Xem mẫu
Murat
Ngày 18 tháng 6 năm 1815, vào đúng giờ mà số phận châu Âu
đang được quyết định ở trận Waterloo, một người đàn ông ăn mặc
như kẻ ăn mày, lặng lẽ đi theo con đường từ Toulon đến Marseille.
Đi đến khe núi Oilivules, người đó dừng lại trên một mô đất nhỏ, tại
đây ông phát hiện thấy tất cả phong cảnh xung quanh. Do đó trước
khi tiến vào con đường hẻm tối tăm và gồ ghề mà người ta gọi là
“Cửa nóng” của tỉnh Provence, ông còn muốn được ngắm cảnh
tuyệt diệu đang diễn ra ở chân trời phía Nam, ông đến ngồi lên một
thảm cỏ bên vệ đường cái. Phía bên kia cánh đồng vàng rực lên bởi
những tia nắng cuối cùng là biển cả và trên mặt nước lướt nhẹ một
chiếc thuyền nhỏ độc nhất, nó lợi dụng cơn gió mát mở hết hai
cánh buồm tiến nhanh về phía biển Ý. Người ăn mày háo hức nhìn
theo chiếc thuyền đó cho đến khi nó mất hút giữa mũi Gien và hòn
đảo đầu tiên của quần đảo nhỏ Hyères. Rồi, sau khi cái bóng trắng
đã biến mất, người đó thốt lên một tiếng thở dài sâu xa, gục trán
xuống hai lòng bàn tay và lặng im suy nghĩ cho đến khi bị giật
mình vì có tiếng động của một nhóm kỵ mã. Người đó vội ngẩng
đầu lên, lắc bộ tóc dài đen và trừng mắt nhìn về lối vào khe núi,
phía phát ra tiếng động. Một lát sau thấy có hai kỵ mã đi ra. Hẳn là
có quen biết nhau nên vội vàng người đó đứng thẳng người lên, bỏ
rơi chiếc gậy cầm tay, khoanh hai tay trước ngực và quay mặt về
phía hai người kỵ mã. Hai kỵ mã vừa trông thấy đã dừng ngay lại
và người đi trước xuống ngựa, ném dây cương cho bạn, bỏ mũ ra
cầm tay và mặc dù còn cách người ăn mày đến năm mươi bước,
kính cẩn tiến đến trước mặt người đó. Người ăn mày để yên cho
người đó lại gần, vẻ đường hoàng và ủ rũ, rồi lúc chỉ còn cách mấy
bước mới lên tiếng :
- Thế nào ông thống chế, đã có tin tức gì chưa?
- Tâu bệ hạ rồi ạ! - Người kỵ mã buồn rầu trả lời.
- Như thế nào?…
- Đúng như tôi muốn không ai khác ngoài tôi được bệ kiến với bệ
hạ…
- Vậy là Hoàng đế đã từ chối đề nghị của tôi. Người đã quên mất
những chiến thắng Aboukir, Eylau và Matxcơva?
- Tâu bệ hạ không đâu ạ! Nhưng người lại nhớ đến hiệp ước
Naples, đến cuộc chiếm đóng Reggio và đến việc tuyên chiến với
phó vương Ý.
Người ăn mày vỗ tay vào trán đáp :
- Phải, phải. Đối với ông ấy có thể là tôi đáng trách. Nhưng ông ấy
cũng cần phải nhớ là ở tôi có hai người, một là người lính mà ông
ấy đã biến thành anh em, và hai là người em mà ông ấy đã biến
thành ông vua. Phải, là anh em tôi có những khuyết điểm vì sai
lầm lớn đối với ông ấy. Nhưng là một ông vua, tôi nói thực, tôi
không làm khác được… Tôi cần phải lựa chọn giữa thanh gươm và
ngôi báu của tôi, giữa một đạo quân và một dân tộc… Brune này,
ông chưa biết vấn đề đã diễn biến như thế nào. Có một hạm đội
Anh nổ đại bác trong bến cảng, có một dân tộc Naples hò hét trong
các phố. Nếu chỉ có một mình tôi, tôi sẽ đi với một chiếc tàu vào
giữa hạm đội, với thanh gươm vào giữa dân chúng. Nhưng tôi còn
có một vợ và mấy đứa con. Cuối cùng là ông ấy không cần đến tôi
phải không? Ông từ chối tôi - một vị tướng, một sĩ quan, một người
lính thường? Vậy còn gì mà tôi cần phải làm?
