Xem mẫu

  1. Tìm hi u quy t nh s 493/2005/Q - NHNN ban hành Quy nh v phân lo i n , trích l p và s d ng d phòng x lý r i ro tín d ng trong ho t ng ngân hàng c a t ch c tín d ng 1
  2. §Ò tµi: Tìm hi u quy t nh s 493/2005/Q -NHNN ban hành Quy nh v phân lo i n , trích l p và s d ng d phòng x lý r i ro tín d ng trong ho t ng ngân hàng c a t ch c tín d ng. I. Tính c p thi t: Trư c khi quy t nh 493 ra i thì 2 quy t nh 297 và 488 v trích l p d phòng r i ro ã ư c áp d ng. Nhưng v i s phát tri n không ng ng c a n n kinh t và s a d ng c a các d ch v tài chính, ngân hàng, thì hai quy t nh ư c ví như hai "chi c áo" ã tr nên quá ch t và l i m t. Vì th , ko ph i 2 quy t nh này có nhi u h n ch nên m i ph i thay b ng s ra i c a quy t nh 493 ư c mà do i u ki n phát tri n c a t nư c ã làm cho 2 quy t nh này ko còn phù h p n a mà thôi. Qua nghiên c u th y r ng vi c ra i c a quy t nh 493 ph i d a trên nh ng tiêu chí c a vi c s a i Quy t nh 297/1999/Q -NHNN5 v t l m b o an toàn và Quy t nh 488/2000/Q -NHNN5 v trích l p d phòng r i ro như sau: - C n có s s a i toàn di n sâu r ng i v i quy ch v các t l b o m an toàn và trích l p d phòng r i ro trong ho t ng ngân hàng c a các TCTD; - m b o m t s thông thoáng hơn cho ho t ng c a ngân hàng nhưng l i an toàn hơn và nâng cao ư c t m qu n lý c a NHNN. - Nh ng s a i cơ b n ph i nâng cao tính nh tính trong các quy ch nhưng v n xác nh nh ng nh lư ng c th . Vi c này t o ra hai l i th . + Th nh t, các ngân hàng thương m i ch ng hơn trong vi c xác l p các t l an toàn; 2
  3. + Th hai thanh tra NHNN óng vai trò quan tr ng hơn trong vi c giám sát vi c trích l p d phòng r i ro, ng th i t o nên m i quan h h u cơ gi a thanh tra và TCTD. Quy t nh 493 ra i ư c áp d ng trong kh năng có th , phù h p v i tình hình qu n lý và ho t ng c a các Ngân hàng Vi t Nam, nh m m c ích nâng cao tính an toàn trong ho t ng ngân hàng trong th i kỳ m i, th i kỳ c a h i nh p kinh t qu c t và s a d ng hoá các d ch v tài chính ngân hàng.” V i s h tr c a Ngân hàng Th gi i, NHNN Vi t Nam ã ti n hành thi t k nh ng m u m i, phù h p hơn cho các t ch c tín d ng (TCTD). Trư c ây trong quy t nh 488 chúng ta m i ch quy nh m t m c sàn chung mang tính “ nh lư ng” cho t t c các TCTD thì trong quy t nh 493 này còn cho phép các t ch c tín d ng có kh năng và i u ki n ư c th c hi n phân lo i n và trích l p d phòng r i ro theo phương pháp “ nh tính”. ây là m t s thay i v ch t, chuy n vi c phân lo i n t nh tính sang nh lư ng và ti n g n hơn theo chu n m c qu c t . Do ó, quy t nh 493 này ã ưa ra m c sàn phù h p hơn v i quy mô c a m i TCTD. T m c sàn t i thi u ó mà các ngân hàng s tuỳ thu c vào th c tr ng c a mình mà i u ch nh. TCTD có quy mô l n, ph c t p thì vi c thi t k cũng ph c t p. Ngư c l i, nh ng TCTD nh thì vi c làm này ã ơn gi n hơn, không ph i anh l n hay bé u áp d ng chung 1 m c chung d n n tăng chi phí không c n thi t. N u là TCTD càng l n thì vi c phân lo i n và trích l p d phòng càng a d ng và khó khăn hơn, ngư c l i v i các TCTD nh vi c làm này s gi n ơn hơn, s làm gi m chi phí qu n lý. Nhưng v m t qu n lý Nhà nư c, nh ng ngân hàng ch t lư ng th p hơn thì thanh tra ngân hàng s ánh giá xem m c sàn ó ã ư c chưa, n u chưa ư c thì ph i nâng lên. 3
