Xem mẫu
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
Trêng §¹i Häc Giao Th«ng VËn T¶i
Bé m«n CK ¤T¤ - Khoa C¬ KhÝ
Bài Tập Lớn Môn Lý Thuyết ô tô
TÝNH TO¸N SøC KÐO CñA ¤T¤
GVDH: Vò V¨n TÊn
SV thùc hiÖn:Đỗ Quang Thắng
Líp: CK ¤t« - K15TX
Th«ng sè Kia-cerato forte EX 1.6
MT 2009
Khèi lîng Go 1187
Khèi lîng Ga
Nemax(ml)
nN(v/p) 6000
Memax(KG.m)
Vnmax(km/h) 200
ChiÒu réng (mm) 1775
ChiÒu cao (mm) 1460
KiÓu lèp 215/45R17
KiÓu ®éng c¬ X¨ng
C«ng thøc b¸nh xe 4x2
Hµ néi 2013
SVTH: Đỗ Quang Thắng 1
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
Lêi nãi ®Çu
i. TÇm quan träng cña viÖc tÝnh to¸n søc kÐo;
TÝnh to¸n søc kÐo « t« nh»m môc ®Ých x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè c¬ b¶n
cña ®éng c¬, cña hÖ thèng truyÒn lùc ®Ó ®¶m b¶o chÊt lîng ®éng lùc häc
cÇn thiÕt cña chóng trong c¸c ®iÒu kiÖn sö dông kh¸c nhau, phï hîp víi c¸c
®iÒu kiÖn ®· cho cña « t«. Tõ ®ã ®Ó x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu ®Ó ®¸nh gi¸
chÊt lîng kÐo cña « t« nh chØ tiªu vËn tèc lín nhÊt, gãc dèc lín nhÊt cña ®-
êng mµ « t« cã thÓ kh¾c phôc ®îc, gia tèc lín nhÊt cña « t«, qu·ng ®êng vµ
thêi gian t¨ng tèc ng¾n nhÊt khi ®¹t vËn tèc lµ lín nhÊt . C¸c chØ tiªu trªn cã
thÓ t×m ®îc khi gi¶i ph¬ng tr×nh chuyÓn ®éng cña « t« b»ng ph¬ng ph¸p ®å
thÞ hoÆc ph¬ng ph¸p gi¶i tÝch.
Tài liệu tính toán sức kéo ô tô có thể làm tài liệu nghiên cứu cho nhi ều
đối tượng khác nhau như: Sinh viên cơ khí, thợ sửa chữa ô tô trong các gara
cũng như những người có nhu cầu khác…
Vì kiến thức còn hạn chế vì vậy tài liệu không thể không có những sai
xót vì vậy mong nhận được những đóng góp của thầy giáo cũng như các
bạn để tài liệu ngày càng được hoàn thiện.
Sinh viên
Vò §øc Träng
SVTH: Đỗ Quang Thắng 2
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
PhÇn I
x©y dùng ®êng ®Æc tÝnh tèc ®é ngoµi cña ®éng c¬
I . X¸c ®Þnh träng lîng vµ sù ph©n bè träng lîng
1. Träng lîng xe thiÕt kÕ :
G = Go + n.(A + Gh)
Tong ®ã :
Go : Träng lîng b¶n th©n cña xe
Gh: Träng lîng cña hµnh lý
A : Träng lîng cña 1 ngêi
n : Sè chç ngåi trong xe
G : Träng lîng toµn bé cña « t« (kG)
VËy ta cã: G = 1187 + 5*(70+25 )= 1662 (kG)
2 .Ph©n bè t¶i träng lªn c¸c cÇu.
