Xem mẫu
- KHUNG KẾ HOẠCH BÀI DẠY
Trường: THPT Tố Hữu Họ và tên giáo viên:
PTNCH Quảng Đông ……………………………….
Tổ: Vật lí
TÊN BÀI DẠY: TỔNG HỢP VÀ PHÂN TÍCH LỰC. CÂN BẰNG LỰC
Môn học/Hoạt động giáo dục: Vật lí; lớp: 10
Thời gian thực hiện: (1 tiết)
I. Mục tiêu
1. Về năng lực:
1.1. Năng lực vật lí:
Năng lực kiến thức vật lí: Từ hình ảnh, trao đổi thảo luận suy ra công thức
tổng hợp lực; kiến thức hai lực cân bằng được học THCS.
Năng lực phương pháp thực nghiệm: Thiết kế và thực hiện theo phương án thí
nghiệm tổng hợp hai lực đồng quy.
Năng lực trao đổi thông tin: Thảo luận nhóm hoàn thành PHT.
1.2. Năng chung:
Năng lực giải quyết vấn đề. Năng lực thực nghiệm. Năng lực dự đoán, thiết kế
và thực hiện theo phương án thí nghiệm kiểm chứng giả thuyết, dự đoán, phân
tích, xử lí số liệu và khái quát rút ra kết luận khoa học. Năng lực đánh giá kết
quả và giải quyết vân đề.
Năng lực hợp tác: Làm việc nhóm
2. Về phẩm chất:
Giúp học sinh rèn luyện bản thân phát triển các phẩm chất tốt đẹp: yêu nước,
nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm.
II. Thiết bị dạy học và học liệu
1. Giáo viên
KHBD, SGK, PHT, hình ảnh
2. Học sinh
Ôn lại bài cũ.
Xem trước nội dung bài 13
- 2
III. Tiến trình dạy học
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (3 phút)
a) Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo
tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.
HS thấy được sự cần thiết của việc tổng hợp lực
b) Nội dung: Thông qua việc xem video hai cano kéo một tàu chở hàng. Hs dựa
và o hiểu biết để trả lời câu hỏi.
c) Sản phẩm: Từ tình huống ở đầu bài HS vận dụng hiểu biết của mình để trả
lời câu hỏi.
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1: Hình thành các khái niệm tông h
̉ ợp lực, hợp lực, lực thành
phần. (5 phút)
a) Mục tiêu: Tìm hiểu thí nghiệm và biết được các định nghĩa
b) Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của
GV.
c) Sản phẩm: HS hoàn thành tìm hiểu kiến thức
d) Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: I. Tông h
̉ ợp lực Hợp lực tác
Quan sát hình 13.1 và trả lời câu hỏi tại sao dụng
lực đẩy của người bố có tác dụng như lực đẩy Khái niệm:
của hai anh em?
̉
Tông h ợp lực la thay thê cac l
̀ ́ ́ ực
Nêu khái niệm tổng hợp lực ́ ̣
tac dung đông th
̀ ơi vao cung 1 vât
̀ ̀ ̀ ̣
Phân biệt được lực thành phần, hợp lực. băng 1 l
̀ ực co tac dung giông hêt
́ ́ ̣ ́ ̣
như cac ĺ ực ây.
́
* Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
Về mặt toán học, ta có thể tìm
HS quan sat hình
́ ảnh hợp lực bằng phép cộng vecto:
HS đọc sgk hoàn thành yêu cầu của GV r r r r
F = F1 + F2 + F3 + ...
* Bước 3: Báo cáo, thảo luận:
HS trình bày câu trả lời
Các HS khác nhận xét bổ sung
* Bước 4: Kết luận, nhận định:
GV nhận xét, đánh giá về thái độ, quá trình làm
- 3
việc, kết quả hoạt động.
GV chính xác hóa và gọi HS nhắc lại kiến
thức
Hoạt động 2: Thiết lập quy tắc tổng hợp lực. (11 phút)
a) Mục tiêu: Rút ra quy tắc và biểu diễn hợp lực của hai lực cùng phương và
hai lực đồng quy. Quy tắc hình bình hành.
b) Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của
GV.
c) Sản phẩm: HS hoàn thành tìm hiểu kiến thức
d) Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN
* Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 1. Tổng hợp hai lực cùng
Gợi ý cho hs thảo luận về các tình huống trong phương
r r r
các hình 13.2 a và 13.2 b SGK để rút ra quy tắc F = F1 + F2
tổng hợp hai lực cùng phương? uur uur
F1 F2 : F = F1 + F2
Từ các thí nghiệm và thực tế, người ta thấy uur uur
rằng phép tổng hợp hai lực đồng quy tuân theo F1 F2 : F = F1 − F2
qui tắc hình bình hành. GV yêu cầu hs tìm hiểu 2. Tổng hợp hai lực đồng quy –
nội dung sgk và gọi một HS lên bảng thực hiện
Quy tắc hình bình hành
3 bước như trong SGK. Trong khi đó, các HS
khác vẽ hình vào vở.
