- Trang Chủ
- Quản trị kinh doanh
- Đề tài: Thúc đẩy xuất khẩu hàng dệt may vào thị trường Hoa Kỳ khi Việt Nam chưa gia nhập WTO và còn áp dụng hạn ngạch
Xem mẫu
- …………..o0o…………..
Luận văn
Thúc đẩy xuất khẩu hàng dệt may vào thị trường Hoa
Kỳ khi Việt Nam chưa gia nhập WTO và còn áp dụng
hạn ngạch
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Lêi më ®Çu
Hoa kú lµ mét thÞ trêng lín, ®a d¹ng vµ phøc t¹p, sau 10 n¨m b×nh thêng
ho¸ quan hÖ ViÖt Nam - Hoa Kú, thÞ trêng nµy ®· ph¸t triÓn rÊt nhanh.
ChuyÕn th¨m lÞch sö cña Thñ tíng Phan V¨n Kh¶i kh«ng chØ ®iÓm l¹i
sù ph¸t triÓn quan hÖ hîp t¸c trong 10 n¨m b×nh thêng ho¸ quan hÖ gi÷a hai
níc mµ môc ®Ých chÝnh lµ t×m kiÕm c¸c gi¶i ph¸p, x¸c ®Þnh ph¬ng híng ®Ó
®a quan hÖ 2 níc bíc lªn mét tÇm cao míi. §iÒu nµy ®îc cô thÓ ho¸
th«ng qua hµng lo¹t c¸c cuéc tiÕp xóc cÊp cao cña Thñ tíng Phan V¨n Kh¶i
víi Tæng thèng Bush, Thîng viÖn, H¹ viÖn Hoa Kú, giíi doanh nghiÖp, giíi
truyÒn th«ng vµ c¸c tÇng líp x· héi. C¸c cuéc gÆp cÊp cao lµ ®Ó thÕ giíi, níc
Mü vµ ngêi Mü hiÓu ®óng ®¾n h¬n, vÒ ®Êt níc ViÖt Nam, con ngêi ViÖt
Nam.
Thµnh c«ng cña chuyÕn th¨m cßn lµ sù x¸c nhËn mèi quan hÖ gi÷a hai
níc lµ ®èi t¸c tin cËy - hîp t¸c vÒ nhiÒu mÆt - æn ®Þnh l©u dµi trªn nguyªn t¾c
t«n träng lÉn nhau. §©y lµ tiÒn ®Ò ®Ó hai níc thóc ®Èy m¹nh mÏ quan hÖ vÒ
nhiÒu mÆt trong ®ã cã quan hÖ th¬ng m¹i. Quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i hai
níc sau 10 n¨m b×nh thêng ho¸ ®· ph¸t triÓn rÊt nhanh vÒ nhiÒu lÜnh vùc thÓ
hiÖn sù nghiÖp ®æi míi kinh tÕ cña ta vµ héi nhËp s©u s¾c vµo th¬ng m¹i thÕ
giíi, gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh ®µm ph¸n gia nhËp W.T.O cña ViÖt Nam.
§Ó t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn h¬n n÷a mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu sang thÞ trêng
Hoa Kú, em xin ®i s©u nghiªn cøu ®Ò tµi: "Thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may
vµo thÞ trêng Hoa Kú khi ViÖt Nam cha gia nhËp W.T.O vµ cßn ¸p dông
h¹n ng¹ch (quota)".
Néi dung cña ®Ò tµi ®îc chia lµm 3 ch¬ng:
Ch¬ng 1: ThÞ trêng Hoa Kú vµ c¬ héi xuÊt khÈu cña ViÖt Nam
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam vµo thÞ trêng
Hoa Kú
Ch¬ng 3: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng dÖt may
vµo thÞ trêng Hoa Kú.
DÖt may lµ mÆt hµng xuÊt khÈu cã kim ng¹ch lín vµo thÞ trêng Hoa
Kú, lµ mÆt hµng cã nhiÒu tiÒm n¨ng nhng ®ang bÞ c¹nh tranh gay g¾t. Em hy
väng r»ng ®Ò tµi sÏ gãp phÇn quan träng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu
vµo thÞ trêng Hoa Kú.
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Ch¬ng 1
thÞ trêng hoa kú vµ c¬ héi
xuÊt khÈu cña ViÖt Nam
1. §¸nh gi¸ thÞ trêng Hoa Kú vµ ph©n tÝch tiÒm n¨ng réng lín cña thÞ
trêng Hoa Kú ®èi víi s¶n phÈm chÕ t¹o tõ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn nãi
chung vµ s¶n phÈm dÖt may ViÖt Nam nãi riªng
Hoa Kú lµ mét cêng quèc hµng ®Çu thÕ giíi c¶ vÒ kinh tÕ, khoa häc
c«ng nghÖ, cã tµi nguyªn rÊt phong phó. HiÖn nay víi d©n sè kho¶ng trªn 293
triÖu ngêi, trong ®ã 75% sèng ë thµnh thÞ, tæng s¶n phÈm quèc néi trªn
10.000 tû USD, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi hµng n¨m lµ 36.000 USD hµng
n¨m Hoa Kú nhËp khÈu trªn 1.300 tû USD, chiÕm kho¶ng 1/5 tæng kim ng¹ch
nhËp khÈu trªn toµn thÕ giíi. ViÖc th©m nhËp thÞ trêng Hoa Kú - mét thÞ
trêng réng lín nhÊt thÕ giíi víi møc thu nhËp cao vµ nhu cÇu tiªu dïng ®a
d¹ng vÒ nhiÒu chñng lo¹i hµng ho¸ víi khèi lîng lín - thÞ trêng tiªu thô
hµng ho¸ cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo còng nh bÊt cø quèc gia nµo trªn thÕ
giíi. §óng nh lêi nhËn xÐt vÒ thÞ trêng Hoa Kú, §¹i Sø - Trëng ph¸i ®oµn
ViÖt Nam t¹i Liªn Hîp Quèc ®· nãi: "…®©y lµ thÞ trêng kh«ng ®¸y….". Khi
nghiªn cøu vÒ thÞ trêng nµy cã thÓ kh¸i qu¸t nh÷ng ®Æc ®iÓm næi bËt nh sau:
Thø nhÊt, tÝnh më cöa kh¸ cao cña thÞ trêng:
§iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn ë chç quy chÕ xuÊt - nhËp khÈu vµo thÞ trêng
Hoa Kú phï hîp víi nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña tæ chøc Th¬ng m¹i thÕ
giíi (W.T.O). Hoa Kú lµ níc nhËp khÈu lín c¸c mÆt hµng cã hµm lîng lao
®éng cao nh dÖt may, giÇy dÐp, ®å dïng gia ®×nh…. , trong ®ã cã nh÷ng mÆt
hµng tiªu dïng th«ng thêng hÇu nh Hoa Kú kh«ng cßn s¶n xuÊt n÷a. Hoa
Kú ph¶i nhËp c¸c mÆt hµng nµy tõ c¸c níc Ch©u ¸, ®Æc biÖt lµ Trung Quèc,
NhËt B¶n, Hµn Quèc. C¸c s¶n phÈm chÕ t¹o, cã hµm lîng vèn vµ c«ng nghÖ
cao ®îc nhËp tõ Ch©u ¢u vµ NhËt B¶n. Ngoµi ra Hoa Kú còng nhËp khÈu
hµng ho¸ tõ rÊt nhiÒu níc ë c¸c Ch©u lôc kh¸c. §iÒu nµy còng t¹o ®iÒu kiÖn
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hoµn toµn cã thÓ t×m thÊy chç ®øng t¹i thÞ
trêng Hoa Kú.
