Xem mẫu
- ch−¬ng tr×nh
®μo t¹o liªn tôc
cho c¸n bé y tÕ tuyÕn c¬ së
chuyªn ngμnh s¶n phô
Begin
ND
ND
HVQY NVT - 2004 (1)
- Néi dung
1. nh÷ng biÖn ph¸p kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh
2. Thai nghÐn cã nguy c¬ cao
3. C¸c yÕu tè tiªn l−îng cuéc ®Î
4. Kh¸m thai vμ qu¶n lý thai nghÐn
5. Theo dâi chuyÓn d¹
6. Kü thuËt ®ì ®Î th−êng, ®ì rau
7. ChØ ®Þnh, kü thuËt c¾t-kh©u tÇng sinh m«n
8. Theo dâi, s¨n sãc s¶n phô sau ®Î th−êng
9. S¨n sãc s¬ sinh sau ®Î
ND
ND
HVQY NVT - 2004 (2)
- nh÷ng biÖn ph¸p
kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh
ND
ND
ND
HVQY NVT - 2004 (3)
- nh÷ng biÖn ph¸p kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh
* Môc tiªu: N¾m c¬ chÕ, t¸c dông tr¸nh thai, chØ ®Þnh,
chèng chØ ®Þnh, t¸c dông phô, −u - nh−îc ®iÓm cña
c¸c biÖn ph¸p KHHG§.
I. Ph−¬ng ph¸p tr¸nh thai ¸p dông cho
nam giíi:
1. XuÊt tinh ngoμi ©m ®¹o: ®−a d−¬ng vËt khái ©m ®¹o
tr−íc khi xuÊt tinh.
2. Bao cao su: lång vμo d−¬ng vËt ë tr¹ng th¸i c−¬ng
tr−íc giao hîp ng¨n kh«ng cho tinh dÞch lät vμo ©m
®¹o.
3. TriÖt s¶n nam: lμm t¾c èng dÉn tinh kh«ng cho tinh
trïng lät vμo tinh dÞch. ND
ND
HVQY NVT - 2004 (4)
- nh÷ng biÖn ph¸p kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh
II. Ph−¬ng ph¸p tr¸nh thai ¸p dông cho n÷
giíi:
1. Tr¸nh thai tù nhiªn: giao hîp tr¸nh thêi ®iÓm quanh
ngμy rông trøng.
1.1. Ph−¬ng ph¸p dïng lÞch tÝnh vßng kinh (Ph−¬ng
ph¸p ogino - Knauss).
1.2. Ph−¬ng ph¸p ®o nhiÖt ®é.
1.3. Ph−¬ng ph¸p xem chÊt nhμy cæ tö cung.
2. Mμng ng¨n ©m ®¹o, cæ tö cung: dïng dông cô cao
su ®Æt ©m ®¹o, che cæ tö cung kh«ng cho tinh trïng
lät vμo cæ tö cung. ND
ND
HVQY NVT - 2004 (5)
- nh÷ng biÖn ph¸p kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh
3. C¸c chÊt diÖt tinh tinh trïng: lμm bÊt ho¹t tinh trïng
ng¨n kh«ng cho tinh trïng x©m nhËp vμo tö cung.
4. Dông cô tö cung:
- Lμm bÊt ®éng tinh trïng, kh«ng cho thô tinh víi no·n.
- Lμm thay ®æi nhu ®éng vßi tö cung, thay ®æi néi m¹c tö
cung g©y khã kh¨n cho sù lμm tæ cña trøng.
- T¹o ph¶n øng viªm g©y thùc bμo diÖt tinh trïng.
- DCTC cã Cu g©y ®éc cho tinh trïng, thay ®æi chÊt
nhÇy cæ tö cung.
- DCTC chøa Progestatif gia t¨ng ¶nh h−ëng tíi: chÊt
nhÇy cæ tö cung, néi m¹c tö cung, nhu ®éng vßi tö
ND
ND
cung...
HVQY NVT - 2004 (6)
- nh÷ng biÖn ph¸p kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh
5. Thuèc tr¸nh thai:
- øc chÕ rông trøng.
- lμm ®Æc niªm m¹c tö cung.
- lμm teo niªm m¹c tö cung.
5.1. Viªn tr¸nh thai phèi hîp…
5.2. Viªn tr¸nh thai chØ cã Progestin…
5.3. Thuèc tiªm tr¸nh thai…
5.4. Thuèc cÊy tr¸nh thai…
ND
ND
HVQY NVT - 2004 (7)
- nh÷ng biÖn ph¸p kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh
* ChØ ®Þnh: mäi phô n÷ d−íi 35 tuæi, ch−a muèn cã thai.
* Chèng chØ ®Þnh:
- D−íi 18 vμ trªn 35 tuæi. Ch−a chång.
