Xem mẫu
- CẢM XÚC THÚC ĐẨY HÀNH
ĐỘNG
Điều gì thôi thúc con người hành động?
Mọi quyết định dẫn đến hành động đều chịu tác động của hai yếu tố
cảm xúc và lý trí, nhưng cảm xúc lại phát sinh trước nhận thức lý trí. Tác
động ngoại cảnh và suy nghĩ của con người đưa đến nhiều cảm xúc khác
nhau trong cuộc sống, có cả vui, buồn, hạnh phúc, chán mản, thất vọng, giận
dữ… Các xúc cảm khác nhau dẫn đến các kiểu phản ứng khác nhau.
Con người thường hành động theo cảm xúc, mỗi xúc cảm thúc đẩy ta
hành động theo một cách nào đó và nhiều khi cảm xúc vượt lên trên lý trí
trong hành động. Sự hành thành xúc cảm thường diễn ra trước khi ta ý thức
được nó. Xúc cảm đến nhanh hơn suy xét lý trí nhiều. Lý trí nắm được
những gì đang diễn ra, nhưng chậm hơn xúc cảm nhiều. Như một phản ứng
bản năng sinh tồn được truyền lại trong quá trình tiến hóa từ khi cuộc sống
còn hoang sơ, cảm xúc giúp con người đương đầu với những tình huống
nguy cấp đột xuất mà đôi khi chính trí tuệ không kịp ra quyết định. Khi đó
cảm xúc phát ra nhu cầu hành động tức khắc mãnh liệt đến mức lý trí còn
chưa kịp xử lý, cân nhắc.
Chính suy nghĩ liên tục của con người là nơi hồi tưởng hay khởi
nguồn các hình ảnh, âm thanh, cảm giác trong tâm trí, với những trạng thái
tâm lý khác nhau, những cung bậc cảm xúc khác nhau. Có những lĩnh vực
- trong đó lý trí bị mù quáng, nếu không có tình cảm, nhưng thật là tai hại khi
để cho cảm xúc điều khiển mọi hành động của mình.
Xúc cảm đóng vai trò quan trọng trong việc ra quyết định ứng xử.
Xúc cảm quá mãnh liệt có thể lấn át suy xét logic. Những ký ức xúc cảm
mạnh, cũng có thể là cố vấn tồi, vì nó dẫn đến những phản ứng tức thời
không thích hợp. Trên truyền hình thường chiếu cảnh rất phản cảm của một
số vận động viên quần vợt, khi họ đập gãy cây vợt đắc tiền của mình trước
mắt đông đảo khán giả khi thua cuộc, do không kiềm chế đ ược cảm xúc của
mình, mặc dù điều đó chẳng thay đổi được gì kết quả thi đấu. Cũng có
không ít trường hợp thật vô nghĩa khi đồ đạc trong nhà bị đập vỡ chỉ vì
không kiểm soát được cảm xúc từ những chuyện lục đục giữa vợ chồng.
Con người có thể hoàn toàn điều khiển trạng thái cảm xúc của mình
một cách có ý thức, nếu kiên trì tập luyện. Đừng để cảm xúc biến mình
thành nô lệ của ngoại cảnh và thái độ của người khác, bằng cách vứt bỏ
quyền tự kiểm soát tâm trí của mình. Điềm tĩnh suy xét, cân nhắc sự việc
trước khi phản ứng là cách tốt nhất để hạn chế bất lợi từ tác động nhất thời
của cảm xúc. Năng lực cưỡng lại sự phản ứng thiếu lý trí giúp đương đầu
với mọi tác động của ngoại cảnh để làm chủ bản thân trong cuộc sống.
nguon tai.lieu . vn
