Xem mẫu
- Đề tại
“ Một Số Biện Pháp Thúc
Đẩy Xuất Khẩu Hàng Thủ
Công Mỹ Nghệ ở Công Ty
ARTEXPORT”
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Lêi c¶m ¬n
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n :
-ThÇy gi¸o híng dÉn TrÇn V¨n B·o ®· tËn t×nh gióp t«i hoµn thµnh
luËn v¨n nµy
-C«ng Ty XuÊt NhËp KhÈu Thñ C«ng Mü NghÖ ( ARTEXPORT – Hµ
Néi) ®· gióp t«i trong qu¸ tr×nh thùc tËp vµ thu thËp tµi liÖu.
1
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Lêi nãi ®Çu
§¹i héi ®¶ng toµn quèc lÇn thø VI n¨m 1986 ®· ®¸nh dÊu mét bíc ngoÆt
chãi läi trªn con ®êng chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ chÕ ®é tËp trung bao cÊp sang
kinh tÕ thÞ trêng cã sù ®Þnh híng cña nhµ níc. Tõ ®¹i héi nµy ®· t¹o ®iÒu
kiÖn cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tù do ho¹t ®éng theo hµnh lang ph¸p lý ( giÊy
phÐp kinh doanh vµ trong kho¶ng mét thËp kû l¹i ®©y nhµ níc ta cã chñ tr¬ng
ph¸p huy vµ b¶o tån nh÷ng ngµnh nghÒ truyÒn thèng, ®a ra nh÷ng chÝnh s¸ch
khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc tham gia ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ nh÷ng mÆt hµng thñ
c«ng mü nghÖ gãp phÇn tÝch cùc vµo sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸
®Êt níc, ph¸t huy vµ tËn dông triÖt ®Ó tiÒm n¨ng thÕ m¹nh cña ®Êt níc, ®ång
thêi gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho hµng v¹n lao ®éng n«ng nhµn.
Lµ mét trong 10 mÆt hµng xuÊt khÈu quan träng cña ViÖt Nam, c¸c s¶n
phÈm thñ c«ng mü nghÖ cña níc ta ®· chøng tá ®îc u thÕ cña m×nh, cô thÓ
n¨m 1998 kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t 120 triÖu USD, n¨m 140 triÖu USD, n¨m
2000 ®¹t gÇn 160 triÖu USD.
Tuy nhiªn, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y do sù t¸c ®éng cña nh÷ng nh©n tè
kh¸ch quan vµ chñ quan kh¸c nhau nªn ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi chung vµ ho¹t
xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ ë ViÖt Nam cã xu híng ch÷ng l¹i, ®ã lµ lý
do t«i lùa chän ®Ò t¹i “ Mét Sè BiÖn Ph¸p Thóc §Èy XuÊt KhÈu Hµng
Thñ C«ng Mü NghÖ ë C«ng Ty ARTEXPORT” víi môc ®Ých.
§a ra mét hÖ thèng c¬ së lý luËn khoa häc vÒ viÖc thùc hiÖn ho¹t ®éng
xuÊt khÈu
Trªn c¬ së lý luËn vÒ viÖc nghiªn cøu ®i vµo ph©n tÝch thùc tiÔn thùc hiÖn
ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ t¹i c«ng ty ARTEXPORT.
Cuèi cïng lµ ®a ra mét sè biÖn ph¸p nh»m gióp c«ng ty ®Èy m¹nh ho¹t
®éng xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ.
2
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
LuËn v¨n nµy bao gåm :
Ch¬ng I : Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu
Ch¬ng II : Thùc tr¹ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ
cña c«ng ty ARTEXPORT – Hµ Néi.
Ch¬ng III : Mét sè biÖn ph¸p ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng thñ c«ng
mü nghÖ ë c«ng ty ARTEXPORT – Hµ Néi.
Trong thêi gian thùc tËp ë C«ng Ty ARTEXPORT cßn cã h¹n chÕ vÒ thêi
gian vµ tr×nh ®é nªn LuËn v¨n nµy cßn cã nhiÒu h¹n chÕ vµ kh«ng tr¸ch khái
nh÷ng sai sãt , rÊt mong ®îc sù gãp ý cña tÊt c¶ c¸c thÇy c« gi¸o cïng c¸c b¹n.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c«, c¸c c« chó ë c¸c phßng ban t¹i
C«ng Ty ARTEXPORT vµ ®Æc biÖt lµ ThÇy Gi¸o TrÇn V¨n B·o ®· tËn t×nh gióp
®ì t«i hoµn thµnh LuËn v¨n nµy.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
Sinh viªn thùc hiÖn
Lª ThÞ Ngäc
3
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Ch¬ng I
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt
khÈu
i. B¶n chÊt vµ vai trß cña xuÊt khÈu
1. Kh¸i niÖm
Trong mçi mét giai ®o¹n ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ th× ngêi ta ®a ra mét
kh¸i niÖm vÒ xuÊt khÈu kh¸c nhau sao cho nã cã thÓ ph¶n ¸nh mét c¸ch toµn
diÖn sù nhËn thøc ë giai ®o¹n ®ã còng nh tr×nh ®é ph¸t triÓn cña nã.
Ngµy nay, xuÊt khÈu ®îc hiÓu lµ viÖc b¸n hµng ho¸ hoÆc hµng ho¸ hoÆc
cung cÊp dÞch vô cho níc ngoµi trªn c¬ së dïng tiÒn tÖ lµm ph¬ng tiÖn thanh
to¸n, tiÒn tÖ ë ®©y ph¶i lµ ngo¹i tÖ ®èi víi mét bªn hoÆc ®èi víi c¶ hai bªn.
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu diÔn ra trong mét lÜnh vùc, mäi ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ
x· héi hµng tiªu dïng cho ®Õn hµng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, tõ m¸y mãc thiÕt bÞ
cho tíi c¸c c«ng nghÖ kü thuËt cao. TÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng trao ®æi ®ã nh»m môc
tiªu ®em l¹i lîi Ých cho c¸c quèc gia.
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu diÔn ra trªn ph¹m vi rÊt réng c¶ vÒ ph¹m vi kh«ng
gian lÉn ®iÒu kiÖn thêi gian. Nã cã thÓ diÔn ra trong mét ngµy hay còng cã thÓ
kÐo dµi hµng n¨m, cã thÓ tiÕn hµnh trªn ph¹m vi l·nh thæ cña mét quèc gia hay
nhiÒu quèc gia kh¸c nhau.
