Xem mẫu

  1. Luận văn Thực trạng và giải pháp thúc đẩy xuất khẩu lao động sang Đài Loan của công ty cổ phần Đầu tư và Thương mại
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 Lêi më ®Çu Ngµy nay, víi xu h­íng héi nhËp nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi, ViÖt Nam ®ang trªn ®µ ®Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ - chÝnh trÞ nh»m t×m kiÕm cho m×nh mét chç ®øng v÷ng ch¾c trªn tr­êng quèc tÕ. Ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu hiÖn nay ®ang ®­îc ®Æc biÖt chó träng bëi nã mang l¹i cho nÒn kinh tÕ - x· héi n­íc ta nh÷ng b­íc chuyÓn míi víi hiÖu qña râ rÖt. Bªn c¹nh viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng chñ lùc nh­: g¹o, cµ phª, giµy dÐp, thuû s¶n, may mÆc... th× ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng l¹i ®Æc biÖt ®­îc quan t©m trong thêi gian gÇn ®©y. §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· coi ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ - x· héi, gãp phÇn ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, gi¶i quyÕt viÖc lµm, t¹o thu nhËp vµ n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ cho ng­êi lao ®éng, t¨ng nguån thu ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc vµ t¨ng c­êng quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ gi÷a n­íc ta víi c¸c n­íc. Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc, c«ng t¸c xuÊt khÈu lao ®éng cßn gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n, th¸ch thøc míi. Nhu cÇu vÒ viÖc lµm cña ng­êi lao ®éng vµ lîi Ých quèc gia ®ßi hái Nhµ n­íc vµ chÝnh b¶n th©n ng­êi lao ®éng ph¶i cã nh÷ng cè g¾ng, gi¶i ph¸p riªng ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qña vµ më réng ch­¬ng tr×nh lµm viÖc víi ng­êi n­íc ngoµi ®Ó ngµy cµng cã thªm nhihÒu thÞ tr­êng míi ®Ó xuÊt khÈu lao ®éng ®¹t kÕt qña cao. §Ó ®i s©u nghiªn cøu vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng, em ®· chän ®Ò tµi "Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu lao ®éng sang §µi Loan cña C«ng ty cæ phÇn §Çu t­ vµ Th­¬ng m¹i" lµm chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp cña m×nh. Néi dung chuyªn ®Ò ®­îc chia lµm 3 ch­¬ng: Ch­¬ng I: Lý luËn chung vÒ xuÊt khÈu lao ®éng Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng xuÊt khÈu lao ®éng ë C«ng ty cæ phÇn §Çu t­ vµ Th­¬ng m¹i. Ch­¬ng III: Ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lao ®éng ë C«ng ty cæ phÇn §Çu t­ vµ Th­¬ng m¹i trong nh÷ng n¨m tíi. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 §©y lµ mét ®Ò tµi kh¸ míi mÎ nªn trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu, x©y dùng ®Ò tµi em ®· gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n, nh­ng víi sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o TS. Th©n Danh Phóc, cïng víi c¸c anh chÞ ë phßng xuÊt khÈu lao ®éng vµ chuyªn gia cña C«ng ty cæ phÇn §Çu t­ vµ Th­¬ng m¹i, còng nh­ qua qu¸ tr×nh t×m tßi c¸c tµi liÖu phôc vô cho chuyªn ®Ò, em ®· x©y dùng nªn mét chuyªn ®Ò hoµn chØnh. Tuy nhiªn, víi thêi gian, tr×nh ®é cßn h¹n chÕ vµ kinh nghiÖm thùc tÕ ch­a nhiÒu, em mong cã sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o vÒ nh÷ng thiÕu sãt em m¾c ph¶i. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n. Hµ Néi, ngµy 05 th¸ng 5 n¨m 2005 Sinh viªn thùc hiÖn Ph¹m DiÔm Ngäc 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 Ch­¬ng I Lý luËn chung vÒ xuÊt khÈu lao ®éng I. Néi dung cña xuÊt khÈu lao ®éng: 1. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n: Trong kho¶ng 20 n¨m trë l¹i ®©y viÖc ®­a lao ®éng cña mét quèc gia ra khái ph¹m vi cña n­íc ®ã ®Ó lµm viÖc ®· trë nªn quen thuéc víi sè l­îng ngµy cµng t¨ng.§ã lµ do sù ph¸t triÓn kinh tÕ trªn ph¹m vi toµn cÇu ®ang cã nh÷ng chuyÓn biÕn vÒ chÊt vµ kh«ng ®oßng ®Òu gi÷a c¸c n­íc dùa trªn c¬ së ph¸t triÓn m¹nh cña khoa häc kü thuËt.Thùc tÕ cho thÊy, søc lao ®éng cña c¸c quèc gia cã d­ thõa lao ®éng ®Õn giai ®o¹n hiÖn nay ®· ®­îc xem nh­ lµ mét lo¹i hµng ho¸ cã thÓ mang l¹i nguån thu ngo¹i tÖ rÊt lín cho ng©n s¸ch quèc gia. Do vËy ®Ó nghiªn cøu vÒ xuÊt khÈu lao ®éng tr­íc hÕt cÇn ph¶i t×m hiÓu vµ lµm râ c¸c kh¸i niÖm cã liªn quan: - Nguån lao ®éng: Lµ bé phËn d©n c­ gåm nh÷ng ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng (kh«ng kÓ nh÷ng nguêi mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng) vµ nh÷ng ng­ßi ngoµi tuæi lao ®éng nh­ng thùc tÕ cã tham gia lao ®éng. Nguån lao ®éng bao gåm nh÷ng ng­êi tõ ®é tuæi lao ®éng trë lªn (ë n­íc ta lµ trßn 15 tuæi). - Lao ®éng: lµ ho¹t ®éng cã môc ®Ých, cã ý thøc cña con