Xem mẫu
- BILL CLINTON
Tổng thống Mỹ
VVilliam Jefferson Clinton, sinh ngày 19
tháng 8 năm 1946 với tên William Jefferson Blyth
III, là Tổng thông thứ 42 của Hoa Kỳ từ năm
1993 đến năm 2001. Trước khi vào Nhà Trắng,
Clinton đã phục vụ hai nhiệm kỳ Thông đốc tiểu
bang Arkansas.
Clinton được xem là thuộc cánh Tân Dân chủ
• ♦
có khuynh hướng trung dung trong Đảng Dân chủ.
Có nhiều nhãn hiệu được gán cho ông như "ôn hoà"
hoặc "trung dung" nhưng, chính xác hơn, có lẽ ông
nên được xem là người của quần chúng (populist).
Suốt trong nhiệm kỳ của mình, ưu tiên hàng đầu
của Tổng thôVig trong các vấn đề trong nước là
147
- thúc đẩy thông qua các đạo luật nâng câ"p giáo dục,
hạn chế bán súng ngắn, củng cố các qui định về
môi trường và bảo vệ việc làm cho các cá nhân cần
nghỉ hộ sản hoặc nghỉ bệnh. Trên trưòng quốc tế,
ông thiết lập ưu tiên cho nỗ lực giảm thiểu hàng
rào mậu dịch giữa các quốc gia, và làm trung gian
hoà giải cho các cuộc tranh chấp tại Bắc Ireland và
Trung Đông (giữa Israel và Palestine). Nhằm tìm
kiếm sự ủng hộ từ giối bảo thủ, Clinton đưa vào
danh mục các ưu tiên cuộc chiến chống ma tuý và
án tử hình. Năm 1996, Chính phủ Clinton một
mình phủ quyết việc tái bổ nhiệm Tổng thư ký
Liên Hiệp Quốic Boutros Boutros-Ghali.
Là Tổng thốhg trẻ tuổi thứ ba trong lịch sử
Hoa Kỳ và là ngưòi đầu tiên thuộc th ế hệ Baby
Boomer (sinh trong thòi gian 1946-1964), nhiệm kỳ
Tổng thống của Clinton đánh dấu sự chuyển giao
quyền lực từ th ế hệ các Tổng thốhg tiền nhiệm là
cựu binh Thế chiến thứ hai, và là những ngưòi
chứng kiến sự khỏi đầu của cuộc Chiến tran h lạnh
trong thập niên 1950.
Nhiệm kỳ của Clinton cũng được đánh dấu
bởi môl quan hệ thù địch với Đảng Cộng hoà đang
kiểm soát Quốic hội. ô n g cũng là mục tiêu của
một loạt các cuộc điều tra tiến hành bởi công tô"
viên độc lập được bổ nhiệm bỏi Quốc hội, như vụ
Whitewater, khi một vài phụ tá của ông bị truy tô"
về những tội danh mà gia đình Clinton không
dính líu, Clinton cũng đưỢc tuyên bô" vô tội trong
vụ tai tiếng Whitewater. ô n g là người thứ hai
148
- trong sô" các Tổng thống Hoa kỳ bị đem ra luận tội
về các tội danh man khai và ngăn cản công lý
trước một đại bồi thẩm đoàn do cung cách hành
xử của ông trong môi quan hệ tình cảm với
Monica Lewinsky, nhưng cuôì cùng ông được tha
bổng bởi thượng viện.
Một trong những đặc điểm nổi trội nhât trong
giai đoạn cầm quyển của Clinton là thời kỳ bùng
nổ kinh tế lâu dài nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, có lẽ
được cấu th àn h bởi các nhân tô" như cơn sốt tăng
giá tại thị trường chứng khoán, chiến dịch gìn giữ
hoà bình của NATO trong cuộc chiến Kosovo, và sự
chuyển đổi ngoạn mục từ mức thâm thủng ngân
sách khoảng 250 tỷ đô la vào lúc bắt đầu nhiệm kỳ
Tổng thông, trở nên thặng dư ngân sách vào
khoảng 523 tỷ vào cuối nhiệm kỳ của ông.
149
- DIỄN THUYẾT
ĐI TỚI NHÀ TRẮNG
(Washinglon ngày 17 tháng I năm ỉ 993)
Xin cảm ơn các vị, xin cảm ơn! Tôi muốn thay
mặt Hillary và bản thân tôi, tỏ lòng cảm ơn đổỉ với
hàng triệu ngưòi đã bỏ phiếu cho tôi vì cuộc tuyển
cử và lời hứa của tôi về cải cách đất nước, đồng
thòi lấy đó để bắt đầu bài nói chuyện của tôi.
