Xem mẫu

  1. …………..o0o………….. Luận văn Thúc đẩy xuất khẩu hàng dệt may vào thị trường Hoa Kỳ khi Việt Nam chưa gia nhập WTO và còn áp dụng hạn ngạch
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Lêi më ®Çu Hoa kú lµ mét thÞ tr­êng lín, ®a d¹ng vµ phøc t¹p, sau 10 n¨m b×nh th­êng ho¸ quan hÖ ViÖt Nam - Hoa Kú, thÞ tr­êng nµy ®· ph¸t triÓn rÊt nhanh. ChuyÕn th¨m lÞch sö cña Thñ t­íng Phan V¨n Kh¶i kh«ng chØ ®iÓm l¹i sù ph¸t triÓn quan hÖ hîp t¸c trong 10 n¨m b×nh th­êng ho¸ quan hÖ gi÷a hai n­íc mµ môc ®Ých chÝnh lµ t×m kiÕm c¸c gi¶i ph¸p, x¸c ®Þnh ph­¬ng h­íng ®Ó ®­a quan hÖ 2 n­íc b­íc lªn mét tÇm cao míi. §iÒu nµy ®­îc cô thÓ ho¸ th«ng qua hµng lo¹t c¸c cuéc tiÕp xóc cÊp cao cña Thñ t­íng Phan V¨n Kh¶i víi Tæng thèng Bush, Th­îng viÖn, H¹ viÖn Hoa Kú, giíi doanh nghiÖp, giíi truyÒn th«ng vµ c¸c tÇng líp x· héi. C¸c cuéc gÆp cÊp cao lµ ®Ó thÕ giíi, n­íc Mü vµ ng­êi Mü hiÓu ®óng ®¾n h¬n, vÒ ®Êt n­íc ViÖt Nam, con ng­êi ViÖt Nam. Thµnh c«ng cña chuyÕn th¨m cßn lµ sù x¸c nhËn mèi quan hÖ gi÷a hai n­íc lµ ®èi t¸c tin cËy - hîp t¸c vÒ nhiÒu mÆt - æn ®Þnh l©u dµi trªn nguyªn t¾c t«n träng lÉn nhau. §©y lµ tiÒn ®Ò ®Ó hai n­íc thóc ®Èy m¹nh mÏ quan hÖ vÒ nhiÒu mÆt trong ®ã cã quan hÖ th­¬ng m¹i. Quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i hai n­íc sau 10 n¨m b×nh th­êng ho¸ ®· ph¸t triÓn rÊt nhanh vÒ nhiÒu lÜnh vùc thÓ hiÖn sù nghiÖp ®æi míi kinh tÕ cña ta vµ héi nhËp s©u s¾c vµo th­¬ng m¹i thÕ giíi, gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh ®µm ph¸n gia nhËp W.T.O cña ViÖt Nam. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn h¬n n÷a mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Hoa Kú, em xin ®i s©u nghiªn cøu ®Ò tµi: "Thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ tr­êng Hoa Kú khi ViÖt Nam ch­a gia nhËp W.T.O vµ cßn ¸p dông h¹n ng¹ch (quota)". Néi dung cña ®Ò tµi ®­îc chia lµm 3 ch­¬ng: Ch­¬ng 1: ThÞ tr­êng Hoa Kú vµ c¬ héi xuÊt khÈu cña ViÖt Nam Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng Hoa Kú Ch­¬ng 3: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ tr­êng Hoa Kú. DÖt may lµ mÆt hµng xuÊt khÈu cã kim ng¹ch lín vµo thÞ tr­êng Hoa Kú, lµ mÆt hµng cã nhiÒu tiÒm n¨ng nh­ng ®ang bÞ c¹nh tranh gay g¾t. Em hy väng r»ng ®Ò tµi sÏ gãp phÇn quan träng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng Hoa Kú. SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Ch­¬ng 1 thÞ tr­êng hoa kú vµ c¬ héi xuÊt khÈu cña ViÖt Nam 1. §¸nh gi¸ thÞ tr­êng Hoa Kú vµ ph©n tÝch tiÒm n¨ng réng lín cña thÞ tr­êng Hoa Kú ®èi víi s¶n phÈm chÕ t¹o tõ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nãi chung vµ s¶n phÈm dÖt may ViÖt Nam nãi riªng Hoa Kú lµ mét c­êng quèc hµng ®Çu thÕ giíi c¶ vÒ kinh tÕ, khoa häc c«ng nghÖ, cã tµi nguyªn rÊt phong phó. HiÖn nay víi d©n sè kho¶ng trªn 293 triÖu ng­êi, trong ®ã 75% sèng ë thµnh thÞ, tæng s¶n phÈm quèc néi trªn 10.000 tû USD, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi hµng n¨m lµ 36.000 USD hµng n¨m Hoa Kú nhËp khÈu trªn 1.300 tû USD, chiÕm kho¶ng 1/5 tæng kim ng¹ch nhËp khÈu trªn toµn thÕ giíi. ViÖc th©m nhËp thÞ tr­êng Hoa Kú - mét thÞ tr­êng réng lín nhÊt thÕ giíi víi møc thu nhËp cao vµ nhu cÇu tiªu dïng ®a d¹ng vÒ nhiÒu chñng lo¹i hµng ho¸ víi khèi l­îng lín - thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo còng nh­ bÊt cø quèc gia nµo trªn thÕ giíi. §óng nh­ lêi nhËn xÐt vÒ thÞ tr­êng Hoa Kú, §¹i Sø - Tr­ëng ph¸i ®oµn ViÖt Nam t¹i Liªn Hîp Quèc ®· nãi: "…®©y lµ thÞ tr­êng kh«ng ®¸y….". Khi nghiªn cøu vÒ thÞ tr­êng nµy cã thÓ kh¸i qu¸t nh÷ng ®Æc ®iÓm næi bËt nh­ sau: Thø nhÊt, tÝnh më cöa kh¸ cao cña thÞ tr­êng: §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn ë chç quy chÕ xuÊt - nhËp khÈu vµo thÞ tr­êng Hoa Kú phï hîp víi nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña tæ chøc Th­¬ng m¹i thÕ giíi (W.T.O). Hoa Kú lµ n­íc nhËp khÈu lín c¸c mÆt hµng cã hµm l­îng lao ®éng cao nh­ dÖt may, giÇy dÐp, ®å dïng gia ®×nh…. , trong ®ã cã nh÷ng mÆt hµng tiªu dïng th«ng th­êng hÇu nh­ Hoa Kú kh«ng cßn s¶n xuÊt n÷a. Hoa Kú ph¶i nhËp c¸c mÆt hµng nµy tõ c¸c n­íc Ch©u ¸, ®Æc biÖt lµ Trung Quèc, NhËt B¶n, Hµn Quèc. C¸c s¶n phÈm chÕ t¹o, cã hµm l­îng vèn vµ c«ng nghÖ cao ®­îc nhËp tõ Ch©u ¢u vµ NhËt B¶n. Ngoµi ra Hoa Kú còng nhËp khÈu hµng ho¸ tõ rÊt nhiÒu n­íc ë c¸c Ch©u lôc kh¸c. §iÒu nµy còng t¹o ®iÒu kiÖn SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hoµn toµn cã thÓ t×m thÊy chç ®øng t¹i thÞ tr­êng Hoa Kú. Thø hai, tÝnh quy chuÈn vµ thèng nhÊt cao ®é cña s¶n phÈm ®­a vµo thÞ tr­êng Hoa Kú. Hµng ho¸ xuÊt khÈu vµo Hoa Kú ®ßi hái thùc