- Tâu bệ hạ, ngay bây giờ bệ hạ nên rời khỏi nước Pháp.
- Nếu tôi không nghe?
- Lệnh cho tôi là phải bắt giữ ngài và đưa ra một Hội đồng quân sự.
- Điều đó anh sẽ không thi hành, phải không anh bạn già của tôi?
- Tôi sẽ phải vừa thi hành, vừa cầu Chúa đập chết tôi lúc tôi giơ tay
ra bắt bệ hạ.
- Brune, tôi nhận ra anh ở điều đó, anh có thể can đảm và trung
thực. Người ta không tặng anh một vương quốc, người ta không
đặt lên trán anh một vòng lửa mà người ta gọi là mũ miện và làm
phát điên lên được. Người ta không đặt anh vào giữa lương tâm và
gia đình. Vậy là tôi phải rời bỏ nước Pháp, bắt đầu một cuộc sống
lang thang, vĩnh biệt Toulon, là nơi tôi có biết bao kỷ niệm. Không
còn cách gì để được ở lại trong xứ sở nước Pháp nữa hả anh Brune?
…
- Tâu bệ hạ, bệ hạ làm tôi khổ tâm lắm rồi!
- Đúng thế, ta sẽ không nói đến đây nữa. Tin tức như thế nào nào?
- Hoàng đế đã rời khỏi Pari để tham gia vào quân đội. Giờ này phải
là đang chiến đấu…
- Người ta chiến đấu, thế mà tôi lại ở đây. Ôi! Tuy nhiên tôi vẫn
cảm thấy còn có ích cho Hoàng đế vào một ngày có chiến trận.
Brune, hãy cấp cho tôi một tờ hộ chiếu, tôi sẽ phóng thẳng đến
đấy, tôi sẽ tới nơi có quân đội, tôi sẽ làm cho một viên tá nào đó
nhận ra tôi, tôi sẽ nói: Hãy giao cho tôi quân đội của anh, tôi sẽ
cùng với nó xung phong, và đến buổi tối nếu hoàng đế không chìa
tay ra cho tôi, tôi sẽ tự tay bắn vỡ óc mình, xin nói danh dự như
vậy… Anh Brune, hãy giúp đề nghị của tôi, và mặc dù kết quả ra
sao, tôi sẽ cám ơn anh suốt đời.
- Tâu bệ hạ, tôi không thể…
- Thôi được, ta không nói đến đấy nữa.
- Và bệ hạ sẽ rời khỏi nước Pháp chứ?
- Tôi không biết, anh cứ việc hoàn thành nhiệm vụ của anh. Nếu
anh đã gặp tôi, cứ bắt tôi đi. Đó còn là biện pháp làm được vấn đề
gì cho tôi…
Và người ăn mày đưa tay ra cho viên thống chế. Thống chế muốn
hôn bàn tay ấy, nhưng Murat giang hai tay ra và hai người bạn già
ôm chặt lấy nhau, ngực phồng lên những thớ dài, mắt đẫm lệ, sau
đó hai người từ biệt nhau. Brune lại lên ngựa. Murat nhặt chiếc gậy
và hai người từ biệt nhau, mỗi người đi về một phía, người thì đến
Avignon để bị ám sát, người kia đi về Pizzo để bị xử bắn.
Trong thời gian đó, như Richard III, ở Waterloo Napoléon đổi ngai
vàng của mình lấy một con ngựa.
Sau cuộc hội kiến mà chúng tôi vừa kể, cựu vương Naples rút về
nhà người cháu tên là Bonafoux, trung úy hải quân. Nhưng về đây
chỉ là tạm thời, người cháu phải tránh những mối nghi ngờ của nhà
chức trách. Vả lại Bonafoux cũng muốn tìm cho chú mình nơi ẩn
náu bí mật hơn. Anh ta để ý đến một trạng sư bạn anh mà anh biết
rõ lòng trung thành. Tối hôm đó anh đến nhà bạn.
- Marouin này, tôi có vấn đề quan trọng muốn nói với anh.
