Xem mẫu
- Bài 7.
CÁC NƯỚC MĨ LA-TINH
1. Mục tiêu:
a/ Kiến thức: Nắm vững một cách khái quát tình hình các nước Mĩ La-
tinh sau chiến tranh thế giới thứ hai. Nắm được những nét chính về diễn biến,
kết quả và ý nghĩa cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc Mĩ La-tinh đặc bi ệt là
thắng lợi của cách mạng Cu Ba về thành tựu mọi mặt của nhân dân Cu Ba: kinh
tế, văn hoá giáo dục, đồng thời hiểu được mối quan hệ hữu nghị hợp tác giữa
Việt Nam và Cu Ba.
b/ Kĩ năng: Rèn cho học sinh kĩ năng sử dụng bản đồ và tranh ảnh xác
định vị trí các nước Mĩ La-tinh trên lược đồ , đánh giá phân tích lập bảng biểu.
c/Thái độ:
- HS thấy được cuộc đấu tranh kiên cường của nhân dân Cu Ba.
- Những thành tựu mà nhân dân Cu Ba đạt được về mọi mặt, từ đó thêm
quý trọng khâm phục nhân dân Cu Ba. Thắt chặt tình đoàn kết h ữu ngh ị tương
trợ giúp đỡ lẫn nhau giữa nhân dân hai nước Việt Nam - Cu Ba.
2. Chuẩn bị của GV và HS.
a/ Chuẩn bị của GV: bản đồ Mĩ La-tinh. Ảnh chân dung Phi- đen Ca-xtơ-rô.
b/Chuẩn bị của HS: tìm tư liệu mối quan hệ giữa Việt Nam và Cu Ba.
3. Tiến trình bài dạy
* Sĩ số 9A............................9B...............................9C...........................
9D............................9E................................9Q..........................
a/ Kiểm tra bài cũ: (5’) Cuộc đấu tranh của nhân dân da đen ở Nam Phi
chống chế độ phân biệt chủng tộc A-pac-thai đã diễn ra như thế nào ?
Đáp án:
- Năm 1961, Anh công nhận quyền độc lập của nước CH Nam Phi.
(2đ)
- Chính quyền thực dân đã thi hành chính sách phân biệt chủng tộc rất tàn bạo.
(2đ)
- Dưới sự lãnh đạo của tổ chức đại hội ''Dân tộc Phi''(ANC) người da đen đã
kiên cường đấu tranh đòi xoá bỏ chế độ A-pac-thai.
(2đ)
- - Sau cuộc bầu cử dân tộc đa chủng tộc ở Nam Phi 4/1994, ông Nen -x ơn Man-
đê la được bầu làm tổng thống (đây là người da đen đầu tiên đ ược làm t ổng
thống nước cộng hoà Nam Phi 5/1994).
(2đ)
- Hiện nay chính quyền mới đề ra chiến lược vĩ mô nhằm phát triển sản xuất,
giải quyết việc làm và phân phối lại.
(2đ)
Giới thiệu bài mới : Các em đã học về phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á,
châu Phi từ năm 1945 đến nay. Còn phong trào đấu tranh c ủa nhân dân các n ước
Mĩ La-tinh diễn ra như thế nào từ sau chiến tranh thế giới thứ hai ?
b/ Dạy nội dung bài mới.
I. Những nét chung.(20’)
GV: Treo bản đồ giới thiệu khu vực Mĩ La-tinh, bao gồm 23 n ước n ằm tr ải dài
từ Mê-hi-cô (Bắc Mĩ) đến Nam Mĩ có diện tích trên 20 tr km 2 với dân số 509 tr
người (1999) người ta gọi là Mĩ La-tinh vì nó bao gồm Trung, Nam mĩ c ủa châu
Mĩ, đa số các nước này nói ngữ hệ và chịu ảnh hưởng ngôn ngữ của Mĩ La-tinh
(vốn là thuộc địa của Tây ban nha, Bồ đào nha, Pháp, Hà lan) Mĩ la-tinh được hai
đại dương bao bọc là Thái binh dương và Đại Tây D ương, với con kênh đào Pa-
ra-ma xuyên ngang Đại tây dương và Thái binh dương rút ngắn khoảng cách đi
lại, nơi đây giàu tài nguyên thiên nhiên, nông lâm sản, khoáng sản.Có khi h ậu ôn
hoà có thể nói Mĩ La-tinh có điều kiện tự nhiên thuận lợi có v ị trí chi ến l ược
quan trọng nên đã trở thành miếng mồi cho người hùng phương bắc Mĩ săn
đuổi...
* phong trào giải phóng dân tộc
- Đầu thế kỷ XIX, nhiều nước ở Mĩ La-tinh đã giành độc lập nhưng
các nước này lại rơi vào vòng lệ thuộc và trở thành ''sân sau" của đế quốc
Mĩ.
