Xem mẫu
- THỰC ĐƠN TIÊU CHUẨN DINH DƯỠNG
DÀNH CHO TRẺ MẦM NON
- Thực đơn trường mầm non luôn là mối quan tâm hàng đầu của các bậc phụ huynh cũng như đội ngũ cán bộ, nhân viên,
quản lý trường mầm non. Chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng đảm bảo cho trẻ phát triển thể chất khỏe mạnh, lanh
lợi, có sức khỏe và trí tuệ để tham gia vào các hoạt động khác nhau trong cuộc sống.
Thực đơn trường mầm non cần đảm bảo 3 tiêu chí sau:
Một là cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho sự phát triển của trẻ theo từng giai đoạn, đảm bảo cân bằng dinh dưỡng
trong khẩu phần ăn.
Hai là: đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm trong quá trình chế biến thức ăn cho trẻ; sử dụng thực phẩm tươi sống, sơ
chế sạch sẽ, nấu chín đồ ăn.
Ba là: đa dạng khẩu phần ăn cho trẻ, giúp trẻ ăn uống ngon miệng, tăng cân và chiều cao đều đặn, đặc biệt là phù hợp
với khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của trẻ trong từng độ tuổi. Thực đơn cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non được
chế biến đa dạng, hấp dẫn, tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ.
Dưới đây là cách lên thực đơn trường mầm non theo tiêu chuẩn dinh dưỡng mới nhất, tạo điều kiện chăm sóc trẻ chu đáo và
đầy đủ về mặt dinh dưỡng, giúp trẻ phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn trí tuệ.
1. Xây dựng khẩu phần ăn uống và thực đơn trường mầm non
1.1 Khẩu phần và thực đơn
- Khẩu phần: Là suất ăn của một người trong một ngày nhằm đáp ứng đầy đủ nhu cầu về năng lượng và các chất dinh dưỡng
cần thiết cho cơ thể (protein, lipit, gluxit, vitamin, chất khoáng).
- Thực đơn: Là lương thực, thực phẩm được chế biến dưới dạng các món ăn trong từng bữa, từng ngày và hằng tuần.
- 1.2 Mục đích của việc xây dựng khẩu phần, thực đơn cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non
- Nhằm đảm bảo đầy đủ nhu cầu về năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ và vệ sinh văn minh trong ăn uống
để phòng tránh bệnh tật.
- Tạo điều kiện thuận lợi cho cán bộ nhà bếp đi chợ.
Trong từng giai đoạn phát triển của con người, đặc biệt đối với trẻ em, tùy theo tình trạng sức khỏe và trạng thái hoạt động,
khoa học về dinh dưỡng đã có những quy định về khẩu phần và xây dựng khẩu phần cho các đối tượng ở từng chế độ ăn.
Cần dựa vào một số nguyên tắc chính để xây dựng khẩu phần, thực đơn và vận dụng nguyên tắc thay thế các loại thực phẩm
với nhau để đảm bảo giá trị của khẩu phần.
Tùy theo khả năng cung cấp thực phẩm ở địa phương và tùy thuộc vào thời tiết, mùa để xây dựng cho trẻ một khẩu phần hợp
lý và đầy đủ chất dinh dưỡng.
2. Nguyên tắc xây dựng khẩu phần và thực đơn trường mầm non
- Đảm bảo cho khẩu phần đáp ứng đủ về nhu cầu năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết.
- Đảm bảo tỷ lệ cân đối giữa các chất sinh năng lượng. Cân đối tỷ lệ đạm động vật và thực vật, mỡ động vật và dầu thực vật,
cân đối các loại vitamin và chất khoáng.
- Đảm bảo khẩu phần của trẻ ở trường mầm non: lứa tuổi nhà trẻ chiếm 60-70% khẩu phần cả ngày và mẫu giáo 50-60% khẩu
phần cả ngày.