Thø hai, tÝnh quy chuÈn vµ thèng nhÊt cao ®é cña s¶n phÈm ®a vµo
thÞ trêng Hoa Kú.
Hµng ho¸ xuÊt khÈu vµo Hoa Kú ®ßi hái thùc hiÖn nghiªm tóc vµ chÆt
chÏ, nhÊt lµ ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu chÊt lîng mét c¸ch nghiªm ngÆt vµ ®ång
bé. C¸c nhµ nhËp khÈu Hoa Kú lu«n cã Ên tîng vµ ®ßi hái cã uy tÝn ph¶i
®îc ®Æt lªn hµng ®Çu tõ khi b¾t ®Çu cã mèi quan hÖ hîp t¸c. Hµng ho¸ nhËp
khÈu vµo Hoa Kú thêng ph¶i cã khèi lîng lín, ®óng quy chuÈn, ®¶m b¶o
®óng thêi h¹n, vµ kh«ng ph¬ng h¹i lîi Ých kinh tÕ cña c¸c C«ng ty Hoa Kú.
Tõ ®ã cho thÊy chØ nªn lùa chän vµ tËp trung ®Çu t vµo mét sè mÆt hµng vµ
ngµnh hµng xuÊt khÈu chñ lùc, kh«ng dµn tr¶i. (Ngay c¶ mÆt hµng thñ c«ng
mü nghÖ còng cÇn ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt vµ cã khèi lîng ®ñ lín).
Thø ba, tÝnh ph¸p lý cao cña c¸c quan hÖ thÞ trêng.
M«i trêng ph¸p lý cña Hoa Kú lµ hÕt søc phøc t¹p, nhiÒu khi cã sù
kh¸c biÖt gi÷a luËt cña Liªn Bang, Bang vµ cßn c¶ nh÷ng quy ®Þnh riªng biÖt
cña chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng. HÖ thèng ph¸p luËt liªn quan ®Õn b¶o vÖ quyÒn
lîi ngêi tiªu dïng ë Hoa Kú ®îc thùc thi kh¸ tèt v× thÕ hµng ho¸ b¸n ra ë
®©y ph¶i ®îc b¶o hµnh tèt vµ an toµn trong thêi gian cam kÕt ®Ó t¹o uy tÝn vµ
niÒm tin. Do ®ã viÖc hiÓu biÕt c¸c vÊn ®Ò ph¸p lý liªn quan lµ ®iÒu kiÖn mÊu
chèt khi x©m nhËp vµo thÞ trêng Hoa Kú vµ viÖc sö dông c¸c C«ng ty t vÊn
nãi chung trong ®ã cã C«ng ty t vÊn Hoa Kú lµ ®iÒu cÇn chó träng.
Thø t, tÝnh thèng nhÊt, æn ®Þnh cao cña hÖ thèng ph©n phèi.
HÖ thèng ph©n phèi hµng ho¸ ë Hoa Kú ph¸t triÓn ë tr×nh ®é cao, cã tæ
chøc hoµn chØnh, nÕu kh«ng dùa vµo c¸c hÖ thèng ph©n phèi hiÖn cã th× kh«ng
thÓ ®a hµng ho¸ vµo thÞ trêng nµy (kh«ng cã bu«n b¸n tiÓu ng¹ch hoÆc bu«n
b¸n ®êng biªn nh cã thÓ thÊy trong mét sè trêng hîp kh¸c). Ngêi d©n Mü
cã thãi quen mua s¾m t¹i c¸c siªu thÞ hay cöa hµng lín. HÖ thèng ph©n phèi
nµy võa lµ c¬ héi, võa lµ th¸ch thøc lín cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi
th©m nhËp thÞ trêng Hoa Kú. NÕu cha tham gia vµo c¸c kªnh ph©n phèi lín
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
th× kh«ng nh÷ng kh«ng ph¸t triÓn ®îc thÞ trêng mµ cßn c¶n trë ®Õn thÞ phÇn
tiªu thô vµ gÆp nh÷ng víng m¾c vµo hÖ thèng luËt ph¸p cña Mü. Muèn ®i
®óng kªnh c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i lùa chän ®îc nhµ ph©n phèi
cã uy tÝn vµ ®¶m b¶o ®îc sè lîng vµ quy c¸ch hµng ho¸ ®óng víi thÞ hiÕu vµ
yªu cÇu cña kh¸ch hµng Mü.
Thø n¨m, thÞ trêng cã søc c¹nh tranh rÊt cao.
Hoa Kú lµ níc nhËp khÈu lín nhÊt thÕ giíi, trªn thÞ trêng Hoa Kú cã
®Çy ®ñ c¸c nhµ cung cÊp lín nhá ë hÇu hÕt c¸c quèc gia trªn thÕ giíi, v× thÕ
møc ®é c¹nh tranh lµ v« cïng gay g¾t. Trong cuéc c¹nh tranh nµy, gi¸ c¶ vµ
chÊt lîng lµ hai yÕu tè c¬ b¶n, nhng kh«ng thÓ kh«ng tÝnh ®Õn nh÷ng yÕu tè
kh¸c nh bao b×, mÉu m·, xuÊt xø, nh·n hiÖu s¶n phÈm…. §èi víi doanh
nghiÖp ViÖt Nam th× ®©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò cßn míi mÎ. Theo c¸c luËt s Mü,
vô kiÖn c¸ ba sa ®èi ViÖt Nam nÆng vÒ khÝa c¹nh chÝnh trÞ vµ lµ ®iÒu khã tr¸nh
khái. §©y lµ bµi häc ®¾t gi¸ cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam vµ sÏ cßn cã
nhiÒu vô kiÖn kh¸c cã thÓ x¶y ra n÷a trong qu¸ tr×nh bu«n b¸n víi thÞ trêng
Hoa Kú.
Thø s¸u, c¸c hiÖp héi kinh doanh cã vai trß kh«ng nhá.
ë Hoa Kú cã rÊt nhiÒu hiÖp héi cña c¸c nhµ kinh doanh, c¸c hiÖp héi
nµy cã vai trß lín trong viÖc híng dÉn vµ phèi hîp ho¹t ®éng cña c¸c doanh
nghiÖp víi lîi Ých céng ®ång doanh nghiÖp t¹i Hoa Kú, trong ®ã cã doanh
nghiÖp võa vµ nhá. §iÒu ®ã cho thÊy r»ng viÖc thiÕt lËp quan hÖ víi c¸c hiÖp
héi kinh doanh ë Hoa Kú lµ con ®êng h÷u hiÖu ®Ó tiÕp cËn vµ x©m nhËp thÞ
trêng Hoa Kú, thóc ®Èy ho¹t ®éng ®Çu t cña c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng t¹i
ViÖt Nam .
Thø b¶y, lùc lîng ngêi ViÖt Nam ë níc ngoµi t¹i Hoa Kú cã vai
trß quan träng trong viÖc xóc tiÕn th¬ng m¹i vµ ®Çu t t¹i Hoa Kú.
