1. Trang Chủ
  2. Tài Liệu Phổ Thông
  3. TCNCYH 21 (1) - 2003 .nh h−ëng cña can thiÖp truyÒn th«ng gi¸o dôc søc kháe ®Õn KiÕn thøc, th¸i ®é, thùc hµnh cña d©n vÒ vÖ sinh m«i tr−êng/3 c«ng tr×nh vÖ sinh t¹i x∙ T©n trµo huyÖn thanh miÖn tØnh h.i d−¬ng NguyÔn V¨n HiÕn1, Ng« Toµn §Þnh2, NguyÔn Duy

TCNCYH 21 (1) - 2003 .nh h−ëng cña can thiÖp truyÒn th«ng gi¸o dôc søc kháe ®Õn KiÕn thøc, th¸i ®é, thùc hµnh cña d©n vÒ vÖ sinh m«i tr−êng/3 c«ng tr×nh vÖ sinh t¹i x∙ T©n trµo huyÖn thanh miÖn tØnh h.i d−¬ng NguyÔn V¨n HiÕn1, Ng« Toµn §Þnh2, NguyÔn Duy

TCNCYH 21 (1) - 2003 .nh h−ëng cña can thiÖp truyÒn th«ng gi¸o dôc søc kháe ®Õn KiÕn thøc, th¸i ®é, thùc hµnh cña d©n vÒ vÖ sinh m«i tr−êng/3 c«ng tr×nh vÖ sinh t¹i x∙ T©n trµo huyÖn thanh miÖn tØnh h.i d−¬ng NguyÔn V¨n HiÕn1, Ng« Toµn §Þnh2, NguyÔn Duy LuËt1 1 Khoa Y tÕ C«ng céng, §¹i häc Y Hµ Néi, 2 Vô Tæ chøc C¸n bé, Bé Y tÕ §Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu. b−íc ®Çu ®¹t ®−îc cña m« h×nh can thiÖp TruyÒn th«ng-Gi¸o dôc søc kháe mµ néi dung gi¸o dôc søc khoÎ −u tiªn lµ vÖ... TCNCYH 21 (1) - 2003 ¶nh h−ëng c

Thể loại Tài liệu miễn phí Tài Liệu Phổ Thông

Số trang 10

Ngày tạo 8/30/2018 3:42:43 AM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước 0.43 M

Tên tệp

Tải TCNCYH 21 (1) - 2003 .nh h−ëng cña can thiÖp truyÒ... (.pdf)

Xem mẫu

  1. TCNCYH 21 (1) - 2003 ¶nh h−ëng cña can thiÖp truyÒn th«ng gi¸o dôc søc kháe ®Õn KiÕn thøc, th¸i ®é, thùc hµnh cña d©n vÒ vÖ sinh m«i tr−êng/3 c«ng tr×nh vÖ sinh t¹i x∙ T©n trµo huyÖn thanh miÖn tØnh h¶i d−¬ng NguyÔn V¨n HiÕn1, Ng« Toµn §Þnh2, NguyÔn Duy LuËt1 1 Khoa Y tÕ C«ng céng, §¹i häc Y Hµ Néi, 2 Vô Tæ chøc C¸n bé, Bé Y tÕ §Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ b−íc ®Çu ®¹t ®−îc cña m« h×nh can thiÖp TruyÒn th«ng-Gi¸o dôc søc kháe mµ néi dung gi¸o dôc søc khoÎ −u tiªn lµ vÖ sinh m«i tr−êng/3 c«ng tr×nh vÖ sinh (VSMT/3CTVS) nh»m x©y dùng Lµng V¨n ho¸-Søc kháe t¹i x· T©n Trµo, huyÖn Thanh MiÖn, tØnh H¶i D−¬ng, chóng t«i ®· tiÕn hµnh ®iÒu tra so s¸nh kiÕn thøc, th¸i ®é, thùc hµnh cña d©n vÒ VSMT/3CTVS tr−íc vµ sau khi can thiÖp. Tõ nghiªn cøu nµy chóng t«i rót ra mét sè nhËn xÐt sau: - M« h×nh TT-GDSK x©y dùng Lµng V¨n ho¸-Søc kháe sau thêi gian can thiÖp 11 th¸ng ®· lµm thay ®æi c¶ kiÕn thøc, th¸i ®é vµ thùc hµnh cña d©n vÒ VSMT/3CTVS. - Nh÷ng hiÓu biÕt cña d©n vÒ vÊn ®Ò VSMT/3CTVS t¨ng lªn râ rÖt, ®¸ng chó ý lµ tû lÖ d©n biÕt c¸c bÖnh l©y truyÒn chñ yÕu do VSMT/3CTVS kh«ng ®¶m b¶o ®· t¨ng lªn cã ý nghÜa thèng kª. - Th¸i ®é nh×n nhËn vÊn ®Ò vÖ VSMT/3CTVS cña d©n còng thay ®æi, tû lÖ d©n quan t©m nhiÒu ®Õn VSMT/3CTVS t¨ng tõ 38,6% lªn 75,8%. - C¸c thay ®æi cña d©n kh«ng chØ lµ kiÕn thøc, th¸i ®é mµ c¶ c¸c c¸ch thùc hµnh lµnh m¹nh vÒ VSMT/3CTVS. Tû lÖ gia ®×nh cã hè xÝ hîp vÖ sinh t¨ng tõ 17,1% lªn 59,5%, nguån n−íc ¨n uèng hîp vÖ sinh t¨ng tõ 55,1% lªn 73,3%, tû lÖ gia ®×nh cã vÖ sinh hoµn c¶nh chung tèt t¨ng tõ 10,9% lªn 27,3% vµ tû lÖ gia ®×nh cã vÖ sinh n−íc th¶i tèt còng ®· t¨ng tõ 7% lªn 25,3%. - TÝnh trung b×nh trong thêi gian can thiÖp mét hé gia ®×nh ®· cã 1,39 l−ît thay ®æi söa ch÷a hay lµm míi c¸c c«ng tr×nh vÖ sinh vµ vÖ sinh m«i tr−êng chung. - C¸c th«n trong x· T©n Trµo thùc sù ®· cã phong trµo thi ®ua x©y dùng Lµng V¨n ho¸-Søc kháe. Thanh MiÖn tØnh H¶i D−¬ng n¨m 2000 chóng I. §Æt vÊn ®Ò t«i thÊy vÊn ®Ò vÖ sinh m«i tr−êng/3 c«ng tr×nh TruyÒn th«ng gi¸o dôc søc kháe (TT- vÖ sinh (VSMT/3CTVS) ®−îc nhiÒu ng−êi d©n GDSK) ®−îc coi lµ mét trong c¸c biÖn ph¸p còng nh− c¸c c¸n bé y tÕ coi lµ −u tiªn sè mét hµng ®Çu nh»m b¶o vÖ m«i tr−êng, c¶i thiÖn cÇn ®−îc TT-GDSK [4]. Dùa vµo vÊn ®Ò −u tiªn t×nh tr¹ng vÖ sinh m«i tr−êng, t¨ng c−êng søc mµ ng−êi d©n vµ c¸n bé y tÕ nªu ra chóng t«i kháe cho céng ®ång [1], [9]. VÊn ®Ò c¶i thiÖn ®· tiÕn hµnh x©y dùng kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn t×nh tr¹ng vÖ sinh m«i tr−êng, cung cÊp n−íc can thiÖp TT-GDSK t¹i x· T©n Trµo mµ tËp s¹ch tõ tr−íc ®Õn nay ®· ®−îc Tæ chøc Y tÕ thÕ trung −u tiªn vµo vÊn ®Ò VSMT/3CTVS nh»m giíi vµ nhiÒu n−íc quan t©m, ®Æc biÖt lµ c¸c x©y dùng Lµng V¨n ho¸-Søc kháe. §Ó b−íc n−íc ®ang ph¸t triÓn [9],[10]. Qua kÕt qu¶ ®iÒu ®Çu ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®¹t ®−îc cña ho¹t ®éng tra nghiªn cøu thùc tr¹ng vµ kh¶ n¨ng ®Èy TT-GDSK t¹i x· T©n Trµo, chóng t«i ®· tiÕn m¹nh ho¹t ®éng TT-GDSK t¹i mét sè x· huyÖn hµnh nghiªn cøu nµy víi môc tiªu lµ: 64
  2. TCNCYH 21 (1) - 2003 T×m hiÓu nh÷ng thay ®æi vÒ kiÕn thøc, th¸i mÉu nghiªn cøu tr−íc can thiÖp. Tuy nhiªn ®é, thùc hµnh cña d©n x· T©n Trµo vÒ thùc tÕ sè hé ®iÒu tra sau can thiÖp kh«ng hoµn VSMT/3CTVS tr−íc vµ sau ho¹t ®éng can thiÖp toµn trïng víi sè hé ®iÒu tra tr−íc can thiÖp v× TT-GDSK. cã mét sè hé v¾ng nhµ nªn mét sè hé kh¸c ®−îc ®iÒu tra thay thÕ, sè hé ®−îc ®iÒu tra sau II. §èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p can thiÖp cã nhiÒu h¬n so víi sè hé ®iÒu tra nghiªn cøu tr−íc can thiÖp. 