Xem mẫu
- Phần 19
Minh hoang mang nhìn mông lung ra đường, nghe rõ tim mình đập thình thịch vì sợ hãi.
Ông Sửu lại nói:
- Thầy tưởng mật thám Pháp không biết Khách Sạn Việt Nam chổ vãng lai của Tổng
Bộ Việt Nam Quốc Dân Đảng hay sao? Người của chúng nó cài đầy ở đấy, chỉ rình cơ
hội để giăng một mẻ lưới bắt trọn ổ. Thầy nên cẩn thận! Chỉ một sơ hở là đại sự có
thể hỏng hết!
Minh buông cái mũ đứng dậy, thất thiểu băng ngang qua đường, quên cả chào từ giã.
Anh thơ thẩn leo lên gác, khép cửa gài then trong, rồi ngồi phịch xuống giường. Trời
đã nhá nhem tối, Minh thọc tay vào túi tìm hợp diêm thắp đèn. Bỗng có tiếng bước
chân leo lên thang gác. Minh hồi hợp đứng bật dậy chờ đợi. Giờ này anh mới biết sợ.
Cứ như lời ông Sửu vừa cảnh giác, thì mật thám Pháp có thể ập lên bắt anh bất cứ lúc
nào vì chắc chắn chúng biết anh có chân trong hội kín. Có tiếng gõ cửa nhè nhẹ. Minh
thở phào nhẹ nhõm vì biết là người quen. Nếu là mật thám, chúng đã đạp cửa xông
vào chứ không gõ nhẹ như vậy. Minh tiến lại, lên tiếng hỏi:
- Ai đấy?
Bên ngoài có tiếng đáp:
- Mở cửa Minh ơi! Tôi đây! Viên đây!
Minh tháo then ngang, đẩy rộng cánh cửa gỗ.Người đồng chí ở Thành Bộ tiến vào,
dẫn theo một thanh niên mặt bộ đồ kaki cũ mà Minh chưa gặp bao giờ. Bị ám ảnh bởi
lời nhắc nhở của ông Sửu, kể từ lúc này, Minh gặp bất cứ người lạ nào cũng phải dè
dặt vì sợ là tay sai của mật thám gài bẫy. Biết ý Minh, Viên vội giới thiệu với Minh:
- Đây là anh Lân, phụ trách chi đoàn công nhân của Thành Bộ cùng với tôi.
Hai người bắt tay nhai. Minh chỉ cái giường nhỏ của mình và bảo:
- Mời hai anh ngồi tạm để tôi pha nước!
Viên gạt đi:
Nước nôi gì! Tôi vội lắm. Tờ truyền đơn hôm nọ tôi nhờ cậu thảo, đã xong chưa?
Xong thì tôi phải cho in ngay mới kịp!
Minh đáp:
Xong lâu rồi. Tôi cố ý chờ mà chờ mãi mà chẳng thấy anh đến lấy!
- - Vừa nói, Minh vừa cúi xuống gầm giường, kéo cái gương gỗ ra, lục sâu dưới đáy,
mang ra trang giấy viết tay đưa cho Viên. Viên gấp nhỏ, gấp vào túi quần rồi bắt tay
từ giã, kéo Lân xuống thang gác.
Minh khép cửa rồi châm đèn. Ngẫm nghĩ một lúc, Minh lại nhớ tới lời ông Sửu và tự
dưng lo sợ vẩn vơ. Nói dại! Ngộ nhỡ Viên bị bắt, mật thám moi được tờ truyền đơn
trong túi và biết tác giả là Minh...Anh không dám nghĩ thêm. Ông Sửu nói đúng, chỉ cần
một sơ hở thôi, Đảng có thể đối diện với nguy cơ bị tan rã. Minh tiến lại nhìn qua cửa
sổ ngó xuống đường. Gió cuối năm se lạnh. Từng đám lá khô xào xạc lăn trên mặt
đường. Dưới ánh đèn mờ, anh thấy ông Sửu đã bắt đầu thu dọn quầy hàng, chuẩn bị
ra về. Anh đứng một lúc rồi quay vào, mệt mỏi buông mình xuống giường vàa nhắm
mắt lại.
Sáng hôm sau, Minh dậy sớm, đôn đáo chạy đi tìm Viên. Suốt đêm qua, Minh không
ngủ được vì nhớ tới âm mưu của Viên nhất định đòi thanh toán Bazin. Anh phải ngăn
cản trước khi quá muộn. Việc giết Bazin chắc sẽ là ngòi nổ để thực dân tấn công
Việt Nam Quốc Dân Đảng.
