- Trang Chủ
- Du lịch
- Cải tạo chiếc ghe chài truyền thống của người dân miền Tây Nam Bộ để phục vụ du lịch đường sông
Xem mẫu
- Giải thưởng Sinh viên nghiên cứu khoa học Euréka lần 20 năm 2018 Kỷ yếu khoa học
CẢI TẠO CHIẾC GHE CHÀI TRUYỀN THỐNG CỦA NGƯỜI DÂN
MIỀN TÂY NAM BỘ ĐỂ PHỤC VỤ DU LỊCH ĐƯỜNG SÔNG
Trần Thị Trúc Xinh*
Trường Đại học Văn Lang
*Tác giả liên lạc: trucxinh911@gmail.com
TÓM TẮT
Đề tài nghiên cứu mô hình ghe homestay để đưa vào phục vụ du lịch đường sông
thành phố Hồ Chí Minh. Tận dụng 50% thời gian trống khi không chở hàng,
không gian của chiếc ghe chài truyền thống của người dân miền Tây Nam Bộ
được biến hóa linh hoạt để trở thành không gian chở khách du lịch. Đó sẽ là sản
phẩm du lịch mới, trên nền tảng sẵn có của địa phương nhưng được thiết kế lại
để phù hợp với nhu cầu sử dụng mới, đảm bảo vòng xoay năng lượng, thân thiện
với môi trường, giúp phát triển ngành du lịch ở thành phố Hồ Chí Minh cũng như
các tỉnh miền Tây Nam Bộ.
Từ khóa: Ghe xuồng miền Tây Nam Bộ, homestay, du lịch đường sông, kinh tế
chia sẻ.
RENOVATE TRADITIONAL BOATS OF PEOPLE IN SOUTHWEST
PROVINCES FOR RIVER TOURISM SERVICES
Tran Thi Truc Xinh*
Van Lang University
*Corresponding Author: trucxinh911@gmail.com
ABSTRACT
The study presents a model design “boat-homestay” for river tourism services of
Ho Chi Minh City. Taking advantage of 50% free time when not carrying goods,
the space of traditional "chai" boat of the Southwest people is transformed
flexibly to become passenger space. It will be a new tourism product, based on
local availability but redesigned to fit the needs of new uses, ensuring an
environmentally friendly, energy-efficient that turnaround to help develop
tourism of Ho Chi Minh City as well as the southwestern provinces.
Keywords: Sampan traditional, homestay, Mekong delta river tours, sharing
economy.
TỔNG QUAN Hồ Chí Minh” (2015). Luận văn của
Với lợi thế khoảng 1000 km đường Châu Văn Bình có nói về những thực
sông, kênh, rạch, cùng hệ thống sông trạng khi phát triển du lịch đường thủy
Sài gòn và sông Đồng Nai chảy qua, và nêu ra một số giải pháp định hướng
Thành phố Hồ Chí Minh có đầy đủ mọi sự phát triển như giải pháp về cơ chế
điều kiện thuận lợi để đưa du lịch đầu tư, giải pháp về hoàn thiện nguồn
đường thủy nội đô trở thành mũi nhọn nhân lực phục vụ,… Tuy nhiên, nghiên
trong các loại hình du lịch ở Thành cứu chưa đưa ra được mô hình cụ thể
phố. Đã có một luận văn thạc sĩ nói về cho các nhu cầu lưu trú, ăn ở dành cho
du lịch đường sông ở thành phố Hồ Chí khách du lịch, vốn là một mảng rất lớn
Minh: Châu Văn Bình “Phát triển sản trong các sản phẩm du lịch đường
phẩm du lịch đường sông tại thành phố sông. Trong khi đó, nhà nổi hay chính
584
- Giải thưởng Sinh viên nghiên cứu khoa học Euréka lần 20 năm 2018 Kỷ yếu khoa học
những chiếc thuyền, chiếc ghe của KẾT QUẢ
người dân từ lâu vốn vừa là phương Kết quả khảo sát và đánh giá hiện
tiện vận chuyển, đi lại, làm ăn vừa là trạng
nơi ở của người dân sông nước nơi đây, Những chiếc ghe hàng neo đậu trên địa
thì lại có sẵn và có rất nhiều. Khi bàn Thành phố Hồ Chí Minh đa số đều
thương lái đi từ Miền Tây lên Thành thuộc thể loại chài, ghe lườn, ghe tam
phố Hồ Chí Minh chở rất nhiều hàng bản,... Những chiếc ghe hàng này có
hóa nhưng khi trở về lại quê không chở kích thước dài × rộng trung bình là 18
gì cả. Thiết nghĩ, tại sao không tận - 19m × 3 – 3,5m, khối lượng vận
dụng những không gian trống, thời chuyển lớn và thời gian di chuyển
gian trống khi không chở hàng đó biến chậm. Tuy nhiên bởi vì là ghe nên
thành không gian khác như chở khách những “ngôi nhà di động” này vẫn còn
du lịch chẳng hạn? Đó sẽ là sản phẩm thiếu những điều cơ bản như nhà vệ
du lịch mới, trên nền tảng sẵn có của sinh, nước sạch,...
