Xem mẫu

  1. NKNG CAO CHAT LU(}NG CA PIlE XUAT KH.Au eVA vrer NAM Lin .'rIa lJA'U Vi(;l Narn (lugc bi~1 (ltD lit qllnc gia co san luong d phc XlU1L kh~lI IUn tht'r hai trcn Ih~ gioi (chi sau Braxin), th8 nhirng, tren thirc t~, hrong ca phe X1.1§kt hau da qua chs bien cua Vi~t Nam chi dirng I~ a con s6 khiem t6n 10.000 tfm (khoang 5% t6ng san hrong) - chang "th~m thap" so veri I tricu u1n cit phe ma nguoi dan san xuat ra moi nam. Trong khi do, tieu dung nQi dia lai riit thap: chua diroc O,5kglngtroilnam. Di~u Day co nghia la hang Dam, ca phe Vi~t Nam g~n nhir phu thucc vao thi tnrong xu~t khau, va lai Iii.xu~t khAu tho. Di~u nay da lam null huong khong nho dSn thuong hieu en phe xuftt khAu Vi~t Nam trcn tnrong th~ gioi. Trong thoi bu6i h
  2. MUCLUC • • Tlnh hinh xuAt khAu vii chAt hrong ca phe xuit khfiu trong thai gian qua .4 Nhtrng y~u t6 tac dong d~n ch~t hrong ca phe xu~t kh~tl 7 Ki thu~t thu hoach, chtU hrong giong, quy trinh san x:u§t cu San xll~t ccl phe thi~u quy hoach va k~ hoach Co du san xuAI. M9t s6 dinh huang giai phap nang cao gin tri ca phe ),,'u§tkhdu 9 Nang cao ch§t IUQl1ggiong Ap dung cong nghe sau thu boach tien tien Thuc hil)n cac bien phap quan ly Xll~t khiu d phc 2
  3. I. Tinh hinh xuat khau va chat IlfQ'ng ca phe xuat khau trong tho-i gian qua: Trong yang 20 nam lai day nganh ca phe da c6 nhung buoc phat tri~n nhanh chong, dua san hrong ca phe tang len liang tram l~n. Hien nay, nganh ca phe a Viet Nam co gin tri Xll~l khau IOn Lhirhai S,H1 gao. Gia tri dt phe xlI~t khAu thmrng chicm g~n 10% IDng kim ngach xu~l kh~lI hang narn. Kh6i hl'C}'ng,kim ng~lch xu~t kh~u d phc Vi~t Nam tir nam 1996 den 2005 Narn K.h6i lucng (t~ll) filllllg~Ch (USD) 1996 237,631 349,490,645 1997 372,1641 475,531,714 1998 387,216! 600,609,873 199Y 466,149 565,g 10,364 2000 694,860 459,124,717 2001 844,791 338,139,680 2002 702,141 300,391,476 2003 695,459 447,618,696 2004 889,705 576,087,360 2005 !W3,647 634,230,772 Nguon: hrtp://,,·vww.vicofa.org.vnfa!news?t=24&id=838835 3
  4. Vu 2000-200L Vi~t Nam da xuftt khAu ca phe di 61 nuoc, trong do, 10 mroc nhap khau ca phe dirng dim gorn: SlT Ten mroc IUQ'ng (tan) Tri gia (US!)) Ty ph~n so vai t6ng xuar sa khau (%) 1 Bi 13R.603 157.947.IJR4 115,R5 I 2 My 137.501 1 59.371.585 1 5,72 I 1 3 If)ue 1134.321 60.054.XOS 1S,36 4 1 Tay Ban 1\oa 73.852 3 J .666.889 ]8,44 5 1 62.SS,) 27.796.7'6') 'Iv 7,1S 6 Irhap 45.998 20.147.38J 5,26 7 IBa Lan 3~US5 17.17UD,) 4,36 I 8 IAnh 30.153 13.055.058 3,45 ') Nh~t 126.,)05 13.274.