Tôi muôn cảm đn những ngưòi đã tự nguyện
bỏ ra hàng triệu giò cho cuộc bầu cử tiến hành
thuận lợi. Tôi muốh cảm ơn những người bạn luôn
luôn đứng về phía tôi trong cuộc sông cùng những
ngưòi làm việc cho cuộc tran h cử ỏ các nơi trong cả
nước. Tôi phải đặc biệt cảm ơn những nhân viên
làm việc trong cđ quan chính quyền bang của tôi,
họ nỗ lực làm việc để cho công việc quản lý hành
chính vận hành bình thường và tôi có thể tham gia
tranh cử một cách thuận lợi.
Thắng lợi của tối nay nếu nói thuộc về tôi thì
không đúng bằng nói thắng lợi này là thuộc về
toàn thể các bạn, tôi mong rằng các bạn cảm thấy
ị
tự hào vì điểu đó.
•
Khi tôi bắt đầu tham gia tranh cử, uy vọng của
Tổng thốíng đương nhiệm trong công chúng đã đạt
đến đĩnh điểm, rấ t nhiều người cảm thấy cuộc
tranh cử năm nay nhạt nhẽo, không thể có sự cạnh
tranh quyết liệt gì. Còn tôi lúc đó và cả đến bây giò
150
- đều tin chắc rằng đất nưốc của chúng ta đang cần
có một cuộc cách mạng mới.
Từ rất lâu, Chính phủ luôn luôn thao túng chế
độ của chúng ta để phục vụ cho sô" ít người, phục vụ
cho tập đoàn xảo quyệt và lợi ích trước mắt. Ngưòi
giàu chiếm 1% dân số cả nưóc nhưng lại chiếm
lượng của cải lớn hơn cả của 90% số dân thuộc tầng
lớp dưới từ thập kỷ 20 đến nay.
Chúng ta luôn được hứa hẹn có cơ hội công ăn
việc làm nhiều hơn, song trên thực tế điểu đem
đến lại là thông báo cho nghỉ việc và sự mất đi cảm
giác an toàn cùng nỗi lo sợ về đảm bảo y tế, giáo
dục và an ninh trên đưòng phố. Những giải pháp
mà chúng ta từng chứng kiến đó, xem ra cần phải
thay đổi, tôi không thể tiếp tục chịu đựng khi phải
nhìn thấy những ngưòi chấp hành tốt kỷ cương
pháp luật, làm việc cần cù lại bị lừa dối.
Tôl hôm nay, căn cứ vào phiếu bầu ủng hộ tôi,
tôi muôn báo cho th ế lực chỉ biết duy trì hiện trạng
và những kẻ chỉ biết vơ vét tiền của vì lợi ích trước
mắt biết rằng: Đảng phái chính trị đó cần phải kết
thúc. Chúng tôi sẽ bắt đầu cuộc cách mạng chấn
hưng lại đất nước này.
Có một số việc đã đến lúc không làm không
đưỢc, đó chính là đem tiền của và thòi gian đầu tư
vào xây dựng đất nước, khen thưỏng những ngưòi
chấp hành nghiêm pháp luật, trừng phạt những kẻ
phạm pháp, đồng thòi tiến quân vào tương lai tốt
đẹp mà nhân dân cần được hưỏng thụ. Phải làm cho
151
- mọi ngưòi đều hiểu rõ, cuộc tranh cử này không
phải do các đại biểu quyết định, mà là do đông đảo
nhân dân quyết định.
Tôi hôm nay, tôi không thể không nghĩ đến
những ngày tháng vừa qua đi cùng tất cả những
ngưòi Mỹ dũng cảm đã từng gặp trong thời gian
đó, những ngưòi dân ngay khi vừa bắt đầu ỏ bang
New Hampshire họ đã luôn đứng bên tôi.
ỏ n g Marks có đứa con 2 tuổi từng phải mổ
nhưng đã không có cách nào để có bảo hiểm y tế.
Ông là người chấp hành tô"t pháp luật song lại bị
trừng phạt, chỉ vì ông ta sôVig ở trong một quốc
gia phát triển nhất mà Chính phủ không thể
kiểm soát chi phí khám chữa bệnh, cũng không
cung cấp bảo hiểm y tế mà để cho mọi người phải
gánh chịu. Chúng tôi sẽ bắt tay vào để thay đổi
hiện trạng này.
