1. Trang Chủ
  2. Cơ khí - Chế tạo máy
  3. Cơ khí đại cương 2

Cơ khí đại cương 2

Tham khảo sách 'cơ khí đại cương 2', luận văn - báo cáo, cơ khí - chế tạo máy phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 Môn học: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm khá niệ Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại nghệ loạ Địa chỉ: P306 Nhà C1 – ĐHBK Hà Nội chỉ Nhà Hà ĐT: 04.869 2204, Fax: 04.868 4543 ĐT: Email: bmhan@mail.hut.edu.vn © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4

Thể loại Tài liệu miễn phí Cơ khí - Chế tạo máy

Số trang 149

Ngày tạo 8/30/2018 3:24:10 AM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước 13.12 M

Tên tệp

Tải Cơ khí đại cương 2 (.pdf)

Xem mẫu

  1. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 Môn học: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm khá niệ Bộ môn Hàn & Công nghệ Kim loại nghệ loạ Địa chỉ: P306 Nhà C1 – ĐHBK Hà Nội chỉ Nhà Hà ĐT: 04.869 2204, Fax: 04.868 4543 ĐT: Email: bmhan@mail.hut.edu.vn © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 1 / 19 Nội dung môn học: 1. Các khái niệm cơ bản về sản xuất cơ khí khá niệ xuấ khí CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm khá niệ 2. Vật liệu dùng trong ngành cơ khí liệ ngà khí 3. Luyện kim Luyệ 4. Các phương pháp chế tạo phôi phá chế 5. Các phương pháp Gia công cắt gọt Cá phá cắ gọ 6. Xử lý và bảo vệ bề mặt Xử và vệ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 2 / 19 1
  2. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 Quá trình sản xuất: Quá trì xuấ Tài nguyên QuÆng, nhiªn liÖu, trî dung Kim loại ThÐp, gang, Phi kim Chế tạo vật liệu Chế liệ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm ®ång, nh«m khá niệ Chế tạo phôi Chế Đúc, cán, rèn, dập, hàn, ... PhÕ phÈm Gia công cắt gọt Tiện, phay, bào, khoan, ... PhÕ phÈm Xử lý và bảo vệ Nhiệt luyện, hoá nhiệt luyện, sơn, mạ, phủ, ... PhÕ phÈm Sản phẩm phẩ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 3 / 19 Ch−¬ng I: C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n trong s¶n xuÊt c¬ khÝ Ch−¬ng kh¸ niÖ I. Kh¸i niÖm vÒ s¶n phÈm, chi tiÕt m¸y, bé phËn m¸y, c¬ cÊu m¸y, ph«i Kh¸ niÖ phÈ phË c¬ ph« 1. S¶n phÈm là một danh từ quy ước chỉ vật phẩm được tạo ra ở giai đoạn phÈ chỉ phẩ đượ đoạ chế tạo cuối cùng của một cơ sở sản xuất chế cuố xuấ 2. Chi tiÕt m¸y là đơn vị nhỏ nhất và hoàn chỉnh của máy, đặc trưng của nó nhỏ nhấ hoà chỉ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm khá niệ là không thể tách ra được và đạt mọi yêu cầu kỹ thuật thể đượ thuậ 2 nhãm chi tiÕt m¸y: - Nhóm chi tiết máy có công dụng chung - Nhóm chi tiết máy có công dụng riêng 3. Bé phËn m¸y là một phần của máy, gồm hai hay nhiều chi tiết máy được phË phầ nhiề tiế đượ liên kết với nhau theo những nguyên lý máy nhất định nhữ nhấ 4. C¬ cÊu m¸y là một phần của máy hoặc bộ phận máy có nhiệm vụ nhất C¬ phầ hoặ phậ nhiệ nhấ định trong máy 5. Ph«i là một danh từ quy ước chỉ vật phẩm được tạo ra của một quá Ph« chỉ phẩ đượ quá trình sản xuất này chuyển sang một quá trình sản xuất khác trì xuấ chuyể quá trì xuấ khá © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 4 / 19 2