Trong đó tỷ lệ: Bữa trưa: 30-35%
Bữa chiều: 25-30%
- Bữa phụ: 1/2 bữa chính
- Thực đơn được xây dựng theo từng ngày, tuần, tháng và theo mùa để điều hòa thực phẩm.
- Xây dựng thực đơn cho nhiều ngày cần thay đổi món ăn cho trẻ đỡ chán và đảm bảo đủ các chất dinh dưỡng. Khi thay đổi
cần đảm bảo thay thế thực phẩm trong cùng một nhóm (ví dụ: thay thịt bằng cá, trứng hoặc tôm,…) hoặc phối hợp các thực
phẩm thay thế để đạt được giá trị dinh dưỡng tương đương.
- Thay đổi thực đơn trường mầm non không chỉ đơn thuần thay đổi thực phẩm mà cần thay đổi dạng chế biến trong cùng một
loại thực phẩm (như, luộc, kho, rào, dán, hấp,…).
- Trong cùng một bữa ăn nên sử dụng thực phẩm giống nhau cho các chế độ ăn để tiện cho cán bộ nhà bếp đi chợ, nhưng lưu
ý nhu cầu của từng độ tuổi và cách chế biến phù hợp.
- Có thực đơn của bữa chính, bữa phụ phù hợp với mức đóng góp.
3. Các bước xây dựng khẩu phần và thực đơn trường mầm non
3.1 Các bước xây dựng khẩu phần ăn
- Tính năng lượng, lượng protein và các chất dinh dưỡng khác của khẩu phần cho một bữa chính của một trẻ theo độ tuổi
tương ứng với mỗi chế độ ăn.
- Tính lượng gạo và thực phẩm giàu đạm cho một suất ăn.
- Bổ sung vitamin và các chất khoáng bằng các loại rau.
- Bổ sung năng lượng bằng mỡ động vật, dầu thực vật hoặc đường.
- - Thêm gia vị.
3.2 Các bước xây dựng thực đơn
- Xác định số ngày trẻ ăn trong tuần và số bữa ăn trong ngày của từng chế độ ăn (số bữa chính, bữa phụ).
- Chọn thực phẩm giàu đạm động vật và thực vật.
- Chọn các loại rau.
- Chọn cách chế biến thành món ăn cho từng chế độ ăn. Chế độ ăn cơm cần đảm bảo có món canh và món mặn.
- Cho gia vị vào các món ăn (nước mắm, hành,…).
- Chọn món ăn cho bữa phụ.
Một khẩu phần của trẻ mẫu giáo lớn tại trường mầm non:
Định lượng: 100 suất
Thực đơn Kcal % Tên món ăn Nguyên liệu chính
Gạo tẻ
Cơm
Đậu phụ, thịt lợn, thịt gà, su su,
Bữa chính sáng 389,9 48,7 Đậu, thịt sốt cà chua
cà chua, hành.
Su su nấu thịt gà
Sữa bột, đường, sữa bò.
- Bữa phụ 89 11,1 Sữa đậu nành Đậu tương, đường kính.
Bún riêu cua Bún, cua, me quả, cà chua,
Bữa chiều 321,7 40,2
Bánh quy bánh quy.
