Xem mẫu
Y BAN NHÂN DÂN T NH QU NG NGÃI
TR
NGăĐ I H C PH MăVĔNăĐ NG
------------------
BÀI GI NG
MÔN BÓNG R
GÍOăVIểNă:ăTrần Ng c Huy
Qu ng Ngãi, 2016
0
L I NịIăĐ̀U
Bóng rổ là một môn thể thao có tính tập thể và đối kháng cao với các ho t động
hết sức phong phú, đa d ng. Bóng rổ là môn học trong ch ơng trình giáo d c thể ch t ,
có tác d ng giáo d c các phẩm ch t đ o đức và thể ch t cho con ng
và sôi động, ngày nay bóng rổ tr thành môn thể thao đ ợc nhiều ng
i. Với sức h p dẫn
i tập luy n, nh t
là học sinh, sinh viên .
Để từng b ớc nâng cao ch t l ợng đào t o trong nhà tr
ng, chúng tôi đư biên
so n và giới thi u đề c ơng bài gi ng môn Bóng Rổ với th i l ợng 02 tín ch , trong đó
phần lý thuyết 15 tiết và thực hành 30 tiết, dùng cho sinh viên ngành Cao đẳng S ph m
Giáo d c Thể ch t tr
ng Đ i học Ph m Văn Đồng. Đề c ơng bài gi ng đ ợc biên so n
dựa trên giáo trình qui định c a Bộ Giáo d c-Đào t o, kết hợp với các tài li u, sách
tham kh o có liên quan, theo h ớng tập trung vào các v n đề cơ b n nh t, phù hợp với
trình độ kh năng tiếp thu c a sinh viên, nh ng vẫn đ m b o nội dung c a ch ơng trình.
Đề c ơng bài gi ng Bóng rổ gồm hai phần:
Phần lý thuyết bao gồm các nội dung: Nguồn gốc ra đ i và sự phát triển c a môn
bóng rổ, các kỹ thuật và chiến thuật cơ b n trong môn bóng rổ, một số điều luật cơ b n
và ph ơng pháp tổ chức thi đ u và trọng tài bóng rổ.
Phần thực hành gồm các ph ơng pháp c thể và tiến trình gi ng d y kỹ, chiến
thuật bóng rổ, các hình thức luy n tập và bi n pháp khắc ph c những sai lầm th
ng mắc
ph i khi luy n tập các kỹ, chiến thuật.
Để tiếp thu tốt nội dung bài gi ng, sinh viên cần tự nghiên cứu học tập kết hợp với
các tài li u tham kh o, tự giác tích cực trong ôn tập và ngo i khóa để nắm chắc các nội
dung trọng tâm c a bài gi ng, đồng th i có thể vận d ng vào ho t động rèn luy n học tập
c a b n thân cũng nh trong thực tiễn công tác sau này.
Trong quá trình biên so n không tránh khỏi những thiếu sót, chúng tôi chân thành
c m ơn những ý kiến đóng góp chân tình c a quí thầy cô giáo, các đồng nghi p và các
b n sinh viên để bài gi ng ngày càng hoàn ch nh.
Xin chân thành c m ơn!
TÁC GI
1
CH
VI T T T DÙNG TRONG BÀI GI NG
TDTT: Thể d c thể thao
VĐV: Vận động viên
VD: Ví d
GV: Giáo viên
GDTC: Giáo d c thể ch t
CĐSP: Cao đẳng s ph m
HLV: Hu n luy n viên
SV: Sinh viên
Bóng Rổ : BR
2
Ch
ngă1.
PH̀NăLụăTHUY Tă ( 15 ti t )
1.1. L CH SỬ RAăĐ I VÀ S
PHÁT TRI N MÔN BÓNG R
( 2 ti t )
1.1.1. Ngu n g c c a môn Bóng r .
Bóng rổ (BR) ra đ i năm 1891 do Dr. James Naismith (1861-1936) – giáo viên môn
giáo d c thể ch t
học vi n Springfield thuộc bang Masachusetts sáng lập.