Lùng khắp nơi không gặp Viên, bất đắc dĩ Minh phải đến khách sạn Việt Nam ở phố
Hàng Bông Đệm để báo cáo lên Tổng Bộ toan tính quan trọng của Viên. Bước vào
hotel, Minh thấy Doãn, người thư ký trẻ đứng sau quầy tiếp khách, chúi đầu trước
cuốn sổ bìa cứng. Doãn là bí danh của Đặng Trần Nghiệp mà các đồng chí thường gọi
là Ký Con. Từ khi vào Quốc Dân Đảng, Doãn đổi họ Đặng thành họ Đoàn để tránh
liên lụy cho gia đình.
Minh tiến vào chào Doãn, ngõ ý xin gặp lãnh đạo Tổng Bộ. Lúc ấy không có Nguyễn
Thái Học ở đó. Một ủy viên trung ương ra tiếp Minh, dẫn anh đi dọc theo Ngõ Tạm
Thương bên hông khách sạn. Minh đi thẳng vào vấn đề, khai rõ ý định giết Rene'
Bazin của Viên. Nhưng Viên chưa nói hết câu đồng chí lãnh đạo đã quay sang trấn an:
- Tổng Bộ biết chuyện ấy. Đồng chí Viên có xin lệnh Tổng Bộ. Nhưng chính đảng
trưởng không cho phép. Nói chung, cả Tổng Bộ đều không tán thành! Bứt dây động
rừng! Giết Bazin không có lợi gì cả!
Minh thở phào nhẹ nhõm, an lòng trở về nhà. Nhìn ông Sửu ngồi khâu mũ bên kia
đường, anh thầm cảm ơn lời nhắc nhở của ông và hơn lúc nào hết, anh thấy mình còn
quá non dại. Khắp nơi trên đất nước, biết bao nhiêu người đã hy sinh thân minh vì lý
tưởng độc lập. Bao nhiêu người bị tra tấn dã man như ông Sửu. Bao nhiêu người đã
âm thầm ngã xuống mà chẳng ai biết đến! Họ là hàng trăm, hàng ngàn viên gạch lót
đường cho cuộc cách mạng giành độc lập cho đất nước sau này.
Thời ấy, bất cứ ai dấn thân vào đường tranh đấu đều biết đến sự hung tàn của những
tên thực dân khác máu như Louis Marty, giám đốc Surete' Ge'ne'rale ( tổng cục an ninh)
mà người Việt thường gọi là Sở Liêm Phóng hay Sở Mật Thám Đông Dương. Louis
Marty là tay thực dân dày dạn kinh nghiệm về truy lùng và tra tấn, từng phục vụ qua
mấy đời toàn quyền, từ Albert Sarraut cho đến Pie`rre Pasquier. Dưới trướng Marty là
những tên sắt máu vô luân mà dân Bắc Kỳ nghe tới tên là khiếp vía, chắng hạn như
- Tổng Giám Đốc Công An Bắc KỳArnuox Patrick, Chánh Thanh Tra chính trị Jules
Brides, hợp cùng Eckert và Delamare, được dân gian xếp thành bộ "tứ ác" đối với tội
phạm chính trị Miền Bắc thời ấy. Cộng thêm với nỗi ghê rợn của cai tù Hỏa Lò Hà
Nội, bút mựt không đủ sức mô tả nỗi.
Biết thế, nhưng lòng yêu nước thúc đẩy, hàng hàng lớp lớp thanh niên thiếu nữ vẫn
lao vào lớp sóng đấu tranh, bất chấp mọi thử thách.
Những ngày cuối năm qua đi không biến động. Không khí đón xuân vẫn tràn ngập
khắp thủ đô với bánh mứt, hoa đào và pháo đỏ như thường lệ. Riêng khu Khâm Thiên
nơi Minh trú ngụ thì càng cận Tết thì càng hiện rõ nét đìu hiu. Khâm Thiên vốn là vùng
đất mới, nhà cửa còn thưa thớt, đèn điện chưa bắt tới, sinh hoạt nổi bật nhất vẫn là
những nhà hát cô đầu. Tử ngày Minh về đây, lâu lâu vẫn chứng kiến những cảnh ghen
tuông, vợ ở dưới quê lên chửi rủa nhà chứa rồi xong vào lôi chồng về, nhất là về để
đón Tết! Năm 1927, nhà hát Vĩnh Lạc khai trương, mái tranh vách lá, ghế ngồi là
những ống tre kết vào nhau. Sơ sài thế nhưng cũng tạo được niềm vui buổi tối cho
người bình dân.