Víi xe du lÞch
+T¶I träng ph©n bè cÇu tríc:
Z01 = 0,6*G = 0,6 * 1662= 997(kG)
+ T¶i träng ph©n bè cÇu sau
Z2 = 0.4*G= 0.4* 1662=665 (kG)
3. Chän lèp
- Lèp cã kÝ hiÖu 215/45R17
⇒ B¸n kÝnh thiÕt kÕ cña b¸nh xe :
17
r0 = 215+ *25,4 = 430.9 (mm)= 0.4309(m)
2
B¸n kÝnh ®éng vµ ®éng lùc häc b¸nh xe : rđ = rk = λ. r0
Chän lèp cã ¸p suÊt cao,hÖ sè biÕn d¹ng λ = 0,95
rk = λ. r0 = 0,95*0.4309 = 0.41 (m)
SVTH: Đỗ Quang Thắng 3
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
II. X©y dùng ®êng ®Æc tÝnh ngoµi cña ®éng c¬
- C¸c ®êng ®Æc tÝnh tèc ®é ngoµi cña ®éng c¬ lµ nh÷ng ®êng cong
biÓu diÔn sù phô cña c¸c ®¹i lîng c«ng suÊt , m« men vµ suÊt tiªu hao nhiªn
liÖu cña ®éng c¬ theo sè vßng quay cña trôc khuûu ®éng c¬. C¸c ®êng ®Æc
tÝnh nµy gåm :
+ §êng c«ng suÊt Ne = f(ne)
+ §êng m« men xo¾n Me = f(ne)
+ §êng xuÊt tiªu hao nhiªn liÖu cña ®éng c¬ ge = f(ne)
1. X¸c ®Þnh c«ng suÊt cña ®éng c¬ theo ®iÒu kiÖn c¶n chuyÓn
®éng
� ψ V maxVmax WV 3max �
G 1
NV max =� + � (m· lùc)
� 270 3500 �1η
-Trong dã : G - tæng träng lîng cña « t« = 1662 KG
vmax - vËn tèc lín nhÊt cña « t« 225(km/h)
K- hÖ sè c¶n khÝ ®éng häc, chän K = 0,025 (kG.s 2/m4)
F - diÖn tÝch c¶n chÝnh diÖn. F = B.H 0 =0.8*1.775*1.46 =
2.07(m2)
ηtl - hiÖu suÊt cña hÖ thèng truyÒn lùc. chän η tl = 0,93
f : lµ hÖ sè c¶n l¨n cña ®êng ( chän f0 =0,018 víi ®êng nhùa
bª t«ng tèt ).
VËy ta cã f = f0 (1 + )= 0.065 V× v = 225 > 80 km/h.
VËy ta cã :
�
1662*0.065* 225 0, 025* 2.07 * 2253 � 1
Nv= � + �0,93 = 278 m· lùc
.
� 270 3500 �
2 . X¸c ®Þnh c«ng suÊt cùc ®¹i cña ®éng c¬
N ev
C«ng suÊt lín nhÊt cña ®éng c¬: Nemax= (kW)
aλ + bλ2 − cλ3
Trong ®ã a,b,c lµ c¸c hÖ sè thùc nghiÖm ,víi ®éng c¬ x¨ng 4 kú:
SVTH: Đỗ Quang Thắng 4
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
a= b=c =1
nv
λ= =1.1
nN
nN =6000v/p : sè vßng quay cña trôc khuûu ®éng c¬ øng víi Nemax= 284 ( m· lùc)
Víi ®éng c¬ xăng chän λ =1.1
3 . X©y dùng ®êng ®Æc tÝnh tèc ®é ngoµi cña ®éng c¬.
-TÝnh c«ng suÊt ®éng c¬ ë sè vßng quay kh¸c nhau :
Sö dông c«ng thøc L©y-§ec-Man:
n ne
2
ne
3
N e = N e max . a. e
+ b.
n − c. n
(m· lực)
neN
eN eN
Trong ®ã Ne max vµ Nn lµ c«ng suÊt cùc ®¹i vµ sè vßng quay t¬ng øng.
Ne vµ ne c«ng suÊt vµ sè vßng quay ë 1 thêi ®iÓm trªn ®êng ®Æc tÝnh ngoµi
cña ®éng c¬.