  4. ó là thay i cơ b n gi a vi c ưa ra cùng m t m c sàn v i vi c ch ưa ra hư ng t các ngân hàng áp d ng theo i u ki n c a mình. II. N i dung chính: Ngày 22/4/2005, Th ng c Ngân hàng Nhà nư c ã ban hành Quy t nh s 493/2005/Q -NHNN ban hành Quy nh v phân lo i n , trích l p và s d ng d phòng x lý r i ro tín d ng trong ho t ng ngân hàng c a t ch c tín d ng. N i dung : - ưa ra hai hình th c phân lo i n là nh tính và nh lư ng, kèm theo là các tiêu chí phân lo i n , tương ng v i m i hình th c có 5 nhóm n v i t l l p d phòng c 2 hình th c phân lo i n là như nhau. - Trư ng h p các kho n n (k c các kho n n trong h n và các kho n n cơ c u l i th i h n tr n trong h n theo th i h n n ã cơ c u l i) mà t ch c tín d ng có cơ s ánh giá là kh năng tr n c a khách hàng b suy gi m thì t ch c tín d ng ch ng t quy t nh phân lo i các kho n n ó vào các nhóm n r i ro cao hơn tương ng v i m c r i ro... - Vi c t ch c tín d ng s d ng d phòng x lý r i ro tín d ng không ph i là xoá n cho khách hàng. T ch c tín d ng và cá nhân có liên quan không ư c phép thông báo dư i m i hình th c cho khách hàng bi t v vi c x lý r i ro tín d ng... - Trư ng h p s ti n d phòng không x lý toàn b r i ro tín d ng c a các kho n n ph i x lý, t ch c tín d ng h ch toán tr c ti p ph n chênh l ch thi u c a s ti n d phòng vào chi phí ho t ng. Trư ng h p s ti n 4
  5. d phòng ã trích còn l i l n hơn s ti n d phòng ph i trích, t ch c tín d ng ph i hoàn nh p ph n chênh l ch th a theo quy nh c a pháp lu t v ch tài chính i v i t ch c tín d ng... Quy t nh này có hi u l c sau 15 ngày, k t ngày ăng Công báo. III. Chi ti t: 1. i tư ng áp d ng T ch c tín d ng ho t ng t i Vi t Nam, tr ngân hàng Chính sách Xã h i, ph i th c hi n vi c phân lo i n , trích l p và s d ng d phòng x lí r i ro tín d ng trong ho t ng ngân hàng theo quy nh này. 2. Các khái ni m c n chú ý - R i ro tín d ng trong ho t ng ngân hàng c a t ch c tín d ng : là kh năng x y ra t n th t trong ho t ng ngân hàng c a t ch c tín d ng do khách hàng không th c hi n ho c không có kh năng th c hi n ngh a v c a mình theo cam k t. - D phòng r i ro : là kho n ti n ư c trích l p d phòng cho nh ng t n th t có th x y ra do khách hàng c a t ch c tín d ng không th c hi n nghĩa v theo cam k t. Và d phòng r i ro này ư c tính theo dư n g c và h ch toán vào chi phí ho t ng c a t ch c tín d ng. Bao g m : + D phòng c th : là kho n ti n ư c trích l p trên cơ s phân lo i c th các kho n n d phòng cho nh ng t n th t có th x y ra. + D phòng chung : là kho n ti n ư c trích l p d phòng cho nh ng t n th t chưa xác nh ư c trong quá trình phân lo i n và trích l p d 5
