Xem mẫu
- Ðau cổ: Đôi khi rất nghiêm trọng
Ðau cổ có nhiều nguyên nhân. Ví dụ, cúi sát màn hình máy tính có thể
gây đau cổ, cũng như phải cúi xuống bàn làm việc quá nhiều. Đau có thể
giảm mà không cần chăm sóc y tế, nhưng đau cổ đôi khi có thể là dấu hiệu
của một vấn đề nghiêm trọng hơn.
Cứng cổ khi quay
Ðốt sống cổ được đệm bằng các đĩa sụn. Sau khi quay và xoay đầu và
cổ trong suốt 40 năm hoặc hơn, bạn có thể cảm thấy có sự trục trặc, như cổ
bị cứng và giảm độ đàn hồi. Trên thực tế, đa số những người từ 70 tuổi trở
lên đều bị đau cổ.
Thoái hóa khớp làm cho các đĩa đệm bị mỏng và mất khả năng đàn
hồi. Hậu quả là hình thành các gai xương. Những gai xương này thường hạn
chế cử động của cổ, gây cứng và đau.
- Ðau do thoái hóa khớp gây ra thường khiến bạn thay đổi tư thế đầu và
cổ, làm căng các cơ. Sự căng cơ này có thể dẫn đến đau nhiều hơn do nó làm
co thắt cơ và hạn chế sự di chuyển của cổ.
Sắp xếp thích hợp
Lý tưởng nhất, đầu của bạn sẽ nằm trên cổ giống như quả bóng golf
nằm trên điểm phát bóng. Nhưng thường thì không được như vậy.
Mắt và tai của bạn - các giác quan giúp bạn cảm nhận môi trường - tất
cả đều hướng ra trước. Dù bạn đọc sách, ngồi trước bàn làm việc hay thậm
chí chỉ là đi bộ, đầu của bạn thường chúi về phía trước. Và với trọng lượng
của đầu giống như quả bóng bowling hơn là quả bóng golf, nó kéo cổ phía
trước, lệch khỏi trục, gây căng cổ và các cơ sau gáy. Kết quả là mỏi cơ và
đau cổ. Tư thế đúng là chìa khóa giúp giảm đau.
Những nghi ngờ thông thường
Ðau cổ thường là hậu quả của căng cơ hoặc chèn ép dây thần kinh.
Căng cơ. Sử dụng quá mức, như phải ngồi lái xe quá lâu, thường gây
căng cơ. Các cơ cổ, đặc biệt là những cơ sau gáy bị mỏi và cuối cùng bị căng
cứng. Khi tình trạng này lặp đi lặp lại nhiều lần, có thể tiến triển thành đau
- mạn tính. Khi các cơ bị mỏi, xương cổ và đĩa đệm - phần đệm xốp giữa các
đốt sống - phải mang một tải trọng tăng lên. Qua một thời gian dài, tải trọng
thừa này có thể góp phần chèn ép các dây thần kinh cổ và làm nặng thêm các
triệu chứng thoái hóa khớp. Căng cơ cũng có thể do chấn thương.
Chèn ép dây thần kinh. Sự mòn rách trong thời gian dài và những thay
đổi do tuổi già có thể gây chèn ép các dây thần kinh. Khi bạn già, các đĩa
đệm trở nên khô, thu hẹp khoang tủy sống nơi dây thần kinh đi ra. Ở bất kỳ
độ tuổi nào, và thường là ảnh hưởng phụ của căng cơ và quá tải, đĩa đệm có
thể bị thoát vị. Ðiều này có nghĩa là chất liệu dạng keo trong đĩa đệm thoát
ra qua lớp vỏ dai của đĩa đệm. Các dây thần kinh ở gần đó có thể bị kích
thích. Các mô và gai xương khác cũng có thể chèn ép vào dây thần kinh khi
chúng đi ra khỏi tủy sống và gây đau.
Những vấn đề nghiêm trọng hơn
Mặc dù đau cổ đa phần là không nguy hiểm, đôi khi nó là dấu hiệu
của một chứng bệnh đáng chú ý. Ðau cổ có thể báo hiệu một bệnh ở nơi
khác. Ví dụ, chấn thương và đau vai có thể khiến các cơ lân cận bị căng
cứng. Viêm khớp dạng thấp và các bệnh liên quan cũng có thể gây đau.
- Ðau cổ xuất hiện trong khi ăn có thể chỉ ra các bệnh ở thực quản.
Bệnh tim có thể gây đau cổ kèm hoặc không kèm theo tức ngực. Đau cổ tăng
nhiều vào ban đêm, kèm theo sốt hoặc sút cân có thể là dấu hiệu của khối u
hoặc nhiễm trùng.