TỐI hôm nay, tôi đã nghĩ đến một người bô" của
một đứa trẻ mà tôi đã gặp ở New York, ô n g là một
ngưòi dân di cư. Khi tôi đang đi lên bục nói chuyện,
ông kéo tôi lại và nói; "Thưa ông Thống đốc bang,
đứa con 10 tuổi của tôi đang học chính trị ở trường,
nó nói ông sẽ làm Tổng thôVig, do vậy tôi chuẩn bị
bỏ phiếu cho ông". Song ông ta lại nói: "Sở dĩ tôi đến
nước Mỹ vì đây là mảnh đất tự do, nhưng con của
tôi lại không có tự do, nó không muốn đi cùng tôi
nhưng lại không dám đi một mình đến trường học.
Nếu ông trở thành Tổng thôlng, xin ông hãy cho nó
tự do". Tôi phải nói cho các bạn, giả dụ Chính phủ
tăng cường cảnh sát ở khu dân cư, thành lập trung
152
- tâm giáo dục ngưòi phạm tội lần đầu, đồng thòi
thông qua "Dự luật Bradi" thì đứa trẻ kia sẽ tự do
hơn nhiều - tôi đang chuẩn bị làm việc đó.
Tôi còn nhớ những ngưòi phụ nữ mà tôi đã gặp
- các bà mẹ đang làm việc ở Liston bang New
Jeroey hoặc ỏ Sakellamento bang California - vì
sao họ buồn phiền về việc xử lý mối quan hệ giữa
nhu cầu công tác với nghĩa vụ làm mẹ, bà ta không
biết làm gì cho con cái mới được coi là công bằng.
Tô. muôn nói với các bạn, nếu chúng ta có một
vỊ Tổnị: thôVig sẽ quyết chứ không phải "phủ quyết"
về "Dụ luật gia đình và việc nghĩ ô"m", thì tình
hình cua họ sẽ tốt lên nhiêu. Còn tôi đang chuẩn bị
trao ch) họ quyền lợi này.
Tô cũng nhớ lại cặp vỢ chồng tô"t là Mali Anni
và Edva David, khi tôi ôm họ, họ đã bật khóc và
nói với tôi rằng, hàng tuần họ đều phải chọn lựa
giữa thực phẩm và dược phẩm, vì sao vậy? Vì họ
phải sông ở một nước phát triển duy nhất không có
quy cht bảo hiểm y tê lâu dài hẳn hoi. Nếu các bạn
bầu tôi làm Tổng thông nước Mỹ, tôi sẽ xây dựng
quy ch( này.
12 năm qua, nhân dân Mỹ luôn thử nghiệm
những tông việc cần phải làm, lẽ dĩ nhiên họ cần tới
một Ch'nh phủ có thể đốì xử công bằng với họ. Đôì
xử cônf bằng với nhân dân có nghĩa là đầu tư tạo
việc làn, giáo dục và chăm sóc sức khỏe nhằm xây
dựng lạ nền kinh tê Mỹ, củng có nghĩa là khuyến
khích h) làm việc và gánh vác trách nhiệm.
153
- Sau khi Đại chiến thê giới lần thứ 2 kết thúc,
đất nước vĩ đại của chúng ta đã tiến hành một sự
nghiệp vĩ đại - xây dựng lại châu Âu và N hật Bản.
Ngày nay, khi chiến tranh lạnh đã kết thúc, công
việc mà chúng ta cần làm không có gì khác mà
chính là phải xây dựng lại nưốc Mỹ.
Xây dựng lại nưóc Mỹ phải lấy giáo dục và đào
tạo cho toàn thể nhân dân làm xuất phát điểm,
đây sẽ là sự đầu tư tốt nhất của chúng ta. Song
muốh làm được điều này, chúng ta cần phải có một
Tổng thông thực sự hiến thân cho giáo dục. Đã có
ngưòi trả giá cho công việc này và đứng ra gánh
vác trách nhiệm.
♦
Nghe những cuộc luận bàn về "giáo dục mầm
non", ngưòi ta vẫn thường cho rằng đây là một
phương án tuyệt vòi, ngày nay cần phải có một vỊ
Tổng thống để trỢ giúp cho phương án này, làm
cho trẻ em toàn nước Mỹ và cha mẹ đều hiểu rõ
phương án này.
Những thanh niên sắp tốt nghiệp trung học phổ
thông cũng cần có một sô" giúp đỡ. Đôi vói những
người không muốh vào đại học, cũng không muốh
làm những công việc có tiền đồ mò mịt, chúng ta nên
dạy nghề cho họ trong 2 năm, để họ có thể tìm được
công việc tốt, như vậy chúng ta sẽ khôi phục danh
dự cho lao động chân tay ở đất nước này.