  6. phòng c th và trong các trư ng h p khó khăn v tài chính c a các t ch c tín d ng khi ch t lư ng các kho n n suy gi m. - S d ng d phòng : là vi c t ch c tín d ng s d ng d phòng r i ro bù p t n th t i v i các kho n n . - N : 4 nhóm + Các kho n cho vay, ng trư c, th u chi và cho thuê tài chính; + Các kho n chi t kh u, tái chi t kh u thương phi u và gi y t có giá khác; + Các kho n bao thanh toán; + Các hình th c tín d ng khác. - N quá h n : là kho n n mà m t ph n ho c toàn b n g c và/ho c lãi ã quá h n. - N cơ c u l i th i h n tr n : là kho n n mà t ch c tín d ng ch p nh n i u ch nh kỳ h n tr n ho c gia h n n cho khách hàng do t ch c tín d ng ánh giá khách hàng suy gi m kh năng tr n g c ho c lãi úng th i h n ghi trong h p ng tín d ng nhưng t ch c tín d ng có cơ s ánh giá khách hàng có kh năng tr y n g c và lãi theo th i h n tr n ã cơ c u l i. 3. Phân lo i n G m 2 phương pháp : nh tính và nh lư ng. a. nh lư ng - Nhóm 1 ( N tiêu chu n) bao g m : 6
  7. + Các kho n n mà t ch c tín d ng ánh giá là có kh năng thu h i y c g c l n lãi úng h n; + Các kho n n ã ư c cơ c u l i mà khách hàng tr c lãi l n g c ( t i thi u trong vòng 1 năm i v i các kho n n trung và dài h n, 03 tháng i v i kho n n ng n h n ) và ư c t ch c tín d ng ánh giá là có kh năng tr y n g c và lãi úng th i h n ư c cơ c u. - Nhóm 2 (N c n chú ý) bao g m : + Các kho n n quá h n dư i 90 ngày; + Các kho n n cơ c u l i th i h n tr n trong h n theo th i gian ã cơ c u l i; + Các kho n n khác theo quy nh . - Nhóm 3 ( N dư i tiêu chu n) bao g m : + Các kho n n quá h n t 90 n 180 ngày; + Các kho n n cơ c u l i th i gian tr n quá h n dư i 90 ngày theo th i h n ã ư c cơ c u l i; + Các kho n n khác theo quy nh . - Nhóm 4 ( N nghi ng ) bao g m : + Các kho n n quá h n t 181 n 360 ngày; + Các kho n n cơ c u l i th i gian tr n quá h n t 90 n 180 ngày theo th i h n ã cơ c u l i . + Các kho n n khác theo quy nh . - Nhóm 5 ( N có kh năng m t v n) bao g m : + Các kho n n quá h n trên 360 ngày; 7
  8. + Các kho n n khoanh ch Chính ph x lý; + Các kho n n ã cơ c u l i th i h n tr n quá h n trên 180 ngày theo th i h n ã ư c cơ c u l i; + Các kho n n khác theo quy nh . * Quy nh : + Khi khách hàng có nhi u hơn 1 kho n n i v i t ch c tín d ng mà có b t kì kho n n b chuy n sang nhóm n r i ro cao hơn thì t ch c tín d ng b t bu c ph i phân lo i các kho n n còn l i c a khách hàng ó vào các nhóm n r i ro cao hơn tương ng v i m c r i ro. + Khi t ch c tín d ng có cơ s ánh giá là kh năng tr n c a khách hàng b suy gi m thì t ch c tín d ng ch ng t quy t nh phân lo i các kho n n ó vào các nhóm n r i ro cao hơn tương ng v i m c r i ro. b. nh tính - Phân lo i + Nhóm 1 ( N tiêu chu n ) : các kho n n ư c t ch c tín d ng ánh giá là có kh năng thu h i y c n g c và lãi úng h n. + Nhóm 2 ( N c n chú y ) : các kho n n ư c t ch c tín d ng ánh giá là có kh năng thu h i c n g c l n lãi nhưng có d u hi u khách hàng suy gi m kh năng tr n . + Nhóm 3 ( N dư i tiêu chu n ) : các kho n n ư c t ch c tín d ng ánh giá là không có kh năng thu h i n g c và lãi khi n h n. Các kho n 8
