Xem mẫu

  1. ĐẠI CƯƠNG ĐÁI THÁO ĐƯỜNG Cần Thơ, tháng 2-2011 1
  2. Đại cương về ĐTĐ • Là bệnh thường gặp nhất trong các bệnh nội tiết • Có tốc độ phát triển nhanh • Có tính chất xã hội rõ rệt • Chưa có khả năng điều trị khỏi bệnh • Nếu không điều trị + quản lý tốt nhiều biến chứng nguy hiểm. 2
  3. Các con số nói gì…? • WHO : >300 M người bị ĐTĐ -2010 (dự đoán) • USA: 23,6 M - 8% dân số bị ĐTĐ 17,9 M được CĐ 5,7M chưa CĐ 55 M bị tiền ĐTĐ • VN: ??? 3
  4. Diễn tiến lâm sàng điển hình của ĐTĐ type 2 Năm 0 4 7 10 16 20 Thứ tự  can  Ăn  Thuốc  Phối hợp các  thiệp  kiêng  uống thuốc uống Insulin thông  +  tập  thường thể  dục Tiến triển  lâm sàng  điển hình Giảm dung  Xuất hiện  Chẩn  Các biến  Các biến chứng  Bệnh tiến  Tử vong nạp  bệnh ĐTĐ đoán  chứng  mạch máu nhỏ tiến  triển hơn glucose và  bệnh  mach máu  triển hơn + bệnh lý  đề kháng  ĐTĐ nhỏ tim mạch insulin 4
  5. Muïc tieâu 1. Bieát ñöôïc taàmquan troïng cuûa vieäc theo doõi, phoøng ngöøa vaø ñieàu trò ÑTÑ 2. Bieát ñöôïc nhöõng vaán ñeà caàn tö vaán cho BN tieàn ÑTÑ vaø ÑTÑ 5
  6. Mục lục • Phân loại và chẩn đoán ĐTĐ • Xét nghiệm chẩn đoán tiền ĐTĐ và ĐTĐ • Phòng ngừa và làm chậm ĐTĐ type 2 • Phòng ngừa biến chứng ĐTĐ ° Muïc tieâu ñieàu trò ÑTÑ 6
  7. Phân loại ĐTĐ • Type 1 • Type 2 • Type đặc biệt khác: khiếm khuyết về gen trong tế bào β, khiếm khuyết hoạt động insulin, thuốc, hóa ch ất • ĐTĐ thai kỳ 7
  8. Chẩn đoán ĐTĐ • Xét nghiệm chẩn đoán tiền ĐTĐ • Xét nghiệm chẩn đoán ĐTĐ • Tầm soát tiền ĐTĐ và ĐTĐ 8
  9. Chẩn đoán tiền ĐTĐ • Bao gồm: Rối loạn đường huyết đói (IFG) Rối loạn dung nạp Glucose (IGT) • Là yếu tố nguy cơ cho ĐTĐ và bệnh tim mạch trong tương lai Rối loạn đường huyết đói (IFG) Đường huyết đói: 100 mg/dl-125 mg/dl (5.6 mmol/L-6.9 mmol/L) Rối loạn dung nap glucose (IGT) Đường huyết -2h: 140 mg/dl-199 mg/dl (7.8 mmol/L-11mmol/L) FPG Fasting plasma glucose Ñöôøng huyeát ñoùi OGTT Oral Glucose tolerance test Lieäu phaùp dung naïp glucose IFG Impaired fasting glucose Roái loaïn ñöôøng huyeát ñoùi IGT Impaired glucose tolerance 9 Roái loaïn dung naïp glucose
  10. Chaån ñoaùn döïa vaøo keát quaû ño ñöôøng huyeát (WHO-2006)  Ñöôøng huyeát baát200mg/dl + caùc trieäu chöùng taêng ñöôøng huyeát ≥ kyø  Ñöôøng huyeát luùc- ñoùi mg/dl : bình thöôøng < 100 - ≥ 100mg/dl vaø < 126mg/dl ( nhöng OGTT bình thöôøng) : Roái loaïn ñöôøng huyeát ñoùi - ≥ 126mg/dl (7,0 mmol/l) : Ñaùi thaùo ñöôøng Nghieäm phaùp dung naïp glucose (OGTT) - < 140 mg/dl : dung naïp bình thöôøng - ≥ 140mg/dl vaø < 200 mg/dl : Roái loaïn dung naïp glucose - ≥ 200 mg/dl : Ñaùi thaùo ñöôøng OGTT: uoáng 75 g glucose pha trong 250 mg nöôùc uoáng trong10phuùt 5