hiÖn nghiªm tóc vµ chÆt chÏ, nhÊt lµ ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu chÊt l­îng mét c¸ch nghiªm ngÆt vµ ®ång bé. C¸c nhµ nhËp khÈu Hoa Kú lu«n cã Ên t­îng vµ ®ßi hái cã uy tÝn ph¶i ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu tõ khi b¾t ®Çu cã mèi quan hÖ hîp t¸c. Hµng ho¸ nhËp khÈu vµo Hoa Kú th­êng ph¶i cã khèi l­îng lín, ®óng quy chuÈn, ®¶m b¶o ®óng thêi h¹n, vµ kh«ng ph­¬ng h¹i lîi Ých kinh tÕ cña c¸c C«ng ty Hoa Kú. Tõ ®ã cho thÊy chØ nªn lùa chän vµ tËp trung ®Çu t­ vµo mét sè mÆt hµng vµ ngµnh hµng xuÊt khÈu chñ lùc, kh«ng dµn tr¶i. (Ngay c¶ mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ còng cÇn ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt vµ cã khèi l­îng ®ñ lín). Thø ba, tÝnh ph¸p lý cao cña c¸c quan hÖ thÞ tr­êng. M«i tr­êng ph¸p lý cña Hoa Kú lµ hÕt søc phøc t¹p, nhiÒu khi cã sù kh¸c biÖt gi÷a luËt cña Liªn Bang, Bang vµ cßn c¶ nh÷ng quy ®Þnh riªng biÖt cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng. HÖ thèng ph¸p luËt liªn quan ®Õn b¶o vÖ quyÒn lîi ng­êi tiªu dïng ë Hoa Kú ®­îc thùc thi kh¸ tèt v× thÕ hµng ho¸ b¸n ra ë ®©y ph¶i ®­îc b¶o hµnh tèt vµ an toµn trong thêi gian cam kÕt ®Ó t¹o uy tÝn vµ niÒm tin. Do ®ã viÖc hiÓu biÕt c¸c vÊn ®Ò ph¸p lý liªn quan lµ ®iÒu kiÖn mÊu chèt khi x©m nhËp vµo thÞ tr­êng Hoa Kú vµ viÖc sö dông c¸c C«ng ty t­ vÊn nãi chung trong ®ã cã C«ng ty t­ vÊn Hoa Kú lµ ®iÒu cÇn chó träng. Thø t­, tÝnh thèng nhÊt, æn ®Þnh cao cña hÖ thèng ph©n phèi. HÖ thèng ph©n phèi hµng ho¸ ë Hoa Kú ph¸t triÓn ë tr×nh ®é cao, cã tæ chøc hoµn chØnh, nÕu kh«ng dùa vµo c¸c hÖ thèng ph©n phèi hiÖn cã th× kh«ng thÓ ®­a hµng ho¸ vµo thÞ tr­êng nµy (kh«ng cã bu«n b¸n tiÓu ng¹ch hoÆc bu«n b¸n ®­êng biªn nh­ cã thÓ thÊy trong mét sè tr­êng hîp kh¸c). Ng­êi d©n Mü cã thãi quen mua s¾m t¹i c¸c siªu thÞ hay cöa hµng lín. HÖ thèng ph©n phèi nµy võa lµ c¬ héi, võa lµ th¸ch thøc lín cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi th©m nhËp thÞ tr­êng Hoa Kú. NÕu ch­a tham gia vµo c¸c kªnh ph©n phèi lín SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp th× kh«ng nh÷ng kh«ng ph¸t triÓn ®­îc thÞ tr­êng mµ cßn c¶n trë ®Õn thÞ phÇn tiªu thô vµ gÆp nh÷ng v­íng m¾c vµo hÖ thèng luËt ph¸p cña Mü. Muèn ®i ®óng kªnh c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i lùa chän ®­îc nhµ ph©n phèi cã uy tÝn vµ ®¶m b¶o ®­îc sè l­îng vµ quy c¸ch hµng ho¸ ®óng víi thÞ hiÕu vµ yªu cÇu cña kh¸ch hµng Mü. Thø n¨m, thÞ tr­êng cã søc c¹nh tranh rÊt cao. Hoa Kú lµ n­íc nhËp khÈu lín nhÊt thÕ giíi, trªn thÞ tr­êng Hoa Kú cã ®Çy ®ñ c¸c nhµ cung cÊp lín nhá ë hÇu hÕt c¸c quèc gia trªn thÕ giíi, v× thÕ møc ®é c¹nh tranh lµ v« cïng gay g¾t. Trong cuéc c¹nh tranh nµy, gi¸ c¶ vµ chÊt l­îng lµ hai yÕu tè c¬ b¶n, nh­ng kh«ng thÓ kh«ng tÝnh ®Õn nh÷ng yÕu tè kh¸c nh­ bao b×, mÉu m·, xuÊt xø, nh·n hiÖu s¶n phÈm…. §èi víi doanh nghiÖp ViÖt Nam th× ®©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò cßn míi mÎ. Theo c¸c luËt s­ Mü, vô kiÖn c¸ ba sa ®èi ViÖt Nam nÆng vÒ khÝa c¹nh chÝnh trÞ vµ lµ ®iÒu khã tr¸nh khái. §©y lµ bµi häc ®¾t gi¸ cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam vµ sÏ cßn cã nhiÒu vô kiÖn kh¸c cã thÓ x¶y ra n÷a trong qu¸ tr×nh bu«n b¸n víi thÞ tr­êng Hoa Kú. Thø s¸u, c¸c hiÖp héi kinh doanh cã vai trß kh«ng nhá. ë Hoa Kú cã rÊt nhiÒu hiÖp héi cña c¸c nhµ kinh doanh, c¸c hiÖp héi nµy cã vai trß lín trong viÖc h­íng dÉn vµ phèi hîp ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp víi lîi Ých céng ®ång doanh nghiÖp t¹i Hoa Kú, trong ®ã cã doanh nghiÖp võa vµ nhá. §iÒu ®ã cho thÊy r»ng viÖc thiÕt lËp quan hÖ víi c¸c hiÖp héi kinh doanh ë Hoa Kú lµ con ®­êng h÷u hiÖu ®Ó tiÕp cËn vµ x©m nhËp thÞ tr­êng Hoa Kú, thóc ®Èy ho¹t ®éng ®Çu t­ cña c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam . Thø b¶y, lùc l­îng ng­êi ViÖt Nam ë n­íc ngoµi t¹i Hoa Kú cã vai trß quan träng trong viÖc xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­ t¹i Hoa Kú. Lùc l­îng ng­êi ViÖt t¹i Hoa Kú rÊt ®«ng lªn ®Õn 1,3 triÖu ng­êi cã kh¶ n¨ng hßa nhËp víi d©n c­ së t¹i, nh­ng tÝnh céng ®ång ch­a cao. Vai trß cÇu nèi cña ng­êi ViÖt lµ hÕt søc quan träng nh­ng trong thùc tÕ cßn cÇn ®­îc rÌn luyÖn vµ thö th¸ch. Phong c¸ch lµm viÖc vµ ph­¬ng thøc hîp t¸c gi÷a hä víi SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp doanh nghiÖp trong n­íc cßn nhiÒu ®iÒu ph¶i ®­îc rót kinh nghiÖm. TiÒm n¨ng lùc l­îng sinh viªn ViÖt Nam ®ang du häc t¹i Hoa Kú ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc, tÝnh céng ®ång ViÖt Nam rÊt yÕu nªn kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng t¸c