  3. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 II. Qu¸ tr×nh thiÕt kÕ, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, quy tr×nh c«ng nghÖ Qu¸ tr× kÕ, qu¸ tr× xuÊt, tr× nghÖ 1. Qu¸ tr×nh thiÕt kÕ Qu¸ tr× là quá trình con người sử dụng thành tựu khoa học (thông qua sự tích luỹ và bằng sự sáng tạo của mình) tạo ra sản phẩm thể hiện trên các bản vẽ kỹ thuật và bản thuyết minh tính toán CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm khá niệ 2. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt Qu¸ tr× là quá trình con người (thông quá các công cụ sản xuất) tác động lên tài quá trì ngườ quá xuấ nguyên thiên nhiên hoặc bán thành phẩm để biến đổi chúng thành hoặ thà phẩ biế chú thà những vật phẩm có ích cho xã hội nhữ phẩ Quy tr×nh c«ng nghÖ tr× nghÖ là một phần của quy trình sản xuất, làm thay đổi trạng thái của đối tượng phầ trì xuấ trạ thá tượ sản xuất theo một thứ tự nhất định và bằng một công nghệ nhất định xuấ thứ nhấ nghệ nhấ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 5 / 19 III. C¸c thµnh phÇn cña quy tr×nh c«ng nghÖ: thµ phÇ tr× nghÖ 1. Nguyªn c«ng là một phần của quá trình công nghệ do một nhóm công Nguyª phầ quá trì nghệ nhó nhân thực hiện liên tục tại một chỗ làm việc để gia công thự hiệ chỗ việ một hay nhiều nhóm chi tiết cùng được gia công một lần nhiề nhó tiế đượ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm 2. B−íc là một phần của nguyên công để làm thay đổi trạng thái, hình dáng −íc phầ trạ thá khá niệ của chi tiết máy bằng một hay một tập hợp dụng cụ với chế độ làm tiế chế việc không đổi của dụng cụ việ IV. C¸c d¹ng s¶n xuÊt: xuÊt: 1. S¶n xuÊt ®¬n chiÕc là dạng sản xuất chế tạo một hoặc một số ít sản ®¬n xuấ chế hoặ phẩm, chu kỳ lặp lại rất ít và không theo một khoảng phẩ khoả thời gian nhất định nào thờ nhấ 2. S¶n xuÊt hµng lo¹t là dạng sản xuất trong đó việc chế tạo sản phẩm lo¹ xuấ việ chế phẩ theo từng loạt hay từng lô được lặp lại thường loạ đượ thườ xuyên sau một khoảng thời gian nhất định khoả thờ nhấ 3. S¶n xuÊt hµng khèi là dạng sản xuất trong đó sản phẩm được chế tạo khè xuấ phẩ đượ chế với một số lượng rất lớn và liên tục trong một lượ khoảng thời gian dài khoả thờ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 6 / 19 3
  4. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 V. kh¸i niÖm vÒ chÊt l−îng bÒ mÆt cña s¶n phÈm kh¸ niÖ −îng phÈ 1. §é nh½n bÒ mÆt (®é nhÊp nh« bÒ mÆt): nh½ nh« 1.1. C¸c kh¸i niÖm vµ ®Þnh nghÜa. kh¸ niÖ nghÜ - BÒ mÆt h×nh häc lµ bÒ mÆt ®−îc x¸c ®Þnh bëi kÝch th−íc trªn b¶n vÏ ®−îc th−íc trª kh«ng cã nhÊp nh« sai lÖch vÒ h×nh d¸ng kh« nh« CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm khá niệ - BÒ mÆt thùc lµ bÒ mÆt giíi h¹n cña vËt thÓ, ng¨n c¸ch nã víi m«i tr−êng thù gií thÓ ng¨ tr− xung quanh - BÒ mÆt ®o ®−îc lµ bÒ mÆt nhËn ®−îc khi ®o vÒ bÒ mÆt thùc b»ng c¸c ®−îc nhË ®−îc thù dông cô ®o ChiÒu dµi chuÈn L lµ chiÒu dµi phÇn bÒ mÆt ®−îc chän ®Ó ®¸nh gi¸ ®é chuÈ phÇ ®−îc chä ®¸nh gi¸ nhÊp nh« bÒ mÆt nh« © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 7 / 19 - §é nh½n bÒ mÆt lµ tËp hîp nh÷ng mÊp m« cã b−íc t−¬ng ®èi nhá trªn bÒ mÆt nh½ nh÷ −íc −¬ng nhá trª thùc, ®−îc xÐt trong ph¹m vi chiÒu dµi chuÈn L thù ®−îc ph¹ chuÈ - ChiÒu dµi ®o lµ chiÒu dµi tèi thiÓu cña phÇn bÒ mÆt cÇn thiÕt ®Ó x¸c ®Þnh thiÓ phÇ mét c¸ch tin cËy nhÊp nh« bÒ mÆt. Nã bao gåm mét sè chiÒu dµi chuÈn nh« chuÈ - §−êng trung b×nh cña Profin ®o ®−îc sao cho tæng b×nh ph−¬ng kho¶ng ®−îc ph−¬ng kho¶ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm c¸ch tõ c¸c ®iÓm cña Profin ®Õn ®−êng ®ã (y1, y2, ...yn) lµ nhá nhÊt trong giíi ®−êng ...yn) lµ nhá gií khá niệ h¹n chiÒu dµi chuÈn chuÈ F1 + F3 + …Fn-1 = F2 + F4+…Fn Fn- F4+… Sai lÖch trung b×nh sè häc Ra lµ trÞ sè trung b×nh c¸c kho¶ng c¸ch tõ kho¶ nh÷ng ®iÓm cña Pr«fin ®o ®−îc ®Õn ®−êng trung b×nh cña nã, trong giíi h¹n nh÷ Pr« ®−îc ®−êng nã, gií chiÒu dµi chuÈn chuÈ 1 L Ra = ∫ o y dx L 1 n Ra = ∑ y i L i =1 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 8 / 19 4
  5. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 ChiÒu cao mÊp m« trung b×nh Rz lµ trÞ sè trung b×nh cña nh÷ng kho¶ng nh÷ kho¶ c¸ch tõ 5 ®Ønh cao nhÊt ®Õn 5 ®¸y thÊp nhÊt cña Profin ®o ®−îc, trong giíi h¹n ®¸y ®−îc, gií chiÒu dµi chuÈn chuÈ (h1 + h3 + ... + h9 ) − (h2 + h4 + ... + h10 ) Rz = 5 CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm khá niệ Trong ®ã h1, h3 +…h9 vµ h4, h4,…..h10 lµ kho¶ng c¸ch tõ c¸c ®Ønh cao +… vµ h4,… lµ kho¶ nhÊt vµ c¸c ®¸y thÊp nhÊt cña Pr«fin ®Õn mét ®−êng bÊt kú song song víi ®−êng ®¸y Pr« ®−êng ®−êng trung b×nh 1.2. ph©n cÊp vµ ký hiÖu ®é nh½n bÒ mÆt ph© hiÖ nh½ §é nh½n bÒ mÆt ®−îc x¸c ®Þnh b»ng 1 trong 2 chØ tiªu sau: nh½ ®−îc chØ tiª sau: - Sai lÖch trung b×nh sè häc Ra lÖ b× sè - ChiÒu cao mÊp m« trung b×nh Rz m« b× Tiªu chuÈn Nhµ n−íc TCVN 2511- 78 quy ®Þnh 14 cÊp ®é nh½n bÒ mÆt Tiª chuÈ Nhµ −íc 2511- nh½ mÆ §èi víi cÊp 6 ÷ 12, chñ yÕu dïng th«ng sè Ra, ví chñ dï th« sè §èi víi cÊp 13,14 vµ 1÷ 5 chñ yÕu dïng th«ng sè Rz. ví vµ chñ dï th« sè Ký hiệu: hiệ R z 20 2,5 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 9 / 19 2. TÝnh chÊt cã lý líp bÒ mÆt CÊu tróc cña líp bÒ mÆt kim lo¹i sau khi gia c«ng c¬ bao gåm c¸c líp sau: tró lo¹ sau: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm khá niệ 1: Líp thø nhÊt lµ mét mµng khÝ hÊp thô trªn bÒ mÆt: 2 -3 Ao thø trª 2: Líp thø hai lµ líp ¤xy ho¸: 40 - 80Ao thø ho¸ 40 3: Líp thø 3 lµ líp kim lo¹i bÞ biÕn d¹ng: 50.000Ao, thø lo¹ ng: © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 10 / 19 5
  6. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 VI. Kh¸i niÖm vÒ ®é chÝnh x¸c gia c«ng c¬ khÝ Kh¸ niÖ 1. Kh¸i niÖm vÒ tÝnh l¾p lÉn vµ dung sai Kh¸ niÖ TÝnh l¾p lÉn cña mét chi tiÕt hay bé phËn m¸y lµ kh¶ n¨ng thay thÕ cho phË kh¶ nhau kh«ng cÇn lùa chän vµ söa ch÷a mµ vÉn b¶o ®¶m ®−îc c¸c ®iÒu kiÖn kh« ch ä ch÷ ®−îc kiÖ kü thuËt vµ kinh tÕ hîp lý thuË CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm Sai ph¹m trong ph¹m vi cho phÐp ®Ó b¶o ®¶m tÝnh l¾p lÉn gäi lµ dung sai (δ) ph¹ ph¹ khá niệ δ = Dmax - Dmin hoÆc cã thÓ viÕt hoÆ thÓ δ (IT) = ES (es) + EI (ei) (es) (ei) IT: dung sai ES, es: sai lÖch trªn es: trª EI, ei: sai lÖch d−íi ei: −íi ES, EI: dïng cho lç es, ei: dïng cho trôc es, ei: © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 11 / 19 - KÝch th−íc danh nghÜa lµ kÝch th−íc c¬ b¶n, ®−îc x¸c ®Þnh theo chøc n¨ng th−íc nghÜ th−íc ®−îc chø cña chi tiÕt vµ dïng lµm c¨n cø ®Ó tÝnh ®é sai lÖch --> KÝch th−íc danh nghÜa sö dông trong c¸c kÕt cÊu ph¶i ®−îc chän t−¬ng øng víi --> th−íc nghÜ ph¶ ®−îc chä −¬ng kÝch th−íc trong TCVN 192 - 66 “KÝch th−íc −u tiªn” th−íc th−íc tiª --> Chän kÝch th−íc danh nghÜa theo tiªu chuÈn cho phÐp gi¶m sè l−îng, chñng lo¹i --> Chä th−íc nghÜ tiª chuÈ gi¶ −îng, chñ lo¹ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm khá niệ c¸c dông cô ®o l−êng vµ c¾t gät, t¹o ®iÒu kiÖn ph©n lo¹i c¸c qu¸ tr×nh c«ng nghÖ vµ t¹ kiÖ ph© lo¹ qu¸ tr× nghÖ ®¬n gi¶n ho¸ s¶n xuÊt ®¬n gi¶ ho¸ - Dung sai cã trÞ sè phô thuéc vµo kÝch th−íc danh nghÜa vµ ®−îc ký hiÖu thué th−íc nghÜ ®−îc hiÖ b»ng c¸c ch÷ sè - cÊp chÝnh x¸c ch÷ Tiªu chuÈn ViÖt Nam ®−îc quy ®Þnh 19 cÊp chÝnh x¸c theo thø tù ®é chÝnh x¸c gi¶m Tiª chuÈ ViÖ ®−îc thø gi¶ dÇn: 01, 0, 1, 2...17 >> MiÒn dung sai theo TCVN vµ ISO ®−îc ký hiÖu bëi mét ch÷ (ký hiÖu vµ ®−îc hiÖ ch÷ hiÖ sai lÖch c¬ b¶n) vµ mét sè (ký hiÖu dung sai): v µ hiÖ sai): VÝ dô: H7, H11, D6... (®ãi víi lç), dô: (® g6, f5, e6... (®èi víi trôc) (® trôc) >> Trªn c¸c tµi liÖu kü thuËt, mçi kÝch th−íc cÇn quy ®Þnh dung sai theo Trª liÖ thuË th−íc TCVN vµ ISO ®−îc ký hiÖu nh− sau: 18H7, 40g6, 40H11... vµ ®−îc hiÖ nh− sau: © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 12 / 19 6
  7. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 2. Kh¸i niÖm vÒ ®é chÝnh x¸c gia c«ng Kh¸ niÖ - §é chÝnh x¸c gia c«ng lµ møc ®é ®¹t ®−îc khi gia c«ng c¸c chi tiÕt thùc so ®¹t ®−îc thù víi ®é chÝnh x¸c thiÕt kÕ ®Ò ra. ra. - Sai lÖch gia c«ng cµng lín tøc lµ ®é chÝnh x¸c gia c«ng cµng kÐm CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm Trong thùc tÕ ®é chÝnh x¸c gia c«ng ®−îc biÓu thÞ b»ng: thù ®−îc biÓ ng: khá niệ - sai lÖch vÒ kÝch th−íc ->> biÓu thÞ b»ng dung sai th−íc biÓ - sai lÖch h×nh d¸ng ->> biÓu thÞ b»ng: biÓ ng: + Sai lÖch h×nh d¸ng h×nh häc nh− ®é ph¼ng, ®é c«n, ®é «van nh− ph¼ + Sai lÖch vÒ vÞ trÝ t−¬ng quan gi÷a c¸c yÕu tè h×nh häc cña chi tiÕt −¬ng gi÷ (®é song song hai ®−êng t©m, ®é th¼ng gãc gi÷a mÆt ®Çu vµ t©m, v.v..) ®−êng th¼ gi÷ + §é chÝnh x¸c cña h×nh d¸ng h×nh häc tÕ vi (®é nh½n bÒ mÆt) (®é nh½ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 15 / 19 3. C¸c ph−¬ng ph¸p ®o vµ dông cô ®o ph−¬ng ph¸ vµ 3.1. C¸c ph−¬ng ph¸p ®o ph−¬ng ph¸ 3.1.1. §o trùc tiÕp: víi ph−¬ng ph¸p ®o nµy, gi¸ trÞ cña ®¹i l−îng ®o ®−îc x¸c trù tiÕp: ph−¬ng ph¸ gi¸ ®¹i −îng ®−îc ®Þnh trùc tiÕp theo chØ sè trªn dông cô ®o hoÆc theo ®é sai lÖch kÝch th−íc cña trù chØ trª hoÆ th−íc vËt ®o so víi kÝch th−íc mÉu th−íc CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm khá niệ §o trùc tiÕp tuyÖt ®èi: §o trùc tiÕp kÝch th−íc cÇn ®o vµ gi¸ trÞ cña kÝch trù tuyÖ trù th−íc vµ gi¸ th−íc nhËn ®−îc trùc tiÕp trªn v¹ch chØ thÞ cña dông cô ®o th−íc nhË ®−îc trù trª chØ §o trùc tiÕp so s¸nh: §o trùc tiÕp kÝch th−íc cÇn ®o, nh−ng khi ®o chØ x¸c trù nh: trù th−íc nh− chØ ®Þnh trÞ sè sai lÖch cña kÝch th−íc so víi mÉu; gi¸ trÞ cña kÝch th−íc sÏ tÝnh th−íc gi¸ th−íc b»ng phÐp céng ®¹i sè kÝch th−íc mÉu víi gi¸ trÞ sai lÖch ®ã ®¹i th−íc gi¸ 3.1.2. §o gi¸ tiÕp: §Æc ®iÓm cña ®o gi¸n tiÕp lµ gi¸ trÞ cña ®¹i l−îng ®o ®−îc gi¸ tiÕp: gi¸ gi¸ ®¹i −îng ®−îc x¸c ®Þnh gi¸n tiÕp qua kÕt qu¶ ®o trùc tiÕp c¸c ®¹i l−îng cã liªn quan ®Õn ®¹i gi¸ qu¶ trù ®¹i −îng liª ®¹i l−îng ®o −îng 3.1.3. §o ph©n tÝch (tõng phÇn): B»ng ph−¬ng ph¸p nµy, c¸c th«ng sè cña ph© phÇ ph−¬ng ph¸ th« chi tiÕt ®−îc ®o riªng rÏ, kh«ng phô thuéc vµo nhau ®−îc riª kh« thué © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 16 / 19 8