- Anh cứ nói, anh cũng biết ngoài cha nhận xưng tội, không ai kín
đáo hơn chưởng khế, và sau chưởng khế là trạng sư.
- Anh cũng biết là tôi đến đây không phải để rủ anh đi chơi. Có một
vấn đề khá quan trọng, một trách nhiệm trọng đại đang đè nặng
lên tôi, và trong các bạn thân thiết, tôi đã chọn anh, nghĩ rằng anh
đủ tận tình giúp tôi một việc lớn.
- Anh làm vậy rất đúng.
- Tôi xin trình bày cụ thể và nhanh chóng. Ông chú tôi, Joachim ông vua bị trục xuất đang trốn trong nhà tôi. Nhưng không thể ở
đấy được vì tôi là người đầu tiên người ta sẽ tìm đến. Nơi ở của anh
cách biệt, do đó rất thuận lợi làm nơi trú ẩn cho chú tôi. Mong anh
chấp thuận đề nghị của tôi để cho ông ấy ở cho đến khi nào có
những sự kiện cho phép một ông vua có được một quyết định nào
đó.
- Anh có thể tin ở tôi.
- Tốt lắm. Ông chú tôi sẽ tới đây ngủ ngay đêm nay.
- Nhưng nên để cho tôi có thời gian dọn dẹp nhà cửa cho xứng là
nơi ở của một vị đế vương.
- Anh bạn thân mến ạ! Làm như vậy phí công vô ích. Bắt chúng tôi
phải có một cuộc chờ đợi không lành một chút nào. Vua Joachim đã
mất thói quen lâu dài và cẩn thận, ngày nay Người rất sung sướng
được ở một túp lều tranh và có một người bạn tốt. Vả lại tôi cũng
báo cho Người rồi vì đã biết trước câu trả lời của anh. Người đã dự
tính sẽ ngủ đêm nay ở nhà anh. Nếu bây giờ tôi thay đổi một chút
gì trong dự kiến của Người, Người sẽ cho là một sự từ chối và sẽ
mất hết giá trị hành động tốt đẹp của anh. Vậy vấn đề xong xuôi
rồi nhé. Mười giờ tối nay ở “Công trường tháng ba”.
Mười giờ tối như đã thỏa thuận, Marouin tới “Công trường tháng
ba” ngổn ngang những cỗ pháo trận của thống chế Brune. Lúc ấy
chưa có ai đến. Anh đi dạo giữa những chiếc hòm. Một người lính
gác tới hỏi anh làm gì ở đây. Câu trả lời khá khó khăn. Không ai đi
dạo lúc mười giờ đêm giữa công trường pháo binh. Do đó anh phải
đề nghị được gặp vị chỉ huy. Viên sĩ quan đến, Marouin tự giới thiệu
là một trạng sư, phụ tá cho ông tỉnh trưởng thành phố Toulon và
nói là anh có cuộc hẹn đến đây mà không biết là vấn đề đó bị cấm.
Kết quả của sự giải thích đó là viên sĩ quan cho phép anh ở lại và
trở về đồn. Còn người lính gác, một cấp dưới trung thành với việc
quan sát, cứ tiếp tục đi dạo đều không thắc mắc về sự có mặt của
một người lạ.
Mấy phút sau, một tốp nhiều người xuất hiện ở phía Lices. Trời rất
tuyệt, trăng sáng vằng vặc. Marouin nhận ra Bonafoux liền tiến
đến. Bonafoux nắm lấy tay anh dẫn đến vua và lần lượt nói với mỗi
người.
- Tâu bệ hạ, đây là người bạn mà tôi đã nói. Còn anh Marouin, đây
là vua Naples, người đã bị trục xuất và phải trốn tránh mà tôi
muốn giao cho anh. Tôi không nói đến khả năng một ngày kia
Người sẽ trở lại ngôi báu, nó sẽ làm mất giá trị hành động tốt đẹp
của anh. Bây giờ đề nghị anh dẫn đường cho Người. Chúng tôi sẽ đi
theo phía xa. Ta đi nào.
Vua và trạng sư lập tức bước đi. Murat lúc đó mặc một áo
rơđanhgốt màu xanh, nửa dân nửa binh và cài khuy đến tận cổ.