  9. n này ư c t ch c tín d ng ánh giá là có kh năng t n th t m t ph n n g c và lãi. + Nhóm 4 ( N nghi ng ) : các kho n n ư c t ch c tín d ng ánh giá là kh năng t n th t cao. + Nhóm 5 ( N nghi ng ) : các kho n n ư c t ch c tín d ng ánh giá là không cònkh năng thu h i , m t v n. - Tiêu chí ánh giá : căn c theo h th ng x p h ng tín d ng n i b , t i thi u ph i bao g m : + Các cơ s pháp lý liên quan n thành l p và ngành ngh kinh doanh c a khách hàng; + Các ch tiêu t ng h p liên quan n tình hình kinh doanh, tài chính, tài s n, kh năng th c hi n nghĩa v pháp lý theo cam k t; + Uy tín v i t ch c tín d ng ã giao d ch trư c ây; + Các tiêu chí ánh giá khách hàng chi ti t, c th , có h th ng ( ánh giá y u t ngành ngh và a phương ) trên cơ s ó x p h ng c th iv i khách hàng. Căn c trên H th ng tín d ng n i b , t ch c tín d ng trình Ngân hàng nhà nư c chính sách d phòng r i ro và ch th c hi n sau khi Ngân hàng Nhà nư c ch p thu n b ng văn b n. - i u ki n Ngân hàng Nhà nư c ch p thu n chính sách d phòng r i ro : + H th ng x p h ng tín d ng ã ư c áp d ng th nghi m t i thi u m t năm; + K t qu x p h ng tín d ng ư c H i ng qu n tr phê duy t; + H th ng x p h ng tín d ng n i b phù h p v i ho t ng kinh doanh, i tư ng khách hàng, tính ch t r i ro c a kho n n c a t ch c tín d ng; 9
  10. + Chính sách qu n lý r i ro tín d ng, mô hình giám sát r i ro tín d ng, phương pháp xác nh và o lư ng r i ro tín d ng có hi u qu , trong ó bao g m cách th c ánh giá v kh năng tr n c a khách hàng, h p ng tín d ng, các tài s n b o m, kh năng thu h i n và qu n lý n c a t ch c tín d ng; + Phân nh rõ ràng trách nhi m, quy n h n c a H i ng qu n tr , T ng giám c trong vi c phê duy t, th c hi n và ki m tra th c hi n H th ng x p h ng tín d ng và chính sách d phòng c a t ch c tín d ng và tính cl p c a các b ph n qu n lý r i ro; + H th ng thông tin có hi u qu ưa ra các quy t nh, i u hành và qu n lý i v i ho t ng kinh doanh c a t ch c tín d ng và thích h p v i H th ng x p h ng tín d ng và phân lo i n . 4. Trích l p d phòng c th a. T l trích l p d phòng c th Nhóm 1 : 0 % Nhóm 2 : 5% Nhóm 3 : 20 % Nhóm 4 : 50 % Nhóm 5 : 100 %. b. S ti n d phòng c th Công th c R= max { 0, (A – C ) } × r 10
  11. Trong ó : R : s ti n d phòng c th ph i trích A : giá tr c a kho n n C : giá tr tài s n mb o r : t l trích l p d phòng mb o c. T l t i a áp d ng xác nh giá tr c a tài s n mb o Lo i tài s n b o m T l t i a(%) S dư trên tài kho n ti n g i, s ti t ki m b ng ng 100 Vi t Nam t i t ch c tín d ng Tín phi u kho b c, vàng, s dư trên tài kho n ti n g i, 95 s ti n ti t ki m b ng ngo i t t i t ch c tín d ng Trái phi u Chính ph - Có th i h n còn l i t 1 năm tr xu ng 95 - Có th i h n còn l i t 1 năm n 5 năm 85 - Có th i h n còn l i trên 5 năm 80 Thương phi u, gi y t có giá c a các t ch c tín d ng 75 khác Ch ng khoán c a các t ch c tín d ng khác 70 Ch ng khoán c a doanh nghi p 65 B t ng s n ( g m : nhà c a dân cư có gi y t h p 50 pháp và/ho c b t ng s n g n li n v i quy n s d ng t h p pháp) Tài s n b o m khác 30 5. Nh ng n i dung cơ b n c a hi p ư c Basel I 11