  8. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 3.2. C¸c dông cô ®o CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm khá niệ §o kÝch th−íc lç th−íc a) Th−íc cÆp, chÝnh x¸c 0,05mm Th−íc b) Panme ®o trong, cx 0,01mm trong, c) §ång hå ®o lç, cx 0,01mm © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 17 / 19 CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm Calip giíi h¹n gií khá niệ a) Calip trôc hai ®Çu b) Calip mét phÝa c) Calip ph¼ng hai ®Çu ph¼ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 18 / 19 9
  9. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 4. Tiªu chuÈn ho¸ trong ngµnh C¬ khÝ: Tù ®äc s¸ch gi¸o khoa Tiª chuÈ ho¸ ngµ khÝ: gi¸ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các kh ái ni ệm khá niệ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 19 / 19 10
  10. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 Ch−¬ng II: C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ Kim lo¹i vµ Hîp kim Ch−¬ng kh¸ niÖ lo¹ vµ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim loạ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 1 / 28 I. TÝnh chÊt chung cña Kim lo¹i & Hîp kim lo¹ 1. C¬ tÝnh: lµ nh÷ng ®Æc tr−ng c¬ häc biÓu thÞ kh¶ n¨ng cña kim lo¹i hay hîp C¬ tÝnh: nh÷ tr− biÓ kh¶ lo¹ kim chÞu t¸c dông cña c¸c lo¹i t¶i träng lo¹ trä CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim 1.1. §é bÒn: lµ kh¶ n¨ng cña vËt liÖu chÞu t¸c dông cña ngo¹i lùc mµ kh«ng bÒn: kh¶ liÖ ngo¹ kh« bÞ ph¸ huû. §é bÒn ®−îc ký hiÖu lµ σ ph¸ huû ®−îc hiÖ loạ S¬ ®å mÉu ®o ®é bÒn kÐo σk σk: ®é bÒn kÐo σn: ®é bÒn nÐn P σu: ®é bÒn uèn σk = ( N / mm 2 ) σx: ®é bÒn xo¾n xo¾ F0 ->> §¬n vÞ ®o ®é bÒn ®−îc tÝnh b»ng N/mm2; kN/m2 hay MN/m2 ®−îc © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 2 / 28 1
  11. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 1.2. §é cøng: lµ kh¶ n¨ng cña vËt liÖu chèng l¹i biÕn d¹ng dÎo côc bé khi cã ng: kh¶ liÖ chè ngo¹i lùc t¸c dông ngo¹ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim 1.2.1. §é cøng Brinen - Brinell: HB [kG/mm2] Brinell: HB = P πD 2 πD F= − D2 − d 2 F loạ 2 2 Tuú theo chiÒu dµy cña mÉu thö mµ chän ®−êng kÝnh viªn bi: Tuú dµ cñ mÉ thö chä ®−êng viª D = 10mm, D = 5mm hoÆc D = 0,25mm hoÆ Tuú theo tÝnh chÊt cña vËt liÖu mµ chän t¶i träng P cho thÝch hîp Tuú cñ vË liÖ mµ chä t¶ trä hî - Gang: P = 30D2 - §ång vµ Hîp kim ®ång P = 10D2 - Nh«m, batit vµ c¸c hîp kim mÒm kh¸c P = 2,25D2 Nh« kh¸ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 3 / 28 1.2.2. §é cøng R«coen - Rockwell: HRA, HRB, HRC được xác định bằng cách dùng tải trọng P ấn viên bi bằng thép đã đượ trọ thé nhiệt luyện có đường kính 1,587mm tức là 1/16’’ (thang B) hoÆc mòi nhiệ luyệ đườ 1/16’’ hoÆ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim c«n b»ng kim c−¬ng cã gãc ë ®Ønh 1200 (thang C hoặc A) lên bề mặt vật −¬ng hoặ liệu thử liệ thử >> Viên bi thép dùng để thử những vật liệu ít cứng thé thử nhữ liệ >> Mũi côn kim cương dùng để thử các vật liệu có độ cứng cao: thép đã thử liệ cao: thé loạ nhiệt luyện, ... nhiệ luyệ Tải trọng tác dụng hai lần: trọ - tải trọng sơ bộ P0 = 10kG trọ - tải trọng chính P: trọ chí + Bi thép: P = 100kG thé + Mũi kim cương: P = 150kG cương: - Thang B: giá trị đo được ký hiệu HRB (P = 100kG) giá trị đượ hiệ - Thang C: giá trị đo được ký hiệu HRC (P = 150kG) giá trị đượ hiệ - Thang A: giá trị đo được ký hiệu HRA (P = 60kG) giá trị đượ hiệ * Giá trị độ cứng Rockwell được chỉ thị trực tiếp trên đồng hồ của máy đo Giá trị đượ chỉ thị trự tiế © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 4 / 28 2