2. TÝnh tÊt yÕu cña viÖc më réng ho¹t ®éng xuÊt khÈu
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ mét yÕu tè quan träng ®Ó mçi quèc gia ph¸t triÓn
tr×nh ®é qu¶n lý còng nh tiÕp thu nh÷ng khoa häc céng nghÖ kü thuËt mµ nh©n
lo¹i ph¸t minh ra chóng. Do nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ kh¸c nhau mçi quèc gia cã
thÕ m¹nh vÒ mét lÜnh vùc nµy nhng l¹i yÕu vÒ lÜnh vùc kh¸c. §Ó cã thÓ dung
hoµ ®îc nguy c¬ vµ lîi thÕ sö dông tèi ®a c¸c c¬ héi s½n cã nh»m t¹o ra sù c©n
b»ng trong qóa tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu dïng gi÷a c¸c quèc gia, ®iÒu nµy chØ cã thÓ
gi¶i quyÕt ®îc nhê c¸c ho¹t ®éng trao ®æi quèc tÕ. NhËn thøc ®îc ®iÒu ®ã
®¶ng vµ nhµ níc ta ®· cã nh÷ng híng ®i míi trong ®êng lèi chÝnh s¸ch cña
m×nh. Tõ t tëng tù cung, tù cÊp ®Õn nay chóng ta t¹o mäi ®iÒu kiÖn ®Ó më réng
4
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
giao lu kinh tÕ víi bªn ngoµi, më cöa ®Ó thu hót mäi nguån ®Çy t. Trong nghÞ
quyÕt ®¹i héi VII cña ®¶ng ®· nhÊn m¹nh tÇm quan träng cña kinh tÕ ®èi ngo¹i
víi nhiÖm vô æn ®Þnh vµ phÊt triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc còng nh ph¸t triÓn khoa
häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ. C«ng Ty xuÊt nhËp khÈu thñ c«ng mü nghÖ kh«ng
n»m ngoµi xu thÕ ®ã, níc ta lµ mét níc n«ng nghiÖp l¹c hËu, lùc lîng s¶n
xuÊt cßn th« s¬, thñ c«ng, lao ®éng phÇn lín n»m trong t×nh tr¹ng n«ng nhµ, xuÊt
khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ ®· gãp phÇn gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng ®ã ®ång thêi
n©ng cao møc sèng, t¨ng thu nhËp cho ngêi d©n, gi¶i quyÕt viÖc lµm cho tõng
hé gia ®×nh n«ng nhµn, kh«ng bËn mïa vô, nh vËy vÉn ®¶m b¶o s¶n xuÊt mµ cã
thu nhËp, tr¸nh t×nh tr¹ng rèi viÖc g©y ra nhiÒu tÖ n¹n x· héi. XuÊt khÈu hµng thñ
c«ng mü nghÖ cßn ®ãng gãp vµo qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, thóc ®Èy
s¶n xuÊt ph¸t triÓn, gãp phÇn vµo x©y dùng c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt
níc qua ®ã xuÊt khÈu thñ c«ng mü nghÖ cã vai trß quan träng ®èi víi níc ta.
3. Vai trß cña xuÊt khÈu
XuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng kinh doanh bu«n b¸n ë ph¹m vi quèc tÕ, nã kh«ng
ph¶i lµ nh÷ng hµnh vi mua b¸n riªng lÎ mµ lµ c¶ mét hÖ thèng c¸c quan hÖ mua
b¸n trong mét nÒn th¬ng m¹i cã tæ chøc c¶ bªn trong vµ bªn ngoµi nh»m môc
®Ých ®Èy m¹nh s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn, chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ, æn ®Þnh
vµ tõng bíc n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n. V× vËy, xuÊt khÈu ®ãng vai trß
®Æc biÖt quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp còng nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña mçi
quèc gia.
3.1. §èi víi nÒn kinh tÕ mçi quèc gia
XuÊt khÈu lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan vµ cã vai trß quan träng ®èi víi c¸c
quèc gia, c¸c lý thuyÕt vÒ t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ chØ ra r»ng ®Ó t¨ng
trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cña mçi quèc gia cÇn cã bèn ®iÒu kiÖn lµ : Nguån
nh©n lùc, tµi nguyªn, vèn vµ kü thuËt c«ng nghÖ. HÇu hÕt c¸c quèc gia ®ang
ph¸t triªn nh ViÖt Nam ®Òu thiÕu vèn vµ kü thuËt, ®Ó cã vèn vµ kü thuËt th× con
®êng ng¾n nhÊt lµ ph¶i th«ng qua th¬ng m¹i quèc tÕ.
a.XuÊt khÈu t¹o nguån vèn cho nhËp khÈu, phôc vô c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn
®¹i ho¸ ®Êt níc
C«ng nghiÖp ho¸ víi bíc ®i phï hîp lµ con ®êng tÊt yÕu ®Ó kh¾c phôc
t×nh tr¹ng nghÌo nµn l¹c hËu nhng c«ng nghiÖp ho¸ ®ßi hái ph¶i cã lîng vèn
lín ®Ó nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ kü thuËt c«ng nghÖ tiªn tiÕn.
5
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Nguån vèn nhËp khÈu cã thÓ ®îc h×nh thµnh tõ c¸c nguån sau : §Çu t
níc ngoµi, vay nî, c¸c nguån viÖn trî, thu tõ c¸c ho¹t ®éng du lÞch, dÞch vô thu
ngo¹i tÖ trong níc.
C¸c nguån nh ®Çu t níc ngoµi, viÖn trî hay vay nî … cã tÇm quan träng
kh«ng thÓ phñ nhËn ®îc, song viÖc huy ®éng chóng kh«ng ph¶i dÔ dµng, h¬n
n÷a ®i vay thêng chÞu thiÖt thßi vµ ph¶i tr¶ vÒ sau nµy.
Do vËy, xuÊt khÈu lµ nguån vèn quan träng nhÊt, xuÊt khÈu t¹o tiÒn ®Ò cho
nhËp khÈu, quyÕt ®Þnh ®Õn quy m« t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ.
b.XuÊt khÈu thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ ph¸t triÓn s¶n
xuÊt.
Díi t¸c ®éng cña xuÊt khÈu c¬ cÊu s¶n xuÊt vµ tiªu dïng cña thÕ giíi ®· vµ
®ang thay ®æi m¹nh mÏ xuÊt khÈu lµm chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña mçi quèc
gia tõ n«ng nghiÖp sang c«ng nghiÖp vµ dÞch vô.
Cã hai c¸ch nh×n nhËn vÒ t¸c dông cña xuÊt khÈu ®èi víi s¶n xuÊt vµ
chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ.
Mét lµ : XuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm thõa so víi nhu cÇu tiªu dïng néi ®Þa.
Trong trêng hîp nÒn kinh tÕ cßn l¹c hËu vµ chËm ph¸t triÓn, s¶n xuÊt vÒ c¬ b¶n
cha ®ñ tiªu dïng, nÕu chØ thô ®éng chê vµo sù thõa ra cña s¶n xuÊt th× xuÊt
khÈu chØ bã hÑp trong mét ph¹m vi nhá vµ t¨ng trëng chËm.
Hai lµ : Cã thÞ trêng thÕ giíi lµ môc tiªu ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu,
quan ®iÓm nµy t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, thóc ®Èy s¶n
xuÊt, thÓ hiÖn ë c¸c ®iÓm sau.
XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ngµnh cã cïng c¬ héi ph¸t triÓn
ch¼ng h¹n nh khi ph¸t triÓn s¶n xuÊt ngµnh thñ c«ng mü nghÖ th× kÌm theo
ph¸t triÓn ngµnh gèm sø m©y, tre ®an …
XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn më réng thÞ trêng s¶n phÈm gãp phÇn æn
®Þnh s¶n xuÊt, t¹o lîi thÕ kinh doanh nhê quy m«.
XuÊt khÈu t¹o ®iÒu kiÖn më réng kh¶ n¨ng cung cÊp ®Çu vµo më
réng kh¶ n¨ng tiªu dïng cña mçi quèc gia. V× ngo¹i th¬ng cho phÐp mét níc
cã thÓ tiªu dïng tÊt c¶ c¸c mÆt hµng víi sè lîng lín h¬n nhiªï giíi h¹n s¶n xuÊt
cña quèc gia ®ã.
XuÊt khÈu cßn cã vai trß thóc ®Èu chuyªn m«n ho¸, t¨ng cêng hiÖu
qu¶ s¶n xuÊt cña tõng quèc gia, khoa häc cµng ph¸p triÓn th× sù ph©n c«ng lao
®éng cµng s©u s¾c.