1. §èi t−îng nghiªn cøu 2.3. Kü thuËt thu thËp vµ xö lý sè liÖu: C¸c hé gia ®×nh chän tõ 6 th«n cña x· T©n - Sö dông bé c©u hái ®· ®−îc ph¸t triÓn ®Ó Trµo ®−îc ®iÒu tra tr−íc vµ sau can thiÖp TT- thu thËp th«ng tin qua pháng vÊn ®¹i diÖn hé GDSK. Hé gia ®×nh chän cho ®iÒu tra theo gia ®×nh vµ quan s¸t trùc tiÕp. Bé c©u hái bao ph−¬ng ph¸p ngÉu nhiªn ®¬n, ng−êi ®−îc chän gåm c©u hái ®ãng vµ c©u hái më nh»m thu thËp pháng vÊn trùc tiÕp lµ chñ hé gia ®×nh hay ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin mong muèn. Bé c©u hái ng−êi ®¹i diÖn cho hé gia ®×nh. sö dông cho ®iÒu tra tr−íc vµ sau can thiÖp lµ 2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu gièng nhau. 2.1. ThiÕt kÕ nghiªn cøu - Sè liÖu ®−îc xö lý trªn m¸y tÝnh b»ng ch−¬ng tr×nh EPI INFO 6.04. - Nghiªn cøu m« t¶ c¾t ngang cho ®iÒu tra tr−íc vµ sau can thiÖp, sö dông tests so s¸nh sù III. KÕt qu¶ kh¸c biÖt hai tû lÖ tr−íc vµ sau can thiÖp. 1. Mét sè th«ng tin chung vÒ ®èi t−îng - Cì mÉu ®−îc tÝnh to¸n theo c«ng thøc: ®−îc ®iÒu tra pq 1.1 Sè hé ®−îc ®iÒu tra tr−íc vµ sau can n = Z²(1-α/2) --- thiÖp: d² - Sè hé ®iÒu tra tr−íc can thiÖp: 386 - Z²(1-α/2) lµ hÖ sè giíi h¹n tin cËy lÊy b»ng 1,96 t−¬ng øng víi hÖ sè tin cËy cña −íc l−îng - Sè hé ®iÒu tra sau can thiÖp: 415 lµ 95%. 1.2. Tuæi cña ng−êi ®−îc ®iÒu tra - p lµ tû lÖ −íc l−îng, ®−îc lÊy b»ng 0,5 vµ - Tr−íc can thiÖp: Trung b×nh: 42,8 ± 12,8 q = 1-p = 0,5. - Sau can thiÖp: Trung b×nh 43,7 ± 13,44. - d lµ sai sè −íc l−îng ®−îc tÝnh b»ng 0,05. 1.3. Giíi cña ng−êi ®−îc ®iÒu tra - Tõ c«ng thøc trªn chóng t«i tÝnh ®−îc cì mÉu n = 196. Trªn thùc tÕ ®Ó gi¶m sai sè chóng - Tr−íc can thiÖp: Tû lÖ nam 43,5% vµ n÷ t«i ®· lÊy cì mÉu cho ®iÒu tra tr−íc can thiÖp lµ 56,5% 386 hé gia ®×nh vµ sau can thiÖp lµ 415 hé gia - Sau can thiÖp: Tû lÖ nam lµ 45,6 % vµ n÷ ®×nh. 54,4%. 2.2. Kü thuËt chän mÉu: 1.4. Tr×nh ®é v¨n ho¸ cña ng−êi ®−îc ®iÒu - MÉu nghiªn cøu can thiÖp TT-GDSK lµ tra: mÉu tuyÖt ®èi (can thiÖp c¶ x· T©n Trµo). Tû lÖ ng−êi ®−îc ®iÒu tra cã tr×nh v¨n ho¸ - MÉu nghiªn cøu ®iÒu tra c¶ tr−íc vµ sau cÊp II chiÕm tû lÖ cao nhÊt: tr−íc can thiÖp can thiÖp ®−îc chän theo ph−¬ng ph¸p ngÉu 61,7%, sau can thiÖp 57,6%. Tû lÖ ng−êi kh«ng nhiªn ®¬n. biÕt ch÷ tr−íc can thiÖp lµ 1,3%, sau can thiÖp lµ 1,2%. Tû lÖ ng−êi cã tr×nh ®é ®¹i häc/cao - C¸c hé gia ®×nh trong mÉu ®iÒu tra sau can ®¼ng c¶ tr−íc vµ sau can thiÖp chØ chiÕm 1%. thiÖp ®−îc chän trïng víi c¸c hé gia ®×nh trong 65
  3. TCNCYH 21 (1) - 2003 Kh«ng cã sù kh¸c biÖt cã ý nghÜa vÒ tr×nh ®é sù kh¸c biÖt vÒ nghÒ nghiÖp cña ng−êi ®−îc cña ng−êi ®−îc ®iÒu tra gi÷a tr−íc vµ sau ho¹t ®iÒu tra gi÷a tr−íc vµ sau ho¹t ®éng can thiÖp. ®éng can thiÖp. NhËn xÐt: Mét sè th«ng tin chung cho thÊy 1.5. NghÒ nghiÖp cña ng−êi ®−îc ®iÒu tra kh«ng cã sù kh¸c biÖt cã ý nghÜa thèng kª vÒ NghÒ nghiÖp chñ yÕu cña ng−êi ®−îc ®iÒu ®èi t−îng ®−îc ®iÒu tra tr−íc vµ sau can thiÖp tra c¶ tr−íc vµ sau can thiÖp lµ n«ng d©n: Tr−íc TT-GDSK t¹i x· T©n Trµo. can thiÖp tû lÖ n«ng d©n chiÕm 86%, sau can lµ 2. HiÓu biÕt, th¸i ®é vµ thùc hµnh vÖ sinh 82,3%. C¸c lo¹i nghÒ kh¸c chiÕm tû lÖ thÊp chØ m«i tr−êng/3 C«ng tr×nh vÖ sinh tõ 1% - 4% c¶ tr−íc vµ sau can thiÖp, kh«ng cã 2.1. HiÓu biÕt cña d©n vÒ VSMT/3CTVS B¶ng 1: ý kiÕn cña d©n vÒ lo¹i hè xÝ hîp vÖ sinh Lo¹i hè xÝ hîp vÖ sinh Tr−íc can thiÖp (n=386) Sau can thiÖp (n=415) p theo ý kiÕn d©n n % n % 1. Hai ng¨n 332 86 377 90,8
  4. TCNCYH 21 (1) - 2003 B¶ng 3: BÖnh cã thÓ l©y truyÒn qua thøc ¨n nhiÔm bÈn theo ý kiÕn d©n Tªn bÖnh Tr−íc can thiÖp (n=386) Sau can thiÖp (n=415) p n % n % 1. Tiªu ch¶y 324 83,3 377 90,8
  5. TCNCYH 21 (1) - 2003 NhËn xÐt: Sau can thiÖp tû lÖ gia ®×nh cã hè xÝ hîp vÖ sinh t¨ng lªn, tû lÖ gia ®×nh cã hè xÝ kh«ng hîp vÖ sinh gi¶m ®i râ rÖt, sù kh¸c biÖt nµy cã ý nghÜa thèng kª víi (P
  6. TCNCYH 21 (1) - 2003 70.0 66.3 60.0 48.7 50.0 44.3 40.0 25.3 Tèt 30.0 Trung b×nh 20.0 Ch−a ®¹t 7 8 10.0 0.0 Tr−íc can thiÖp Sau can thiÖp BiÓu ®å 5: VÖ sinh n−íc th¶i cña c¸c gia ®×nh NhËn xÐt: sau ho¹t ®éng can thiÖp TT-GDSK vÖ sinh nguån n−íc th¶i cña c¸c gia ®×nh ®· tèt lªn nhiÒu, ®¸ng chó ý nhÊt lµ tû lÖ gia ®×nh cã vÖ sinh n−íc th¶i ch−a ®¹t gi¶m tõ 44,3% xuèng cßn 8% B¶ng 5: Thùc hµnh xö lý r¸c th¶i cña c¸c gia ®×nh Ph−¬ng ph¸p Tr−íc can thiÖp (n=386) Sau can thiÖp (n=415) p xö lý r¸c n % n % 1. Gom bá vµo chuång lîn 238 61,7 230 55,6 >0,05 2. Gom l¹i ®èt 179 46,4 187 44,8 >0,05 3. Vøt xuèng ao, s«ng, ngßi 29 7.5 32 7,7 >0,05 4. Vøt ra v−ên 19 4,9 10 2,4 >0,05 5. Bá vµo hè ñ r¸c 21 5,5 49 11,8 0,05 NhËn xÐt: Nh×n chung c¸ch xö lý r¸c cña ®¸ng chó ý nhÊt lµ tû lÖ gia ®×nh cã hè ñ r¸c c¸c gia ®×nh kh«ng cã thay ®æi nhiÒu tr−íc vµ t¨ng lªn cã ý nghÜa thèng kª nh−ng vÉn thÊp sau ho¹t ®éng can thiÖp TT-GDSK, thay ®æi chØ 11,8% gia ®×nh cã hè ñ r¸c. 70.0 65 66.3 60.0 50.0 40.0 27.7 Tèt 30.0 24.1 Trung b×nh 20.0 10.9 Ch−a ®¹t 10.0 6 0.0 Tr−íc can thiÖp Sau can thiÖp BiÓu ®å 6: VÖ sinh m«i tr−êng chung cña c¸c gia ®×nh NhËn xÐt: So s¸nh tr−íc vµ sau can thiÖp sinh m«i tr−êng chung ch−a ®¹t vµ kÐm gi¶m ®i TT-GDSK tû lÖ hé gia ®×nh cã vÖ sinh m«i cã ý nghÜa thèng kª (P
  7. TCNCYH 21 (1) - 2003 B¶ng 6: Thùc hiÖn tæng vÖ sinh ®−êng NhËn xÐt: TÝnh trung b×nh mçi gia ®×nh cã lµng, xãm cña d©n kho¶ng 1,4 l−ît thay ®æi c¸c c«ng tr×nh vÖ sinh, thay ®æi nhiÒu nhÊt lµ tû lÖ gia ®×nh cã c¶i t¹o Thùc hiÖn Tr−íc can Sau can p vÖ sinh thiÖp thiÖp hè xÝ, tiÕp ®Õn lµ tû lÖ gia ®×nh c¶i t¹o vÖ sinh ®−êng (n=386) (n=415) n−íc th¶i vµ nguån n−íc ¨n uèng. lµng, xãm n % n % IV. Bµn luËn 1. Hµng 74 19,2 95 23,8 >0,05 1. VÒ ®èi t−îng ®−îc ®iÒu tra nghiªn cøu: tuÇn Tõ c¸c th«ng tin chung vÒ ®èi t−îng ®−îc 2. Hµng 60 15,5 172 43,1
