng h×nh thøc ®a lao ®éng ®i lµm viÖc cã thêi h¹n ë níc ngoµi,
h×nh thøc xuÊt khÈu lao ®éng t¹i chç còng ®· trë nªn phæ biÕn h¬n ë ViÖt Nam.
Th«ng qua c¸c tæ chøc kinh tÕ cña ta, ngêi lao ®éng ®îc cung øng cho c¸c tæ
chøc kinh tÕ níc ngoµi díi nh÷ng h×nh thøc:
- C¸c xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi.
- C¸c khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp.
- C¸c tæ chøc, c¬ quan ngo¹i giao t¹i ViÖt Nam.
3. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng:
HiÖu qu¶ lµ chØ tiªu so s¸nh gi÷a kÕt qu¶ ®¹t ®îc vµ chi phÝ bá ra ®Ó ®¹t
®îc hiÖu qu¶ ®ã ( HiÖu qu¶ = kÕt qu¶ - chi phÝ ). Cã hai lo¹i hiÖu qu¶ lµ hiÖu
qu¶ kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ x· héi. HiÖu qu¶ kinh tÕ lµ hiÖu qu¶ ®¹t ®îc vÒ mÆt kinh
tÕ, cßn hiÖu qu¶ x· héi lµ hiÖu qu¶ ®¹t ®îc vÒ mÆt x· héi. §©y lµ kh¸i niÖm
chung ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶, tuy nhiªn khi ®i vµo tõng lÜnh vùc cô thÓ th× viÖc
7
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kh«ng ®¬n gi¶n chót nµo, ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc xuÊt khÈu
lao ®éng nµy. Bëi v× ®Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ vµ ®óng hiÖu qu¶ kinh
tÕ x· héi ë tõng thÞ trêng cô thÓ th× chóng ta cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ toµn bé, toµn
diÖn mét c¸ch tæng hîp nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc vµ chi phÝ bá ra trong qu¸ tr×nh
ho¹t ®éng ®ã, ®ång thêi, ph¶i xem xÐt hiÖu qu¶ cña nã trªn c¬ së lîi Ých chung
cña toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n cña níc ta. Qua ®ã mét lÇn n÷a thÊy râ h¬n
viÖc ®a lao ®éng ®i lµm viÖc ë níc ngoµi trong mèi liªn hÖ chung cña nÒn kinh
tÕ ®Êt níc quan träng nh thÕ nµo bëi lÏ kÕt qu¶ cuèi cïng cña lÜnh vùc nµy
®îc chuyÓn tõ chu tr×nh nµy sang mét chu tr×nh kh¸c, tõ ngµnh nµy sang ngµnh
kh¸c, tõ níc nµy sang níc kh¸c...Víi quan ®iÓm nh vËy, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶
cña lÜnh vùc nµy kh«ng thÓ gièng nh viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña mét qu¸ tr×nh
kinh doanh cô thÓ trong níc mµ kh«ng cã phÇn phøc t¹p h¬n nhiÒu.
Mét sè chØ tiªu ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña xuÊt khÈu lao ®éng
3.1 Lîi Ých kinh tÕ ®¹t ®îc
a. Sè lîng lao ®éng ®îc gi¶i quyÕt viÖc lµm trong n¨m:
C«ng thøc tÝnh:
L = Lc + Lx - Ln
Trong ®ã:
L : Sè lao ®éng ®îc gi¶i quyÕt viÖc lµm trong n¨m
Lc : Sè lao ®éng tõ n¨m tríc vÉn cßn ®ang tiÕp tôc
Lx : Sè lao ®éng ®îc ®a sang ho¹t ®éng trong n¨m
Ln : Sè lao ®éng kÕt thóc hîp ®ång trë vÒ níc trong n¨m
ý nghÜa cña chØ tiªu:
ChØ tiªu nµy nªu ra ®îc chi tiÕt kÕt qu¶ ®¹t ®îc trong mét n¨m qua cña
c«ng t¸c xuÊt khÈu lao ®éng. Nã chØ ra ®îc nh÷ng ®ãng gãp cña lÜnh vùc nµy
®èi víi viÖc t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho x· héi mµ nhµ níc ta ®· kh«ng ph¶i bá
vèn ®Çu t ®Ó t¹o viÖc lµm míi, gi¶i quyÕt mét phÇn t×nh tr¹ng ø ®äng lao ®éng
8
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
cña ®Êt níc ( mÆc dï tríc khi ®i xuÊt khÈu lao ®éng nh÷ng ngêi lao ®éng nµy
kh«ng ph¶i tÊt c¶ ®Òu thuéc diÖn thÊt nghiÖp).