- TÝnh m« men xo¾n cña trôc khuûu ®éng c¬ øng víi vßng quay
Ne
ne kh¸c nhau : Me = 716,2 n (kG.m)
e
λ| = lµ c¸c ®¹i lîng ne vµ nn ®· biÕt ( với λ| = 0,2; 0,4 … 0,9;1: 1,1)
KÕt qu¶ tÝnh ®îc ghi ë b¶ng sau:
λ 0.2 0.3 0.5 0.6 0.8 0.9 1 1.1
ne(v/p) 1200 1800 3000 3600 4800 5400 6000 6600
278.0
Ne(PS) 65.89 103.09 177.50 211.30 263.55 278.60 284.00 4
Me(KG.m
) 39.32 41.02 42.38 42.04 39.32 36.95 33.90 30.17
Ta cã tû lÖ xÝch:
µne = (v/p)/mm
µNe = (m· lùc/mm)
µMe = (kG.m)/mm
SVTH: Đỗ Quang Thắng 5
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
§å thÞ ®êng ®Æc tÝnh tèc ®é ngoµi cña ®éng c¬
300 45
40
250
35
200 30
25
150
20 Ne
100 15
Me
10
50
5
0 0
0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000
®- êng ®Æ tÝ ngoµi
c nh
Nhận xét :
Trị số công suất N emax ở trên chỉ là phầncông suất động cơ dùng để
khắc phục các lực cản chuyển động. Để chọn động cơ đặt trên ô tô, cần
tăng them phần công khắc phục các sức cản phụ, quạt gió, máy nén khí,…
Vì vậy phải chọn công suất lớn nhất là:
Nemax = 1,1xNemax = 1.1*284 =312 (ml)
- HÖ sè thÝch øng cña ®éng c¬ theo m« men xo¾n:
M
k= M =1,2 ⇒ Memax=k*MN=1.2*33.9 = 40.7 (KG.m)
e max
N
III. X¸c ®Þnh tû sè truyÒn cña truyÒn lùc chÝnh
Tû sè truyÒn cña hÖ thèng truyÒn lùc chÝnh trong trêng hîp tæng qu¸t
®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc :
it = ih . if . io
Trong ®ã : ih lµ tû sè truyÒn lùc chÝnh
if lµ tû sè truyÒn cña hép sè phô
io lµ tû sè truyÒn cña truyÒn lùc chÝnh
SVTH: Đỗ Quang Thắng 6
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
1. X¸c ®Þnh tû sè truyÒn cña truyÒn lùc chÝnh.
i0 ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së ®¶m b¶o tèc ®é chuyÓn ®éng cùc ®¹i cña «
t« ë sè truyÒn cao nhÊt trong hép sè.
i0 = 0,377 .
rb= 0,39 m : b¸n kÝnh ®éng lùc häc cña b¸nh xe (m).
ihn = 1 : tû sè truyÒn cña tay sè cao nhÊt
vmax : vËn tèc lín nhÊt cña « t« 160( km/h).
nv : sè vßng quay cña ®éng c¬ khi « t« ®¹t tèc ®é lín nhÊt
if =1
0.41*6600
i0 = 0.377 * = 4.53
1*1* 225
2. X¸c ®Þnh tû sè truyÒn cña hép sè
2.1.X¸c ®Þnh tû sè truyÒn cña tay sè 1
- Tû sè truyÒn cña tay sè 1 ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së ®¶m b¶o kh¾c phôc
®íc søc c¶n lín nhÊt cña mÆt ®êng mµ b¸nh xe chñ ®éng kh«ng bÞ trît
quay trong mäi ®iÒu kiÖn chuyÓn ®éng.
- Theo §K chuyÓn ®éng ta cã :
Pkmax ≥ P Ψ max +Pw
Pkmax : lùc kÐo lín nhÊt cña ®éng c¬ ph¸t ra ë b¸nh xe chñ ®éng.
P Ψ max : lùc c¶n tæng céng cña ®êng .
Pw : lùc c¶n kh«ng khÝ .
Khi «t« chuyÓn ®éng ë tay sè I ,vËn tèc cña «t« nhá nªn bá qua P w
VËy : Pkmax ≥ P Ψ max = Ψmax .G
M e max .i0 .i I .η t
≥ Ψmax .G
rb
G.ψ max .rb
suy ra : iI ≥
M e max .i0 .η t
f = 0,018
SVTH: Đỗ Quang Thắng 7
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
α : gãc dèc cùc ®¹i cña ®êng =23o
Ψmax lµ hÖ sè c¶n tæng céng lín nhÊt cña ®êng
Ψmax = f + tgαmax = 0,065 + tg23o = 0,49
0.49*997 *1.3*0.41
=> iI ≥ = 1.45 (1)
42.38* 4.53*1*0.93
- MÆt kh¸c Pkmax cßn bÞ giíi h¹n bëi ®iÒu kiÖn b¸m gi÷a b¸nh xe víi mÆt
®êng:
Pkmax ≤ P ϕ =mk.G ϕ .ϕ
M e max .i0 .i I .η t
≤ mk.G ϕ .ϕ
rb
Theo ®iÒu kiÖn b¸m ta cã :
Gφ .φ .rb
ihI
M e max * i0 *ηt
G ϕ : träng lîng ph©n bè ë cÇu chñ ®éng
ϕ = 0,8 : hÖ sè b¸m cña mÆt ®êng tèt.
rb : b¸n kÝnh lµm viÖc trung b×nh cña b¸nh xe .
