Xem mẫu
- Bài 19
- Mục tiêu:
• Biết được sơ đồ khối và nguyên lí làm việc của
máy thu thanh
• Hiểu được nguyên lí hoạt động của khối tách
sóng
MỘT SỐ MÁY THU
THANH
- I. Khái niệm về máy thu thanh
II. Phân loại về máy thu thanh
III. Sơ đồ khối và nguyên lí làm việc
của máy thu thanh
IV. Nguyên lí hoạt động của khối
tách sóng trong máy thu thanh
AM
- I. Khái niệm về máy thu thanh:
_ Máy thu thanh là thiết bị điện
tử thu sóng điện từ do các đài
phát thanh phát ra trong không
gian, sau đó chọn lọc, xử lí,
khuếch đại và phát ra âm thanh.
_ Máy thu sóng phải tương thích
với máy phát sóng về tần số và
phương thức điều chế.
- Khi nghiên cứu máy thu thanh, người
ta thường để ý đến các thông số kỹ
thuật sau:
1. Độ nhạy: là suất điện động nhỏ nhất
trên anten để máy thu làm việc bình
thường.
2. Độ chọn lọc: là khả năng chọn lọc các
tín hiệu cần thu và các tín hiệu cần loại
bỏ cũng như các tạp âm tác động vào
anten.
- ra, người ta thu: là khoả đế
Ngoài n của máy còn quan tâm ng n
3. Dải tầ
các thông số kĩ thuật như méo phi
tầnến và công suthu có thmáy thu
tuy
số mà máy ất ra của ể điều
chỉnh để thu được các sóng phát
thanh.
thanh với các chỉ tiêu kĩ thuật theo
yêu cầu.
Hầu hết các máy thu thanh hiện nay đều
4. Méochần nănglà ều biên AM và thu sóng
có 2 t ức số: đi khả năng khuếch
đực ngắn ững tần số khác nhau do
c ại ở nhFM.
sơ đồ máy thu với các tải tiêu thụ.
- II. PHÂN L0ẠI MÁY THU THANH:
Căn cứ vào cấu trúc sơ đồ mà người ta chia
máy thu thanh thành 2 loại:
Máy thu đổi tần
Máy khuếch đại thẳng
- 1.Máy thu đổi tần:
tín hiệu cao tần điều chế do anten
thu được khuếch đại lên và biến
đổi về một tần số trung gian
không đổi được gọi là trung tần.
Trung tần thường được chọn thấp
hơn cao tần
- Sơ đồ khối máy thu đổi tần
KĐ KĐ
MẠCH KĐ ÂM
MIXER TRUNG
VÀO CAO TẦN
TẦN
T ẦN
DAO
ĐỘNG
NỘI
- • Mạch vào: chọn lọc các tín hiệu cần thu và
loại trừ các tín hiệu không cần thu cũng
như các nhiễu khác.
• Khuếch đại cao tần: khuếch đại bước đầu
cho tín hiệu cao tần thu được từ Anten.
• Bộ đổi tần: gồm mạch dao động và mạch
trộn tần trộn 2 tần số dao động nội và tín
hiệu cần thu ta được số trung gian (trung
tần).
- • Bộ khuếch đại trung tần: khuếch đại tín
hiệu trung tần một giá trị đủ lớn để đưa vào
mạch tách sóng.
• Tần tách sóng: tách tín hiệu âm tần ra
khỏi tín hiệu sóng mang cao tần, sau đó
đưa tín hiệu vào mạch khuếch đại âm tần
Ưu điểm: độ khuếch đại đồng đều hơn
trên cả băng sóng vì tần số trung tần
tương đối thấp và ổn định khi tín hiệu
thay đổi
- 2. Máy thu thanh khuếch đại
thẳng:
tín hiệu cao tần từ anten được
khuếch đại thẳng và đưa đến
mạch tách sóng, mạch khuếch đại
âm tần mà không qua mạch đổi
tần.
- Ưu điểm: cấu trúc sơ đồ máy đơn giản
Nhược điểm:
chất lượng thu sóng không cao
độ chọn lọc kém, không ổn định
khả năng thu không đồng đều
trên cả băng sóng
Vì vậy, hiện nay loại máy thu này hầu
như không còn được sử dụng
- III. Sơ đồ khối và nguyên lí làm việc của
máy thu thanh AM thông thường:
Dao
Đồng
động
chỉnh
ngoại
Anten sai
Loa
Chọ KĐ Trộ KĐ Tách KĐ 8Ω
n cao n trung sóng âm
sóng tần sóng tần tần
Nguồn nuôi
- Chọn sóng: điều chỉnh cộng hưởng để
lựa chọn sóng cần thu trong vô vàn các sóng
trong không gian.
Khối khuếch đại cao tần: có nhiệm vụ
khuếch đại tín hiệu cao tần vừa nhận được
cho máy thu.
Khối dao động ngoại sai: có nhiệm vụ tạo
ra sóng cao tần (fd) trong máy với quy luật
là luôn cao hơn sóng định thu (ft) một trị số
không đổi 465 kHz (hoặc 455 kHz).
- Khối trộn sóng: trộn giữa sóng thu của đài phát
thanh (ft) với sóng ngoại sai trong máy (fd) cho ra
sóng trung tần (AM) có tần số fd - ft = 465 kHz,
hoặc 10,7 MHz (sóng FM).
Khối khuếch đại trung tần: khuếch đại tín hiệu
trung tần 465KHz nhận được từ khối trộn sóng để
dưa tới khối tách sóng.
Khối tách sóng: dùng để tách, lọc tín hiệu âm tần
ra khỏi sóng mang trung tần 465 KHz để đưa tới
khối khuếch đại âm tần.
- Khối trộn sóng: trộn giữa sóng thu của đài phát
thanh (ft) với sóng ngoại sai trong máy (fd) cho ra
sóng trung tần (AM) có tần số fd - ft = 465 kHz,
hoặc 10,7 MHz (sóng FM).
Khối khuếch đại trung tần: khuếch đại tín hiệu
trung tần 465KHz nhận được từ khối trộn sóng để
dưa tới khối tách sóng.
Khối tách sóng: dùng để tách, lọc tín hiệu âm tần ra
khỏi sóng mang trung tần 465 KHz để đưa tới khối
khuếch đại âm tần.
- Khối khuếch đại âm tần: khuếch đại
tín tín hiệu âm tần lấy từ đầu ra của tần
tách sóng để phát ra loa.
Khối nguồn: cung cấp điện cho máy
thu.
Đối với máy thu FM, về cơ bản cũng
như máy thu AM. Tuy nhiên, trong máy
thu FM tín hiệu trung tần là 10.7 MHz
và khối tách sóng là mạch sóng điều
- IV. Nguyên lí hoạt động của khối
tách sóng trong máy thu AM:
K. Tách sóng
KĐ § C KĐ
Trung Âm
tầ n a tần
U
t Sóng từ
KĐ trung
tần
Sóng tới KĐ âm tần
U
Sóng sau
t điôt
b
a. sơ đồ khối tách sóng thu
thanh
b. Dạng sóng vào ra
- Nguyên lí hoạt động của khối
tách sóng trong máy thu AM:
Điốt chỉ cho dòng điện đi qua 1 chiều
nên sóng vào khối tách sóng là sóng
xoay chiều nhưng đi ra là sóng 1
chiều.
Tụ lọc, loại bỏ sóng mang tần số cao
giữ lại tần số thấp là đường bao của
sóng âm tần.
nguon tai.lieu . vn