?HS(TB): Em hiểu thế nào là sân sau ?
(với chiêu bài ''cây gậy lớn và củ cà rốt '' hay còn gọi là châu Mĩ là c ủa ng ười
Mĩ. Mĩ đã độc chiếm biến Mĩ La-tinh thành bàn đạp, chỗ dựa v ững ch ắc c ủa Mĩ
trong chính sách bành trướng xâm lược thế giới.)
?KG: Sau chiến tranh thế giới thứ hai, nhiệm vụ đấu tranh của các nước
Mĩ La-tinh có gì khác so với phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á, châu Phi
?
- (Phong trào đấu tranh ở châu Á, châu Phi là chống đế quốc, tay sai giành độc lập
tự do thành lập nhà nước độc lập còn cuộc đấu tranh của nhân dân Mĩ La-tinh là
thoát khỏi sự lệ thuộc vào Mĩ.)
- Sau chiến tranh thế giới thứ hai tình hình Mĩ La-tinh có nhi ều bi ến
chuyển mở đầu bằng cuộc Cách mạng Cu Ba 1959.
?HS(TB): Giai đoạn năm 60 đến 80 của thế kỷ XX phong trào ở Mĩ La-tinh
đã diễn ra như thế nao?kết quả của các phong trào đó?
(Một cao trào khởi nghĩa vũ trang đã bùng nổ ở Mĩ La-tinh phong trào đ ấu tranh
vũ trang ở khu vực này được ví như “lục địa bùng cháy” diễn ra ở nhiều nước
như, Bô-li-vi-a, Vê-nê-xu-ê-la, Cô-lôm-bi-a, Ni-ca-ra-goa...)
- Từ những năm 60 - 80 của TKXX một cao trào vũ trang n ổ ra ở Mĩ
La-tinh và được gọi là “lục địa bùng cháy” như : Bô-li-vi-a, Vê-nê-xu-ê-la,
Cô-lôm-bi-a, Ni-ca-ra-goa. Kết quả là : chính quyên độc tài nhi ều n ước b ị
lật đổ, các chính phủ DTDC thành lập thi hành nhi ều c ải cách ti ến b ộ tiêu
biểu như Chi-lê, Ni-ca-ra-goa.
?HS(TB): Trong giai đoạn này sự kiện nào là tiêu biểu nhất ?
(Tiêu biểu sự kiện ở Chi lê và Ni-ca-ra-goa do thắng lợi của Chi-lê trong vi ệc
bầu cử tổng thống An-giê-đê lãnh đạo đã thực hiện những cải cách tiến bộ củng cố
độc lập chủ quyền dân tộc ở Ni-ca-ra-goa dưới sự lãnh đạo của mặt trận Xan-đi-nô
nhân dân đã lật đổ chế độ độc tài thân Mĩ đưa đất nước phát triển theo con đường
dân chủ. )
?HS(TB): Từ cuối những năm 80 đến nay các nước Mĩ La-tinh đã thực hiện
nhiệm vụ gì?
(Khôi phục chủ quyền phát triển kinh tế, thành lập các tổ ch ức liên minh khu
vực).
* Thời kì Xây dựng đất nước củng cố độc lập chủ quyền,tiến hành
cải cách KT thành lập các tổ chức Liên minh khu vực h ợp tác và phát
triển KT.
- Từ những năm 90 của thế kỉ XX do nhiều nguyên nhân, tình hình
kinh tế, chính trị ở nhiều nước Mĩ La-tinh gặp nhiều Khó khăn.
GV: Trong cơn bão táp cách mạng ở Mĩ la tinh một hòn đảo như m ột d ải l ụa
đào đang bay lên giữa màu xanh của trời biển Ca-ri-bê với nắng vàng rực rỡ đó
chính là Cu ba hòn đảo của tự do hòn đảo của anh hùng.
II. Cu ba - Hòn đảo anh hùng(17’)
- GV: Treo bản đồ giới thiệu vị trí Cu ba, đất nước có hình d ạng con cá s ấu tr ải
dài trên vùng biển Ca-ri-bê, rộng 111000km2, với dân số 11,3 tr người (2002),
sau chiến tranh thế giới2 được sự giúp đỡ của Mĩ 3/1952, Tướng Ba-ti-xta làm
đảo chính thành lập chính quyền độc tài quân sự ở Cu Ba.
?HS(TB) : Tại sao nói dưới thời Ba-ti- xta đã thiết lập một ch ế đ ộ đ ộc tài ở
Cu ba?
(Xoá bỏ Hiến pháp tiến bộ được ban hành năm 1940, chúng tàn sát hơn 20.000
người cộng sản yêu nước, cầm tù hàng chục vạn người dưới chế độ độc tài, Cu
ba rơi vào tình trạng nghèo đói cực khổ, mâu thuẫn dân tộc gay gắt đây là
nguyên nhân chính dẫn đến bùng nổ cách mạng.)