- Muèn cã thai, nghi ngê hoÆc ®ang cã thai.
- V« kinh hoÆc rèi lo¹n kinh nguyÖt.
- §au ®Çu, cã bÖnh lý tim m¹ch, huyÕt ¸p, gan, thËn, t¾c m¹ch,
tiÓu ®−êng, khèi u, tiÒn sö co giËt...
* T¸c dông phô: buån n«n, n«n, rong huyÕt, t¨ng c©n, t¨ng
huyÕt ¸p, x¹m da mÆt, gi¶m kho¸i c¶m t×nh dôc, n−íc tiÓu sÉm
mμu, ngøa, m¸y c¬, t¾c m¹ch chi, ®au ngùc, rèi lo¹n thÞ gi¸cND
...
ND
HVQY NVT - 2004 (8)
- nh÷ng biÖn ph¸p kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh
6. TriÖt s¶n n÷: lμm t¾c vßi tö cung kh«ng cho tinh
trïng gÆp no·n.
7. §iÒu hßa kinh nguyÖt ph¸ thai:
- Dïng thuèc: thuèc kh¸ng Progestin lμm rông niªm
m¹c tö cung t¹o kú kinh vμ chÊm døt thai sím.
- Hót ch©n kh«ng: dïng ¸p lùc ©m tÝnh hót thai vμ rau
khái buång tö cung.
- N¹o thai: nong cæ tö cung, lÊy thai vμ rau b»ng dông
cô.
ND
ND
HVQY NVT - 2004 (9)
- Thai nghÐn
cã nguy c¬ cao
ND
ND
ND
HVQY NVT - 2004 (10)
10)
- Thai nghÐn cã nguy c¬ cao (TNCNCC)
* Môc tiªu: N¾m ®−îc kh¸i niÖm, nguyªn nh©n, hËu qu¶ cña
TNCNCC.
I. §¹i c−¬ng:
1. §Þnh nghÜa: TNCNCC lμ nh÷ng thai nghÐn cã nguy c¬ ®e
däa ®êi sèng cña thai nhi khi cßn trong tö cung hoÆc ¶nh
h−ëng ®Õn cuèc sèng cña trÎ sau khi ra ®êi.
2. §Æc ®iÓm:
- GÆp ë mäi løa tuæi.
- Lμ nguyªn nh©n g©y tö vong thai nhi vμ trÎ s¬ sinh.
- G©y c¸c bÖnh tËt vμ dÞ d¹ng thai nhi, lμm cho trÎ kÐm ph¸t
triÓn thÓ lùc vμ trÝ lùc.
- Cã liªn quan ®Õn ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi. ND
ND
HVQY NVT - 2004 (11)
11)
- Thai nghÐn cã nguy c¬ cao
II. Nguyªn nh©n:
1. Do mÑ:
* §iÒu kiÖn kinh tÕ:
- Ng−êi nghÌo, kÐm hiÓu biÕt, tËp tôc l¹c hËu → dinh
d−ìng kÐm → thai kÐm ph¸t triÓn, nhÑ c©n.
- Lao ®éng nÆng, c¨ng th¼ng thÇn kinh → ®Î non…
* ThÓ tr¹ng vμ tiÒn sö mÑ:
- ThÊp < 145cm, nÆng < 45kg.
- Khung chËu hÑp, lÖch, vÑo cét sèng.
- < 18 vμ > 35 tuæi…
→ qu¸ tr×nh chuyÓn d¹ khã kh¨n. ND
ND
HVQY NVT - 2004 (12)
12)
- Thai nghÐn cã nguy c¬ cao
* Nh÷ng bÖnh néi khoa:
- BÖnh nhiÔm khuÈn, nhiÔm virus → thai dÞ d¹ng.
- BÖnh gan → gi¶m chøc n¨ng gan → ch¶y m¸u → tö
vong mÑ, dÞ d¹ng thai, s¶y thai, thai l−u, ®Î non.
- BÖnh thËn → cao HA → N§TN → thai kÐm ph¸t
triÓn, thai l−u. NhiÔm khuÈn ®−êng niÖu → héi chøng
nhiÔm khuÈn → thai l−u.
- BÖnh phæi → thai kÐm ph¸t triÓn, ®Î khã…
- BÖnh tim → thiÕu O2 → ®Î khã, dÔ suy tim trong
chuyÓn d¹. ND
ND
HVQY NVT - 2004 (13)
13)
- Thai nghÐn cã nguy c¬ cao
- BÖnh m¸u:
+ T−¬ng kþ nhãm m¸u → s¶y thai liªn tiÕp.
+ ThiÕu m¸u → thai non th¸ng, nhÑ c©n, thai l−u…
+ BÖnh lý hång cÇu → huyÕt t¸n s¬ sinh.