Khi nào cần khám bác sĩ
Kích ứng cơ thường dễ tự chẩn đoán. Chúng thường xảy ra sau một
hoạt động kéo dài, một giai đoạn làm việc quá sức hoặc giữ lâu dài một tư
thế làm căng cơ cổ quá mức. Nhưng chúng thường sẽ tự hết trong vòng một
vài ngày tới một vài tuần. Nếu bạn không thấy sự cải thiện trong một hoặc
hai tuần, nên đi khám bác sỹ.
Cũng nên khám bác sỹ nếu thấy xuất hiện những triệu chứng và dấu
hiệu sau:
Ðau nhiều sau chấn thương. Sau chấn thương cổ hoặc đầu, như bị vặn
cổ hay bị đánh vào đầu, nên đi khám bác sỹ ngay. Ðau nhiều ở một xương
có thể là dấu hiệu quả gãy hoặc chấn thương dây chằng.
Ðau nhói. Cơn đau lan tới vai, xương bả vai hoặc xuống tay, hoặc có
cảm giác tê hay kiến bò ở đầu ngón tay có thể là dấu hiệu của kích thích thần
kinh. Ðau cổ do kích thích thần kinh có thể kéo dài từ 3-6 tháng hoặc lâu
- hơn. Vì nhiều vấn đề nghiêm trọng có thể xảy ra sau khi thần kinh bị kích
thích liên tục, cho nên bạn hãy đi khám bác sỹ.
Ðau mạn tính không cải thiện. Đau kéo dài nào mà không cải thiện
được bằng các biện pháp tự chăm sóc đơn giản đều cần được khám.
Ðau về ban đêm. Ðau về ban đêm mà không đáp ứng với các biện
pháp tự chăm sóc có thể báo hiệu một chứng bệnh nguy hiểm hơn.
Mất sức mạnh. Yếu ở tay hoặc chân, như đùi bị rũ xuống, cứng cẳng
chân và kéo lê bàn chân cần được khám ngay.
Thay đổi đại tiểu tiện. Chèn ép tủy sống hoặc dây thần kinh cổ có thể
gây ra những thay đổi về đại tiểu tiện như mất khả năng điều khiển hoặc mất
chức năng bàng quang, và cần được khám kịp thời.
Ðau cổ có liên quan tới áp lực hoặc đau ở ngực. Kiểu đau này, hoặc
đau cổ khi gắng sức, có thể liên quan tới các bệnh về tim và cần được đánh
giá ngay lập tức.
Bác sỹ thường có thể chẩn đoán nguyên nhân gây đau cổ và đưa ra
biện pháp điều trị ngay bằng cách hỏi về kiểu đau, vị trí và sự khởi phát của
đau. Nếu điều này, cộng với khám xét tỉ mỉ, không cho thấy bản chất của
- vấn đề, bác sỹ có thể sử dụng các kỹ thuật hình ảnh, như chụp X-quang,
chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc chụp CT. Những xét nghiệm này có thể cho
thấy sự chèn ép rễ thần kinh, chít hẹp đường ra của rễ thần kinh, các vấn đề
về tủy sống và đĩa đệm.
Ghi điện cơ đồ (EMG), một xét nghiệm đánh giá hoạt động điệ n ở
thần kinh và cơ, giúp xác định xem có tổn thương thần kinh hay không. Và
chụp tủy cản quang, bao gồm chụp tủy sau khi tiêm thuốc cản quang, có thể
giúp xác định có chèn ép dây thần kinh hoặc tủy sống hay không.
Tìm biện pháp giảm đau
Phần lớn đau cổ đáp ứng tốt với chăm sóc tại nhà và không cần điều
trị. Các thuốc chống viêm phi steroid (NSAID), như aspirin, ibuprofen
(Advil, Motrin IB, các thuốc khác) hoặc natri naproxen (Aleve) có thể giúp
làm giảm viêm và giảm đau. Acetaminophen (Tylenol, các thuốc khác) có
thể giảm đau và ít gây kích ứng dạ dày hơn.
Những biện pháp sau cũng có thể giúp ích:
Bất động ngắn ngày. Một nẹp cổ mềm để đỡ cổ mà không đè nặng lên
cơ có thể giúp ích, đặc biệt vào ban đêm. Đau cổ do các vấn đề đĩa đệm có
thể cần nẹp cổ cứng hơn. Nhưng dùng nẹp cổ trong thời gian càng ngắn càng
- tốt - thường dưới 10 ngày. Dùng kéo dài có thể làm đau tăng và giảm sức
mạnh của cơ cổ và tầm cử động.
