Xem mẫu
- JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY
The Conference of Nursing 2022 DOI: ….
Đánh giá tuổi mạch ở bệnh nhân đột quỵ nhồi máu não
Investigate vascular aging in patients with ischemic stroke
Đỗ Thị Tuyết, Thạch Thị Ngọc Khanh, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
Nguyễn Thị Loan, Phạm Tiến Tuyên, Nguyễn Thị Thủy
Tóm tắt
Mục tiêu: Đánh giá tuổi động mạch và mối tương quan giữa tuổi mạch với một số đặc điểm lâm
sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân đột quỵ nhồi máu não. Đối tượng và phương pháp: Gồm 99 bệnh
nhân (BN) đột quỵ nhồi máu não được điều trị tại Trung tâm Đột quỵ não, Bệnh viện Trung ương
Quân đội 108 từ tháng 6/2020 đến tháng 5/2021, phân tích đặc điểm lâm sàng và tuổi mạch của
bệnh nhân. Kết quả và kết luận: Bệnh nhân có tuổi trung bình là 57,5 ± 7,0 tuổi, nam giới chiếm tỷ lệ
77,8%. Tuổi mạch trung bình của bệnh nhân là 73,9 ± 9,4 tuổi, cao hơn so với tuổi thực của bệnh
nhân (p 6 và mRS 4 - 6 có tuổi mạch trung bình cao hơn có ý nghĩa thống kê so với
những bệnh nhân không có tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, không có tắc mạch
máu não lớn, NIHSS ≤ 6 và có mRS 0 - 3. Tuổi mạch có mối tương quan thuận, mức độ chặt với tuổi
thực của bệnh nhân (r = 0,593, p
- JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY
The Conference of Nursing 2022 DOI: ….
tố: Tuổi, huyết áp tâm thu (được điều trị hoặc (đoạn A1/A2), động mạch đốt sống, động mạch
không được điều trị), hút thuốc lá, đái tháo thân nền [3], các vị trí khác bao gồm các nhánh
đường, cholesterol toàn phần và high density mà trên phim CTA không thấy được.
lipoprotein (HLD) và được xây dựng riêng cho Đánh giá kết quả hồi phục của BN tại thời
nam và cho nữ. Đây là một phương pháp đơn điểm ra viện dựa vào thang điểm modified Rankin
giản, không xâm lấn, và có thể dễ dàng được Scale score (mRS): BN được chia thành hai
thực hiện trong thực hành lâm sàng. Việc đánh nhóm, nhóm hồi phục tốt là nhóm BN có mRS 0 -
giá tuổi động mạch đã được khuyến cáo trong 3, nhóm bệnh nhân có kết cục xấu là những bệnh
thực hành lâm sàng. Do vậy, chúng tôi tiến hành nhân có mRS 4 - 6 [4].
đề tài “Đánh giá tuổi mạch ở bệnh nhân đột quỵ
Đánh giá tuổi mạch của bệnh nhân dựa trên
nhồi máu não” nhằm mục tiêu: Đánh giá tuổi
thang điểm Framingham bao gồm: Tuổi thực của
mạch ở những BN đột quỵ nhồi máu não và tìm
bệnh nhân, huyết áp tâm thu của BN đối với
mối tương quan giữa tuổi mạch với một số đặc
bệnh nhân chưa hoặc đã dùng thuốc, cholesterol
điểm lâm sàng, cận lâm sàng của những bệnh
toàn phần, HDL-cholesterol, hút thuốc, đái tháo
nhân này.
đường. Huyết áp của BN được tính tại thời điểm
2. Đối tượng và phương pháp 1 tuần sau khi khởi phát đột quỵ để loại trừ tăng
huyết áp phản ứng sau đột quỵ não. Xét nghiệm
2.1. Đối tượng mỡ máu được lấy tại thời điểm vào viện khi BN
Gồm 99 bệnh nhân (BN) đột quỵ nhồi máu chưa sử dụng thuốc hạ mỡ máu. Với mỗi 1 yếu
não điều trị nội trú tại Trung tâm Đột quỵ não, tố sẽ được đánh giá theo một điểm nhất định, từ
Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 từ tháng đó tính được tuổi mạch của BN theo thang điểm
6/2020 đến tháng 5/2021. Tất cả các BN đồng ý Framingham [5].