xóc tiÕn vµ ®Çu t­ bÞ h¹n chÕ. Bëi vËy mét mÆt ph¶i thËn träng tr¸nh véi vµng khi tiÕp xóc víi c¸c doanh nghiÖp Hoa Kú. Giai ®o¹n ®Çu cÇn cã sù m«i giíi cña ViÖt kiÒu. MÆt kh¸c ph¶i t×m vµ lùa chän ®­îc kh¸ch hµng tin cËy, thu hót nhiÒu doanh nghiÖp cã uy tÝn vµo kinh doanh vµ ®Çu t­ ë ViÖt Nam. Thø t¸m, chi phÝ dÞch vô trong c¬ cÊu gi¸ thµnh s¶n phÈm chiÕm tû träng cao. Hµng ho¸ ®­a vµo b¸n lÎ t¹i Hoa Kú kh¸ cao bëi chi phÝ dÞch vô lín lµm h¹n chÕ c¬ héi th©m nhËp cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi vµo thÞ tr­êng Hoa Kú. Thø chÝn, hÖ thèng t­ vÊn t¹i Hoa Kú gi÷ vai trß quan träng ®Æc biÖt lµ t­ vÊn ph¸p luËt. §©y lµ ®ßi hái kh¸ch quan bëi ®Æc ®iÓm cña thÞ tr­êng nµy, chi phÝ t­ vÊn t¹i Hoa Kú rÊt cao. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i biÕt sö dông t­ vÊn cña c¸c C«ng ty t­ vÊn ph¸p luËt Hoa Kú, mÆt kh¸c ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i nhanh chãng x©y dùng ®­îc nh÷ng C«ng ty t­ vÊn cña ViÖt Nam cã tr×nh ®é chuyªn m«n ngang tÇm quèc tÕ nh­ c¸c c«ng ty Hoa Kú. ViÖt Nam ®ang thùc hiÖn mét chiÕn l­îc c«ng nghiÖp hãa h­íng vÒ xuÊt khÈu, thÞ tr­êng Hoa Kú cã tÇm quan träng ®Æc biÖt, lµ ®iÓm ®Õn cña c¸c s¶n phÈm chÕ t¹o xuÊt khÈu. Víi viÖc dµnh cho ViÖt Nam quyÒn xuÊt khÈu sang Hoa Kú trªn c¬ së MFN, HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú ®· më ra nh÷ng c¬ héi to lín ®Ó ph¸t triÓn hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. §Ó cã thÓ tËn dông ®­îc c¬ héi, biÕn kh¶ n¨ng thµnh hiÖn thùc, tøc lµ cã thÓ thùc sù th©m nhËp ®­îc vµo thÞ tr­êng réng lín, phøc t¹p vµ xa x«i nh­ Hoa Kú, ViÖt Nam cÇn ho¹ch ®Þnh mét chÝnh s¸ch tæng thÓ víi c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé c¶ vÒ phÝa Nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp. Thùc tÕ cho thÊy Hoa Kú kh«ng chØ lµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu lín nhÊt mµ cßn th«ng tho¸ng nhÊt thÕ giíi ®èi víi s¶n phÈm chÕ t¹o tõ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. NhËp khÈu hµng ho¸ cña Hoa Kú tõ Ch©u ¸ lµ 422 tû USD (n¨m 2000), nhiÒu h¬n 50% so víi nhËp khÈu EU tõ Ch©u ¸. SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp N¨m 2000, hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Hoa Kú ®· t¨ng 128% so víi n¨m 2001, trong khi ®ã møc xuÊt khÈu cïng kú nãi chung cña ViÖt Nam ra thÞ tr­êng thÕ giíi chØ t¨ng 10%. Møc xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm chÕ t¹o tr­íc ®©y ®· bÞ h¹n chÕ bëi thuÕ suÊt cao cña Hoa Kú tr­íc HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i, ®· t¨ng ®Æc biÖt nhanh víi tèc ®é 50% n¨m. Trong c¸c s¶n phÈm chÕ t¹o, s¶n phÈm xuÊt khÈu t¨ng m¹nh nhÊt lµ hµng may mÆc, t¨ng tíi 900 triÖu USD trong n¨m 2002 (gÊp 18 lÇn so víi kim ng¹ch xuÊt khÈu trong n¨m 2001). N¨m 2002 còng ghi nhËn sù t¨ng lªn nhanh chãng cña nhiÒu mÆt hµng xuÊt khÈu kh¸c nh­ ®å ®iÖn (270%), ®å gç (50%), hµng ho¸ du lÞch (5422%) vµ c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp hçn hîp kh¸c 847% kh«ng cã g× ®¸ng ng¹c nhiªn khi Hoa Kú lµ mét thÞ tr­êng xuÊt khÈu chñ yÕu cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®Æc biÖt lµ hµng c«ng nghiÖp chÕ t¹o v× Hoa Kú chØ ®øng thø hai sau EU vÒ quy m« (®­îc x¸c ®Þnh b»ng GNP tæng thu nhËp quèc gia). Tuy nhiªn ®èi víi hµng xuÊt khÈu Ch©u ¸, Hoa Kú cßn lín h¬n EU. Theo b¶ng 1 d­íi ®©y, nhËp khÈu hµng ho¸ cña Hoa Kú tõ Ch©u ¸ n¨m 2000 lµ 422 tû USD, nhiÒu h¬n 50% so víi nhËp khÈu EU tõ Ch©u ¸ B¶ng 1: XuÊt khÈu cña Ch©u ¸ vµo Hoa Kú vµ EU n¨m 2000 §¬n vÞ tÝnh: tû USD XuÊt khÈu XuÊt khÈu vµo Tû lÖ MÆt hµng vµo Hoa Kú EU Hoa Kú/EU N«ng s¶n 13,9 14,8 0,9 Kho¸ng s¶n 6,6 7,2 0,9 Nhiªn liÖu 3,4 3,2 1,1 Hµng c«ng nghiÖp chÕ t¹o 396 249,4 1,6 S¶n phÈm « t« 54,7 19,8 2,8 ThiÕt bÞ v¨n phßng vµ viÔn th«ng 131,9 88,9 1,5 ThiÕt bÞ vËn t¶i vµ m¸y mãc kh¸c 63,1 47,6 1,3 May mÆc 35,8 20,8 1,7 Hµng tiªu dïng kh¸c 59,7 33,5 1,8 Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸ 422,7 277,6 1,5 Nguån: Sè liÖu thèng kª cña Bé Th­¬ng m¹i - 2001 SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp PhÇn lín hµng nhËp khÈu cña Hoa Kú tõ Ch©u ¸ ®Òu lµ hµng c«ng nghiÖp chÕ t¹o, tæng kim ng¹ch lªn tíi gÇn 400 tû USD trong n¨m 2000, nhiÒu h¬n 60% vÒ gi¸ trÞ so víi kim ng¹ch nhËp khÈu t­¬ng øng cña EU tõ Ch©u ¸. VÒ c¸c mÆt hµng sö dông nhiÒu lao ®éng (vÝ dô nh­ hµng may mÆc vµ hµng c«ng nghiÖp chÕ t¹o tiªu dïng c¸c lo¹i), nhËp khÈu cña Hoa Kú tõ Ch©u ¸ cao h¬n nhËp khÈu cña EU tõ Ch©u ¸ tõ 70 ®Õn 80%. May mÆc lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng chñ yÕu mµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn xuÊt khÈu víi khèi l­îng lín, vµ ®èi víi hÇu hÕt c¸c n­íc, Hoa Kú lµ thÞ tr­êng chñ yÕu tr­íc tiªn. Víi søc tiªu thô khæng lå, Hoa Kú lu«n lµ thÞ tr­êng hÊp dÉn vµ quan träng cña ngµnh may mÆc c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn trong ®ã cã ViÖt Nam. B¶ng 2: NhËp khÈu hµng dÖt may cña Hoa Kú theo xuÊt xø, n¨m 2000 (triÖu USD). Quèc gia Tæng Trung Quèc 10.536 Hång K«ng 4.816 Hµn Quèc 3.518 §µi Loan 3.065 3.056 Ên §é Th¸i Lan 2.541 In®«nªsia 2.440 Philippine 2.316 Bangla®Ðt 2.230 Pakixtan 1.865 Xrilanca 1.708 Macao 1.168 Malaysia 895 Singapore 365 ViÖt Nam 50 40.518 C¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn nhÊt ch©u ¸ C¸c n­íc kh¸c 40.920 ThÕ giíi 81.438 Nguån: W.T.O-2001 SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Cã thÓ nãi r»ng kinh tÕ Mü lµ nÒn kinh tÕ hµng ®Çu thÕ giíi, ®ã lµ ®iÒu kh«ng thÓ phñ nhËn. Nã lín gÊp 2,5 lÇn so víi nÒn kinh tÕ cña NhËt B¶n, 6 lÇn so víi §øc vµ 8 lÇn so víi Trung Quèc - Víi thÞ tr­êng tiªu thô hµng hãa rÊt ®a d¹ng vµ phong phó - Hoa Kú ®· trë thµnh "miÒn ®Êt høa" cho bÊt kú doanh nghiÖp nµo còng nh­ bÊt kú quèc gia nµo trªn thÕ giíi muèn xuÊt khÈu hµng ho¸ vµo Hoa Kú. HiÖn nay, ViÖt Nam chóng ta còng ®· trë thµnh b¹n hµng th­¬ng m¹i lín thø 44 cña Hoa Kú vµ lµ n­íc xuÊt khÈu lín thø 38 vµo thÞ tr­êng nµy, trong ®ã hµng dÖt may xuÊt khÈu t¨ng rÊt nhanh. DÖt may lµ mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng Hoa Kú n¨m 2004 ®¹t 2,7 tØ USD chiÕm h¬n 50% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng nµy vµ t¨ng 5,56% so víi cïng kú n¨m tr­íc. Mü lµ thÞ tr­êng tiªu thô lín cho hµng ho¸ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng 4 d­íi ®©y: B¶ng 4: XuÊt khÈu cña ViÖt Nam. N­íc N¨m 2003 N¨m 2004 Tû träng Mü 4,5 5.5 22.4% EU 3.4 3.4 13.8% ASEAN 3 3.2 13.0% NhËt 2.9 3 12.2% Trung Quèc 1.7 1.9 7.7% 1.4 1.6 6.5% óc C¸c n­íc kh¸c 4 6 24.4% Tæng sè 20.9 24.6 100.0% Nguån: B¸o c¸o Tæng kÕt Bé Th­¬ng m¹i - 2004 2. Nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam khi th©m nhËp thÞ tr­êng Hoa Kú. a. Nh÷ng c¬ héi. Nh×n chung, kÕt qu¶ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang thÞ tr­êng Hoa Kú lµ rÊt kh¶ quan vµ ®· t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn ph­¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh cña SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp dÖt may, ®· më ra cho hä mét tÇm nh×n míi, mét h­íng ®i míi, kh«ng nh÷ng ph¸t huy c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng nh­ NhËt B¶n vµ EU mµ cßn h­íng tíi thÞ tr­êng míi ®Çy tiÒm n¨ng nh­ Hoa Kú bëi c¸c yÕu tè sau: Thø nhÊt, Hoa Kú lµ mét quèc gia ®a s¾c téc, ®a nÒn v¨n hãa, sù ph©n hãa giµu nghÌo kh¸ râ…. ®iÒu nµy t¹o nªn nhu cÇu hÕt søc phong phó, nhÊt lµ nhu cÇu hµng tiªu dïng (dÖt may, giµy dÐp…) rÊt ®a d¹ng vµ do ®ã hµng ho¸ cña ViÖt Nam vÉn cã nhiÒu c¬ héi chiÕm lÜnh thÞ tr­êng khæng lå nµy, ®Æc biÖt lµ hµng dÖt may mét mÆt hµng nhËp khÈu víi khèi l­îng lín cña Hoa Kú. C¸c ®¬n ®Æt hµng tõ Hoa Kú cã qui m« lín h¬n nhiÒu so víi c¸c thÞ tr­êng kh¸c, kÓ c¶ Ch©u ¢u vµ NhËt B¶n, mét phÇn v× Hoa Kú cã l­îng d©n sè ®«ng trªn 293 triÖu ng­êi, mét phÇn lµ do ®Æc ®iÓm vµ tÝnh c¸ch cña ng­êi Mü lµ "cµng lín cµng tèt" kh¸c h¼n víi cung c¸ch kinh doanh cña ng­êi Ch©u ¸ th­êng ban ®Çu míi quan hÖ bu«n b¸n hä chØ ®Æt ®¬n hµng víi khèi l­îng nhá sau ®ã nÕu tèt th× míi ®Æt víi sè l­îng lín. Nãi nh­ thÕ kh«ng cã nghÜa lµ ng­êi Mü dÔ dµng trong chuyÖn mua b¸n mµ hä rÊt chÆt chÏ vµ kh¾t khe trong viÖc so¹n th¶o vµ ký kÕt hîp ®ång. V× thÕ khi lµm ¨n víi c¸c doanh nghiÖp Mü, cÇn ph¶i xem xÐt c¸c hîp ®ång mét c¸ch cÈn thËn. ë Mü, mét hîp ®ång ®­îc ký kÕt bëi c¸c bªn liªn quan sÏ cã søc m¹nh toµn n¨ng, trong khi ®ã mét tháa thuËn miÖng th× hÇu nh­ kh«ng cã gi¸ trÞ Thø hai, hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng gi÷a ViÖt Nam vµ Hoa Kú (Bilateral Trade agreement - BTA) ®­îc ký kÕt th¸ng 7/2000 ®· gãp phÇn tÝch cùc thóc ®Èy xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng Hoa Kú t¨ng nhanh. ChØ qua h¬n 1 n¨m thùc hiÖn BTA, thÞ tr­êng Hoa Kú ®· trë thµnh thÞ tr­êng xuÊt khÈu sè mét cña ViÖt Nam . Hoa Kú ®ang nhËp trªn 22% hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam . Hoa Kú võa lµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu sè 1 võa lµ thÞ tr­êng xuÊt siªu lín nhÊt cña ViÖt Nam.C¸c ngµnh kinh tÕ ViÖt Nam ®ang t¹o ®­îc ®µ ph¸t triÓn míi nh­ may mÆc, giµy dÐp, thñy s¶n, ®å gç, hµng ®iÖn tö, thñ c«ng mü nghÖ… BTA võa rµng buéc, võa lµm c¬ së ®Ó ViÖt Nam bæ sung, ®iÒu chØnh SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp vµ hoµn thiÖn toµn bé hÖ thèng luËt ph¸p cña m×nh, lµm cho hÖ thèng luËt ph¸p ViÖt Nam ®ång bé, thèng nhÊt, æn ®Þnh vµ t­¬ng thÝch víi hÖ thèng luËt ph¸p quèc tÕ hiÖn ®¹i t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc trao ®æi bu«n b¸n hµng ho¸ gi÷a hai n­íc nãi riªng vµ quèc tÕ nãi chung dÔ dµng h¬n. H¬n thÕ n÷a BTA sÏ t¹o cho ViÖt Nam nh÷ng b­íc ®i trong héi nhËp quèc tÕ v÷ng vµng, tù tin vµ hiÖu qu¶ h¬n vµ khai th¸c tèt h¬n kh¶ n¨ng cña nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, gióp ViÖt Nam sím gia nhËp W.T.O . ViÖc ¸p dông qui chÕ MFN (Most Favoured Nation) trong hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú ®· thóc ®Èy xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng Hoa Kú t¨ng lªn nhanh chãng. ThuÕ nhËp khÈu hµng ho¸ ViÖt Nam gi¶m b×nh qu©n tõ 40 - 70% xuèng cßn 3-7%, kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may ®· t¨ng ngo¹n môc: tõ 50 triÖu USD n¨m 2001 lªn 2,5 tû USD n¨m 2003 vµ 2004. ¦u ®·i lín nhÊt cña qui chÕ MFN lµ gi¶m vµ miÔn thuÕ c¸c s¶n phÈm tõ nh÷ng n­íc ch­a ®­îc h­ëng qui chÕ MFN vµo Hoa Kú chÞu thuÕ xuÊt - nhËp khÈu gÇn 6 ®Õn 12 lÇn s¶n phÈm xuÊt khÈu cña c¸c n­íc ®­îc h­ëng qui chÕ nµy. Nhê ®­îc h­ëng quy chÕ MFN nªn nhiÒu n­íc vµ l·nh thæ ®ang ph¸t triÓn ë Ch©u ¸ ®· thµnh c«ng trªn cßn ®­êng ph¸t triÓn kinh tÕ víi tiÕn ®é rÊt nhanh, ®iÓn h×nh lµ Singapore, Th¸i Lan, Hµn Quèc, §µi Loan,….. ViÖc dµnh ®­îc quy chÕ MFN trong hiÖp ®Þnh BTA ®· më ra triÓn väng cho ViÖt Nam ®­îc h­ëng quy chÕ GSP (Generalized System of Preferences) cña Hoa Kú .C¸c n­íc ®­îc h­ëng quy chÕ GSP cña Hoa Kú sÏ ®­îc phÐp xuÊt khÈu mét sè s¶n phÈm vµo thÞ tr­êng Hoa Kú víi ­u ®·i thuÕ quan b»ng O. HiÖn cã h¬n 100 n­íc ®­îc h­ëng quy chÕ GSP cña Hoa Kú trong ®ã cã Th¸i Lan, Malaysia, Philipine, Ên §é,… Vµ nÕu ViÖt Nam ®­îc h­ëng GSP th× hµng dÖt may ViÖt Nam sÏ cã c¬ héi ®Ó c¹nh tranh víi hµng dÖt may cña Trung Quèc, Hång K«ng, §µi Loan…trªn thÞ tr­êng Hoa Kú. Thø ba, Hoa Kú hiÖn t¹i lµ mét thÞ tr­êng lín cho ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may ViÖt Nam, ®©y lµ triÓn väng kh¸ s¸ng sña bëi v× nhu cÇu nhËp khÈu hµng dÖt may cña Hoa Kú rÊt lín. Tæng gi¸ trÞ nhËp khÈu hµng dÖt may cña Hoa Kú vµo n¨m 2002 lµ 72.18 tØ USD, vµo n¨m 2003 lµ 77.43 tØ USD… Hoa SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Kú lµ n­íc nhËp khÈu hµng ho¸ víi khèi l­îng vµ quy m« lín, quan ®iÓm trong chÝnh s¸ch kinh tÕ cña hä lµ nhËp siªu hµng ho¸ vµ xuÊt siªu dÞch vô. Do vËy, ViÖt Nam chóng ta cÇn ph¶i tÝch cùc h¬n n÷a trong viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c chiÕn l­îc ®Ó th©m nhËp vµ më réng thÞ tr­êng nµy ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp dÖt may - dù ®Þnh biÕn Hoa Kú thµnh thÞ tr­êng xuÊt khÈu chÝnh trong t­¬ng lai. b. Nh÷ng th¸ch thøc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp dÖt may khi th©m nhËp thÞ tr­êng Hoa Kú. * C¸c ®èi thñ c¹nh tranh cña ViÖt Nam rÊt lín nh­: Trung Quèc, Hång K«ng, §µi Loan, Ên §é… ®©y lµ nh÷ng quèc gia dÉn ®Çu vÒ xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ tr­êng Hoa Kú còng nh­ EU… kÓ tõ ngµy 1/1/2005, c¸c n­íc Trung Quèc, Ên §é… ®­îc b·i bá h¹n ng¹ch khi xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo Hoa Kú. Ngoµi ra c¸c n­íc nµy cßn ®­îc h­ëng ­u ®·i thuÕ quan phæ cËp GSP (Generalized System of Preferences) cña Hoa Kú nªn søc c¹nh tranh hµng dÖt may cña hä rÊt lín, mµ ®iÓn h×nh lµ Trung Quèc cã sè l­îng hµng dÖt may xuÊt khÈu vµo Hoa Kú còng nh­ Eu víi mét kû lôc ch­a bao giê cã kÓ tõ khi Trung Quèc ®­îc gia nhËp vµo W.T.O c¸ch ®©y 3 n¨m. Hµng dÖt may gi¸ rÎ do Trung Quèc s¶n xuÊt ®· vµ ®ang thèng trÞ thÞ tr­êng quèc tÕ. Møc t¨ng tr­ëng mÆt hµng nµy cña Trung Quèc qu¸ nhanh sau 1/1/2005. C¸c lo¹i ¸o s¬ mi cotton vµ quÇn t¨ng 1.250% trong quý I/2005, ®Æc biÖt lµ quÇn cotton t¨ng 1.500%, ®å lãt t¨ng 300%. Khèi l­îng hµng dÖt may gi¸ rÎ do Trung Quèc s¶n xuÊt ®· vµ ®ang å ¹t th©m nhËp thÞ tr­êng Mü vµ EU lµm cho hµng ngh×n c¸c doanh nghiÖp, còng nh­ c«ng nh©n c¸c n­íc nµy ph¶i ®ãng cöa vµ nghØ viÖc. Theo hiÖp héi quèc tÕ c¸c nghiÖp ®oµn tù do (ICFTU), ngµnh dÖt may thÕ giíi ®ang ®øng tr­íc nguy c¬ mÊt 40 triÖu viÖc lµm sau khi chÕ ®é h¹n ng¹ch dÖt may dì bá b¸o c¸o cña ICFTU cho r»ng, viÖc xo¸ bá h¹n ng¹ch dÖt may dÉn ®Õn nhiÒu n­íc chuyªn xuÊt khÈu hµng dÖt may theo h¹n ng¹ch nh­: Bangladesh, Campuchia, Philipine,ViÖt Nam, Nam Phi, Dominica, Goatemala vµ Morix¬… ph¶i ®èi ®Çu víi cuéc c¹nh tranh hµng dÖt may cña Trung Quèc vµ Ên §é gi¸ rÎ. SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp * H¹n ng¹ch (quota) cã