Ông mặc một quần trắng và chân đi bốt có đinh thúc ngựa. Ông có
bộ tóc dài, ria mép rộng và bộ râu rậm quấn vòng xung quanh cổ.
Trên suốt dọc đường đi, ông hỏi chủ nhà về tình hình nơi ông sắp
đến ở và khả năng có thể thoát ra trường hợp có báo động.
Nửa đêm, vua và Marouin về đến Bônette. Mười phút sau đoàn tùy
tùng tới.
Sau khi đã dùng giải khát xong, nhóm người nhỏ bé ấy, triều thần
của ông vua thất bại, rút lui để phân tán vào thành phố và các
vùng lân cận. Marouin ở lại một mình cùng với nhóm phụ nữ, chỉ
giữ lại có một người hầu phòng tên là Le Blanc.
Murat ở lại gần một tháng trời trong cảnh cô đơn ấy, suốt ngày bận
vào việc trả lời những bài báo đã kết tội ông là phản bội hoàng đế.
Lời kết tội ấy làm bận tâm ông, là con ma, con quý ám ảnh ông.
Ngày và đêm ông cố gắng đẩy xa nó ra và tìm mọi lý lẽ trong tình
cảnh khó khăn này để giải thích hành động của mình.
Trong khi đó những tin tức thảm hại về cuộc bại trận đã lan rộng.
Hoàng đế vừa mới ký lệnh trục xuất, cũng tự trục xuất mình, và
đến đợi ở Rochơfort, như Murat ở Toulon, lệnh của kẻ thù sẽ quyết
định số phận mình.
Vua Louis XVIII lại lên ngôi, vậy là Murat mất hết hy vọng ở lại
nước Pháp, cần phải ra đi. Cháu ông là Bonafoux thuê một con tầu
sang châu Mỹ với danh nghĩa là Hoàng thân Rôca Romana. Tất cả
tùy tùng đều ra bến và người ta bắt đầu chuyển ra đó những đồ vật
quý giá mà người bị trục xuất đã cứu vớt được trong cuộc đắm
vương quyền của mình. Trước tiên là túi đựng vàng cân nặng
khoảng một trăm livrơ, một cái đốc gươm có khắc hình ảnh vua và
hoàng hậu, những giấy tờ hành chính về gia đình. Còn bản thân
Murat, ông chỉ giữ trên người chiếc thắt lưng, trong đó giữa những
giấy tờ quí, có đính hai mươi kim cương đáng giá tới bốn triệu.
Tất cả chuẩn bị đó đã được quyết định, thỏa thuận với nhau là hôm
sau 1 tháng 8 vào lúc năm giờ sáng, tàu sẽ đến tìm vua trong một
vịnh nhỏ, cách xa nơi ở mười phút.
Mười phút sau, Murat và ông chủ nhà chờ đợi trên bãi biển làng
Bonette, chiếc canô sẽ đến đón để lên tầu. Hai người chờ đợi như
vậy mãi đến trưa cũng chẳng thấy canô đâu. Tuy nhiên họ trông
thấy ở đường chân trời, con tàu cứu tinh, nó không bỏ được neo vì
biển sâu, cứ phải loanh quanh. Tình hình đó dễ gây nghi ngờ cho
lính gác trên bờ biển.
Buổi trưa, vua mệt quá và còn bị nắng thiêu, đang nằm xuống cát
để nghỉ, có một người hầu mang giải khát đến, bà Marouin lo ngại
cứ gửi tiền ra cho chồng. Vua uống một cốc nước đó, ăn một quả
cam rồi đứng lên một lát để nhìn trong cảnh bao la của biển cả, có
chiếc canô nào đang mong đợi không. Mặt biển hoang vắng, chỉ có
mình con tầu cúi mình ở đường chân trời sốt ruột muốn ra đi như
một con ngựa đợi chủ.
Vua thốt lên một tiếng thở dài rồi lại nằm xuống cát. Người hầu
quay trở về Bonette với lệnh gọi em trai ông chủ ra bãi biển. Mười
lăm phút sau người em ra rồi lập tức phi ngựa về Toulon để tìm
hiểu xem tại sao Bonafoux lại không cho thuyền đến đón vua. Tới
nơi, anh ta thấy nhà Bonafoux tràn đầy những sen đầm. Người ta
nguon tai.lieu . vn
Ngày 18 tháng 6 năm 1815, vào đúng giờ mà số phận châu Âu
đang được quyết định ở trận Waterloo, một người đàn ông ăn mặc
như kẻ ăn mày, lặng lẽ đi theo con đường từ Toulon đến Marseille.
