Xem mẫu
- BỆNH TĂNG HUYẾT ÁP
www.tanghuyetap.com.vn
- Tăng
huyết
áp
là gì?
• Huyết áp cao, hoặc tăng huyết áp, là một bệnh lý rất phổ biến ở người lớn tuổi.
Huyết áp cao thể hiện sự tăng áp lực dòng máu tác động lên thành động mạch, cũng
có nghĩa là tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu. Tăng huyết áp cũng có thể làm
hỏng thành động mạch và theo thời gian, tăng huyết áp làm tăng nguy cơ bệnh tim,
bệnh thận, và đột quỵ.
- Triệu
chứng
• Tăng huyết áp có thể không có triệu chứng, ngay cả khi bạn bị bệnh trong nhiều
năm. Đó là lý do tại sao nó được gọi là "kẻ giết người thầm lặng". Người ta ước tính
rằng 1 trong số 5 người bị huyết áp cao không biết rằng họ có nguy cơ cao bị đột
quỵ và đau tim. Nếu không được điều trị đúng cách, huyết áp cao có thể gây hại cho
tim và tuần hoàn, phổi, não, thận mà không hề có các triệu chứng nhận biết.
- Nguyên
nhân
• Huyết áp được đo bằng hai chỉ số, chẳng hạn như 110/70. Số lớn hơn (HA tâm thu)
là áp suất khi tim đập. Số thấp hơn (HA tâm trương là áp lực khi tim nghỉ giữa 2 lần
bơm máu). Huyết áp bình thường thấp hơn 120/80. Nguyên nhân của hầu hết các
trường hợp cao huyết áp đều chưa được biết rõ. Đôi khi, bệnh lý của thận hoặc
tuyến thượng thận là nguyên nhân gây ra huyết áp cao.
- Tiền
cao
huyết
áp là
gì?
• Tiền cao huyết áp (CHA) có nghĩa là huyết áp của bạn cao hơn mức bình thường,
tương ứng với huyết áp tâm thu từ 120 đến 139 hoặc huyết áp tâm trương từ 80 đến
89. Khoảng một phần tư người Mỹ có tiền CHA, và những người này có nguy cơ
mắc bệnh tim cao gấp 2 lần so với những người có huyết áp bình thường. Thay đổi
lối sống có thể giúp làm giảm huyết áp ở những người này.
- Huyết
áp bao
nhiêu
là
nguy
hiểm?
• Bạn bị tăng huyết áp nếu huyết áp lớn hơn 140/90. Khi huyết áp đạt 180/110 hoặc
cao hơn, bạn có thể bị cơn tăng huyết áp kịch phát, điều này có thể dẫn đến đột quỵ,
suy thận, nhồi máu cơ tim, hoặc mất ý thức. Nếu huyết áp của bạn cao hơn 180/110
nhiều hơn 2 lần đo, hãy gọi cấp cứu 115. Các triệu chứng của cơn tăng huyết áp
kịch phát có thể bao gồm lo lắng, chảy máu cam, nhức đầu dữ dội, và khó thở.
- Ai dễ
bị
tăng
huyết
áp?
• Huyết áp cao là phổ biến hơn ở người lớn tuổi. Ở tuổi 45, nam giới có huyết áp cao
hơn so với phụ nữ. Ở 65 tuổi, điều này bị đảo ngược và nhiều phụ nữ bị ảnh hưởng
bởi cao huyết áp. Người bị tiểu đường có nguy cơ tăng huyết áp cao hơn những
người không có bệnh, và nếu trong gia đình có người thân bị cao huyết áp thì bạn
cũng có nguy cơ cao phát triển bệnh. Khoảng 60% những người có bệnh tiểu đường
bị cao huyết áp.
- Tăng
huyết
áp và
chủng
tộc
• Người Mỹ gốc Phi có nguy cơ phát triển bệnh cao huyết áp hơn những người thuộc
các chủng tộc khác. Một số nghiên cứu cho rằng người Mỹ gốc Phi có thể nhạy cảm
hơn với muối hơn các chủng tộc khác. Đối với những người di truyền dễ bị nhạy
cảm với muối, một số lượng nhỏ như một nửa thìa cà phê muối có thể làm tăng
huyết áp 5 mmHg. Các yếu tố dinh dưỡng và thừa cân cũng có thể làm tăng huyết
áp.
- Tăng
huyết
áp và
muối
• Natri, một chất hóa học được tìm thấy trong muối, làm tăng huyết áp bằng cách thúc
đẩy việc giữ chất lỏng trong cơ thể. Điều này làm tăng khối lượng công việc cho tim.
Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến cáo giới hạn tiêu thụ natri hàng ngày là 1.500 mg.
Kiểm tra nhãn thực phẩm và các thực đơn có thể giúp bạn tính toán bao nhiêu natri
bạn đang tiêu thụ. Các thực phẩm chế biến sẵn thường chứa lượng lớn natri, hiện
chiếm khoảng 75% lượng natri tiêu thụ hàng ngày. Trong số này, các loại thịt và súp
đóng hộp có một số chứa lượng cao nhất của natri trong chế độ ăn uống.
- Tăng
huyết
áp và
stress
• Căng thẳng dẫn đến cao huyết áp tạm thời, nhưng không có bằng chứng cho thấy
căng thẳng đang diễn ra gây ra cao huyết áp. Căng thẳng có thể ảnh hưởng gián
tiếp đến huyết áp vì nó có thể ảnh hưởng đến các yếu tố nguy cơ khác của bệnh tim.
Những người bị căng thẳng có xu hướng có những thói quen không lành mạnh như
dinh dưỡng kém, uống rượu và hút thuốc, tất cả đều có thể đóng một vai trò trong sự
phát triển của huyết áp cao và bệnh tim.