thÓ nãi lµ vÊn ®Ò bøc xóc nhÊt cho c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam hiÖn nay. XuÊt khÈu dÖt may cña ViÖt Nam ®· bÞ h¹n ng¹ch khèng chÕ ë møc 1,8 tØ USD (t­¬ng ®­¬ng víi 400 triÖu ®¬n vÞ s¶n phÈm). Søc c¹nh tranh thÊp do bÞ ¸p ®Æt h¹n ng¹ch ®· lµm gi¶m tõ 5-7% thËm chÝ 10% kh¶ n¨ng xuÊt khÈu so víi c¸c n­íc ®· dì bá h¹n ng¹ch. T×nh tr¹ng bÞ ¸p ®Æt h¹n ng¹ch còng lµm cho xuÊt khÈu mÆt hµng dÖt may gi¶m xuèng râ rÖt: tõ 1.824 triÖu USD trong 10 th¸ng ®Çu n¨m 2003 gi¶m xuèng cßn 1.563 triÖu USD trong 10 th¸ng ®Çu n¨m 2004, gi¶m 15%. Nh­ vËy, c¸c n­íc Trung Quèc, Ên §é, võa kh«ng bÞ ¸p ®Æt h¹n ng¹ch, l¹i võa ®­îc h­ëng l­îng ­u ®·i thuÕ quan phæ cËp trong khi ViÖt Nam ®èi víi thÞ tr­êng Hoa Kú vÉn bÞ ¸p ®Æt h¹n ng¹ch vµ viÖc ®iÒu hµnh h¹n ng¹ch còng cßn nhiÒu bÊt cËp sÏ trë thµnh th¸ch thøc, khã kh¨n lín cho hµng dÖt may ViÖt Nam th©m nhËp vµo thÞ tr­êng Hoa Kú. *Hµng ho¸ cña ViÖt Nam vÉn bÞ ph©n biÖt ®èi xö vÒ thuÕ vµ c¸c biÖn ph¸p phi thuÕ quan nh­ bÞ ¸p dông c¸c ®iÒu kho¶n tù vÖ, chèng b¸n ph¸ gi¸ mµ Hoa Kú sÏ sö dông, ®Æc biÖt lµ ®èi víi hµng dÖt may cña ViÖt Nam vµ Trung Quèc. §©y sÏ lµ mét rµo c¶n lín cho hµng dÖt may ViÖt Nam th©m nhËp vµo thÞ tr­êng Hoa Kú. * Hµng dÖt may ViÖt Nam còng ch­a phong phó vÒ chñng lo¹i, sè l­îng nhá chÊt l­îng thÊp, gi¸ thµnh cao, nªn søc c¹nh tranh vµ tiªu thô kh«ng m¹nh. Tû lÖ gia c«ng qua n­íc thø ba cao, nªn lîi nhuËn thÊp vµ kh«ng phï hîp víi tËp qu¸n kinh doanh cña Hoa Kú. §©y lµ khã kh¨n lín nhÊt mµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang gÆp ph¶i, hä ®· ph¶i sö dông m« h×nh CMT ®Ó th©m nhËp thÞ tr­êng Hoa Kú, trong m« h×nh nµy, c¸c C«ng ty ViÖt Nam nhËn ®¬n ®Æt hµng tõ c¸c n­íc trung gian kh¸c nh­ Trung Quèc, §µi Loan, Hµn Quèc ®©y lµ nh÷ng n­íc sÏ thùc hiÖn mäi c«ng viÖc tiÕp thÞ vµ tµi chÝnh cung cÊp thiÕt kÕ vµ nguyªn liÖu cho C«ng ty ViÖt Nam ®Ó may thµnh thµnh phÈm vµ chuyÓn ®i sang thÞ tr­êng Hoa Kú. Bëi vËy, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i thay ®æi chiÕn l­îc s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh vµ ph¶i thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp cña c¸c C«ng ty Hoa Kú vµ n­íc ngoµi ®Ó x©y dùng c¸c c¬ së s¶n SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp xuÊt hiÖn ®¹i, quy m« lín, gi¸ thµnh h¹, chÊt l­îng cao th× míi thu ®­îc lîi nhuËn cao vµ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh ®­îc víi c¸c quèc gia kh¸c khi xuÊt khÈu hµng vµo Hoa Kú. * HiÖp ®Þnh ®a sîi còng lµ mét rµo c¶n cho c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam khi th©m nhËp vµo thÞ tr­êng Hoa Kú. V× hiÖp ®Þnh ®a sîi khuyÕn khÝch c¸c n­íc xuÊt khÈu s¶n phÈm dÖt may cã nguyªn phô liÖu ®­îc s¶n xuÊt t¹i n­íc xuÊt khÈu, trong ®ã nguyªn - phô liÖu ®ang lµ vÊn ®Ò nan gi¶i cho ngµnh dÖt may ViÖt Nam, hiÖn t¹i ngµnh may ViÖt Nam ®ang ph¶i nhËp khÈu tõ 70 - 80% nguyªn - phô liÖu tõ n­íc ngoµi. MÆc dï trong nh÷ng n¨m qua, chÝnh phñ rÊt quan t©m ®Õn ph¸t triÓn diÖn tÝch trång b«ng, nh­ng do khÝ hËu vµ thæ nh­ìng n­íc ta ch­a phï hîp, nªn diÖn tÝch vµ s¶n l­îng b«ng trong nh÷ng n¨m qua, tuy cã t¨ng nh­ng kh«ng ®¸ng kÓ. §Æc biÖt, vô b«ng võa qua, diÖn tÝch trång bÞ thu hÑp, lµm s¶n l­îng gi¶m 20% so víi nh÷ng vô tr­íc. Nguyªn nh©n lµ do ng­êi n«ng d©n chuyÓn sang trång c©y kh¸c, h¹n h¸n kÐo dµi ®· lµm nhiÒu vïng trång b«ng mÊt tr¾ng hµng ngh×n hecta, kh«ng cho thu ho¹ch. Cßn phô liÖu trong n­íc còng ®· cã mét sè nhµ m¸y s¶n xuÊt nh­ng kh«ng ®¸ng kÓ chØ ®¸p øng ®­îc kho¶ng 20 - 25% nhu cÇu cña ngµnh. * Khã kh¨n n÷a lµ trong viÖc chiÕm lÜnh vµ gi÷ mÆt hµng dÖt may vµo thÞ tr­êng Hoa Kú nÕu ViÖt Nam ch­a lµ thµnh viªn cña W.T.O cuèi n¨m 2005 th× c¸c nhµ nhËp khÈu Hoa Kú sÏ rót ®¬n ®Æt hµng cña hä cho c¸c thµnh viªn kh¸c cña W.T.O * N¨ng lùc qu¶n lý, kü thuËt s¶n xuÊt vµ ®¶m b¶o xuÊt khÈu æn ®Þnh, viÖc thùc hiÖn liªn doanh, hîp t¸c, liªn kÕt trong s¶n xuÊt ®Ó gi÷ v÷ng thÞ phÇn hµng may mÆc cßn khã kh¨n. 3. Vai trß cña c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®Ó th©m nhËp thÞ tr­êng Hoa Kú §Ó th©m nhËp thÞ tr­êng réng lín nµy, c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i lµ rÊt quan träng vµ ph¶i ®­îc quan t©m ë cÊp Nhµ n­íc vµ tõng doanh nghiÖp. * VÒ phÝa Nhµ n­íc cÇn x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh xóc tiÕn xuÊt khÈu. NÕu c¶ Nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp cã sù hîp t¸c chÆt chÏ h¬n n÷a trong c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i th× em nghÜ r»ng ®Ó ®­a s¶n phÈm dÖt may cu¶ SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp ®Êt n­íc m×nh vµo Hoa Kú