1. Trang Chủ
  2. Quản trị kinh doanh
  3. Đề tài: “Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của Công ty Tư vấn đầu tư và Thương mại”

Đề tài: “Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của Công ty Tư vấn đầu tư và Thương mại”

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: “một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của công ty tư vấn đầu tư và thương mại”', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Truêng §¹I häc th­¬ng m¹i Khoa qu¶n trÞ doanh nghiÖp LuËn v¨n tèt nghiÖp ®Ò tµI: Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn T¹i c«ng ty T­ vÊn ®Çu t­ vµ th­¬ng m¹

Thể loại Tài liệu miễn phí Quản trị kinh doanh

Số trang 71

Ngày tạo 8/30/2018 12:40:07 AM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước 0.37 M

Tên tệp

Tải Đề tài: “Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả s... (.pdf)

Xem mẫu

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Truêng §¹I häc th­¬ng m¹i Khoa qu¶n trÞ doanh nghiÖp LuËn v¨n tèt nghiÖp ®Ò tµI: Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn T¹i c«ng ty T­ vÊn ®Çu t­ vµ th­¬ng m¹i Gi¸o viªn h­íng dÉn: Sinh viªn thùc hiÖn: ChuthÞ thuû NguyÔn hoµng Minh Líp: K34A2 µ néi 6- 2002
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi nãi ®Çu Tõ sau ®¹i héi lÇn thø VI cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam nÒn kinh tÕ n­íc ta tõng b­íc chuyÓn ®æi tõ nÒn kinh tÕ tËp trung, quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt vÜ m« cña Nhµ n­íc, mét nÒn kinh tÕ h­íng ngo¹i. Tõ ®ã mäi ho¹t ®éng kinh tÕ, tµi chÝnh tÝn dông, tiÒn tÖ trong n­íc ®Òu chÞu sù t¸c ®éng cña nh÷ng biÕn ®éng kinh tÕ th­¬ng m¹i, tiÒn tÖ tÝn dông trªn thÕ giíi vµ trong khu vùc. Trong bèi c¶nh chung cña ®Êt n­íc th× b¶n th©n mçi ®¬n vÞ, tæ chøc kinh tÕ hay doanh nghiÖp còng chÞu t¸c ®éng ¶nh h­ëng theo. C¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i ®øng v÷ng vµ ngµy cµng ph¸t triÓn, ®ßi hái ph¶i cã tiÒm lùc m¹nh mÏ vÒ mÆt tµi chÝnh ®Ó cã ®iÒu kiÖn c¹nh tranh vµ tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶. MÆt kh¸c, theo ®µ ph¸t triÓn cña kinh tÕ, c¸c quan hÖ kinh tÕ tµi chÝnh ngµy cµng më réng vµ ®a d¹ng. V× vËy vÊn ®Ò ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp lµ ph¶i cã mét l­îng vèn nhÊt ®Þnh ®ång thêi tiÕn hµnh ph©n phèi, qu¶n lý vµ sö dông nguån vèn mét c¸ch hîp lý, cã hiÖu qu¶ cao nhÊt. Qu¶n lý vµ sö dông vèn sao cho cã hiÖu qu¶ lµ mét néi dung quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh cña mçi doanh nghiÖp. Nã gióp cho c¸c doanh nghiÖp n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, t¹o ®iÒu kiÖn cho t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp lu«n ë tr¹ng th¸i æn ®Þnh vµ lµnh m¹nh. §©y còng lµ mét vÊn ®Ò lu«n thu hót sù quan t©m cña c¸c nhµ ®Çu t­, l·nh ®¹o doanh nghiÖp vµ nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c kÕ to¸n tµi chÝnh. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ ®ã, em ®· m¹nh d¹n chän ®Ò tµi: “Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty T­ vÊn ®Çu t­ vµ Th­¬ng m¹i” lµm ®Ò tµi nghiªn cøu cho luËn v¨n tèt nghiÖp cña m×nh. Môc ®Ých nghiªn cøu: Trªn c¬ së lµm râ nh÷ng nÐt ®Æc thï trong ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty T­ vÊn ®Çu t­ vµ Th­¬ng m¹i, ®¸nh gi¸ ®óng thùc tr¹ng hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty thêi gian qua tõ ®ã nªu ra mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty T­ vÊn ®Çu t­ vµ Th­¬ng m¹i trùc thuéc Tæng c«ng ty c«ng nghiÖp tµu thuû ViÖt Nam trong thêi gian tíi. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu: §èi t­îng nghiªn cøu cña ®Ò tµ : lµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty T­ vÊn ®Çu t­ vµ Th­¬ng m¹i trùc thuéc Tæng c«ng ty c«ng nghiÖp tµu thuû ViÖt Nam. Ph¹m vi nghiªn cøu: Kh¶o s¸t thùc tÕ hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ë C«ng ty T­ vÊn ®Çu t­ vµ Th­¬ng m¹i tõ n¨m 1999 - 2001. C¸c ph©n tÝch cña luËn v¨n ®­a ra trªn c¬ së tæng hîp c¸c tµi liÖu, c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cña C«ng ty T­ vÊn ®Çu t­ vµ Th­¬ng m¹i. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu: Qu¸n triÖt ph­¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng víi quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ, sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch hiÖu qu¶, ph©n tÝch tµi chÝnh, ph©n tÝch thèng kª, ph©n tÝch so s¸nh trong nghiªn cøu. Võa dùa trªn nh÷ng lý thuyÕt c¬ b¶n võa dùa trªn hoµn c¶nh cô thÓ cña qóa tr×nh kinh doanh t¹i ®¬n vÞ thùc tËp còng nh­ nh÷ng t¸c ®éng cña m«i tr­êng kinh doanh trong vµ ngoµi C«ng ty. Nh÷ng ®ãng gãp cña luËn v¨n : - HÖ thèng ho¸ nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn. - Ph©n tÝch thùc tr¹ng hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty T­ vÊn ®Çu t­ vµ Th­¬ng m¹i trªn mét sè chØ tiªu tæng hîp chñ yÕu. - Trªn c¬ së hÖ thèng ho¸ nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ ph©n tÝch thùc tr¹ng hiÖu qu¶ kinh doanh, luËn v¨n ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty T­ vÊn ®Çu t­ vµ Th­¬ng m¹i. KÕt cÊu cña luËn v¨n: Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn vµ danh môc tµi liÖu tham kh¶o, luËn v¨n gåm 3 phÇn: - PhÇn 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp. - PhÇn 2: Thùc tr¹ng hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty T­ vÊn ®Çu t­ vµ Th­¬ng m¹i. - PhÇn 3: Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶sö dông vèn cña C«ng ty T­ vÊn ®Çu t­ vµ Th­¬ng m¹i. MÆc dï cã rÊt nhiÒu cè g¾ng song do nh÷ng h¹n chÕ vÒ kiÕn thøc vµ thêi gian nghiªn cøu cßn h¹n hÑp nªn luËn v¨n nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp vµ chØ b¶o thªm cña c¸c thÇy c«. 