0.8*997 *1.3*0.41
ihI ≤ = 2.38 (2)
42.38* 4.53*1*0.93
Tõ (1) vµ (2) ta chän lÊy ih1= 1.9
2.X¸c ®Þnh tû sè truyÒn cña c¸c tay sè trung gian
- Chän hÖ thèng tû sè truyÒn cña c¸c cÊp sè trong hép sè theo cÊp sè
nh©n.
C«ng bội được x¸c định theo biểu thức;
ih1
q = n −1
ihn
Trong đ: n - số cấp trong hộp số; n= 5
SVTH: Đỗ Quang Thắng 8
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
ih1
- tỷ sổ truyền tay số 1, ih1 = 1.9
i hn - tỷ số truyền tay số cuối cùng trong hộp số. i =1
h5
ih1 4 1.9
q = n −1 = = 1.17
ihn 1
Tỷ số truyền tay số thứ i được x¸c định theo c«ng thức sau:
ih ( i −1) ih1
i hi = =
q q ( i −1)
Trong đã: ihI - - tỷ số truyền tay số thứ i trong hộp số (i=2,...,n-1)
Từ hai c«ng thức trªn ta sẽ x¸c định được tỷ số truyền ở c¸c tay số:
+Tỷ số truyền của tay số II
ih1 1.9
ihII = = 1.17 = 1.62
q ( 2 −1)
ih1 1.9
+Tỷ số truyền của tay số III là :ih3 = ihIII = ( 3 −1)
=
1.17 2
=1.39
q
ih1 1.9
+Tỷ số truyền của tay số IVlà :ih4 = = = 1.19
q (4−1) 1.173
+ Tû sè truyÒn tay sè 5 lµ : ih5= 1:
-Tû sè truyÒn tay sè lïi : i1= 1,2.ihi= 1,2* 1.9=2.28
KiÓm tra tû sè truyÒn tay sè lïi theo ®iÒu kiÖn b¸m Pkl ≤ P ϕ =G ϕ .ϕ
M e max .i0 .il .η t
≤ G ϕ .ϕ
rd
Theo ®iÒu kiÖn b¸m ta ph¶i cã :
0.8*997 *1.3*0.41
ihI ≤ = 2.38
42.38* 4.53*1*0.93
VËy il = 2.28
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
SVTH: Đỗ Quang Thắng 10
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
B¶ng 2: bảng tỷ số truyền của các tay số
Tay sè I II III IV V Sè lïi
Tû sè 1.9 1.62 1.39 1.19 1 2.28
truyÒn
3 ) LËp b¶ng x¸c ®Þnh vËn tèc cña « t« t¬ng øng víi tõng sè truyÒn.
Vm = 0.377
ne(v/p) 1200 1800 3000 3600 4800 5400 6000 6600
V sè 1 22 32 54 65 86 97 108 119
V sè 2 25 38 63 76 101 114 126 139
V sè 3 29 44 74 88 118 133 147 162
V sè 4 34 52 86 103 138 155 172 189
V sè 5 41 61 102 123 164 184 205 225
SVTH: Đỗ Quang Thắng 11
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
PhÇn II
X©y dùng ®å thÞ c¸c chØ tiªu ®éng lùc häc cña « t«
I. C©n b»ng c«ng suÊt cña « t«
1. Ph¬ng tr×nh c©n b»ng c«ng suÊt
Ph¬ng tr×nh c©n b»ng c«ng suÊt t¹i b¸nh xe chñ ®éng
Nk = Nf ± N i ± N j +Nw
C«ng suÊt cña ®éng c¬ ph¸t ra t¹i b¸nh xe chñ ®éng
Nk = Ne – Nr = Ne .η t = Ne .η t
Nr c«ng suÊt tiªu hao cho tæn thÊt c¬ khÝ trong hÖ thèng truyÒn lùc
η t = 0,89 hiÖu suÊt truyÒn lùc.