Vào th i gian đó các môn thể thao, trò chơi vận động ch yếu đ ợc thực hi n ngoài
tr i. Do vậy trong suốt mùa đông các sinh viên đư không thể tập luy n hay thi đ u đ ợc.
Các giáo viên thể d c r t băn khoăn, lo lắng và không ngừng tìm tòi, suy nghĩ để tìm ra
một môn chơi mới. Bóng rổ ban đầu ch là trò chơi vận động cho sinh viên trong th i tiết
x u.
Ban đầu ông James Naismith tính xây dựng dựa trên môn football (Mỹ), soccer và
lacrosse nh ng Ủ t
ng đó đư sớm bị lo i bỏ vì ông cho rằng football (Mỹ) quá thô b o,
còn hai môn kia ch yếu dựa trên kh năng sức m nh tốc độ, không có tính ngh thuật.
Điều ki n để hình thành môn mới này là ph i đ ợc chơi trong nhà thể d c, ph i giới
h n b i nhiều luật l nh ng đơn gi n và dễ hiểu, không đ ợc dùng que gậy vì dễ gây
nguy hiểm và không đ ợc thô b o hay có những động tác truy c n theo kiểu môn
football (Mỹ). Do đó Ông đư chọn qu bóng đá và sử d ng tay để chuyền, bắt và ném.
Để hình thành “rổ” và “b ng” nh bây gi đư có nhiều tài li u đề cập và gi i thích.
Ví d nh trong sách bóng rổ c a Iu. M. Portnova thì cho là Ông đư ứng d ng môn chơi
Pok-Tapok – ném bóng vào một vòng tròn bằng đá đ ợc đính trên t
ng cao c a bộ l c
Inka va Maia sống t i Mehico và môn chơi nổi tiếng Ollamalituli c a ng
i Astek cũng
với m c đích ném bóng cao su vào một chiếc vòng làm bằng đá. Nh ng theo sách
“Basketball” c a Joe Hutton và Vern B. Hoffman đư gi i thích theo logic c a v n đề là
Ông dự định làm “goal” theo môn Lacrose nh ng nếu các cầu th tập trung tr ớc
“goal”để tranh c ớp và ném bóng sẽ dẫn đến thô b o, do vậy Ông đặt 2 cái hộp
2 đầu
sân và bóng sẽ đ ợc ném vào đó. Nh ng điều này l i n y sinh một v n đề khác là hàng
phòng th đứng t m quanh hộp để chặn bóng. Do vậy Ông quyết định treo 2 cái hộp trên
đầu các đ u th sao cho họ không thể với tới đ ợc. Điều này ép họ ph i bung rộng ra
khống chế các qu ném từ vòng ngoài. Vào th i đó Ông cho treo 2 cái giỏ đựng đào trên
“balcony” c a nhà thể d c Sprìngield
độ cao 10 feet (3,05m) tính từ mặt sân tới c nh
3
trên c a vòng rổ (độ cao đ ợc giữ đến bây gi ). Còn b ng rổ đ ợc hình thành trong quá
trình thi đ u sau này vì khi thi đ u, các cổ động viên cuồng nhi t đứng trên “balcony” đư
cố gắng giúp đỡ đội mình bằng cách ph h t bóng vào rổ đối ph ơng. Do đó Ông đư cho
đặt thêm b ng (1895)
phía sau nhằm m c đích b o v . Điều tiếp theo là cách thức để
bắt đầu một trận đ u, Ông đư dựa trên môn English Rugby – khi có tranh ch p, trọng tài
sẽ ném bóng vào giữa 2 hàng cầu th để họ lao vào tranh c ớp. Luật này tuy thô b o
nh ng công bằng cho c 2 bên. Do đó các vòng tròn nh y tranh bóng đ ợc lập ra.
Th i kỳ đầu, vì lớp tập thể d c c a Naismith có 18 ng
đội 9 ng
i c nam và nữ. Sau này th y số ng
trên sân nên số ng
i nên ông chia ra 2 đội, mỗi
i đông là không cần thiết và ch làm rối
i mỗi bên đư đ ợc gi m xuống còn 7 và sau đó là 5 ng
i.