6
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Víi ®Æc ®iÓm quan träng lµ tiÒn tÖ ®îc sö dông lµm ph¬ng tiÖn thanh
to¸n, xuÊt khÈu gãp phÇn quan träng lµm t¨ng dù tr÷ ngo¹i tÖ quèc gia. §Æc biÖt
®èi víi nh÷ng níc ®ang ph¸t triÓn, ®ång tiÒn kh«ng cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi th×
ngo¹i tÖ thu ®îc nhê xuÊt khÈu ®ãng vai trß quan träng trong viÖc ®iÒu hµnh vÒ
cung cÇu ngo¹i tÖ æn ®Þnh s¶n xuÊt, qua ®ã gãp phÇn vµo t¨ng trëng vµ ph¸t
triÓn kinh tÕ, thùc tÕ ®· chøng minh r»ng nh÷ng níc cã tèc ®é ph¸t triÓn kinh
tÕ cao lµ nh÷ng níc cã nÒn ngo¹i th¬ng ph¸t triÓn m¹nh vµ n¨ng ®éng.
c. XuÊt khÈu t¸c ®éng tÝch cùc tíi gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm c¶i thiÖn ®êi
sèng nh©n d©n.
XuÊt khÈu lµ c«ng cô gi¶i quyÕt n¹n thÊt nghiÖp trong níc theo
INTERNATIONAL TRADE 1986 – 1990 ë mü vµ c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t
triÓn, xuÊt khÈu t¨ng lªn ®îc 1 tû USD th× sÏ t¹o nªn kho¶ng 35.000 – 40.000
chç lµm trong níc, cßn ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn nh ViÖt Nam cã thÓ t¹o ra
h¬n 50.000 chç lµm.
d. XuÊt khÈu lµ c¬ së ®Ó më réng vµ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn c¸c mèi quan hÖ
kinh tÕ ®èi ngo¹i
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng chñ yÕu c¬ b¶n vµ lµ h×nh thøc ban
®Çu cña kinh tÕ ®èi ngo¹i, Tõ ®ã nã thóc ®Èy c¸c mèi quan hÖ kh¸c ph¸t triÓn
nh du lÞch quèc tÕ, b¶o hiÓm quèc tÕ … ngîc l¹i sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh
nµy sÏ gãp phÇn thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu ph¸t triÓn.
3.2 §èi víi doanh nghiÖp
V¬n ra thÞ trêng níc ngoµi lµ xu híng chung cña c¸c quèc gia vµ c¸c
doanh nghiÖp. §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· cã chñ tr¬ng ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i
theo híng “ Híng vÕ xuÊt khÈu, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, coi xuÊt khÈu lµ híng
u tiªn vµ lµ träng ®iÓm cña kinh tÕ ®èi ngo¹i” ( V¨n kiÖn ®¹i héi ®¶ng VIII)
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu cã vai trß to lín trong ho¹t ®éng ë c¸c doanh nghiÖp, thÓ
hiÖn trªn c¸c ®iÒu sau:
- Ho¹t ®éng xuÊt khÈu gióp cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn lµ vÊn ®Ò sèng cßn
®èi víi doanh nghiÖp ngo¹i th¬ng. Më réng thÞ trêng, ®Èy m¹nh sè lîng hµng
ho¸ tiªu thô trªn thÞ trêng quèc tÕ lµm t¨ng tèc ®é quay vßng vèn, cã c¬ héi më
réng quan hÖ bu«n b¸n kinh doanh víi nhiÒu ®èi t¸c níc ngoµi trªn c¬ së hai
bªn cïng cã lîi.
7
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
- Th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu, c¸c doanh nghiÖp trong níc tham gia
vµo cuéc c¹nh tranh trªn thÞ trêng thÕ giíi vÒ gi¸ c¶ vµ chÊt lîng, buéc doanh
nghiÖp ph¶i h×nh thµnh mét c¬ cÊu s¶n xuÊt phï hîp víi thÞ trêng, tõ ®ã ®Ò ra
c¸c gi¶i ph¸p nh»m cñng cè vµ n©ng cao hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c qu¶n trÞ kinh
doanh, ®ång thêi cã ngo¹i tÖ ®Ó ®Çu t cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¶ vÒ chiÒu räng
lÉn chiÒu s©u.
- S¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu gióp doanh nghiÖp thu hót ®îc nhiÒu lao ®éng,
t¹o ra thu nhËp æn ®Þnh, t¹o ngo¹i tÖ nhËp khÈu vËt phÈm tiªu dïng, ®¸p øng
®îc nhu cÇu cña nh©n d©n ®ång thêi thu ®îc ngo¹i tÖ.
- MÆt kh¸c thÞ trêng quèc tÕ lµ mét thÞ trêng réng lín, nã chøa ®ùng
nhiÒu c¬ héi còng nh rñi ro, nh÷ng doanh nghiÖp kinh doanh trªn thÞ trêng nÕu
thµnh c«ng cã thÓ t¨ng cao thÕ lùc, uy tÝn cña doanh nghiÖp m×nh trong c¶ níc
vµ níc ngoµi, thµnh c«ng doanh nghiÖp l¹i cã nhiÒu c¬ héi ®Ó t¸i ®Çu t ph¸t
triÓn s¶n xuÊt. Qua c¸c hîp ®ång lµm ¨n kinh tÕ, c¸c mèi quan hÖ cña doanh
nghiÖp ngµy cµng ®îc më réng, thÕ lùc vµ uy tÝn cña doanh nghiÖp kh«ng
ngõng ®îc n©ng cao.
- ViÖt nam lµ mét níc ®ang ph¸t triÓn, nÒn kinh tÕ cßn nghÌo nµn, l¹c hËu.
Nhng nh©n tè thuéc vÒ tiÒm n¨ng nh tµi nguyªn thiªn nhiªn, lao ®éng … rÊt
dåi dµo ngîc l¹i nh÷ng nh©n tè nh vèn, kü thuËt, tr×nh ®é qu¶n lý l¹i thiÕu. V×
vËy chiÕn lîc “ Híng vµo xuÊt khÈu” vÒ thùc chÊt lµ gi¶i ph¸p “Më cöa” nÒn
kinh tÕ ®Ó tranh thñ vèn vµ kü thuËt cña níc ngoµi kÕt hîp víi tiÒm n¨ng trong
níc lµ lao ®éng vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn nh»m môc ®Ých ®a nÒn kinh tÕ ViÖt
Nam t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn tiÕn kÞp c¸c níc ph¸t triÓn trong khu vùc vµ thÕ
giíi. XuÊt khÈu hµng ho¸ ®Ó thu ngo¹i tÖ, cßn nh»m môc ®Ých nhËp khÈu nh÷ng
thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, chuyÓn giao c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®Ó thùc hiÖn ba ch¬ng tr×nh
kinh tÕ lín vµ dÇn dÇn c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt nh©n d©n.
4. C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu chñ yÕu
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng rÊt phøc t¹p vµ chÞu nhiÒu rñi ro, ®Æc
biÖt cã rÊt nhiÒu h×nh thøc xuÊt khÈu, mçi c«ng ty cÇn lùa chän cho m×nh h×nh
thøc xuÊt khÈu phï hîp víi hµng ho¸, tiÒm lùc cña doanh nghiÖp m×nh ®Ó ®¶m
b¶o ®iÒu kiÖn cña hîp ®ång, hai bªn cïng cã lîi.
4.1. XuÊt khÈu trùc tiÕp
XuÊt khÈu trùc tiÕp lµ h×nh thøc xuÊt khÈu hµng ho¸ dÞch vô do chÝnh doanh
nghiÖp s¶n xuÊt ra hoÆc thu mua tõ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt tíi kh¸ch hµng níc
ngoµi th«ng qua c¸c tæ chøc cña m×nh.
8
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
¦u ®iÓm cña xuÊt khÈu trùc tiÕp
- Gi¶m bít chi phÝ trung gian, lµm t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp
- Cã thÓ liªn hÖ trùc tiÕp víi thÞ trêng vµ kh¸ch hµng níc ngoµi.
biÕt ®îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng vµ t×nh h×nh b¸n hµng nÕu cã thÓ thay ®æi s¶n
phÈm vµ nh÷ng ®iªï kiÖn b¸n hµng trong trêng hîp cÇn thiÕt ®Ó ®¸p øng tèt nhu
cÇu cña thÞ trêng.