b. Thu nhËp quèc d©n vÒ ngo¹i tÖ th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng:
C«ng thøc tÝnh:
P = ∑ Yj ( j = 1 ®Õn n )
Yj = Xij . Kj
Trong ®ã:
P : Møc thu cña nhµ níc
Y: Møc thu cña nhµ níc ë mçi thÞ trêng
n : Sè thÞ trêng ®a lao ®éng sang
j : Níc ®a lao ®éng sang
K : Tû sè hèi ®o¸i quy ®æi ra ngo¹i tÖ quy íc
X : ThuÕ thu nhËp mçi ngêi ph¶i ®ãng
ý nghÜa chØ tiªu:
ChØ tiªu nµy cho biÕt sè tiÒn nhµ níc thu ®îc th«ng qua xuÊt khÈu lao
®éng. VÊn ®Ò ngo¹i tÖ (nhÊt lµ ngo¹i tÖ m¹nh) ®èi víi ViÖt Nam cã ý nghÜa to
lín. TÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng cã thÓ ®em vÒ ngo¹i tÖ cho ®Êt níc cÇn ®îc khuyÕn
khÝch. “ Cïng víi viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ cÇn hÕt søc coi träng, t¹o ®iÒu kiÖn
thuËn lîi cho c¸c ho¹t ®éng thu ngo¹i tÖ nh ph¸t triÓn du lÞch, cung øng tµu
biÓn, dÞch vô hµng kh«ng, tæ chøc gia c«ng hµng xuÊt khÈu vµ ®a lao ®éng ®i
lµm viÖc ë níc ngoµi lµ nh÷ng h×nh thøc thÝch hîp víi hµng triÖu ngêi lao
®éng d thõa hiÖn nay. Kh¶ n¨ng hîp t¸c lao ®éng víi níc ngoµi cña níc ta lµ
rÊt lín, nÕu chóng ta biÕt tæ chøc vµ khai th¸c hÕt nh÷ng tiÒm n¨ng ®ã trong
quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i th× sÏ thu ®ù¬c nguån ngo¹i tÖ ®¸ng kÓ thóc ®Èy s¶n
xuÊt ph¸t triÓn.”
c. Møc tiÕt kiÖm ®Çu t vµo viÖc lµm cña chÝnh phñ:
C«ng thøc tÝnh:
Mtk = mdt . L
9
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
Trong ®ã:
Mtk : Møc tiÕt kiÖm vèn ®Çu t t¹o ra viÖc lµm
mdt : Møc ®Çu t trung b×nh t¹o ra mét chç lµm viÖc míi
L : Sè ngêi cã viÖc lµm thêng xuyªn ë níc ngoµi
ý nghÜa chØ tiªu:
Cho biÕt møc ®é tiÕt kiÖm kh«ng ph¶i bá vèn ®Çu t t¹o ra chç lµm viÖc
míi ë trong níc vµ ®ång nghÜa víi viÖc t¨ng thªm nguån vèn ®Çu t cho gi¶i
quyÕt viÖc lµm.
d. Gi¸ trÞ hµng ho¸ do ngêi lao ®éng ®a vÒ:
C«ng thøc tÝnh:
G = ∑ Hj ( j = 1 ®Õn n )
Hj = ∑ hij . Nj
Trong ®ã:
G : Gi¸ trÞ hµng ho¸ do ngêi lao ®éng ®em vÒ
H : Gi¸ trÞ hµng ho¸ do ngêi lao ®éng ë mçi thÞ trêng ®em vÒ
h : Gi¸ trÞ hµng ho¸ trung b×nh cña mét ngêi lao ®éng ®em vÒ
N : Sè ngêi göi hµng ho¸ vÒ trong n¨m
i : BiÕn sè ngêi
j : BiÕn sè thÞ trêng
ý nghÜa chØ tiªu:
Cho biÕt lîng hµng ho¸ do ngêi lao ®éng ®em vÒ gãp phÇn vµo viÖc c©n
®èi quü hµng ho¸ trong níc vµ c¶i thiÖn ®êi sèng gia ®×nh, t¨ng thªm m¸y mãc
thiÕt bÞ lµm t liÖu s¶n xuÊt.
g: Thu nhËp do lao ®éng ®i lµm viÖc ë níc ngoµi bæ sung vµo thu nhËp quèc
d©n:
10
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
C«ng thøc tÝnh:
Q = ∑ (Pj + Vij) . kj ( j = 1 ®Õn n)
Trong ®ã:
Q : Thu nhËp cña ngêi lao ®éng lµm viÖc ë níc ngoµi tÝnh vµo thu nhËp
quèc d©n
P : C¸c kho¶n ph¶i nép cña mçi ngêi lao ®éng
V : Thu nhËp cña ngêi lao ®éng sau khi ®· khÊu trõ phÇn ph¶i nép
k : Tû gi¸ hèi ®o¸i quy ®æi ngo¹i tÖ
i : BiÕn sè ngêi
j : BiÕn sè níc sö dông lao ®éng
ý nghÜa chØ tiªu:
ChØ tiªu cho biÕt phÇn thu nhËp cña ngêi lao ®éng ë níc ngoµi ®îc tÝnh
vµo thu nhËp quèc d©n.