GV yêu cầu HS làm vào vở bài tập phần 2
mục I SGK, một số hs làm nhanh mang lên
chấm lấy điểm. uur uur
F1 ⊥ F2 : F = F12 + F12
* Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
uur uur
HS quan sat TN
́ ( F ,F ) =α :F =
1 2 F12 + F12 + 2 F1F2 cos α
HS đọc sgk hoàn thành yêu cầu của GV
* Bước 3: Báo cáo, thảo luận:
r r
̉ ̉ ̃ ực F1; F2
Lên bang biêu diên l
r r
̉ ̃ ực F cân băng v
Hs lên bang ve l ̀ ới lực F3
̣
Hs nhân xet (hinh binh hanh)
́ ̀ ̀ ̀
Lam câu h
̀ ỏi SGK
- 4
* Bước 4: Kết luận, nhận định:
GV nhận xét, đánh giá về thái độ, quá trình làm
việc, kết quả hoạt động.
GV chốt kiến thức.
Hoạt động 3: Hình thành khái niệm về các lực cân bằng và không cân
bằng.(7 phút)
a) Mục tiêu: Tìm hiểu điêu kiên cân băng và không cân b
̀ ̣ ̀ ằng của cua chât điêm
̉ ́ ̉
b) Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của
GV.
c) Sản phẩm: HS hoàn thành tìm hiểu kiến thức
d) Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN
* Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: II. Các lực cân bằng và
TN hinh 13.5 và 13.6 cho bi
̀ ết quyển sách và ô tô không cân bằng
̣ ́ ̣ ̉ ́ ực? La nh
chiu tac dung cua mây l ̀ ưng l
̃ ực nao?
̀ Các lực tác dụng lên một vật
̃ ̀ ợp lực cua các l
Cac em hay tim h
́ ̉ ực đó? cân bằng thì hợp lực tác dụng
lên vật bằng 0.
Từ đó, đưa ra kết luận thế nào là các lực cân r r r r
bằng và không cân bằng? F1 F2 F3 ... 0
* Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: Nếu các lực tác dụng lên vật
không cân bằng thì hợp lực tác
HS đọc sgk tìm hiểu câu trả lời.
dụng lên vật đó khác 0. Khi đó,
* Bước 3: Báo cáo, thảo luận: vận tốc của vật thay đổi (độ
HS phát biểu, lắng nghe, ghi chú. lớn, hướng).
* Bước 4: Kết luận, nhận định:
GV gọi 1 học sinh nhắc lại kiến thức
GV nhận xét, đánh giá
Hoạt động 4: Phân tich l
́ ực (7 phút)
a) Mục tiêu: Tìm hiểu định nghĩa của phân tích lực. Biết phân tích lực theo hai
thành phần vuông góc với nhau, hiểu ý nghĩa của việc phân tích lực.
b) Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của
GV.
- 5
c) Sản phẩm: HS hoàn thành tìm hiểu kiến thức
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
ur
Hãy phân tích lực F theo hai phương Ox, Oy?
- 6
d) Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN
* Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: IV. Phân tich l
́ ực
HS đọc phần đọc hiểu, thảo luận để tìm hiểu 1. Đinh nghia
̣ ̃
và hoàn thành PHT1 theo nhóm 2hs? Qua đó yêu
́ ực la thay thê môt l
Phân tich l ̀ ́ ̣ ực
cầu hs nêu định nghĩa phân tích lực?
băng hai l
̀ ực co tac dung giông hêt
́ ́ ̣ ́ ̣
Tìm hiểu về tác dụng của trọng lực trong hình như lực đo.́
13.9 SGK?
ur
1. Quy tắc
Gọi hs lên bảng phân tích trọng lực P ?
Thảo luận nhóm 45 hs làm câu hỏi SGK vào
bảng phụ và trình bày.
* Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
HS hoạt động thảo luận.
GV quan sát và trợ giúp.
* Bước 3: Báo cáo, thảo luận:
HS báo cáo kết quả thảo luận. 2. Chú ý
Các HS nhận xét, bổ sung cho nhau Chỉ khi xác định được 1 lực có tác
dụng theo 2 phương vuông góc thì
* Bước 4: Kết luận, nhận định: mới phân tích lực theo hai phương
GV nhận xét, đánh giá về thái độ, quá trình làm vuông góc đó.
việc, kết quả hoạt động. 3. Ví dụ: Sgk
GV chốt kiến thức buổi học.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP (10 phút)
a) Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học
b) Nội dung: GV giao nhiệm vụ cho học sinh hoàn thành phiếu học tập số 2
theo nhóm 45 hs.