Nhîc ®iÓm cña xuÊt khÈu trùc tiÕp
- Rñi ro trong kinh doanh cao
- Yªu cÇu nghiÖp vô cña c¸n bé trong lÜnh vùc kinh doanh xuÊt nhËp
khÈu cao.
4.2 XuÊt khÈu gia c«ng uû th¸c
XuÊt khÈu gia c«ng uû th¸c lµ h×nh thøc kinh doanh trong ®ã ®¬n vÞ ngo¹i
th¬ng ®øng ra nhËp nguyªn vËt liÖu hoÆc b¸n thµnh phÈm cho xÝ nghiÖp gia
c«ng, sau ®ã thu håi thµnh phÈm ®Ó b¸n cho bªn níc ngoµi, ®¬n vÞ ®îc hëng
phÝ uû th¸c theo tho¶ thuËn víi c¸c xÝ nghiÖp uû th¸c
¦u ®iÓm cña xuÊt khÈu gia c«ng uû th¸c
- Doanh nghiÖp kh«ng cÇn bá vèn vµo kinh doanh nhng vÉn thu
®îc lîi nhuËn.
- Rñi ro Ýt h¬n vµ viÖc thanh to¸n ch¾c ch¾n h¬n.
- Häc tËp ®îc nh÷ng kinh nghiÖm qu¶n lý cña ngêi níc ngoµi
- NhËp ®îc nh÷ng thiÕt bÞ c«ng nghÖ cao, t¹o vèn ®Ó x©y dùng c¬ së
vËt chÊt ban ®Çu
Nhîc ®iÓm cña xuÊt khÈu gia c«ng uû th¸c
- Gi¸ gia c«ng rÎ m¹t vµ bÞ chi phèi tõ phÝa níc ngoµi
- Kh«ng ®îc tiÕp xóc trùc tiÕp víi thÞ trêng ®Ó ®iÒu chØnh s¶n xuÊt
kinh doanh cho phï hîp.
4.3 Ph¬ng thøc mua b¸n ®èi lu
Lµ ph¬ng thøc trong ®ã ngêi mua ®ång thêi lµ ngêi b¸n vµ ngêi bµn
®ång thêi lµ ngêi mua, hai bªn trao ®æi nhau víi tæng tû gi¸ hµng t¬ng ®¬ng
nhau, viÖc giao hµng diÔn ra ®ång thêi, môc ®Ých cña trao ®æi bu«n b¸n lµ ®Ó sö
dông ( kh«ng ph¶i ®Ó b¸n).
9
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Ph¬ng thøc mua b¸n ®èi lu gãp phÇn vµo thóc ®Èy mua b¸n cho c¸c
trêng hîp mµ nh÷ng ph¬ng thøc mua b¸n kh¸c kh«ng thÓ vît qua ®îc, vÝ dô
khi bÞ cÊm vËn, trong trêng hîp nhµ níc qu¶n chÕ ngo¹i hèi, khi thÞ trêng
tiÒn tÖ kh«ng æn ®Þnh, khi kh«ng cã tiÒn.
Nguyªn t¾c cña bu«n b¸n ®èi lu : C©n b»ng vÒ tæng trÞ gi¸, c¬ cÊu cña
hµng ho¸, ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng ...
¦u ®iÓm cña ph¬ng thøc mua b¸n ®èi lu :
- Tr¸nh ®îc sù lõa ®¶o, rñi ro vÒ mÆt gi¸ c¶
- Trong nh÷ng truêng hîp ®Æc biÖt cã thÓ cã mét bªn giao tríc, bªn kia
tr¶ l¹i sau.
Nhîc ®iÓm cña ph¬ng thøc mua b¸n ®èi lu:
- TÝnh chÊt mÒm dÎo, linh ho¹t cña thÞ trêng kh«ng thùc hiÖn ®îc
4.4 Ph¬ng thøc mua b¸n t¹i héi chî, triÓn l·m.
Héi chî lµ thÞ trêng ho¹t ®éng ®Þnh kú, ®îc tæ chøc vµo mét thêi gian vµ
ë vµo mét ®Þa ®iÓm cè ®Þnh trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, t¹i ®ã ngêi b¸n ®em
trng bµy hµng ho¸ cña m×nh vµ tiÕp xóc víi ngêi mua ®Ó ký kÕt hîp ®ång mua
b¸n.
TriÓn l·m lµ viÖc trng bµy giíi thiÖu nh÷ng thµnh tùu cña mét nÒn kinh
tÕ hoÆc cña mét ngµnh kinh tÕ, v¨n ho¸, khoa häc, kü thuËt. Liªn quan chÆt
chÏ ®Õn ngo¹i th¬ng lµ cuéc triÓn l·m c«ng th¬ng nghiÖp. T¹i ®ã ngêi ta
trng bµy c¸c lo¹i hµng ho¸ nh»m môc ®Ých qu¶ng c¸o ®Ó më réng kh¶ n¨ng
tiªu thô.
Ngµy nay, triÓn l·m kh«ng chØ lµ n¬i trng bµy giíi thiÖu hµng ho¸ mµ
cßn lµ n¬i ®îc ký kÕt c¸c hîp ®ång kinh tÕ, më réng thÞ trêng, qu¶ng c¸o,
xóc tiÕn … t¹i héi chî vµ triÓn l·m ®Æc biÖt lµ mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ.
4.5 Giao dÞch qua trung gian:
Giao dÞch qua trung gian lµ h×nh thøc giao dÞch trong ®ã bªn mua hoÆc bªn
b¸n th«ng qua ngêi thø ba ®øng ra tiÕn hµnh c«ng viÖc mua b¸n thay cho m×nh.
Nh÷ng c«ng viÖc nµy cã thÓ nghiªn cøu thÞ trêng, ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång,
thùc hiÖn hîp ®ång. §©y lµ ph¬ng thøc giao dÞch phæ biÕn, chiÕm kho¶ng 50%
tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña thÕ giíi. Th«ng thêng ngêi thø ba ë ®©y lµ
ngêi m«i giíi hoÆc ®¹i lý.
¦u ®iÓm cña ph¬ng thøc giao dÞch qua trung gian
10
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
-Giao dÞch qua trung gian t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc kinh doanh h¬n
nh më réng kªnh ph©n phèi, m¹ng líi kinh doanh, am hiÓu thÞ trêng, ®Æc biÖt
ngêi uû th¸c cã thÓ cã lîi vÒ c¬ së vËt chÊt cña ngêi trung gian, tiÕt kiÖm ®îc
chi phÝ kinh doanh.
Nhîc ®iÓm cña ph¬ng thøc giao dÞch qua trung gian
- Lîi nhuËn bÞ chia sÎ do ph¶i tr¶ thï lao cho ngêi trung gian thªm vµo ®ã
lµ doanh nghiÖp khã kiÓm so¸t ®îc ho¹t ®éng cña ngêi trung gian, do ®ã khã
kiÓm so¸t ®îc ho¹t ®éng cña thÞ trêng.
4.6 Giao dÞch t¸i xuÊt
Giao dÞch t¸i xuÊt lµ ph¬ng thøc giao dÞch trong ®ã hµng ho¸ mua vÒ víi
môc ®Ých ®Ó t¸i xuÊt kh©ñ thu lîi nhuËn chø kh«ng ph¶i víi môc ®Ých phôc vô
tiªu dïng trong níc. Giao dÞch nµy lu«n lu«n thu hót ba níc, níc xuÊt khÈu,
níc t¸i xuÊt vµ níc nhËp khÈu. V× vËy, ngêi ta cßn gäi lµ giao dÞch ba bªn
hay giao dÞch tam gi¸c.