ng­êi nh»m thay ®æi c¸c vËt thÓ tù nhiªn phï hîp víi nhu cÇu cña con ng­êi. Thùc chÊt lµ sù vËn ®éng cña søc lao ®éng trong qua tr×nh t¹o ra cña c¶i vËt chÊt cho x· héi, lao ®éng còng chÝnh lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp cña søc lao ®éng vµ t­ liÖu s¶n xuÊt ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm phôc vô nhu cÇu con ng­êi.Cã thÓ nãi lao ®éng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh cho mäi ho¹t ®éng kinh tÕ. - Søc lao ®éng: Søc lao ®éng lµ tæng hîp thÓ lùc vµ trÝ lùc cña con ng­êi trong qu¸ tr×nh t¹o ra cña c¶i x· héi, nã ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng lao ®éng cña con ng­êi, lµ ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh lao ®éng x· héi. Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ søc lao ®éng lµ mét hµng hãa ®Æc biÖt v× nã cã gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông c¸c hµng ho¸ kh¸c, ngoµi ra hµng ho¸ søc lao ®éng cßn lµ mét s¶n phÈm cã t­ duy, cã ®êi sèng tinh thÇn. Th«ng qua thÞ tr­êng lao ®éng, søc lao ®éng 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 ®­îc x¸c ®Þnh gi¸ c¶. Hµng ho¸ søc lao ®éng còng tu©n theo quy luËt cung – cÇu cña thÞ tr­êng. Møc cung cao sÏ dÉn tíi d­ thõa lao ®éng, gi¸ c¶ søc lao ®éng (tiÒn c«ng) thÊp, ng­îc l¹i khi møc cung thÊp sÏ dÉn tíi t×nh tr¹ng thiÕu lao ®éng, gi¸ c¶ søc lao ®éng s÷ trë nªn cao h¬n. - ThÞ tr­êng lao ®éng: Trong mçi x· héi, n¬i nµo xuÊt hiÖn nhu cÇu sö dông lao ®éng vµ cã nguån lao ®éng cung cÊp, ë ®ã sÏ h×nh thµnh nªn thÞ tr­êng lao ®«ng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, ng­êi lao ®«ng muèn t×m viÖc ph¶i th«ng qua thÞ tr­êng lao ®éng. VÒ mÆt thuËt ng÷, "ThÞ tr­ßng lao ®«ng" thùc chÊt ph¶i ®­îc hiÓu lµ "ThÞ tr­êng søc lao ®éng" ®Ó phï hîp víi kh¸i niÖm cña tæ chøc lao ®éng quèc tÕ: ThÞ tr­êng lao ®éng lµ mét lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ, nã bao gåm toµn bé c¸c quan hÖ lao ®éng ®­îc x¸c lËp trong lÜnh vùc mua b¸n, trao ®æi vµ thuª m­ín søc lao ®éng. Trªn thÞ tr­êng lao ®éng, mèi quan hÖ ®­îc thiÕt lËp gi÷a mét bªn lµ ng­êi lao ®éng vµ mét bªn lµ ng­êi sö dông lao ®éng. Qua ®ã, cung-cÇu vÒ lao ®äng ¶nh h­ëng tíi tiÒn c«ng lao ®éng vµ møc tiÒn c«ng lao ®éng còng ¶nh h­ëng tíi cung- cÇu lao ®éng. + CÇu lao ®éng: lµ l­îng lao ®éng mµ ng­êi thuª cã thÓ thuª ë mçi møc gi¸ cã thÓ chÊp nhËn ®­îc. Nã m« t¶ toµn bé hµnh vi ng­êi mua cã thÓ mua ®­îc hµng ho¸ søc lao ®éng ë mçi møc gi¸ hoÆc ë tÊt c¶ c¸c møc gi¸ cã thÓ ®Æt ra. CÇu vÒ søc lao ®éng cã liªn quan chÆt chÏ tíi gi¸ c¶ søc lao ®éng, khi gi¸ c¶ t¨ng hoÆc gi¶m sÏ lµm cho cÇu vÒ lao ®éng gi¶m hoÆc t¨ng. + Cung lao ®éng: lµ l­îng lao ®éng mµ ng­êi lµm thuª cã thÓ chÊp nhËn ®­îc ë mçi møc gi¸ nhÊt ®Þnh. Gièng nh­ cÇu vµ l­îng cÇu, ®­êng cung lao ®éng m« t¶ toµn bé hµnh vi cña ng­êi ®i lµm thuª khi tho¶ thuËn ë c¸c møc gi¸ ®Æt ra. Cung lao ®éng cã quan hÖ tû lÖ thuËn víi gi¸ c¶. Khi gi¸ c¶ t¨ng th× l­îng cung lao ®éng t¨ng vµ ng­îc l¹i. XuÊt khÈu lao ®éng trªn thÞ tr­êng lao ®éng quèc tÕ ®­îc thùc hiÖn chñ yÕu dùa vµo quan hÖ cung - cÇu lao ®éng. Nã chÞu sù t¸c ®éng, ®iÒu tiÕt cña c¸c quy luËt kinh tÕ thÞ tr­êng. Bªn cÇu ph¶i tÝnh to¸n kü hiÖu qu¶ cña viÖc nhËp khÈu lao ®éng tõ ®od cÇn ph¶i x¸c ®Þnh chÆt chÏ sè l­îng, c¬ cÊu, chÊt l­îng lao ®éng hîp lý. MÆt kh¸c, bªn cung cã mong muèn xuÊt khÈu cµng nhiÒu lao ®éng 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 cµng tèt. Do vËy, muèn cho lo¹i hµng ho¸ ®Æc biÖt nµy chiÕm ®ù¬c ­u thÕ trªn thÞ tr­êng lao ®éng, bÓn cung ph¶i cã sù chuÈn bÞ vµ ®Çu t­ ®Ó ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn, ph¶i ®¸p øng kÞp thêi c¸c yªu cÇu vÒ sè l­îng, c¬ cÊu vµ chÊt l­îng lao ®éng cao. ThÞ tr­êng lao ®éng n­íc ta hiÖn nay tuy ®· h×nh thµnh song ph¹m vi cßn nhá hÑp. §Ó phï hîp víi sù ph¸t triÓn qu¸ nhanh cña nguån lao ®éng tr­íc hÕt thÞ tr­êng lao ®éng ph¶i ®­îc më réng c¶ trong vµ ngoµi n­íc, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi lao ®éng cã quyÒn b×nh ®¼ng, tù do t×m viÖc lµm, thuª m­ín lao ®éng theo ph¸p luËt. - Di d©n quèc tÕ: Di d©n quèc tÕ ®­îc hiÓu lµ qu¸ tr×nh di chuyÓn lao ®éng tõ n­íc nµy sang nøoc kh¸c ®Ó t×m viÖc lµm. NÕu xÐt theo khÝa c¹nh d©n sè häc th× xuÊt khÈu lao ®éng còng lµ mét qu¸ tr×nh di d©n quèc tÕ. Do ®ã,viÖc ®­a nguêi lao ®éng ®i lµm viÖc ë n­íc ngoµi chÝnh lµ tham gia vµo qu¸ tr×nh di d©n quèc tÕ, nã kh«ng n»m ngoµi nh÷ng quy luËt chung. ViÖc ®­a ng­êi lao ®éng ®i lµm viÖc ë n­íc ngoµi tu©n theo nh÷ng hiÖp ®Þnh gi÷a hai quèc gia, ®a quèc gia hoÆc theo c«ng ­íc quèc tÕ, tuú tõng