- Sau chiến tranh thế giới thứ hai được Mĩ giúp đỡ đến tháng 3/1952
Ba- ti-xta làm đảo chính thiết lập chế độ độc tài quân sự.
?K: Nhân dân Cu ba đã tiến hành đấu tranh cách mạng chống ch ế đ ộ đ ộc
tài ntn?
- 26/7/1953, 135 thanh niên yêu nước d ưới sự lãnh đạo của Phi-đen
Ca-xtơ-rô tấn công pháo đài Môn-ca-đa tuy thất bại nhưng đã thổi bùng
ngọn lửa đấu tranh vũ trang.
HS: quan sát hình 5: Chân dung của Phi-đen
GV(Ông là một luật sư trẻ tuổi có văn phòng luật ở La-ha-ba-na, nh ưng không
làm công việc luật mà lại tham gia hoạt động cách mạng, căm ph ẫn ch ế độ đ ộc
tài ông đã tập hợp 135 thanh niên yêu nước tấn công pháo đài Môn-ca-đa, một
trong ba pháo đài lớn của Cu ba).
HS: đọc đoạn chữ in nhỏ trong sách giáo khoa.
GV: Một cuộc chiến đấu không cân sức đầy khó khăn gian kh ổ, nhưng Phi đen
và các chiến sĩ đã chiến đấu với tinh thần quyết tâm dũng cảm vượt qua vòng
vây của địch.
?HS(TB): Cách mạng Cu ba đã lật đổ chế độ độc tài như thế nào?
- Được sự ủng hộ của nhân dân phong trào đấu tranh lan ra
rộng lớn đến cuối năm 1958, các binh đoàn cách mạng do Phi đen ch ỉ huy
đã mở cuộc tiến công, ngày 1/1/1959 chế độ độc tài Ba-ti-xta đã bị l ật
đổ.
?HS(KG) : Cách mạng Cu ba thắng lợi có ý nghĩa như thế nào ?
- Ý nghĩa: Mở ra kỷ nguyên mới độc lập dân tộc gắn với CNXH
(Mở ra một kỉ nguyên mới độc lập dân tộc gắn liền với CNXH là lá c ờ đ ầu c ủa
phong trào giải phóng dân tộc, cắm mốc đầu tiên của CNXH ở tây bán cầu.)
- ?TB: Sau khi cách mạng thắng lợi Cu ba đã bắt tay vào xây dựng đất nước
ntn ?
- Chính phủ cách mạng Cu ba đã tiến hành cải Cách dân ch ủ tri ệt
để, cải cách ruộng đất quốc hữu hoá xí nghiệp, xây d ựng chính quy ền
cách mạng. - Sau khi chiến thắng Hi rôn tháng 4/1961, Cu ba ti ến
hành xây dựng CNXH Mặc dù bị bao vây cấm vận nhưng nhân dân Cu ba
vẫn dành được nhiều thành tựu: kinh tế, văn hoá, giáo d ục, y tế, văn hoá-
thể thao.
c/ Củng cố luyện tập(1’)
?G: Em hãy nêu những hiểu biết của em về sự giúp đỡ của Cu ba đối với
Việt Nam và Việt Nam ủng hộ Cu ba ?
(- Trong cuộc kháng chiến chống Mĩ Phi đen là nguyên th ủ qu ốc gia n ước ngoài
duy nhất vào tuyến lửa Quảng Trị để động viên nhân dân ta, b ằng trái tim và
tình cảm chân thành. Phi đen và nhân dân Cu ba coi cu ộc đ ấu tranh c ủa nhân dân
VN như của chinh mình, với câu nói nổi tiếng ''vì Việt Nam, Cu Ba s ẵn sàng
hiến cả máu''.
- Việt Nam ủng hộ Cu ba trong thời kỳ Liên Xô, Đông Âu s ụp đổ: lúa g ạo và
Phản đối chính sách cấm vận của Mĩ).
d/ Hướng dẫn học ở nhà.(2’)
- Học bài - ôn tập từ tiết 1 đến tiết 8 để tiết sau kiểm tra :
- Liên Xô thời kỳ khôi phục kinh tế, xây dựng cơ sở vật chất kĩ thuật c ủa
CHXH từ năm 1945 đến đầu những năm 70. Châu Á nét chung và cách m ạng
Trung quốc.
- Đông Nam Á sau chiến tranh thế giới thứ hai.
- Kể tên một số nước Châu Phi, nét chung về châu Phi.
- Những nét chung về các nước Mĩ La-tinh sau chiến tranh thế giới thứ hai ?
* rút kinh nghiệm sau khi dạy :
Nội dung kiến thức :
........................................................................................................................... Phương
pháp : .......................................................................................................................................
Thời
gian : ...............................................................................................................................................
nguon tai.lieu . vn