Nf c«ng suÊt tiªu hao cho lùc c¶n l¨n.
Nf = G.f.cos α .
- C«ng suÊt tiªu hao cho lùc c¶n cña kh«ng khÝ
Nw =
- Nj C«ng suÊt tiªu hao cho lùc c¶n qu¸n tÝnh khi t¨ng tèc .
G
N j = g .δ j . j .
Trong ®ã : j : gia tèc cña «t«.
v : vËn tèc chuyÓn ®éng cña «t«.
δ j : hÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña c¸c khèi lîng quay.
g : gia tèc träng trêng.
Tuy nhiªn trong ph¬ng tr×nh chØ cÇn x¸c ®Þnh thanh phÇn Nk ,Nf,Nw
Ta thÊy ®êng biÓu diÔn Nf lµ ®êng bËc nhÊt qua g«c täa ®é nªn chØ
cÇn x¸c ®Þnh 2 ®iÓm.
Vmax
Nf0 = 0 vµ N f = G. f . (ml )
270
- §¬ng biÓu diÔn ®å thÞ Nw lµ ®êng cong
- C¸c ®å thÞ Nk-v theo c¸c sè truyÒn .
SVTH: Đỗ Quang Thắng 12
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
B¶ng 4: TÝnh c«ng suÊt của động cơ
ne(v/p) 1200 1800 3000 3600 4800 5400 6000 6600
Ne(PS) 66 103 178 211 264 279 284 278
Nk 61 96 165 197 245 259 264 259
V sè 1 22 32 54 65 86 97 108 119
V sè 2 25 38 63 76 101 114 126 139
V sè 3 29 44 74 88 118 133 147 162
V sè 4 34 52 86 103 138 155 172 189
V sè 5 41 61 102 123 164 184 205 225
- XÐt « t« chuyÓn ®éng trªn ®êng b»ng : Nc = Nf + Nw
- Ta cã b¶ng tÝnh sau :
Bảng 5: TÝnh c«ng cản của động cơ
V(km/h) 0 22 54 86 101 114 126
f 0 0.018 0.018 0.025 0.027 0.030 0.033
Nf 0 2 6 12 16 19 23
Nw 0 0 2 9 15 22 30
Nw+Nf 0 2 8 22 31 41 53
133 147 155 172 184 205 225
0.034 0.038 0.040 0.045 0.049 0.057 0.065
26 32 35 44 51 66 83
35 47 55 75 92 127 168
61 79 90 119 144 193 251
2. Đồ thị cân bằng công suất
SVTH: Đỗ Quang Thắng 13
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
§ å thÞc«ng suÊt
300
250
Nk1
200 Nk2
Nk3
150 Nk4
Nk5
100 Ne5
Nf
50 Nw+Nf
0
0 50 100 150 200 250
NhËn xÐt:
Trªn ®å thÞ, ®o¹n n»m gi÷a Nk vµ (Nf + Nω) lµ c«ng suÊt d. C«ng suÊt d nµy
®Ó kh¾c phôc c¸c c«ng c¶n c«ng lªn dèc, c«ng suÊt c¶n t¨ng tèc.
II.X¸c định chỉ tiêu về lùc kÐo cña « t«:
1. Ph¬ng tr×nh c©n b»ng lùc kÐo:
Pki = Pf ± Pi ± P j + Pw
M e max .i0 .i I .η t
Pk : Lùc kÐo tiÕp tuyÕn ë b¸nh xe chñ ®éng, Pki = ( kG ).
rb
- Pf : Lùc c¶n l¨n, Pf =f.G.cos α .
- Pi : Lùc c¶n lªn dèc . Pi =G.sin α .
K * F *V 2
- Pw : Lùc c¶n kh«ng khÝ, Pw=.
13
- P j : Lùc c¶n qu¸n tÝnh (xuÊt hiÖn khi xe chuyÓn ®éng kh«ng æn
®Þnh),
G
Pj = g .∂ j j .
SVTH: Đỗ Quang Thắng 14
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
α : Gãc dèc cña ®êng .
- i=tg α :§é dèc cña ®êng .
- f : HÖ sè c¶n l¨n cña ®êng .