Ngoµi c¸c chØ tiªu cã thÓ lîng ho¸ ®îc ®Ó so s¸nh nãi trªn cßn cã mét
sè chØ tiªu kh¸c còng cã thÓ lîng ho¸ ®îc nh sè lao ®éng cã nghÒ ®îc ®µo
t¹o n©ng cao tr×nh ®é, møc tiÕt kiÖm chi phÝ ®µo t¹o trªn mét ngêi lao ®éng...
song nãi chung cßn ë møc thÊp. Mét sè khÝa c¹nh kh¸c nh viÖc du nhËp kü
thuËt c«ng nghÖ vµ kinh nghiÖm s¶n xuÊt míi, viÖc du nhËp nÕp sèng tiÕn bé,
t¨ng cêng mèi quan hÖ hîp t¸c gi÷a hai níc, tranh thñ sù ñng hé quèc tÕ ...
ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ vÒ mÆt x· héi.
3.2 Chi phÝ bá ra:
Bao gåm cã c¸c chi phÝ cho ngêi lao ®éng trong lÜnh vùc tham gia, chi
phÝ cho bé m¸y qu¶n lý, tæ chøc tuyÓn mé, ®a ®i vµ qu¶n lý ë níc ngoµi, xö lý
c¸c c«ng viÖc sau khi ®a ngêi lao ®éng hÕt h¹n trë vÒ níc, tiÒn nép ph¹t cho
níc b¹n do ngêi lao ®éng tù ý bá hîp ®ång...
Chi phÝ vÒ mÆt x· héi cã ý kiÕn cho r»ng cßn cã nh÷ng tiªu cùc do lao
®éng g©y ra ë níc ngoµi. Song nh÷ng c¸i ®ã lµ yÕu tè chñ quan cã thÓ kh¾c
phôc ®îc nÕu cã biÖn ph¸p vµ chÝnh s¸ch thÝch hîp.
11
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
II. Vai trß cña xuÊt khÈu lao ®éng ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ:
XuÊt khÈu lao ®éng lµ ho¹t ®éng kinh tÕ quan träng ®èi víi mçi quèc gia,
®Æc biÖt ®èi víi c¸c níc kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn. Ho¹t ®éng nµy ®em l¹i lîi Ých
cho tÊt c¶ c¸c bªn tham gia: bªn xuÊt khÈu lao ®éng, bªn nhËp khÈu lao ®éng vµ
b¶n th©n ngêi lao ®éng.
1. XÐt trªn gãc ®é vÜ m«:
1.1. Víi níc xuÊt khÈu lao ®éng:
Níc xuÊt khÈu lao ®éng cã lîi vÒ nhiÒu mÆt trong ®ã ®Æc biÖt lµ c¸c lÜnh
vùc: Kinh tÕ, x· héi, quan hÖ ®èi ngo¹i.
- VÒ kinh tÕ: XuÊt khÈu lao ®éng cã vai trß ®Æc biÖt trong ho¹t ®éng kinh
tÕ. Tríc hÕt, nã gãp phÇn gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho ngêi lao
®éng. Cã thÎ nãi, xuÊt khÈu lao ®éng gi÷ mét vÞ trÝ rÊt quan träng trong ch¬ng
tr×nh viÖc lµm quèc gia, nÕu kh«ng nãi lµ chñ yÕu trong chiÕn lîc gi¶i quyÕt
viÖc lµm, ®©y lµ mét c«ng cô h÷u hiÖu ®Ó thùc hiÖn môc tiªu cña §¶ng vµ Nhµ
níc ta ®Æt ra tíi n¨m 2010 sÏ xo¸ hÕt ®ãi nghÌo. Kinh nghiÖm tõ mét sè níc
cho thÊy, xuÊt khÈu lao ®éng lµ mét gi¶i ph¸p kh¾c phôc t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp
cã hiÖu qu¶ cao. Theo ILO, tÝnh ®Õn n¨m 1999 cã 920 triÖu ngêi trªn thÕ giíi
thÊt nghiÖp vµ thiÕu viÖc lam. Trong ®ã, c¸c níc thuéc khèi G7 cã kho¶ng 45
triÖu lao ®éng thÊt nghiÖp. §iÒu ®ã ®· g©y nªn t×nh tr¹ng gi¶m sót t¨ng trëng
kinh tÕ cao.§Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, c¸c níc ®· thµnh c«ng b»ng sö dông
gi¶i ph¸p xuÊt khÈu lao ®éng.
Bªn c¹nh nh÷ng ®ãng gãp trªn, xuÊt khÈu lao ®éng cßn ®em l¹i nguån thu
ngo¹i tÖ ®¸ng kÓ cho ®Êt níc, gãp phÇn c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ do
vËy rót ng¾n kho¶ng c¸ch giµu- nghÌo gi÷a níc ph¸t triÓn vµ níc ®ang ph¸t
triÓn.