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ch­¬ng I Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn I/ Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i vèn. 1. Kh¸i niÖm vÒ vèn Do vai trß quan träng cña vèn trong sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn mét doanh nghiÖp nãi riªng vµ cña mét nÒn kinh tÕ nãi chung, tõ tr­íc tíi nay, kh«ng chØ cã c¸c chñ doanh nghiÖp, nh÷ng nhµ qu¶n lý quan t©m, tr¨n trë vÒ nguån huy ®éng vµ c¸ch thøc sö dông vèn mµ ngay c¶ c¸c nhµ kinh tÕ, nhµ lý luËn ®· tèn kh«ng Ýt giÊy mùc vµ t©m trÝ ®Ó ®­a ra mét ®Þnh nghÜa, mét nghiªn cøu hoµn chØnh nhÊt vÒ vèn cña doanh nghiÖp. D­íi gi¸c ®é c¸c yÕu tè s¶n xuÊt, Mark ®· kh¸i qu¸t ho¸ vèn thµnh ph¹m trï c¬ b¶n. Theo Mark, t­ b¶n lµ gi¸ trÞ ®em l¹i gi¸ trÞ thÆng d­, lµ mét ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §Þnh nghÜa cña Mark cã tÇm kh¸i qu¸t lín. Tuy nhiªn, do h¹n chÕ cña tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ lóc bÊy giê, Mark quan niÖm chØ cã khu vùc s¶n xuÊt vËt chÊt míi t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d­. Paul. A. Sammelson, nhµ kinh tÕ häc theo tr­êng ph¸i “t©n cæ ®iÓn” ®· thõa kÕ quan niÖm vÒ c¸c yÕu tè s¶n xuÊt cña tr­êng ph¸i cæ ®iÓn vµ ph©n chia c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra thµnh ba lo¹i chñ yÕu lµ: ®Êt ®ai, lao ®éng vµ vèn. Theo «ng, vèn lµ c¸c hµng ho¸ ®­îc s¶n xuÊt ra ®Ó phôc vô cho mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt míi, lµ ®Çu vµo cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña mét doanh nghiÖp: ®ã cã thÓ lµ c¸c m¸y mãc, trang thiÕt bÞ, vËt t­, ®Êt ®ai, gi¸ trÞ nhµ x­ëng... Trong quan niÖm vÒ vèn cña m×nh, Sammelson kh«ng ®Ò cËp tíi c¸c tµi s¶n tµi chÝnh, nh÷ng giÊy tê cã gi¸ trÞ ®em l¹i lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. Trong cuèn kinh tÕ häc cña D. Begg, t¸c gi¶ ®· ®­a ra hai ®Þnh nghÜa vèn hiÖn vËt vµ vèn tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Vèn hiÖn vËt lµ dù tr÷ c¸c hµng ho¸ ®· s¶n 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. xuÊt ra ®Ó s¶n xuÊt c¸c hµng ho¸ kh¸c; vèn tµi chÝnh lµ tiÒn vµ c¸c giÊy tê cã gi¸ cña doanh nghiÖp. Nh­ vËy, D. Begg ®· bæ sung vèn tµi chÝnh vµo ®Þnh nghÜa vèn cña Sammelson. Trong hai ®Þnh nghÜa trªn, c¸c t¸c gi¶ ®· thèng nhÊt nhau ë ®iÓm chung c¬ b¶n: vèn lµ mét ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn, trong c¸ch ®Þnh nghÜa cña m×nh, c¸c t¸c gi¶ ®· ®Òu thèng nhÊt vèn víi tµi s¶n cña doanh nghiÖp. Thùc chÊt, vèn lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn, lµ gi¸ trÞ cña tµi s¶n mµ doanh nghiÖp ®ang n¾m gi÷. Vèn vµ tµi s¶n lµ hai mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ cña m«t bé phËn nguån lùc mµ doanh nghiÖp huy ®éng vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Vèn biÓu hiÖn mÆt gi¸ trÞ, nghÜa lµ vèn ph¶i ®¹i diÖn cho mét lo¹i gi¸ trÞ hµng ho¸, dÞch vô nhÊt ®Þnh, mét lo¹i gi¸ trÞ tµi s¶n nhÊt ®Þnh. Nã lµ kÕt tinh cña gi¸ trÞ chø kh«ng ph¶i lµ ®ång tiÒn in ra mét c¸ch v« ý thøc råi bá vµo ®Çu t­. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, vèn lµ mét lo¹i hµng ho¸. Nã gièng c¸c hµng ho¸ kh¸c ë chç cã chñ së h÷u nhÊt ®Þnh. Song nã cã ®iÓm kh¸c v× ng­êi së h÷u cã thÓ b¸n quyÒn sö dông vèn trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Gi¸ cña vèn (hay cßn gäi lµ l·i suÊt) lµ c¸i gi¸ ph¶i tr¶ vÒ quyÒn sö dông vèn. ChÝnh nhê sù t¸ch dêi vÒ quyÒn së h÷u vµ quyÒn sö dông vèn nªn vèn cã thÓ l­u chuyÓn trong ®Çu t­ kinh doanh vµ sinh lêi. D­íi gãc ®é cña doanh nghiÖp, vèn lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt c¬ b¶n, kÕt hîp víi søc lao ®éng vµ c¸c yÕu tè kh¸c lµm ®Çu vµo cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Sù tham gia cña vèn kh«ng chØ bã hÑp trong mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt riªng biÖt, chia c¾t, mµ trong toµn bé c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt liªn tôc, suèt trong thêi gian tån t¹i cña doanh nghiÖp, tõ khi b¾t ®Çu qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Çu tiªn cho tíi chu kú s¶n xuÊt cuèi cïng. Tãm l¹i, vèn lµ mét ph¹m trï ®­îc xem xÐt, ®¸nh gi¸ theo nhiÒu quan niÖm, víi nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau. Do ®ã, khã cã thÓ ®­a ra mét ®Þnh nghÜa vÒ vèn tho¶ m·n tÊt c¶ c¸c yªu cÇu, c¸c quan niÖm ®a d¹ng. Song hiÓu mét c¸ch kh¸i qu¸t, ta cã thÓ coi: 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Vèn kinh doanh lµ toµn bé nh÷ng gi¸ trÞ øng ra ban ®Çu hay c¸c gi¸ trÞ tÝch luü ®­îc cho c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt tiÕp theo cña doanh nghiÖp. 