Giá trị dinh dưỡng của một khẩu phần
Số lượng Lượng được
TT Tên thực phẩm Protein Lipit Gluxit Kcal
(kg) tính (kg)
1 Gia vị 0,05 0,3
2 Mắm 0,3 0,6 21,3 87,0
3 Sữa bột 0,6 0,5 162 156 226,8 2970,0
4 Sữa bò 0,5 1,6 40,5 44 280 1725,0
5 Đường kính 1,6 0,3 1588,8 6512,0
6 Dầu thực vật 0,3 4,93 299,1 2781,0
7 Gạo tẻ 5,0 2,5 374,7 49,3 3756,7 17402,0
- 8 Bánh quy 2,5 19 175 120 1915 9675,0
9 Bún 19 1,37 323 4883 21280,0
10 Thịt sấn 1,4 1,76 226,1 294,6 3671,6
11 Nạc vai 1,8 0,65 334,4 123,2 2516,8
12 Gà 1,5 2,0 145,6 48,8 1053,0
13 Cua đồng 4,0 2,4 106 38,0 780,0
14 Su su 3,0 0,5 17,1 119,7 570,0
15 Cà chua 3,0 0,5 17,1 119,7 570,0
16 Me quả 0,6 3,6 9,7 24,5 137,7
17 Đậu phụ 24 bìa 0,4 392,4 194,4 25,2 3528,0
18 Hành hoa 0,5 1,18 5,2 17,2 92,0
19 Đậu tương 1,2 401,2 217,1 290,3 4849,8
- Cộng 2753,4 1584,5 13216,0 80063,8
Bình quân 1 trẻ 14,1% 18,3% 67,6% 800,6 kacl
Thực đơn cho trẻ lứa tuổi nhà trẻ:
Thực đơn cho trẻ nhà trẻ (thực đơn mùa hè)
Bữa Chế độ ăn Thứ 2 Thứ 3 Thứ 4 Thứ 5 Thứ 6
Bột cá Bột thịt lợn Bột thịt bò Bột tôm Bột thịt lợn
Bột
Rau cải Cà rốt Rau ngót Bí xanh Rau ngót
Sáng
Cháo cá Cháo thịt lợn Cháo thịt bò Cháo tôm Cháo thịt lợn
Cháo
Rau cải Cà rốt Rau ngót Bí xanh Rau ngót
- Thịt, đậu phụ Thịt bò xào rau Thịt băm viên Đậu phụ nhồi
Cá sốt cà chua
om cà chua củ hỗn hợp sốt cà chua thịt, trứng
Cơm Canh rau cải
Canh bí xanh Canh rau ngót Canh rau ngót Canh rau ngót
nấu thịt
nấu thịt nấu thịt nấu thịt nấu thịt
Bú mẹ Bú mẹ
Bú mẹ Bú mẹ Bú mẹ
Bột Nước đu đủ Nước dưa hấu
Chuối nghiền Bột đầu đường Sữa đậu nành
nghiền nghiền
Phụ
Cháo Đu đủ Chuối Chè đậu đường Dưa hấu Sữa đậu nành
Cơm Đu đủ Chuối Chè đậu đường Dưa hấu Sữa đậu nành
Bột thịt lợn rau Bột trứng gà, Bột lạc vừng, bí Bột thịt gà, rau
Bột Bột đậu đỏ
dền giá đỗ xanh đỏ củ thập cẩm
Chiều
Cháo thịt gà,
Cháo thịt lợn Cháo trứng gà Cháo đậu đỗ, lạc
Cháo rau củ thập Cháo đậu xanh
rau dền giá đỗ vừng, bí đỏ
cẩm
- Thịt lợn băm
Thịt xào rau củ Muối lạc vừng rim
Trứng đúc thịt
Cơm hỗn hợp Canh sườn nấu Phở gà Canh dưa nấu
Canh hến rau
Canh rau dền rau củ thập cẩm cá
Thực đơn cho trẻ nhà trẻ (thực đơn mùa đông)
Bữa Chế độ ăn Thứ 2 Thứ 3 Thứ 4 Thứ 5 Thứ 6
Bột cá Bột thịt bò Bột thịt lợn
Bột tôm Bột cua
Bột Cà rốt Cà rốt Cà rốt
Rau cải cúc Rau cải
Bắp cải Khoai tây Su hào
Sáng Cháo cá
Cháo thịt bò Cháo thịt lợn
Cà rốt Cháo tôm Cháo cua
Cháo Cà rốt Cà rốt
Bắp cải Rau cải cúc Rau cải
Khoai tây Su hào
Thìa là
- Thịt, đậu phụ Thịt bò xào rau Giá đậu xanh