XuÊt khÈu lao ®éng còng lµ mét kªnh ®em l¹i mét nguån thu nhËp quan
träng cho ®Êt níc. Theo íc tÝnh, sè lao ®éng xuÊt khÈu n¨m 2004 ®· göi vÒ
cho gia ®×nh kho¶ng 1,5 tû USD, b×nh qu©n mçi lao ®éng kho¶ng 3.750 USD hay
302,5 USD mét th¸ng, cao gÊp nhiÒu lÇn phÇn d«i ra sau khi trõ ®i chi tiªu cho
¨n uèng cña lao ®éng trong níc. Mét tû rìi USD tuy cha thÊm th¸p g× so víi
12
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
Philippines (sè tiÒn göi qua kªnh chuyÓn tiÒn chÝnh thøc lµ trªn 7 tû USD, cßn
theo íc tÝnh cña ADB tÝnh thªm c¶ kªnh chuyÓn tiÒn kh«ng chÝnh thøc th× tæng
sè lªn ®Õn 14 – 21 tû USD, chiÕm 32%GDP cña níc nµy), nhng ®· chiÕm
kho¶ng 3,3% GDP cña c¶ níc vµ t¬ng ®¬ng víi nguån vèn ODA gi¶i ng©n
trong n¨m.
- VÒ x· héi: §èi víi mét níc h¬n 82 triÖu d©n, víi trªn mét nöa lµ sè
ngêi trong ®é tuæi lao ®éng, nhng sè ngêi thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ lªn ®Õn
5,6% vµ sè thêi gian cha ®îc sö dông ë n«ng th«n lªn ®Õn trªn 20%, th× xuÊt
khÈu lao ®éng lµ mét kªnh gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ngêi lao ®éng rÊt cã ý nghÜa.
Trong mÊy n¨m gÇn ®©y, sè lao ®éng ®i xuÊt khÈu cña níc ta mçi n¨m ®· lªn
®Õn trªn díi 70 ngh×n ngêi vµ ®Õn nay ®· cã kho¶ng 400 ngh×n ngêi ViÖt
Nam ®ang lµm viÖc ë kho¶ng trªn 40 níc vµ vïng l·nh thæ. Song nÕu so víi
Philippines cã cïng sè d©n vµ sè ngêi trong tuæi lao ®éng nh ViÖt Nam th× kÕt
qu¶ trªn cßn thÊp h¬n rÊt nhiÒu. N¨m 2004, níc nµy ®· cã 1 triÖu lao ®éng ®i
lµm viÖc ë níc ngoµI, ®a Philippines vît qua Mexico trë thµnh níc xuÊt
khÈu lao ®éng lín nh¸t thÕ giíi. Cho ®Õn nay, níc nµy cã kho¶ng 8 triÖu lao
®éng lµm viÖc ë 56 níc, ®«ng nhÊt lµ t¹i Mü, ¶ RËp Saudi, Malayxia, Canada,
NhËt B¶n…
Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c xuÊt khÈu lao ®éng sÏ gi¶m ®îc tÖ n¹n x· héi do
thÊt nghiÖp g©y ra, t¹o mét híng lao ®éng tÝch cùc cho ngêi lao ®éng, häc tËp
®îc phong c¸ch lao ®éng míi do tæ chøc lao ®éng ë níc ngoµi trang bÞ...
- VÒ quan hÖ ®èi ngo¹i: Më réng quan hÖ ®èi ngo¹i, hîp t¸c trong lÜnh vùc
xuÊt khÈu lao ®éng lµ v« cïng quan träng, tõ ®ã quan hÖ gi÷a níc cung øng lao
®éng vµ níc tiÕp nhËn lao ®éng trë nªn g¾n bã h¬n, hiÓu nhau h¬n, tao ra mèi
quan hÖ tèt ®Ñp gi÷a hai níc. Cung cÊp cho nhau nh÷ng th«ng tin quan träng vÒ
nh÷ng vÊn ®Ò hai níc cïng quan t©m vµ thèng nhÊt quan ®iÓm hai bªn cïng cã
lîi. Sù ®a d¹ng ho¸ c¸c quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ ®îc më réng th«ng qua hîp t¸c
vÒ lao ®éng sÏ t¹o ®iªï kiÖn më réng h¬n n÷a c¸c quan hÖ hîp t¸c kh¸c.
1.2. Víi níc nhËp khÈu lao ®éng:
13
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
Níc nhËp khÈu lao ®éng thu ®îc nh÷ng lîi Ých ®¸ng kÓ nh: cung cÊp
®ñ sè lao ®éng bï ®¾p vµo c¸c ngµnh thiÕu hôt, khai th¸c cã hiÖu qña tiÒm n¨ng
cña ®Êt níc. §ång thêi, më réng quan hÖ vµ uy tÝn víi níc cã lao ®éng, khai
th¸c kinh nghiÖm, kiÕn thøc, t¸c phong lao ®éng vµ cung cc¸h qu¶n lý cña níc
kh¸c, më réng nhu cÇu thÞ trêng trong níc...