Lùc lîng ngêi ViÖt t¹i Hoa Kú rÊt ®«ng lªn ®Õn 1,3 triÖu ngêi cã kh¶
n¨ng hßa nhËp víi d©n c së t¹i, nhng tÝnh céng ®ång cha cao. Vai trß cÇu
nèi cña ngêi ViÖt lµ hÕt søc quan träng nhng trong thùc tÕ cßn cÇn ®îc rÌn
luyÖn vµ thö th¸ch. Phong c¸ch lµm viÖc vµ ph¬ng thøc hîp t¸c gi÷a hä víi
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
doanh nghiÖp trong níc cßn nhiÒu ®iÒu ph¶i ®îc rót kinh nghiÖm. TiÒm
n¨ng lùc lîng sinh viªn ViÖt Nam ®ang du häc t¹i Hoa Kú cha ®îc quan
t©m ®óng møc, tÝnh céng ®ång ViÖt Nam rÊt yÕu nªn kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng
t¸c xóc tiÕn vµ ®Çu t bÞ h¹n chÕ. Bëi vËy mét mÆt ph¶i thËn träng tr¸nh véi
vµng khi tiÕp xóc víi c¸c doanh nghiÖp Hoa Kú. Giai ®o¹n ®Çu cÇn cã sù m«i
giíi cña ViÖt kiÒu. MÆt kh¸c ph¶i t×m vµ lùa chän ®îc kh¸ch hµng tin cËy,
thu hót nhiÒu doanh nghiÖp cã uy tÝn vµo kinh doanh vµ ®Çu t ë ViÖt Nam.
Thø t¸m, chi phÝ dÞch vô trong c¬ cÊu gi¸ thµnh s¶n phÈm chiÕm tû
träng cao.
Hµng ho¸ ®a vµo b¸n lÎ t¹i Hoa Kú kh¸ cao bëi chi phÝ dÞch vô lín lµm
h¹n chÕ c¬ héi th©m nhËp cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi vµo thÞ trêng
Hoa Kú.
Thø chÝn, hÖ thèng t vÊn t¹i Hoa Kú gi÷ vai trß quan träng ®Æc biÖt
lµ t vÊn ph¸p luËt.
§©y lµ ®ßi hái kh¸ch quan bëi ®Æc ®iÓm cña thÞ trêng nµy, chi phÝ t
vÊn t¹i Hoa Kú rÊt cao. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i biÕt sö dông t vÊn
cña c¸c C«ng ty t vÊn ph¸p luËt Hoa Kú, mÆt kh¸c ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp
ViÖt Nam cÇn ph¶i nhanh chãng x©y dùng ®îc nh÷ng C«ng ty t vÊn cña ViÖt
Nam cã tr×nh ®é chuyªn m«n ngang tÇm quèc tÕ nh c¸c c«ng ty Hoa Kú.
ViÖt Nam ®ang thùc hiÖn mét chiÕn lîc c«ng nghiÖp hãa híng vÒ
xuÊt khÈu, thÞ trêng Hoa Kú cã tÇm quan träng ®Æc biÖt, lµ ®iÓm ®Õn cña c¸c
s¶n phÈm chÕ t¹o xuÊt khÈu. Víi viÖc dµnh cho ViÖt Nam quyÒn xuÊt khÈu
sang Hoa Kú trªn c¬ së MFN, HiÖp ®Þnh Th¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú ®·
më ra nh÷ng c¬ héi to lín ®Ó ph¸t triÓn hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. §Ó cã
thÓ tËn dông ®îc c¬ héi, biÕn kh¶ n¨ng thµnh hiÖn thùc, tøc lµ cã thÓ thùc sù
th©m nhËp ®îc vµo thÞ trêng réng lín, phøc t¹p vµ xa x«i nh Hoa Kú, ViÖt
Nam cÇn ho¹ch ®Þnh mét chÝnh s¸ch tæng thÓ víi c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé c¶ vÒ
phÝa Nhµ níc vµ doanh nghiÖp. Thùc tÕ cho thÊy Hoa Kú kh«ng chØ lµ thÞ
trêng xuÊt khÈu lín nhÊt mµ cßn th«ng tho¸ng nhÊt thÕ giíi ®èi víi s¶n phÈm
chÕ t¹o tõ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. NhËp khÈu hµng ho¸ cña Hoa Kú tõ Ch©u
¸ lµ 422 tû USD (n¨m 2000), nhiÒu h¬n 50% so víi nhËp khÈu EU tõ Ch©u ¸.
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
N¨m 2000, hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Hoa Kú ®· t¨ng 128% so víi
n¨m 2001, trong khi ®ã møc xuÊt khÈu cïng kú nãi chung cña ViÖt Nam ra thÞ
trêng thÕ giíi chØ t¨ng 10%. Møc xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm chÕ t¹o tríc ®©y
®· bÞ h¹n chÕ bëi thuÕ suÊt cao cña Hoa Kú tríc HiÖp ®Þnh Th¬ng m¹i, ®·
t¨ng ®Æc biÖt nhanh víi tèc ®é 50% n¨m. Trong c¸c s¶n phÈm chÕ t¹o, s¶n
phÈm xuÊt khÈu t¨ng m¹nh nhÊt lµ hµng may mÆc, t¨ng tíi 900 triÖu USD
trong n¨m 2002 (gÊp 18 lÇn so víi kim ng¹ch xuÊt khÈu trong n¨m 2001).
N¨m 2002 còng ghi nhËn sù t¨ng lªn nhanh chãng cña nhiÒu mÆt hµng xuÊt
khÈu kh¸c nh ®å ®iÖn (270%), ®å gç (50%), hµng ho¸ du lÞch (5422%) vµ
c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp hçn hîp kh¸c 847% kh«ng cã g× ®¸ng ng¹c nhiªn
khi Hoa Kú lµ mét thÞ trêng xuÊt khÈu chñ yÕu cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn
®Æc biÖt lµ hµng c«ng nghiÖp chÕ t¹o v× Hoa Kú chØ ®øng thø hai sau EU vÒ
quy m« (®îc x¸c ®Þnh b»ng GNP tæng thu nhËp quèc gia). Tuy nhiªn ®èi víi
hµng xuÊt khÈu Ch©u ¸, Hoa Kú cßn lín h¬n EU. Theo b¶ng 1 díi ®©y, nhËp
khÈu hµng ho¸ cña Hoa Kú tõ Ch©u ¸ n¨m 2000 lµ 422 tû USD, nhiÒu h¬n
50% so víi nhËp khÈu EU tõ Ch©u ¸
B¶ng 1: XuÊt khÈu cña Ch©u ¸ vµo Hoa Kú vµ EU n¨m 2000
§¬n vÞ tÝnh: tû USD
XuÊt khÈu XuÊt khÈu vµo Tû lÖ
MÆt hµng
vµo Hoa Kú EU Hoa Kú/EU
N«ng s¶n 13,9 14,8 0,9
Kho¸ng s¶n 6,6 7,2 0,9
Nhiªn liÖu 3,4 3,2 1,1
Hµng c«ng nghiÖp chÕ t¹o 396 249,4 1,6
S¶n phÈm « t« 54,7 19,8 2,8
ThiÕt bÞ v¨n phßng vµ viÔn th«ng 131,9 88,9 1,5
ThiÕt bÞ vËn t¶i vµ m¸y mãc kh¸c 63,1 47,6 1,3
May mÆc 35,8 20,8 1,7
Hµng tiªu dïng kh¸c 59,7 33,5 1,8
Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸ 422,7 277,6 1,5
Nguån: Sè liÖu thèng kª cña Bé Th¬ng m¹i - 2001
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
PhÇn lín hµng nhËp khÈu cña Hoa Kú tõ Ch©u ¸ ®Òu lµ hµng c«ng
nghiÖp chÕ t¹o, tæng kim ng¹ch lªn tíi gÇn 400 tû USD trong n¨m 2000, nhiÒu
h¬n 60% vÒ gi¸ trÞ so víi kim ng¹ch nhËp khÈu t¬ng øng cña EU tõ Ch©u ¸.
VÒ c¸c mÆt hµng sö dông nhiÒu lao ®éng (vÝ dô nh hµng may mÆc vµ hµng
c«ng nghiÖp chÕ t¹o tiªu dïng c¸c lo¹i), nhËp khÈu cña Hoa Kú tõ Ch©u ¸ cao
h¬n nhËp khÈu cña EU tõ Ch©u ¸ tõ 70 ®Õn 80%.