lµ kh«ng khã. Nhµ n­íc ®· giao cho Bé th­¬ng m¹i x©y dùng cô thÓ ch­¬ng tr×nh XK hµng dÖt may vµo Hoa Kú, ®Çu t­ vèn cho c«ng t¸c nghiªn cøu mÉu mèt cña hµng may ®Ó XK vµo Hoa Kú. T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c doanh nghiÖp kh¶o s¸t thÞ tr­êng, tham gia héi chî triÓn l·m, tæ chøc tiÕp xóc víi c¸c nhµ ph©n phèi hµng dÖt may Hoa Kú. Víi nh÷ng nç lùc cña Nhµ n­íc, cña doanh nghiÖp c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i sÏ gãp phÇn n©ng cao kim ng¹ch XK hµng dÖt may vµo thÞ tr­êng Hoa Kú. SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Ch­¬ng 2 Thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng Hoa Kú 1. Thùc tr¹ng cña hµng dÖt may xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng Hoa Kú khi ViÖt Nam ch­a gia nhËp W.T.O vµ cßn ¸p dông quota. Sau khi Mü bá cÊm vËn ViÖt Nam n¨m 1994, hai n­íc tiÕn hµnh b×nh th­êng hãa quan hÖ chÝnh trÞ vµ ngo¹i giao nh­ng vÒ th­¬ng m¹i th× ph¶i sau khi HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt - Mü (BTA) cã hiÖu lùc (ngµy 10/12/2001) míi cã thÓ nãi lµ b×nh th­êng hãa. ChØ sau khi ViÖt Nam ®­îc h­ëng quy chÕ tèi huÖ quèc cña Hoa Kú th× hµng ho¸ nãi chung vµ hµng dÖt may nãi riªng cña ViÖt Nam míi cã kh¶ n¨ng tiÕp cËn thÞ tr­êng nµy ë quy m« lín. Sau khi cã tèi huÖ quèc ,tõ 2002 ®Õn 2003 xuÊt khÈu dÖt may cña ViÖt Nam ®· t¨ng nhanh chãng. Hµng hãa xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ®­îc h­ëng quy chÕ tèi huÖ quèc khi ®­a vµo thÞ tr­êng Mü tÝnh c¹nh tranh vÒ gi¸ cña s¶n phÈm ViÖt Nam ®­îc gia t¨ng ®¸ng kÓ v× thuÕ nhËp khÈu sÏ gi¶m b×nh qu©n tõ 40 - 70 xuèng cßn 3-7% Theo hiÖp héi dÖt may ViÖt Nam, tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña toµn ngµnh 5 th¸ng ®Çu n¨m 2003 ®¹t 1,3 tû USD, t¨ng 69,5% so víi cïng kú 2002. trong ®ã riªng kim ng¹ch xuÊt khÈu sang Hoa Kú ®¹t gÇn 730 triÖu USD, dÉn ®Çu c¸c thÞ tr­êng. Tuy tèc ®é may cña ViÖt Nam ch­a æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng. Sang n¨m 2004 mÆt hµng dÖt may bÞ h¹n ng¹ch khèng chÕ nªn møc ®é t¨ng tr­ëng cña mÆt hµng nµy ®· bÞ gi¶m ®¸ng kÓ, qua b¶ng 5 ta cµng thÊy ®iÒu ®ã. SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp B¶ng 5: C¬ cÊu xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Hoa Kú. MÆt hµng 2002 2003 2004 KH 2005 N¨m DÖt may 975 2500 2700 2800 Thñy s¶n 674 750 564 800 Giµy dÐp 224 325 473 580 DÇu khÝ 179 250 250 209 86 200 408 800 ®å gç 74 105 182 200 rau qu¶ Cµ phª 73 98 144 150 M¸y thiÕt bÞ 27 97 112 150 Mü nghÖ 12 21 27 50 §å nhùa 5 11 28 50 Hµng kh¸c 100 200 380 400 Tæng sè 2429 4500 5200 6200 Nguån: Bé Th­¬ng m¹i 6-2005 Còng nh­ theo Bé th­¬ng m¹i, tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may cã qu¶n lý h¹n ng¹ch vµo thÞ tr­êng Hoa Kú trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 2005 míi ®¹t 700 triÖu USD, chØ b»ng 80% møc thùc hiÖn cña cïng kú n¨m ngo¸i. Trong 700 triÖu USD nµy, 2 m· hµng "nãng" cã møc thùc hiÖn lín nhÊt lµ Cat. 338/339 (®¹t trªn 300 triÖu USD) vµ Cat. 347/348 (®¹t trªn 189 triÖu USD - Xem b¶ng 6) . SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp B¶ng 6: T×nh h×nh xuÊt khÈu hµng dÖt may sang thÞ tr­êng Hoa Kú n¨m 2005. (§V tiÒn: USD) L­¬ng §¬n Tæng Sè l­îng Tû lÖ HN ®· HN 2005 Kim ng¹ch xk HN ®· STT Cat §¬n gi¸ TB vÞ nguån HN sö dông, ®· cÊp visa sö dông ch­a cÊp visa (USD) tÝnh 2005 2004 (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) I. C©p visa theo th«ng b¸o h¹n ng¹ch: 1 333 T¸ 45,750 4,789 10.49% 40,952 859.557.39 179.15.USD/T¸ 2 T¸ 741,567 190,607 550,960 120.65 USD/T¸ 334/335 25.70% 22.996.333.67 3 T¸ 15.103.336 176,751 7,670,876 7,255,739 40.2 USD/T¸ 338/339 51.96% 308.407.328.76 4 340/640 T¸ 2.282.946 36,829 477,608 44.44% 1,268,504 56,274,325.79 57.56 USD/T¸ 5 342/642 T¸ 620.905 271,147 43.68% 349,708 14,229.633.26 57.47 USD/T¸ 6 T¸ 7.666.005 2,941,517 4,724,488 64.4 USD/T¸ 347/348 38.37% 189.421.413.79 7 359/- T¸ 603.432 241,858 41.41% 353,574 10.669.077.53 42.7 USD/T¸ s/659-s 8 434 T¸ 18.708 954 5.10% 17,754 140,876.01 147.67 USD/T¸ 9 T¸ 46.158 1,200 44,958 275.9 USD/T¸ 435 2.60% 331.075.44 10 440 T¸ 2.887 2411 83.51% 476 405.554.10 168.4 USD/T¸ 11 448 T¸ 36.955 394 1.07% 36,561 84.404.00 214.24 USD/T¸ 12 T¸ 1.375.101 509,257 865,844 61.224 USD/T¸ 638/639 37.03% 31.44.853.16 13 T¸ 2,230.991 798,952 1,432,039 64.02 USD/T¸ 647/648 35.81% 51.152.076.08 Nguån: B¸o c¸o thèng kª Bé Th­¬ng m¹i 6-2005 SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp Sù sót gi¶m nµy xuÊt ph¸t tõ nguyªn nh©n c¸c n­íc thµnh viªn tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) b·i