B i vì bóng đ ợc ném vào rổ nên trò chơi mới mà James Naismith sáng t o ra có
tên gọi là “Basketball” , “ Bóng rổ”.
Tháng 12 năm 1891, James Naismith đư so n th o những điều luật thi đ u đầu tiên
cho môn BR và dùng nó để tổ chức trận đ u. Năm 1892 ông cho xu t b n “ Sách luật
chơi bóng rổ” gồm 15 điều mà phần lớn những điều y d ới hình thức này hay hình thức
khác vẫn đ ợc tiếp t c sử d ng cho đến ngày nay.
1.1.2. S phát tri n môn Bóng r trên th gi i
Từ năm 1891 cho đến nay môn BR đư tr i qua một chặng đ
ng phát triển dài
trên một thế k và có thể chia làm năm giai đo n.
Giaiăđo n 1: 1891 – 1918
Giai đo n hình thành và hoàn thi n từng b ớc môn BR. Từ vị trí môn trò chơi vận
động, BR dần dần tr thành môn thể thao có t t c những đặc điểm tiêu biểu riêng c a
mình.
Năm 1894 t i Mỹ đư xu t b n những điều luật thi đ u chính thức đầu tiên. Đồng
th i với vi c phổ biến trò chơi này là sự hình thành kỹ chiến thuật c a nó. Các kỹ thuật
chuyền, bắt, dẫn và ném rổ còn thiếu tính năng động và ch đ ợc thực hi n t i chỗ.
Trong chiến thuật đư xác định và phân công nhi m v cho từng đ u th BR. Ban đầu BR
ch phát triển sang Nhật, Trung Quốc, Philippin đến Châu Âu và Nam Mỹ.
Năm 1904, BR lần đầu tiên đ ợc tổ chức thi đ u nhân dịp Đ i hội thể thao toàn
n ớc Mỹ và đ ợc thi đ u biểu diễn t i Thế vận hội Olympic lần thứ III (n ớc Mỹ).
Năm 1913 Gi i vô địch BR Châu Á lần đầu tiên đ ợc tổ chức t i Manila (Philippin)
4
nguon tai.lieu . vn
TR
NGăĐ I H C PH MăVĔNăĐ NG
------------------
BÀI GI NG
MÔN BÓNG R
GÍOăVIểNă:ăTrần Ng c Huy
Qu ng Ngãi, 2016
0
L I NịIăĐ̀U
Bóng rổ là một môn thể thao có tính tập thể và đối kháng cao với các ho t động
hết sức phong phú, đa d ng. Bóng rổ là môn học trong ch ơng trình giáo d c thể ch t ,
có tác d ng giáo d c các phẩm ch t đ o đức và thể ch t cho con ng
và sôi động, ngày nay bóng rổ tr thành môn thể thao đ ợc nhiều ng
i. Với sức h p dẫn
i tập luy n, nh t
là học sinh, sinh viên .
Để từng b ớc nâng cao ch t l ợng đào t o trong nhà tr
ng, chúng tôi đư biên
so n và giới thi u đề c ơng bài gi ng môn Bóng Rổ với th i l ợng 02 tín ch , trong đó
phần lý thuyết 15 tiết và thực hành 30 tiết, dùng cho sinh viên ngành Cao đẳng S ph m
Giáo d c Thể ch t tr
ng Đ i học Ph m Văn Đồng. Đề c ơng bài gi ng đ ợc biên so n
dựa trên giáo trình qui định c a Bộ Giáo d c-Đào t o, kết hợp với các tài li u, sách
tham kh o có liên quan, theo h ớng tập trung vào các v n đề cơ b n nh t, phù hợp với
trình độ kh năng tiếp thu c a sinh viên, nh ng vẫn đ m b o nội dung c a ch ơng trình.
Đề c ơng bài gi ng Bóng rổ gồm hai phần:
Phần lý thuyết bao gồm các nội dung: Nguồn gốc ra đ i và sự phát triển c a môn
bóng rổ, các kỹ thuật và chiến thuật cơ b n trong môn bóng rổ, một số điều luật cơ b n
và ph ơng pháp tổ chức thi đ u và trọng tài bóng rổ.