Nhờ khung cảnh nghèo nàn, đại đa số là dân cư ngụ, Khâm Thiên được coi là địa thế
thuận lợi nhất cho các đoàn thể chính trị bí mật vì giá thuê nhà rẻ, lại ít mật thám để ý.
Trong ba năm từ 1927 đến 1930, cả ba nhóm cách mạng Tân Việt, Cộng Sản cũng như
Quốc Dân Đảng, đều có những điểm hẹn thường xuyên tại vùng đất này.
Ngày tiễn ông Táo về trời, Minh ra chợ Đông Xuân nhìn người qua lại tấp nập, nhân
tiện sắm ít thực dụng cho ba ngày Tết bởi anh biết căn gác trọ đơn giản của anh thể
nào cũng có người đến thăm trong buổi đầu năm. Anh mua thêm cặp bánh chưng và
gói mứt sen tặng ông Sửu rồi hai người ngồi uống trà cho tới khi phố lên đèn. Ông Sửu
bảo:
- Tôi sống một mình, thành ra Tết nhất cũng giống như ngày thường! Chứ như người
ta, hôm nay là phải dọn cỗ cúng ông Táo, đưa ông Táo lên trời để bẩm báo với Ngọc
Hoàng!
Minh gật đầu:
- Vâng! Mẹ tôi thì cứ hai ba tháng chạp là phải mua con cá chép sống, thả xuống ao!
Ông Sửu gật đầu:
- Thì đúng rồi! Đưa ông Táo thì phải đưa bằng cá chép sống. Vì tục truyền rằng, tất
cả các loài tôm cá khi vượt vũ môn thì chỉ có cá chép mới vượt được để biến thành
rồng, gọi là cá hóa long!
Ngừng một chút, ông tiếp:
- Sắp sang năm con rắn, đi vào tam hợp Tỵ, Dậu, Sửu, may ra thì tôi khá hơn! Hình
như có điềm báo trước thầy ạ. Là vì sáng hôm qua, tôi vừa mới chui ra thì thấy ngay
- một con rắn to bò ngàng trước cửa! Thầy có nghe các cụ thường bảo: " Khi đi gặp rắn
thì may. Khi về gặp rắn thì hay bị đòn!"
Hai người cô đơn tiếp tục nói đủ thứ chuyện, nhưng đều tránh nhắc đến nỗi lo sợ mật
thám để đỡ bận tâm khi năm cùng tháng tận. Một gã đội xếp lững thững đi trên lề
đường phía bên kai, vô tình đưa mắt nhìn sang quầy của ông Sửu làm ông vội lấy cái
mũ cũ trao cho Minh. Chờ gã đi xa, ông mới hạ giọng nói nhỏ:
- Hôm nọ, tôi có lạm bàn với thầy về Việt Nam Quốc Dân Đảng và nhắc thầy phải
cẩn thận, chắc hẳn thầy còn nhớ. Thú thật với thầy, đối với tôi, sự ra đời của Quốc
Dân Đảng thật sự là quan trọng trong giai đoạn này. Là vì mới đây tôi được biết,
Thanh Niên Cách Mệnh Đồng Chí Hội đã đi theo hẵn con đường của Liên Bang Xô
Viết, tức là họ chủ trương cách mạng quốc tế. Đất nước ta cần phải có một chỗ đứng
cho những người làm cách mạng quốc gai. Quốc Dân Đảng chính là đoàn thể ấy.
Chẳng hạn mộ số đồng chí cũ của tôi trước đây theo Quang Phục Hội, bây giờ đang
hoạt động cho Quốc Dân Đảng. Bởi dậy, nếu chẳng may Quốc Dân Đảng bị Pháp tiêu
diệt thì những người muốn làm cách mạng quốc gia sẽ không còn đất dụng võ nữa!
Chừng ấy, hoặc là họ sẽ hợp tác với Pháp, hoặc nếu căm thù Pháp quá, thì họ sẽ đứng
về phía những người vô sản, bởi không còn đoàn thể nào khác!... Thầy là người đọc
rộng biết nhiều, tôi nói thế chắc thầy hiểu!
Minh gật đầu:
- Tôi biết!
Tuy miệng nói thế, thật ra trong lòng Minh rất kinh ngạc về tầm nhìn xa của ông Sửu.