2. Vai trß cña vèn Vèn lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®Ó thµnh lËp mét doanh nghiÖp vµ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó doanh nghiÖp ®­îc phÐp thµnh lËp, bao giê chñ doanh nghiÖp còng ph¶i ®Çu t­ mét sè vèn nhÊt ®Þnh kh«ng nhá h¬n møc vèn ph¸p ®Þnh, lµ møc vèn tèi thiÓu mµ ph¸p luËt qui ®Þnh ®èi víi mçi nghµnh nghÒ. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, vèn ®ãng vai trß ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®­îc tiÕn hµnh thuËn lîi theo môc ®Ých ®· ®Þnh. Nã lµ mét trong bèn yÕu tè ®Çu vµo c¬ b¶n cña s¶n xuÊt. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc ®¶m khi héi ®ñ c¸c yÕu tè: vèn, lao ®éng, tµi nguyªn vµ kü thuËt c«ng nghÖ. Nh­ng xÐt cho cïng th× ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn vµ quyÕt ®Þnh lµ vèn. Khi cã vèn, doanh nghiÖp cã thÓ sö dông ®Ó thuª lao ®éng, mua tµi nguyªn vµ c«ng nghÖ. V× thÕ, vèn ®­îc coi lµ yÕu tè quan träng hµng ®Çu, lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt, t¸i s¶n xuÊt vµ më réng s¶n xuÊt kinh doanh. Vai trß cña vèn chØ cã thÓ ®­îc ph¸t huy trªn c¬ së thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng tµi chÝnh, thùc hiÖn yªu cÇu cña c¬ quan h¹ch to¸n kinh doanh. §iÒu ®ã nghÜa lµ thùc hµnh tiÕt kiÖm, hiÖu qu¶. Trªn c¬ së tù chñ vÒ tµi chÝnh, doanh nghiÖp ph¶i sö dông hîp lý, ®óng møc ®ång vèn bá ra, ph¶i lµm sao víi sè vèn nhÊt ®Þnh cã thÓ thùc hiÖn ®­îc nhiÒu viÖc nhÊt. §Ó kh¼ng ®Þnh vai trß cña vèn, Mark ®· nãi: “t­ b¶n ®øng vÞ trÝ hµng ®Çu v× t­ b¶n lµ t­¬ng lai” (trÝch tõ tµi liÖu: “TÝch tô vµ tËp trung vèn trong n­íc – NXB Thèng kª 1997”). 3. Ph©n lo¹i vèn trong doanh nghiÖp Vèn trong doanh nghiÖp th­êng ®­îc chia thµnh nhiÒu phÇn kh¸c nhau theo tõng c¸ch chia kh¸c nhau tuú thuéc vµo môc ®Ých, thêi h¹n, vµ tÝnh chÊt sö dông vèn mµ ng­êi ta ph©n chia thµnh c¸c lo¹i kh¸c nhau: 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 3.1. XÐt vÒ vai trß vµ tÝnh chÊt lu©n chuyÓn vèn khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cã thÓ ph©n thµnh hai lo¹i: Vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng 3.1.1. Vèn cè ®Þnh Vèn cè ®Þnh cña mét doanh nghiÖp lµ mét bé phËn cña vèn ®Çu t­ øng tr­íc vÒ tµi s¶n cè ®Þnh mµ ®Æc ®iÓm cña nã lµ lu©n chuyÓn dÇn dÇn tõng phÇn trong nhiÒu chu kú s¶n xuÊt vµ hoµn thµnh mét vßng tuÇn hoµn khi tµi s¶n cè ®Þnh hÕt thêi gian sö dông. Lµ sè vèn ®Çu t­ øng tr­íc ®Ó mua s¾m, x©y dùng c¸c tµi s¶n cè ®Þnh nªn qui m« cña vèn cè ®Þnh nhiÒu hay Ýt sÏ quyÕt ®Þnh quy m« cña tµi s¶n cè ®Þnh ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn tr×nh ®é trang thiÕt bÞ kü thuËt vµ c«ng nghÖ, n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Song ng­îc l¹i nh÷ng ®Æc ®iÓm kinh tÕ cña tµi s¶n cè ®Þnh trong qu¸ tr×nh sö dông l¹i cã ¶nh h­ëng quyÕt ®Þnh, chi phèi ®Æc ®iÓm tuÇn hoµn vµ chu chuyÓn cña vèn cè ®Þnh. Vèn cè ®Þnh tham gia vµo nhiÒu chu kú s¶n xuÊt kinh doanh v× tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp cã thêi gian lu©n chuyÓn dµi. Tuú theo h×nh th¸i biÓu hiÖn vµ kÕt hîp tÝnh chÊt ®Çu t­ th× vèn cè ®Þnh d­íi d¹ng tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp ®­îc chia lµm ba lo¹i: tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh, tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh, tµi s¶n cè ®Þnh tµi chÝnh. a. Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng cã h×nh th¸i vËt chÊt cô thÓ, thÓ hiÖn mét l­îng gi¸ trÞ ®· ®­îc ®Çu t­ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn nhiÒu chu kú kinh doanh cña doanh nghiÖp nh­ chi phÝ thµnh lËp doanh nghiÖp, chi phÝ vÒ ®Êt sö dông, chi phÝ mua b»ng s¸ng chÕ, ph¸t minh hay nh·n hiÖu th­¬ng m¹i, gi¸ trÞ lîi thÕ th­¬ng m¹i... tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh còng cã thÓ ®­îc h×nh thµnh do doanh nghiÖp ®Çu t­ hay cho thuª dµi h¹n. b. Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh lµ nh÷ng t­ liÖu lao ®éng chñ yÕu ®­îc biÓu hiÖn b»ng c¸c h×nh th¸i vËt chÊt cô thÓ nh­ nhµ x­ëng, m¸y mãc, thiÕt bÞ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, c¸c vËt kiÕn tróc..., nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh nµy cã thÓ lµ tõng ®¬n vÞ tµi s¶n cã kÕt cÊu ®éc lËp hoÆc lµ mét hÖ thèng bao gåm nhiÒu bé phËn tµi s¶n liªn 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. kÕt víi nhau ®Ó thùc hiÖn mét hay mét sè chøc n¨ng nhÊt ®Þnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh cã thÓ do doanh nghiÖp tù mua s¾m, x©y dùng hoÆc cho thuª dµi h¹n. c. Tµi s¶n cè ®Þnh tµi chÝnh lµ gi¸ trÞ c¸c kho¶n ®Çu t­ tµi chÝnh dµi h¹n víi môc ®Ých kiÕm lêi nh­ ®Çu t­ vèn vµo liªn doanh dµi h¹n, cho thuª tµi s¶n cè ®Þnh dµi h¹n... §©y lµ nh÷ng kho¶n vèn ®Çu t­ cã thêi gian thu håi dµi (lín h¬n