địa phương nhưng được thiết kế lại để 87% các chủ ghe nhận thấy ý tưởng mô
phù hợp với nhu cầu sử dụng mới, đảm hình Ghe Homestay mang lại hiệu quả
bảo vòng xoay năng lượng, thân thiện kinh tế, cải thiện đời sống của họ và họ
với môi trường, giúp phát triển ngành cũng đồng ý cần phải cải tạo lại chiếc
du lịch ở Thành phố Hồ Chí Minh cũng ghe thì mới có thể phục vụ du lịch. Còn
như các tỉnh miền Tây Nam Bộ. có đến 94% khách du lịch trong và
ngoài nước (khảo sát trên 50 người)
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU cho biết họ hứng thú và sẵn sàng trải
Thứ nhất, bằng phương pháp quan sát nghiệm hình thức du lịch này, miễn là
khoa học, tác giả nhận thấy tiềm năng đảm bảo điều kiện an toàn đường thủy.
du lịch từ những chiếc ghe hàng truyền Kết quả mô hình Ghe Homestay
thống miền Tây Nam Bộ khi luôn có Ý tưởng thiết kế cải tạo: Giữ lại vóc
gần 50% thời gian để ghe trống sau dáng truyền thống của chiếc ghe chài
mỗi chuyến hàng. Thứ hai, sau khi đưa bao gồm bộ khung và hình dáng
ra được vấn đề, tác giả tiến hành thu nguyên thủy của nó, thay thế các vật
thập thông tin liên quan đến đề tài, điều liệu bao che và đồ nội thất. Vật liệu
tra, khảo sát thực trạng không gian lưu chính: Tre làm vách che phần ở, gỗ cây
trú của chủ ghe, không gian vận sao làm khung và đế ghe. Thông số cơ
chuyển hàng hóa, nhu cầu của khách bản: kích thước dài x rộng = 18m x
du lịch khi tham gia loại hình du lịch 3,5m; khối lượng vận chuyển 17 tấn;
homestay. sức chứa 10 người (7 du khách).
Thứ ba, sử dụng phương pháp phân Các giải pháp kỹ thuật
tích và tổng hợp các thông tin đã thu Sử dụng nội thất thông minh
thập được để từ đó, đưa ra một số giải Không gian trên ghe khá nhỏ và chật
pháp cải tạo kiến trúc phù hợp với mô hẹp vì thế khi sử dụng những vật dụng
hình du lịch homestay trên ghe chài. nội thất thông thường sẽ chiếm diện
Cuối cùng, đánh giá lại giải pháp dựa tích sử dụng, cho nên để khắc phục
theo các tiêu chí về kinh tế, xã hội và những vấn đề này thì đề tài đề xuất sử
xem xét khả năng ứng dụng của mô dụng các vật dụng nội thất thông minh
hình ghe homestay tuyến du lịch có thể tích hợp nhiều chức năng cùng
đường sông Thành phố Hồ Chí Minh – lúc vừa làm tăng diện tích trống và khả
Miền Tây Nam Bộ. năng sử dụng.
585
- Giải thưởng Sinh viên nghiên cứu khoa học Euréka lần 20 năm 2018 Kỷ yếu khoa học
Vỏ bao che linh hoạt tải nhu cầu ngày càng tăng lên về năng
Sử dụng hệ ô cửa sổ đủ sắc màu được lượng cho quốc gia. Pin mặt trời được
làm bằng tre, khi vận chuyển hàng hóa lắp trên mái của buồng lái đảm bảo
thì tất cả cửa sổ được đóng kín lại. Còn không bị khuất bóng râm. Ghe sử dụng
khi chở khách du lịch thì cửa có thể mở ước tính 3 tấm pin có kích thước
ra một các ngẫu hứng để cho du khách 330x350x22mm, mỗi tấm có công suất
có thể ngắm cảnh khi ngao du trên 10W là đảm bảo cho nhu cầu sinh hoạt
sông. Bên cạnh đó mỗi lam ô cửa được trên ghe.
sơn một màu giúp tạo điểm nhấn, làm Tái chế nước mưa làm nước sinh hoạt
Ghe Homestay trở nên bắt mắt và thu Sử dụng thiết bị loc nước mưa bằng
hút hơn. than hoạt tính. Dùng bể có kích thước
Nhà vệ sinh sinh thái được áp với 1m2 mặt bể (thể tích từ 200
Công nghệ Bio-toilet khô là công nghệ lít ) trở lên, đối với bể lọc kích thước
sinh học sinh thái, các vi sinh vật sẽ quan trọng nhất là độ cao phải được từ
phân hủy chất thải sinh học thành CO2 1m trở lên. Dưới đáy bể dùng ống lọc
và hơi nước, không gây ô nhiễm môi nhựa PVC Ф48 hoặc lưới Inox nhỏ , để
trường. Có nhiều nghiên cứu chỉ ra làm ống thu nước. Ống lọc, lưới lọc
rằng, 21% lượng nước con người dùng này có tác dụng ngăn không cho vật
vào việc xả toilet và nước thải này gây liệu lọc chẩy ra theo nước.