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
Câu 1: Khi noi vê phep phân tich l
́ ̀ ́ ́ ực, phat biêu nao sau đây
́ ̉ ̀ sai?
́ ực la thay thê môt l
A. Phân tich l ̀ ́ ̣ ực băng hai hay nhiêu l
̀ ̀ ực co tac dung giông hêt
́ ́ ̣ ́ ̣
như lực đo.́
́ ̣ ực thanh hai l
B. Khi phân tich môt l ̀ ực thanh phân thi phai tuân theo quy tăc hinh
̀ ̀ ̀ ̉ ́ ̀
binh hanh.
̀ ̀
́ ̣ ực thanh hai l
C. Khi phân tich môt l ̀ ực thanh phân thi hai l
̀ ̀ ̀ ực thanh phân lam
̀ ̀ ̀
- 7
̀ ̣ ̉ ̀
thanh hai canh cua hinh binh hanh.
̀ ̀
́ ực la phep thay thê cac l
D. Phân tich l ̀ ́ ́ ́ ực tac dung đông th
́ ̣ ̀ ời vao vât băng môt l
̀ ̣ ̀ ̣ ực
như cac l
́ ực đo.́
Câu 2: Hai lực co gia đông quy co đô l
́ ́ ̀ ́ ̣ ớn la 3 N la 4 N . Bi
̀ ̀ ểu diễn và tính độ
lớn hợp lực cua hai l
̉ ực trong các trường hợp sau:
a. Cùng phương, cùng chiều?
b. Cùng phương, ngược chiều?
c. Vuông góc?
d. Hợp với nhau 1 góc 450?
c) Sản phẩm: HS hoàn thành các bài tập theo nhóm.
1.D
2. a. 7N b. 1N C. 5N d. 6,48N
Và vẽ hình chính xác
d) Tổ chức thực hiện:
GV: Giao nhiệm vụ, hướng dẫn, hỗ trợ.
HS: Thảo luận nhóm và hoàn thành PHT2
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG (2 phút)
a) Mục tiêu: Học sinh được củng cố lại kiến thức thông qua bài tập ứng dụng
và thí nghiệm kiểm chứng.
b) Nội dung: HS sử dụng SGK và vận dụng kiến thức đã học để trả lời câu
hỏi.
c) Sản phẩm: HS làm các bài tập
d) Tổ chức thực hiện: Làm bài tập vận dụng hoặc thí nghiệm kiểm chứng
tổng hợp lực.
Bài tập vận dụng: GV chia lớp thành nhiều nhóm (mỗi nhóm gồm các HS
trong 1 bàn) và giao các nhiệm vụ: thảo luận trả lời các câu hỏi sau và ghi chép
lại câu trả lời vào vở bài tập
Em hãy đứng vào giữa hai chiếc bàn đặt gần nhau, mỗi tay đặt lên một bàn rồi
dùng sức chống tay để nâng người lên khỏi mặt đất. Em hãy làm lại như thế vài
lần, mỗi lần đẩy hai bàn tay ra xa nhau một chút. Hãy báo cáo kinh nghiệm mà
em thu được.
- 8
Thí nghiệm kiểm chứng: HS tiến hành theo nhóm, thực hiện thí nghiệm kiểm
chứng công thức tổng hợp lực bằng bộ dụng cụ thí nghiệm tổng hợp lực
HS trả lời.
HS nộp vở bài tập.
HS tự ghi nhớ nội dung trả lời đã hoàn thiện.
IV. Phụ lục:
PHIẾU ĐÁNH GIÁ CÁ NHÂN KHI LÀM VIỆC NHÓM
Các thành viên nhóm: ………………………..
Có/Không
Tiêu
Yêu cầu cần đạt
chí Không
Có
Có sự phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên
1
trong nhóm hay không?
Cá nhân học sinh có tích cực khi tiếp nhận nhiệm vụ
2
học tập hay không?
Sự hợp tác giữa các học sinh trong nhóm có tích cực
3
hay không?
Thời gian hoàn thành nhiệm vụ của từng cá nhân trong
4
nhóm có đảm bảo theo yêu cầu của nhóm hay không?
Các sản phẩm có kết quả chính xác theo yêu cầu hay
5
không?
Thời gian hoàn thành sản phẩm của nhóm có đảm bảo
6
đúng thời gian hay không?
nguon tai.lieu . vn