(,'66 3,0'6 10 Han Q1I6c 126.288 111.310.104 3,01 )lgu6n: http://www.vkofa.org.vnla!ncws?t=25&id=838846 San IUQ'ngxll~t kh~u ca phc cua Vi¢t Narn kh6ng ngitng tang len nhanh chong. Trcn thi tnrong ca phe th€ gioi Viet Nam da viron len dimg hang thir hai v~ san hrong xu~t kh~u chi sau Brazil. Day la mot trong nam mat bang nong nghiep xu§t khdu e6 gia tri Ion bon 1 tY USD ella Viet Nam. Tuy nhien v~ ehfit hrong ca phe lai khong dang dbu, d~e bi~t ca phe bi loai thai con chiem tY I~ cao trong t6ng sf>ca phe bi loai thai cua th~ gici. M~t khac, Vi~t Nam chu y~u xuat kh~lI cit phe Robusta (ca phe v6i) co chat lirong khong cao bang ca phe Arabica (ca phe che) nen tren thi tnrong Arabica duoc giao dich vai gia 2.670 USD/tfi.n trong nam 2009, trong khi Robusta co gia 1375 USD/tAn. Do do gia tri rnang lai ttT xuat khc1u en phe 4
  5. cua 5
  6. mroc ta chua nrong xirng voi san hrong xu~t khftu. Tuy vfin x~p thir hai v~ san hrong nhung t6ng gin tri xu~t khAu ca phe thl Vi~t Nam chi xSp hang tlnr ill tren th~ gioi Xu§t kb§u cit phe Vi~t Nam 11 thang diu nam 2009 cA PHE XUAT KHAu (Tinh nr 01/011200') d~n 30/11/200,) Luong TIH1idi~m If!"! giil (USD) ((iii TB (USO/tAn) (tAn) Thang 1 136,487 210,592,308 1,543 Thang 2 152,556 ~33,766,661 1,532 Thang :3 1136,195 198,473,857 1,457 TMng4 123,909 180,184,932 1,454 Thang 5 191,588 13 J ,802,924 1,439 Thang 6 179,462 115,215,385 1,450 '[hang 7 153,255 76,089,959 1,429 Thang R 51,9ti4 77,1 R2,R33 1,430 Thang 9 47,652 69,525,274 1,45') Thang 10 54,800 79,170,243 1,445 Thang 11 74,153 105,203,198 1,419 11 lbang (!~11narn 2009 1,004,021 1,477,207,5741,471 Nguon: T60g hop ttr S6 li~u cua T6ng C\lC Hai quan 6
  7. Nam 2009 la uam nganh ca phe Viet Nam g~p nhi~u kho khan khi xuat kh§u giam ca v~ gia va san hrong. Nguyen nhan cua tinh trang giam gia lit do du ticu thu san pham giam do v~n con chiu tac dong tt'r clL9Ckhung hoang kinh t~ th~ gioi, ngoai ra san hrong ca phe ttl' cac rnroc xu§t kh§u khac tang len d~n t6'i luong cung vuot qua hrong duo Tuy nhien nam 2009, san lUO'11gcit phe Viet Nam 8\1t giam do dien tich cit pile gia c6i a Viet Nam chiem 20% dien tich, cong voi di~u kicn thai titt b~t loi, va anh huang fir dich bcnh da khien san hrong dl phc xu~t kh~lIcua Vi~t Nam s~t giam nhicu. TInh hlnh xu~t kh~ll cit phe 8 tbang diu Dam 2010: Tinh hlnh xufit khAu ca phe robusta va cit phe Arahiea R thang narn 20 I () dat kh6i lucng 740 ngan t~n, kim ngach 1.057tri~1I USD, ve san hrong giam 20.000 1
  8. l. Ki thuat tllU hoach, chAt lU'fYIlggi6ng. sir dung gUY trinh san xuAt cli: MOt trong nhung nguyen nhan anh huong d~n ch~t hrong ca phe nhan xu~t khfru nhu ky thuat trong trot va thu hai chua t6t, tinh trang tim hai d6ng loat ca qua xanh, qua non con kha ph6 bien; ClY sa v~[ ch~t phuc V~I so ch~ bao quan cit phc con lhi~u th6n; co che gia thu rolla cit phe nroi chua khuyen khich ngiroi san xuat quan tam d~n ch§t hrong, nh~t lit khau thu hoach, phoi s~y, phan loai. M~t khac h~u het ca phe ella Vi~t Nam hien nay dua tren s~ thea thuan gitra ben mua va ben ban; viec phan Ioai ch~t IU91lgtheo ty I~ hat den, hat va la each phan Ioai dan gian va lac h~u rna hAu ht:t cac mroc xuat khau ca phc trcn tht: gioi khong con ap