tham gia vào nghiên cứu. Yếu tố nguy cơ [5]
Tiêu chuẩn loại trừ: Bao gồm những bệnh lý Tuổi
gây rối loạn huyết động của bệnh nhân như: Nam Nữ
Bệnh nhân suy tim cấp tính. 30 - 34 0 0
Bệnh nhân có bóc tách động mạch chủ. 35 - 39 2 2
Bệnh nhân có xuất huyết não có triệu chứng 40 - 44 5 4
sau khi tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch. 45 - 49 6 5
Bệnh nhân có sản giật, tiền sản giật. 50 - 54 8 7
55 - 59 10 8
2.2. Phương pháp
60 - 64 11 9
Thiết kế nghiên cứu: Mô tả cắt ngang. 65 - 69 12 10
Nội dung nghiên cứu 70 - 74 14 11
75+ 15 12
Xác định một số đặc điểm lâm sàng: Tuổi, một
Cholesterol
số các yếu tố nguy cơ (đái tháo đường, tăng huyết
< 1,6 (g/l) 0 0
áp, rối loạn lipid máu, hút thuốc lá), mức độ nặng
1,6 - 1,99 1 1
của đột quỵ não (điểm Glasgow coma score
2,0 - 2,39 2 3
(GCS), điểm NIHSS (National Institutes of Health
Stroke Scale). 2,4 - 2,79 3 4
> 2,8 4 5
Đánh giá vị trí tổn thương mạch máu não
trên phim chụp có dựng hình mạch máu não HDL cholesterol (g/L)
(CTA), trong đó động mạch lớn nội sọ bao gồm: > 0,6 -2 -2
Đoạn xa của động mạch cảnh trong, động mạch 0,5 - 0,59 -1 -1
não giữa (đoạn M1/M2), động mạch não trước 0,45 - 0,49 0 0
217
- TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Hội nghị Khoa học Điều dưỡng bệnh viện năm 2022
DOI:…
0,35 - 0,44 1 1
< 0,35 2 2
Huyết áp tâm thu (chọn 1 trong hai)
4.1. Huyết áp tâm thu với BN chưa dùng thuốc
hạ áp
< 120 -2 -3
120 - 129 0 0
130 - 139 1 1
140 - 149 2 2
149 - 159 2 4
160+ 3 5
4.2. Huyết áp tâm thu với bệnh nhân đã dùng
thuốc
< 120 0 -1
120 - 129 2 2
130 - 139 3 3
140 - 149 4 5
150 - 159 4 6
160 + 5 7
Hút thuốc lá
Không 0 0
Có 4 3
Đái tháo đường
Không 0 0
Có 3 4
Tổng điểm
218
- JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY
The Conference of Nursing 2022 DOI: ….
Dựa vào tổng điểm tính tuổi mạch của bệnh nhân theo bảng:
Điểm cho nam giới [2]:
Tổng điểm 80
Điểm cho nữ giới [5]:
Tổng 80
2.3. Xử lý số liệu
Số liệu được trình bày dưới dạng số trung bình ± độ lệch chuẩn ( X SD) hoặc tỷ lệ phần trăm.
Phân tích tương quan tuyến tính giữa các biến liên tục. Giá trị p
- TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Hội nghị Khoa học Điều dưỡng bệnh viện năm 2022
DOI:…
Nhận xét: Tuổi mạch trung bình của BN là 73,9 ± 9,4, cao hơn tuổi thực của BN, sự khác biệt có
ý nghĩa thống kê (p
- JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY
The Conference of Nursing 2022 DOI: ….
của mạch máu [7]. Quá trình này có liên quan đến
tăng huyết áp và vữa xơ động mạch ở cấp độ
phân tử, tế bào, mạch máu và mức độ lâm sàng vì
thành mạch máu già cỗi là nơi cho mảng vữa xơ
hình thành và phát triển. Ở những BN đột quỵ nhồi
máu não thường có nhiều yếu tố nguy cơ đi kèm
như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipd
máu và vữa xơ mạch máu. Do đó, những yếu tố
này sẽ thúc đẩy quá trình lão hóa mạch máu của
bệnh nhân.
Biểu đồ 2. Tương quan giữa tuổi mạch của BN Tăng huyết áp yếu tố nguy cơ của đột quỵ
và điểm mRS tại thời điểm ra viện não và các bệnh lý mạch máu não như bệnh vi
Nhận xét: Tuổi mạch của BN có tương quan mạch và tổn thương chất trắng; đồng thời tăng
thuận, mức độ vừa với điểm mRS của bệnh huyết áp thúc đẩy quá trình lão hóa mạch, tăng
độ cứng của động mạch. Khi tìm hiểu mối liên
nhân tại thời điểm ra viện (r = 0,276, p
- TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Hội nghị Khoa học Điều dưỡng bệnh viện năm 2022
DOI:…
Khi tìm hiểu mối liên quan của tuổi mạch với 1. GBD 2016 Neurology Collaborators (2019)
mức độ nặng của đột quỵ não chúng tôi nhận thấy Global, regional, and national burden of
những bệnh nhân có điểm NIHSS > 6 tại thời điểm neurological disorders, 1990-2016: A
vào viện có tuổi mạch trung bình là 74,62 ± 8,75, systematic analysis for the Global Burden of
cao hơn có ý nghĩa thống kê so với những BN có Disease Study 2016. Lancet Neurol 18(5):
NIHSS ≤ 6 (p
- JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY
The Conference of Nursing 2022 DOI: ….
223
nguon tai.lieu . vn