  12. Sau hàng lo t v s p c a các ngân hàng vào th p k 80, m t nhóm các Ngân hàng Trung ương và cơ quan giám sát c a 10 nư c phát tri n bao g m Anh, Pháp, M , c, Canada… ã t p h p t i thành ph Basel, Th y Sĩ vào năm 1987 tìm cách ngăn ch n xu hư ng này. Sau khi nhóm h p, các cơ quan này ã quy t nh hình thành U ban Basel v giám sát ngân hàng (Basel Committee on Banking supervision), ưa ra các nguyên t c chung qu n lý ho t ng c a các ngân hàng. Năm 1988, U ban này ã phê duy t m t văn b n u tiên l y tên là Hi p ư c v v n c a Basel (Basel I), yêu c u các ngân hàng ho t ng ph i n m gi m t m c v n t i thi u có th i phó v i nh ng r i ro có th x y ra. M c v n t i thi u này là m t t l ph n trăm nh t nh trong t ng v n c a ngân hàng, do ó m c v n này cũng ư c hi u là m c v n t i thi u tính theo tr ng s r i ro c a ngân hàng ó. M c ích c a Basel I nh m: - C ng c s n nh c a toàn b h th ng ngân hàng. - Thi t l p m t h th ng ngân hàng qu c t th ng nh t, bình ng nh m gi m c nh tranh không lành m nh gi a các ngân hàng. Theo quy nh c a Basel I, các ngân hàng c n xác nh ư c t l v n t i thi u c n có bù p cho r i ro. Th i ó, các nhà ho ch nh chính sách c a ngân hàng trung ương và cơ quan giám sát c a 10 nư c m i ch nhìn nh n ra các nguy cơ t r i ro tín d ng, và vì v y, m c r i ro tín d ng mà ngân hàng i m t ư c xác nh là tài s n i u ch nh theo r i ro c a ngân hàng. Theo Basel I, t ng v n c a m t ngân hàng c n ít nh t b ng 8% r i ro tín d ng c a ngân hàng ó. 12
  13. T l v n t i thi u = (T ng v n/tài s n i u ch nh theo tr ng s r i ro) > 8% Tài s n i u ch nh theo tr ng s r i ro Tùy theo m i lo i tài s n s ư c g n cho m t tr ng s r i ro. Theo Basel I (hi n Vi t Nam ang áp d ng) tr ng s r i ro c a tài s n ư c chia thành 4 m c là 0%, 20%, 50% và 100% theo m c r i ro c a t ng lo i tài s n. Basel 1 ưa ra 4 lo i tr ng s r i ro (0%, 20%, 50% và 100%). Tr ng s r i ro theo lo i tài s n Tr ng s r i ro Phân lo i tài s n Ti n m t và vàng n m trong ngân hàng. 0% Các nghĩa v tr n c a Chính ph và B Tài chính. Các kho n tr n c a ngân hàng có quy mô l n 20% Ch ng khoán phát hành b i các cơ quan Nhà nư c 50% Các kho n vay th ch p nhà ,… T t c các kho n vay khác như trái phi u c a doanh nghi p, các kho n n t các nư c kém phát 100% tri n, các kho n vay th c p c phi u, b t ng s n,… Theo b ng trên, n u m t kho n vay không ư c b o m tr giá 1.000 USD c a m t t ch c không ph i ngân hàng s có tr ng s r i ro là 100%. Tài s n 13
  14. ư c i u ch nh theo tr ng s r i ro lúc ó s ư c tính b ng 1.000USDx100% = 1.000USD. Ví d ti n m t t i qu hay trái phi u chính ph có tr ng s r i ro là 0%, các kho n vay cho khu v c tư nhân là 100%. Như c i m l n nh t c a quy nh này là không phân bi t các lo i r i ro c thù. Ví d t t c các kho n vay c a khu v c tư nhân u ư c g n tr ng s 100%, cho dù ó là kho n vay c a m t công ty n i ti ng như IBM ho c c a m t doanh nghi p a phương không có tên tu i. Basel II ã kh c ph c như c i m này. Vi c x p tr ng s bao nhiêu tùy thu c m c tín nhi m (x p h ng tín d ng) c a ch n . i m khác bi t n a trong Basel II là n ư c chia thành 5 nhóm có tr ng s l n lư t là 0%, 20%, 50%, 100% và 150%. Theo ó, các tr ng s r i ro khác nhau v i các lo i tài s n khác nhau s cho ra nh ng yêu c u v v n khác nhau như b ng sau: Tài s n i u Yêu c u Tr ng s ch nh Lo i tài s n T l v n S ti n v v nt i r i ro theo thi u tr ng s r i ro Trái phi u Chính 1.000 0% 8% 0 USD 0 USD ph USD 1.000 Trái phi u ô th 20% 8% 200 USD 16 USD USD 14