- Tăng
huyết
áp và
cân
nặng
• Thừa cân làm tăng nguy cơ bị cao huyết áp và làm tim phải làm việc nhiều hơn. Chế
độ ăn uống được thiết kế để kiểm soát huyết áp thường bao gồm cả việc giảm cân.
Hầu hết các chế độ ăn cần giảm tiêu thụ thức ăn béo và đường trong khi tăng tiêu
thụ các protein nạc, chất xơ, trái cây và rau xanh. Chỉ cần giảm 10 pound trọng
lượng (4.5 kg) có thể tạo sự khác biệt trong huyết áp của bạn.
- Tăng
huyết
áp và
rượu
• Uống quá nhiều rượu là một yếu tố nguy cơ gây huyết áp cao. Hướng dẫn của Hiệp
hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyên bạn nên tiêu thụ không quá 2 ly rượu (hoặc 2 lon bia
330 ml) mỗi ngày đối với nam và không quá một ly mỗi ngày cho phụ nữ.
- Tăng
huyết
áp và
cà
phê
• Caffeine có thể khiến tim đập nhanh, nhưng không có bằng chứng cho thấy nó có
thể gây tăng huyết áp lâu dài. Tuy nhiên, đối với những người không quen uống cà
phê, nước giải khát chứa caffeine thì nó có thể gây tăng huyết áp tạm thời.
- Tăng
huyết
áp và
thai
kỳ
• Tăng huyết áp thai kỳ là huyết áp cao mà phát triển trong thời kỳ mang thai . Nếu
không được quản lý đúng cách, nó có thể phát triển thành tiền sản giật . Tiền sản
giật là tình trạng huyết áp tăng cao và rò rỉ protein từ thận vào nước tiểu. Tiền sản
giật có thể gây nguy hiểm cho cả mẹ và con . Sau khi em bé được sinh ra, huyết áp
của thai phụ thường trở lại mức bình thường.
- Tăng
huyết
áp và
thuốc
• Một số loại thuốc có chứa thành phần có thể làm tăng huyết áp. Thuốc trị cảm lạnh
và cảm cúm có chứa thành phần thông mũi (xylometazolin) là một trong những ví dụ
về các loại thuốc làm tăng huyết áp. Các loại thuốc có thể làm tăng huyết áp là
steroid, thuốc giảm cân, thuốc ngừa thai, thuốc giảm đau NSAID, và một số thuốc
chống trầm cảm. Nói chuyện với bác sĩ về các loại thuốc bổ sung mà có thể ảnh
hưởng đến huyết áp của bạn.
- Tăng
huyết
áp “áo
choàng
trắng”
• Là hiện tượng khi mọi người có huyết áp cao hơn khi đo ở phòng khám của bác sĩ.
Điều này có thể là do sự lo lắng, căng thẳng. Để biết chính xác nhất, lấy huyết áp ở
nhà vào những thời điểm khác nhau và so sánh huyết áp đo với bác sĩ của bạn.
Tăng huyết áp áo choàng trắng có ít nguy cơ bệnh tim mạch, đôi khi chỉ cần thay đổi
lối sống và không cần dùng thuốc.
- Tăng
huyết
áp và
trẻ em
• Mặc dù đó là bệnh phổ biến nhất ở người lớn tuổi, tăng huyết áp cũng có thể ảnh
hưởng đến trẻ em. Huyết áp bình thường đối với một đứa trẻ phụ thuộc vào tuổi,
giới tính, và chiều cao của trẻ. Trẻ em có nguy cơ cao bị tăng huyết áp nếu bị thừa
cân, là người Mỹ gốc Phi, hoặc nếu họ có một lịch sử gia đình bị bệnh này .
- Điều
trị –
Chế
độ ăn
uống
• Thay đổi chế độ ăn uống có thể giúp kiểm soát huyết áp. Một chế độ ăn uống được
thiết kế để thúc đẩy giảm huyết áp được gọi là chế độ ăn DASH – đây là viết tắt của
phương pháp tiếp cận chế độ ăn uống để ngăn chặn huyết áp. Chế độ ăn DASH
khuyến nghị nên ăn nhiều rau, trái cây, ngũ cốc, các sản phẩm sữa ít chất béo, thịt
gia cầm, các loại hạt và cá. Thịt đỏ, chất béo bão hòa, và đồ ngọt nên tránh. Giảm
tiêu thụ muối
- Điều
trị –
vận
động
• Tập thể dục là một yếu tố lối sống có thể làm giảm huyết áp. Đó là khuyến cáo rằng
người lớn nhận được khoảng 150 phút mỗi tuần tập thể dục vừa phải. Điều này có
thể bao gồm các hoạt động như đi bộ, đi xe đạp, làm vườn, hoặc các bài tập
aerobic… Hoạt động tăng cường cơ bắp được khuyến cáo ít nhất hai lần một tuần .
- Điều
trị –
Thuốc
lợi
tiểu
• Nếu chế độ ăn uống và tập thể dục là không đủ để làm giảm huyết áp, các loại thuốc
đầu tiên được đề nghị là thuốc lợi tiểu giúp giảm natri và mức chất lỏng trong cơ thể
để làm giảm huyết áp. Thuốc lợi tiểu có nghĩa là bạn sẽ đi tiểu thường xuyên hơn.
Đôi khi, thuốc lợi tiểu có thể làm giảm kali, mà có thể dẫn đến yếu cơ, chuột rút ở
chân, và mệt mỏi. Tác dụng phụ khác của thuốc lợi tiểu có thể bao gồm lượng
đường trong máu cao ở những người bị bệnh tiểu đường. Ít phổ biến hơn là tình
trạng rối loạn chức năng cương dương.
nguon tai.lieu . vn