¦u ®iÓm giao dÞch t¸i xuÊt :
- Thóc ®Èy bu«n b¸n ®Æc biÖt trong mét sè trêng hîp ph¬ng thøc giao
dÞch kh¸c kh«ng thÓ vît qua ®îc, ®ã lµ thóc ®Èy bu«n b¸n gi÷a hai níc
kh«ng cã mÆt hµng phï hîp víi yªu cÇu cña m×nh, mua b¸n theo h×nh thøc t¸i
xuÊt cã thÓ thu ®îc l·i b»ng ngo¹i tÖ m¹nh, cã thÓ gióp c¸c níc bÞ cÊm vËn,
vÉn cã thÓ tiÕn hµnh bu«n b¸i ®îc víi nhau.
Nhîc ®iÓm giao dÞch t¸i xuÊt
- Ph¬ng thøc nµy ®ßi hái sù nh¹y bÐn t×nh h×nh thÞ trêng vµ gi¸ c¶, sù
chÝnh x¸c vµ chÆt chÏ trong c¸c hîp ®ång mua b¸n.
II. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu
1. C«ng cô, chÝnh s¸ch vÜ m« cña Nhµ Níc
C«ng cô, chÝnh s¸ch vÜ m« cña nhµ níc lµ nh©n tè quan träng mµ c¸c
doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp kh©ñ ph¶i n¾m râ vµ tu©n theo v« ®iÒu kiÖn
bëi nã thÓ hiÖn ý chÝ cña ®¶ng vµ nhµ níc c«ng cô, chÝnh s¸ch vÜ m« cña nhµ
níc b¶o vÖ lîi Ých chung cña mäi tÇng líp trong x· héi. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu
tiÕn hµnh gi÷a c¸c chñ thÓ gi÷a c¸c quèc gia kh¸c nhau. Bëi vËy nã chÞu sù t¸c
®éng cña c¸c chÝnh s¸ch chÕ ®é luËt ph¸p ë quèc gia m×nh vµ ®ång thêi còng
ph¶i tu©n theo nh÷ng quy ®Þnh cña luËt ph¸p quèc tÕ chung.
11
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§èi víi níc ta chÝnh s¸ch ngo¹i thêng cã nhiÖm vô t¹o ®iÒu kiÖn thuËn
lîi cho c¸c tæ chøc kinh doanh tham gia s©u vµo sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ,
më mang ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ b¶o vÖ thÞ trêng néi ®Þa nh»m ®¹t ®îc nh÷ng
môc tiªu vµ yªu cÇu vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ x· héi ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i.
a. ThuÕ quan
ThuÕ quan xuÊt khÈu lµ mét lo¹i thuÕ ®¸nh vµo mçi ®¬n vÞ hµng ho¸ xuÊt
khÈu. ThuÕ quan lµ mét c«ng cô l©u ®êi nhÊt cña chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ
vµ lµ mét ph¬ng tiÖn truyÒn thèng ®Ó t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch Nhµ Níc
(NSNN).
ThuÕ quan xuÊt khÈu lµm cho gi¸ c¶ hµng ho¸ quèc tÕ cao h¬n gi¸ c¶ trong
níc. Tuy nhiªn t¸c ®éng cña xuÊt khÈu nhiÒu khi l¹i ®a ®Õn bÊt lîi cho kh¶
n¨ng xuÊt khÈu, Do quy m« xuÊt khÈu cña mét níc thêng lµ nhá so víi dung
lîng cña thÞ trêng thÕ giíi cho nªn thuÕ quan xuÊt khÈu sÏ lµm h¹ thÊp gi¸ c¶
trong níc cña hµng ho¸ cã thÓ xuÊt khÈu xuèng so víi møc gi¸ quèc tÕ, ®iÒu ®ã
sÏ lµm cho dung lîng hµng xuÊt khÈu gi¶m ®i vµ s¶n xuÊt trong níc sÏ thay
®æi bÊt lîi cho mÆt hµng nµy. Trong mét sè trêng hîp viÖc ®¸nh thuÕ xuÊt khÈu
kh«ng lµm cho khèi lîng hµng xuÊt khÈu gi¶m ®i nhiÒu vµ vÉn cã lîi cho níc
xuÊt khÈu, nÕu nh hä cã thÓ t¸c ®éng ®¸ng kÓ ®Õn møc gi¸ quèc tÕ. Mét møc
thuÕ suÊt cao vµ duy tr× qu¸ l©u cã thÓ lµm lîi cho c¸c ®Þch thñ c¹nh tranh.
Nh vËy, thuÓ xuÊt khÈu nãi riªng vµ thuÕ xuÊt nhËp khÈu nãi chung ®Òu
lµm gi¶m “ lîng cÇu qu¸ møc” ®èi víi hµng ho¸ cã thÓ nhËp khÈu vµ gi¶m “
lîng cung qu¸ møc” ®èi víi hµng ho¸ xuÊt khÈu.
b. C¸c c«ng cô phi thuÕ quan
C«ng cô quota ( H¹n ng¹ch xuÊt khÈu) : H×nh thøc nµy ¸p dông nh mét
c«ng cô chñ yÕu trong hµng rµo phi thuÕ quan vµ ngµy cµng cã vai trß quan träng
trong xuÊt khÈu hµng ho¸, h¹n ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸ ®îc quyÕt ®Þnh theo
mÆt hµng, theo tõng quèc gia, theo tõng thêi gian nhÊt ®Þnh.
Nh÷ng quy ®Þnh vÒ tiªu chuÈn kü thuËt : Nã bao gåm quy ®Þnh vÖ sinh,
®o lêng, an toµn lao ®éng, bao b× ®ãng gãi, ®¨c biÖt lµ quy ®Þnh vÒ vÖ sinh
an toµn thùc phÈm, vÖ sinh phßng dÞch ®èi víi thùc vËt t¬i sèng, tiªu chuÈn
vµ b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i vµ c¸c m¸y mãc, d©y truyÒn thiÕt bÞ céng
nghÖ.
Trî cÊp xuÊt khÈu : ChÝnh phñ cã thÓ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p tù cÊp trùc
tiÕp hoÆc cho vay víi l·i xuÊt thÊp ®èi víi c¸c nhµ xuÊt khÈu trong níc, bªn
c¹nh ®ã chÝnh phñ cßn cã thÓ thùc hiÖn mét kho¶n cho vay u ®·i víi c¸c b¹n
12
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
hµng níc ngoµi ®Ó cã thÓ cã c¸c ®iÒu kiÖn mua c¸c s¶n phÈm do níc m×nh s¶n
xuÊt ra vµ ®Ó xuÊt khÈu ra bªn ngoµi.
Víi môc ®Ých thóc ®Èy xuÊt khÈu, më réng hîp t¸c kinh doanh víi
níc ngoµi, chÝnh phñ ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch nh “ Nhµ níc khuyÕn
khÝch vµ cã chÝnh s¸ch hç trî ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn vµ më
réng thÞ trêng míi, xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng mµ nhµ níc khuyÕn khÝch
xuÊt khÈu”
§iÒu 9 ch¬ng 4 nghÞ ®Þnh 36 CP ngµy 19/4/1994 vÒ qu¶n lý Nhµ Níc ®èi
víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu, chÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng cña chÝnh phñ trong tõng giai
®o¹n kh¸c nhau thêng cã sù kh¸c biÖt, v× vËy khi thùc hiÖn ho¹t ®éng xuÊt khÈu
doanh nghiÖp ph¶i theo s¸t chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ.