Ông nói rất đúng: Hiện nay chỉ còn hai tổ chức chống Pháp mà rõ ràng Quốc Dân
Đảng đang được quần chúng náo nức gia nhập. Duy có điều là Minh khong hề mang
ác cảm đối với Thanh Niên Cách Mệnh Đồng Chí Hội, bởi chưa thấy các đồng chí
lãnh đạo Quốc Dân Đảng tỏ thái độ bất hòa đó bao giờ. Chẳng những thế, đảng
trưởng Nguyễn Thái Học còn luôn luôn muốn kết hợp để cùng đấu tranh lật đổ bạo
quyền Pháp. Có lẽ ông Sửu vì mang nặng mối thù từ Quảng Châu khi cụ Phan Bội
Châu bị Nguyễn Ái Quốc bán đứng cho Pháp, nên ông cũng muốn tuyên truyền để
Minh cùng ghét Thanh Niên Cách Mệnh Đồng Chí Hội như ông! Với ông lúc này thì
làm sao duy trì được Đảng để chờ ngày tổng khởi nghĩa, đó mới là vấn đề! Minh
ngẫm nghĩ rồi đổi đề tài bảo:
- Tết, ông có buồn thì lại chơi với tôi!
Ông Sửu lắc đầu cười:
- Thầy đi với tôi thì hay hơn! Đi đánh tam cúc với tôi. Lại nhà cô em tôi. Ông bà cụ tôi
quy tiên cả, tôi chỉ còn mình nó! Chồng nó quý tôi lắm. Được thầy hạ cố đến chơi, vợ
chồng nó mừng phải biết! Đến đấy ba ngày Tết, chỉ ăn cỗ, uống rượu rồi đánh tam
cúc. Đánh bất cũng thú lắm! Đánh còm thôi, vui chơi ba ngày xuân! Chứ thầy cứ nằm
mãi trên gác làm gì cho nó mụ người ra!
- Minh vui vẻ gật đầu:
- Vâng! Ông có lòng như thế thì quý quá! Vậy mình hẹn nhau chiều mùng hai Tết ông
nhé! Tôi sẽ lại tìm ông!
Ông Sửu ngạc nhiên hỏi lại:
- Sao lại mùng hai! Mùng một thầy bận ư?
Minh lắc đầu cười:
- Tôi một thân một mình, có phải đi mừng tuổi ai đâu mà bận! Nhưng tôi sợ ông bận
ấy chứ! Thế nào ông chả phải đi chúc tết chỗ này chỗ kia. Ông thu xếp hết vào ngày
mùng một đi. Rồi mùng hai, mùng ba, tôi đến chơi với ông.
Ông Sửu nhấn mạnh:
- Các cụ bảo: Mùng một ăn tết ở nhà. Mùng hai nhà vợ, mùng hai nhà vợ, mùng ba nhà
thầy, cho nên tôi chả phải mừng tuổi ai cả! Sáng mùng một, thầy cứ lại thẳng đằng
tôi. Nhớ sáng mùng một thầy nhé. Tôi chờ!
Minh khẽ gật đầu. Câu ca dao ông Sửu vừa đọc làm Minh bỗng tha thiết nhớ đến
những cái Tết ở Hải Ninh trước đây. Hai ngày đầu đi mừng tuổi họ hàng thân thích,
rồi mùng ba thể nào cũng qua nhà thầy Lương, kình cẩn chúc tuổi thầy để được ngồi
lại ăn bánh mứt và ra sân chơi với chị em Duyên. Thời gian trôi nhanh, Duyên cứ mỗi
năm một lớn và càng lớn thì càng e thẹn, khác hẳn những ngày Minh còn ngồi học chữ
Nho tại nhà Duyên, thoải mái xưng hô "mày, tao" khi rủ Duyên đi bắt cá cuống ở bờ
ao. Minh nhớ những hôm nghĩ học, Minh hay cùng Tân và hai cô em gái, hồn nhiên đi
trên khắp các nẻo đường làng. Mỗi khi Tân nóng nảy Mắng các em thì Minh lại lăn
vào bênh vực!
Giờ này thì cái dĩ vãng tuổi thơ ấy đã đi quá nhanh. Tân đã nằm xuống và dĩ nhiên
Minh biết Tân hoạt động cho Thanh Niên Cách Mệnh Đồng Chí Hội của Nguyễn Ái
Quốc. Minh chỉ không ngờ hai cô gái hiền lành và nhút nhát như chị em Hậu, cũng có
cái hùng khí của tuổi trẻ nhiệt huyết, sẵn sàng thoát ly khỏi gia đình vì lý tưởng độc
lập!
nguon tai.lieu . vn