Chườm nóng. Sức nóng có thể làm giảm đau. Bạn có thể chườm nóng
ở nông, như túi chườm, chiếu đèn hoặc tắm nước nóng. Bác sĩ lý liệu pháp
có thể áp dụng dùng các hình thức làm nóng sâu như siêu âm. Để phòng
bỏng nhiệt, tránh mang túi chườm đi ngủ. Chườm nóng trực tiếp vùng bị tổn
thương có thể gây tổn thương da do nhiệt, vì vậy hãy đặt một miếng vải
mỏng giữa nguồn nhiệt và cơ thể bạn.
Chườm lạnh. Túi đá hoặc túi gel lạnh có thể đặc biệt giúp ích sau khi
bị căng hoặc tổn thương cơ cấp tính. Tránh áp lạnh trực tiếp lên da để đề
phòng tổn thương da.
Tập luyện. Cải thiện thể lực nói chung và tăng cường sức mạnh cho cơ
vùng cổ và lưng trên có thể giúp bạn ngăn ngừa đau cổ tái phát. Dưới đây là
một số cách luyện tập cho cổ:
Nâng tạ. Cầm tạ nặng 0,5 - 1kg. Cúi người. Giữ cho lưng thẳng.
Tay buông thõng. Nhẹ nhàng nâng tạ lên và xuống. Nếu khó giữ lưng thẳng,
hãy nằm sấp trên một chiếc bàn hoặc một chiếc ghế băng.
- Ép vai. Ép hai vai vào nhau và giữ trong khoảng 3 giây. Làm lại
thường xuyên khi thuận tiện.
Nhún vai. Nhẹ nhàng nâng vai của bạn sát vào cổ, giữ trong 5 -
10 giây, sau đó thả lỏng thật chậm tới tư thế bình thường.
Ngồi chèo thuyền. Đưa cánh tay ra sau như trong động tác chèo
thuyền.
Ki đau không đỡ với các biện pháp chăm sóc ở nhà, bác sĩ của
bạn có thể khuyên:
Lý liệu pháp. Chườm nóng, chườm đá hoặc các biện pháp điều trị
khác phối hợp với kéo giãn thích hợp và chương trình tập sức mạnh cơ bắp
là tất cả những gì bạn cần để chữa đau cổ.
Thuốc giảm đau. Thuốc chống viêm phi steroid (NSAID) và các thuốc
giảm đau khác có thể giúp ích. Thuốc giảm đau opioid đôi khi được dùng
trong thời gian ngắn để điều trị đau cổ cấp tính.
Thuốc chồng trầm cảm ba vòng và thuốc chống co giật. Thuốc có thể
giúp hạn chế sự dẫn truyền tín hiệu đau theo đường thần kinh hoặc bằng
cách làm tăng thuốc giảm đau (endorphin) tự nhiên của cơ thể.
- Kéo liên tục. Liệu pháp này, dưới sự giám sát của thầy thuốc chuyên
khoa, có thể giúp giảm đau cổ nhanh chóng. Giảm đau có thể kéo dài vài giờ
tới vài ngày.
Kích thích điện thần kinh qua da (TENS). Điện cực được đặt trên da
gần vùng đau phát ra những xung điện rất nhỏ có thể giảm đau.
Thuốc corticosteroid. Mặc dù có bằng chứng cho rằng corticosteroid
là hữu ích, vẫn chưa có nghiên cứu khẳng định vấn đề này. Phác đồ thông
thường cần một liệu trình steroid uống trong 7 - 10 ngày hoặc một loạt mũi
tiêm cách nhau 1 tuần.
Xoa nắn cột sống. Xoa nắn cột sống là một hệ thống chữa bệnh dựa
trên lý thuyết cho rằng di động động cột sống bị hạn chế có thể dẫn tới đau
và rối loạn chức năng. Mục đích của điều chỉnh (tác động) cột sống là phục
hồi di động của cột sống với kết quả là cải thiện được chức năng và giảm
đau. Tác động không cần mạnh để có hiệu quả. Người chữa bệnh bằng
phương pháp này tác động từ những tư thế khác nhau với lực khác nhau.
Xoa nắn cột sống có thể bao gồm xoa bóp và kéo giãn để làm giãn các cơ
đang bị co rút hoặc co thắt. Tác động cột sống c ũng gây một số nguy cơ, và
biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra. Phương pháp cần do thày thuốc
được đào tạo và có giấy phép hành nghề thực hiện.
- Phẫu thuật. Phẫu thuật được sử dụng để giảm chèn ép rễ thần kinh
hoặc tủy sống.
nguon tai.lieu . vn