dung. flay la I)' do cae nha nhap kh~1J c:tanh.I~II.dp chlh Iuong cua cac 10 hang va lam giam uy lin ch~l luong chung cua ca phe Viet Nam. Hicn urong cit phe bi loai thai nhieu lit do k~l qua cua vice thu hai, ch~ bien cit phc ChLf3 phu hop va ca khau mua ban khong ap dung tieu chuan rna con thoa thuan theo nhtrng tieu chi dan ginn nhimg khong phu hop vci viec mua ban tren tlnrong tnrong quoc t~. Cac y~u L6[ v(; dO ~m (12,5%): tap cb~1(0.5-1%), hat den, vi] chung ta c:t~1cJo kha nang khac phuc dtroc. Cham cai ti6n cac quy trinh san Xll~l cii, dua cac quy trinh san xu~l rnai vao com han cht do thieu a~nang cao chAt IUQ'ngea phe. Ma nguyen nhan ehinh lit do ehlnh sach con han ch~, tai chich khong all hrc nen viec 16ng ghep vao cac chuong trinb khuyen nong con kern hieu qua. v~ phia cac doanh nghiep, m~e du hi~t ro Il)'i ieh cia san xuat ca pile theo quy trinh va gia tri gia tang cua ca phe c6 ch(mg cW nhlmg do nang h,e rai chinh con h~n ch~ nen cae doanh nghi~p chi tri~n khai d\l an tren pb~m vi nbo, ho~t dQng ella cac d\l an nay chu ySu duoi d~ng t\lp hu§n va ph6 bi~n thong tin. V~ phia nguai tr6ng ea pM. ch€mh I¢eh gia thu mua cit phe nhsn san xuAt Lheo quy trinh va cham soc truy~n Lh6ng tren th! trtr(Yng~r do kh6ng Ian nen ehua t~o dlrqc d(lng Il)'cdt hQ thay d6i nh~n thire vii hanh d(lng. 2. San xuAt cil I>ht\ thi~u guv "oach va k~ hoach Tinh tr~ng tl,t phat, manh mung khOng glin voi thi truang di~n ra phe, biSn dfin h?u qua cung VH(,11 du, gia ca giitm l~m Lbu~p dill ngtroi san XU~I giam Slll gay kho khlin
  9. ho~ch pbflt td~n sao xu~t ca phe, my nhien cung cOn nhibu nai ngu6'i dao t1,f phat gieo tr6ng, vi th~ da JiUll eho nganh cit phe khong quan Iy dul)'c san luqng cit phe dfin d~n tinh
  10. traug cung vuot qua eftu, diy gin xuong thap, lam cho cac vung chuyen cit phe khong btl d~p n6i ehi phi san xu~t din d~n bi 16 kha lon, dong thai cimg lam eho eh~t hrong ca phe khong (tam bao ycu du ella cac ban hang runrc ngoai. 3. Coo du san xu~t. Ca du san xufit chua hop ly, t~p trung qua 1
  11. eh~t lUQ'ugcua gi6ng eay trling. Di~u ki~n tv nbien cua kbu V\TC cao nguyen phia B~c thich
  12. hop voi gi6ng ca phe Arabiea han nen dn lai tao fa giong moi thich nghi d~ voi di~u kien s6ng va cho nang suftt, chfit hrong eao hon. 2. AI> dung Cong Nghc san thu hoac" tien ti6n, d5i ruOi thi~t hi. nang cao chit )mmg s ., p h). : an am a. vJ kv thuat thll luii ca phe: D6 c6 ch§t ItTQ1lg thu hoach eao h011 dn ap dung mire gia ca phe chuan va rbi rrurc gia l1 cac eo sa san xufit ca phe eo th~ dang kY san ph~m dat tieu ehu!11lISO 9000, HACCP gop phan I~ng uy lin san pham ca phe lren thi tnrong trong nuoc va th~gioi. 3. Thl1C lIien cac bien pllap quail Iy clio xu§t khiu cit .,he: 3.1. Vi mo: a. Tiip tliC tt6i mal co' chi. chi"" s'llch "a frQ' ngimh co phi phllt triill, flang cao hiill ,.. qua ~an xua t - .J