ô nhiễm nguồn nước mặt. Vì vậy, công Kết quả nghiên cứu mô hình quản lý
nghệ Bio-toilet khô là lựa chọn thích Mô hình quản lý theo cách truyền
hợp để thay thế công nghệ toilet xả thống truyền thống: Trong mô hình
nước hiện nay. Công nghệ Bio-toilet quản lý này thì chủ ghe sẽ được liên kết
khô sử dụng than hoạt tính để khử mùi, với một công ty du lịch, những hoạt
đồng thời cấy một số loại vi sinh vật có động và thời gian chở du khách của chủ
lợi lên bề mặt hạt than, giúp phân hủy ghe sẽ chịu sự quản lý của công ty.
các chất thải và ức chế các vi sinh vật Mô hình quản lý theo xu hướng hiện
có hại. đại: thương lái và khách sẽ được thông
Panel mặt trời qua một phần mềm quản lý như grab,
Việc sử dụng pin năng lượng mặt trời khi nào ghe trống, chủ ghe có thời gian
như một nguồn năng lượng tại chỗ thay trống thì có thể nhận chở khách du lịch
thế cho các dạng năng lượng truyền giúp chủ ghe chủ động thời gian.
thống, góp phần tiết kiệm điện, giảm
Bảng 1. Sơ đồ Ghe Homestay
So Mô hình quản lý theo cách Mô hình quản lý theo xu hướng
sánh truyền thống truyền thống hiện đại
Uy tính, dễ lấy được lòng tin Chủ ghe linh hoạt về thời gian và
của du khách thi thông qua không gian, du khách có thể dễ
Ưu
công ty du lịch. dàng tự đặt tour.
điểm
Quen thuộc với du khách. Phù hợp với thời đại cách mạng
công nghiệp 4.0
Phụ thuộc Công ty du lịch. Mô hình mới, còn lạ lẫm với du
Chủ ghe không linh hoạt về khách và thương lái.
Nhược
thời gian và không gian.
điểm
Du khách khó tiếp cận trực
tiếp.
586
- Giải thưởng Sinh viên nghiên cứu khoa học Euréka lần 20 năm 2018 Kỷ yếu khoa học
Tầm nhìn lịch lớn, Thành phố đã và đang thu hút
Trong tương lai, Ghe Homestay khi sẽ nhiều du khách từ nhiều vùng và từ
biến các bến cảng Sài Gòn thành nơi nhiều đất nước khác nhau đến du lịch
giao thương hàng hóa, bến đỗ du lịch và nghỉ dưỡng.
và hình thành một khu chợ nổi giữa Với những loại hình du lịch còn khá
lòng Sài Gòn. Bên cạnh đó, Ghe đơn thuần và cũ kỹ, Thành Phố không
Homestay có thể sử dụng cho các thể tạo ra nét độc đáo của riêng mình
tuyến tầm ngắn nội đô sẽ trở thành nét so với các tỉnh thành khác và việc tăng
đặc trưng của Thành phố, giống như doanh thu, nâng cao hiệu quả kinh tế sẽ
những con thuyền trên sông Chao gặp khó khăn.
Phraya Thái Lang hay gần hơn là Phát triển loại hình du lịch mới sẽ giúp
thuyền rồng ở Huế. Bên cạnh đó việc cho Thành Phố giải quyết được bài tóa
tham gia nền kinh tế chia sẻ, đối với n khó này.Với địa hình nhiều sông ngòi
Grab là tận dụng những chiếc xe bị kênh rạch sẳn có, du lịch đường sông
lãng phí, Airbnb là tận dụng căn nhà bị Thành phố đã mang lại cho du khách
lãng phí không ở hết thì đối mô hình một trải nghiệm thú vị và cảm giác
Ghe Homestay là tận dụng những chiếc thoải mái.
ghe hàng bị lãng phí. Giải pháp này mang tính chất tham
khảo nhưng tạo điều kiện thuận lợi để
KẾT LUẬN ngành du lịch có cơ sở để làm bước đột
Thành phố Hồ Chí Minh là một trong phá mới, phấn đấu đưa đưa du lịch
những vùng kinh tế trọng điểm của cả đường sông trở thành sản phẩm du lịch
nước, cũng như là nơi có tiềm năng du trong tương lai chủ lực trong tương lai.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
THANH MAI (2017). Bio-Toilet Nhà vệ sinh thân thiện với môi trường. Xem tại:
http://congluan.vn/doi-song-xa-hoi/bio-toilet-mo-hinh-nha-ve-sinh-than-
thien-moi-truong12855.
TRẦN XUÂN TÌNH. TP. Hồ Chí Minh đầu tư nhiều tuyến đường thủy gắn với
phát triển du lịch. Xem tại: https://www.vietnamplus.vn/tp-hcm-dau-tu-
nhieu-tuyen-duong-thuy-gan-voiphat-trien-du-lich/477343.
587
nguon tai.lieu . vn