Đi đến khe núi Oilivules, người đó dừng lại trên một mô đất nhỏ, tại
đây ông phát hiện thấy tất cả phong cảnh xung quanh. Do đó trước
khi tiến vào con đường hẻm tối tăm và gồ ghề mà người ta gọi là
“Cửa nóng” của tỉnh Provence, ông còn muốn được ngắm cảnh
tuyệt diệu đang diễn ra ở chân trời phía Nam, ông đến ngồi lên một
thảm cỏ bên vệ đường cái. Phía bên kia cánh đồng vàng rực lên bởi
những tia nắng cuối cùng là biển cả và trên mặt nước lướt nhẹ một
chiếc thuyền nhỏ độc nhất, nó lợi dụng cơn gió mát mở hết hai
cánh buồm tiến nhanh về phía biển Ý. Người ăn mày háo hức nhìn
theo chiếc thuyền đó cho đến khi nó mất hút giữa mũi Gien và hòn
đảo đầu tiên của quần đảo nhỏ Hyères. Rồi, sau khi cái bóng trắng
đã biến mất, người đó thốt lên một tiếng thở dài sâu xa, gục trán
xuống hai lòng bàn tay và lặng im suy nghĩ cho đến khi bị giật
mình vì có tiếng động của một nhóm kỵ mã. Người đó vội ngẩng
đầu lên, lắc bộ tóc dài đen và trừng mắt nhìn về lối vào khe núi,
phía phát ra tiếng động. Một lát sau thấy có hai kỵ mã đi ra. Hẳn là
có quen biết nhau nên vội vàng người đó đứng thẳng người lên, bỏ
rơi chiếc gậy cầm tay, khoanh hai tay trước ngực và quay mặt về
phía hai người kỵ mã. Hai kỵ mã vừa trông thấy đã dừng ngay lại
và người đi trước xuống ngựa, ném dây cương cho bạn, bỏ mũ ra
cầm tay và mặc dù còn cách người ăn mày đến năm mươi bước,
kính cẩn tiến đến trước mặt người đó. Người ăn mày để yên cho
người đó lại gần, vẻ đường hoàng và ủ rũ, rồi lúc chỉ còn cách mấy
bước mới lên tiếng :
- Thế nào ông thống chế, đã có tin tức gì chưa?
- Tâu bệ hạ rồi ạ! - Người kỵ mã buồn rầu trả lời.
- Như thế nào?…
- Đúng như tôi muốn không ai khác ngoài tôi được bệ kiến với bệ
hạ…
- Vậy là Hoàng đế đã từ chối đề nghị của tôi. Người đã quên mất
những chiến thắng Aboukir, Eylau và Matxcơva?
- Tâu bệ hạ không đâu ạ! Nhưng người lại nhớ đến hiệp ước
Naples, đến cuộc chiếm đóng Reggio và đến việc tuyên chiến với
phó vương Ý.
Người ăn mày vỗ tay vào trán đáp :
- Phải, phải. Đối với ông ấy có thể là tôi đáng trách. Nhưng ông ấy
cũng cần phải nhớ là ở tôi có hai người, một là người lính mà ông
ấy đã biến thành anh em, và hai là người em mà ông ấy đã biến
thành ông vua. Phải, là anh em tôi có những khuyết điểm vì sai
lầm lớn đối với ông ấy. Nhưng là một ông vua, tôi nói thực, tôi
không làm khác được… Tôi cần phải lựa chọn giữa thanh gươm và
ngôi báu của tôi, giữa một đạo quân và một dân tộc… Brune này,
ông chưa biết vấn đề đã diễn biến như thế nào. Có một hạm đội
Anh nổ đại bác trong bến cảng, có một dân tộc Naples hò hét trong
các phố. Nếu chỉ có một mình tôi, tôi sẽ đi với một chiếc tàu vào
giữa hạm đội, với thanh gươm vào giữa dân chúng. Nhưng tôi còn
có một vợ và mấy đứa con. Cuối cùng là ông ấy không cần đến tôi
phải không? Ông từ chối tôi - một vị tướng, một sĩ quan, một người
lính thường? Vậy còn gì mà tôi cần phải làm?