K I. ' i ll h d.lItllt h. Ph6i hop vai cac eo quan e6 clnrc nang d~ nghien ciru, d~ xu§t voi Chinh phu cac ehlnh sach khuy~n kh lch, h6 LrQ' nong dan, cac doanh ngh i~p thuoc rno i thanh ph!n kinh 16 cho A h' . b). - 10 C ire san xuat Ion, an tuan, en vimg. ., 1., • VHf\: Nha rnroc tao dithl ki~n thuan lQ'i d~ hlnh thanh h~ thong giao dich, ky, gui ca phe dam bao d~y dll tinh phap Iy, cong khai, minh b~eh, t~o di~u ki~n mang l~i nhi~u gia tri han eho nguo-i tr6ng ea phe
  13. Ti~p tuc hoan thien chinh sach, h6 tro xuc ti~n thirong mai, khuyen khich xuftt kh§u thong qua Hiep hoi nganh hang. Chuycn nr chinh sach can thicp thi tnrong, tro dp xuAt kh~u sang h6 trc nharn nang cao kha nang canh tranh cua ca phe tren thi tnrong trong mroc, khu vue va quoc t~, nhir: thanh l~p cac trung tam gici thieu san pham a rnroc ngoai, tham gia h(>i cbo, trien lam, quang ba san pham. Khuyen khich cac doanh nghiep san xu~r kinh doanh ca phe thanh I~p Quy xuc ti€n thirong mai, Quy bao hi~m nganh hang d~ tlnrc hien cac chuang trinh quang cao kich cAu ca phe trong nutrc va kh~l: phuc rui ro trong san xlIit - kinh doanh, t1~c bi~l tnnrc nhirng bito d(>ng tieu eire cua thi tnrong ca phe th~ gioi. Qua d6, tao di~ll kien 60 dinh cho phat trien ca pile, nang cao ch~t luong ca phe xu~t khau, b. va; mOl cac hlnll (lIkc la chkc san XU/II. lao lien kit. gdn bO {o'i fell gifra ngll'o'i trang. dOQn/znglliflJ chi Min va cac co' so' dich "'u Phat trien hinh thirc kinh t6 hop rae, h9 trang trai san X'11~tIan. Nha mroc c6 co ch~, chinh sach khuyen khich nang dan tich tu dftt, hinh thanh cac t6 hop tac, nhom nang h9 san xuftt ca phc, Thuc hien lien ket "5 nhil"- Nha mroc - Nha khoa h9C - Nha nong - Nha doanh nghiep - nha bang nh~m tao sir linh hoat trong tTang trot, san Xll~l, I§n ticu thu sao ph§m. Nha nang Lien k~t voi cac nha khoa hoc, ky su nong nghiep cung tri~n khai quy trinh san xu§t an toan nhir la Sl1'dung cac eh~ pharn sinh hoc, phan bon vi sinh. ap dung bi~l1 phap ky thuat an roan ... lam cho viec tieu thu d~ dang, san phfull dat gin tri kinh t~ cao. Trong khi do, doanh nghiep Lien ket vci nong dan va nha khoa boa tao ra ogu6n cung cap san pham co cb~1 luong, sach va 6n dW1; viec nay giup cho doanh nghiep t~n dung duoc loi th~ nay se giam dugc gia thilnh san ph§m, t~o Igi th~ qnh tranh mil cae lo!)i hinh doanh nghi~p khac kho co duQ'c. Ngoai ra nha khoa hoc con xay dvng 1116ilien k6t ch~l chc vai cac doanh nghi9P trong linh vt,rc dao t~o ngu6n nhan Ivc va nghien CllU khoa hoc. Khuy~n kh ich h inh thilnh cac doanh ngh i~p nong ngh i~p tren ca so nguai dan dong gop cf, ph~n b~ng gia tIi quyen Slt dl,lOgd~t va gia tft vuOn ca pbe d~ t6 ch(rc sao Xll~t Ian thea htr6ng ben vOng, bao v~ tai san va eung huang lQ'ithOng qua san xlIAt, eh~ bi~n, dich V\.l va h6 trq cua Nhit nu6c (nhu dAu ttr duong, thuy lqi, gi6ng, khuy~n nang, baa v~ thvc v~t. .. 10 10