  15. 1.000 Th ch p nhà 50% 8% 500 USD 40 USD USD Vay không b o 1.000 1.000 100% 8% 80 USD m USD USD Theo bi n i c a th trư ng, năm 1996, Hi p ư c Basel I ư c s a i có tính n r i ro th trư ng. Theo ó, r i ro th trư ng bao g m c r i ro th trư ng chung và r i ro th trư ng c th . R i ro th trư ng chung c p n nh ng thay i v giá tr th trư ng do có s bi n ng l n trên th trư ng. R i ro th trư ng c th là nh ng thay i v giá tr c a m t lo i tài s n nh t nh. Có 4 lo i bi n s kinh t làm phát sinh r i ro th trư ng, ó là t giá lãi su t, ngo i h i, ch ng khoán và hàng hóa. R i ro th trư ng có th ư c tính theo 2 phương th c ho c là b ng mô hình Basel tiêu chu n ho c là b ng các mô hình giá tr ch u r i ro n i b c a các ngân hàng. Nh ng mô hình n i b này ch có th ư c s d ng n u ngân hàng tho mãn các tiêu chu n nh tính và nh lư ng ư c quy nh trong Basel. M c dù có r t nhi u i m m i nhưng Hi p ư c Basel I v i b n s a i năm 1996 v n có khá nhi u i m h n ch . M t trong nh ng i m h n ch ó là Basel I ã không c p n m t lo i r i ro ang ngày càng tr nên ph c t p và v i m c ngày càng tăng lên, ó là r i ro tác nghi p. Chính vì v y, t năm 1999, U ban Basel ã n l c ưa ra m t Hi p ư c m i thay th cho Basel I, và cho n năm 2004, b n Hi p ư c qu c t v v n c a Basel (Basel II) ã chính th c ư c ban hành. V i cách ti p c n m i d a trên 3 c t tr chính, Basel II ã bu c các ngân hàng qu c t ph i tuân th 15
  16. theo 3 nguyên t c cơ b n: Nguyên t c th nh t: Các ngân hàng c n ph i duy trì m t lư ng v n l n trang tr i cho các ho t ng ch u r i ro c a mình, bao g m r i ro tín d ng, r i ro th trư ng và r i ro tác nghi p (C t tr 1). Theo ó, cách tính chi phí v n i v i r i ro tín d ng có s s a i l n, thay i nh v i r i ro th trư ng nhưng hoàn toàn là phiên b n m i i v i r i ro tác nghi p. Nguyên t c th hai: Các ngân hàng c n ph i ánh giá m t cách úng n v nh ng lo i r i ro mà h ang ph i i m t và m b o r ng nh ng giám sát viên s có th ánh giá ư c tính y c a nh ng bi n pháp ánh giá này (C t tr 2). V i c t tr này, Basel II nh n m nh 4 nguyên t c c a công tác rà soát giám sát: + Các ngân hàng c n ph i có m t quy trình ánh giá ư c m c y v n c a h theo danh m c r i ro và ph i có ư c m t chi n lư c úng n nh m duy trì m c v n ó. + Các giám sát viên nên rà soát và ánh giá l i quy trình ánh giá v m c v n n i b cũng như v các chi n lư c c a ngân hàng. H cũng ph i có kh năng giám sát và m b o tuân th t l v n t i thi u. Theo ó, giám sát viên nên th c hi n m t s hành ng giám sát phù h p n u h không hài lòng v i k t qu c a quy trình này. + Giám sát viên khuy n ngh các ngân hàng duy trì m c v n cao hơn m c t i thi u theo quy nh. + Giám sát viên nên can thi p giai o n u m b o m c v n c a ngân hàng không gi m dư i m c t i thi u theo quy nh và có th yêu c u s a i ngay l p t c n u m c v n không ư c duy trì trên m c t i thi u. 16