tr­êng hîp kh¸c nhau mµ nã ®­îc xÕp n»m trong giíi h¹n nµo. - XuÊt khÈu lao ®éng: §Õn nay, trªn thÕ giíi vÉn ch­a cã mét kh¸i niÖm chuÈn nµo vÒ xuÊt khÈu lao ®éng. V× vËy, chóng ta cã thÓ hiÓu xuÊt khÈu lao ®éng th«ng qua kh¸i niÖm cña tæ chøc lao ®éng quèc tÕ ( ILO) nh­ sau: XuÊt khÈu lao ®éng lµ ho¹t ®éng kinh tÕ cña mét quèc gia thùc hiÖn viÖc cung øng lao ®éng cho mét quèc gia trªn c¬ së nh÷ng hiÖp ®Þnh hoÆc hîp ®ång cã tÝnh chÊt h­îp ph¸p quy ®Þnh ®­îc sù thèng nhÊt gi÷a c¸c quèc gia ®­a vµ nhËn ng­êi lao ®éng. Ph©n lo¹i xuÊt khÈu lao ®éng: C¨n cø vµo c¬ cÊu ng­êi lao ®éng ®­a ®i: Lao ®éng cã nghÒ: lµ lo¹i lao ®éng tr­íc khi ra n­íc ngoµi lµm viÖc ®· ®­îc ®µo t¹o thµnh th¹o mét lo¹i nghÒ nµo ®ã vµ khi sè lao ®éng nµy ra n­íc ngoµi lµm viÖc cã thÓ b¾t tay ngay vµo c«ng viÖc mµ kh«ng ph¶i bá ra thêi gian vµ chi phÝ ®Ó tiÕn hµnh ®µo t¹o n÷a. 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 Lao ®éng kh«ng cã nghÒ: lµ lo¹i lao ®éng mµ khi ra n­íc ngoµi lµm viÖc ch­a ®­îc ®µo t¹o mét lo¹i nghÒ nµo c¶. Lo¹i lao ®éng nµy thÝch hîp víi nh÷ng c«ng viÖc ®¬n gi¶n, kh«ng cÇn tr×nh ®é chuyªn m«n hoÆc phÝa n­íc ngoµi cÇn ph¶i tiÕn hµnh ®µo t¹o cho môc ®Ých cña m×nh tr­íc khi ®­a vµo sö dông. C¨n cø vµo n­íc xuÊt khÈu lao ®éng: Nhãm c¸c n­íc ph¸t triÓn: Cã xu h­íng göi lao ®éng kü thuËt cao sang c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®Ó thu ngo¹i tÖ. Tr­êng hîp nµy kh«ng ph¶i lµ ch¶y m¸u chÊt x¸m mµ lµ ®Çu t­ chÊt x¸m cã môc ®Ých. ViÖc ®Çu t­ nh»m mét phÇn thu l¹i kinh phÝ ®µo t¹o cho ®éi ngò chuyªn gia trong nhiÒu n¨m, mét phÇn kh¸c lín h¬n lµ ph¸t huy n¨ng lùc tr×nh ®é ®éi ngò chuyªn gia, c«ng nh©n kü thuËt bËc cao ë n­íc ngoµi .v.v... ®Ó thu ngo¹i tÖ. Nhãm c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn: cã xu h­íng göi lao ®éng bËc trung hoÆc bËc thÊp sang c¸c n­íc cã nhu cÇu ®Ó lÊy tiÒn c«ng vµ tÝch luü ngo¹i tÖ, gi¶m bít khã kh¨n kinh tÕ vµ søc Ðp viÖc lµm trong n­íc. 2. C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu lao ®éng: XuÊt khÈu lao ®éng thùc tÕ ®em l¹i lîi Ých thiÕt thùc cho c¶ ng­êi lao ®éng vµ phÝa Nhµ n­íc. NhËn thøc râ ®iÒu ®ã §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· kh«ng ngõng ®­a ra nh÷ng chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi lao ®éng cã c¬ héi ®i lµm viÖc ë n­íc ngoµi. Ngµy 17 th¸ng 7 n¨m 2003 ChÝnh phñ ®· ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 81/2003/N§-CP quy ®Þnh chi tiÕt vÒ viÖc ®­a ng­êi ViÖt Nam ®i lµm viÖc cã thêi h¹n ë n­íc ngoµi. T¹i ®iÒu 3 kho¶n 2 NghÞ ®Þnh nµy quy ®Þnh râ c¸c h×nh thøc ®­a ng­êi lao ®éng ViÖt Nam ®i lµm viÑec cã thêi h¹n ë n­íc ngoµi, trong ®ã bao gåm c¸c h×nh thøc c¬ b¶n sau: 2.1. Th«ng qua doanh nghiÖp ViÖt Nam ®­îc phÐp cung øng lao ®éng theo hîp ®ång ký kÕt víi bªn n­íc ngoµi: §èi t¸c n­íc ngoµi cã nhu cÇu sö dông lao ®éng, ®­a ra nh÷ng yªu cÇu cô thÓ vÒ sè l­îng, tuæi t¸c, nghÒ nghiÖp, giíi tÝnh...C¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ cña ViÖt Nam sau khi nhËn ®­îc ®¬n ®Æt hµng cña bªn n­íc ngoµi sÏ tiÕn hµnh s¬ tuyÓn dùa trªn nh÷ng tiªu chÝ cã s½n. §Ó ®¶m b¶o ®óng yªu cÇu cña 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 m×nh, bªn n­íc ngoµi thùc hiÖn kiÓm tra l¹i mét lÇn n÷a tr­íc khi lao ®éng sang lµm viÖc. 2.2. Th«ng qua doanh nghiÖp ViÖt Nam nhËn thÇu, nhËn kho¸n c«ng tr×nh hoÆc ®Çu t­ ë n­íc ngoµi. Bªn n­íc ngoµi ®Æt hµnh cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng, do vËy ph¶i ®­a ®i ®ång bé c¸c ®èi t­îng lao ®éng gåm cã kü thuËt, qu¶n lý, chØ ®¹o thi c«ng vµ lao ®éng trùc tiÕp sang n­íc ngoµi lµm viÖc. Sau khi c«ng tr×nh kÕt thóc th× còng chÊm døt hîp ®ång ®èi víi ng­êi lao ®éng, v× thÕ xuÊt khÈu lao ®éng theo h×nh thøc kho¸n khèi l­îng c«ng viÖc th­êng kh«ng æn ®Þnh, t©m lý cña ng­êi lao ®éng dÔ bÞ ch¸n n¶n, kh«ng tËn t©m víi c«ng viÖc. 2.3. Theo hîp ®ång lao ®éng do c¸ nh©n ng­êi lao ®éng trùc tiÕp ký kÕt víi ng­êi sö dông lao ®éng ë n­íc ngoµi (sau ®©y gäi lµ hîp ®ång c¸ nh©n): §©y lµ h×nh thøc phæ biÕn nhÊt hiÖn nay, h×nh thøc nµy ®ßi hái ®èi t­îng lao ®éng ®a d¹ng tuú theo yªu cÇu vµ møc ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc. Cã nh÷ng yªu cÇu cña ng­êi n­íc ngoµi ®ßi hái ng­êi cã tr×nh ®é kü thuËt, kinh nghiÖm s¶n xuÊt, kinh nghiÖm tæ chøc qu¶n lý, còng cã nh÷ng yªu cÇu chØ cÇn ng­êi lao ®éng cã tr×nh ®é gi¶n ®¬n. Ngoµi nh÷ng h×nh thøc ®­a lao ®éng ®i lµm viÖc cã thêi h¹n ë n­íc ngoµi, h×nh thøc xuÊt khÈu lao ®éng t¹i chç còng ®· trë nªn phæ biÕn h¬n ë ViÖt Nam. Th«ng qua c¸c tæ chøc kinh tÕ cña ta, ng­êi lao ®éng ®­îc cung øng cho c¸c tæ chøc kinh tÕ n­íc ngoµi d­íi nh÷ng h×nh thøc: - C¸c xÝ nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. - C¸c khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp. - C¸c tæ chøc, c¬ quan ngo¹i giao t¹i ViÖt Nam. 3. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng: HiÖu qu¶ lµ chØ tiªu so s¸nh gi÷a kÕt qu¶ ®¹t ®­îc vµ chi phÝ bá ra ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ ®ã ( HiÖu qu¶ = kÕt qu¶ - chi phÝ ). Cã hai lo¹i hiÖu qu¶ lµ hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ x· héi. HiÖu qu¶ kinh tÕ lµ hiÖu qu¶ ®¹t ®­îc vÒ mÆt kinh tÕ, cßn hiÖu qu¶ x· héi lµ hiÖu qu¶ ®¹t ®­îc vÒ mÆt x· héi. §©y lµ kh¸i niÖm chung ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶, tuy nhiªn khi ®i vµo tõng lÜnh vùc cô thÓ th× viÖc 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kh«ng ®¬n gi¶n chót nµo, ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc xuÊt khÈu lao ®éng nµy. Bëi v× ®Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ vµ ®óng hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi ë tõng thÞ tr­êng cô thÓ th× chóng ta cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ toµn bé, toµn diÖn mét c¸ch tæng hîp nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc vµ chi phÝ bá ra trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ®ã, ®ång thêi, ph¶i xem xÐt hiÖu qu¶ cña nã trªn c¬ së lîi Ých chung cña toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n cña n­íc ta. Qua ®ã mét lÇn n÷a thÊy râ h¬n viÖc ®­a lao ®éng ®i lµm viÖc ë n­íc ngoµi trong mèi liªn hÖ chung cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc quan träng nh­ thÕ nµo bëi lÏ kÕt qu¶ cuèi cïng cña lÜnh vùc nµy ®­îc chuyÓn tõ chu tr×nh nµy sang mét chu tr×nh kh¸c, tõ ngµnh nµy sang ngµnh kh¸c, tõ n­íc nµy sang n­íc kh¸c...Víi quan ®iÓm nh­ vËy, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña lÜnh vùc nµy kh«ng thÓ gièng nh­ viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña mét qu¸ tr×nh kinh doanh cô thÓ trong n­íc mµ kh«ng cã phÇn phøc t¹p h¬n nhiÒu. Mét sè chØ tiªu ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña xuÊt khÈu lao ®éng 3.1 Lîi Ých kinh tÕ ®¹t ®­îc a. Sè l­îng lao ®éng ®­îc gi¶i quyÕt viÖc lµm trong n¨m: C«ng thøc tÝnh: L = Lc + Lx - Ln Trong ®ã: L : Sè lao ®éng ®­îc gi¶i quyÕt viÖc lµm trong n¨m Lc : Sè lao ®éng tõ n¨m tr­íc vÉn cßn ®ang tiÕp tôc Lx : Sè lao ®éng ®­îc ®­a sang ho¹t ®éng trong n¨m Ln : Sè lao ®éng kÕt thóc hîp ®ång trë vÒ n­íc trong n¨m ý nghÜa cña chØ tiªu: ChØ tiªu nµy nªu ra ®­îc chi tiÕt kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong mét n¨m qua cña c«ng t¸c xuÊt khÈu lao ®éng. Nã chØ ra ®­îc nh÷ng ®ãng gãp cña lÜnh vùc nµy ®èi víi viÖc t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho x· héi mµ nhµ n­íc ta ®· kh«ng ph¶i bá vèn ®Çu t­ ®Ó t¹o viÖc lµm míi, gi¶i quyÕt mét phÇn t×nh tr¹ng ø ®äng lao ®éng 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 cña ®Êt n­íc ( mÆc dï tr­íc khi ®i xuÊt khÈu lao ®éng nh÷ng ng­êi lao ®éng nµy kh«ng ph¶i tÊt c¶ ®Òu thuéc diÖn thÊt nghiÖp). b. Thu nhËp quèc d©n vÒ ngo¹i tÖ th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng: C«ng thøc tÝnh: P = ∑ Yj ( j = 1 ®Õn n ) Yj = Xij . Kj Trong ®ã: P : Møc thu cña nhµ n­íc Y: Møc thu cña nhµ n­íc ë mçi thÞ tr­êng n : Sè thÞ tr­êng ®­a lao ®éng sang j : N­íc ®­a lao ®éng sang K : Tû sè hèi ®o¸i quy ®æi ra ngo¹i tÖ quy ­íc X : ThuÕ thu nhËp mçi ng­êi ph¶i ®ãng ý nghÜa chØ tiªu: ChØ tiªu nµy cho biÕt sè tiÒn nhµ n­íc thu ®­îc th«ng qua xuÊt khÈu lao ®éng. VÊn ®Ò ngo¹i tÖ (nhÊt lµ ngo¹i tÖ m¹nh) ®èi víi ViÖt Nam cã ý nghÜa to lín. TÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng cã thÓ ®em vÒ ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc cÇn ®­îc khuyÕn khÝch. “ Cïng víi viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ cÇn hÕt søc coi träng, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c ho¹t ®éng thu ngo¹i tÖ nh­ ph¸t triÓn du lÞch, cung øng tµu biÓn, dÞch vô hµng kh«ng, tæ chøc gia c«ng hµng xuÊt khÈu vµ ®­a lao ®éng ®i lµm viÖc ë n­íc ngoµi lµ nh÷ng h×nh thøc thÝch hîp víi hµng triÖu ng­êi lao ®éng d­ thõa hiÖn nay. Kh¶ n¨ng hîp t¸c lao ®éng víi n­íc ngoµi cña n­íc ta lµ rÊt lín, nÕu chóng ta biÕt tæ chøc vµ khai th¸c hÕt nh÷ng tiÒm n¨ng ®ã trong quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i th× sÏ thu ®ù¬c nguån ngo¹i tÖ ®¸ng kÓ thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn.” c. Møc tiÕt kiÖm ®Çu t­ vµo viÖc lµm cña chÝnh phñ: C«ng thøc tÝnh: Mtk = mdt . L 