Xem mẫu
- Phần 14
Hậu nhớ lại một hôm Đoan đang học thêu và đánh vần chữ quốc ngữ ở nhà Hậu thì
thằng Tý , chồng Đoan , đứng thập thò ngoài cửa rồi vẫy tay gọi lớn :
- Nhà ơi ! Về u bảo !
Cả lớp ai cũng nhìn Đoan rồi lại nhìn thằng Tý . Đoan nói cứng :
- Chốc nữa về !
- U bảo về ngay thái cám lợn !
Đoan trừng mắt nạt lại :
- Về trước đi ! Đang giở tay ! Lợn mới cho ăn lúc nãy ! Về đi !
Khổ cho Đoan là lấy chồng con nít khó xưng hô quá nên cứ nói trống không như vậy .
Thằng Tý lại giục :
- Nhà không về thì tớ không về . Tớ cứ đứng đây ! U dặn thế !
Bực mình quá , lại sợ làm mất thì giờ của cả lớp , Đoan đành phải buông kim chỉ đứng
dậy , đi nhanh ra ngoài . Thằng Tý lẽo đẽo chạy theo ra cổng . Trong lớp có tiếng bình
phẩm chế giễu vọng ra :
- Cu Tý năm nay nhớn lắm rồi ! Đứng đã đến … ngực cái Đoan . Không còn phải
kiễng (nhón) chân nữa !
Cả lớp cùng cười vang , nhưng cùng thương cảm cho hoàn cảnh của Đoan . Trông
người lại nghĩ đến ta .Có nhiều cô tự hỏi :
- Đẹp như cái Đoan mà nhân duyên còn chả ra gì , huống chi là mình !
Bây giờ nhìn Đoan đứng ủ rũ trước mặt , Hậu bùi ngùi nói :
- Chị ngồi xuống đi , chị Đoan . Tôi biết rõ hoàn cảnh của chị , tòan thể chi bộ đều
biết rõ hoàn cảnh của chị . Nhưng như tôi vừa nói , lần đầu tiên tỉnh bộ chiếu cố đến
Hải Ninh . Tôi phải đi đầu . Rồi lần lượt sẽ đến các chị . Chi bộ biểu dương tinh thần
của chị Đoan chũng như chị Nhu . Nhưng đề nghị các chị chờ thêm một thời gian nữa .
Chắc không lâu đâu !
Đoan thất vọng ngồi xuống , tựa đầu vào vách , ánh mắt long lanh như sắp khóc .
Duyên ghé tai nói thầm vài câu an ủi , nhưng Đoan chỉ lắc đầu .
Nhu lại đứng dậy . Nhưng lần này không phải để tranh giành với Hậu mà muốn thay
mặt tất cả các đồng chí trong chi bộ , nói vài lời cám ơn và tiển đưa . Hậu quay mặt đi
- để không ai nhìn thấy cô đang nghẹn ngào .
Duyên nhìn chị xúc động quá , nhưng không dám khóc lớn . Vài người bên cạnh cũng
lấy khăn tay ra thấm nước mắt . Hậu vội mĩm cười nói :
- Được nhận công tác là điều vinh dự chung cho cả chi bộ , sao các chị lại khóc ? Phải
cứng rắn lên chứ !
Rồi Hậu lập lại câu nói của Trần Khải :
- Cách mệnh vô sản là phải thoát ly . Không dám thoát ly tức là vẫn vướng mắc tình
cảm tiểu tư sản !
Buổi họp tiếp tục , Duyên được chọn làm bí thư thay cho chị . Duyên không muốn
nhận , nhưng toàn thể chi bộ cứ nài ép mãi , cô đành phải đảm trách nhiệm vụ đó .
Hậu nói :
- Chi bộ cần phải phát triển thêm . Anh Trần Khải đã nhiều lần gợi ý là chúng ta nên
xây dựng những tổ tương tế , chẳng hạn như lập “Hội tương tế nông dân” để lôi kéo
quần chúng về với chúng ta . Cái khó khăn của chúng ta từ trước đến nay là , chi bộ
chỉ gồm toàn phụ nữ , không quan hệ được với đàn ông vì sợ mang tiếng .