  17. Nguyên t c th ba: Các ngân hàng c n ph i công khai thông tin m t cách thích áng theo nguyên t c th trư ng (C t tr 3). V i c t tr này, Basel II ưa ra m t danh sách các yêu c u bu c các ngân hàng ph i công khai thông tin, t nh ng thông tin v cơ c u v n, m c y v n n nh ng thông tin liên quan nm c nh y c m c a ngân hàng v i r i ro tín d ng, r i ro th trư ng, r i ro tác nghi p và quy trình ánh giá c a ngân hàng iv i t ng lo i r i ro này. Như v y, v i quá trình phát tri n c a Basel và nh ng Hi p ư c mà t ch c này ưa ra, các ngân hàng thương m i càng ngày càng ư c yêu c u ho t ng m t cách minh b ch hơn, m b o v n phòng ng a cho nhi u lo i r i ro hơn và do v y, hy v ng s gi m thi u ư c r i ro. IV. ánh giá: 1. Ti n b : So v i Quy t nh 488,s ra i c a Quy t nh 493 ã t ư c nh ng ti n b sau: - T o ra cơ s pháp lý các TCTD ti n hành vi c xác nh th c tr ng tài chính c a mình m t cách chính xác hơn, phù h p v i năng l c và kh năng qu n lý c a các TCTD Vi t Nam. - Yêu c u các TCTD ph i có s nhìn nh n úng n, khách quan hơn v ch t lư ng tín d ng c a mình. - Cung c p cho các nhà qu n lý c a TCTD m t phương th c phân lo i n và trích l p d phòng r i ro ang áp d ng ph bi n nhi u nư c trên th gi i. 17
  18. - Cho phép các TCTD ch ng hơn trong vi c phân lo i n , trích l p và s d ng d phòng trên cơ s các quy nh có tính ch t nguyên t c c a Quy t nh 493. - Quy nh trong vòng 3 năm các TCTD ph i xây d ng H th ng x p h ng tín d ng n i b v khách hàng và h th ng này s là công c h u hi u giúp cho các TCTD trong vi c qu n lý r i ro tín d ng và phân lo i n ánh giá chính xác hơn ch t lư ng, kh năng t n th t trong ho t ng tín d ng và là cơ s quan tr ng cho vi c ưa ra các chính sách v tín d ng, khách hàng, lãi su t, b o m ti n vay… ng th i ây là bư c i u tiên ti n t i trích l p d phòng theo IAS 39 và th c hi n t l an toàn v n theo Balse II. - i v i NHNN, Quy t nh 493 cho phép NHNN có ư c nh ng thông tin, s li u úng n, chính xác hơn v n x u, ch t lư ng ho t ng tín d ng c a t ng TCTD và toàn h th ng TCTD, ng th i NHNN ánh giá chính xác hơn kh năng qu n lý, ki m soát n i b và kh năng ch u ng r i ro c a t ng TCTD và toàn h th ng TCTD, qua ó giúp cho NHNN th c hi n vi c qu n lý, thanh tra, giám sát các TCTD t t hơn. Quy t nh 493 cũng là m t công c h tr th c hi n ánh giá TCTD theo CAMELS *) Sau quy t nh trên, Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam (BIDV) ư c ch n là ngân hàng u tiên thí i m vi c phân lo i n theo tiêu chu n cao hơn (theo i u 7, Quy t nh 493).Ngày 31/12/2006, khi BIDV công b t l n x u m c 9,1%, g p kho ng 3 l n so v i các ngân hàng thương m i (NHTM) Nhà nư c khác, không ch là i u áng nghi ng mà còn th c s gây s c cho không ít ngư i. Vì BIDV là ơn v "Anh hùng Lao ng th i kỳ i m i" v i thương hi u m nh, ư c t ch c x p h ng tín nhi m toàn c u Moody's Investors Service ánh giá cao… t i sao l i có t l n x u cao như v y? Ông Lê Ng c Quỳnh - Giám c Ban Qu n lý tín d ng BIDV cho bi t, 18