mét n¨m hay mét chu kú kinh doanh). Vèn cè ®Þnh ®­îc lu©n chuyÓn gi¸ trÞ dÇn dÇn tõng phÇn. Khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th× tµi s¶n kh«ng bÞ thay ®æi h×nh d¸ng hiÖn vËt ban ®Çu nh­ng tÝnh n¨ng vµ c«ng suÊt bÞ gi¶m dÇn, tøc lµ nã bÞ hao mßn cïng víi sù gi¶m dÇn vÒ gi¸ trÞ sö dông cña nã còng bÞ gi¶m ®i. Vèn cè ®Þnh ®­îc t¸ch lµm hai phÇn sau: - Mét phÇn t­¬ng øng víi gi¸ trÞ hao mßn ®­îc chuyÓn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm d­íi h×nh thøc chi phÝ kh©u hao vµ ®­îc tÝch luü l¹i thµnh quü khÊu hao sau khi s¶n phÈm hµng ho¸ ®­îc tiªu thô. Quü khÊu hao nµy dïng ®Ó t¸i s¶n xuÊt tµi s¶n cè ®Þnh nh»m duy tr× n¨ng lùc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. - PhÇn cßn l¹i cña vèn cè ®Þnh ®­îc “cè ®Þnh” trong h×nh th¸i hiÖn vËt cña tµi s¶n cè ®Þnh ngµy cµng gi¶m ®i trong khi phÇn vèn lu©n chuyÓn cµng t¨ng lªn t­¬ng øng víi sù suy gi¶m dÇn gi¸ trÞ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh. KÕt thóc qu¸ tr×nh vËn ®éng ®ã còng lµ lóc tµi s¶n cè ®Þnh hÕt thêi gian sö dông vµ vèn cè ®Þnh còng hoµn thµnh mét vßng lu©n chuyÓn. Th«ng th­êng, vèn cè ®Þnh lµ bé phËn quan träng vµ chiÕm mét tû träng lín trong tæng sè vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp, ®Æc ®iÓm lu©n chuyÓn cña nã l¹i tu©n theo quy luËt riªng, do ®ã viÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn cè ®Þnh cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi hiÖu qu¶ vèn s¶n xuÊt kinh doanh. 3.1.2. Vèn l­u ®éng Vèn l­u ®éng trong doanh nghiÖp lµ sè vèn tiÒn tÖ øng tr­íc ®Ó ®Çu t­, mua s¾m tµi s¶n l­u ®éng cña doanh nghiÖp nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc tiÕn hµnh liªn tôc. 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña tµi s¶n l­u ®éng nªn ®Æc ®iÓm vËn ®éng cña vèn l­u ®éng chÞu sù chi phèi bëi nh÷ng ®Æc ®iÓm cña tµi s¶n l­u ®éng. Trong c¸c doanh nghiÖp ng­êi ta th­êng chia tµi s¶n l­u ®éng thµnh hai lo¹i: tµi s¶n l­u ®éng s¶n xuÊt vµ tµi s¶n l­u ®éng l­u th«ng. - Tµi s¶n l­u ®éng s¶n xuÊt bao gåm c¸c lo¹i nguyªn nhiªn vËt liÖu, phô tõng thay thÕ, b¸n thµnh phÈm, s¶n phÈm dë dang... ®ang trong qu¸ tr×nh dù tr÷ s¶n xuÊt hoÆc chÕ biÕn. - Tµi s¶n l­u ®éng l­u th«ng bao gåm c¸c s¶n phÈm thµnh phÈm chê tiªu thô, c¸c lo¹i vèn b»ng tiÒn, c¸c kho¶n vèn trong thanh to¸n, c¸c kho¶n chi phÝ chê kÕt chuyÓn, chi phÝ tr¶ tr­íc. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c tµi s¶n l­u ®éng s¶n xuÊt vµ tµi s¶n xuÊt l­u th«ng lu«n vËn ®éng, thay thÕ vµ chyÓn ho¸ lÉn cho nhau, ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc diÔn ra thuêng xuyªn liªn tôc. Phï hîp víi nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn cña tµi s¶n l­u ®éng, vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp còng kh«ng ngõng vËn ®éng qua c¸c giai ®o¹n cña chu kú kinh doanh. Vèn l­u ®éng chØ tham gia vµo mét chu kú s¶n xuÊt vµ kh«ng gi÷ nguyªn h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu. V× vËy gi¸ trÞ cña nã ®­îc chuyÓn dÞch toµn bé, mét lÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm: - Khëi ®Çu vßng tuÇn hoµn vèn, vèn l­u ®éng tõ h×nh th¸i tiÒn tÖ ban ®Çu chuyÓn sang h×nh th¸i vèn vËt t­ hµng ho¸ dù tr÷ vµ vèn s¶n xuÊt. KÕt thóc vßng tuÇn hoµn, sau khi s¶n phÈm ®­îc tiªu thô, vèn l­u ®éng l¹i trë vÒ h×nh th¸i tiÒn tÖ nh­ ®iÓm xuÊt ph¸t ban ®Çu cña nã. - Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp diÔn ra mét c¸ch th­êng xuyªn liªn tôc nªn cïng mét thêi ®iÓm vèn l­u ®éng tån t¹i d­íi c¸c h×nh th¸i kh¸c nhau trong lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ l­u th«ng. - C¸c giai ®o¹n vËn ®éng cña vèn ®­îc ®an xen vµo nhau, c¸c chu kú s¶n xuÊt ®­îc lÆp ®i lÆp l¹i. Sau mçi chu kú t¸i s¶n xuÊt, vèn l­u ®éng hoµn thµnh mét vßng lu©n chuyÓn. 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn ta thÊy qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng lµ bé phËn quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh cña mçi doanh nghiÖp. Trong ®ã cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®óng ®¾n nhu cÇu vèn l­u ®éng gióp cho doanh nghiÖp ®¶m b¶o vèn l­u ®éng ®Ó duy tr× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, tr¸nh t×nh tr¹ng ø ®äng vèn. Trªn c¬ së ®ã doanh nghiÖp nªn cã nh÷ng biÖn ph¸p khai th¸c vµ huy ®éng c¸c nguån tµi trî nh»m ®¸p øng nhu cÇu vèn vµ thùc hiÖn tèt c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông vèn, ®Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn vèn, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 3.2. Vèn chñ së h÷u vµ nî ph¶i tr¶ C¨n cø vµo nguån h×nh thµnh th× vèn ®­îc chia lµm hai lo¹i: Vèn chñ së h÷u vµ nî ph¶i tr¶. 3.2.1. Vèn chñ së h÷u Vèn chñ së h÷u lµ phÇn vèn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp, doanh nghiÖp cã ®Çy ®ñ c¸c quyÒn chiÕm h÷u, chi phèi vµ ®Þnh ®o¹t. Sè vèn nµy kh«ng ph¶i lµ mét kho¶n nî vµ doanh nghiÖp kh«ng ph¶i cam kÕt thanh to¸n. Tuú theo lo¹i h×nh doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau mµ vèn chñ së h÷u cã néi dung cô thÓ riªng nh­: vèn ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc, vèn do chñ doanh nghiÖp bá ra, vèn gãp cæ phÇn... Vèn chñ së h÷u ®­îc x¸c ®Þnh lµ phÇn vèn cßn l¹i trong tµi s¶n cña doanh nghiÖp sau khi trõ ®i toµn bé nî ph¶i tr¶. 