- Tâu bệ hạ, ngay bây giờ bệ hạ nên rời khỏi nước Pháp.
- Nếu tôi không nghe?
- Lệnh cho tôi là phải bắt giữ ngài và đưa ra một Hội đồng quân sự.
- Điều đó anh sẽ không thi hành, phải không anh bạn già của tôi?
- Tôi sẽ phải vừa thi hành, vừa cầu Chúa đập chết tôi lúc tôi giơ tay
ra bắt bệ hạ.
- Brune, tôi nhận ra anh ở điều đó, anh có thể can đảm và trung
thực. Người ta không tặng anh một vương quốc, người ta không
đặt lên trán anh một vòng lửa mà người ta gọi là mũ miện và làm
phát điên lên được. Người ta không đặt anh vào giữa lương tâm và
gia đình. Vậy là tôi phải rời bỏ nước Pháp, bắt đầu một cuộc sống
lang thang, vĩnh biệt Toulon, là nơi tôi có biết bao kỷ niệm. Không
còn cách gì để được ở lại trong xứ sở nước Pháp nữa hả anh Brune?
…
- Tâu bệ hạ, bệ hạ làm tôi khổ tâm lắm rồi!
- Đúng thế, ta sẽ không nói đến đây nữa. Tin tức như thế nào nào?
- Hoàng đế đã rời khỏi Pari để tham gia vào quân đội. Giờ này phải
là đang chiến đấu…
- Người ta chiến đấu, thế mà tôi lại ở đây. Ôi! Tuy nhiên tôi vẫn
cảm thấy còn có ích cho Hoàng đế vào một ngày có chiến trận.
Brune, hãy cấp cho tôi một tờ hộ chiếu, tôi sẽ phóng thẳng đến
đấy, tôi sẽ tới nơi có quân đội, tôi sẽ làm cho một viên tá nào đó
nhận ra tôi, tôi sẽ nói: Hãy giao cho tôi quân đội của anh, tôi sẽ
cùng với nó xung phong, và đến buổi tối nếu hoàng đế không chìa
tay ra cho tôi, tôi sẽ tự tay bắn vỡ óc mình, xin nói danh dự như
vậy… Anh Brune, hãy giúp đề nghị của tôi, và mặc dù kết quả ra
sao, tôi sẽ cám ơn anh suốt đời.
- Tâu bệ hạ, tôi không thể…
- Thôi được, ta không nói đến đấy nữa.
- Và bệ hạ sẽ rời khỏi nước Pháp chứ?
- Tôi không biết, anh cứ việc hoàn thành nhiệm vụ của anh. Nếu
anh đã gặp tôi, cứ bắt tôi đi. Đó còn là biện pháp làm được vấn đề
gì cho tôi…
Và người ăn mày đưa tay ra cho viên thống chế. Thống chế muốn
hôn bàn tay ấy, nhưng Murat giang hai tay ra và hai người bạn già
ôm chặt lấy nhau, ngực phồng lên những thớ dài, mắt đẫm lệ, sau
đó hai người từ biệt nhau. Brune lại lên ngựa. Murat nhặt chiếc gậy
và hai người từ biệt nhau, mỗi người đi về một phía, người thì đến
Avignon để bị ám sát, người kia đi về Pizzo để bị xử bắn.
Trong thời gian đó, như Richard III, ở Waterloo Napoléon đổi ngai
vàng của mình lấy một con ngựa.
Sau cuộc hội kiến mà chúng tôi vừa kể, cựu vương Naples rút về
nhà người cháu tên là Bonafoux, trung úy hải quân. Nhưng về đây
chỉ là tạm thời, người cháu phải tránh những mối nghi ngờ của nhà
chức trách. Vả lại Bonafoux cũng muốn tìm cho chú mình nơi ẩn
náu bí mật hơn. Anh ta để ý đến một trạng sư bạn anh mà anh biết
rõ lòng trung thành. Tối hôm đó anh đến nhà bạn.
- Marouin này, tôi có vấn đề quan trọng muốn nói với anh.