  19. n u th c hi n theo i u 6, Quy t nh 493 thì t l n x u c a BIDV ch là 3,2%. Do quy t nh th c hi n phân lo i n theo i u 7 - g n hơn v i thông l qu c t nên con s này tăng lên 9,1%. Th c hi n theo i u 7, ng nghĩa v i vi c BIDV ang ti n hành m t "cu c cách m ng" th c s trong vi c nâng cao ch t lư ng tín d ng. Ban nghiên c u th c hi n i u 7 Quy t nh 493 ư c thành l p, t t c giám c chi nhánh và cán b tín d ng làm tr c ti p u ph i tham gia l p t p hu n th c hi n Quy t nh 493. X lý n x u ư c t lên hàng u. Ông Lê Ng c Quỳnh cho bi t, m c ích c a BIDV là nâng cao ch t lư ng tài s n Có. Vì mu n chơi trong sân c a WTO ph i có ch t lư ng t t. BIDV không "làm p" b ng cân i mà là làm s ch th t s . Không ph i bây gi , mà t lâu Ban lãnh o c a BIDV ã xác nh, trư c sau gì cũng ph i th c hi n theo thông l qu c t , nên không ng i vi c công b công khai, trung th c các ch tiêu tài chính. BIDV ã thuê tư v n nư c ngoài phân lo i khách hàng và x p h ng tín d ng theo thông l qu c t . Các khách hàng ư c phân tích qua 14 ch tiêu tài chính và 40 ch tiêu phi tài chính. Hơn 28.000 d li u c a khách hàng ư c ưa vào h th ng x lý, ch m i m d a trên thang i m t 20-100 mà BIDV ã xây d ng, phân thành 5 nhóm n theo i u 7 Quy t nh 493. Ba năm nay BIDV th c hi n "th t lưng bu c b ng" trích d phòng r i ro, tích c c thu h i n x u, ng th i kiên quy t ngăn ng a vi c phát sinh n x u t các kho n cho vay m i. T năm 2006, T ng giám c BIDV Tr n B c Hà ã có nh ng ch o quy t li t trong vi c thu h i n x u. T t c các chi nhánh u có Ban ch o thu h i n x u.Ban giám c c a ngân hàng cũng nh n m nh,vi c th c hi n theo thông l qu c t có th s làm m t khách hàng, nhưng nâng cao ch t lư ng tín d ng m i là m c tiêu hàng u c a BIDV. T c tăng trư ng tín d ng d tính ch t 10-15%, gi m hơn so 19
  20. v i trư c. Hư ng i c a BIDV là t p trung phát tri n d ch v . Theo k ho ch, n năm 2010 BIDV s tr thành m t trong nh ng t p oàn tài chính ngân hàng l n…. Nh ng con s g n ây cho th y t l n x u c a các ngân hàng Vi t Nam ã có m c chuy n bi n àng k . kh i ngân hàng qu c doanh ,n x u xoay quanh m c 3%. m c NHTM c ph n ,t l này ph bi n 2% nhi u thành viên ch 1%.Như v y,v i quy t nh 493 ngày 22/4/2005 c a ngân hàng nhà nư c Vi t Nam ã giúp cho ho t ng c a ngân hàng ti n g n hơn n các chu n m c qu c t . 2. H n ch : + Các TCTD có chính sách tín d ng và d phòng khác nhau có th th c hi n phân lo i n và trích l p d phòng v i m c th n tr ng khác nhau. i u này làm cho vi c so sách t l n x u gi a các t ch c tín d ng v i nhau có th chưa hoàn toàn tuơng ng trong m t s trư ng h p. + Quy t nh 493 phân lo i n k t h p gi a nh tính và nh lư ng nên có th t o k h cho báo cáo chưa chính xác tình tr ng n x u ho c không ph n ánh chính xác m c r i ro th c t c a kho n n . i u này òi h i kh năng ki m tra trên cơ s r i ro c a thanh tra ngân hàng nhà nư c c n ph i ư c c i thi n. + Quy t nh 493 áp d ng chung cho t t c các lo i hình t ch c tín d ng và th c ti n r t a d ng nên trong m t s tình hu ng quy t nh 493 chưa ư c gi i quy t t t. S ra i c a quy t nh 493 ã góp ph n nâng cao ch t lư ng công tác qu n lý ho t ng tín d ng c a các ngân hàng cũng như giúp các ngân hàng ch ng hơn trong vi c x lý k p th i các r i ro có th g p ph i i v i các 20
nguon tai.lieu . vn