Cá viên xào Trứng chim cút
om cà chua củ hỗn hợp xào thịt
Cơm Canh rau cải kho thịt
Canh tôm nấu Canh trứng cà Canh sườn
bắp nấu thịt Canh cua rau
rau cải cúc chua khoai tây
Bú mẹ Bú mẹ Bú mẹ Bú mẹ Bú mẹ
Bột
Chuối Cam Bột đậu đường Chuối Sữa đậu nành
Phụ
Cháo Chuối Cam Chè đậu đường Chuối Sữa đậu nành
Cơm Chuối Cam Chè đậu đường Chuối Sữa đậu nành
Bột thịt gà
Bột thịt lợn Bột trứng gà Bột lạc vừng Bột đậu
Bột Rau củ thập
Rau cải Giá đỗ xanh Bí đỏ Đường kính
cẩm
Chiều
Cháo đậu đỗ Cháo thịt gà
Cháo thịt Cháo trứng gà Cháo đậu
Cháo lạc vừng Rau củ thập
Rau cải Giá đỗ xanh đường
Bí đỏ cẩm
- Thịt lợn băm
Thịt xào rau củ Trứng đúc thịt Muối lạc vừng
viên rán
Cơm hỗn hợp Canh sườn ninh Canh sườn nấu Phở gà
Canh dưa nấu
Canh rau cải su hào rau củ thập cẩm
cá
Thực đơn cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non:
Thực đơn mùa hè cho trẻ mẫu giáo
Bữa Thứ 2 Thứ 3 Thứ 4 Thứ 5 Thứ 6
Thịt, đậu phụ om cà Thịt bò xào rau Giá đậu xanh xào Đậu phụ nhồi
Cá sốt cà chua
chua củ hỗn hợp thịt thịt trứng
Chính Canh rau cải nấu
Canh tôm nấu bí Canh rau ngót Canh cua, nấu rau Canh trai/hến
thịt
xanh nấu thịt đay mồng tơi nấu rau
Quả chín Bánh mì Dưa hấu
Phụ (xế) Chè đậu đường Mì thịt
Sữa đậu nành Sữa Sữa đậu nành
- Thực đơn mùa đông cho trẻ mẫu giáo
Bữa Thứ 2 Thứ 3 Thứ 4 Thứ 5 Thứ 6
Thịt đậu phụ om Thịt bò xào rau củ Giá đậu xanh
Cá viên xào Trứng chim cút
cà chua hỗn hợp xào thịt
Chính Canh rau cải nấu kho thịt
Canh tôm nấu rau Canh đậu phụ cà Canh khoai tây,
thịt Canh cua rau
cải cúc chua cà rốt, su sào
Quả chín Mì cua Bánh chay Cháo thịt
Phụ (xế) Chè đậu đường
Sữa đậu nành Cam Sữa đậu nành Chuối
Khẩu phần ăn cho trẻ mầm non cần có sự thơm ngon hấp dẫn
Trên đây là ví dụ điển hình về thực đơn trường mầm non cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ. Thực đơn trường mầm
non được xây dựng hết sức đa dạng, phụ thuộc vào chế độ dinh dưỡng của trẻ ở từng độ tuổi, cách thức chăm sóc trẻ em về
mặt dinh dưỡng của mỗi trường mầm non, cách thức lựa chọn và chế biến thực phẩm.
Trường mầm non có thể sử dụng đa dạng các nguồn thực phẩm, chế biến nhiều món ăn đa dạng hấp dẫn, nhưng điều cốt lõi
là phải đảm bảo tính cân bằng và đầy đủ chất dinh dưỡng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Thực đơn cho trẻ mẫu giáo ở
trường mầm non tạo điều kiện chăm sóc trẻ tốt nhất về mặt dinh dưỡng, không chỉ mang đến cho trẻ những bữa ăn ngon, bổ
dưỡng mà còn giúp trẻ phát triển một cách khỏe mạnh và lanh lợi.
nguon tai.lieu . vn