May mÆc lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng chñ yÕu mµ c¸c níc ®ang ph¸t
triÓn xuÊt khÈu víi khèi lîng lín, vµ ®èi víi hÇu hÕt c¸c níc, Hoa Kú lµ thÞ
trêng chñ yÕu tríc tiªn. Víi søc tiªu thô khæng lå, Hoa Kú lu«n lµ thÞ
trêng hÊp dÉn vµ quan träng cña ngµnh may mÆc c¸c níc ®ang ph¸t triÓn
trong ®ã cã ViÖt Nam.
B¶ng 2: NhËp khÈu hµng dÖt may cña Hoa Kú theo xuÊt xø,
n¨m 2000 (triÖu USD).
Quèc gia Tæng
Trung Quèc 10.536
Hång K«ng 4.816
Hµn Quèc 3.518
§µi Loan 3.065
3.056
Ên §é
Th¸i Lan 2.541
In®«nªsia 2.440
Philippine 2.316
Bangla®Ðt 2.230
Pakixtan 1.865
Xrilanca 1.708
Macao 1.168
Malaysia 895
Singapore 365
ViÖt Nam 50
40.518
C¸c níc kÐm ph¸t triÓn nhÊt ch©u ¸
C¸c níc kh¸c 40.920
ThÕ giíi 81.438
Nguån: W.T.O-2001
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Cã thÓ nãi r»ng kinh tÕ Mü lµ nÒn kinh tÕ hµng ®Çu thÕ giíi, ®ã lµ ®iÒu
kh«ng thÓ phñ nhËn. Nã lín gÊp 2,5 lÇn so víi nÒn kinh tÕ cña NhËt B¶n, 6
lÇn so víi §øc vµ 8 lÇn so víi Trung Quèc - Víi thÞ trêng tiªu thô hµng hãa
rÊt ®a d¹ng vµ phong phó - Hoa Kú ®· trë thµnh "miÒn ®Êt høa" cho bÊt kú
doanh nghiÖp nµo còng nh bÊt kú quèc gia nµo trªn thÕ giíi muèn xuÊt khÈu
hµng ho¸ vµo Hoa Kú. HiÖn nay, ViÖt Nam chóng ta còng ®· trë thµnh b¹n
hµng th¬ng m¹i lín thø 44 cña Hoa Kú vµ lµ níc xuÊt khÈu lín thø 38 vµo
thÞ trêng nµy, trong ®ã hµng dÖt may xuÊt khÈu t¨ng rÊt nhanh. DÖt may lµ
mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng Hoa Kú n¨m 2004
®¹t 2,7 tØ USD chiÕm h¬n 50% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo
thÞ trêng nµy vµ t¨ng 5,56% so víi cïng kú n¨m tríc. Mü lµ thÞ trêng tiªu
thô lín cho hµng ho¸ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ®îc thÓ hiÖn qua b¶ng 4 díi
®©y:
B¶ng 4: XuÊt khÈu cña ViÖt Nam.
Níc N¨m 2003 N¨m 2004 Tû träng
Mü 4,5 5.5 22.4%
EU 3.4 3.4 13.8%
ASEAN 3 3.2 13.0%
NhËt 2.9 3 12.2%
Trung Quèc 1.7 1.9 7.7%
1.4 1.6 6.5%
óc
C¸c níc kh¸c 4 6 24.4%
Tæng sè 20.9 24.6 100.0%
Nguån: B¸o c¸o Tæng kÕt Bé Th¬ng m¹i - 2004
2. Nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt
Nam khi th©m nhËp thÞ trêng Hoa Kú.
a. Nh÷ng c¬ héi.
Nh×n chung, kÕt qu¶ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang thÞ trêng Hoa Kú lµ
rÊt kh¶ quan vµ ®· t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn ph¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh cña
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp dÖt may, ®· më ra
cho hä mét tÇm nh×n míi, mét híng ®i míi, kh«ng nh÷ng ph¸t huy c¸c thÞ
trêng truyÒn thèng nh NhËt B¶n vµ EU mµ cßn híng tíi thÞ trêng míi ®Çy
tiÒm n¨ng nh Hoa Kú bëi c¸c yÕu tè sau:
Thø nhÊt, Hoa Kú lµ mét quèc gia ®a s¾c téc, ®a nÒn v¨n hãa, sù ph©n
hãa giµu nghÌo kh¸ râ…. ®iÒu nµy t¹o nªn nhu cÇu hÕt søc phong phó, nhÊt lµ
nhu cÇu hµng tiªu dïng (dÖt may, giµy dÐp…) rÊt ®a d¹ng vµ do ®ã hµng ho¸
cña ViÖt Nam vÉn cã nhiÒu c¬ héi chiÕm lÜnh thÞ trêng khæng lå nµy, ®Æc biÖt
lµ hµng dÖt may mét mÆt hµng nhËp khÈu víi khèi lîng lín cña Hoa Kú. C¸c
®¬n ®Æt hµng tõ Hoa Kú cã qui m« lín h¬n nhiÒu so víi c¸c thÞ trêng kh¸c,
kÓ c¶ Ch©u ¢u vµ NhËt B¶n, mét phÇn v× Hoa Kú cã lîng d©n sè ®«ng trªn
293 triÖu ngêi, mét phÇn lµ do ®Æc ®iÓm vµ tÝnh c¸ch cña ngêi Mü lµ "cµng
lín cµng tèt" kh¸c h¼n víi cung c¸ch kinh doanh cña ngêi Ch©u ¸ thêng
ban ®Çu míi quan hÖ bu«n b¸n hä chØ ®Æt ®¬n hµng víi khèi lîng nhá sau ®ã
nÕu tèt th× míi ®Æt víi sè lîng lín. Nãi nh thÕ kh«ng cã nghÜa lµ ngêi Mü
dÔ dµng trong chuyÖn mua b¸n mµ hä rÊt chÆt chÏ vµ kh¾t khe trong viÖc so¹n
th¶o vµ ký kÕt hîp ®ång. V× thÕ khi lµm ¨n víi c¸c doanh nghiÖp Mü, cÇn ph¶i
xem xÐt c¸c hîp ®ång mét c¸ch cÈn thËn. ë Mü, mét hîp ®ång ®îc ký kÕt
bëi c¸c bªn liªn quan sÏ cã søc m¹nh toµn n¨ng, trong khi ®ã mét tháa thuËn
miÖng th× hÇu nh kh«ng cã gi¸ trÞ
Thø hai, hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i song ph¬ng gi÷a ViÖt Nam vµ Hoa Kú
(Bilateral Trade agreement - BTA) ®îc ký kÕt th¸ng 7/2000 ®· gãp phÇn tÝch
cùc thóc ®Èy xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng Hoa Kú t¨ng nhanh. ChØ
qua h¬n 1 n¨m thùc hiÖn BTA, thÞ trêng Hoa Kú ®· trë thµnh thÞ trêng xuÊt
khÈu sè mét cña ViÖt Nam . Hoa Kú ®ang nhËp trªn 22% hµng xuÊt khÈu cña
ViÖt Nam . Hoa Kú võa lµ thÞ trêng xuÊt khÈu sè 1 võa lµ thÞ trêng xuÊt siªu
lín nhÊt cña ViÖt Nam.C¸c ngµnh kinh tÕ ViÖt Nam ®ang t¹o ®îc ®µ ph¸t
triÓn míi nh may mÆc, giµy dÐp, thñy s¶n, ®å gç, hµng ®iÖn tö, thñ c«ng mü
nghÖ… BTA võa rµng buéc, võa lµm c¬ së ®Ó ViÖt Nam bæ sung, ®iÒu chØnh