Bảng 6: Tính lực kéo PK theo tốc độ ô tô
Me(KG.m
) 39 41 42 42 39 37 34 30
Pk1 768 801 827 821 768 721 662 589
V sè 1 22 32 54 65 86 97 108 119
Pk2 655 683 705 700 655 615 564 502
V sè 2 25 38 63 76 101 114 126 139
Pk3 562 586 605 600 562 528 484 431
V sè 3 29 44 74 88 118 133 147 162
Pk4 481 502 518 514 481 452 415 369
V sè 4 34 52 86 103 138 155 172 189
Pk5 404 421 435 432 404 380 348 310
V sè 5 41 61 102 123 164 184 205 225
Bảng 7:Tính các loại lực c¶n theo tèc ®é cña « t«
V(km/h) 0 22 54 86 101 114 126
0.01 0.02 0.03 0.03
f 0.018 0.018 8 5 0.027 0 3
Pw 0 2 12 29 41 52 63
Pf 28 28 28 38 42 46 50
Pf+Pw 28 29 39 67 83 98 113
133 147 155 172 184 205 225
0.03
0.034 8 0.040 0.045 0.049 0.057 0.065
70 86 96 118 135 167 202
53 58 62 69 75 87 99
123 144 157 187 210 254 301
M e max .i0 .i I .η t
Pki =
rb
Trong ®ã : pki :lùc kÐo t¬ng øng ë cÊp sè i
ii : tû sè truyÒn cña cÊp sè i
i0 :tû sè truyÒn lùc chÝnh.
V i : vËn tèc chuyÓn ®éng cña « t« theo sè vßng quay
cña trôc khuûu ®éng c¬ khi «t« chuyÓn ®éng ë cÊp sè i .
Lùc c¶n l¨n Pf ®îc x¸c ®Þnh nh sau :
SVTH: Đỗ Quang Thắng 15
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
Víi v ≤ 80 km/h th× f = fo = 0,018
Pf = G.f ®å thÞ lµ ®êng th¼ng song song víi trôc hoµnh.
Víi v ≥ 80km/h th× f = 0,018 (1+) ®å thÞ cã d¹ng ®êng cong bËc 2
2. §å thÞ c©n b»ng lùc kÐo cña « t«:
900
800
700
Pk1
600
Pk2
500 Pk3
400 Pk4
300 Pk5
Pf
200
Pw+Pf
100
0
0 50 100 150 200 250
NhËn xÐt:
Trôc tung biÓu diÔn lùc Pk, Pf, Pω. Trôc hoµnh biÓu diÔn vËn tèc cña « t«
theo km/h.
* §êng PK5 (lùc kÐo khi xe ch¹y ë sè truyÒn 5) c¾t nhau víi ®êng biÓu diÔn
lùc c¶n (Pf, Pω) t¹i A dãng xuèng ta ®îc Vmax =225 km/h
§å thÞ Pf lµ ®êng th¼ng // víi trôc hoµnh khi V < 80km/h vµ lµ ®êng cong
bËc 2 khi V > 80km/h.
Kho¶ng c¸ch tõ Pf + Pω ®Õn Pki lµ lùc kÐo d ®Ó kh¾c phôc c¸c lùc c¶n kh¸c.