- Anh cứ nói, anh cũng biết ngoài cha nhận xưng tội, không ai kín
đáo hơn chưởng khế, và sau chưởng khế là trạng sư.
- Anh cũng biết là tôi đến đây không phải để rủ anh đi chơi. Có một
vấn đề khá quan trọng, một trách nhiệm trọng đại đang đè nặng
lên tôi, và trong các bạn thân thiết, tôi đã chọn anh, nghĩ rằng anh
đủ tận tình giúp tôi một việc lớn.
- Anh làm vậy rất đúng.
- Tôi xin trình bày cụ thể và nhanh chóng. Ông chú tôi, Joachim ông vua bị trục xuất đang trốn trong nhà tôi. Nhưng không thể ở
đấy được vì tôi là người đầu tiên người ta sẽ tìm đến. Nơi ở của anh
cách biệt, do đó rất thuận lợi làm nơi trú ẩn cho chú tôi. Mong anh
chấp thuận đề nghị của tôi để cho ông ấy ở cho đến khi nào có
những sự kiện cho phép một ông vua có được một quyết định nào
đó.
- Anh có thể tin ở tôi.
- Tốt lắm. Ông chú tôi sẽ tới đây ngủ ngay đêm nay.
- Nhưng nên để cho tôi có thời gian dọn dẹp nhà cửa cho xứng là
nơi ở của một vị đế vương.
- Anh bạn thân mến ạ! Làm như vậy phí công vô ích. Bắt chúng tôi
phải có một cuộc chờ đợi không lành một chút nào. Vua Joachim đã
mất thói quen lâu dài và cẩn thận, ngày nay Người rất sung sướng
được ở một túp lều tranh và có một người bạn tốt. Vả lại tôi cũng
báo cho Người rồi vì đã biết trước câu trả lời của anh. Người đã dự
tính sẽ ngủ đêm nay ở nhà anh. Nếu bây giờ tôi thay đổi một chút
gì trong dự kiến của Người, Người sẽ cho là một sự từ chối và sẽ
mất hết giá trị hành động tốt đẹp của anh. Vậy vấn đề xong xuôi
rồi nhé. Mười giờ tối nay ở “Công trường tháng ba”.
Mười giờ tối như đã thỏa thuận, Marouin tới “Công trường tháng
ba” ngổn ngang những cỗ pháo trận của thống chế Brune. Lúc ấy
chưa có ai đến. Anh đi dạo giữa những chiếc hòm. Một người lính
gác tới hỏi anh làm gì ở đây. Câu trả lời khá khó khăn. Không ai đi
dạo lúc mười giờ đêm giữa công trường pháo binh. Do đó anh phải
đề nghị được gặp vị chỉ huy. Viên sĩ quan đến, Marouin tự giới thiệu
là một trạng sư, phụ tá cho ông tỉnh trưởng thành phố Toulon và
nói là anh có cuộc hẹn đến đây mà không biết là vấn đề đó bị cấm.
Kết quả của sự giải thích đó là viên sĩ quan cho phép anh ở lại và
trở về đồn. Còn người lính gác, một cấp dưới trung thành với việc
quan sát, cứ tiếp tục đi dạo đều không thắc mắc về sự có mặt của
một người lạ.
Mấy phút sau, một tốp nhiều người xuất hiện ở phía Lices. Trời rất
tuyệt, trăng sáng vằng vặc. Marouin nhận ra Bonafoux liền tiến
đến. Bonafoux nắm lấy tay anh dẫn đến vua và lần lượt nói với mỗi
người.
- Tâu bệ hạ, đây là người bạn mà tôi đã nói. Còn anh Marouin, đây
là vua Naples, người đã bị trục xuất và phải trốn tránh mà tôi
muốn giao cho anh. Tôi không nói đến khả năng một ngày kia
Người sẽ trở lại ngôi báu, nó sẽ làm mất giá trị hành động tốt đẹp
của anh. Bây giờ đề nghị anh dẫn đường cho Người. Chúng tôi sẽ đi
theo phía xa. Ta đi nào.
Vua và trạng sư lập tức bước đi. Murat lúc đó mặc một áo
rơđanhgốt màu xanh, nửa dân nửa binh và cài khuy đến tận cổ.