Tất cả mọi cái đầu đều đều gật để tỏ sự đồng ý với nhận xét của Hậu . Cô tiếp
ngay :
- Anh Trần Khải bảo : Nếu chi bộ Hải Ninh chỉ gồm toàn phụ nữ thì phải gọi là Hội
Phụ nữ tương tế chứ làm sao mà xứng với têm một chi bộ thanh niên cách mệnh đồng
chí hội được ! Phải cả nam lẫn nữ , nhất là có những công tác mà chị em phụ nữ
chúng mình không thể làm được !
Những đều Hậu nói ra , ai cũng biết cả . Nhưng cái trở ngại lớn lao nhất là ai dám làm
quen với nam giới để tuyên truyền cách mạng cho họ ! Thời này , phụ nữ gặp riêng
một người đàn ông không phải họ hàng ruột thịt , là đã coi như thành phần lẳng lơ ,
đáng bị gọt đầu bôi vôi rồi ! Huống chi lại còn phải gần gũi nhiều lần , mới hy vọng
có thể thuyết phục được người ta đi theo hướng của mình . Nghĩ thế nhưng chả cô
nào muốn phát biểu , bởi trước giờ chia tay , họ cần gát lại mọi chuyện để suy nghĩ
về chuyến đi của Hậu .
Thấy không ai giơ tay nêu đề nghị , Hậu đành tiếp :
- Hướng giải quyết của chúng ta là chúng ta sẽ móc nối một thanh niên người trong họ
của mình . Anh , em , chú , bác gì đấy . Rồi ta động viên người đó , giao cho công việc
móc nối những thanh niên khác !
Duyên vẫn ưu tư về nhiệm vụ mới . Cô ghé tai chị nói nhỏ :
- - Anh Tân vừa mất . Bây giờ chị lại ra đi . Bố mẹ kể như mất hai người con . Nếu em
nắm bí thư chi bộ , bất thần có thể lại phải đi xa , thì lấy ai gần gũi bên cạnh bố mẹ ?
Hậu dứt khoát gat đi :
- Đã theo cách mạng thì phải biết trước rồi sẽ có ngày thoát ly !
Thế là Hậu cứ bàn giao công tác cho em rồi nói với mọi người :
- Trước khi tạm biệt các chị em, tôi chỉ xin nhắc lại nguyên tắc hệ trọng nhất của
chúng ta là tuyệt đối giữ bí mật . Trong phòng này có 6 người . Tôi đi , chỉ có 6 người
biết . Bố mẹ tôi cũng không biết . Nếu mai kia lộ ra tức là 6 người chúng ta chịu trách
nhiệm trước đoàn thể !
Rồi Hậu tuyên bố giải tán , lần lượt ôm vai từng người , hẹn ngày tái ngộ . Chị em
nhỏ lệ bịn rịn , nói lời tiễn đưa chí tình . Nhưng Hậu gạt đi , thẳng thắn giục họ ra
về .
Đêm hôm ấy , Hậu và Duyên nằm bên nhau , trăn trở không tài nào ngủ được . Hậu cố
ngăn giòng lệ , bảo em :
- Duyên ơi ! Chị em mình chưa chút đền đáp công ơn sinh thành dưỡng dục của bố mẹ
. Nay chị lại sắp phải ra đi mà chẳng biết bao giờ trở lại mái nhà này . Chả biết bao
giờ mới gặp lại bố mẹ …. Chị cứ nghĩ đến mà thấy náy cả cõi lòng …
Duyên úp mặt vào vai Hậu , nức nở :
- Chị đừng nói nữa , em òa lên khóc bây giờ ! Bao nhiêu năm nay có chị có em . Bây giờ
chị ra đi để lại em một mình …
Duyên nấc lên , không nói tiếp được nữa . Hậu cũng khóc tấm tức . Một lúc sau ,
Duyên nói thêm :
- Lẽ ra chị chẳng nên tự nguyện đi chuyến này . Sao không để người khác đi trước ?
Anh Tân mới mất . Nỗi buồn ấy chưa nguôi . Nay chị lai đi thì bố mẹ đến héo rụôt mà
chết mất !
Hậu cứng rắn đáp :
- Chị cũng biết như thế . Nhưng chị là bí thư , lại là người đứng ra thành lập chi bộ
này . Nếu chị không tự nguyện đi đầu thì làm sao động viên được người khác chứ !