  14. ). V6i bi~n phap nay. \'6n dal.l tu vao gi6ng, k1 thu~t tr6ng trot va thu ho~ch se duQ'c nang cao ro r~t, qua do, nang cao cbth lUQ'llg ca pbe xu§t khfru, 11 11
  15. 3.2. Vi mo: a. Tieu cIlu!zn hoa co, phe: Muc tieu la cung dp cho ca ngiroi ban va ngiroi mua mot S1,l' dam bao v~ nguon g6c., d~c tinh va chit hrong hang hoa. Viec tieu chuan hoa ciing tao dieu kien cho CO' quan quan I}' nha mroc ngan cftm viec xuiit khAu nhirng 16 hang cit phe co chilt hrong qua thap, khong phil hop vai lieu chu!n va lam t:6n hai d6n tieng tam cua mroc san xuar, C\lC Trong trot dira ra 1(>trinh ap dung Tieu chuftn TCVI\ 4193 :2005 cho VI,I cit phe moi 2007/2008 ltr ngay 01/10/2007 g6m 3 buoc: -Butrc I (Rtt thang 12i200R), l~p trung dfiy rnanh tuyen truycn, khuycn khich va co thirong cac doanh nghiep xll~t khau nhan ca phe t1! nguyen ap dung toan b(i hoac mot s6 chi tieu ch§t hrong ca phe nhan thea tieu chuan nay ngay nr nien vu 2007-2008; hoan thanh viec ra soat, di~u chinh hi> sung tieu chuan Viet Narn va tieu chuan nganh da co d~ xay dung, ban hanh quy chuan ky Lhu~1 q1l6
  16. "'Xac djnh tri s6 16i cho phep: t6i da 250 16i trong 300 gam mftu (f6i vcri ca phe v6i va 150 13 13
  17. h~i trong 200 gam m~u d3i voi ca phe che. -Ty l~ Ian ca phe khac loai: (% kh6i IUQ1lg) Ca phe Arabica: duoc l~n R: < = 5% -I- C: < = 1% -Cit phc Robusta: duoc lful C: < = 5% - A: < = 5% -T}' I~ tren sang 4,75 lyi4 I)' tAi thibI (%): 90/10 Tuy nhien, viec cai ti~n quy chuan chAt hrong ca pile di~n fa cham, n6 hrc dira tieu chuan (;b~l hrong cua Vi~L Nam (TCVN 4193: 2005) ngang b~ng v6'i tieu chuan qu~(; 16 chua diroc cac doanh nghiep don nhan.Thoi gian toi, ch~c ch~n hoar dong xu~t kh~u ca phe cua Vi~t Nam se b6.t 19i han v~ gh\ va thi tnrong, n~u cac ho tieu thu cit phe chinh nhir My, EU chuyen sang tieu thu ca phe d~c san va ca phe co clnrng nhan xufit xu. Ben canh do, ca phe Vi¢l. Nam con co l.h~ g~p phai cac rao can ky thuar trong khuon kh6 T6 chirc Thuong rnai Th6 gioi (WTO), khi tham nhap cac thi tnrong My va EU. Thco my I s6 doanh nghicp, n~lJ san xll~1 d phc thco lieu chuan rmri Lhiphai ban cao hun ca phe thirong 30 USD/tan moi btl d~p duoc chi phi. Thco V~I XLl~Lnhap khau, nen co cht: lai v6 vice ap dung Lieu (;hll~n xu~1 kh~u cit phc moi. Vi viec ap dung tiel! chuan moi nay g6p phan nang cao ch~t hrong ca phe Xl!~t khau, tao phan irng day chuyen nr khau tieu thu d~n san xu~t. h. Cac giiii plu;,} vi Illi lrlriJ'ng D~ cho hoat dong xuat kh~lIthanh c6ng thi tnroc h~t phai co duoc thi tnrong 6n dinh. Di~u nay doi hoi phai luon co l11c)t nguon hang ca phe cung cAp dfty au, da dang phong phu v~ chung loai dap trng nhu du cia ngmTi tieu dung. 9Ang thai cling phai co th] tnrrmg tieu thu 6n dinh va mang lai 19i Ich cho ngiroi tr6ng ca phe n6i chung va cho Vi~t Nam noi rieng. D~ c6 duoc nguon cung ca phe hO'P Iy, thi Nha Niroc phai c6 nhtrng giai phap ngay or khau quy hoach vung trong ca pile, khau gieo tr6ng, khau cham soc, ch~ bi€n, ... c. "ftfo'rQng cae cllling loa; milt himg co pile Xlldt khall 14 14