  12. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 1.2.3. §é cøng Vicke - Vicker: HV [kG/mm2] Vicker: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim T¶i träng P tõ 5 – 120kG trä th−êng P = 5; 10; 20; 30;50;100 vµ 120kG th− vµ loạ P HV = 1,8544 d2 * Phương pháp đo độ cứng Vicke có đo cho cả vật liệu mềm và vật liệu phá liệ liệ cứng có lớp mỏng của bề mặt sau khi thấm than, thấm nitơ, nhiệt luyện thấ thấ nitơ, nhiệ luyệ v.v.. © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 5 / 28 1.3. §é d·n dµi t−¬ng ®èi δ%: lµ tû lÖ tÝnh theo phÇn tr¨m gi÷a l−îng d∙n dµi −¬ng phÇ tr¨ gi÷ −îng sau khi kÐo vµ chiÒu dµi ban ®Çu CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim 11 − 1 0 l1: chiÒu dµi sau khi kÐo [mm] δ = . 100 % lo: chiÒu dµi ban ®Çu [mm] 10 loạ §¬n vÞ: [%] vÞ: 1.4. §é dai va ch¹m ak: lµ kh¶ n¨ng cña vËt liÖu chÞu ®ùng ®−îc c¸c t¶i ch¹ kh¶ liÖ ®−îc träng va ®Ëp mµ kh«ng bÞ ph¸ huû trä kh« ph¸ huû §¬n vÞ: [J/mm2] hay [kJ/m2] vÞ: © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 6 / 28 3
  13. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 2. Lý tÝnh: lµ nh÷ng tÝnh chÊt cña kim lo¹i thÓ hiÖn qua c¸c hiÖn t−îng vËt lý tÝnh: nh÷ lo¹ thÓ hiÖ hiÖ −îng khi thµnh phÇn ho¸ häc cña kim lo¹i ®ã kh«ng bÞ thay ®æi. thµ phÇ ho¸ lo¹ kh« CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim 2.1. Khèi l−îng riªng: lµ khèi l−îng cña 1cm3 vËt chÊt Khè −îng riªng: khè −îng P γ= [ g / cm 3 ] P: khèi l−îng cña vËt chÊt khè −îng V: thÓ tÝch cña vËt chÊt thÓ V loạ 2.2. NhiÖt ®é nãng ch¶y: lµ nhiÖt ®é nung nãng ®Õn ®ã sÏ lµm cho kim lo¹i NhiÖ ch¶ nhiÖ lo¹ tõ thÓ r¾n chuyÓn sang thÓ láng thÓ chuyÓ thÓ 2.3. TÝnh d·n në: lµ kh¶ n¨ng d∙n në cña kim lo¹i khi nung nãng kh¶ lo¹ 2.4. TÝnh dÉn nhiÖt: lµ kh¶ n¨ng dÉn dßng nhiÖt cña kim lo¹i nhiÖ kh¶ nhiÖ lo¹ 2.5. TÝnh dÉn ®iÖn: lµ kh¶ n¨ng truyÒn dßng ®iÖn cña kim lo¹i kh¶ lo¹ 2.6. Tõ tÝnh: lµ kh¶ n¨ng nhiÔm tõ cña kim lo¹i tÝnh: kh¶ lo¹ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 7 / 28 3. Ho¸ tÝnh: lµ ®é bÒn cña kim lo¹i ®èi víi nh÷ng t¸c dông ho¸ häc cña c¸c Ho¸ tÝnh: lo¹ nh÷ ho¸ chÊt kh¸c nh− «xy, n−íc axit v.v…mµ kh«ng bÞ ph¸ huû kh¸ nh− xy, −íc v.v… kh« ph¸ huû CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim 3.1. TÝnh chÞu ¨n mßn: lµ ®é bÒn cña kim lo¹i ®èi víi sù ¨n mßn cña c¸c m«i lo¹ tr−êng xung quanh tr− loạ 3.2. TÝnh chÞu nhiÖt: lµ ®é bÒn cña kim lo¹i ®èi víi sù ¨n mßn cña «xy trong nhiÖ lo¹ kh«ng khÝ ë nhiÖt cao hoÆc hoÆc ®èi víi t¸c dông ¨n kh« nhiÖ hoÆ hoÆ mßn cña mét vµi thÓ láng hoÆc thÓ khÝ ®Æc biÖt ë nhiÖt thÓ hoÆ thÓ biÖ nhiÖ ®é cao 3.1. TÝnh chÞu axit: lµ ®é bÒn cña kim lo¹i ®èi víi sù ¨n mßn cña axit axit: lo¹ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 8 / 28 4