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
vµ hoµn thiÖn toµn bé hÖ thèng luËt ph¸p cña m×nh, lµm cho hÖ thèng luËt
ph¸p ViÖt Nam ®ång bé, thèng nhÊt, æn ®Þnh vµ t¬ng thÝch víi hÖ thèng luËt
ph¸p quèc tÕ hiÖn ®¹i t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc trao ®æi bu«n b¸n hµng
ho¸ gi÷a hai níc nãi riªng vµ quèc tÕ nãi chung dÔ dµng h¬n. H¬n thÕ n÷a
BTA sÏ t¹o cho ViÖt Nam nh÷ng bíc ®i trong héi nhËp quèc tÕ v÷ng vµng, tù
tin vµ hiÖu qu¶ h¬n vµ khai th¸c tèt h¬n kh¶ n¨ng cña nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh
phÇn, nÒn kinh tÕ thÞ trêng, gióp ViÖt Nam sím gia nhËp W.T.O . ViÖc ¸p
dông qui chÕ MFN (Most Favoured Nation) trong hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt
Nam - Hoa Kú ®· thóc ®Èy xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng Hoa Kú
t¨ng lªn nhanh chãng. ThuÕ nhËp khÈu hµng ho¸ ViÖt Nam gi¶m b×nh qu©n tõ
40 - 70% xuèng cßn 3-7%, kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may ®· t¨ng ngo¹n
môc: tõ 50 triÖu USD n¨m 2001 lªn 2,5 tû USD n¨m 2003 vµ 2004. ¦u ®·i lín
nhÊt cña qui chÕ MFN lµ gi¶m vµ miÔn thuÕ c¸c s¶n phÈm tõ nh÷ng níc cha
®îc hëng qui chÕ MFN vµo Hoa Kú chÞu thuÕ xuÊt - nhËp khÈu gÇn 6 ®Õn
12 lÇn s¶n phÈm xuÊt khÈu cña c¸c níc ®îc hëng qui chÕ nµy. Nhê ®îc
hëng quy chÕ MFN nªn nhiÒu níc vµ l·nh thæ ®ang ph¸t triÓn ë Ch©u ¸ ®·
thµnh c«ng trªn cßn ®êng ph¸t triÓn kinh tÕ víi tiÕn ®é rÊt nhanh, ®iÓn h×nh
lµ Singapore, Th¸i Lan, Hµn Quèc, §µi Loan,….. ViÖc dµnh ®îc quy chÕ
MFN trong hiÖp ®Þnh BTA ®· më ra triÓn väng cho ViÖt Nam ®îc hëng quy
chÕ GSP (Generalized System of Preferences) cña Hoa Kú .C¸c níc ®îc
hëng quy chÕ GSP cña Hoa Kú sÏ ®îc phÐp xuÊt khÈu mét sè s¶n phÈm vµo
thÞ trêng Hoa Kú víi u ®·i thuÕ quan b»ng O. HiÖn cã h¬n 100 níc ®îc
hëng quy chÕ GSP cña Hoa Kú trong ®ã cã Th¸i Lan, Malaysia, Philipine, Ên
§é,… Vµ nÕu ViÖt Nam ®îc hëng GSP th× hµng dÖt may ViÖt Nam sÏ cã
c¬ héi ®Ó c¹nh tranh víi hµng dÖt may cña Trung Quèc, Hång K«ng, §µi
Loan…trªn thÞ trêng Hoa Kú.
Thø ba, Hoa Kú hiÖn t¹i lµ mét thÞ trêng lín cho ngµnh c«ng nghiÖp
dÖt may ViÖt Nam, ®©y lµ triÓn väng kh¸ s¸ng sña bëi v× nhu cÇu nhËp khÈu
hµng dÖt may cña Hoa Kú rÊt lín. Tæng gi¸ trÞ nhËp khÈu hµng dÖt may cña
Hoa Kú vµo n¨m 2002 lµ 72.18 tØ USD, vµo n¨m 2003 lµ 77.43 tØ USD… Hoa
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Kú lµ níc nhËp khÈu hµng ho¸ víi khèi lîng vµ quy m« lín, quan ®iÓm
trong chÝnh s¸ch kinh tÕ cña hä lµ nhËp siªu hµng ho¸ vµ xuÊt siªu dÞch vô. Do
vËy, ViÖt Nam chóng ta cÇn ph¶i tÝch cùc h¬n n÷a trong viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c
chiÕn lîc ®Ó th©m nhËp vµ më réng thÞ trêng nµy ®Æc biÖt lµ c¸c doanh
nghiÖp dÖt may - dù ®Þnh biÕn Hoa Kú thµnh thÞ trêng xuÊt khÈu chÝnh trong
t¬ng lai.
b. Nh÷ng th¸ch thøc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp dÖt may khi th©m nhËp
thÞ trêng Hoa Kú.
* C¸c ®èi thñ c¹nh tranh cña ViÖt Nam rÊt lín nh: Trung Quèc, Hång
K«ng, §µi Loan, Ên §é… ®©y lµ nh÷ng quèc gia dÉn ®Çu vÒ xuÊt khÈu hµng
dÖt may vµo thÞ trêng Hoa Kú còng nh EU… kÓ tõ ngµy 1/1/2005, c¸c níc
Trung Quèc, Ên §é… ®îc b·i bá h¹n ng¹ch khi xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo
Hoa Kú. Ngoµi ra c¸c níc nµy cßn ®îc hëng u ®·i thuÕ quan phæ cËp
GSP (Generalized System of Preferences) cña Hoa Kú nªn søc c¹nh tranh
hµng dÖt may cña hä rÊt lín, mµ ®iÓn h×nh lµ Trung Quèc cã sè lîng hµng
dÖt may xuÊt khÈu vµo Hoa Kú còng nh Eu víi mét kû lôc cha bao giê cã
kÓ tõ khi Trung Quèc ®îc gia nhËp vµo W.T.O c¸ch ®©y 3 n¨m. Hµng dÖt
may gi¸ rÎ do Trung Quèc s¶n xuÊt ®· vµ ®ang thèng trÞ thÞ trêng quèc tÕ.
Møc t¨ng trëng mÆt hµng nµy cña Trung Quèc qu¸ nhanh sau 1/1/2005. C¸c
lo¹i ¸o s¬ mi cotton vµ quÇn t¨ng 1.250% trong quý I/2005, ®Æc biÖt lµ quÇn
cotton t¨ng 1.500%, ®å lãt t¨ng 300%. Khèi lîng hµng dÖt may gi¸ rÎ do
Trung Quèc s¶n xuÊt ®· vµ ®ang å ¹t th©m nhËp thÞ trêng Mü vµ EU lµm cho
hµng ngh×n c¸c doanh nghiÖp, còng nh c«ng nh©n c¸c níc nµy ph¶i ®ãng
cöa vµ nghØ viÖc. Theo hiÖp héi quèc tÕ c¸c nghiÖp ®oµn tù do (ICFTU), ngµnh
dÖt may thÕ giíi ®ang ®øng tríc nguy c¬ mÊt 40 triÖu viÖc lµm sau khi chÕ ®é
h¹n ng¹ch dÖt may dì bá b¸o c¸o cña ICFTU cho r»ng, viÖc xo¸ bá h¹n ng¹ch
dÖt may dÉn ®Õn nhiÒu níc chuyªn xuÊt khÈu hµng dÖt may theo h¹n ng¹ch
nh: Bangladesh, Campuchia, Philipine,ViÖt Nam, Nam Phi, Dominica,
Goatemala vµ Morix¬… ph¶i ®èi ®Çu víi cuéc c¹nh tranh hµng dÖt may cña
Trung Quèc vµ Ên §é gi¸ rÎ.