Cuối cùng, tôi còn muốn giúp đổ những bạn trẻ
hoặc những người không còn trẻ nữa đều đưỢc vào
đại học, hãy để họ thực hiện được chí hướng vào
154
- đại học nhò khoản tiền vay. Chúng ta cần phải
ngăn chặn ý đồ cản trở người khác vào đại học,
cung cấp khoản vay cần thiết nhằm trỢ giúp nhân
dân Mỹ được tiếp nhận giáo dục đại học.
Sau khi Đại chiến th ế giới lần thứ hai kết
thúc, sở dĩ chúng ta có thể xây dựng lại nưốc Mỹ
quy mô lốn là do chúng ta thông qua "Dự luật
quân nhân nước Mỹ", tạo cđ hội cho mỗi quân nhân
muốn vào đại học.
Thòi kỳ John Kennedy làm Tổng thông, chúng
ta thông qua "đội quân hoà bình" hỗ trỢ xây dựng
lại rất nhiều nơi trên th ế giới. Tôi kiến nghị tiếp
thu đặc điểm chủ yếu của "đội quân hoà bình" và
dự luật quân nhân, để ai ai cũng đểu có thể vào đại
học nhò khoản tiền được vay, sau đó thông qua
phục vụ Tổ quốc ở quê hương một hoặc hai năm để
trả nỢ, như làm thầy giáo, cảnh sát, y tá...
Đầu tư cho nhân dân còn có nghĩa là đổi mới
công ty bảo hiểm, đổi mới cơ cấu chăm sóc sức khoẻ
vă Chính phủ, cung cấp bảo hiểm y tế mà toàn dân
có thể chấp nhận được.
Tối hôm nay, chính vào lúc chúng ta ăn mừng
thắng lợi, các nđi trên đất Mỹ cũng có hàng triệu
nfĩưòi suốt đêm không ngủ, không biết đến khi nào
sẽ có thể bị mất việc làm hoặc mất bảo hiểm y tế, sỢ
bị ô"m lần nữa sẽ phá sản. Điểu này cũng do chúng
ta không chịu làm như các nước phát triển khác.
Hãy bầu tôi làm Tổng thông, chúng ta sẽ cùng nhau
đàm bảo điều kiện chăm sóc sức khoẻ theo khả
nủng mà toàn dân có thể chấp nhận được.
155
- Đầu tư vào xây dựng đất nước còn có nghĩa là
cung cấp cơ hội việc làm cho những ngưòi đã qua
đào tạo, có sức khỏe. Mỗi đôla cắt giảm từ chi tiêu
quốc phòng đều phải để xây dựng kinh tế rước Mỹ
th ế kỷ 21, mỗi đôla tiếp theo đều phải đưa /ào đầu
tư làm tầu cao tốc, máy bay tầm ngắn, ứông tin
cáp quang, cho hệ thông bảo vệ môi trưò.ig hiện
đại như sản xuất nước sạch, tận dụng p h ếlệu ...
Chỉ khi nào chúng ta bảo đảm tái đầi tư cho
xây dựng đâ't nưóc mới có thể thực hiẻn tăng
trưởng kinh tê và bảo vệ môi trường. Đây cũng là
giải pháp để chúng ta tạo cơ hội việc làm. Chúng
tôi đang chuẩn bị thông qua đầu tư để làư những
việc này nhằm thay đổi hiện trạng.
Cuổì cùng, nếu muôVi thực hiện được những
thay đổi trên, mỗi công dân chúng ta sẽ phải chấp
nhận thách thức, phải làm tốt phần việc củi mình,
phải gánh vác trách nhiệm nhiều hơn. Ngàj nay có
rất nhiều doanh nhân ưu tú đang duy trì vín hành
cơ chế xí nghiệp tự do, song quy chế về tìu ế của
chúng ta lại không khuyên khích ho.
Loại quy chế về thuế này không khuyêa khích
đầu tư thiết bị nhà xưỏng mới, mà lại khuyến
khích hỗ trỢ hành chính không có giới hại, thậm
chí cho cả những doanh nghiệp thua lỗ. Nó khuyến
khích chuyển nhà máy ra nước ngoài chí không
phải xây dựng nhà máy mới ở trong nước.
Tôi muôn nói với các bạn ràng, trong Ịuy chê
thu thuê của chúng ta, cần có tinh th ầ i trách
nhiệm mới - đầu tư cho nước Mỹ chú không
156
- khuyên khích chi quá nhiều cho công việc hành
chính hoặc chuyển dịch ngành nghề ra nước ngoài.
Đất nưàc chúng ta còn phải có chính sách mới
về vấn để gia đình - khuyến khích nuôi dưỡng,
chăm sóc và chữa bệnh cho trẻ em. Chúng ta phải
có luật vê chế độ nghỉ ngơi của gia đình. Song,
chúng ta cũng cần phải có giải pháp bắt buộc
nghiêm ngặt nhất về nuôi dưỡng chăm sóc trẻ em.