3.2.2. C«ng nî ph¶i tr¶ Lµ kho¶n nî ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh kinh doanh mµ doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm ph¶i thanh to¸n cho c¸c t¸c nh©n kinh tÕ. §ã lµ sè tiÒn vèn mµ doanh nghiÖp ®i vay, chiÕm dông cña c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc, c¸ nh©n nh­: vèn vay cña ng©n hµng th­¬ng m¹i, c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c, vèn vay th«ng qua ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, c¸c kho¶n nî kh¸ch hµng ch­a thanh to¸n. 3.3. Nguån vèn th­êng xuyªn vµ nguån vèn t¹m thêi C¨n cø vµo thêi gian huy ®éng vµ sö dông vèn cã thÓ ph©n chia nguån vèn doanh nghiÖp thµnh hai lo¹i: Nguån vèn th­êng xuyªn vµ nguån vèn t¹m thêi. 3.3.1. Nguån vèn th­êng xuyªn 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lµ nguån vèn tõ mét n¨m trë lªn bao gåm nguån vèn chñ së h÷u vµ c¸c kho¶n vay dµi h¹n. §©y lµ nguån vèn cã tÝnh chÊt æn ®Þnh mµ doanh nghiÖp cã thÓ sö dông dµnh cho viÖc ®Çu t­ mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh vµ mét bé phËn tµi s¶n l­u ®éng tèi thiÓu th­êng xuyªn cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. 3.3.2. Nguån vèn t¹m thêi §©y lµ nguån vèn cã tÝnh chÊt ng¾n h¹n ( Ýt h¬n mét n¨m ) mµ doanh nghiÖp cã thÓ sö dông ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu cã tÝnh chÊt t¹m thêi, bÊt th­êng ph¸t sinh trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nguån vèn nµy bao gåm c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông cïng c¸c kho¶n nî kh¸c. ViÖc ph©n lo¹i nguån vèn th­êng xuyªn vµ nguån vèn t¹m thêi gióp cho ng­êi qu¶n lý xem xÐt huy ®éng c¸c nguån vèn mét c¸ch hîp lý víi thêi gian sö dông, ®¸p øng ®Çy ®ñ, kÞp thêi vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp. C¸ch ph©n lo¹i nµy cßn gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp lËp c¸c kÕ ho¹ch tµi chÝnh h×nh thµnh nªn nh÷ng dù ®Þnh vµ tæ chøc nguån vèn trong t­¬ng lai trªn c¬ së x¸c ®Þnh quy m« thÝch hîp cho tõng nguån vèn ®ã, tæ chøc sö dông vèn cã hiÖu qu¶ cao. II/ Nh÷ng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp 1. Kh¸i niÖm hiÖu qu¶ sö dông vèn HiÖu qu¶ sö dông vèn lµ sù so s¸nh gi÷a chÝ phÝ sö dông vèn vµ nh÷ng lîi Ých mµ ®ång vèn ®ã mang l¹i cho doanh nghiÖp. Th«ng qua sù so s¸nh nh­ vËy cã thÓ thÊy ®­îc ta sÏ ®¸nh gi¸ ®­îc hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp ®ã lµ cao hay thÊp, tèt hay xÊu… 2. Nh÷ng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn 2.1. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn nãi chung  HiÖu suÊt sö dông vèn: Doanh thu thuÇn trong kú Vßng quay toµn bé vèn trong kú = ------------------------------------------- Sè vèn sö dông b×nh qu©n trong kú 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh vèn cña doanh nghiÖp trong mét kú quay ®­îc bao nhiªu vßng. Qua chØ tiªu nµy ta cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc kh¶ n¨ng sö dông tµi s¶n cña doanh nghiÖp thÓ hiÖn qua doanh thu thuÇn ®­îc sinh ra tõ tµi s¶n doanh nghiÖp ®· ®Çu t­. Vßng quay cµng lín th× hiÖu qu¶ cµng cao.  SuÊt hao phÝ vèn: Lµ chØ tiªu nghÞch ®¶o chØ tiªu hiÖu suÊt sö dông vèn, ph¶n ¸nh mét ®ång doanh thu cÇn cã bao nhiªu ®ång vèn. Sè vèn sö dông b×nh qu©n trong kú SuÊt hao phÝ vèn trong kú = ----------------------------------------------- Doanh thu thuÇn trong kú  Tû lÖ doanh lîi trªn tæng vèn: Lîi nhuËn thuÇn trong kú Tû lÖ doanh lîi trªn tæng vèn trong kú = --------------------------------------------- Sè vèn sö dông b×nh qu©n trong kú ChØ tiªu nµy cho biÕt sè lîi nhuËn ®­îc t¹o ra trªn mét ®ång vèn s¶n xuÊt trong kú. 2.2. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh  HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh: §©y lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh, nã gióp cho c¸c nhµ ph©n tÝch biÕt ®­îc ®Çu t­ mét ®ång vèn cè ®Þnh cã thÓ t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu. Doanh thu thuÇn trong kú HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh = -------------------------------------------- Vèn cè ®Þnh b×nh qu©n trong kú  SuÊt hao phÝ vèn cè ®Þnh: Lµ ®¹i l­îng nghÞch ®¶o cña chØ tiªu hiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh. ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh ®Ó t¹o ra mét ®ång doanh thu cÇn ph¶i bá vµo s¶n xuÊt bao nhiªu ®ång vèn cè ®Þnh. Vèn cè ®Þnh b×nh qu©n trong kú SuÊt hao phÝ vèn cè ®Þnh = ------------------------------------------------ Doanh thu thuÇn trong kú 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.  Tû lÖ doanh lîi trªn vèn cè ®Þnh: Lîi nhuËn trong kú Tû lÖ doanh lîi trªn vèn cè ®Þnh = ----------------------------------------------- Vèn cè ®Þnh b×nh qu©n trong kú ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn cè ®Þnh. ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn mét ®ång vèn cè ®Þnh bá vµo s¶n xuÊt ®em l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn cè ®Þnh cµng cao th× hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng tèt. 2.3. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng  HiÖu suÊt sö dông vèn l­u ®éng: Doanh thu thuÇn Vßng quay vèn l­u ®éng trong kú = --------------------------------- Vèn l­u ®éng b×nh qu©n Vßng quay vèn l­u ®éng ph¶n ¸nh trong kú vèn l­u ®éng quay ®­îc mÊy vßng. Qua ®ã cho biÕt mét ®ång l­u ®éng bá vµo s¶n xuÊt kinh doanh ®em l¹i bao nhiªu ®ång doanh thu. ChØ tiªu nµy tû lÖ thuËn víi hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng.  Tû lÖ doanh lîi trªn vèn l­u ®éng: Lîi nhuËn Tû lÖ doanh lîi trªn vèn l­u ®éng = -------------------------------------------- Vèn l­u ®éng b×nh qu©n trong kú ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång vèn l­u ®éng bá vµo s¶n xuÊt kinh doanh ®em l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Tû lÖ nµy ph¶n ¸nh hiÖu qña sö dông vèn l­u ®éng.  Kú lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng: 360 K = ---------- L K: kú lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng. L: sè lÇn lu©n chuyÓn (sè vßng quay) cña vèn l­u ®éng trong kú. ChØ tiªu nµy cho biÕt sè ngµy cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn mét vßng quay vèn l­u ®éng. Vßng quay cña vèn cµng nhanh th× kú lu©n chuyÓn vèn cµng ®­îc rót ng¾n vµ chøng tá vèn l­u ®éng cµng ®­îc sö dông cã hiÖu qu¶. 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.  HÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng: HÖ sè nµy cµng thÊp th× hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh cµng cao vµ ng­îc l¹i. Vèn l­u ®éng HÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng = ----------------------------------- Doanh thu sau thuÕ 2.4. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n T×nh h×nh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp ph¶n ¸nh râ nÐt chÊt l­îng c«ng t¸c tµi chÝnh. NÕu ho¹t ®éng tµi chÝnh tèt, doanh nghiÖp sÏ Ýt c«ng nî, kh¶ n¨ng thanh to¸n dåi dµo, Ýt bÞ chiÕm dông vèn còng nh­ Ýt ®i chiÕm dông vèn. Ng­îc l¹i nÕu ho¹t ®éng tµi chÝnh kÐm th× sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng chiÕm dông vèn lÉn nhau, c¸c kho¶n c«ng nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ sÏ d©y d­a, kÐo dµi. Kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp chØ tËp trung vµo thanh to¸n kho¶n vay nî mµ doanh nghiÖp cÇn ph¶i thanh to¸n trong n¨m. Do vËy doanh nghiÖp ph¶i dïng toµn bé tµi s¶n thuéc quyÒn qu¶n lý vµ sö dông cña m×nh ®Ó thanh to¸n nî tíi h¹n. NÕu kh¶ n¨ng thanh to¸n yÕu, doanh nghiÖp ph¶i chÞu l·i suÊt ®ång thêi lµm ¶nh h­ëng ®Õn c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ trong kinh doanh. V× vËy khi xÐt ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n ng­êi ta chØ xÐt ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n. Thuéc nhãm chØ tiªu nµy bao gåm: Tæng tµi s¶n  HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n tæng qu¸t = --------------------------- Tæng nî ph¶i tr¶ ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a tæng tµi s¶n hiÖn nay mµ doanh nghiÖp ®ang qu¶n lý sö dông víi tæng sè nî ph¶i tr¶ ( nî ng¾n h¹n, nî dµi h¹n, ... ). NÕu hÖ sè nay nhá h¬n mét lµ b¸o hiÖu sù ph¸ s¶n cña doanh nghiÖp, vèn chñ së h÷u bÞ mÊt toµn bé, tæng sè tµi s¶n hiÖn cã (tµi s¶n l­u ®éng, tµi s¶n cè ®Þnh) kh«ng ®ñ tr¶ sè nî mµ doanh nghiÖp ph¶i thanh to¸n.  HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n t¹m thêi: HÖ sè kh¶ n¨ng Tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n trong kú thanh to¸n = -------------------------------------------------------------- 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. t¹m thêi trong kú Tæng nî ng¾n h¹n trong kú HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n t¹m thêi thÓ hiÖn møc ®é ®¶m b¶o cña tµi s¶n l­u ®éng víi nî ng¾n h¹n. Nî ng¾n h¹n lµ kho¶n nî ph¶i thanh to¸n trong kú, do ®ã doanh nghiÖp ph¶i dïng tµi s¶n thùc cã cña m×nh ®Ó thanh to¸n b»ng c¸ch chuyÓn ®æi mét bé phËn tµi s¶n thµnh tiÒn. Trong tæng sè tµi s¶n mµ doanh nghiÖp ®ang qu¶n lý, sö dông vµ së h÷u, chØ cã tµi s¶n l­u ®éng lµ trong kú cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi thµnh tiÒn.  HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh: Tµi s¶n l­u ®éng - Vèn vËt t­ hµng ho¸ HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh = ------------------------------------------------ Tæng nî ng¾n h¹n Trong ®ã: Tµi s¶n l­u ®éng bao gåm: tiÒn, c¸c kho¶n ph¶i thu, c¸c kho¶n ®Çu t­ ng¾n h¹n. ViÖc ph©n tÝch vµ tÝnh to¸n c¸c hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh gióp cho doanh nghiÖp biÕt ®­îc thùc tr¹ng c¸c kho¶n cÇn thanh to¸n nhanh ®Ó cã kÕ ho¹ch dù tr÷ nh»m ®¸p øng kÞp thêi c¸c nhu cÇu thanh to¸n. 2.5. C¸c chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng c©n ®èi vèn Nhãm c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng c©n ®èi vèn bao gåm c¸c tû lÖ sau:  HÖ sè nî: C¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu hÖ sè nî. ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh møc ®é nî trong tæng sè tµi s¶n cña dong nghiÖp, tõ ®ã cho thÊy trong tæng tµi s¶n cña doanh nghiÖp, tµi s¶n së h÷u thùc chÊt cña doanh nghiÖp lµ bao nhiªu. NÕu tû sè nµy t¨ng lªn, møc ®é ®¬n vÞ cÇn ®­îc thanh to¸n t¨ng ®iÒu nµy g©y ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp. Tæng sè nî HÖ sè nî = -------------------------- Tæng tµi s¶n Trong ®ã: Tæng nî ph¶i tr¶ bao gåm: 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - Nî ng¾n h¹n - Nî dµi h¹n - Nî kh¸c Tæng tµi s¶n bao gåm: - Tµi s¶n l­u ®éng - Tµi s¶n cè ®Þnh Khi hÖ sè nî cao tøc lµ chñ doanh nghiÖp chØ ®ãng gãp mét phÇn nhá trªn tæng sè tµi s¶n th× sù rñi ro trong kinh doanh ®­îc chuyÓn sang cho chñ nî g¸nh chÞu mét phÇn. §ång thêi khi hÖ sè nî cao th× chñ doanh nghiÖp cµng cã lîi râ rÖt v× khi ®ã hä chØ bá ra mét l­îng vèn nhá nh­ng l¹i ®­îc sö dông mét l­îng tµi s¶n lín. Vµ khi kinh doanh vèn lín h¬n l·i suÊt tiÒn vay th× lîi nhuËn cña hä gia t¨ng rÊt nhanh. Tuy nhiªn khi hÖ sè nî cao th× ®é an toµn trong kinh doanh cµng kÐm v× chØ cÇn mét kho¶n nî tíi h¹n tr¶, kh«ng tr¶ ®­îc sÏ rÊt dÔ lµm cho c¸n c©n thanh to¸n mÊt c©n b»ng vµ xuÊt hiÖn nguy c¬ ph¸ s¶n.  Tû suÊt tù tµi trî: §©y lµ mét chØ tiªu tµi chÝnh ®o l­êng sù gãp vèn cña chñ së h÷u trong tæng sè vèn hiÖn cã cña doanh nghiÖp. Nguån vèn chñ së h÷u Tû suÊt tù tµi trî = ---------------------------------- = 1 - hÖ sè nî Tæng nguån vèn Tû suÊt tù tµi trî cµng lín chøng tá doanh nghiÖp cã nhiÒu vèn tù cã, cã tÝnh ®éc lËp cao víi c¸c chñ nî, do ®ã kh«ng bÞ rµng buéc hoÆc bÞ søc Ðp cña c¸c kho¶n vay. C¸c chñ nî th­êng thÝch tû suÊt tù tµi trî cµng cao cµng tèt. Chñ nî nh×n vµo tû sè nµy ®Ó tin t­ëng mét sù ®¶m b¶o cho c¸c mãn nî vay ®­îc hoµn tr¶ ®óng h¹n.  Tû sè nî dµi h¹n: ChØ tiªu nµy ®­îc dïng ®Ó chØ ra phÇn tµi s¶n cña doanh nghiÖp ®­îc h×nh thµnh b»ng nguån vèn vay dµi h¹n. Nî dµi h¹n lµ nh÷ng kho¶n nî cã thêi gian ®¸o nî trªn 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. mét n¨m, do vËy tµi s¶n ®­îc h×nh thµnh tõ nguån vèn nµy cã hÖ sè an toµn cao h¬n tµi s¶n ®­îc h×nh thµnh tõ nguån vèn vay ng¾n h¹n. Tæng sè nî dµi h¹n Tû sè nî dµi h¹n = ------------------------------- Tæng nguån vèn Tæng sè nî dµi h¹n ®­îc x¸c ®Þnh b»ng tæng c¸c kho¶n vay dµi h¹n vµ nî dµi h¹n trªn b¶ng c©n ®èi tµi s¶n, phÇn nguån vèn.  HÖ sè thanh to¸n l·i vay: L·i vay ph¶i tr¶ lµ mét kho¶n chi phÝ cè ®Þnh, nguèn ®Ó tr¶ l·i vay lµ lîi nhuËn gép sau khi ®· trõ ®i chi phÝ qu¶n lý kinh doanh vµ chi phÝ b¸n hµng. So s¸nh nguèn vèn ®Ó tr¶ l·i víi l·i vay ph¶i tr¶ sÏ cho chóng ta biÕt doanh nghiÖp ®· s½n sµng tr¶ tiÒn l·i tíi møc ®é nµo. L·i vay + lîi nhuËn tr­íc thuÕ HÖ sè thanh to¸n l·i vay = -------------------------------------------------- L·i vay ph¶i tr¶ HÖ sè nµy dïng ®Ó ®o l­êng møc ®é lîi nhuËn cã ®­îc do sö dông vèn ®Ó ®¶m b¶o tr¶ l·i cho chñ nî. Nãi c¸ch kh¸c, hÖ sè thanh to¸n l·i vay cho chóng ta biÕt ®­îc sè vèn ®i vay ®· sö dông tèt tíi møc ®é nµo vµ ®em l¹i mét kho¶n lîi nhuËn lµ bao nhiªu, cã ®ñ bï ®¾p l·i vay ph¶i tr¶ hay kh«ng. 2.6. C¸c chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng C¸c chØ tiªu nµy dïng ®Ó ®o l­êng hiÖu qu¶ sö dông vèn, tµi s¶n cña mét doanh nghiÖp b»ng c¸ch so s¸nh doanh thu víi viÖc bá vèn vµo kinh doanh d­íi c¸c lo¹i tµi s¶n kh¸c nhau.  Vßng quay hµng tån kho Sè vßng quay hµng tån kho lµ sè lÇn mµ hµng ho¸ tån kho b×nh qu©n lu©n chuyÓn trong kú. Gi¸ vèn hµng b¸n Sè vßng quay hµng tån kho = ------------------------------------ Hµng tån kho b×nh qu©n Sè vßng quay hµng tån kho cµng cao th× viÖc kinh doanh ®­îc ®¸nh gi¸ cµng tèt. 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.  Sè ngµy mét vßng quay hµng tån kho Ph¶n ¸nh sè ngµy trung b×nh cña mét vßng quay hµng tån kho. C«ng thøc x¸c ®Þnh lµ: 360 ngµy Sè ngµy mét vßng quay hµng tån kho = -------------------------------------- Sè vßng quay hµng tån kho  Vßng quay c¸c kho¶n thu ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh tèc ®é chuyÓn ®æi c¸c kho¶n ph¶i thu thµnh tiÒn mÆt cña doanh nghiÖp. Doanh thu thuÇn trong kú Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu = --------------------------------------------------- Sè d­ b×nh qu©n c¸c kho¶n ph¶i thu Vßng quay cµng lín chøng tá tèc ®é thu håi c¸c kho¶n thu nhanh lµ tèt  Kú thu tiÒn trung b×nh Kú thu tiÒn trung b×nh ph¶n ¸nh sè ngµy cÇn thiÕt ®Ó thu ®­îc c¸c kho¶n ph¶i thu (sè ngµy cña mét vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu). 