  14. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 4. TÝnh c«ng nghÖ: lµ kh¶ n¨ng cña kim lo¹i vµ hîp kim cho phÐp gia c«ng nghÖ kh¶ lo¹ vµ nãng hay gia c«ng nguéi ngué CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim 4.1. TÝnh ®óc: ®Æc tr−ng bëi ®é ch¶y lo∙ng, ®é co vµ tÝnh thiªn tÝch tr− ch¶ lo∙ ng, vµ thiª - §é ch¶y lo∙ng biÓu thÞ kh¶ n¨ng ®iÒu ®Çy khu«n cña kim lo¹i vµ hîp kim ch¶ lo∙ biÓ kh¶ khu« lo¹ vµ - §é co biÓu thÞ sù co ngãt cña kim lo¹i khi kÕt tinh tõ láng sang ®Æc biÓ lo¹ loạ - TÝnh thiªn tÝch lµ sù kh«ng ®ång nhÊt vÒ thµnh phÇn ho¸ häc cña kim lo¹i trong thiª kh« thµ phÇ ho¸ lo¹ c¸c phÇn kh¸c nhau cña vËt ®óc phÇ kh¸ 4.2. TÝnh rÌn: lµ kh¶ n¨ng biÕn d¹ng vÜnh cöu cña kim lo¹i khi chÞu t¸c dông rÌn: kh¶ lo¹ cña ngo¹i lùc ®Ó t¹o thµnh h×nh d¹ng cña chi tiÕt mµ kh«ng bÞ ngo¹ thµ kh« ph¸ huû ph¸ huû 4.3. TÝnh hµn: lµ kh¶ n¨ng t¹o thµnh sù liªn kÕt gi÷a c¸c chi tiÕt hµn khi kh¶ thµ liª gi÷ ®−îc nung nãng côc bé chç mèi hµn ®Õn tr¹ng th¸i ch¶y ®−îc chç tr¹ th¸ ch¶ hay dÎo © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 9 / 28 II. CÊu t¹o vµ sù kÕt tinh cña kim lo¹i: vµ lo¹ 1. CÊu t¹o cña kim lo¹i: lo¹ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim loạ Mét sè chi tiÕt m¸y CÊu tróc cña kim lo¹i tró lo¹ b»ng kim lo¹i lo¹ CÊu tróc KL nh×n qua tró nh× Liªn kÕt kim lo¹i nhê Liª lo¹ kÝnh hiÓn vi ®iÖn tö hiÓ ®¸m m©y ®iÖn tö ®¸m © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 10 / 28 5
  15. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim 2D 3D loạ S¬ ®å m¹ng tinh thÓ cña KL thÓ M¹ng tinh thÓ cña KL nh×n thÓ nh× d−íi kÝnh hiÓn vi ®iÖn tö −íi hiÓ Kim lo¹i cã cÊu t¹o tinh thÓ lo¹ thÓ Ghi nhí: nhí - C¸c nguyªn tö KL ph©n bè theo mét quy luËt nhÊt ®Þnh nguyª ph© luË - NhiÒu m¹ng tinh thÓ s¾p xÕp thµnh m¹ng kh«ng gian thÓ thµ kh« - Mçi nót m¹ng ®−îc coi lµ t©m cña c¸c nguyªn tö ®−îc nguyª © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 11 / 28 1.1. ¤ c¬ b¶n: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim lµ phÇn kh«ng gian nhá nhÊt cña m¹ng phÇ kh« nhá tinh thÓ ®Æc tr−ng cho m¹ng kh«ng gian thÓ tr− kh« loạ M¹ng tinh thÓ cña KL nh×n thÓ nh× d−íi kÝnh hiÓn vi ®iÖn tö −íi hiÓ ¤ c¬ b¶n cña m¹ng tinh thÓ KL thÓ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 12 / 28 6
  16. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 1.2. C¸c kiÓu ¤ c¬ b¶n: kiÓ 1.2.1. LËp ph−¬ng thÓ t©m: ph−¬ng thÓ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim Ký hiÖu: hiÖ loạ 1.2.2. LËp ph−¬ng diÖn t©m: ph−¬ng diÖ Ký hiÖu: hiÖ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 13 / 28 1.2.3. Lôc ph−¬ng dµy ®Æc : ph−¬ng Ký hiÖu: hiÖ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim loạ Ký hiÖu: hiÖ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 14 / 28 7
  17. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 Tuú theo lo¹i « c¬ b¶n ng−êi ta x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè m¹ng Tuú lo¹ ng− th« Th«ng sè m¹ng lµ gi¸ trÞ ®é dµi ®o theo chiÒu c¹nh cña « c¬ b¶n Th« lµ gi¸ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim - M¹ng lËp ph−¬ng: chØ cã mét th«ng sè m¹ng lµ a ph−¬ng: chØ th« lµ - M¹ng lôc gi¸c: cã 2 th«ng sè m¹ng lµ a vµ c gi¸ th« lµ vµ loạ §¬n vÞ ®o cña th«ng sè m¹ng lµ ¨ngstrong (Ao): 1Ao = 10-8cm th« lµ 2. Sù biÓn ®æi m¹ng tinh thÓ cña kim lo¹i : biÓ thÓ lo¹ Khi ®iÒu kiÖn ngoµi thay ®æi (¸p suÊt, nhiÖt ®é, v.v..) tæ chøc kim lo¹i sÏ thay ®æi theo kiÖ ngoµ suÊt, nhiÖ ®é, chø lo¹ D¹ng « c¬ b¶n thay ®æi Th«ng sè m¹ng cã gi¸ trÞ thay ®æi Th« gi¸ } Sù biÓn ®æi m¹ng tinh thÓ biÓ thÓ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 15 / 28 §−êng nguéi: ngué Tèc ®é nguéi ngué toC CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim T1 tgα CR = tgα loạ α T2 τ (s) 0 tn §−êng nguéi ngué Đèi víi mçi kim lo¹i nguyªn chÊt, lo¹ nguyª chÊt, b»ng thÝ nghiÖm ng−êi ta x¸c ®Þnh ®−îc nghiÖ ng− ®−îc mét ®−êng nguéi nhÊt ®Þnh ®−êng ngué © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 16 / 28 8