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
* H¹n ng¹ch (quota) cã thÓ nãi lµ vÊn ®Ò bøc xóc nhÊt cho c¸c doanh
nghiÖp dÖt may ViÖt Nam hiÖn nay. XuÊt khÈu dÖt may cña ViÖt Nam ®· bÞ
h¹n ng¹ch khèng chÕ ë møc 1,8 tØ USD (t¬ng ®¬ng víi 400 triÖu ®¬n vÞ s¶n
phÈm). Søc c¹nh tranh thÊp do bÞ ¸p ®Æt h¹n ng¹ch ®· lµm gi¶m tõ 5-7% thËm
chÝ 10% kh¶ n¨ng xuÊt khÈu so víi c¸c níc ®· dì bá h¹n ng¹ch. T×nh tr¹ng
bÞ ¸p ®Æt h¹n ng¹ch còng lµm cho xuÊt khÈu mÆt hµng dÖt may gi¶m xuèng râ
rÖt: tõ 1.824 triÖu USD trong 10 th¸ng ®Çu n¨m 2003 gi¶m xuèng cßn 1.563
triÖu USD trong 10 th¸ng ®Çu n¨m 2004, gi¶m 15%. Nh vËy, c¸c níc Trung
Quèc, Ên §é, võa kh«ng bÞ ¸p ®Æt h¹n ng¹ch, l¹i võa ®îc hëng lîng u ®·i
thuÕ quan phæ cËp trong khi ViÖt Nam ®èi víi thÞ trêng Hoa Kú vÉn bÞ ¸p ®Æt
h¹n ng¹ch vµ viÖc ®iÒu hµnh h¹n ng¹ch còng cßn nhiÒu bÊt cËp sÏ trë thµnh
th¸ch thøc, khã kh¨n lín cho hµng dÖt may ViÖt Nam th©m nhËp vµo thÞ
trêng Hoa Kú.
*Hµng ho¸ cña ViÖt Nam vÉn bÞ ph©n biÖt ®èi xö vÒ thuÕ vµ c¸c biÖn
ph¸p phi thuÕ quan nh bÞ ¸p dông c¸c ®iÒu kho¶n tù vÖ, chèng b¸n ph¸ gi¸
mµ Hoa Kú sÏ sö dông, ®Æc biÖt lµ ®èi víi hµng dÖt may cña ViÖt Nam vµ
Trung Quèc. §©y sÏ lµ mét rµo c¶n lín cho hµng dÖt may ViÖt Nam th©m
nhËp vµo thÞ trêng Hoa Kú.
* Hµng dÖt may ViÖt Nam còng cha phong phó vÒ chñng lo¹i, sè lîng
nhá chÊt lîng thÊp, gi¸ thµnh cao, nªn søc c¹nh tranh vµ tiªu thô kh«ng
m¹nh. Tû lÖ gia c«ng qua níc thø ba cao, nªn lîi nhuËn thÊp vµ kh«ng phï
hîp víi tËp qu¸n kinh doanh cña Hoa Kú. §©y lµ khã kh¨n lín nhÊt mµ c¸c
doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang gÆp ph¶i, hä ®· ph¶i sö dông m« h×nh CMT ®Ó
th©m nhËp thÞ trêng Hoa Kú, trong m« h×nh nµy, c¸c C«ng ty ViÖt Nam nhËn
®¬n ®Æt hµng tõ c¸c níc trung gian kh¸c nh Trung Quèc, §µi Loan, Hµn
Quèc ®©y lµ nh÷ng níc sÏ thùc hiÖn mäi c«ng viÖc tiÕp thÞ vµ tµi chÝnh cung
cÊp thiÕt kÕ vµ nguyªn liÖu cho C«ng ty ViÖt Nam ®Ó may thµnh thµnh phÈm
vµ chuyÓn ®i sang thÞ trêng Hoa Kú. Bëi vËy, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam
cÇn ph¶i thay ®æi chiÕn lîc s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh vµ ph¶i thu hót ®Çu
t trùc tiÕp cña c¸c C«ng ty Hoa Kú vµ níc ngoµi ®Ó x©y dùng c¸c c¬ së s¶n
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
xuÊt hiÖn ®¹i, quy m« lín, gi¸ thµnh h¹, chÊt lîng cao th× míi thu ®îc lîi
nhuËn cao vµ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh ®îc víi c¸c quèc gia kh¸c khi xuÊt
khÈu hµng vµo Hoa Kú.
* HiÖp ®Þnh ®a sîi còng lµ mét rµo c¶n cho c¸c doanh nghiÖp dÖt may
ViÖt Nam khi th©m nhËp vµo thÞ trêng Hoa Kú. V× hiÖp ®Þnh ®a sîi khuyÕn
khÝch c¸c níc xuÊt khÈu s¶n phÈm dÖt may cã nguyªn phô liÖu ®îc s¶n xuÊt
t¹i níc xuÊt khÈu, trong ®ã nguyªn - phô liÖu ®ang lµ vÊn ®Ò nan gi¶i cho
ngµnh dÖt may ViÖt Nam, hiÖn t¹i ngµnh may ViÖt Nam ®ang ph¶i nhËp khÈu
tõ 70 - 80% nguyªn - phô liÖu tõ níc ngoµi. MÆc dï trong nh÷ng n¨m qua,
chÝnh phñ rÊt quan t©m ®Õn ph¸t triÓn diÖn tÝch trång b«ng, nhng do khÝ hËu
vµ thæ nhìng níc ta cha phï hîp, nªn diÖn tÝch vµ s¶n lîng b«ng trong
nh÷ng n¨m qua, tuy cã t¨ng nhng kh«ng ®¸ng kÓ. §Æc biÖt, vô b«ng võa qua,
diÖn tÝch trång bÞ thu hÑp, lµm s¶n lîng gi¶m 20% so víi nh÷ng vô tríc.
Nguyªn nh©n lµ do ngêi n«ng d©n chuyÓn sang trång c©y kh¸c, h¹n h¸n kÐo
dµi ®· lµm nhiÒu vïng trång b«ng mÊt tr¾ng hµng ngh×n hecta, kh«ng cho thu
ho¹ch. Cßn phô liÖu trong níc còng ®· cã mét sè nhµ m¸y s¶n xuÊt nhng
kh«ng ®¸ng kÓ chØ ®¸p øng ®îc kho¶ng 20 - 25% nhu cÇu cña ngµnh.
* Khã kh¨n n÷a lµ trong viÖc chiÕm lÜnh vµ gi÷ mÆt hµng dÖt may vµo
thÞ trêng Hoa Kú nÕu ViÖt Nam cha lµ thµnh viªn cña W.T.O cuèi n¨m
2005 th× c¸c nhµ nhËp khÈu Hoa Kú sÏ rót ®¬n ®Æt hµng cña hä cho c¸c thµnh
viªn kh¸c cña W.T.O
* N¨ng lùc qu¶n lý, kü thuËt s¶n xuÊt vµ ®¶m b¶o xuÊt khÈu æn ®Þnh,
viÖc thùc hiÖn liªn doanh, hîp t¸c, liªn kÕt trong s¶n xuÊt ®Ó gi÷ v÷ng thÞ
phÇn hµng may mÆc cßn khã kh¨n.
3. Vai trß cña c«ng t¸c xóc tiÕn th¬ng m¹i ®Ó th©m nhËp thÞ trêng Hoa Kú
§Ó th©m nhËp thÞ trêng réng lín nµy, c«ng t¸c xóc tiÕn th¬ng m¹i lµ
rÊt quan träng vµ ph¶i ®îc quan t©m ë cÊp Nhµ níc vµ tõng doanh nghiÖp.