  8. TCNCYH 21 (1) - 2003 Trµo còng nh− mét sè x· kh¸c cña huyÖn chØ kiÕn thøc mµ chuyÓn ®æi ®−îc c¶ th¸i ®é vµ Thanh MiÖn mµ chóng t«i ®· nghiªn cøu coi hµnh vi cña d©n vÒ VSMT/3CTVS. BiÓu hiÖn cô c«ng tr×nh vÖ sinh cña gia ®×nh m×nh lµ hîp vÖ thÓ cña c¸c thay ®æi hµnh vi lµ nhiÒu gia ®×nh sinh mµ thùc tÕ lµ kh«ng hîp vÖ sinh theo ®¸nh ®· söa ch÷a, lµm míi c¸c c«ng tr×nh vÖ sinh gi¸ cña c¸n bé nghiªn cøu [3], [4]. NhËn thøc nh− nhµ xÝ, nhµ t¾m, nguån n−íc ¨n uèng, cèng ®−îc viÖc muèn thay ®æi thùc hµnh cña d©n th× r·nh tho¸t n−íc th¶i, c¶i t¹o vÖ sinh hoµn c¶nh tr−íc tiªn ph¶i cung cÊp kiÕn thøc cho hä v× thÕ chung cña gia ®×nh. KÕt qu¶ cña c¸c thay ®æi ngay tõ ®Çu ho¹t ®éng can thiÖp TT-GDSK cña hµnh vi lµ tû lÖ gia ®×nh cã c«ng tr×nh vÖ sinh chóng t«i lµ cung cÊp c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vµ ®¹t tiªu chuÈn ®· t¨ng lªn mét c¸ch cã ý nghÜa th«ng th−êng vÒ phßng chèng « nhiÔm m«i thèng kª (biÓu ®å 1,2,3,4,5,6). Theo chóng t«i tr−êng, c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn mét trong nh÷ng yÕu tè gãp phÇn ®¹t ®−îc kÕt VSMT/3CTVS. Sau thêi gian can thiÖp c¸c kiÕn qu¶ b−íc ®Çu lµ do m« h×nh TT-GDSK nh»m thøc th«ng th−êng vÒ VSMT/3CTVS cña d©n x©y dùng Lµng V¨n ho¸-Søc kháe ®· dùa vµo ®· t¨ng lªn cã ý nghÜa thèng kª, theo chóng t«i vÊn ®Ò −u tiªn theo ý kiÕn cña d©n [3], [4], x©y ®©y lµ c¬ së cÇn thiÕt ®Ó cho c¸c thay ®æi hµnh dùng Lµng V¨n ho¸-Søc khoÎ lµ sù kÕt hîp vi vÒ VSMT/3CTVS diÔn ra. phong trµo x©y dùng Lµng V¨n ho¸ mµ Bé V¨n 3. ¶nh h−ëng cña TT-GDSK ®Õn thay ho¸ Th«ng tin vµ Së V¨n ho¸ Th«ng tin tØnh H¶i D−¬ng ®· ph¸t ®éng [2] víi viÖc nhÊn ®æi thùc hµnh VSMT/3CTVS cña d©n m¹nh thªm c¸c tiªu chuÈn vÒ c¶i thiÖn VSMT, KÕt qu¶ ®iÒu tra tr−íc can thiÖp cho thÊy b¶o vÖ vµ ch¨m sãc søc khoÎ gãp phÇn c¶i thùc tr¹ng ®¸ng chó ý lµ t¹i x· T©n Trµo vÉn thiÖn t×nh tr¹ng søc kháe céng ®ång. Thùc chÊt cßn tû lÖ rÊt cao tíi 82,4% gia ®×nh kh«ng cã m« h×nh can thiÖp t¹i x· T©n Trµo kh«ng chØ lµ hè xÝ hîp vÖ sinh, 60,1% gia ®×nh sö dông ph©n TT-GDSK ®¬n thuÇn mµ lµ ho¹t ®éng t¨ng t−¬i, 44,9% gia ®×nh cã nguån n−íc ¨n uèng c−êng søc khoÎ [7], cã sù hç trî vÒ m«i tr−êng kh«ng hîp vÖ sinh, 44,3% gia ®×nh xö lý n−íc chÝnh trÞ râ rµng ®ã lµ sù chØ ®¹o cña §¶ng ñy th¶i ch−a ®¹t vµ 23,1% gia ®×nh cã vÖ sinh hoµn vµ ñy ban nh©n d©n x·. §¶ng ñy vµ ñy ban c¶nh chung ch−a ®¹t. Theo chóng t«i ®Ó thay nh©n d©n x· ®· cã