360 ngµy Kú thu tiÒn trung b×nh = ---------------------------------------------- Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu cµng lín th× kú thu tiÒn trung b×nh cµng nhá, vµ ng­îc l¹i. Tuy nhiªn kú thu tiÒn trung b×nh cao hay thÊp trong nhiÒu tr­êng hîp ch­a thÓ cã kÕt luËn ch¾c ch¾n mµ cßn ph¶i xem xÐt l¹i c¸c môc tiªu vµ chÝnh s¸ch cña doanh nghiÖp nh­: môc tiªu më réng thÞ tr­êng, chÝnh s¸ch tÝn dông cña doanh nghiÖp. III/ Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn Kinh doanh lµ mét ho¹t ®éng kiÕm lêi, lîi nhuËn lµ môc tiªu hµng ®Çu cña mäi doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. §Ó ®¹t tíi lîi nhuËn tèi ®a c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é s¶n xuÊt – kinh doanh, trong ®ã, qu¶n 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. lý vµ sö dông vèn lµ mét bé phËn rÊt quan träng, cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Trong c¬ chÕ qu¶n lý hµnh chÝnh quan liªu bao cÊp, c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®­îc Nhµ n­íc tµi trî vµ cÊp ph¸t vèn ®Çy ®ñ, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng cÇn quan t©m do nhiÖm vô cña hä chØ thùc hiÖn ®óng kÕ ho¹ch Nhµ n­íc giao. Do ®ã hiÖu qu¶ sö dông vèn còng kh«ng ®­îc c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc quan t©m tíi. Tõ khi chuyÓn ®æi sang c¬ chÕ thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ph¶i h¹ch to¸n ®éc lËp, tù chñ trong ho¹t ®éng kinh doanh vµ qu¶n lý nguån vèn, cã tr¸ch nhiÖm b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn, c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ph¶i quan t©m ®óng møc ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn. Muèn vËy, c¸c doanh nghiÖp ph¶i th­êng xuyªn tù ®¸nh gi¸ m×nh vÒ ph­¬ng diÖn sö dông vèn, qua ®ã, thÊy ®­îc chÊt l­îng qu¶n lý s¶n xuÊt - kinh doanh, kh¶ n¨ng khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng s½n cã, biÕt ®­îc m×nh ®ang ë cung ®o¹n nµo trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn (thÞnh v­îng hay suy tho¸i), ®ang ë vÞ trÝ nµo trong qu¸ tr×nh thi ®ua, c¹nh tranh víi c¸c xÝ nghiÖp kh¸c. Qua ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn nh»m cã biÖn ph¸p t¨ng c­êng qu¶n lý, sö dông tiÕt kiÖm c¸c yÕu tè cña s¶n xuÊt ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n. IV/ C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi c¬ cÊu vèn cña doanh nghiÖp Trong thùc tÕ, c¸c doanh nghiÖp ë c¸c nghµnh kh¸c nhau, thËm chÝ c¸c doanh nghiÖp trong cïng mét nghµnh còng cã c¬ cÊu vèn rÊt kh¸c biÖt. Cã nhiÒu yÕu tè ¶nh h­ëng tíi sù kh¸c biÖt cña c¬ cÊu vèn nh­: sù dao ®éng cña doanh thu, c¬ cÊu tµi s¶n, th¸i ®é cña ng­êi cho vay vµ møc ®é chÊp nhËn rñi ro cña ng­êi l·nh ®¹o. Chóng ta cã thÓ ®­a ra mét sè nh©n tè sau: 1. Sù æn ®Þnh cña doanh thu vµ lîi nhuËn Sù æn ®Þnh cña doanh thu vµ lîi nhuËn cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi quy m« cña vèn huy ®éng. Khi doanh thu æn ®Þnh sÏ cã nguån ®Ó lËp quü tr¶ nî ®Õn h¹n, khi kÕt qu¶ kinh doanh cã l·i sÏ lµ nguån ®Ó tr¶ l·i vay. Trong tr­êng hîp nµy tû träng cña vèn huy ®éng trong tæng sè vèn cña doanh nghiÖp sÏ cao vµ ng­îc l¹i 2. C¬ cÊu tµi s¶n 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Vèn lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña tµi s¶n nªn ®Æc ®iÓm c¬ cÊu vèn còng chÞu sù chi phèi cña c¬ cÊu tµi s¶n. Toµn bé tµi s¶n cña doanh nghiÖp cã thÓ chia ra tµi s¶n l­u ®éng vµ tµi s¶n sè ®Þnh. Tµi s¶n cè ®Þnh lµ tµi s¶n cã thêi gian thu håi vèn dµi, do ®ã nã ®­îc ®Çu t­ b»ng nguån vèn dµi h¹n ( Vèn chñ së h÷u vµ vay nî dµi h¹n ). Ng­îc l¹i, tµi s¶n l­u ®éng sÏ ®­îc ®Çu t­ mét phÇn cña vèn dµi h¹n, cßn chñ yÕu lµ vèn ng¾n h¹n. 3. §Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña nghµnh Nh÷ng doanh nghiÖp nµo cã chu kú s¶n xuÊt dµi, vßng quay cña vèn chËm th× c¬ cÊu cña vèn sÏ nghiªng vÒ vèn chñ së h÷u ( hÇm má, khai th¸c, chÕ biÕn... ) ng­îc l¹i nh÷ng nghµnh nµo cã møc cÇu vÒ lo¹i s¶n phÈm cè ®Þnh, Ýt th¨ng trÇm, vßng quay cña vèn nhanh... ( dÞch vô, b¸n bu«n... ) th× vèn ®­îc tµi trî trõ c¸c kho¶n nî sÏ chiÕm tû träng lín. 4. Doanh lîi vèn vµ l·i suÊt vèn huy ®éng Khi doanh lîi vèn lín h¬n l·i suÊt vèn vay lµ c¬ héi tèt nhÊt ®Ó gia t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp, do ®ã khi cã nhu cÇu t¨ng vèn ng­êi ta th­êng chän h×nh thøc tµi trî tõ vèn vay, tõ thÞ tr­êng vèn. Ng­îc l¹i, khi cã doanh lîi vèn nhá h¬n l·i suÊt vay th× cÊu tróc vèn l¹i nghiªng vÒ vèn chñ së h÷u. 5. Møc ®é chÊp nhËn rñi ro cña ng­êi l·nh ®¹o Trong kinh doanh ph¶i chÊp nhËn m¹o hiÓm cã nghÜa lµ ph¶i chÊp nhËn sù rñi ro, nh­ng ®iÒu ®ã l¹i ®ång nghÜa víi c¬ héi ®Ó gia t¨ng lîi nhuËn (m¹o hiÓm cµng cao th× rñi ro cµng nhiÒu nh­ng lîi nhuËn cµng lín). Do ®ã cã thÓ cã mét sè nhµ qu¶n lý s½n sµng sö dông nhiÒu nî h¬n ®Ó gia t¨ng lîi nhuËn. Tuy nhiªn c¸c nhµ qu¶n lý cÇn ph¶i c©n nh¾c kü tr­íc khi ra quyÕt ®Þnh t¨ng tû träng vèn vay nî bëi lÏ t¨ng møc ®é m¹o hiÓm vµ chØ cÇn mét sù thay ®æi nhá vÒ doanh thu vµ lîi nhuËn theo chiÒu h­íng gi¶m sót sÏ lµm cho c¸n c©n thanh to¸n mÊt th¨ng b»ng, nguy c¬ ph¸ s¶n sÏ hiÖn thùc. 6. Th¸i ®é cña ng­êi cho vay 19
nguon tai.lieu . vn
Thạc sĩ - Tiến sĩ - Cao học Công nghệ thông tin Kinh tế - Thương mại Tài chính - Ngân hàng Kiến trúc - Xây dựng Điện-Điện tử-Viễn thông Cơ khí - Chế tạo máy Công nghệ - Môi trường Báo cáo khoa học Quản trị kinh doanh Khoa học xã hội Khoa học tự nhiên Nông - Lâm - Ngư Y khoa - Dược