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 Trong ®ã: Mtk : Møc tiÕt kiÖm vèn ®Çu t­ t¹o ra viÖc lµm mdt : Møc ®Çu t­ trung b×nh t¹o ra mét chç lµm viÖc míi L : Sè ng­êi cã viÖc lµm th­êng xuyªn ë n­íc ngoµi ý nghÜa chØ tiªu: Cho biÕt møc ®é tiÕt kiÖm kh«ng ph¶i bá vèn ®Çu t­ t¹o ra chç lµm viÖc míi ë trong n­íc vµ ®ång nghÜa víi viÖc t¨ng thªm nguån vèn ®Çu t­ cho gi¶i quyÕt viÖc lµm. d. Gi¸ trÞ hµng ho¸ do ng­êi lao ®éng ®­a vÒ: C«ng thøc tÝnh: G = ∑ Hj ( j = 1 ®Õn n ) Hj = ∑ hij . Nj Trong ®ã: G : Gi¸ trÞ hµng ho¸ do ng­êi lao ®éng ®em vÒ H : Gi¸ trÞ hµng ho¸ do ng­êi lao ®éng ë mçi thÞ tr­êng ®em vÒ h : Gi¸ trÞ hµng ho¸ trung b×nh cña mét ng­êi lao ®éng ®em vÒ N : Sè ng­êi göi hµng ho¸ vÒ trong n¨m i : BiÕn sè ng­êi j : BiÕn sè thÞ tr­êng ý nghÜa chØ tiªu: Cho biÕt l­îng hµng ho¸ do ng­êi lao ®éng ®em vÒ gãp phÇn vµo viÖc c©n ®èi quü hµng ho¸ trong n­íc vµ c¶i thiÖn ®êi sèng gia ®×nh, t¨ng thªm m¸y mãc thiÕt bÞ lµm t­ liÖu s¶n xuÊt. g: Thu nhËp do lao ®éng ®i lµm viÖc ë n­íc ngoµi bæ sung vµo thu nhËp quèc d©n: 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 C«ng thøc tÝnh: Q = ∑ (Pj + Vij) . kj ( j = 1 ®Õn n) Trong ®ã: Q : Thu nhËp cña ng­êi lao ®éng lµm viÖc ë n­íc ngoµi tÝnh vµo thu nhËp quèc d©n P : C¸c kho¶n ph¶i nép cña mçi ng­êi lao ®éng V : Thu nhËp cña ng­êi lao ®éng sau khi ®· khÊu trõ phÇn ph¶i nép k : Tû gi¸ hèi ®o¸i quy ®æi ngo¹i tÖ i : BiÕn sè ng­êi j : BiÕn sè n­íc sö dông lao ®éng ý nghÜa chØ tiªu: ChØ tiªu cho biÕt phÇn thu nhËp cña ng­êi lao ®éng ë n­íc ngoµi ®­îc tÝnh vµo thu nhËp quèc d©n. Ngoµi c¸c chØ tiªu cã thÓ l­îng ho¸ ®­îc ®Ó so s¸nh nãi trªn cßn cã mét sè chØ tiªu kh¸c còng cã thÓ l­îng ho¸ ®­îc nh­ sè lao ®éng cã nghÒ ®­îc ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é, møc tiÕt kiÖm chi phÝ ®µo t¹o trªn mét ng­êi lao ®éng... song nãi chung cßn ë møc thÊp. Mét sè khÝa c¹nh kh¸c nh­ viÖc du nhËp kü thuËt c«ng nghÖ vµ kinh nghiÖm s¶n xuÊt míi, viÖc du nhËp nÕp sèng tiÕn bé, t¨ng c­êng mèi quan hÖ hîp t¸c gi÷a hai n­íc, tranh thñ sù ñng hé quèc tÕ ... ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ vÒ mÆt x· héi. 3.2 Chi phÝ bá ra: Bao gåm cã c¸c chi phÝ cho ng­êi lao ®éng trong lÜnh vùc tham gia, chi phÝ cho bé m¸y qu¶n lý, tæ chøc tuyÓn mé, ®­a ®i vµ qu¶n lý ë n­íc ngoµi, xö lý c¸c c«ng viÖc sau khi ®­a ng­êi lao ®éng hÕt h¹n trë vÒ n­íc, tiÒn nép ph¹t cho n­íc b¹n do ng­êi lao ®éng tù ý bá hîp ®ång... Chi phÝ vÒ mÆt x· héi cã ý kiÕn cho r»ng cßn cã nh÷ng tiªu cùc do lao ®éng g©y ra ë n­íc ngoµi. Song nh÷ng c¸i ®ã lµ yÕu tè chñ quan cã thÓ kh¾c phôc ®­îc nÕu cã biÖn ph¸p vµ chÝnh s¸ch thÝch hîp. 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 II. Vai trß cña xuÊt khÈu lao ®éng ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ: XuÊt khÈu lao ®éng lµ ho¹t ®éng kinh tÕ quan träng ®èi víi mçi quèc gia, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c n­íc kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn. Ho¹t ®éng nµy ®em l¹i lîi Ých cho tÊt c¶ c¸c bªn tham gia: bªn xuÊt khÈu lao ®éng, bªn nhËp khÈu lao ®éng vµ b¶n th©n ng­êi lao ®éng. 1. XÐt trªn gãc ®é vÜ m«: 1.1. Víi n­íc xuÊt khÈu lao ®éng: N­íc xuÊt khÈu lao ®éng cã lîi vÒ nhiÒu mÆt trong ®ã ®Æc biÖt lµ c¸c lÜnh vùc: Kinh tÕ, x· héi, quan hÖ ®èi ngo¹i. - VÒ kinh tÕ: XuÊt khÈu lao ®éng cã vai trß ®Æc biÖt trong ho¹t ®éng kinh tÕ. Tr­íc hÕt, nã gãp phÇn gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. Cã thÎ nãi, xuÊt khÈu lao ®éng gi÷ mét vÞ trÝ rÊt quan träng trong ch­¬ng tr×nh viÖc lµm quèc gia, nÕu kh«ng nãi lµ chñ yÕu trong chiÕn l­îc gi¶i quyÕt viÖc lµm, ®©y lµ mét c«ng cô h÷u hiÖu ®Ó thùc hiÖn môc tiªu cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®Æt ra tíi n¨m 2010 sÏ xo¸ hÕt ®ãi nghÌo. Kinh nghiÖm tõ mét sè n­íc cho thÊy, xuÊt khÈu lao ®éng lµ mét gi¶i ph¸p kh¾c phôc t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp cã hiÖu qu¶ cao. Theo ILO, tÝnh ®Õn n¨m 1999 cã 920 triÖu ng­êi trªn thÕ giíi thÊt nghiÖp vµ thiÕu viÖc lam. Trong ®ã, c¸c n­íc thuéc khèi G7 cã kho¶ng 45 triÖu lao ®éng thÊt nghiÖp. §iÒu ®ã ®· g©y nªn t×nh tr¹ng gi¶m sót t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao.§Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, c¸c n­íc ®· thµnh c«ng b»ng sö dông gi¶i ph¸p xuÊt khÈu lao ®éng. Bªn c¹nh nh÷ng ®ãng gãp trªn, xuÊt khÈu lao ®éng cßn ®em l¹i nguån thu ngo¹i tÖ ®¸ng kÓ cho ®Êt n­íc, gãp phÇn c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ do vËy rót ng¾n kho¶ng c¸ch giµu- nghÌo gi÷a n­íc ph¸t triÓn vµ n­íc ®ang ph¸t triÓn. XuÊt khÈu lao ®éng còng lµ mét kªnh ®em l¹i mét nguån thu nhËp quan träng cho ®Êt n­íc. Theo ­íc tÝnh, sè lao ®éng xuÊt khÈu n¨m 2004 ®· göi vÒ cho gia ®×nh kho¶ng 1,5 tû USD, b×nh qu©n mçi lao ®éng kho¶ng 3.750 USD hay 302,5 USD mét th¸ng, cao gÊp nhiÒu lÇn phÇn d«i ra sau khi trõ ®i chi tiªu cho ¨n uèng cña lao ®éng trong n­íc. Mét tû r­ìi USD tuy ch­a thÊm th¸p g× so víi 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 Philippines (sè tiÒn göi qua kªnh chuyÓn tiÒn chÝnh thøc lµ trªn 7 tû USD, cßn theo ­íc tÝnh cña ADB tÝnh thªm c¶ kªnh chuyÓn tiÒn kh«ng chÝnh thøc th× tæng sè lªn ®Õn 14 – 21 tû USD, chiÕm 32%GDP cña n­íc nµy), nh­ng ®· chiÕm kho¶ng 3,3% GDP cña c¶ n­íc vµ t­¬ng ®­¬ng víi nguån vèn ODA gi¶i ng©n trong n¨m. - VÒ x· héi: §èi víi mét n­íc h¬n 82 triÖu d©n, víi trªn mét nöa lµ sè ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng, nh­ng sè ng­êi thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ lªn ®Õn 5,6% vµ sè thêi gian ch­a ®­îc sö dông ë n«ng th«n lªn ®Õn trªn 20%, th× xuÊt khÈu lao ®éng lµ mét kªnh gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng rÊt cã ý nghÜa. Trong mÊy n¨m gÇn ®©y, sè lao ®éng ®i xuÊt khÈu cña n­íc ta mçi n¨m ®· lªn ®Õn trªn d­íi 70 ngh×n ng­êi vµ ®Õn nay ®· cã kho¶ng 400 ngh×n ng­êi ViÖt Nam ®ang lµm viÖc ë kho¶ng trªn 40 n­íc vµ vïng l·nh thæ. Song nÕu so víi Philippines cã cïng sè d©n vµ sè ng­êi trong tuæi lao ®éng nh­ ViÖt Nam th× kÕt qu¶ trªn cßn thÊp h¬n rÊt nhiÒu. N¨m 2004, n­íc nµy ®· cã 1 triÖu lao ®éng ®i lµm viÖc ë n­íc ngoµI, ®­a Philippines v­ît qua Mexico trë thµnh n­íc xuÊt khÈu lao ®éng lín nh¸t thÕ giíi. Cho ®Õn nay, n­íc nµy cã kho¶ng 8 triÖu lao ®éng lµm viÖc ë 56 n­íc, ®«ng nhÊt lµ t¹i Mü, ¶ RËp Saudi, Malayxia, Canada, NhËt B¶n… Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c xuÊt khÈu lao ®éng sÏ gi¶m ®­îc tÖ n¹n x· héi do thÊt nghiÖp g©y ra, t¹o mét h­íng lao ®éng tÝch cùc cho ng­êi lao ®éng, häc tËp ®­îc phong c¸ch lao ®éng míi do tæ chøc lao ®éng ë n­íc ngoµi trang bÞ... - VÒ quan hÖ ®èi ngo¹i: Më réng quan hÖ ®èi ngo¹i, hîp t¸c trong lÜnh vùc xuÊt khÈu lao ®éng lµ v« cïng quan träng, tõ ®ã quan hÖ gi÷a n­íc cung øng lao ®éng vµ n­íc tiÕp nhËn lao ®éng trë nªn g¾n bã h¬n, hiÓu nhau h¬n, tao ra mèi quan hÖ tèt ®Ñp gi÷a hai n­íc. Cung cÊp cho nhau nh÷ng th«ng tin quan träng vÒ nh÷ng vÊn ®Ò hai n­íc cïng quan t©m vµ thèng nhÊt quan ®iÓm hai bªn cïng cã lîi. Sù ®a d¹ng ho¸ c¸c quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ ®­îc më réng th«ng qua hîp t¸c vÒ lao ®éng sÏ t¹o ®iªï kiÖn më réng h¬n n÷a c¸c quan hÖ hîp t¸c kh¸c. 1.2. Víi n­íc nhËp khÈu lao ®éng: 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 N­íc nhËp khÈu lao ®éng thu ®­îc nh÷ng lîi Ých ®¸ng kÓ nh­: cung cÊp ®ñ sè lao ®éng bï ®¾p vµo c¸c ngµnh thiÕu hôt, khai th¸c cã hiÖu qña tiÒm n¨ng cña ®Êt n­íc. §ång thêi, më réng quan hÖ vµ uy tÝn víi n­íc cã lao ®éng, khai th¸c kinh nghiÖm, kiÕn thøc, t¸c phong lao ®éng vµ cung cc¸h qu¶n lý cña n­íc kh¸c, më réng nhu cÇu thÞ tr­êng trong n­íc... Ngoµi ra xuÊt khÈu lao ®éng còng gãp phÇn gi¶ quyÕt nhu cÇu lao ®éng ®Æc biÖt lµ trong c¸c lÜnh vùc mµ lao ®éng ®Þa ph­¬ng Ýt tham gia t¹i n­íc tiÕp nhËn lao ®éng. 2. XÐt trªn gãc ®é vi m«: 2.1. Víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu lao ®éng: - XuÊt khÈu lao ®éng lµ mét bé phËn cña xuÊt khÈu do vËy c¸c doanh nghiÖp tham gia trong lÜnh vùc nµy ph¶i t×m hiÓu kü vÒ nÒn v¨n ho¸, phong tôc tËp qu¸n cña n­íc nhËp khÈu, ®©y lµ tiÒn ®Ò tèt trong qu¸ tr×nh héi nhËp quèc tÕ. - Doanh nghiÖp ho¹t ®éng xuÊt khÈu lao ®éng lµ ®· tham gia hiÖu qu¶ vµo ch­¬ng tr×nh quèc gia gi¶i quyÕt viÖc lµm ®ång thêi thùc hiÖn mét phÇn tho¶ thuËn hîp t¸c gi÷a hai chÝnh phñ. - Doanh nghiÖp xuÊt khÈu lao ®éng lµm ¨n cã hiÖu qu¶ sÏ thùc hiÖn nghÜa vô víi ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Tuy nhiªn mét vÊn ®Ò bøc xóc ®ang ®Æt ra trong giai ®o¹n hiÖn nay ®ã lµ t×nh tr¹ng ngµy cµng cã nhiÒu lao ®éng kh«ng thùc hiÖn hîp ®ång ®· ký.ViÖc nµy cã thÓ g©y ¶nh h­ëng lín ®èi víi uy tÝn cña doanh nghiÖp còng nh­ sù æn ®Þnh trªn thÞ tr­êng hiÖn t¹i vµ tiÒm n¨ng. 2.2. Víi b¶n th©n ng­êi lao ®éng: - Ng­êi ®i xuÊt khÈu lao ®éng cã ®iÒu kiÖn gióp gia ®×nh tho¸t khái ®ãi nghÌo c¶i thiÖn møc sèng cña b¶n th©n vµ gia ®×nh. - Ng­êi lao ®éng cã thÓ tiÕp thu kü n¨ng lµm viÖc, qu¶n lý, tÝch luü tr×nh ®é tay nghÒ vµ kinh nghiÖm thùc tiÔn ®Ó tù t¹o viÖc lµm sau khi vÒ n­íc. III. Mét sè kinh nghiÖm cña Philippine vÒ xuÊt khÈu lao ®éng: 1. Khu«n khæ ph¸p luËt trong lÜnh vùc xuÊt khÈu lao ®éng: 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 