* VÒ phÝa Nhµ níc cÇn x©y dùng c¸c ch¬ng tr×nh xóc tiÕn xuÊt khÈu.
NÕu c¶ Nhµ níc vµ doanh nghiÖp cã sù hîp t¸c chÆt chÏ h¬n n÷a trong
c«ng t¸c xóc tiÕn th¬ng m¹i th× em nghÜ r»ng ®Ó ®a s¶n phÈm dÖt may cu¶
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
®Êt níc m×nh vµo Hoa Kú lµ kh«ng khã. Nhµ níc ®· giao cho Bé th¬ng
m¹i x©y dùng cô thÓ ch¬ng tr×nh XK hµng dÖt may vµo Hoa Kú, ®Çu t vèn
cho c«ng t¸c nghiªn cøu mÉu mèt cña hµng may ®Ó XK vµo Hoa Kú. T¹o ®iÒu
kiÖn ®Ó c¸c doanh nghiÖp kh¶o s¸t thÞ trêng, tham gia héi chî triÓn l·m, tæ
chøc tiÕp xóc víi c¸c nhµ ph©n phèi hµng dÖt may Hoa Kú. Víi nh÷ng nç lùc
cña Nhµ níc, cña doanh nghiÖp c«ng t¸c xóc tiÕn th¬ng m¹i sÏ gãp phÇn
n©ng cao kim ng¹ch XK hµng dÖt may vµo thÞ trêng Hoa Kú.
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Ch¬ng 2
Thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng dÖt may
ViÖt Nam vµo thÞ trêng Hoa Kú
1. Thùc tr¹ng cña hµng dÖt may xuÊt khÈu vµo thÞ trêng Hoa Kú khi
ViÖt Nam cha gia nhËp W.T.O vµ cßn ¸p dông quota.
Sau khi Mü bá cÊm vËn ViÖt Nam n¨m 1994, hai níc tiÕn hµnh b×nh
thêng hãa quan hÖ chÝnh trÞ vµ ngo¹i giao nhng vÒ th¬ng m¹i th× ph¶i sau
khi HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü (BTA) cã hiÖu lùc (ngµy 10/12/2001)
míi cã thÓ nãi lµ b×nh thêng hãa. ChØ sau khi ViÖt Nam ®îc hëng quy chÕ
tèi huÖ quèc cña Hoa Kú th× hµng ho¸ nãi chung vµ hµng dÖt may nãi riªng
cña ViÖt Nam míi cã kh¶ n¨ng tiÕp cËn thÞ trêng nµy ë quy m« lín. Sau khi
cã tèi huÖ quèc ,tõ 2002 ®Õn 2003 xuÊt khÈu dÖt may cña ViÖt Nam ®· t¨ng
nhanh chãng.
Hµng hãa xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ®îc hëng quy chÕ tèi huÖ quèc khi
®a vµo thÞ trêng Mü tÝnh c¹nh tranh vÒ gi¸ cña s¶n phÈm ViÖt Nam ®îc gia
t¨ng ®¸ng kÓ v× thuÕ nhËp khÈu sÏ gi¶m b×nh qu©n tõ 40 - 70 xuèng cßn 3-7%
Theo hiÖp héi dÖt may ViÖt Nam, tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña toµn
ngµnh 5 th¸ng ®Çu n¨m 2003 ®¹t 1,3 tû USD, t¨ng 69,5% so víi cïng kú 2002.
trong ®ã riªng kim ng¹ch xuÊt khÈu sang Hoa Kú ®¹t gÇn 730 triÖu USD, dÉn
®Çu c¸c thÞ trêng. Tuy tèc ®é may cña ViÖt Nam cha æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng.
Sang n¨m 2004 mÆt hµng dÖt may bÞ h¹n ng¹ch khèng chÕ nªn møc ®é t¨ng
trëng cña mÆt hµng nµy ®· bÞ gi¶m ®¸ng kÓ, qua b¶ng 5 ta cµng thÊy ®iÒu ®ã.
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
B¶ng 5: C¬ cÊu xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Hoa Kú.
MÆt hµng
2002 2003 2004 KH 2005
N¨m
DÖt may 975 2500 2700 2800
Thñy s¶n 674 750 564 800
Giµy dÐp 224 325 473 580
DÇu khÝ 179 250 250
209
86 200 408 800
®å gç
74 105 182 200
rau qu¶
Cµ phª 73 98 144 150
M¸y thiÕt bÞ 27 97 112 150
Mü nghÖ 12 21 27 50
§å nhùa 5 11 28 50
Hµng kh¸c 100 200 380 400
Tæng sè 2429 4500 5200 6200
Nguån: Bé Th¬ng m¹i 6-2005
Còng nh theo Bé th¬ng m¹i, tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may
cã qu¶n lý h¹n ng¹ch vµo thÞ trêng Hoa Kú trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 2005 míi
®¹t 700 triÖu USD, chØ b»ng 80% møc thùc hiÖn cña cïng kú n¨m ngo¸i.
Trong 700 triÖu USD nµy, 2 m· hµng "nãng" cã møc thùc hiÖn lín nhÊt
lµ Cat. 338/339 (®¹t trªn 300 triÖu USD) vµ Cat. 347/348 (®¹t trªn 189 triÖu
USD - Xem b¶ng 6) .
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
B¶ng 6: T×nh h×nh xuÊt khÈu hµng dÖt may sang thÞ trêng Hoa Kú n¨m 2005.
(§V tiÒn: USD)
L¬ng
§¬n Tæng
Sè lîng Tû lÖ HN ®· HN 2005 Kim ng¹ch xk
HN ®·
STT Cat §¬n gi¸ TB
vÞ nguån HN
sö dông, ®· cÊp visa sö dông cha cÊp visa (USD)
tÝnh 2005
2004
(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10)
I. C©p visa theo th«ng b¸o h¹n ng¹ch:
1 333 T¸ 45,750 4,789 10.49% 40,952 859.557.39 179.15.USD/T¸
2 T¸ 741,567 190,607 550,960 120.65 USD/T¸
334/335 25.70% 22.996.333.67
3 T¸ 15.103.336 176,751 7,670,876 7,255,739 40.2 USD/T¸
338/339 51.96% 308.407.328.76
4 340/640 T¸ 2.282.946 36,829 477,608 44.44% 1,268,504 56,274,325.79 57.56 USD/T¸
5 342/642 T¸ 620.905 271,147 43.68% 349,708 14,229.633.26 57.47 USD/T¸
6 T¸ 7.666.005 2,941,517 4,724,488 64.4 USD/T¸
347/348 38.37% 189.421.413.79
7 359/- T¸ 603.432 241,858 41.41% 353,574 10.669.077.53 42.7 USD/T¸
s/659-s
8 434 T¸ 18.708 954 5.10% 17,754 140,876.01 147.67 USD/T¸
9 T¸ 46.158 1,200 44,958 275.9 USD/T¸
435 2.60% 331.075.44
10 440 T¸ 2.887 2411 83.51% 476 405.554.10 168.4 USD/T¸
11 448 T¸ 36.955 394 1.07% 36,561 84.404.00 214.24 USD/T¸
12 T¸ 1.375.101 509,257 865,844 61.224 USD/T¸
638/639 37.03% 31.44.853.16
13 T¸ 2,230.991 798,952 1,432,039 64.02 USD/T¸
647/648 35.81% 51.152.076.08
Nguån: B¸o c¸o thèng kª Bé Th¬ng m¹i 6-2005
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Sù sót gi¶m nµy xuÊt ph¸t tõ nguyªn nh©n c¸c níc thµnh viªn tæ chøc
th¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) b·i bá quota cho nhau tõ 1/1/2005, trong khi ®ã
ViÖt Nam vÉn cha ®îc hëng chÝnh s¸ch nµy, ViÖt Nam vÉn cha lµ thµnh
viªn cña WTO mµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña ViÖt Nam l¹i thÊp vµ viÖc qu¶n lý
vµ sö dông quota cña ViÖt Nam l¹i cßn bÊt cËp vµ kÐm hiÖu qu¶.