2. §iÒu kiÖn tù nhiªn
§iÒu kiÖn tù nhiªn bao gåm : vÞ trÝ ®Þa lý, khÝ hËu … còng t¸c ®éng ®Õn
ho¹t ®éng xuÊt khÈu, ®Æc biÖt víi nh÷ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu sö dông tµi
nguyªn thiªn nhiªn lµm nguyªn liÖu chÝnh nh hµng thñ c«ng mü nghÖ :
XuÊt khÈu ®å gèm chÞu ¶nh hëng cña thêi tiÕt, ma ¶nh hëng ®Õn nung
gèm vµ vËn chuyÓn gèm v v …
3. T¸c ®éng cña tû gi¸ hèi ®o¸i víi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu
Tû gi¸ hèi ®o¸i, th«ng qua viÖc ph¶n ¸nh t¬ng quan gi¸ trÞ cña ®ång tiÒn
c¸c níc kh¸c nhau mµ tû gi¸ hèi ®o¸i cã ®îc vai trß nhÊt ®Þnh ®èi víi qu¸
tr×nh ngang gi¸ vµ cïng mét lo¹t c¸c nh©n tè kh¸c nã t¸c ®éng tíi t¬ng quan gi¸
c¶ xuÊt khÈu víi nhËp khÈu, tíi kh¶ n¨ng nhËp khÈu cña c¸c c«ng ty.
Trong trêng hîp tû gi¸ hèi ®o¸i gi¶m xuèng, cã nghÜa lµ ®ång b¶n tÖ cã
gi¸ trÞ thÊp h¬n so víi ®ång ngo¹i tÖ, nÕu nh kh«ng cã c¸c yÕu tè kh¸c ¶nh
hëng th× nã sÏ t¸c ®éng tíi xuÊt khÈu.
Trong trêng hîp tû gi¸ hèi ®o¸i t¨ng lªn cã nghÜa lµ ®ång b¶n tÖ cã gi¸ trÞ
t¨ng lªn so víi ®ång ngo¹i tÖ, nÕu nh kh«ng cã c¸c nh©n tè ¶nh hëng th× sÏ
khuyÕn khÝch nhËp khÈu v× hµng nhËp khÈu trë nªn rÎ h¬n so víi gi¸ c¶ chung
trong níc. Nhng ®ång thêi tû gi¸ t¨ng lªn sÏ g©y nhiÒu bÊt lîi cho xuÊt khÈu v×
hµng xuÊt khÈu trë nªn ®¾t, khã b¸n ra níc ngoµi.
4. ¶nh hëng cña hÖ thèng giao th«ng vËn t¶i, th«ng tin liªn l¹c
ViÖc thùc hiÖn xuÊt khÈu g¾n liÒn víi c«ng viÖc vËn chuyÓn hÖ thèng th«ng
tin liªn l¹c, nhê cã th«ng tin liªn l¹c mµ c¸c tho¶ thuËn cã thÓ tiÕn hµnh nhanh
chãng, kÞp thêi. Thùc tÕ cho thÊy r»ng ¶nh hëng cña hÖ th«ng th«ng tin cho
Fax, telex ®· ®¬n gi¶n ho¸ c«ng viÖc cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu rÊt nhiÒu, gi¶m ®i
hµng lo¹t c¸c chi phÝ, n©ng cao kÞp thêi nhanh gän vµ viÖc hiÖn ®¹i ho¸ c¸c
13
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn, bèc dì, b¶o qu¶n gãp phÇn ®em qu¸ tr×nh thùc hiÖn
xuÊt khÈu ®îc nhanh chãng vµ an toµn.
Níc ta cã vÞ trÝ thuËn lîi vÒ giao th«ng lµ trung t©m vËn hµnh ®êng biÓn
trong khu vùc §«ng Nam ¸, rÊt thuËn tiÖn cho ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng, tuy nhiªn
ph¬ng tiÖn ®êng x¸, c¬ së vËt chÊt cßn rÊt l¹c hËu. Kh¾c phôc, ®æi míi hÖ
thèng giao th«ng vËn t¶i ®ang lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch ®îc ®Æt ra.
5. ¶nh hëng cña hÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng
HÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng gióp cho viÖc qu¶n lý, cung cÊp vèn, ®¶m
tr¸ch viÖc thanh to¸n mét c¸ch thuËn tiÖn, nhanh chãng, chÝnh x¸c vµ an toµn
cho doanh nghiÖp ®iÒu nµy rÊt quan träng ®èi víi doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong
lÜnh vùc xuÊt khÈu. HiÖn nay, hÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng ®· ph¸t triÓn hÕt søc
lín m¹nh, can thiÖp ®Õn tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ, lµm cho ho¹t
®éng xuÊt khÈu hÕt søc thuËn lîi.
6. M«i trêng kinh doanh cña doanh nghiÖp
M«i trêng kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ tËp lîp nh÷ng ®iÒu kiÖn, nh÷ng
yÕu tè bªn trong hoÆc bªn ngoµi ¶nh hëng trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp ®Õn ho¹t ®éng
kinh doanh cña doanh nghiÖp.
C¸c yÕu tè thuéc m«i trêng kinh doanh lµ c¸c yÕu tè kh¸ch quan mµ
doanh nghiÖp kh«ng thÓ kiÓm so¸t ®îc. Nghiªn cøu c¸c yÕu tè nµy kh«ng nh»m
®Ó ®iÒu khiÓn nã theo ý muèn cña doanh nghiÖp mµ nh»m t¹o ra kh¶ n¨ng thÝch
øng mét c¸ch tèt nhÊt víi xu híng vËn ®éng cña nã.
Mçi mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ trêng ®Òu cã mét
m«i trêng kinh doanh nhÊt ®Þnh. M«i trêng kinh doanh t¸c ®éng liªn tôc
®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp theo nh÷ng xu híng kh¸c nhau võa t¹o ra
c¬ héi, võa h¹n chÕ kh¶ n¨ng thùc hiÖn môc tiªu kinh doanh cña doanh
nghiÖp. ¶nh hëng cña m«i trêng kinh doanh cã thÓ ë c¸c tÇng ( thø bËc)
kh¸c nhau vÜ m«/vi m«, m¹nh/yÕu, trùc tiÕp/gi¸m tiÕp … Nhng vÒ mÆt
nguyªn t¾c cÇn ph¶n ¸nh ®îc sù t¸c ®éng cña nã trong chiÕn lîc kinh
doanh cña doanh nghiÖp. Sù æn ®Þnh hay bÊt æn vÒ chÝnh trÞ x· héi … lµ
nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng lín ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp, hÖ
thèng chÝnh trÞ vµ c¸c quan ®iÓm chÝnh trÞ x· héi suy cho cïng t¸c ®éng trùc
tiÕp tíi ph¹m vi lÜnh vùc, mÆt hµng … cña ®èi t¸c kinh doanh. Trong nh÷ng
n¨m cña thËp kû 90 t×nh h×nh chÝnh trÞ x· héi cña nhiÒu quèc gia trªn thÕ
giíi ®· cã nhiÒu biÕn ®éng lín theo chiÒu híng bÊt lîi ®èi víi quan hÖ song
ph¬ng vµ ®a ph¬ng víi c¸c quèc gia vµ c«ng ty trªn thÕ giíi, chØ trªn c¬ së
n¾m v÷ng c¸c nh©n tè cña m«i trêng kinh doanh, doanh nghiÖp míi ®Ò ra
14
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
môc tiªu vµ chiÕn lîc kinh doanh ®óng ®¾n. Trong chiÕn lîc vµ kÕ ho¹ch
kinh doanh ®Òu ph¶i x¸c ®Þnh ®èi t¸c vµ nh÷ng lùc lîng nµo ¶nh hëng ®Õn
ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.