bá quota cho nhau tõ 1/1/2005, trong khi ®ã ViÖt Nam vÉn ch­a ®­îc h­ëng chÝnh s¸ch nµy, ViÖt Nam vÉn ch­a lµ thµnh viªn cña WTO mµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña ViÖt Nam l¹i thÊp vµ viÖc qu¶n lý vµ sö dông quota cña ViÖt Nam l¹i cßn bÊt cËp vµ kÐm hiÖu qu¶. Tr­íc thùc tr¹ng khã kh¨n nµy, Bé tr­ëng Bé th­¬ng m¹i Tr­¬ng §×nh TuyÓn míi ®©y mét lÇn n÷a göi th­ cho c¸c doanh nghiÖp dÖt may, ®Ò xuÊt hai ý kiÕn, nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông quota: Mét lµ, cÊp visa tù ®éng cho c¸c doanh nghiÖp cã n¨ng lùc s¶n xuÊt, cã hîp ®ång xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ xuÊt khÈu cho c¸c nhµ ph©n phèi lín ®èi víi c¸c Cat. thùc hiÖn cßn thÊp trong 5 th¸ng ®Çu n¨m. Hai lµ, thu håi quota cña c¸c doanh nghiÖp míi thùc hiÖn ®­îc d­íi 35%, chuyÓn cho c¸c doanh nghiÖp kh¸c cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu, vµ chØ cÊp l¹i khi nh÷ng doanh nghiÖp nµy cã nhu cÇu xuÊt khÈu thùc sù. Th­ cña Bé tr­ëng Tr­¬ng §×nh TuyÓn ngay lËp tøc ®· g©y nªn mét ph¶n øng kh¸ m¹nh mÏ trong c¸c doanh nghiÖp dÖt may. §iÒu khiÕn c¸c doanh nghiÖp c¶m thÊy lo l¾ng lµ trong bèi c¶nh c¹nh tranh thÞ tr­êng khèc liÖt, mµ quota l¹i h¹n hÑp vµ khã kh¨n ®Õn vËy, th× nh÷ng ph­¬ng ¸n mµ Bé tr­ëng ®Ò xuÊt liÖu cã ®em l¹i thuËn lîi cho doanh nghiÖp hay kh«ng? Sau sù kiÖn Liªn Bé Th­¬ng m¹i - C«ng nghiÖp cho phÐp c¸c doanh nghiÖp chuyÓn nh­îng quota hµng dÖt may xuÊt khÈu sang Hoa Kú, ®· x¶y ra t×nh tr¹ng mét sè doanh nghiÖp cã quota nh­ng ch­a cã nhu cÇu xuÊt khÈu, thËm chÝ kh«ng xuÊt khÈu ®­îc, ®· gi÷ ®Ó b¸n l¹i cho c¸c doanh nghiÖp kh¸c víi gi¸ cao, khiÕn cho thÞ tr­êng mua b¸n quota trë nªn n¸o nhiÖt vµ diÔn biÕn theo chiÒu h­íng xÊu, kh«ng cã lîi cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña céng ®ång c¸c doanh nghiÖp dÖt may. Ch¼ng h¹n, c¸c Cat. "nãng" nh­ quÇn nam, n÷ chÊt liÖu b«ng (Cat. 347/348 - b¶ng 6) lóc b×nh th­êng chØ ë møc 2,5 - 3,5 USD/T¸, nh­ng vµo thêi gian nµy cã doanh nghiÖp ®ßi chuyÓn nh­îng víi gi¸ 8 - 10 USD/t¸, hay nh­ ¸o s¬ mi dÖt kim nam, n÷ chÊt liÖu b«ng (Cat.338/339 - b¶ng 6) ®ang tõ 4USD/t¸ nay t¨ng lªn 10 USD/t¸…. ViÖc mét sè doanh nghiÖp cè t×nh gi÷ quota nh»m môc ®Ých SV : Vò ThÞ Thanh T©m
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. LuËn v¨n tèt nghiÖp chuyÓn nh­îng víi gi¸ cao ®· khiÕn cho c¸c doanh nghiÖp cã nhu cÇu xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ nh÷ng doanh nghiÖp ®· ký ®­îc hîp ®ång mµ l¹i kh«ng cßn quota, ph¶i ®i mua l¹i quota víi gi¸ cao so víi thùc tÕ. Vµ hËu qu¶ cña viÖc nµy lµ chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp bÞ t¨ng lªn nhiÒu lÇn trong khi gi¸ xuÊt khÈu ®· ®­îc tháa thuËn tr­íc trong hîp ®ång, nÕu doanh nghiÖp ®ßi t¨ng gi¸ th× sÏ ph¶i ®èi mÆt víi nguy c¬ kh¸ch hµng bá ®¬n hµng, cßn nÕu gi÷ nguyªn gi¸ cò th× doanh nghiÖp sÏ kh«ng cßn l·i. Thùc tr¹ng hiÖn nay, n¬i cÇn quota ®Ó xuÊt khÈu th× kh«ng cã mµ n¬i kh«ng xuÊt khÈu th× l¹i cã quota, ch¼ng h¹n nh­ C«ng ty TNHH May & Th­¬ng m¹i ¸ Ch©u lµ doanh nghiÖp chuyªn s¶n xuÊt c¸c ®¬n hµng FOB (mua nguyªn liÖu b¸n thµnh phÈm) cã mèi quan hÖ lµm ¨n kh¸ tèt víi c¸c kh¸ch hµng Calmex, Everyarn, c¸c nhµ ph©n phèi lín cña Hoa Kú nh­: The Children Place, K.Mart, Tagert, JC Penny - kim ng¹ch xuÊt khÈu chiÕm tû lÖ h¬n 70% doanh thu t¹i thÞ tr­êng Mü, nay còng ®ang l©m vµo t×nh tr¹ng cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu nh­ng kh«ng cã h¹n ng¹ch, mÆc dï chÝnh phñ ®· cho phÐp chuyÓn nh­îng h¹n ng¹ch nh­ng thùc sù còng ®ang rÊt lóng tóng v× gi¸ chuyÓn nh­îng qu¸ cao vµ rÊt khã t×m nguån. C«ng ty Global Source Net. Ltd lµ mét trong nh÷ng nhµ xuÊt khÈu hµng ®Çu ë ViÖt Nam vÒ mÆt hµng Cat. 435, chiÕm 90% s¶n phÈm ®i Hoa Kú 10% s¶n phÈm ®i EU còng l©m vµo t×nh tr¹ng thiÕu h¹n ng¹ch, kh«ng cã h¹n ng¹ch chuyÓn nh­îng cña Cat nµy. §¸ng lÏ ra, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ tù th­¬ng th¶o ®Ó chuyÓn nh­îng quota cho nhau, nh­ng do ý thøc céng ®ång trong c¸c doanh nghiÖp cßn kÐm nªn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng trªn. Trong 5 th¸ng ®Çu n¨m 2005, l­îng quota mµ toµn ngµnh dÖt may thùc hiÖn ®­îc chØ ®¹t ë møc thÊp, kho¶ng trªn 30%. ChÝnh v× thÕ c¸c chuyªn gia dÖt may cho r»ng, viÖc thu håi l­îng quota cña c¸c doanh nghiÖp míi chØ thùc hiÖn ®­îc d­íi 35% theo ®Ò xuÊt cña Bé tr­ëng Tr­¬ng §×nh TuyÓn, trong ®iÒu kiÖn quota vµo Hoa Kú cã h¹n ®Ó t¨ng c­êng hiÖu qu¶ sö dông quota, tr¸nh tèi ®a t×nh tr¹ng Õ, ®äng quota, lµ mét gi¶i ph¸p h÷u hiÖu. C¸c chuyªn gia còng cho r»ng cÇn thiÕt ph¶i xö lý kÞp thêi SV : Vò ThÞ Thanh T©m
nguon tai.lieu . vn