Ngoµi ra xuÊt khÈu lao ®éng còng gãp phÇn gi¶ quyÕt nhu cÇu lao ®éng
®Æc biÖt lµ trong c¸c lÜnh vùc mµ lao ®éng ®Þa ph¬ng Ýt tham gia t¹i níc tiÕp
nhËn lao ®éng.
2. XÐt trªn gãc ®é vi m«:
2.1. Víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu lao ®éng:
- XuÊt khÈu lao ®éng lµ mét bé phËn cña xuÊt khÈu do vËy c¸c doanh
nghiÖp tham gia trong lÜnh vùc nµy ph¶i t×m hiÓu kü vÒ nÒn v¨n ho¸, phong tôc
tËp qu¸n cña níc nhËp khÈu, ®©y lµ tiÒn ®Ò tèt trong qu¸ tr×nh héi nhËp quèc tÕ.
- Doanh nghiÖp ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng lµ ®· tham gia hiÖu qu¶ vµo
ch¬ng tr×nh quèc gia gi¶i quyÕt viÖc lµm ®ång thêi thùc hiÖn mét phÇn tho¶
thuËn hîp t¸c gi÷a hai chÝnh phñ.
- Doanh nghiÖp xuÊt khÈu lao ®éng lµm ¨n cã hiÖu qu¶ sÏ thùc hiÖn nghÜa
vô víi ng©n s¸ch Nhµ níc.
Tuy nhiªn mét vÊn ®Ò bøc xóc ®ang ®Æt ra trong giai ®o¹n hiÖn nay ®ã lµ
t×nh tr¹ng ngµy cµng cã nhiÒu lao ®éng kh«ng thùc hiÖn hîp ®ång ®· ký.ViÖc
nµy cã thÓ g©y ¶nh hëng lín ®èi víi uy tÝn cña doanh nghiÖp còng nh sù æn
®Þnh trªn thÞ trêng hiÖn t¹i vµ tiÒm n¨ng.
2.2. Víi b¶n th©n ngêi lao ®éng:
- Ngêi ®i xuÊt khÈu lao ®éng cã ®iÒu kiÖn gióp gia ®×nh tho¸t khái ®ãi
nghÌo c¶i thiÖn møc sèng cña b¶n th©n vµ gia ®×nh.
- Ngêi lao ®éng cã thÓ tiÕp thu kü n¨ng lµm viÖc, qu¶n lý, tÝch luü tr×nh
®é tay nghÒ vµ kinh nghiÖm thùc tiÔn ®Ó tù t¹o viÖc lµm sau khi vÒ níc.
III. Mét sè kinh nghiÖm cña Philippine vÒ xuÊt khÈu lao ®éng:
1. Khu«n khæ ph¸p luËt trong lÜnh vùc xuÊt khÈu lao ®éng:
14
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
HiÖn nay cã rÊt nhiÒu ngêi Philippine ®i lµm viÖc ë níc ngoµi do nhiÒu
níc cã nhu cÇu vÒ lao ®éng. Tuy nhiªn nÕu kh«ng cã nh÷ng chÝnh s¸ch cô thÓ
cña ChÝnh phñ th× ngêi lao ®éng cã thÓ bÞ ®a ®i kh«ng chÝnh thèng vµ cã thÓ bÞ
bãc lét. 10 n¨m tríc ®©y Philippine ®· ®Æt tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò lªn bµn ®Ó xem xÐt
víi môc ®Ých lµm sao t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó nguêi lao ®éng ®îc ®i lµm viÖc ë níc
ngoµi mét c¸ch thuËn lîi.Trong ®ã lµm râ vai rß cña ChÝnh phñ vµ c¸c bªn cã
liªn quan.
ë Philippine nhiÖm vô cña Nhµ níc lµ tèi ®a ho¸ lîi Ých cña ngêi lao
®éng. ViÖc nµy khã ®îc thùc hiÖn ë khu vùc t nh©n. Víi chÝnh s¸ch hiÖn nay
ngêi d©n tin tëng r»ng ChÝnh phñ lu«n b¶o vÖ quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng ë
níc ngoµi vµ cè g¾ng gi¶m thiÓu chi phÝ ®èi víi b¶n th©n hä, cho gia ®×nh hä vµ
cho ®Êt níc.
Philippine cã c¬ chÕ lµ ph¶i t¹o mäi ®iÒu kiÖn vµ thñ tôc mét c¸ch râ rµng,
®Çy ®ñ, cã hÖ thèng ®èi víi tÊt c¶ nh÷ng ngêi lao ®éng cã hîp ®ång lµm viÖc ë
níc ngoµi. §ång thêi cÇn b¶o vÖ hä mét c¸ch ®Çy ®ñ ®Ó gi¶m thiÓu sù l¹m
dông, khai th¸c c¶ tríc, trong vµ sau qu¸ tr×nh lµm viÖc t¹i níc ngoµi.