iii. Néi dung cña c«ng t¸c xuÊt khÈu
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng rÊt phøc t¹p vµ rñi ro cao, nã ®ßi
hái ph¶i tu©n thñ luËt quèc tÕ, ®ång thêi b¶o ®¶m quyÓn lîi quèc gia vµ ®¶m b¶o
uy tÝn kinh doanh cña ®¬n vÞ. Trong qóa tr×nh xuÊt khÈu ph¶i cè g¾ng tiÕt kiÖm
chi phÝ lu th«ng, n©ng cao tÝnh doanh lîi vµ hiÖu qu¶ cña toµn bé nghiÖp vô
giao dÞch. Do vËy ho¹t ®éng xuÊt khÈu thµnh c«ng vµ cã hiÖu qu¶ cÇn thùc hiÖn
c¸c bíc sau :
1. LËp ph¬ng ¸n kinh doanh
Néi dông cña c«ng viÖc nµy lµ trªn c¬ së kh¶ n¨ng vµ c¸c nguån vèn chñ
doanh nghiÖp, doanh nghiÖp x¸c ®Þnh cho m×nh hµng lo¹t c¸c vÊn ®Ò nh :
LËp ph¬ng ¸n s¶n xuÊt vµ x¸c ®Þnh c¸c nguån hµng tiÒm n¨ng
Lùa chän c¸c b¹n hµng : ViÖc lùa chän tu©n thñ nguyªn t¸c hai bªn cïng
cã lîi, th«ng thêng khi lùa chän doanh nghiÖp thêng lu t©m ®Õn kh¸ch hµng
truyÒn thèng. Sau ®ã lµ b¹n hµng mµ c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong níc ®· quen,
kh¸ch hµng tiÒm n¨ng còng lµ c¨n cø ®Ó xem xÐt lùa chän.
Lùa chän c¸c ph¬ng thøc giao dÞch : Mçi ph¬ng thøc giao dÞch cã ®Æc
®iÓm riªng, kü thuËt tiÕn hµnh riªng, nhîc ®iÓm nhÊt ®Þnh, song doanh nghiÖp
ph¶i lùa chän ph¬ng thøc giao dÞch nµo phï hîp víi yªu cµu cña thÞ trêng, víi
kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp.
Lùa chän ®iÒu kiÖn c¬ së giao dÞch
Lùa chän ph¬ng thøc thanh to¸n
C¸c ph¬ng tiÖn lu th«ng tÝn dông ( hèi phiÕu, kú phiÕu, sÐc …) ®îc dïng lµm
ph¬ng tiÖn thanh to¸n quèc tÕ h×nh thµnh trªn c¬ së cña sù ph¸t triÓn tÝn dông th¬ng
nghiÖp vµ tÝn dông ng©n hµng cã vai trß quan träng trong thanh to¸n quèc tÕ.
2. Tæ chøc ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ trêng
Nghiªn cøu thÞ trêng trong kinh doanh th¬ng m¹i quèc tÕ lµ mét lo¹t c¸c
thñ tôc vµ kü thuËt ®îc ®a ra ®Ó gióp c¸c nhµ kinh doanh th¬ng m¹i cã ®Çy
®ñ th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó tõ ®ã ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c vÒ Marketing
bëi vËy nghiªn cøu thÞ trêng gióp c¸c nhµ kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ cao trong
c«ng t¸c kinh doanh th¬ng m¹i quèc tÕ.
15
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Nghiªn cøu thÞ trêng lµ ph¬ng ph¸p ®· ®îc tiªu chuÈn ho¸ cã hÖ thèng vµ tØ mØ
xö lý vÊn ®Ò marketting víi môc ®Ých t×m ra nh÷ng ®iÒu cÇn thiÕt, thÝch hîp ®Ó t×m thÞ
trêng cho c¸c lo¹i hµng ho¸, dÞch vô nµo ®ã trong mét kho¶ng thêi gian vµ nguån lùc h¹n
chÕ
Nghiªn cøu thÞ trêng bao gåm ba bíc sau :
-Thu nhËp c¸c th«ng tin vÒ thÞ trêng
-Xö lý c¸c th«ng tin
-Rót ra nh÷ng quyÕt ®Þnh phï hîp
§Ó lµm c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng, doanh nghiÖp thêng dïng c¸c biÖn
ph¸p sau: Nghiªn cøu t¹i bµn vµ nghiªn cøu t¹i hiÖn trêng, tuú theo thÞ trêng
vµ kinh phÝ cña m×nh mµ doanh nghiÖp t×m ra ph¬ng ph¸p nghiªn cøu thÞ trêng
cho phï hîp.
3. Tæ chøc ký kÕt hîp ®ång
Ký kÕt hîp ®ång lµ kh©u c¬ b¶n, quan träng nhÊt cña qóa tr×nh ®µm ph¸n,
nã ®¶m b¶o quyÒn lîi cho c¸c bªn vµ kh¼ng ®Þnh tÝnh kh¶ thi cña hîp ®ång b»ng
sù r»ng buéc nghÜa vô tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn mét c¸ch hîp lý.
Khi ký kÕt hîp ®ång kinh doanh th¬ng m¹i quèc tÕ, doanh nghiÖp cÇn chó
ý c¸c ®iÒu kho¶n sau ®©y.
a. §iÒu kho¶n tªn hµng :
Lµ ®iÒu kho¶n quan träng cña mäi ®¬n chµo hµng th hái hµng, hîp ®ång
hoÆc N§T. Nãi lªn chÝnh x¸c ®èi tîng mua b¸n trao ®æi. Cã nh÷ng c¸ch sau
®©y ®Ó diÔn ®¹t ®iÒu kho¶n tªn hµng :
-Tªn th¬ng m¹i : Tªn th«ng thêng vµ tªn khoa häc cña nã
-Tªn hµng ho¸ : Tªn ®Þa ph¬ng s¶n xuÊt ra hµng ho¸ ®ã
-Tªn hµng ho¸ : Tªn h·ng s¶n xuÊt ra hµng ho¸ ®ã
-Tªn hµng ho¸ : Tªn nh·n hiÖu hµng ho¸
-Tªn hµng ho¸ : Tªn quy c¸c chÝnh cña hµng ho¸
-Tªn hµng ho¸ : Tªn c«ng dông cña hµng ho¸
-Tªn hµng ho¸ : M· sè cña hµng ho¸ ®ã trong danh môc hµng ho¸ ..
b. §iÒu kiÖn phÈm chÊt :
PhÈm chÊt hµng ho¸ lµ tæng hîp c¸c chØ tiªu vÒ tÝnh n¨ng ( ho¸, c¬, lý, tÝnh)
quy c¸ch, c«ng suÊt, hiÖu suÊt, thÈm mÜ, ®Ó ph©n biÖt gi÷a hµng ho¸ nµy víi hµng
16
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
ho¸ kh¸c. Khi ®¸nh gi¸ phÈm chÊt hµng ho¸ cÇn c¨n cø vµo tiªu chuÈn quèc tÕ,
tËp qu¸n c¸c níc hoÆc tiªu chuÈn c¸c bªn, ®ång thêi thèng nhÊt c¸ch gi¶i thÝch
vµ ghi râ trong hîp ®ång. Cã mét sè c¸ch x¸c ®Þnh ®îc phÈm chÊt nh sau
-Dùa vµo mÉu hµng
-Dùa vµo phÈm cÊp hoÆc tiªu chuÈn
-Dùa vµo quy c¸ch cña hµng ho¸
-Dùa vµo c¸c chØ tiªu ®¹i kh¸i quen dung
-Dùa vµo hµm lîng thµnh phÈm thu ®îc tõ hµng ho¸ ®ã.