  11. CHAÅN ÑOAÙN -Bieåu hieän laâm saøng khaùt nhieàu, uoáng nhieàu, ñaùi nhieàu laâm saøng - Caän Xeùt nghieäm chaån ñoaùn (ñöôøng huyeát) nghieäm ñaùnh giaù vaø theo doõi: Xeùt − Ure, creatinin  ñaùnh giaù chöùc naêng thaän − Lipid huyeát: cholesterol, triglycerid, LDL, HDL − HbA1C (bt
  12. Mục lục • Phân loại và chẩn đoán ĐTĐ • Xét nghiệm chẩn đoán tiền ĐTĐ và ĐTĐ • Phòng ngừa và làm chậm ĐTĐ type 2 (taàm soaùt tieàn ÑTÑ) • Phòng ngừa biến chứng ĐTĐ ° Muïc tieâu ñieàu trò ÑTÑ 12
  13. Taàm soaùt tieàn DTD vaø DTD 1. Ngöôøi lôùn thöøa caân (BMI >25 kh/m2) coù theâm yeáu toá nguy cô - Thoùi quen ít vaän ñoäng - Lieân heä tröïc heä vôùi beänh nhaân ÑTÑ - Cö daân nhoùm saéc toäc nguy cô cao ( Myõ da ñen, - Phuï nöõ sanh con > 4 kg hay ÑTÑ thai kyø 13
  14. Taàm soaùt tieàn DTD vaø DTD CHA (140/90 mmHg hay ñang ñieàu trò CHA) HDL-C 250 mg/dl Xeùt nghieäm tröôùc ñoù laø tieàn ÑTÑ Daáu hieäu laâm saøng keát hôïp vôùi ñeà khaùng Insulin Tieàn söû maïch vaønh 14
  15. Taàm soaùt tieàn DTD vaø DTD 2. Khi khoâng coù nhöõng tieâu chuaån treân:  45 tuoåi  Laäp laïi xeùt nghieäm moãi 3 naêm neáu keát quaû bình thöôøng 15
  16. Phoøng ngöøa vaø laøm chaäm bieán chöùng • BN tieàn ÑTÑ neân ñöôïc khuyeán khích • + Thay ñoåi loái soáng (giaûm 58 % nguy cô sau 3 naêm)  Giaûm 5-10 % troïng löôïng cô theå  Hoaït ñoäng theå löïc trung bình # 30 phuùt/ ngaøy + Xeùt nghieäm kieåm tra haøng naêm 16
  17. Mục lục • Phân loại và chẩn đoán ĐTĐ • Xét nghiệm chẩn đoán tiền ĐTĐ và ĐTĐ • Phòng ngừa và làm chậm ĐTĐ type 2 • Phòng ngừa biến chứng ĐTĐ ° Muïc tieâu ñieàu trò ÑTÑ 17
  18. Caùc bieán chöùng cuûa ÑTÑ Bieán chöùng caáp : - Hoân meâ nhieãm ceton acid - Hoân meâ taêng aùp löïc thaåm thaáu - Hoân meâ haï ñöôøng huyeát Bieán chöùng maõn : + Bieán chöùng maïch maùu lôùn: - Beänh maïch vaønh - Tai bieán maïch maùu naõo - Beänh maïch maùu ngoaïi bieân + Bieán chöùng maïch maùu nhoû: - Beänh voõng maïc - Beänh thaän - Beänh thaàn kinh 18
  19. Phoøng ngöøa bieán chöùng do ÑTÑ  Chaân  Maét 19
  20. LÀM GÌ ĐỂ NGỪA BIẾN CHỨNG Ở CHÂN?? Kiểm tra chân hàng ngày • vết nứt, vết xước, vết thương tấy đỏ… • Rối loạn cảm giác nóng lạnh 20
nguon tai.lieu . vn