Xem mẫu
- SIÊU ÂM CÁC KHỐI NÔNG
VÙNG ĐẦU CỔ
Báo cáo viên: BS ĐỖ THỊ NGỌC HIẾU
BV ĐHYD TP HCM
- Vai trò SA
• Phương tiện đầu tay, nhanh, rẻ
• Mô tả: vị trí, k.thước, hình dạng, th.phần, tưới máu
• Không: nhiễm xạ, chất cản quang, gây mê…
• Hướng dẫn sinh thiết/ cắt trọn
• KT: tần số cao, FOV mở rộng
• Cần khảo sát thêm bằng phương tiện khác khi:
– Khối quá lớn, sâu, hồi âm dày
– Nghi ác tính
– Có mạch máu lưu lượng cao
– Đánh giá giai đoạn: PET/CT
- Vùng đầu
GP các lớp mô mềm
• Da
• Mô liên kết
• Cân
• Màng xương
- Tụ máu nông vùng đầu
ở sơ sinh
• Liên quan chấn thương: sanh hút, forceps,
chuyển dạ kéo dài
• Phân loại theo vị trí
– Bướu huyết thanh: giữa da và cân
– Tụ máu dưới cân: giữa cân và màng xương
– Bướu huyết xương sọ: giữa màng xương và xương
- Tụ máu nông vùng đầu
Bướu huyết thanh Tụ máu- thanh dịch dưới da
• Lớn nhất lúc sanh, giảm sau vài giờ đến vài ngày
• Phù nông, không rõ giới hạn
Tụ máu dưới cân vỡ TM vào khoang ảo
• Qua khớp, ±toàn bộ vòm sọ thiếu máu nặng
• Xuất hiện lúc sanh lớn dần, giảm sau 2-3 tuần
• Có thể gãy xương CT
Bướu huyết xương sọ
• Không qua khớp, thường nhẹ
• Đóng vôi sau 2–3 tuần, ↓ sau vài tháng
• Thường không tổn thương xương, não
- Nang bì, thượng bì
• Tồn tại mô ngoại bì ở các vị trí đóng tấm ngoại bì
• Nang bì: ngoại bì, th.phần da (tóc, tuyến bã, biểu mô)
• Nang thượng bì chỉ chứa ngoại bì
Vùng đầu
• Từ mô mềm, tủy xương, giữa xương- màng cứng
• Thường ở đường giữa, trán- thái dương, ít ở vùng đính
• Quanh ổ mắt, điển hình góc trên ngoài
- Nang bì, thượng bì
• Giới hạn rõ
• Không mạch máu
• Phản âm kém, ± nốt phản âm dày
• Có màng xương bao phủ: thường nang thượng bì
• MR: khi nghi có mô đặc, đường rò, xâm lấn xương
- Langerhans Cell Histiocytosis (LCH)
U mô bào
• Thâm nhiễm bất thường tb Langerhans
• Hay gặp từ 1- 4 tuổi, nhiều cơ quan
• LCH xương nhiều nhất ở xương sọ
• SA:
– Khối đặc, nghèo mạch
– Từ tủy xương phình lớn
• Xq: Hủy xương không đối xứng bản trong và ngoài
Không có xơ, phản ứng màng xương
• CT/ MRI:
– Thêm thông tin đặc tính mô
– Đánh giá lan rộng: xương, màng não, vỏ não
- Khối vùng cổ
Cách tiếp cận
• Nang vị trí
• Hạch:
– Bình thường
– Phản ứng
– Viêm
– Ác tính
• Khối đặc, không phải hạch, tìm:
– Nguồn gốc, các hình ảnh đặc trưng
– Không đặc hiệu (nhiều) sinh thiết/ cắt trọn
- Hạch cổ
Phân nhóm dựa vào vị trí, bậc 1 đến 6
Bờ sau
tuyến dưới hàm
Bờ dưới x. móng