3. Giíi h¹n cña ®å thÞ D theo ®iÒu kiÖn b¸m
Ψ ≤ D ≤ Dφ
Trong ®ã Ψ = f ± tgα
SVTH: Đỗ Quang Thắng 16
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
D ≥ Ψ lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt khi « t« chuyÓn ®éng ë vËn tèc cña c¸c sè
truyÒn kh¸c nhau ( trêng hîp kh«ng t¨ng tèc )
- §iÒu kiÖn D ≤ Dφ lµ giíi h¹n cña nh©n tè ®éng lùc häc D theo ®iÒu kiÖn
b¸m. Dφ ®îc x¸c ®Þnh theo biÓu thøc :
- Dφ = = -
SVTH: Đỗ Quang Thắng 17
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
PhÇn III
X©y dùng ®å thÞ Dx
1.BiÓu thøc x¸c ®Þnh Dx
-Trong thùc tÕ « t« cã thÓ lµm viÖc víi t¶i träng thay ®æi khi ®ã ta cã
biÓu thøc x¸c ®Þnh nh©n tè ®éng lùc häc nh sau :
Dx = (1)
mÆt kh¸c ta cã D = (2)
tõ 1 vµ 2 suy ra : Dx.Gx = D.G
= = tgα1
-Trong ®ã : α1 lµ gãc nghiªng biÓu thÞ tû sè gi÷a t¶i träng cña xe ®ang
tÝnh víi khèi lîng toµn bé cña xe
- Gx : Khèi lîng cña « t« ë t¶I träng ®ang tÝnh Gx = Go + Gex
- Khèi lîng cña « t« ë tr¹ng th¸I kh«ng t¶i
- Gex : T¶i träng cña « t« ë tr¹ng th¸i ®ang tÝnh
- TrÞ sè cña α1 ®îc biÓu diÔn theo c¸c gãc thø nguyªn ( 00) khi :
Gx < G suy ra tgα1 < 1 , α1 G suy ra tgα1 >1 , α1> 450 ( qu¸ t¶i)
-§å thÞ nh©n tè ®éng lùc häc D x (còn gọi là ®å thÞ tia) ®îc biÓu diÔn
kÕt hîp víi ®å thÞ D.PhÇn bªn ph¶i lµ ®å thÞ D khi « t« chë ®Çy t¶i ,phÇn
bªn tr¸i lµ ®å thÞ biÓu diÔn nh©n tè ®éng lùc häc khi xe chë t¶i thay ®æi D x
hoÆc φx ( trôc hoµnh ) , trôc tung biÓu thÞ nh©n tè ®éng lùc häc D khi ®Çy
t¶i.
-LËp b¶ng gi¸ trÞ nh©n tè ®éng lùc häc ;
- Ta cã Di = =( Pki - ).
Bảng 8: Tính đồ thị nhân tố D theo tay số
SVTH: Đỗ Quang Thắng 18
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
V sè 1 22 32 54 65 86 97 108 119
Pk1 768 801 827 821 768 721 662 589
Pw1 1.9 4.1 11.6 16.8 29.4 37.5 46.4 56.4
D1 0.461 0.479 0.491 0.484 0.444 0.411 0.370 0.320
V sè 2 25 38 63 76 101 114 126 139
Pk2 655 683 705 700 655 615 564 502
Pw2 2.5 5.7 15.8 23.0 40.6 51.7 63.2 76.9
D2 0.393 0.407 0.415 0.407 0.370 0.339 0.301 0.256
V sè 3 29 44 74 88 118 133 147 162
Pk3 562 586 605 600 562 528 484 431
Pw3 3.3 7.7 21.8 30.8 55.4 70.4 86.0 104.5
D3 0.336 0.348 0.351 0.342 0.305 0.275 0.239 0.196
V sè 4 34 52 86 103 138 155 172 189
Pk4 481 502 518 514 481 452 415 369
Pw4 4.6 10.8 29.4 42.2 75.8 95.6 117.8 142.2
D4 0.287 0.296 0.294 0.284 0.244 0.214 0.179 0.136
V sè 5 41 61 102 123 164 184 205 225
Pk5 404 421 435 432 404 380 348 310
Pw5 6.7 14.8 41.4 60.2 107.1 134.8 167.3 201.5
D5 0.239 0.244 0.237 0.224 0.179 0.148 0.109 0.065
2. §å thÞ nh©n tè ®éng lùc häc Dx khi t¶i träng thay ®æi
0.600
0.500
0.400 D1
D2
0.300 D3
D4
0.200 D5
f
0.100
0.000
0 50 100 150 200 250
SVTH: Đỗ Quang Thắng 19
- GVHD:Vò V¨n TÊn Bài Tập Lớn Lý Thuyết Ô
Tô
PHÇn IV
X¸c ®Þnh kh¶ n¨ng t¨ng tèc cña « t«
I.X¸c ®Þnh gia tèc cña « t« :
1.BiÓu thøc x¸c ®Þnh gia tèc
J = *g
-Khi « t« chuyÓn ®éng trªn ®êng b»ng ( α = 0 ) suy ra:
Jm = * g
Trong đó
- m chỉ số tương ứng với tỷ số truyền đang tính m = 1 .. - D là nhân tố
động học của ô tô khi chở đủ tải.
- δjm hÖ sè kÓ đến ảnh hưởng của các khối lượng quay được tính theo
công thức sau: δjm = 1,04 + 0,05.i2hm
SVTH: Đỗ Quang Thắng 20
nguon tai.lieu . vn