-Dùa vµo hiÖn tr¹ng hµng ho¸
-Dùa vµo sù xem hµng tríc
-Dùa vµo dung träng hµng ho¸
-Dùa vµo tµi liÖu kü thuËt
-Dùa vµo nh·n hiÖu hµng ho¸
-Dùa vµo m« t¶ hµng ho¸
c. §iÒu kiÖn sè lîng :
Nh»m nãi lªn “lîng” cña hµng ho¸ ®îc giao dÞch, ®iÒu kho¶n nµy bao
gåm c¸c vÊn ®Ò vÒ ®¬n vÞ tÝnh sè lîng ( hoÆc träng lîng) cña hµng ho¸,
ph¬ng ph¸p quy ®Þnh sè lîng vµ ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh träng lîng
Trong khi mua b¸n hµng ho¸, ngêi ta thêng dïng mét sè ph¬ng ph¸p
sau:
-Träng lîng c¶ b× : §ã lµ träng lîng cña hµng ho¸ cïng víi träng
lîng cña c¸c lo¹i bao b× hµng ®ã ( VD : mét sè mÆt hµng giÊy lµm b¸o, c¸c
lo¹i ®Ëu tËp …)
-Träng lîng tÞnh ( TLT) : ®ã lµ träng lîng thùc tiÕ cña b¶n th©n hµng
ho¸
TLT = Träng lîng c¶ b× - Träng lîng cña vËt liÖu bao b×
-Träng lîng th¬ng m¹i : Lµ träng lîng cña hµng ho¸ cã ®é Èm tiªu
chuÈn.
100 + WTC
GTM = GTT x ------------------
100 + WTT
17
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Trong ®ã GTM : Träng lîng th¬ng m¹i
GTT : Träng lîng thùc tÕ
WTC : §é Èm tiªu chuÈn cña hµng ho¸
WTT : §é Èm thùc tÕ cña hµng ho¸
Träng lîng th¬ng m¹i : §îc ¸p dông trong bu«n b¸n nh÷ng mÆt
hµng dÔ hót Èm cã ®é Èm kh«ng æn ®Þnh vµ cã gi¸ trÞ kinh tÕ t¬ng ®èi cao : t¬
t»m, l«ng cõu, b«ng, len …
-Träng lîng lý thuyÕt : Ngêi ta c¨n cø vµo thÓ tÝch khèi lîng riªng
víi sè lîng hµng ®Ó tÝnh to¸n träng lîng hµng hoÆc c¨n cø vµo thiÕt kÕ cña nã,
thÝch hîp víi nh÷ng mÆt hµng cã quy c¸ch vµ kÝch thíc cè ®Þnh nh : ThÐp tÊm,
thÐp ch÷ U, thÐp ch÷ I. T«n l¸ …
g . §iÒu kiÖn thanh to¸n tr¶ tiÒn :
C¸c bªn quy ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò vÒ ®ång tiÒn thanh to¸n, thêi h¹n tr¶
tiÒn, ph¬ng thøc tr¶ tiÒn vµ c¸c ®iÒu kiªn b¶o ®¶m hèi ®o¸i.
h . §iÒu kiÖn khiÕu n¹i : d. §iÒu kiÖn bao b× :
Trong ®iÒu kho¶n vÒ bao v×, c¸c bªn giao dÞch thêng ph¶i tho¶ thuËn víi
nhau vÒ c¸c vÊn ®Ò nh : ChÊt lîng cña bao b×, ph¬ng thøc cung cÊp bao b× vµ
ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ bao b×.
NÕu bªn b¸n chÞu tr¸ch nhiÖm cung cÊp bao b×, sau ®ã kh«ng thu håi, th×
hai bªn giao dÞch thêng ph¶i tho¶ thuËn víi nhau viÖc x¸c ®Þnh gi¸ bao b×, cã
mét sè trêng hîp tÝnh gi¸ bao b×.
-Gi¸ c¶ bao b× ®îc tÝnh vµo gi¸ c¶ hµng ho¸, kh«ng tÝnh riªng
-Gi¸ c¶ cña bao b× do bªn mua tr¶ riªng
-Gi¸ c¶ cña bao b× ®îc tÝnh nh gi¸ c¶ cña hµng ho¸
e. §iÒu kiÖn gi¸ c¶ :
Lµ ®iÒu kiÖn rÊt quan träng nã bao gåm nh÷ng vÊn ®Ò : §ång tiÒn tÝnh gi¸,
møc gi¸, ph¬ng ph¸p quy ®Þnh gi¸, ph¬ng ph¸p x¾c ®Þnh møc gi¸, c¬ së cña
gi¸ c¶ vµ viÖc gi¶m gi¸.
- §ång tiÒn tÝnh gi¸ ; gi¸ c¶ trong bu«n b¸n quèc tÕ cã thÓ ®îc thùc hiÖn
b»ng ®ång tiÒn cña níc xuÊt khÈu, níc nhËp khÈu hoÆc cña mét níc thø ba
nhng ph¶i lµ ®ång tiÒn Ên ®Þnh vµ tù do chuyÓn ®æi ®îc.
18
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
- Møc gi¸ nªu ra lµ møc gi¸ quèc tÕ : ViÖc xuÊt khÈu thÊp h¬n gi¸ quèc tÕ
vµ nhËp khÈu cao h¬n gi¸ quèc tÕ lµm tæn h¹i ®Õn tµi s¶n quèc gia, tuú tõng ®iÒu
kiÖn mµ doanh nghiÖp tho¶ thuËn ph¬ng ph¸p quy ®Þnh gi¸ cè ®Þnh , gi¸ quy
®Þnh sau, gi¸ linh ho¹t, gi¸ ®i ®éng.
- Gi¸ di ®éng : lµ gi¸ c¶ ®îc tÝnh toµn døt kho¸t vµo lóc thùc hiÖn hîp
®ång trªn c¬ së gi¸ c¶ quy ®Þnh ban ®Çu.
b1 c1
P1 = P0 ( A + B ---- + C --- )
b0 c0
Trong ®ã P1 : Lµ gi¸ cuèi cïng ®Ó thanh to¸n
P0 : Lµ gi¸ c¬ së ®îc quy ®inh khi ký kÕt hîp ®ång
A, B, C : thÓ hiÖn c¬ cÊu gi¸ c¶ b»ng møc % cña c¸c yÕu tè mµ
tæng sè lµ 1
A : Lµ tû träng cña chi phÝ cè ®Þnh
B : Lµ tû träng cña c¸c chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu
C : Lµ tû träng c¸c chi phÝ vÒ nh©n c«ng
b1 : Lµ gi¸ nguyªn vËt liÖu ë thêi ®iÓm x¸c ®Þnh gi¸ cuèi
cïng
b0 : Lµ gi¸ nguyªn vËt liÖu ë thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång
c1 : Lµ tiÒn l¬ng hoÆc chØ sè tiÒn l¬ng ë thêi ®iÓm x¸c ®Þnh
gi¸ cuèi
c0 : Lµ tiÒn l¬ng h¹c chØ sè tiÒn l¬ng ë thêi ®iÓm ký kÕt
hîp ®ång
- §iÒu kiÖn c¬ së giao hµng cã liªn quan tíi gi¸ c¶ v× ®iÒu kiÖn giao
hµng ®· bao hµm c¸c tr¸ch nhiÖm vµ chi phÝ mµ ngêi b¸n ph¶i chÞu trong
viÖc giao hµng : VËn chuyÓn bèc dì, mua b¶o hiÓm, chi phÝ lu kho, lµm
thñ tôc h¶i quan …
- Gi¶m gi¸ : lµ mét trong kü thuËt xóc tiÕn quan träng cã hiÖu qu¶ nhÊt
®èi víi kh¸ch hµng cã nhiÒu h×nh thøc gi¶m gÝa :
- Gi¶m gi¸ do tr¶ tiÒn sím
- Gi¶m gi¸ thêi vô
19
nguon tai.lieu . vn