Bờ sau
Bờ dưới sụn nhẫn
cơ ức đòn chũm
Bờ trong
ĐM cảnh chung
- Hạch bình thường
• Phản âm kém
• Dẹt/ oval, tỉ lệ trục ngắn/ trục dài < 0.5
• Trục ngắn < 10 mm vào # 10 tuối, < 5 mm khi
- Hạch phản ứng
• Do viêm lân cận
• Hạch lớn
• Cấu trúc bình thường
• Phản âm kém hơn, trung tâm phản âm dày rộng hơn
• Tăng tưới máu, ↓RI
• Hay ở dưới hàm, tuyến mang tai, phần trên TM cảnh
- Hạch viêm
• Hay gặp gây khối vùng cổ
• Thường 2 bên, do siêu vi
• Một bên, thường do vi trùng
• Đa số khỏi không cần phương tiện ∆ khác
• Không biến chứng:
– Hạch lớn
– Còn cấu trúc bình thường
– Kết thành khối
• Biến chứng: tụ mủ, áp xe
- Hạch viêm biến chứng
Nung mủ
– Giảm các lớp phản âm dày
– Giảm tưới máu
– Không đồng nhất (cặn, vách, khí)
– Phù phản ứng mô lân cận
Áp xe
– Viền dày, không đều
– Tăng tưới máu ngoại vi
– Mủ: phản âm dày, di động/ thời gian thực
- Hạch lao, ác tính, …
• Viêm nguyên nhân ít gặp
– Nấm, tăng BC đơn nhân, bệnh mèo cào, AIDS
– Sarcoidosis, histiocytosis
• Lao:
– Hạch lớn, tạo khối
– Bã đậu tụ mủ, hoại tử
– Viêm cơ, mô tế bào lân cận
– Dọc TM cảnh, ∆ cổ sau, trên đòn
• Ác tính: di căn, lymphoma/ leukemia
– Không đau, cứng, không di đông
– Nếu tồn tại sau 1 tuần điều trị KS sinh thiết
- Leukemia/ Lymphoma
• Thường gặp ở TE
• Hạch cổ thường là dấu hiệu khởi đầu
• SA: dấu hiệu lành/ ác chồng lấp
– Tròn, phản âm kém, mất rốn hạch
– Liên tục, tạo khối
– Lưới, nốt nhỏ
– ↑ tưới máu ngoại vi, trung tâm
– ↑ RI, PI
• CT/MR đánh giá lan rộng: trung thất, hạch nơi khác
• Sinh thiết/ cắt trọn: Δ, ∆≠
- U cơ ức đòn chũm
• Tăng sinh sợi lành tính
• Xuất hiện 2 tuần sau sanh,±vẹo cổ
• Khỏi sau 4–8 tháng/ điều trị bảo tồn
• Tiên sử sanh ngôi mông 50%
• SA:
– Dày dạng ellip khu trú hay toàn bộ cơ
– Chuyển động đồng bộ với cơ lành
– Không tạo khối giới hạn rõ
– ± đóng vôi
- Nang giáp lưỡi
• Thường gặp
• Vị trí dọc lộ trình ống giáp lưỡi
• Hay gặp ngang mức xương móng
• Nang trên/ ngang x. móng nằm trên đường giữa
• Nang dưới x. móng ±lệch đường giữa, lẫn vào cơ
• Chuyển động đồng bộ với lưỡi
• 50% xuất hiện sau 10 tuổi
• Có thể nhiễm trùng gây đau
- Nang giáp lưỡi
• Giới hạn rõ, phản âm trống/ kém
• ±có vách, cặn, hồi âm bên trong (protein)
• Nhiễm trùng: thành dày không đều, tăng tưới máu
• Có khả năng hóa ác thấp
khối mô +TDC: thường là mô giáp lạc chỗ. Car. hiếm
• Phải xác định tuyến giáp bình thường trước PT
nguon tai.lieu . vn