Tríc thùc tr¹ng khã kh¨n nµy, Bé trëng Bé th¬ng m¹i Tr¬ng §×nh
TuyÓn míi ®©y mét lÇn n÷a göi th cho c¸c doanh nghiÖp dÖt may, ®Ò xuÊt hai
ý kiÕn, nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông quota:
Mét lµ, cÊp visa tù ®éng cho c¸c doanh nghiÖp cã n¨ng lùc s¶n xuÊt, cã
hîp ®ång xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ xuÊt khÈu cho c¸c nhµ ph©n phèi lín ®èi víi
c¸c Cat. thùc hiÖn cßn thÊp trong 5 th¸ng ®Çu n¨m.
Hai lµ, thu håi quota cña c¸c doanh nghiÖp míi thùc hiÖn ®îc díi
35%, chuyÓn cho c¸c doanh nghiÖp kh¸c cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu, vµ chØ cÊp l¹i
khi nh÷ng doanh nghiÖp nµy cã nhu cÇu xuÊt khÈu thùc sù. Th cña Bé trëng
Tr¬ng §×nh TuyÓn ngay lËp tøc ®· g©y nªn mét ph¶n øng kh¸ m¹nh mÏ trong
c¸c doanh nghiÖp dÖt may. §iÒu khiÕn c¸c doanh nghiÖp c¶m thÊy lo l¾ng lµ
trong bèi c¶nh c¹nh tranh thÞ trêng khèc liÖt, mµ quota l¹i h¹n hÑp vµ khã
kh¨n ®Õn vËy, th× nh÷ng ph¬ng ¸n mµ Bé trëng ®Ò xuÊt liÖu cã ®em l¹i
thuËn lîi cho doanh nghiÖp hay kh«ng? Sau sù kiÖn Liªn Bé Th¬ng m¹i -
C«ng nghiÖp cho phÐp c¸c doanh nghiÖp chuyÓn nhîng quota hµng dÖt may
xuÊt khÈu sang Hoa Kú, ®· x¶y ra t×nh tr¹ng mét sè doanh nghiÖp cã quota
nhng cha cã nhu cÇu xuÊt khÈu, thËm chÝ kh«ng xuÊt khÈu ®îc, ®· gi÷ ®Ó
b¸n l¹i cho c¸c doanh nghiÖp kh¸c víi gi¸ cao, khiÕn cho thÞ trêng mua b¸n
quota trë nªn n¸o nhiÖt vµ diÔn biÕn theo chiÒu híng xÊu, kh«ng cã lîi cho
ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña céng ®ång c¸c doanh nghiÖp dÖt may. Ch¼ng h¹n,
c¸c Cat. "nãng" nh quÇn nam, n÷ chÊt liÖu b«ng (Cat. 347/348 - b¶ng 6) lóc
b×nh thêng chØ ë møc 2,5 - 3,5 USD/T¸, nhng vµo thêi gian nµy cã doanh
nghiÖp ®ßi chuyÓn nhîng víi gi¸ 8 - 10 USD/t¸, hay nh ¸o s¬ mi dÖt kim
nam, n÷ chÊt liÖu b«ng (Cat.338/339 - b¶ng 6) ®ang tõ 4USD/t¸ nay t¨ng lªn
10 USD/t¸…. ViÖc mét sè doanh nghiÖp cè t×nh gi÷ quota nh»m môc ®Ých
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
chuyÓn nhîng víi gi¸ cao ®· khiÕn cho c¸c doanh nghiÖp cã nhu cÇu xuÊt
khÈu, ®Æc biÖt lµ nh÷ng doanh nghiÖp ®· ký ®îc hîp ®ång mµ l¹i kh«ng cßn
quota, ph¶i ®i mua l¹i quota víi gi¸ cao so víi thùc tÕ. Vµ hËu qu¶ cña viÖc
nµy lµ chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp bÞ t¨ng lªn nhiÒu lÇn trong khi
gi¸ xuÊt khÈu ®· ®îc tháa thuËn tríc trong hîp ®ång, nÕu doanh nghiÖp ®ßi
t¨ng gi¸ th× sÏ ph¶i ®èi mÆt víi nguy c¬ kh¸ch hµng bá ®¬n hµng, cßn nÕu gi÷
nguyªn gi¸ cò th× doanh nghiÖp sÏ kh«ng cßn l·i. Thùc tr¹ng hiÖn nay, n¬i cÇn
quota ®Ó xuÊt khÈu th× kh«ng cã mµ n¬i kh«ng xuÊt khÈu th× l¹i cã quota,
ch¼ng h¹n nh C«ng ty TNHH May & Th¬ng m¹i ¸ Ch©u lµ doanh nghiÖp
chuyªn s¶n xuÊt c¸c ®¬n hµng FOB (mua nguyªn liÖu b¸n thµnh phÈm) cã mèi
quan hÖ lµm ¨n kh¸ tèt víi c¸c kh¸ch hµng Calmex, Everyarn, c¸c nhµ ph©n
phèi lín cña Hoa Kú nh: The Children Place, K.Mart, Tagert, JC Penny - kim
ng¹ch xuÊt khÈu chiÕm tû lÖ h¬n 70% doanh thu t¹i thÞ trêng Mü, nay còng
®ang l©m vµo t×nh tr¹ng cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu nhng kh«ng cã h¹n ng¹ch,
mÆc dï chÝnh phñ ®· cho phÐp chuyÓn nhîng h¹n ng¹ch nhng thùc sù còng
®ang rÊt lóng tóng v× gi¸ chuyÓn nhîng qu¸ cao vµ rÊt khã t×m nguån. C«ng
ty Global Source Net. Ltd lµ mét trong nh÷ng nhµ xuÊt khÈu hµng ®Çu ë ViÖt
Nam vÒ mÆt hµng Cat. 435, chiÕm 90% s¶n phÈm ®i Hoa Kú 10% s¶n phÈm ®i
EU còng l©m vµo t×nh tr¹ng thiÕu h¹n ng¹ch, kh«ng cã h¹n ng¹ch chuyÓn
nhîng cña Cat nµy.
§¸ng lÏ ra, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ tù th¬ng th¶o ®Ó chuyÓn nhîng
quota cho nhau, nhng do ý thøc céng ®ång trong c¸c doanh nghiÖp cßn kÐm
nªn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng trªn. Trong 5 th¸ng ®Çu n¨m 2005, lîng quota mµ
toµn ngµnh dÖt may thùc hiÖn ®îc chØ ®¹t ë møc thÊp, kho¶ng trªn 30%.
ChÝnh v× thÕ c¸c chuyªn gia dÖt may cho r»ng, viÖc thu håi lîng quota cña
c¸c doanh nghiÖp míi chØ thùc hiÖn ®îc díi 35% theo ®Ò xuÊt cña Bé
trëng Tr¬ng §×nh TuyÓn, trong ®iÒu kiÖn quota vµo Hoa Kú cã h¹n ®Ó t¨ng
cêng hiÖu qu¶ sö dông quota, tr¸nh tèi ®a t×nh tr¹ng Õ, ®äng quota, lµ mét
gi¶i ph¸p h÷u hiÖu. C¸c chuyªn gia còng cho r»ng cÇn thiÕt ph¶i xö lý kÞp thêi
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
nguon tai.lieu . vn