Tôi không muốh lại nhìn thấy ngưòi ta vứt bỏ con
cái cho Chính phủ nuôi dưỡng, chúng ta phải ngăn
chặn sự phát sinh hiện tượng này.
Đôl với người nghèo chúng ta cũng phải có
chính sách mới. Chúng ta cần giúp đỡ những ngưòi
có con nhỏ mỗi tuần phải làm việc 40 giờ để họ
thoát khỏi khó khăn. Chúng ta phải để những
người sống nhờ vào trỢ cấp xã hội biết rằng; Chúng
tôi sẽ tăng đầu tư giáo dục, đào tạo và nuôi dưỡng
con cái cho các bạn, song từ nay về sau các bạn cần
phải làm việc. Chúng tôi cần phải xoá bỏ chê độ
phúc lợi hiện nay.
Hỡi đồng bào, từ trước đến nay cải cách không
phải là việc dễ dàng, song tôi đã phấn đấu cho công
việc này hơn 10 năm, đồng thòi từ đó đã học được
nhiều bài học kinh nghiệm, các bạn phải sẵn sàng
đọ sức vối một nhóm th ế lực của các tập đoàn và
các bạn cũng phải nỗ lực phấn đấu biết rằng, các
bạn phải chịu tốn thời gian về sự nghiệp này, cuối
cùng hành động của tôi sẽ thay th ế cho lời nói.
157
- TUYÊN BỐ CỦA BILL CLINTON
VỂ VIỆC MỸ BÌNH THƯỜNG HÓA
QUAN HỆ VỚI VIỆT NAM
(WashinỊỊton ngày n tháng 7 năm 1995 - trích dịch}
Hôm nay, tôi loan báo việc bình thường hóa
các quan hệ ngoại giao với Việt Nam.
Từ thời gian đầu của chính quyền này, bất kỳ
sự cải thiện nào trong quan hệ giữa Mỹ và Việt
Nam đều dựa vào sự tiến bộ đ ạt được về vấn đề
những ngưòi Mỹ bị mất tích trong khi làm nhiệm
vụ hay bị bắt làm tù binh. N ăm ngoái, tôi đã hủy
bỏ lệnh cấm vận buôn bán đối vối Việt Nam để
đáp lại sự hđp tác của họ và nhằm tăng cưòng
những nỗ lực của chúng ta bảo đảm tìm kiếm hài
cồ"t của những ngưòi Mỹ m ất tích và xác định số
phận của những ngưòi mà hài cốt của họ vẫn
chưa tìm thấy. Việc làm này có tác dụng. Trong
vòng 17 tháng, Hà Nội đã thực hiện những bước
quan trọng giúp chúng ta giải quyết đưỢc nhiều
trường hỢp. 29 gia đình đã n h ậ n được hài côt của
những thân nhân của họ và cuôl cùng đã có thể
mai táng họ thỏa đáng.
Hà Nội đã trao cho chúng ta hàng trăm trang
tài liệu rọi ánh sáng vào những gì đã xảy ra đối vối
những ngưòi Mỹ ở Việt Nam, và Hà Nội đã đẩy
mạnh sự hỢp tác của họ với Lào - nơi có nhiều
người Mỹ mất tích.
158
- Chúng ta đã giảm bớt số lượng của cái gọi là
những trường hỢp tin tức trái ngược nhau...
Chúng ta sẽ tiếp tục xúc tiến giải quyết thêm
nhiều trường hợp khác nữa.
Hàng trăm nam nữ tận tuỵ đang làm việc vê tất
cả những trưòng hỢp này, thường là trong những
hoàn cảnh vô cùng khó khăn và thực sự nguy hiểm ở
vùng đồi núi và rừng rậm ở Đông Dương.
Nh.ân danh tấ t cả người Mỹ, tôi cảm ơn họ. Và
tôi muôn bày tỏ lòng kính trọng đặc biệt đến
Tướng Giôn Vetxi, người đã làm việc không mệt
mỏi về vấn đề này cho các Tổng thông Reagan và
Bush và cho chính quyền của chúng tôi. ô n g đã
làm được một công việc hết sức quan trọng cho rất
nhiều gia đình, và chúng ta, với tư cách là một dân
tộc tỏ lòng biết ơn đối với sự tận tuỵ của ông cũng
như đốì với sự đóng góp của ông. Xin cám ơn ngài.