Ông mặc một quần trắng và chân đi bốt có đinh thúc ngựa. Ông có
bộ tóc dài, ria mép rộng và bộ râu rậm quấn vòng xung quanh cổ.
Trên suốt dọc đường đi, ông hỏi chủ nhà về tình hình nơi ông sắp
đến ở và khả năng có thể thoát ra trường hợp có báo động.
Nửa đêm, vua và Marouin về đến Bônette. Mười phút sau đoàn tùy
tùng tới.
Sau khi đã dùng giải khát xong, nhóm người nhỏ bé ấy, triều thần
của ông vua thất bại, rút lui để phân tán vào thành phố và các
vùng lân cận. Marouin ở lại một mình cùng với nhóm phụ nữ, chỉ
giữ lại có một người hầu phòng tên là Le Blanc.
Murat ở lại gần một tháng trời trong cảnh cô đơn ấy, suốt ngày bận
vào việc trả lời những bài báo đã kết tội ông là phản bội hoàng đế.
Lời kết tội ấy làm bận tâm ông, là con ma, con quý ám ảnh ông.
Ngày và đêm ông cố gắng đẩy xa nó ra và tìm mọi lý lẽ trong tình
cảnh khó khăn này để giải thích hành động của mình.
Trong khi đó những tin tức thảm hại về cuộc bại trận đã lan rộng.
Hoàng đế vừa mới ký lệnh trục xuất, cũng tự trục xuất mình, và
đến đợi ở Rochơfort, như Murat ở Toulon, lệnh của kẻ thù sẽ quyết
định số phận mình.
Vua Louis XVIII lại lên ngôi, vậy là Murat mất hết hy vọng ở lại
nước Pháp, cần phải ra đi. Cháu ông là Bonafoux thuê một con tầu
sang châu Mỹ với danh nghĩa là Hoàng thân Rôca Romana. Tất cả
tùy tùng đều ra bến và người ta bắt đầu chuyển ra đó những đồ vật
quý giá mà người bị trục xuất đã cứu vớt được trong cuộc đắm
vương quyền của mình. Trước tiên là túi đựng vàng cân nặng
khoảng một trăm livrơ, một cái đốc gươm có khắc hình ảnh vua và
hoàng hậu, những giấy tờ hành chính về gia đình. Còn bản thân
Murat, ông chỉ giữ trên người chiếc thắt lưng, trong đó giữa những
giấy tờ quí, có đính hai mươi kim cương đáng giá tới bốn triệu.
Tất cả chuẩn bị đó đã được quyết định, thỏa thuận với nhau là hôm
sau 1 tháng 8 vào lúc năm giờ sáng, tàu sẽ đến tìm vua trong một
vịnh nhỏ, cách xa nơi ở mười phút.
Mười phút sau, Murat và ông chủ nhà chờ đợi trên bãi biển làng
Bonette, chiếc canô sẽ đến đón để lên tầu. Hai người chờ đợi như
vậy mãi đến trưa cũng chẳng thấy canô đâu. Tuy nhiên họ trông
thấy ở đường chân trời, con tàu cứu tinh, nó không bỏ được neo vì
biển sâu, cứ phải loanh quanh. Tình hình đó dễ gây nghi ngờ cho
lính gác trên bờ biển.
Buổi trưa, vua mệt quá và còn bị nắng thiêu, đang nằm xuống cát
để nghỉ, có một người hầu mang giải khát đến, bà Marouin lo ngại
cứ gửi tiền ra cho chồng. Vua uống một cốc nước đó, ăn một quả
cam rồi đứng lên một lát để nhìn trong cảnh bao la của biển cả, có
chiếc canô nào đang mong đợi không. Mặt biển hoang vắng, chỉ có
mình con tầu cúi mình ở đường chân trời sốt ruột muốn ra đi như
một con ngựa đợi chủ.
Vua thốt lên một tiếng thở dài rồi lại nằm xuống cát. Người hầu
quay trở về Bonette với lệnh gọi em trai ông chủ ra bãi biển. Mười
lăm phút sau người em ra rồi lập tức phi ngựa về Toulon để tìm
hiểu xem tại sao Bonafoux lại không cho thuyền đến đón vua. Tới
nơi, anh ta thấy nhà Bonafoux tràn đầy những sen đầm. Người ta