2. ViÖc cÊp giÊy phÐp kinh doanh:
Th¸ch thøc lín ®èi víi Chinh phñ trong viÖc cÊp giÊp phÐp kinh doanh lµ
lµm thÕ nµo ®Ó hÊp dÉn vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp t nh©n tham gia
vµo thÞ trêng nµy.
ChÝnh phñ Philippine thùc hiÖn mét chÝnh s¸ch rÊt nghiªm kh¾c trong viÖc
quy ®Þnh sè vèn ban ®Çu vµ sè lîng lao ®éng mµ doanh nghiÖp xuÊt khÈu trong
n¨m ®Çu tiªn ho¹t ®éng,dùa vµo ®ã ChÝnh phñ cã thÓ cÊp giÊy phÐp cho hä víi
c¸c thê h¹n kh¸c nhau. Bªn c¹nh ®ã ChÝnh phñ còng qu¶n lý kho¶n tiÒn ký quü
khi doanh nghiÖp ®¨ng ký kinh doanh cho c¸c môc ®Ých: nÕu doanh nghiÖp
kh«ng ®¶m b¶o ®a lao ®éng ®i hoÆc ®a lao ®éng ®i nhng kh«ng ®¶m b¶o ®iÒu
kiÖn cho hä hoÆc thu phÝ cña ngêi lao ®éng qu¸ cao hoÆc khi ChÝnh phñ ph¸t
hiÖn doanh nghiÖp ®· thu lîi qu¸ møc so víi møc trung b×nh lµm cho ngêi lao
®éng kh«ng thÓ tiÕp tôc thùc hiÖn hîp ®ång khi cha hÕt thêi h¹n th× kh«ng cÇn
15
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
ph¶i chê ®îi g×, ChÝnh phñ sÏ ®iÒu tiÕt kho¶n tiÒn nµy ®Ó tr¶ l¹i cho ngêi lao
®éng.
Kinh nghiÖm thùc tÕ cho thÊy c¶ ChÝnh phñ, chñ sö dông lao ®éng vµ
ngêi lao ®éng ®Òu cã "danh s¸ch ®en". Tøc lµ danh s¸ch liÖt kª nh÷ng doanh
nghiÖp ho¹t ®éng cã vÊn ®Ò, kh«ng theo ®óng c¸c quy ®Þnh qua ®ã hä sÏ biÕt vµ
cè g¾ng tr¸nh nh÷ng khã kh¨n, phiÒn to¸i x¶y ra khi thùc hiÖn hîp ®ång.
3. HÖ thèng thëng ph¹t:
ChÝnh phñ rÊt quan t©m c¸c ho¹t ®éng khen thëng vµ ®a ra c¸c møc
thëng cho c¸c doanh nghiÖp lµm tèt. Khi lµm c¸c thñ tôc khen thëng, c¸c
doanh nghiÖp kh«ng cÇn ph¶i xuÊt tr×nh hîp ®ång v× hä ®· ®îc x¸c nhËn vµ ®·
cã kÕt qu¶ thanhf c«ng cña ngêi lao ®éng. §iÒu quan träng lµ nÕu doanh nghiÖp
nµo thµnh c«ng sÏ ®îc ChÝnh phñ ®a vµo danh s¸ch khen thëng. §iÒu nµy rÊt
cã Ých cho doanh nghiÖp v× nÕu nh mét c«ng ty hoÆc mét quèc gia nµo cÇn t×m
hiÓu c¸c doanh nghiÖp tèt th× ChÝnh phñ giíi thiÖu víi hä danh s¸ch c¸c doanh
nghiÖp cã uy tÝn. Nh vËy doanh nghiÖp sÏ cã ®iÒu kiÖn kinh doanh tèt h¬n,
còng nh doanh nghiÖp sÏ cã ®iÒu kiÖn ®Ó gia h¹n giÊy phÐp dÔ dµng h¬n. Danh
s¸ch c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng tèt vµ cã uy tÝn còng ®îc ®a lªn c¸c b¸o c¸o
cña ChÝnh phñ.
4. C¸c dÞch vô cung cÊp cho ngêi lao ®éng lµm viÖc ë níc ngoµi:
§Ó ®¶m b¶o phóc lîi cho ngêi lao ®éng ChÝnh phñ Philippine ®· cã c¸c
dÞch vô hç trî nh sau:
- Ngoµi c¸c c¸n bé phóc lîi lµm viÖc t¹i ®¹i sø qu¸n, chóng t«i x©y dùng
c¸c trung t©m cung cÊp dÞch vô ngay t¹i khu vùc cã ngêi lao ®éng lµm viÖc. ë
c¸c trung t©m, hµng ngµy cã c¸c b¸c sÜ, c¸n sù x· héi lµm viÖc vµ hç trî cho
ngêi lao ®éng.