Tôi cũng muôVi cám ơn đoàn phái viên của
Tổng thông do Thứ trưởng Bộ Cựu chiến binh
H.Bôbơ cầm đầu, đã cùng các ông Uynxton, Lot, và
Giêm ưôn giúp chúng ta đạt được nhiều tiến bộ về
vân để này. Và tôi đặc biệt biết ơn những người
đứng đầu các tổ chức gia đình, những quân nhân
mất tích và cựu chiến binh đã cùng làm việc với
phái đoàn và đã có sự cam kết đặc biệt đối với việc
đi tìm những câu trả lời mồ chúng ta tìm kiếm.
Trong lịch sử chiến tranh, chưa bao giò lại có
một nỗ lực lớn lao như vậy để giải quyết sô" phận
của những binh sĩ đã không trở về. Cho phép tôi
159
- nhấn m ạnh rằng, việc bình thường hóa quan hệ
của chúng ta với Việt Nam không phải là kết thúc
nỗ lực của chúng ta. Từ những ngày đầu của chính
quyền này, tôi đã nói với các gia đình và nhóm cựu
chiến binh điều mà tôi lại nói ở đây. Chúng ta sẽ
tiếp tục phấn đấu cho đến khi chúng ta có được tất
cả những câu trả lòi mà chúng ta có thể có. Chiến
lược của chúng ta có kết quả. Bình thường hóa
quan hệ là bưổc thích hợp tiếp theo. Với môl quan
hệ này chúng ta có thể đạt thêm được tiến bộ.
Nhằm mục tiêu đó, tôi sẽ cử một phái đoàn khác
đến Việt Nam trong năm nay. Và Việt Nam đã
cam kết sẽ tiếp tục giúp chúng ta tìm những câu
trả lòi. Chúng ta yêu cầu họ phải giữ đúng lời hứa.
Bằng việc giúp đưa Việt Nam hòa nhập cộng
đồng các dân tộc, việc bình thường hóa còn phục vụ
lợi ích của chúng ta trong việc phấn đấu cho một
nước Việt Nam tự do và hòa bình ở châu Á ổn định
và hòa bình. Chúng ta sẽ bắt đầu bình thường hóa
quan hệ buôn bán của chúng ta với Việt Nam, nước
mà nền kinh tế của họ đang đưỢc tự do hóa vă hòa
nhập vào nền kinh tế của khu vực châu Á - Thái
Bình Dương. Chính sách của chúng ta sẽ là thực
hiện các chương trình thích hỢp của Chính phủ Mỹ
nhằm phát triển thương mại với Việt Nam phù hỢp
với luật pháp của Mỹ.
Như quý vỊ đều biết, chương trình này đòi hỏi
phải có sự thừa nhận về các quyền con người và
quyền lao động trước khi có thể triển khai. Chúng
ta đã bắt đầu thảo luận các vấn đề nhân quyền với
160
- Việt Nam, đặc biệt là những vấn đề liên quan đến
tự do tín ngưỡng. Giò đây, chúng ta có thể mở rộng
và tăng cưòng cuộc đổi thoại đó. Ngài Ngoại trưởng
sẽ đi Việt Nam vào tháng 8 tới để thảo luận tấ t cả
những vấn đề này, bắt đầu bằng những quan tâm
của chúng ta về vấn đề POW và MIA.
... Tôi tự hào là có chung quan điểm này với cựu
chiến binh xuất sắc của cuộc chiến tran h Việt Nam.
Họ đã phụng sự Tổ quốc họ một cách dũng cảm, họ
thuộc về những đảng phái khác nhau. Một th ế hệ
trước đây đã có những đánh giá khác nhau về cuộc
chiến tranh đã từng chia rẽ chúng ta hết sức gay
gắt. Nhưng giò đây, họ có cùng một suy nghĩ. Họ
nhất trí với nhau rằng đã đến lúc nước Mỹ phải tiến
lên phía trước về vấn đề Việt Nam. Mọi người dân
Mỹ cần phải đặc biệt biết ơn vê' việc các Thượng
nghị sĩ Mỹ John Máckên, John Kenry, Bốp Keri,
Chrốp và Hạ nghị sĩ p. Piterson cùng với các cựu
chiến binh khác của cuộc chiến tran h Việt Nam
trong Quổc hội, trong đó có Thượng nghị sĩ Hakin,
Hạ nghị sĩ Kônbê và Hạ nghị sĩ Ginrét, những
ngưòi niối ra về và những người đang có mặt ở đây
trong đoàn cử toạ, luôn quan tâm thiết tha đến Việt
Nam nhưng đã vượt lên được quá khứ ám ảnh và
đau đớn để tiến lên tìm cơ sở chung cho tương lai.
Hôm nay, họ có nhiều cựu chiến binh khác ủng hộ
việc bình thưòng hóa quan hệ, tạo cơ hội cho Việt
Nam tham gia đầy đủ vào cộng đồng các dân tộc và
thực sự xứng đáng với những gì mà họ đã chiến đấu
vì nó trong rất nhiều năm trước đây...