Phần thực hành gồm các ph ơng pháp c thể và tiến trình gi ng d y kỹ, chiến
thuật bóng rổ, các hình thức luy n tập và bi n pháp khắc ph c những sai lầm th
ng mắc
ph i khi luy n tập các kỹ, chiến thuật.
Để tiếp thu tốt nội dung bài gi ng, sinh viên cần tự nghiên cứu học tập kết hợp với
các tài li u tham kh o, tự giác tích cực trong ôn tập và ngo i khóa để nắm chắc các nội
dung trọng tâm c a bài gi ng, đồng th i có thể vận d ng vào ho t động rèn luy n học tập
c a b n thân cũng nh trong thực tiễn công tác sau này.
Trong quá trình biên so n không tránh khỏi những thiếu sót, chúng tôi chân thành
c m ơn những ý kiến đóng góp chân tình c a quí thầy cô giáo, các đồng nghi p và các
b n sinh viên để bài gi ng ngày càng hoàn ch nh.
Xin chân thành c m ơn!
TÁC GI
1
CH
VI T T T DÙNG TRONG BÀI GI NG
TDTT: Thể d c thể thao
VĐV: Vận động viên
VD: Ví d
GV: Giáo viên
GDTC: Giáo d c thể ch t
CĐSP: Cao đẳng s ph m
HLV: Hu n luy n viên
SV: Sinh viên
Bóng Rổ : BR
2
Ch
ngă1.
PH̀NăLụăTHUY Tă ( 15 ti t )
1.1. L CH SỬ RAăĐ I VÀ S
PHÁT TRI N MÔN BÓNG R
( 2 ti t )
1.1.1. Ngu n g c c a môn Bóng r .
Bóng rổ (BR) ra đ i năm 1891 do Dr. James Naismith (1861-1936) – giáo viên môn
giáo d c thể ch t
học vi n Springfield thuộc bang Masachusetts sáng lập.
Vào th i gian đó các môn thể thao, trò chơi vận động ch yếu đ ợc thực hi n ngoài
tr i. Do vậy trong suốt mùa đông các sinh viên đư không thể tập luy n hay thi đ u đ ợc.
Các giáo viên thể d c r t băn khoăn, lo lắng và không ngừng tìm tòi, suy nghĩ để tìm ra
một môn chơi mới. Bóng rổ ban đầu ch là trò chơi vận động cho sinh viên trong th i tiết
x u.
Ban đầu ông James Naismith tính xây dựng dựa trên môn football (Mỹ), soccer và
lacrosse nh ng Ủ t
ng đó đư sớm bị lo i bỏ vì ông cho rằng football (Mỹ) quá thô b o,
còn hai môn kia ch yếu dựa trên kh năng sức m nh tốc độ, không có tính ngh thuật.
Điều ki n để hình thành môn mới này là ph i đ ợc chơi trong nhà thể d c, ph i giới
h n b i nhiều luật l nh ng đơn gi n và dễ hiểu, không đ ợc dùng que gậy vì dễ gây
nguy hiểm và không đ ợc thô b o hay có những động tác truy c n theo kiểu môn
football (Mỹ). Do đó Ông đư chọn qu bóng đá và sử d ng tay để chuyền, bắt và ném.
Để hình thành “rổ” và “b ng” nh bây gi đư có nhiều tài li u đề cập và gi i thích.