- X©y dùng hÖ thèng c¬ së d÷ liÖu vÒ nh÷ng ngêi lao ®éng ®ang lµm viÖc
níc ngoµi t¹i ®¹i sø qu¸n Philippine ë mçi níc n¬i cã lao ®éng ®Õ lµm viÖc lµ
rÊt quan träng, v× qua ®ã c¬ quan qu¶n lý míi biÕt cô thÓ ngêi lao ®éng ®ang ë
®©u vµ lµm viÖc g× trªn c¬ së ®ã míi quan t©m hä s©u s¸t ®îc. ViÖc ®¨ng ký
danh s¸ch nµy cã t¸c dông gi¶m thiÓu c¸c rñi ro víi ngêi lao ®éng. §Ó lµm
16
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
®îc viÖc nµy, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i th«ng b¸o víi ngêi lao ®éng r»ng khi
sang ®Õn níc ngoµi, hä ph¶i ®Õn ®¹i sø qu¸n Philippine ë ®ã ®Ó ®¨ng ký vµ
cung cÊp cho hä ®Þa chØ vµ th«ng tin vÒ ®aÞ sø qu¸n ®Ó ngêi lao ®éng biÕt.
- X©y dùng m¹ng liªn kÕt ®iÖn tö kÕt nèi víi hiÖp héi ngêi lao ®éng
Philippine. Th«ng qua m¹ng nµy c¸c ng©n hµng còng gióp ngêi lao ®éng
chuyÓn tiÒn vÒ níc cho gia ®×nh. Nh vËy viÖc ®a lao ®éng sang níc ngoµi
lµm viÖc kh«ng chØ ®¬n gi¶n t¹o viÖc lµm mµ cßn ®em laÞ lîi Ých cho nhiÒu
ngµnh kh¸c cã liªn quan.
- §Ó t¨ng cêng b¶o vÖ ngêi lao ®éng kh«ng bÞ m«i giíi ®a ®i bÊt hîp
ph¸p hoÆc chÞu nhiÒu khã kh¨n thiÖt thßi chóng t«i ®· lËp chiÕn dÞch th«ng tin
®¹i chóng ®Ó tuyªn truyÒn cho tÊt c¶ ngêi d©n biÕt thùc tr¹ng vÒ vÊn ®Ò ®a lao
®éng ®i lµm viÖc ë níc ngoµi vµ ®Þa chØ c¸c doanh nghiÖp ®¸ng tin cËy. Còng
nh chiÕn dÞch chèng viÖc ®a ngêi vµ tuyÓn ngêi bÊt hîp ph¸p. §©y lµ vai trß
mang tÝnh qu¶n lý Nhµ níc, ®ßi hái c¸c bé cã liªn quan, ®Æc biÖt lµ Bé Lao
®éng cÇn tham gi avµo ho¹t ®éng nµy.
- §Ó thu hót ngêi lao ®éng trë vÒ ®Êt níc, ChÝnh phñ ®· t¹o ®iÒu kiÖn
cho hä th«ng qua ch¬ng tr×nh ®µo t¹o l¹i, ch¬ng tr×nh nhµ ë, ch¬ng tr×nh häc
bæng cho con em hä.
- Cã chÝnh s¸ch u tiªn nh÷ng ngêi lao ®éng ra níc ngoµi lµm viÖc h¬n
lµ nh÷ng ngêi ®i du lÞch nh miÔn thuÕ s©n bay, thuÕ du lÞch...cho hä.
5. VÊn ®Ò t¹o uy tÝn cho chÊt lîng gi¸o dôc:
Kinh nghiÖm 30 n¨m cho thÊy ngµy cµng cã nhiÒu khã kh¨n trong lÜnh
vùc ®a lao ®éng ®i lµm viÖc ë níc ngoµi. §ã lµ vÊn ®Ò c¹nh tranh. ChÝnh v×
vËy vÊn ®Ò ®Æt ra lµ cÇn x©y dùng vµ qu¶ng b¸ vÒ chÊt lîng ngêi lao ®éng cña
chóng ta. Muèn vËy tríc tiªn ph¶i x¸c ®Þnh ngêi lao ®éng ë níc m×nh cã thÓ
lµm ®îc nh÷ng viÖc g×. Sau ®ã t¨ng cêng ®µo t¹o ®Ó n©ng cao chÊt lîng vµ
t¨ng tÝnh c¹nh tranh. Bªn c¹nh ®ã còng cÇn trang bÞ ngo¹i ng÷ cho ngêi lao
®éng. Cho ®Õn nay tiÕng Anh vÉn lµ ngo¹i ng÷ cÇn ®Çu t. Mét sè ®èi t¸c ë c¸c
níc, hä yªu cÇu ph¶i cã x¸c nhËn vÒ tay nghÒ mµ ngêi lao ®éng cÇn ph¶i ®¸p
øng.