Hậu nói thế thật ra chỉ mới là một mặt . Còn một nguyên nhân nữa thúc đẩy Hậu ra đi
là vì mới đây trong làng có người đến hỏi cưới Hậu . Đó là con trai ông chánh tổng đã
mãn nhiệm . Thời này , cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy , Hậu sẽ phải vâng lời cha mẹ
- về làm dâu cái gia đình mà Hậu cho là cường hào ác bá trong làng . Tháng trước , trong
bửa cơm tối có đông đủ cả nhà , bà Lương bảo :
- Trưa nay , bà tổng Trương sang chơi , có ý xin mày cho con giai bà ấy ! Vào nhà ấy
thì tốt con ạ !
Với bà Lương , đây là một bản tin quí giá vì Hậu đã ngòai 20 , lại đã một lần không
thành vì bà Cần định hỏi Hậu cho Tuất rồi bả đổi ý . Lần này thì bà tin chắc con gái bà
sẽ gặp lương duyên trong một gia đình có thế lực . Nhưng Hậu im lặng không nói gì .
Cô biết bố mẹ mình còn nợ bà tổng khá nhiều tiền và việc gả cô chỉ là cách gán nợ
hoặc khất nợ , cho nên cô vừa tủi thân vừa bực mình . Từ khi giác ngộ cách mạng và
học tập đấu tranh giai cấp . Hậu đã mất hết cảm tình với người giàu , bất kể là giàu
do cần cù chăm chỉ hay bóc lột của người khác . Hậu chưa thù ông bà tổng là may lắm
rồi , làm sao có thể chấp nhận về làm dâu nhà đó ! Bởi vậy , Hậu phải ra đi để tránh
tình trạng khó xử cho cha mẹ .
Im lặng một chút , Hậu bảo Duyên :
- Thôi em ở lại , cố gắng an ủi bố mẹ . Em thay chị , phụng dưỡng bố mẹ lúc tuổi
già . Dù hoàn cảnh thế nào đi chăng nữa , cũng không được cho bố mẹ và thằng Hoàn
biết là chị thoát ly theo cách mạng . Vì nói dại , nhỡ chị có bị bắt thì sẽ liên lụy đến cả
nhà . Rồi mai kia có dịp , chị sẽ liên lạc về và tạ tội với bố mẹ !
Nói được bấy nhiêu , Hậu cảm động quá , úp mặt xuống gối khóc nấc lên . Duyên
cũng ôm vai chị , chan hòa nước mắt . Một lúc sau , nỗi sầu vơi bớt , Duyên mới
ngẫng lên nói
- Đành rằng không thể cho bố mẹ biết là chị đã thoát ly theo cách mạng . Nhưng chị đi
rồi , bố mẹ hỏi em , em trả lời thế nào ?
Hậu đã chuẩn bị sẳn , gạt nước mắt đáp :
- Nếu bảo là chị bỏ nhà ra đi , người ta sẽ đồn chị là chị theo giai , nhục nhã cho gia
đình mình lắm ! Ấy là chưa kể bố mẹ sẹ lùng kiếm , tốn công tốn sức mà chả có lợi
ích gì Chi bằng chị để lại mảnh giấy , nói là chị chán đời tự tử . Chị đã nghĩ kỹ rồi ,
chỉ có cách ấy mới là hay nhất ! Khi nào thuận tiện , chị sẽ nhắn tin về .
Duyên lật úp người nằm sấp , ngóc đầu lên và nhắc lại :
- Anh Tân mới mất chưa đầy năm , bố mẹ chưa nguôi nỗi buồn . Nay nếu chị lại báo
tin tự tử thì sợ bố mẹ chết mất . Nhất là mẹ ! Bố thì từ ngày anh Tân mất , đổi hẳn
tính tình , lắm lúc như người mất hồn . Chị có cách nào khác không ?
Hậu thở dài đáp :
- Chị cũng biết thế , nhưng chả có cách nào khác . Chị vừa nói rõ với em rồi . Nếu chị
- bỏ đi không nói gì , một là thiên hạ sẽ đồn chị theo giai . Hai là theo hội kín . Theo giai
thì bố mẹ nhục nhã . Theo hội kín thì bố mẹ sẽ bị bắt điều tra . Mật thám cứ nghe đến
hội kín là đánh đến gãy xương , chết gục trong tù cũng chưa biết chừng ! Thì cứ xem
anh Minh đấy . Anh Minh đi tù đã khổ , mà ở nhà , bác Tuyền có được yên thân đâu !