  18. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 3. Sù kÕt tinh cña kim lo¹i lo¹ Khi kim lo¹i ë tr¹ng th¸i láng chuyÓn sang tr¹ng th¸i r¾n ®−îc gäi lµ sù kÕt tinh lo¹ tr¹ th¸ chuyÓ tr¹ th¸ ®−îc CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim Kim lo¹i kÕt tinh theo mét qu¸ tr×nh gåm nhiÒu giai ®o¹n: lo¹ qu¸ tr× toC Trung t©m kÕt tinh – t©m mÇm loạ Qu¸ tr×nh kÕt tinh ph¸t triÓn Qu¸ tr× ph¸ triÓ KÕt thóc qu¸ tr×nh kÕt tinh thó qu¸ tr× τ (s) T©m mÇm: thÓ ph© kh« chả nh− - cã thÓ lµ c¸c ph©n tö t¹p chÊt kh«ng nãng chảy nh− bôi t−êng lß - chÊt s¬n khu«n v.v… khu« v.v… nhữ - t©m mÇm tự sinh h×nh thµnh ë những nhãm nguyªn tö cã trËt tù ®¹t ®Õn kÝch thµ nguyª trË ®¹t th−íc ®ñ lín th−íc Tuú theo vËn tèc nguéi kh¸c nhau mµ l−îng t©m mÇm xuÊt hiÖn nhiÒu hay Ýt, sù kÕt Tuú ngué kh¸ −îng hiÖ Ýt, tinh sÏ t¹o ra sè l−îng ®¬n tinh thÓ (hay h¹t) nhÊt ®Þnh −îng ®¬n thÓ h¹ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 17 / 28 C¸c giai ®o¹n cña Qu¸ tr×nh kÕt tinh t¹o h¹t kim lo¹i Qu¸ tr× h¹ lo¹ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim toC loạ Pha láng Nhiệ Nhiệt ®é kÕt tinh Pha r¾n τ (s) © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 18 / 28 9
  19. Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 H−íng kÕt tinh: −íng tinh: CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim loạ Biªn giíi h¹t Biª gií KÕt tinh kiÓu nh¸nh c©y kiÓ nh¸ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 19 / 28 III. Kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ hîp kim: Kh¸ niÖ kim: Mét sè kh¸i niÖm: kh¸ niÖ nhữ phÇ 1. Pha lµ những phÇn tö cña hîp kim cã thµnh phÇn ®ång nhÊt ë cïng mét tr¹ng th¸i vµ thµ phÇ tr¹ th¸ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Cấu tạo của Kim lo ại & Hợp kim ngă ngăn c¸ch víi c¸c pha kh¸c b»ng bÒ mÆt ph©n chia (nÕu ë tr¹ng th¸i r¾n th× ph¶i cã sù kh¸ ph© tr¹ th¸ th× ph¶ ®ång nhÊt vÒ cïng mét kiÓu m¹ng vµ th«ng sè m¹ng) kiÓ vµ th« Mét tËp hîp c¸c pha ë tr¹ng th¸i c©n b»ng gäi lµ hÖ hîp kim tr¹ th¸ loạ 2. Nguyªn lµ mét vËt chÊt ®éc lËp cã thµnh phÇn kh«ng ®æi, t¹o nªn c¸c pha cña hÖ Nguyª thµ phÇ kh« t¹ Trong mét sè tr−êng hîp nguyªn còng lµ c¸c nguyªn tè ho¸ häc hoÆc lµ hîp chÊt ho¸ tr− nguyª nguyª ho¸ hoÆ ho¸ häc cã tÝnh æn ®Þnh cao 3. C¸c tæ chøc cña hîp kim chø 3.1. Dung dÞch ®Æc: Hai hoÆc nhiÒu nguyªn tè cã kh¶ năng hoµ tan vµo nhau ë tr¹ng th¸i ®Æc gäi lµ hoÆ nguyª kh¶ hoµ tr¹ th¸ dung dÞch ®Æc Cã hai lo¹i dung dÞch ®Æc: lo¹ - dung dÞch ®Æc thay thÕ - dung dÞch ®Æc xen kÏ © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 20 / 28 10
nguon tai.lieu . vn
Thạc sĩ - Tiến sĩ - Cao học Công nghệ thông tin Kinh tế - Thương mại Tài chính - Ngân hàng Kiến trúc - Xây dựng Điện-Điện tử-Viễn thông Cơ khí - Chế tạo máy Công nghệ - Môi trường Báo cáo khoa học Quản trị kinh doanh Khoa học xã hội Khoa học tự nhiên Nông - Lâm - Ngư Y khoa - Dược