Xem mẫu
- SIÊU ÂM HỆ THẦN KINH
THAI NHI
BS. NGUYỄN QUANG TRỌNG
KHOA CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH
BỆNH VIỆN AN BÌNH-TP.HCM
03/11/2006 1
- DÀN BÀI
Đại cương.
Giải phẫu siêu âm.
Thai vô sọ.
Não úng thủy.
Hẹp cống Sylvius.
Dị dạng Dandy-Walker.
Thoát vị não.
Hội chứng Meckel-Gruber.
Hội chứng dải ối.
Tật não trước.
Tật nứt não.
Bất sản thể trai.
Tràn dịch toàn não.
Phình tĩnh mạch Galen.
Gai đôi đốt sống và thoát vị màng não-tủy.
Tật nửa đốt sống.
U quái vùng cùng-cụt.
03/11/2006 2
- DÀN BÀI
Đại cương.
Giải phẫu siêu âm.
Thai vô sọ.
Não úng thủy.
Hẹp cống Sylvius.
Dị dạng Dandy-Walker.
Thoát vị não.
Hội chứng Meckel-Gruber.
Hội chứng dải ối.
Tật não trước.
Tật nứt não.
Bất sản thể trai.
Tràn dịch toàn não.
Phình tĩnh mạch Galen.
Gai đôi đốt sống và thoát vị màng não-tủy.
Tật nửa đốt sống.
U quái vùng cùng-cụt.
03/11/2006 3
- ĐẠI CƯƠNG
Bất thường ở hệ thần kinh trung ương (hệ TKTW) là
mối lo lắng lớn nhất của hầu hết các thai phụ.
Bất thường ở hệ TKTW xảy ra ở tần suất 1/1.000,
nhưng thấy ở khoảng 5% trẻ sống.
Sự tăng cao nồng độ αFP trong huyết thanh người mẹ
là dấu hiệu chỉ điểm hướng đến có sự bất thường ở hệ
TKTW.
C.M.Rumack et al. Diagnostic Ultrasound. 3rdEdition. 2005. p1237-1366
03/11/2006 4
- ĐẠI CƯƠNG
Việc khảo sát thường quy hệ TKTW cần được tiến
hành vào tuần thứ 18-20 của thai kỳ.
Nhưng ta cần lưu ý rằng, một số bất thường của hệ
TKTW có thể thấy được trong ngay tam cá nguyệt I,
trong khi một số khác chỉ biểu hiện ở tam cá nguyệt
III.
C.M.Rumack et al. Diagnostic Ultrasound. 3rdEdition. 2005. p1237-1366
03/11/2006 5
- DÀN BÀI
Đại cương.
Giải phẫu siêu âm.
Thai vô sọ.
Não úng thủy.
Hẹp cống Sylvius.
Dị dạng Dandy-Walker.
Thoát vị não.
Hội chứng Meckel-Gruber.
Hội chứng dải ối.
Tật não trước.
Tật nứt não.
Bất sản thể trai.
Tràn dịch toàn não.
Phình tĩnh mạch Galen.
Gai đôi đốt sống và thoát vị màng não-tủy.
Tật nửa đốt sống.
U quái vùng cùng-cụt.
03/11/2006 6
- GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
TAM CÁ NGUYỆT I
Khảo sát tốt nhất bằng siêu âm qua ngã âm đạo.
10 tuần:
Hộp sọ bắt đầu vôi hóa.
Vỏ não rất mỏng.
Não thất rất rộng và lấp đầy bởi đám rối mạch mạc
(mà người ta tin rằng nó cung cấp dưỡng chất để
não phát triển).
C.M.Rumack et al. Diagnostic Ultrasound. 3rdEdition. 2005. p1237-1366
03/11/2006 7
- GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
TAM CÁ NGUYỆT I
Thai 12 tuần: Não thất bên rất lớn, lấp
đầy bởi đám rối mạch mạc (c).
Katherine W. Fong et al. Detection of Fetal Structural Abnormalities with US during Early
03/11/2006 Pregnancy. Radiographics. 2004;24:157-174. 8
- GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
TAM CÁ NGUYỆT I
Một vùng hồi âm trống ở não sau (hindbrain)
chính là khoang não sau (rhombencephalic cavity).
Khoang này giảm dần kích thước khi tiểu não hình
thành (để trở thành não thất IV).
Khoang não sau khá lớn trong tam cá nguyệt I, do
vậy đừng lầm lẫn là cấu trúc nang bất thường trong
não.