161
- ... Bước đi này củng sẽ giúp đất nước chúng ta
tiến lên phía trước về một vấn đề chia rẽ người Mỹ
với nhau quá lâu rồi. Chúng ta hãy hướng về tương
lai. Chúng ta có quá nhiều việc phải làm ỏ phía
trước. Đây là lúc tạo cho chúng ta cơ hội để hàn
gắn các vết thương của chúng ta. Những vết
thương này đã không chịu lành quá lâu rồi, giờ đây
chúng ta có thể tiến tới một cơ sở chung. Bất kể
những gì đã chia rẽ chúng ta trước đây, chúng ta
hãy xếp vào quá khứ, hãy để cho giây phút này
theo từ của kinh thánh, là một thời điểm để hàn
gắn và thòi điểm để kiến thiết.
Cám ơn tất cả quý vỊ, cầu Chúa ban phước lành
cho nưốc Mỹ.
162
- CHÚNG TÔI MANG ƠN
NHŨTVG NGƯỜI DÂN VIỆT NAM
(Diễn thuyết của Tổnq thống Bill Clinton
tại Đại học Quốc gia Hà Nội,
15 giờ nẹàỵ 17 tháng ì ì năm 2000 - trích dịch)
Cảm đn các bạn rất nhiều và xin chào tất cả các
bạn. Tôi không thấy có một nơi nào thích hỢp hơn là
Đại học Quổic gia Việt Nam để tôi bắt đầu chuyến
thăm ở thòi điểm tràn đầy hy vọng của lịch sử
chung giữa hai nước chúng ta. Tôi được học một câu
tiếng Việt và tôi sẽ cố gắng đọc câu ấy. Nếu tôi đọc
sai, các bạn cứ cưòi thoải mái: "Xin chào các bạn...".
Bao nhiêu hứa hẹn của quốc gia trẻ trung này
đưỢc tích tụ nơi đây. Và tôi củng đưỢc biết rằng các
bạn có những chương trình trao đổi với gần 100
trường đại học, từ Canada sang Pháp và Hàn
Quốc. Và các bạn cũng đang tiếp đón 12 sinh viên
từ trường đối tác - Đại học Caliíornia Hoa Kỳ -
hiện đang học tại đây.
Tôi chào mừng nỗ lực của các bạn trong việc
bắt tay vối cộng đồng th ế giới. Dĩ nhiên, như mọi
sinh viên khắp nơi, tôi cũng biết rằng các bạn còn
bận tâm nhiều chuyện khác ngoài việc đèn sách. Ví
dụ: Vào tháng 9, các bạn vừa phải học vừa theo dõi
thành tích của cô Trần Hiếu Ngân tại Sydney. Và
tuần này, các bạn lại vừa học vừa ủng hộ cho các
anh Lê Huỳnh Đức và Nguyễn Hồng Sơn trong
cuộc tranh tài bóng đá tại Bangkok.
163
- Tôi hân hạnh là ngưòi Tống thôVig Hợp chủng
quốc Hoa Kỳ đầu tiên đến Hà Nội và thám trường
đại học này. Và tôi làm như thê vối một ý thức,
rằng lịch sử giữa hai quốc gia chúng ta th ật gắn
bó, vừa là nguồn đau thương cho các thế hệ đã qua
vừa là nguồn hứa hẹn cho các thê hệ sắp tới.
Cách đây 2 th ế kỷ, trong những ngày đầu của
Hđp chủng quốc Hoa Kỳ, chúng tôi đã vượt biển để
tìm đôì tác mậu dịch và một trong các nước mà
chúng tôi tiếp cận là Việt Nam. Thật vậy, một
trong các nhà lập quốc của Hoa Kỳ, ngài Thomas
Jefferson, đã tìm cách mua hạt giông gạo Việt
Nam để trồng trên nông trại của mình tại Vigrinia
cách đây đã 200 năm. Vào lúc th ế chiến thứ hai
xảy ra, Hợp chủng quốc Hoa Kỳ đã là một xứ tiêu
thụ hàng xuất khẩu đáng kể từ Việt Nam. Vào
năm 1945, khi nước Việt Nam mói của các bạn ra
đòi, những ngôn từ của Thomas Jefferson đã được
chọn để vang vọng trong bản Tuyên ngôn Độc lập
của các bạn; "Mọi người sinh ra đều bình đắng.
Tạo hóa đã cho chúng ta những quyền chắc chắn
không thể xâm phạm, đó là quyền sống, quyền tự
do và quyền mưu cầu hạnh phúc".