nghÞ quyÕt chØ ®¹o phong ®æi thùc tr¹ng nµy kh«ng ph¶i dÔ v× ®· tõ l©u trµo TT-GDSK nh»m x©y dùng Lµng V¨n ho¸- c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc søc kháe nh»m c¶i Søc khoÎ, c¸c chi bé vµ chÝnh quyÒn tõng th«n thiÖn t×nh tr¹ng VSMT/3CTVS ®· ®−îc thùc ®· cã c¸c nghÞ quyÕt vµ kÕ h¹ch cô thÓ ®Ó triÓn hiÖn. M« h×nh can thiÖp TT-GDSK t¹i x· T©n khai thùc hiÖn hµng th¸ng. Cã ho¹t ®éng lång Trµo cã ®Æc ®iÓm næi bËt lµ vËn dông gi¶i ph¸p ghÐp cña c¸c ban ngµnh trong x·, th«n, ®· t¹o tham gia cña céng ®ång. Gi¶i ph¸p céng ®ång ra ®−îc mét phong trµo thi ®ua gi÷a c¸c th«n. tham gia gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò n−íc, vÖ sinh Sè ng−êi tham gia tæng vÖ sinh ®−êng lµng ngâ m«i tr−êng, ®· ®−îc thùc hiÖn ë nhiÒu n−íc vµ xãm th−êng xuyªn hµng tuÇn, hµng th¸ng ®· ®· thu ®−îc nhiÒu kÕt qu¶ tèt [10],[8]. T¹i x· t¨ng lªn mét c¸ch cã ý nghÜa thèng kª (b¶ng T©n Trµo céng ®ång ®· tham gia vµo x¸c ®Þnh 6), tÝnh trung b×nh qua thêi gian can thiÖp mét vÊn ®Ò, chän −u tiªn cho ho¹t ®éng can thiÖp gia ®×nh ®· cã tíi 1,39 c«ng tr×nh vÖ sinh ®−îc gi¸o dôc søc kháe, víi môc tiªu chung lµ x©y c¶i t¹o hay x©y dùng míi (b¶ng 7). dùng Lµng V¨n ho¸-Søc khoÎ [5]. C«ng ®ång cïng x©y dùng tiªu chuÈn vµ kÕ ho¹ch ho¹t V. KÕt luËn ®éng TT-GDSK víi c¸c chØ tiªu phÊn ®Êu cho M« h×nh TT-GDSK x©y dùng Lµng V¨n tõng th¸ng cô thÓ. C¸c ho¹t ®éng gi¸m s¸t hç ho¸-Søc kháe sau thêi gian can thiÖp 11 th¸ng trî vµ ®¸nh gi¸ th−êng xuyªn, cïng víi viÖc ®· lµm thay ®æi c¶ kiÕn thøc, th¸i ®é vµ thùc ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o trong ho¹t ®éng TT- hµnh cña d©n vÒ VSMT/3CTVS. GDSK cña tõng lµng, xãm ®· thu hót ®−îc sù tham gia cña céng ®ång, lµm thay ®æi kh«ng 71
  9. TCNCYH 21 (1) - 2003 1. Nh÷ng hiÓu biÕt cña d©n vÒ vÊn ®Ò vµ kh¶ n¨ng ®Èy m¹nh ho¹t ®éng truyÒn th«ng VSMT/3CTVS t¨ng lªn râ rÖt, ®¸ng chó ý lµ tû gi¸o dôc søc kháe t¹i mét sè x· huyÖn Thanh lÖ d©n biÕt c¸c bÖnh l©y truyÒn chñ yÕu do MiÖn tØnh H¶i D−¬ng; Tr−êng ®¹i häc Y Hµ VSMT/3CTVS kh«ng ®¶m b¶o ®· t¨ng lªn cã ý Néi, TuyÓn tËp c«ng tr×nh khoa häc nghiªn cøu nghÜa thèng kª. sinh; TËp 7A, Nhµ xuÊt b¶n Y häc, tr.148-157. 2. Th¸i ®é nh×n nhËn vÊn ®Ò VSMT/3CTVS 4. NguyÔn V¨n HiÕn, Ng« Toµn §Þnh, cña d©n còng thay ®æi, tû lÖ d©n quan t©m NguyÔn Duy LuËt (2002): KiÕn thøc th¸i ®é, nhiÒu ®Õn VSMT/3CTVS t¨ng tõ 38,6% lªn thùc hµnh cña d©n vÒ vÖ sinh m«i tr−êng vµ kh¶ 75,8% %. n¨ng ®Èy m¹nh gi¸o dôc søc kháe vÒ vÖ sinh 3. C¸c thay ®æi cña d©n kh«ng chØ lµ kiÕn m«i tr−êng t¹i mét sè x· huyÖn Thanh MiÖn thøc, th¸i ®é mµ c¶ c¸ch thùc hµnh lµnh m¹nh tØnh