C.M.Rumack et al. Diagnostic Ultrasound. 3rdEdition. 2005. p1237-1366
03/11/2006 9
- GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
TAM CÁ NGUYỆT I
Thai 7,5 tuần: Khoang não sau rất lớn
(mũi tên)
Katherine W. Fong et al. Detection of Fetal Structural Abnormalities with US during Early
03/11/2006 Pregnancy. Radiographics. 2004;24:157-174. 10
- GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
TAM CÁ NGUYỆT I
Thai 9 tuần: Khoang não sau rất lớn
(mũi tên)
C.M.Rumack et al. Diagnostic Ultrasound. 3rdEdition. 2005. p1237-1366
03/11/2006 11
- GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
TAM CÁ NGUYỆT I
Thai 12 tuần: Khoang não sau rất lớn
(mũi tên xanh)
Katherine W. Fong et al. Detection of Fetal Structural Abnormalities with US during Early
03/11/2006 Pregnancy. Radiographics. 2004;24:157-174. 12
- GIẢI PHẪU SIÊU ÂM
TAM CÁ NGUYỆT II & III
Vào thờì điểm này, ta có thể khảo sát hầu hết các cấu
trúc não trên siêu âm.
Ba mặt cắt chuẩn (standard views) đó là:
Mặt cắt đồi thị (thalamic view).
Mặt cắt não thất (ventricular view).
Mặt cắt tiểu não (cerebellar view).
C.M.Rumack et al. Diagnostic Ultrasound. 3rdEdition. 2005. p1237-1366
03/11/2006 13
- C.M.Rumack et al. Diagnostic
Ultrasound. 3rdEdition. 2005.
p1039-1055
03/11/2006 14
- Hình ảnh viên kim cương của phức hợp Sừng chẩm não thất bên lấp đầy bởi
đồi thị-dưới đồi (t), thùy đảo là đường hồi đám rối mạch mạc (các đầu mũi tên chỉ
âm dày (mũi tên mở) được bao quanh bởi vị trí đo kích thước não thất bên).
chất trắng có hồi âm rất kém; c: vách
trong suốt; v: sừng trước não thất bên.
Tiểu não (các mũi tên); bể lớn (m)
(cisterna magna), bình thường < 10mm.
03/11/2006 15
- QUY ƯỚC: Bề rộng não thất bên được đo
ở sừng chẩm, bình thường < 10mm.
03/11/2006 16
- DÀN BÀI
Đại cương.
Giải phẫu siêu âm.
Thai vô sọ.
Não úng thủy.
Hẹp cống Sylvius.
Dị dạng Dandy-Walker.
Thoát vị não.
Hội chứng Meckel-Gruber.
Hội chứng dải ối.
Tật não trước.
Tật nứt não.
Bất sản thể trai.
Tràn dịch toàn não.
Phình tĩnh mạch Galen.
Gai đôi đốt sống và thoát vị màng não-tủy.
Tật nửa đốt sống.
U quái vùng cùng-cụt.
03/11/2006 17
- THAI VÔ SỌ
(ANENCEPHALY)
Thai vô sọ chiếm 45% khuyết tật của ống TK.
Tổn thương ở phần đầu khiến cho thai không có sọ.
Nhu mô não loạn sản có thể hình thành phía sau mặt,
nhưng phần mô này sẽ teo đi khi thai ngày càng lớn.
Mặt thai nhi từ hố mắt trở xuống thường bình thường.
100% thai chết ngay khi vừa sinh ra.
Peter M. Doubilet et al. Atlas of Ultrasound in Obstetrics and Gynecology. 2003
03/11/2006 18
- THAI VÔ SỌ (ANENCEPHALY)
- Hình ảnh mắt ếch (frog eye appearance) do không có vòm sọ.
- Đa ối thường thấy (do thai nuốt yếu).
- Thai rất tăng động (do thiếu sự kiểm soát của vỏ não).
Mặt cắt vành: Hình ảnh mắt ếch Mặt cắt dọc giữa: không có trán và hộp
với hai hốc mắt (các mũi tên), sọ (mũi tên), xương hàm (đầu mũi tên )
xương hàm (đầu mũi tên). và phần mặt dưới bình thường.
Peter M. Doubilet et al. Atlas of Ultrasound in Obstetrics and Gynecology. 2003
03/11/2006 19
- THAI VÔ SỌ
(ANENCEPHALY)
Mặt cắt vành: Hình ảnh mắt ếch Mặt cắt dọc: không thấy vòm sọ, chỉ
với hai hốc mắt (các mũi tên). thấy một vùng mở phía trên cột sống.
Peter M. Doubilet et al. Atlas of Ultrasound in Obstetrics and Gynecology. 2003
03/11/2006 20
nguon tai.lieu . vn