Hết lý trưởng , trương tuần , lại đến mật thám đến hoạnh họe . Khổ thân ! Bác già rồi
mà có hôm trương tuần trói cả chân tay , bỏ nằm lăn dưới đất như con lợn ! … Thôi
em ạ ! Đành vậy chớ biết làm sao ! Bố mẹ buồn một thời gian rồi sẽ quên đi !
Duyên yên lặng đồng ý vì chính cô cũng chả nghĩ ra cách nào hay hơn . Duyên ngồi
dậy , lôi dưới gầm giường ra chiếc rương gỗ sơn đen đựng quần áo , lần dưới đáy tìm
cái túi vải nhỏ do chính tay cô tự may . Cô mở nút bấm , lấy hết tiền đưa cho chị . Chỉ
có hơn hai đồng bạc , nhưng Hậu nhất định không nhận . Cô bảo :
- Em cứ giữ lấy . Thế nào cũng có lúc phải cần đến ! Chị đi công tác , chắc đoàn thể
sẽ lo liệu cho chị !
Hai chị em nằm bên nhau, thức gần đến sáng mới chợp mắt. Gà chưa gáy tiếng thứ
nhất, ngoài đường đã có tiếng chân người vác cuốc ra đồng sớm.
Hậu chợp mắt được một lúc thì tự động giật mình tỉnh dậy. Quay sang bên cạnh thấy
Duyên nằm ngửa, hơi thở đều đặn chứng tỏ Duyên đang say giấc. Bên ngoài trời còn
mờ tối, cổng làng chắc chưa mở. Hậu nằm êm thêm một lúc để chờ sáng. Lòng cô tràn
ngập những cảm giác hỗn độn, vừa bịn rịn nhớ thương người ở lại, vừa nôn nóng
muốn đi ngay vì nghĩa lớn. Cô nghĩ đến Trần Khải vàa hy vọng sẽ gặp lại Trần Khải
ở Hà Nội. Chẳng phải vì cô say mê Trần Khải mà vì ít ra cũng có một người quen
hướng dẫn ở nơi xa lạ. Với cô, Trần Khải là một hình ảnh cao sang lắm, từng dẫn
dắt cô vào con đường cách mạng, cô không dám nghĩ tới chuyện tình cảm riêng tư. Cô
chỉ hình dung ra Hà Nội là chốn đô thị sầm uất và cô cần một ngừơi từng trải như
Trần Khải chỉ bảo về công tác.
Hậu che miệng ngáp rồi từ từ ngồi dậy, tựa lưng vào vách. Bên cạnh Duyên vừa trở
mình nằm nghiêng, một chân hơi co lên. Hậu khom người xuống kéo tấm chăn đắp
cho Duyên vì cái vái của Duyên co lên cao quá, hở gần tới mông. Rồi Hậu rón rén
bước xuống, mò mẵm trong bóng tối, lấy mấy bộ quần áo bỏ vào trong giỏ cói. Cô
nhìn lại em gái, căn phòng ngủ nghèo nàn nhưng đằm ắm tình cảm bao nhiêu năm qua.
Rồi cô nhẹ nhàng đẩy cửa bước ra sân, men theo lối sân nhà bếp ra con lộ chính, khởi
đầu một cuộc hành trình vì lý tưởng. Con đường làng vắng ngắt, mờ mờ hơi sương,
im lìm chạy giữa những rặng tre san sát dẫn ra tới cánh đồng. Con đường quen thuộc
này, hôm nay in dấu bước chân của Hậu, biết đâu chẳng là lần cuối!
Mới đi cách nhà độ vài chục mét thì thấy có bóng người gánh đôi quang gánh từ phía
trước tiến lại. Hậu lẻn vội vào một lối nhỏ và núp sau bụi tre đứng chờ vì không
muốn ai gặp mặt. Đó là chị Búp chuyên làm nghề xin phân bò. Mỗi sáng sớm, chị gánh
hai cái thúng, tạt vào những nhà có nuôi bò, xông vô chuồng và hốt phân mang về để
bón ruộng. Đất dai xứ Bắc vốn là đất ngàn năm, trồng trọt từ đời này qua đời khác,
chẳng còn chút màu mỡ nào để nuôi cây. Cho nên bắt buộc người ta phải bón phân
- chuồng!
nguon tai.lieu . vn
