Xem mẫu
- KHÁI NIỆM TƯ DUY SÁNG TẠO
Tư duy sáng tạo là chủ đề của một lĩnh vực nghiên cứu còn mới. Nó
nhằm tìm ra các phương án, biện pháp thích hợp để kích hoạt khả năng
sáng tạo và để tăng cường khả năng tư duy của một cá nhân hay một
tập thể cộng đồng làm việc chung về một vấn đề hay lĩnh vực. Ứng dụng
chính của bộ môn này là giúp cá nhân hay tập thể thực hành nó tìm ra
các phương án, các lời giải từ một phần đến toàn bộ cho các vấn đề nan
giải. Các vấn đề này không chỉ giới hạn trong các ngành nghiên cứu về
khoa học kỹ thuật mà nó có thể thuộc lĩnh vực khác như chính trị, kinh
tế, xã hội, nghệ thuật... hoặc trong các phát minh, sáng chế. Một danh từ
khác được giáo sư Edward De Bono (1933 -) sử dụng để chỉ ngành
nghiên cứu này và được dùng rất phổ biến là Tư duy định hướng.
- Một số phương pháp tư duy sáng tạo đã và đang được triển khai thành các
lớp học, các hội nghị chuyên đề ở các cơ quan, tổ chức xã hội, chính trị,
chính trị - xã hội nhằm nâng cao hiệu quả làm việc của cá nhân hay tập thể.
Ở các trường trung học của các nước phát triển, một số phương pháp quan
trọng như tập kích não, giản đồ ý cũng đã được áp dụng cho học sinh biết
cách áp dụng dưới dạng thô sơ; đồng thời cũng đã có nhiều cơ sở giáo dục tư
thục giảng dạy các chuyên đề về phương pháp tư duy sáng tạo cho học viên
mọi lứa tuổi.
Đặc điểm
* Các bộ môn được xem là công cụ của ngành này bao gồm: Tâm lý học,
giáo dục học, luận lý học (hay logic học), giải phẫu học, và các tiến bộ về y
học trong lĩnh vực nghiên cứu não.
* Không có khuôn mẫu tuyệt đối: Cho đến nay vẫn không có phương pháp
vạn năng nào để khơi dậy khả năng tư duy và các tiềm năng khổng lồ ẩn
chứa trong mỗi con người. Tùy theo đặc tính của đối tượng làm việc và môi
trường tại chỗ mà mỗi cá nhân hay tập thể có thể tìm thấy các phương pháp
riêng thích hợp.
* Không cần đến các trang bị đắt tiền: Cho đến nay, các phương pháp tư duy
sáng tạo chủ yếu vẫn là các cách thức tổ chức lề lối suy nghĩ có hướng và
các dụng cụ sử dụng rất đơn giản chủ yếu là giấy, bút, phấn, bảng, lời nói,
đôi khi là màu sắc, máy chiếu hình, từ điển... Một số phần mềm đã xuất hiện
trên thị trường để giúp đẩy nhanh hơn quá trình hoạt động sáng tạo và làm
việc tập thể có tổ chức và hiệu quả hơn. Song, tại một số trường học vẫn có
thể tiến hành giảng dạy bộ môn này bằng những cuộc thảo luận chuyên đề
- hỗ trợ không tốn kém.
Cuối cùng, khoa này cũng không giới hạn tầm nghiên cứu của nó cho việc
ứng dụng thành tựu mới của y học về não bộ và tin học và điều đó vẫn còn
bỏ ngỏ cho các nhà nghiên cứu.
* Không phức tạp trong thực nghiệm: Thực nghiệm của hầu hết các phưong
pháp tư duy sáng tạo hiện nay rất đơn giản. Nếu cần quá trình đào tạo cấp
tốc có thể từ 1 buổi cho tới dưới 1 tuần cho người học. Đa số các phương
pháp đã đưọc ghi sẵn ra từng bước như là những thuật toán. Điều kiện cho
người thực hiện chỉ là sự hiểu biết và có khả năng tư duy cũng như đôi khi
cần đến sự hỗ trợ của các kho dữ liệu về kiến thức chuyên môn mà vấn đề
đặt ra có liên quan hay đề cập tới.
* Hiệu quả cao: Các phương pháp tư duy sáng tạo, nếu sử dụng đúng chỗ
đúng lúc đều mang lại lợi ích rất cao, nhiều giải pháp được đưa ra chỉ nhờ
vào phương pháp tập kích não. Các phương pháp khác cũng đã hỗ trợ rất
nhiều cho các nhà phát minh, nhất là trong lĩnh vực kỹ thuật hay công nghệ.