H¶i D−¬ng; Tr−êng ®¹i häc Y Hµ Néi, vÒ VSMT/3CTVS. Tû lÖ gia ®×nh cã hè xÝ hîp tuyÓn tËp c«ng tr×nh khoa häc nghiªn cøu sinh; vÖ sinh t¨ng tõ 17,1% lªn 59,5%, nguån n−íc TËp 7A, Nhµ xuÊt b¶n Y häc, tr.158-166. ¨n uèng hîp vÖ sinh t¨ng tõ 55,1% lªn 73,3%, 5. NguyÔn V¨n HiÕn, Ng« Toµn §Þnh, tû lÖ gia ®×nh cã vÖ sinh hoµn c¶nh chung tèt NguyÔn Duy LuËt (2002): Nghiªn cøu thö t¨ng tõ 10,9% lªn 27,3% vµ tû lÖ gia ®×nh cã vÖ nghiÖm m« h×nh gi¸o dôc søc kháe t¹i x· T©n sinh n−íc th¶i tèt còng t¨ng tõ 7% lªn 25,3%. Trµo, huyÖn Thanh MiÖn, tØnh H¶i D−¬ng. B¸o Trung b×nh sau can thiÖp mét gia ®×nh ®· cã c¸o t¹i Héi nghÞ khoa häc cña nghiªn cøu sinh 1,39 l−ît thay ®æi söa ch÷a hay lµm míi c«ng lÇn thø 8, Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi, ngµy 9- tr×nh vÖ sinh vµ vÖ sinh m«i tr−êng chung. C¸c 10/11/2002. th«n cña x· T©n Trµo thùc sù ®· cã phong trµo 6. Khamisida Samsanouk, §µo Ngäc Phong, thi ®ua x©y dùng Lµng V¨n ho¸-Søc kháe. Tr−¬ng ViÖt Dòng (2000) Mèi liªn quan gi÷a 4. KÕt qu¶ cña ho¹t ®éng TT-GDSK t¹i x· vÖ sinh m«i tr−êng víi bÖnh tiªu ch¶y t¹i hai x· T©n Trµo ®· cho thÊy thay ®æi t×nh tr¹ng Yªn Mü vµ Liªn Ninh huyÖn Thanh Tr× Hµ néi. VSMT/3CTVS tuy khã kh¨n nh−ng vÉn cã thÓ Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi. TuyÓn tËp c«ng thùc hiÖn ®−îc nÕu cã sù quan t©m chØ ®¹o cña tr×nh khoa häc tËp 1, nhµ xuÊt b¶n Y häc Hµ §¶ng, chÝnh quyÒn, phèi hîp ban ngµnh, thùc Néi, tr 1-6. hiÖn TT-GDSK ®a d¹ng th× ng−êi d©n vÉn nh¹y 7. David J, Anspaugh, Mark B. Dignan, c¶m víi sù thay ®æi c¶ kiÕn thøc, th¸i ®é vµ Susan L. Anspaugh (2000), Developing Health hµnh vi vÒ VSMT/3CTVS. Ph¸t huy sù tham Promotion Programs. McGraw-Hill Higher gia cña céng ®ång lµ nh©n tè quan träng cho Education, ISBN, Ps. 3-5, 27-28. thµnh c«ng cña ho¹t ®éng TT-GDSK t¹i x· T©n 8. Korie Dekoning and Marion Martin, Trµo. Participatory Research in Health, issues and Tµi liÖu tham kh¶o experience, South Africa, ISBN 1998. 1. Bé Khoa häc, C«ng nghÖ vµ M«i tr−êng, 9. Sandy Cairncoss, Richard Feachen Côc m«i tr−êng (1999), Kû yÕu héi th¶o khoa (1996), Environmental health Engineering in häc vÒ gi¸o dôc m«i tr−êng nh©n v¨n. Hµ Néi, the tropics, John Wiley and Sons Ltd, tr. 1-3, 72-96. Bafinslane Chichester, West Sussex PO19 IUD 2. Ban chØ ®¹o nÕp sèng v¨n ho¸ tØnh H¶i Enland P. 3-6. D−¬ng (1998): Nh÷ng v¨n b¶n cña §¶ng vµ 10. WHO (1996), The Phast Initiative Nhµ n−íc vÒ nÕp sèng v¨n ho¸, Tµi liÖu nghiªn Participatory Hygien and Sanitation cøu, tr. 59-77. Transformation, a new approach to working 3. NguyÔn V¨n HiÕn, Ng« Toµn §Þnh, with community. Geneva, 39 ps. NguyÔn Duy LuËt (2002): T×m hiÓu thùc tr¹ng 72