HiÖn nay cã rÊt nhiÒu ng­êi Philippine ®i lµm viÖc ë n­íc ngoµi do nhiÒu n­íc cã nhu cÇu vÒ lao ®éng. Tuy nhiªn nÕu kh«ng cã nh÷ng chÝnh s¸ch cô thÓ cña ChÝnh phñ th× ng­êi lao ®éng cã thÓ bÞ ®­a ®i kh«ng chÝnh thèng vµ cã thÓ bÞ bãc lét. 10 n¨m tr­íc ®©y Philippine ®· ®Æt tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò lªn bµn ®Ó xem xÐt víi môc ®Ých lµm sao t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó nguêi lao ®éng ®­îc ®i lµm viÖc ë n­íc ngoµi mét c¸ch thuËn lîi.Trong ®ã lµm râ vai rß cña ChÝnh phñ vµ c¸c bªn cã liªn quan. ë Philippine nhiÖm vô cña Nhµ n­íc lµ tèi ®a ho¸ lîi Ých cña ng­êi lao ®éng. ViÖc nµy khã ®­îc thùc hiÖn ë khu vùc t­ nh©n. Víi chÝnh s¸ch hiÖn nay ng­êi d©n tin t­ëng r»ng ChÝnh phñ lu«n b¶o vÖ quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng ë n­íc ngoµi vµ cè g¾ng gi¶m thiÓu chi phÝ ®èi víi b¶n th©n hä, cho gia ®×nh hä vµ cho ®Êt n­íc. Philippine cã c¬ chÕ lµ ph¶i t¹o mäi ®iÒu kiÖn vµ thñ tôc mét c¸ch râ rµng, ®Çy ®ñ, cã hÖ thèng ®èi víi tÊt c¶ nh÷ng ng­êi lao ®éng cã hîp ®ång lµm viÖc ë n­íc ngoµi. §ång thêi cÇn b¶o vÖ hä mét c¸ch ®Çy ®ñ ®Ó gi¶m thiÓu sù l¹m dông, khai th¸c c¶ tr­íc, trong vµ sau qu¸ tr×nh lµm viÖc t¹i n­íc ngoµi. 2. ViÖc cÊp giÊy phÐp kinh doanh: Th¸ch thøc lín ®èi víi Chinh phñ trong viÖc cÊp giÊp phÐp kinh doanh lµ lµm thÕ nµo ®Ó hÊp dÉn vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n tham gia vµo thÞ tr­êng nµy. ChÝnh phñ Philippine thùc hiÖn mét chÝnh s¸ch rÊt nghiªm kh¾c trong viÖc quy ®Þnh sè vèn ban ®Çu vµ sè l­îng lao ®éng mµ doanh nghiÖp xuÊt khÈu trong n¨m ®Çu tiªn ho¹t ®éng,dùa vµo ®ã ChÝnh phñ cã thÓ cÊp giÊy phÐp cho hä víi c¸c thê h¹n kh¸c nhau. Bªn c¹nh ®ã ChÝnh phñ còng qu¶n lý kho¶n tiÒn ký quü khi doanh nghiÖp ®¨ng ký kinh doanh cho c¸c môc ®Ých: nÕu doanh nghiÖp kh«ng ®¶m b¶o ®­a lao ®éng ®i hoÆc ®­a lao ®éng ®i nh­ng kh«ng ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn cho hä hoÆc thu phÝ cña ng­êi lao ®éng qu¸ cao hoÆc khi ChÝnh phñ ph¸t hiÖn doanh nghiÖp ®· thu lîi qu¸ møc so víi møc trung b×nh lµm cho ng­êi lao ®éng kh«ng thÓ tiÕp tôc thùc hiÖn hîp ®ång khi ch­a hÕt thêi h¹n th× kh«ng cÇn 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 ph¶i chê ®îi g×, ChÝnh phñ sÏ ®iÒu tiÕt kho¶n tiÒn nµy ®Ó tr¶ l¹i cho ng­êi lao ®éng. Kinh nghiÖm thùc tÕ cho thÊy c¶ ChÝnh phñ, chñ sö dông lao ®éng vµ ng­êi lao ®éng ®Òu cã "danh s¸ch ®en". Tøc lµ danh s¸ch liÖt kª nh÷ng doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã vÊn ®Ò, kh«ng theo ®óng c¸c quy ®Þnh qua ®ã hä sÏ biÕt vµ cè g¾ng tr¸nh nh÷ng khã kh¨n, phiÒn to¸i x¶y ra khi thùc hiÖn hîp ®ång. 3. HÖ thèng th­ëng ph¹t: ChÝnh phñ rÊt quan t©m c¸c ho¹t ®éng khen th­ëng vµ ®­a ra c¸c møc th­ëng cho c¸c doanh nghiÖp lµm tèt. Khi lµm c¸c thñ tôc khen th­ëng, c¸c doanh nghiÖp kh«ng cÇn ph¶i xuÊt tr×nh hîp ®ång v× hä ®· ®­îc x¸c nhËn vµ ®· cã kÕt qu¶ thanhf c«ng cña ng­êi lao ®éng. §iÒu quan träng lµ nÕu doanh nghiÖp nµo thµnh c«ng sÏ ®­îc ChÝnh phñ ®­a vµo danh s¸ch khen th­ëng. §iÒu nµy rÊt cã Ých cho doanh nghiÖp v× nÕu nh­ mét c«ng ty hoÆc mét quèc gia nµo cÇn t×m hiÓu c¸c doanh nghiÖp tèt th× ChÝnh phñ giíi thiÖu víi hä danh s¸ch c¸c doanh nghiÖp cã uy tÝn. Nh­ vËy doanh nghiÖp sÏ cã ®iÒu kiÖn kinh doanh tèt h¬n, còng nh­ doanh nghiÖp sÏ cã ®iÒu kiÖn ®Ó gia h¹n giÊy phÐp dÔ dµng h¬n. Danh s¸ch c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng tèt vµ cã uy tÝn còng ®­îc ®­a lªn c¸c b¸o c¸o cña ChÝnh phñ. 4. C¸c dÞch vô cung cÊp cho ng­êi lao ®éng lµm viÖc ë n­íc ngoµi: §Ó ®¶m b¶o phóc lîi cho ng­êi lao ®éng ChÝnh phñ Philippine ®· cã c¸c dÞch vô hç trî nh­ sau: - Ngoµi c¸c c¸n bé phóc lîi lµm viÖc t¹i ®¹i sø qu¸n, chóng t«i x©y dùng c¸c trung t©m cung cÊp dÞch vô ngay t¹i khu vùc cã ng­êi lao ®éng lµm viÖc. ë c¸c trung t©m, hµng ngµy cã c¸c b¸c sÜ, c¸n sù x· héi lµm viÖc vµ hç trî cho ng­êi lao ®éng. - X©y dùng hÖ thèng c¬ së d÷ liÖu vÒ nh÷ng ng­êi lao ®éng ®ang lµm viÖc n­íc ngoµi t¹i ®¹i sø qu¸n Philippine ë mçi n­íc n¬i cã lao ®éng ®Õ lµm viÖc lµ rÊt quan träng, v× qua ®ã c¬ quan qu¶n lý míi biÕt cô thÓ ng­êi lao ®éng ®ang ë ®©u vµ lµm viÖc g× trªn c¬ së ®ã míi quan t©m hä s©u s¸t ®­îc. ViÖc ®¨ng ký danh s¸ch nµy cã t¸c dông gi¶m thiÓu c¸c rñi ro víi ng­êi lao ®éng. §Ó lµm 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 ®­îc viÖc nµy, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i th«ng b¸o víi ng­êi lao ®éng r»ng khi sang ®Õn n­íc ngoµi, hä ph¶i ®Õn ®¹i sø qu¸n Philippine ë ®ã ®Ó ®¨ng ký vµ cung cÊp cho hä ®Þa chØ vµ th«ng tin vÒ ®aÞ sø qu¸n ®Ó ng­êi lao ®éng biÕt. - X©y dùng m¹ng liªn kÕt ®iÖn tö kÕt nèi víi hiÖp héi ng­êi lao ®éng Philippine. Th«ng qua m¹ng nµy c¸c ng©n hµng còng gióp ng­êi lao ®éng chuyÓn tiÒn vÒ n­íc cho gia ®×nh. Nh­ vËy viÖc ®­a lao ®éng sang n­íc ngoµi lµm viÖc kh«ng chØ ®¬n gi¶n t¹o viÖc lµm mµ cßn ®em laÞ lîi Ých cho nhiÒu ngµnh kh¸c cã liªn quan. - §Ó t¨ng c­êng b¶o vÖ ng­êi lao ®éng kh«ng bÞ m«i giíi ®­a ®i bÊt hîp ph¸p hoÆc chÞu nhiÒu khã kh¨n thiÖt thßi chóng t«i ®· lËp chiÕn dÞch th«ng tin ®¹i chóng ®Ó tuyªn truyÒn cho tÊt c¶ ng­êi d©n biÕt thùc tr¹ng vÒ vÊn ®Ò ®­a lao ®éng ®i lµm viÖc ë n­íc ngoµi vµ ®Þa chØ c¸c doanh nghiÖp ®¸ng tin cËy. Còng nh­ chiÕn dÞch chèng viÖc ®­a ng­êi vµ tuyÓn ng­êi bÊt hîp ph¸p. §©y lµ vai trß mang tÝnh qu¶n lý Nhµ n­íc, ®ßi hái c¸c bé cã liªn quan, ®Æc biÖt lµ Bé Lao ®éng cÇn tham gi avµo ho¹t ®éng nµy. - §Ó thu hót ng­êi lao ®éng trë vÒ ®Êt n­íc, ChÝnh phñ ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho hä th«ng qua ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o l¹i, ch­¬ng tr×nh nhµ ë, ch­¬ng tr×nh häc bæng cho con em hä. - Cã chÝnh s¸ch ­u tiªn nh÷ng ng­êi lao ®éng ra n­íc ngoµi lµm viÖc h¬n lµ nh÷ng ng­êi ®i du lÞch nh­ miÔn thuÕ s©n bay, thuÕ du lÞch...cho hä. 5. VÊn ®Ò t¹o uy tÝn cho chÊt l­îng gi¸o dôc: Kinh nghiÖm 30 n¨m cho thÊy ngµy cµng cã nhiÒu khã kh¨n trong lÜnh vùc ®­a lao ®éng ®i lµm viÖc ë n­íc ngoµi. §ã lµ vÊn ®Ò c¹nh tranh. ChÝnh v× vËy vÊn ®Ò ®Æt ra lµ cÇn x©y dùng vµ qu¶ng b¸ vÒ chÊt l­îng ng­êi lao ®éng cña chóng ta. Muèn vËy tr­íc tiªn ph¶i x¸c ®Þnh ng­êi lao ®éng ë n­íc m×nh cã thÓ lµm ®­îc nh÷ng viÖc g×. Sau ®ã t¨ng c­êng ®µo t¹o ®Ó n©ng cao chÊt l­îng vµ t¨ng tÝnh c¹nh tranh. Bªn c¹nh ®ã còng cÇn trang bÞ ngo¹i ng÷ cho ng­êi lao ®éng. Cho ®Õn nay tiÕng Anh vÉn lµ ngo¹i ng÷ cÇn ®Çu t­. Mét sè ®èi t¸c ë c¸c n­íc, hä yªu cÇu ph¶i cã x¸c nhËn vÒ tay nghÒ mµ ng­êi lao ®éng cÇn ph¶i ®¸p øng. 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 6. HiÖp héi c¸c doanh nghiÖp vµ ph­¬ng thøc ho¹t ®éng: §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n cã tiÕng nãi còng nh­ cïng phèi hîp víi ChÝnh phñ ®­a ng­êi lao ®éng ra n­íc ngoµi lµm viÖc, hä thµnh lËp c¸c hiÖp héi cña c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n. HiÖp héi nµy cã hÖ thèng thèng nhÊt tõ trªn xuèng d­íi. TÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ®­a lao ®éng ®i lµm viÖc ë n­íc ngoµi ®Òu gia nhËp hiÖp héi lao ®éng ngoµi n­íc Philippine. Bªn c¹nh c¸c hiÖp héi chung cßn cã c¸c hiÖp héi chuyªn m«n nh­ HiÖp héi lao ®éng lµm viÖc ngoµi kh¬i, HiÖp héi xuÊt khÈu lao ®éng vui ch¬i gi¶i trÝ..., hoÆc cã nh÷ng hiÖp héi theo vïng, khu vùc. VÝ dô nh­ HiÖp héi xuÊt khÈu lao ®éng NhËt B¶n, HiÖp héi xuÊt khÈu lao ®éng Hång K«ng...HiÖn nay, ë Philippine cã kho¶ng 30-40 hiÖp héi lín, nhá. 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sinh viªn: Ph¹m DiÔm Ngäc – K37F3 Ch­¬ng 2 Thùc tr¹ng xuÊt khÈu lao ®éng ë C«ng ty cæ phÇn §Çu t­ vµ Th­¬ng m¹i I. ThÞ tr­êng lao ®éng §µi Loan: 1. Giíi thiÖu ®Êt n­íc §µi Loan: §µi Loan lµ hßn ®¶o ®Ñp n»m c¸ch bê biÓn §«ng Nam lôc ®Þa Trung Hoa kho¶ng 160 km.Nã ®­îc ng¨n c¸ch víi tØnh Phóc KiÕn cña lôc ®Þa Trung Hoa bëi eo biÓn §µi Loan. PhÝ Nam hßn ®¶o nµy c¸ch phÝa B¾c Phillipine 350 km. PhÝ B¾c §µi Loan c¸ch T©y - Nam NhËt B¶n 1.070 km. §µi Loan bao gåm 64 ®¶o lín nhá cña quÇn ®¶o Bµnh Hå vµ 21 ®¶o kh¸c. Tæng diÖn tÝch khu vùc nµy trªn 35.960 km2 (ch­a kÓ vïng ®Êt khai hoang lÊn biÓn). KhÝ hËu §µi Loan lµ khÝ hËu cËn nhiÖt ®íi ë phÝa B¾c vµ nhiÖt ®íi ë phÝa Nam.Thêi tiÕt nãng nhÊt lµ tõ th¸ng 6 ®Õn th¸ng 9 víi nhiÖt ®é trung b×nh kho¶ng 25-28 C. L­îng m­a rÊt dåi dµo. Nöa phÝa B¾c cña ®¶o m­a lín kÐo dµi tõ ®Çu th¸ng 10 ®Õn th¸ng 3 n¨m sau. Trong khi ®ã khu vùc phÝa Nam ®¶o l¹i Êm ¸p vÒ mïa ®«ng. T×nh h×nh thêi tiÕt sÏ ng­îc l¹i, vµo mïa hÌ khi giã mïa T©y - Nam ®em m­a ®Õn phÝa Nam th× thêi tiÕt l¹i nãng, kh« ®Òu ë phÝa B¾c. D©n sè §µi Loan cã trªn 23 triÖu ng­êi. Thñ phñ lµ §µi B¾c, n¬i cã mËt ®é d©n sè cao nhÊt, tiÕp sau ®ã lµ thµnh phè Cao Hïng ë phÝa Nam. GÇn 60% d©n sè §µi Loan tËp trung ë 4 thµnh phè lín: §µi B¾c, Cao Hïng, §µi Trung vµ §µi Nam. §µi Loan sö dông tiÕng phæ th«ng (tiÕng Hoa) trong ng«n ng÷ hµnh chÝnh. Tuy nhiªn tiÕng Phóc KiÕn vµ tiÕng HÑ ®­îc sö dông kh¸ phæ biÕn trong giao tiÕp hµng ngµy. T«n gi¸o thÞnh hµnh ë §µi Loan lµ Ph¹t gi¸o víi kho¶ng 4,9 triÖu phËt tö. Bªn c¹nh ®ã Thiªn Chóa gi¸o còng cã ¶nh h­ëng rÊt lín víi gÇn 30 v¹n tÝn ®å, vµ h¬n 40 v¹n tÝn ®å ®¹o Tin lµnh. §¹o Håi còng ®· xuÊt hiÖn ë §µi Loan. 19
nguon tai.lieu . vn