+ Suy tñy → thiÕu m¸u → thai non th¸ng, kÐm ph¸t triÓn.
+ ThiÕu hôt c¸c yÕu tè ®«ng m¸u → ch¶y m¸u → thai l−u…
g©y thiÕu hôt yÕu tè ®«ng m¸u thai nhi….
- BÖnh lý néi tiÕt: tiÓu ®−êng → ®a èi, dÞ d¹ng thai.
Basedow, Addison → thai kÐm ph¸t triÓn.
- Ung th− th−êng tiÕn triÓn nhanh khi cã thai.
- BÖnh nghÒ nghiÖp → dÞ d¹ng thai, s¶y thai, thai l−u. ND
ND
HVQY NVT - 2004 (14)
14)
- Thai nghÐn cã nguy c¬ cao
- BÖnh phô khoa:
+ ThiÓu n¨ng néi tiÕt → s¶y thai.
+ NhiÔm khuÈn sinh dôc → viªm mμng èi, èi vì non.
+ DÞ d¹ng sinh dôc → s¶y thai, ®Î non.
- BÖnh s¶n khoa: C¸c nguyªn nh©n ®Î khã
+ Do khung chËu.
+ Do phÇn mÒm.
+ Do thai.
+ Do phÇn phô...
→ g©y nguy c¬ cao cho thai nhi. ND
ND
HVQY NVT - 2004 (15)
15)
- Thai nghÐn cã nguy c¬ cao
2. Do thai:
- Thai giμ th¸ng → gi¶m cÊp m¸u cho thai → thai chÕt
l−u.
- Thai dÞ d¹ng: n·o óng thñy, v« sä, bông cãc, hë hμm
Õch...
- Thai bÞ bÖnh bÈm sinh, bÞ nhiÔm khuÈn → thai l−u.
- §a thai: thai nhá, dÔ ®Î non, thai m¾c nhau → ®Î khã.
- BÊt ®ång nhãm m¸u → huyÕt t¸n.
ND
ND
HVQY NVT - 2004 (16)
16)
- Thai nghÐn cã nguy c¬ cao
3. Do phÇn phô:
- Do b¸nh rau: rau tiÒn ®¹o, bong non, x¬ hãa, phï nÒ,
u…
- Do mμng èi: viªm néi s¶n m¹c ¶nh h−ëng ®Õn n−íc èi.
Mμng èi viªm dμy ¶nh h−ëng ®Õn cuéc ®Î.
- RØ èi, èi vì non → nhiÔm khuÈn èi.
- Do d©y rau: sa, xo¾n d©y rau → thai chÕt.
- Do n−íc èi: §a èi (cÊp hoÆc m·n) → thai dÞ d¹ng, ®Î
non, ng«i bÊt th−êng. ThiÓu èi (cÊp hoÆc m·n) → ND ®Î
ND
non, ®Î khã, dÞ d¹ng thai,NVT - 2004 (17)) , tö vong…
HVQY suy thai 17
- Thai nghÐn cã nguy c¬ cao
III. HËu qu¶ cña TNCNNC:
- S¶y thai: tù nhiªn hoÆc liªn tiÕp.
- §Î non.
- Thai kÐm ph¸t triÓn. Thai nhÑ c©n. Thai ng¹t, viªm
phæi…
- Suy thai cÊp vμ m·n.
- Thai chÕt l−u, chÕt khi chuyÓn d¹ hoÆc trong tuÇn
®Çu sau ®Î.
ND
ND
HVQY NVT - 2004 (18)
18)
- C¸c yÕu tè
tiªn l−îng cuéc ®Î
ND
ND
ND
HVQY NVT - 2004 (19)
19)
- C¸c yÕu tè tiªn l−îng cuéc ®Î
* Môc tiªu: N¾m kh¸i niÖm, biÕt tiªn l−îng cuéc ®Î.
I. Kh¸I niÖm:
1. Tiªn l−îng cuéc ®Î: lμ sù ®¸nh gi¸ sau khi kh¸m 1 s¶n
phô ®Ó dù ®o¸n cuéc ®Î sÏ b×nh th−êng hay khã kh¨n, cã
ph¶i can thiÖp kh«ng?, can thiÖp c¸ch nμo lμ tèi −u ®Ó
®¶m b¶o an toμn cho mÑ vμ thai nhi…
2. Quan niÖm vÒ ®Î th−êng:
- §Î tù nhiªn theo ®−êng ¢§ sau cuéc chuyÓn d¹ th−êng.
- Kh«ng ph¶i can thiÖp thuèc hoÆc thñ thuËt, phÉu thuËt.
- Kh«ng cã tai biÕn cho mÑ vμ thai khi: chuyÓn d¹, khi ®Î
ND
vμ sau ®Î. ND
HVQY NVT - 2004 (20)
20)
nguon tai.lieu . vn