Dĩ nhiên, lịch sử dài 200 năm này đã bị lu mờ
trong vài thập niên vừa qua bởi một cuộc xung
đột chúng tôi gọi là chiến tra n h Việt Nam và các
bạn gọi là cuộc kháng chiến chông Mỹ. Các bạn
chắc cũng biết rằng ở Quảng trường Quốc gia
Washington D.C., có một bức tường đá đen đã
được khắc tên của mọi người Hoa Kỳ đã bỏ mình
164
- tại Việt Nam. Tại tượng đài này, một vài cựu
chiến binh Hoa Kỳ cũng nhắc đến "mặt bên kia
của bức tường" - sự hy sinh chồng chất của toàn
thể nhân dân hai miền Việt Nam, trong cuộc
chiến tran h đó hơn 3 triệu thường dân và chiến sĩ
đã hy sinh dũng cảm.
Sau đau khổ chung này đã cho hai quốc gia
chúng ta một quan hệ không giống bất cứ quan hệ
nào khác. Hoa Kỳ bây giò là quê hương của một
triệu ngưòi Hoa Kỳ có tổ tiên là Việt Nam. Vì cuộc
chiến tranh này, ba triệu cựu chiến binh Hoa Kỳ
đã phục vụ tại Việt Nam, cũng như nhiều nhà báo,
nhân viên đại sứ quán, nhân viên cứu trợ và nhiều
ngưòi khác nữa, đã mãi mãi gắn liền với quốc gia
của các bạn.
Cách đây gần 20 năm, một nhóm binh sĩ Hoa
Kỳ đã đi bước đầu tiên để tái lập những sự giao
thiệp giữa Hoa Kỳ và Việt Nam. Họ trỏ lại Việt
Nam lần đầu tiên kể từ cuộc chiến, và khi họ thả
bộ trên những đường phô' Hà Nội, nhiều ngưòi Việt
Nam biết họ đến thăm và đã đến gần hỏi họ: "Các
bạn có phải là binh sĩ Hoa Kỳ không?". Biết chắc
sẽ không có chuyện gì xảy ra, những cựu chiến
binh chúng tôi trả lời: "Đúng vậy". Và họ cảm thấy
th ật nhẹ nhàng khi những người Việt Nam nói với
họ một cách giản dị là: "Chào mừng các anh đến
việt Nam".
Nhiều cựu chiến binh cũng đã đến đây gồm cả
những cựu chiến binh và anh hùng Hoa Kỳ nổi
bât mà bây giờ đang phục vụ tại Quốíc hội Hoa
165
- Kỳ: Nghị sĩ John Mc.Cain, Nghị sĩ Bob Kerrey,
Nghị sĩ Chuck Robb và Nghị sĩ John Kerry của
bang M assachusett, là người có mặt tại đây vói
tôi, cùng một sô dân biểu của Quốic hội chúng tôi,
trong sô" đó có vài cựu chiến binh của cuộc chiến
tranh Việt Nam.
•
Khi đến đây, họ đã nhâ't quyết vinh danh
những ngưòi đã tham chiến nhưng không khơi lại
cuộc chiến; để nhớ lịch sử của chúng ta, nhưng
không kéo dài nó mãi mãi; để cho những ngưòi trẻ
như các bạn tại hai quốc gia chúng ta có một cơ hội
sông trong tương lai, chứ không phải quá khứ.
Như Đại sứ Pete Peterson đã nói một cách thật
hùng hồn: "Chúng ta không thể thay đổi quá khứ.
Nhưng chúng ta có thể thay đổi được tương lai".
Mốì quan hệ mới của hai chúng ta trở nên tốt
hơn khi cựu chiến binh Hoa Kỳ thành lập những tổ
chức phi lợi nhuận để giúp đỡ nhân dân Việt Nam,
chẳng hạn như cung cấp những dụng cụ cho những
người bị thương tích chiến tranh để giúp họ sống
một cuộc sống bình thường. Sự sẵn lòng cùa Việt
Nam bằng cách trao trả hài cốt những quân nhân
của chúng tôi trỏ về với gia đình. Những việc làm
tốt đẹp đó là sự thúc đẩy lớn nhất để cải tiến mối
quan hệ giữa hai nước. Và có râ't nhiều ngưòi Hoa
Kỳ tại đây đã làm việc nhiều năm trong lĩnh vực
đó, gồm cả Bộ trưởng Bộ Cựu chiến binh của chúng
tôi, Hershel Gober.
Lòng mong muốn để đưỢc tái hỢp với thân
nhân th ấ t lạc là một điều mà tấ t cả chúng ta đều
166
nguon tai.lieu . vn