  10. TCNCYH 21 (1) - 2003 Summary The Influence of Communication-health education intervention to knowledge, attitude and practice on environmental sanitation/three hygiene constructions of people in tan trao commune, thanh mien districs, hai duong province To evaluate the results of intervention model of communication-health education on the priority contents of environmental sanitation and three hygiene constructions which the aims to build up culture and health village in Tan Trao commune, Thanh Mien Districts, Hai Duong province, we conducted survey before and after intervention program of knowledge, attitude and practice of people on environmental sanitation and three hygiene constructions. We have some remarks from this study as following: - The model of communication-health education to build up culture and health village after 11 months of intervention made the changes in knowledge, attitude and practice of people on environmental sanitation and three hygiene constructions. - The knowledge of the people on environmental sanitation and three hygiene constructions increase clearly, especially the percentage of people whose know the diseases transmitting from the environmental sanitation and three hygiene constructions not met the hygiene criteria. - The people attitude of environmental sanitation and three hygiene constructions also changing, the percentage of people whose have concerned much about environmental sanitation increase from 38.6% to 75.8%. - The changes of people not only on knowledge, attitude but also on practice of environmental sanitation and three hygiene constructions. The percentage of household have sanitary latrine increase from 17.1% to 59.5%, the clean water sources increase from 55.1% to 73.3%, percentage of household have a good condition on general environmental sanitation increase from 10.9% to 27.3% and percentage of household which good drainage wastewater increase from 7% to 27%. Average each household after intervention period have a bout 1.4 change times of environmental and hygiene constructions by made new one or reparation. - The Communication-Health education intervention program in Tan Trao commune has created a movement of building up Culture-Health Village. 73
nguon tai.lieu . vn
Trung học phổ thông Ôn thi ĐH-CĐ Đề thi - Kiểm tra Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học Mầm non - Mẫu giáo Giáo án điện tử Trung học cơ sở Bài giảng điện tử Bài văn mẫu Vật lý Bài tập SGK Khoa học xã hội Tiếng Anh phổ thông