  18. Mer fQng chimg lo~i cac m~t hang ca phe khong chi co ca phe nban s3ng ma con dn co IDem nhj~u san ph~m khac dap ung nhu cdu Clla khach hang. vein d~ 1fttim tbi tnrc:'mg m& I"(;,ngLhi tnrong lieu th\l de:l~O dii:u ki¢1l rna rong san xufit. vfin d~ ca phe d~ng long, d~ng (tung hOp cung dn (hrqc xcm x~L.Ngoai ra (fa
  19. quan tam nhi~u d~1l ca phe ch~ bi~n. Han ch~ xuit khfiu en phe nhan vi tlnrong dem lai hieu qua kh6ng cao. Hien nay nhu du tht giai thich tieu dung nhirng san phAm cit phc qua che bien c6 c.h~t luong cao, m~lI rna da dang, pbong phu, Han nira ca phe ch~ bien khi xu~t kh~u se dem lai gia tri eao han nhieu so voi loai ca phe tho. Nhu v~y tang chung loai ca phe xll~t kh~u se 103d. i~u kien d€ ta gilt duoc thi tnrong cho san ph§m ca phe. d. Qllan tam xliy dlfng th,ro·ng hiCIl ca phe va qllimg cao san phalli Thuong hieu Iii mot trong nhtrng tai san quy gia cua rndt nganh. Tbirong hieu khong phai la mot hoat dong ma quae hay doanh nghiep co th6 d~ dang co duoc trong mot sam bay mot ehi~u rna d6i hoi phai co thai gian vii SlJ d~n nr v~ vim, tri tu~ mot each thea dang. Tay Nguyen da e6 nhieu cong ty ca phe ti~n hanh xay dung thuong hieu cho rieng minh, nhirng chi rnrri ir burro dAn rnang thirong hieu cfip quoc gia. Nhir vay, d~ tao dung rn(>t thirong hieu ca phe Jay Nguyen mang tfun v6e quae te, chung ta e~n phai c6 nhtrng 19 trinh cu th~. D~ quang ba eho san ph~m ca phe Vi~t Narn thi ben canh vi~c h6 tro va khuyen khich cac doanh nghiep tich eire quang ba hinh anh, ch~t hrong san phfim cit phe CiH1 rninh, Nha mnrc dn phai co m(H chi~n hroc mang l~m LJu(,c gia (le xay dung my I thuong hieu cling mang t~m co qudc gia. Ngoai ra, dn khuyen khich nong dan ap dung cac tieu chuan quoc t~ d~ nang cao ch§t IUQngca phe nhan, d~lI nr cho viec ap dung nhtrng quy trinh, cong nghe eh~ hi~n hien dai d~ nang eao gia tr] en phe. Xu huang cua ngurri tieu dung hicn nay lit nghicng v~ nhfing thuc phAro uil ch6 bi6n hon Iii nguyen lieu Ih6, vi lht dn xliy dirng nhtmg thirong hi¢LI manh cho d phc rang x(lYU lTongmruc vii nu·ac ngoai. 16 16
  20. NGUON TAl LIE•U THAM KHAO Cac nguon tai lieu tham khao chinh cua nhom, phan lou duoc I~ynr cac trang web rna, day lei nhiroc di8m chinh rna nhom dang c6 kh~c phuc cho nhimg bai vi6l sau! http :llwww.vietnamplus.vnlI IomelNhan-dien-nhun g-bat -cap-cua-nganh-cap he VN/20 lOSI46gS3 .vnplus http://dddn.eom.vn/20mWgl ~W42410494eat I 22/ca-phc-viet-nam-van-phi-hoai-Ioi the.htm http://www.agro.gov.vn/news/newsDetai1.aslJ ?targetlD=6183 http://veer. vniN ews/l 00091chat-Iuon g-ca-phe- xuat -kbau-se-thiet -hai-Ion- neu -cham eai-thicu.aspx 17 17
nguon tai.lieu . vn