Ví d nh trong sách bóng rổ c a Iu. M. Portnova thì cho là Ông đư ứng d ng môn chơi
Pok-Tapok – ném bóng vào một vòng tròn bằng đá đ ợc đính trên t
ng cao c a bộ l c
Inka va Maia sống t i Mehico và môn chơi nổi tiếng Ollamalituli c a ng
i Astek cũng
với m c đích ném bóng cao su vào một chiếc vòng làm bằng đá. Nh ng theo sách
“Basketball” c a Joe Hutton và Vern B. Hoffman đư gi i thích theo logic c a v n đề là
Ông dự định làm “goal” theo môn Lacrose nh ng nếu các cầu th tập trung tr ớc
“goal”để tranh c ớp và ném bóng sẽ dẫn đến thô b o, do vậy Ông đặt 2 cái hộp
2 đầu
sân và bóng sẽ đ ợc ném vào đó. Nh ng điều này l i n y sinh một v n đề khác là hàng
phòng th đứng t m quanh hộp để chặn bóng. Do vậy Ông quyết định treo 2 cái hộp trên
đầu các đ u th sao cho họ không thể với tới đ ợc. Điều này ép họ ph i bung rộng ra
khống chế các qu ném từ vòng ngoài. Vào th i đó Ông cho treo 2 cái giỏ đựng đào trên
“balcony” c a nhà thể d c Sprìngield
độ cao 10 feet (3,05m) tính từ mặt sân tới c nh
3
trên c a vòng rổ (độ cao đ ợc giữ đến bây gi ). Còn b ng rổ đ ợc hình thành trong quá
trình thi đ u sau này vì khi thi đ u, các cổ động viên cuồng nhi t đứng trên “balcony” đư
cố gắng giúp đỡ đội mình bằng cách ph h t bóng vào rổ đối ph ơng. Do đó Ông đư cho
đặt thêm b ng (1895)
phía sau nhằm m c đích b o v . Điều tiếp theo là cách thức để
bắt đầu một trận đ u, Ông đư dựa trên môn English Rugby – khi có tranh ch p, trọng tài
sẽ ném bóng vào giữa 2 hàng cầu th để họ lao vào tranh c ớp. Luật này tuy thô b o
nh ng công bằng cho c 2 bên. Do đó các vòng tròn nh y tranh bóng đ ợc lập ra.
Th i kỳ đầu, vì lớp tập thể d c c a Naismith có 18 ng
đội 9 ng
i c nam và nữ. Sau này th y số ng
trên sân nên số ng
i nên ông chia ra 2 đội, mỗi
i đông là không cần thiết và ch làm rối
i mỗi bên đư đ ợc gi m xuống còn 7 và sau đó là 5 ng
i.
B i vì bóng đ ợc ném vào rổ nên trò chơi mới mà James Naismith sáng t o ra có
tên gọi là “Basketball” , “ Bóng rổ”.
Tháng 12 năm 1891, James Naismith đư so n th o những điều luật thi đ u đầu tiên
cho môn BR và dùng nó để tổ chức trận đ u. Năm 1892 ông cho xu t b n “ Sách luật
chơi bóng rổ” gồm 15 điều mà phần lớn những điều y d ới hình thức này hay hình thức
khác vẫn đ ợc tiếp t c sử d ng cho đến ngày nay.
1.1.2. S phát tri n môn Bóng r trên th gi i
Từ năm 1891 cho đến nay môn BR đư tr i qua một chặng đ
ng phát triển dài
trên một thế k và có thể chia làm năm giai đo n.
Giaiăđo n 1: 1891 – 1918
Giai đo n hình thành và hoàn thi n từng b ớc môn BR. Từ vị trí môn trò chơi vận
động, BR dần dần tr thành môn thể thao có t t c những đặc điểm tiêu biểu riêng c a
mình.
Năm 1894 t i Mỹ đư xu t b n những điều luật thi đ u chính thức đầu tiên. Đồng
th i với vi c phổ biến trò chơi này là sự hình thành kỹ chiến thuật c a nó. Các kỹ thuật
chuyền, bắt, dẫn và ném rổ còn thiếu tính năng động và ch đ ợc thực hi n t i chỗ.
Trong chiến thuật đư xác định và phân công nhi m v cho từng đ u th BR. Ban đầu BR
ch phát triển sang Nhật, Trung Quốc, Philippin đến Châu Âu và Nam Mỹ.
Năm 1904, BR lần đầu tiên đ ợc tổ chức thi đ u nhân dịp Đ i hội thể thao toàn
n ớc Mỹ và đ ợc thi đ u biểu diễn t i Thế vận hội Olympic lần thứ III (n ớc Mỹ).
Năm 1913 Gi i vô địch BR Châu Á lần đầu tiên đ ợc tổ chức t i Manila (Philippin)
4