17
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
6. HiÖp héi c¸c doanh nghiÖp vµ ph¬ng thøc ho¹t ®éng:
§Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp t nh©n cã tiÕng nãi còng nh cïng
phèi hîp víi ChÝnh phñ ®a ngêi lao ®éng ra níc ngoµi lµm viÖc, hä thµnh lËp
c¸c hiÖp héi cña c¸c doanh nghiÖp t nh©n. HiÖp héi nµy cã hÖ thèng thèng nhÊt
tõ trªn xuèng díi. TÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ®a lao ®éng ®i lµm viÖc ë níc
ngoµi ®Òu gia nhËp hiÖp héi lao ®éng ngoµi níc Philippine. Bªn c¹nh c¸c hiÖp
héi chung cßn cã c¸c hiÖp héi chuyªn m«n nh HiÖp héi lao ®éng lµm viÖc ngoµi
kh¬i, HiÖp héi xuÊt khÈu lao ®éng vui ch¬i gi¶i trÝ..., hoÆc cã nh÷ng hiÖp héi
theo vïng, khu vùc. VÝ dô nh HiÖp héi xuÊt khÈu lao ®éng NhËt B¶n, HiÖp héi
xuÊt khÈu lao ®éng Hång K«ng...HiÖn nay, ë Philippine cã kho¶ng 30-40 hiÖp
héi lín, nhá.
18
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3
Ch¬ng 2
Thùc tr¹ng xuÊt khÈu lao ®éng ë
C«ng ty cæ phÇn §Çu t vµ Th¬ng m¹i
I. ThÞ trêng lao ®éng §µi Loan:
1. Giíi thiÖu ®Êt níc §µi Loan:
§µi Loan lµ hßn ®¶o ®Ñp n»m c¸ch bê biÓn §«ng Nam lôc ®Þa Trung Hoa
kho¶ng 160 km.Nã ®îc ng¨n c¸ch víi tØnh Phóc KiÕn cña lôc ®Þa Trung Hoa
bëi eo biÓn §µi Loan. PhÝ Nam hßn ®¶o nµy c¸ch phÝa B¾c Phillipine 350 km.
PhÝ B¾c §µi Loan c¸ch T©y - Nam NhËt B¶n 1.070 km.
§µi Loan bao gåm 64 ®¶o lín nhá cña quÇn ®¶o Bµnh Hå vµ 21 ®¶o kh¸c.
Tæng diÖn tÝch khu vùc nµy trªn 35.960 km2 (cha kÓ vïng ®Êt khai hoang lÊn
biÓn).
KhÝ hËu §µi Loan lµ khÝ hËu cËn nhiÖt ®íi ë phÝa B¾c vµ nhiÖt ®íi ë phÝa
Nam.Thêi tiÕt nãng nhÊt lµ tõ th¸ng 6 ®Õn th¸ng 9 víi nhiÖt ®é trung b×nh
kho¶ng 25-28 C. Lîng ma rÊt dåi dµo. Nöa phÝa B¾c cña ®¶o ma lín kÐo dµi
tõ ®Çu th¸ng 10 ®Õn th¸ng 3 n¨m sau. Trong khi ®ã khu vùc phÝa Nam ®¶o l¹i Êm
¸p vÒ mïa ®«ng. T×nh h×nh thêi tiÕt sÏ ngîc l¹i, vµo mïa hÌ khi giã mïa T©y -
Nam ®em ma ®Õn phÝa Nam th× thêi tiÕt l¹i nãng, kh« ®Òu ë phÝa B¾c.
D©n sè §µi Loan cã trªn 23 triÖu ngêi. Thñ phñ lµ §µi B¾c, n¬i cã mËt
®é d©n sè cao nhÊt, tiÕp sau ®ã lµ thµnh phè Cao Hïng ë phÝa Nam. GÇn 60%
d©n sè §µi Loan tËp trung ë 4 thµnh phè lín: §µi B¾c, Cao Hïng, §µi Trung vµ
§µi Nam.
§µi Loan sö dông tiÕng phæ th«ng (tiÕng Hoa) trong ng«n ng÷ hµnh chÝnh.
Tuy nhiªn tiÕng Phóc KiÕn vµ tiÕng HÑ ®îc sö dông kh¸ phæ biÕn trong giao
tiÕp hµng ngµy.
T«n gi¸o thÞnh hµnh ë §µi Loan lµ Ph¹t gi¸o víi kho¶ng 4,9 triÖu phËt tö.
Bªn c¹nh ®ã Thiªn Chóa gi¸o còng cã ¶nh hëng rÊt lín víi gÇn 30 v¹n tÝn ®å,
vµ h¬n 40 v¹n tÝn ®å ®¹o Tin lµnh. §¹o Håi còng ®· xuÊt hiÖn ë §µi Loan.
19
nguon tai.lieu . vn