* Giảm thiểu được áp lực quá tải của lượng thông tin: bằng các phưong án tư
duy có định hướng thì một hệ quả tất yếu là người nghiên cứu sẽ chọn lựa
một cách tối ưu những dữ liệu cần thiết, do đó tránh các cảm giác lúng túng,
mơ hồ, hay lạc lõng trong rừng rậm của thông tin.
__________________
- Những biện pháp bổ sung
Lưu ý:
Những thông tin y khoa của Wikipedia Tiếng Việt chỉ mang tính chất tham
khảo và không thể thay thế ý kiến chuyên môn.
Trước khi sử dụng những thông tin này, đề nghị liên hệ và nhận sự tư vấn
của các bác sĩ chuyên môn.
* Y học: Thành tựu mới về y học, nhất là dược khoa, đã đem lại nhiều kết
quả cho việc nâng cao khả năng tư duy. Ngày nay, y học đã tìm ra rất nhiều
dược chất có khả năng chống lão hóa não hay chống sự suy giảm khả năng
của trí nhớ trong đó có vai trò quan trọng của các chất chống ôxi hóa, cũng
như vai trò của các muối khoáng và các sinh tố (vitamin) - đặc biệt là sinh tố
A. Không chỉ các tiến bộ trong Tây y mà trong Đông y người ta cũng đã có
nhiều thành công trong việc dùng hỗn hợp các dược thảo với các dược chất
Tây y. Một vị thuốc Đông y nổi tiếng có khả năng phục hồi trí nhớ và giảm
stress là gingko bibola.
* Thiền: Thiền định là một phương pháp khá hữu hiệu để chống stress, tăng
cường khả năng đề kháng của cơ thể và tăng khả năng suy nghĩ tập trung
vào một chủ đề. Đặc biệt các phương pháp thiền Phật giáo còn giúp tư duy
của hành giả trở nên độc lập trước mọi thành kiến, kinh nghiệm, hay tri thức
vốn đã được huấn tập từ trước trong não bộ. Chính những kiến thức và kinh
nghiêm này đôi khi là trở lực che mờ sự sáng suốt hay ngăn trở sự độc lập
của tư duy.
- * Dưỡng sinh và rèn luyện sức khỏe: Một cá nhân không thể có những hoạt
động trí não sáng suốt mạnh mẽ nếu người không đủ sức khỏe để làm việc.
Việc ăn uống điều độ, dưỡng sinh đúng mực giúp rất nhiều cho việc giữ não
bộ được linh hoạt và bền bỉ. Vai trò của thực phẩm đặc biệt là các chất đạm
rất cần thiết cho não bộ hoạt động bình thưòng.
* Chế độ làm việc: Để giảm thiểu hậu quả không tốt do việc tập trung lâu,
ngồi lâu và bảo đảm cho sự bền bỉ hoạt động của não bộ nhiều chuyên gia đã
cho lời khuyên là phải có các vận động thể dục ngắn để giảm stress cũng
như để buông xả bớt các căng thẳng thần kinh sau mỗi 45-60 phút làm việc
tập trung. Hơn nữa, bắt cơ thể làm việc với số giờ quá nhiều trong một ngày
sẽ làm giảm sức tập trung. Ngoài ra, tổ chức công việc có thứ tự ngăn nắp
cũng ảnh hưởng phần nào đến hiệu quả của quá trình tư duy.
* Các kho dữ liệu và vai trò hỗ trợ của tin học: Trong khi nghiên cứu các
giải pháp mới thì việc nắm bắt đầy đủ thông tin, tư liệu về vấn đề cần giải
quyết là một điều cần thiết trước tiên. Ngoài ra, để có được những ý kiến hay
lời giải sáng tạo thì việc vận dụng kiến thức, hiểu biết hay các công cụ mới
là rất quan trọng. Ngày nay tận dụng khả năng của tin học người ta có thể
giảm thiểu nhiều công sức để tìm tòi tra cứu các kho dữ liệu ở các nơi khác
nhau. Đồng thời, có thể truy nhập hay tìm ra các kiến thức cần thiết cho một
vấn đề trong thời gian rất ngắn. Đặc biệt, với sự trợ giúp của Internet và các
máy truy tìm dữ liệu thì các thông tin rời rạc trưóc đây của nhân loại đã
được nối lại thành một kho dữ liệu quí báu khổng lồ rất tiện lợi cho việc khai
thác và tận dụng chúng.
- Theo Wikipedia Tiếng Việt
nguon tai.lieu . vn
