Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở lớp 5A2 tại trường Tiểu học số 2 Thanh Xương

MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở LỚP 5A2 TẠI TRƯỜNG TIỂU HỌC SỐ 2 THANH XƯƠNG PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ I. Mở đầu Trong trường tiểu học, dạy học là hoạt động trọng tâm, chiếm một quỹ thời gian lớn, chi phối nhiều hoạt động khác. Nhưng do đặc điểm tâm lí học sinh tiểu học, trẻ có nhu cầu phát triển mạnh cả về trí tuệ, lẫn thể chất. Bản chất của việc “học mà chơi, chơi mà học” vẫn là đặc điểm tâm lí hết sức quan trọng và đặc trưng cho mọi hoạt động học tập, lao động, vui chơi giải trí của các em. Đây là thời kì mà tư duy của trẻ đang chuyển dần từ tư duy trực quan sinh động sang tư duy trừu tượng. Nhất là đối với học sinh đầu cấp tư duy của trẻ mới được hình thành từ những thao tác cụ thể tức là những thao tác của tư duy thuộc về những đồ vật có thể điều khiển bằng tay hoặc có thể trực giác hóa. Vì vậy, song song với việc đặt những viên gạch nền móng của kiến thức văn hóa và khoa học cho các em, chúng ta cần phải tổ chức cho trẻ sinh hoạt vui chơi một cách lí thú , bổ ích phù hợp với tâm sinh lí lứa tuổi của các em. Làm thế nào để giúp trẻ cân bằng giữa việc học tập và vui chơi, giúp trẻ giảm bớt sự mệt mỏi, căng thẳng sau những giờ học trên lớp, tạo hứng thú trong học tập, trong tư duy, trong nghiên cứu sáng tạo, rèn luyện và phát triển thể chất, tinh thần cho trẻ,…Việc tổ chức tốt hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong nhà trường sẽ giải quyết được vấn đề nêu trên. Bởi chính hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là một sân chơi bổ ích và lí thú nhất trong nhà trường giúp các em vừa được học tập ôn luyện củng cố, mở mang kiến thức đã học trên lớp vừa được vui chơi, giải trí lành mạnh và thể hiện được chính mình. Đây là động lực thúc đẩy giúp các em học tốt hơn các môn học văn hóa, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh trong nhà trường. II. Cơ sở thực tiễn Trong những năm trước đây, hoạt động ngoài giờ lên lớp giáo viên còn chưa chú ý và xem nhẹ, không phối hợp chăt chẽ với tổng phụ trách đội . Nội dung thực hiện còn sơ sài, hình thức đơn điệu, thời gian dành cho hoạt động này còn hạn chế. Trong quá trình thực hiện ít có sự kiểm tra, đánh giá. Điều kiện, phương tiện phục vụ cho hoạt động còn thiếu thốn, chưa được đầu tư nhiều. Giáo viên chưa thực sự nhận thức được vai trò và tác dụng của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp đối với việc hình thành và phát triển toàn diện nhân cách học sinh. Giáo viên còn xem nhẹ hoạt động này, không đầu tư bài soạn, đồ dùng, nội dung nghèo nàn, hình thức đơn điệu, chưa thiết thực, chưa gắn với nhu cầu thực tế cuộc sống, chưa đáp ứng được nhu cầu nguyện vọng của học sinh. Chính vì vậy các hoạt động ngoài giờ lên lớp chưa hấp dẫn lôi cuốn học sinh tham gia, chưa mang lại hiệu quả giáo dục, chưa đáp ứng tốt yêu cầu giáo dục hiện nay. Nhiều bậc phụ huynh còn có những quan niệm chưa đúng về hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Do vậy nhiều trẻ không có ý thức tự nguyện, tự giác, tích cực khi tham gia hoạt động. III. Lý do chọn đề tài Trên cơ sở thực trạng về hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của giáo viên cũng như học sinh trong thời gian qua, để nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh trong lớp tôi đã mạnh rạn chọn và nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở lớp 5A2 tại trường Tiểu học số 2 Thanh Xương” IV. Mục đích nghiên cứu Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở lớp 5A2 tại trường Tiểu học số 2 Thanh Xương V. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu Giáo viên và học sinh trong việc thực hiện hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở lớp 5A2 tại trường Tiểu học số 2 Thanh Xương VI. Nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp VII. Phương pháp nghiên cứu ­ Phương pháp nghiên cứu lý luận, điều tra ­ Phương pháp thực nghiệm ­ Phương pháp phân tích, tổng hợp, xử lý kết quả thực trạng ­ Phương pháp đối chiếu, so sánh, tổng kết kinh nghiệm. B. PHẦN II ­ NỘI DUNG I. Cơ sở lý luận a) Khái niệm: Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là những hoạt động giáo dục do nhà trường tổ chức ngoài giờ học của các môn học ở trên lớp nhằm nâng cao hiểu biết và tạo điều kiện để các em rèn thói quen sống, phát huy năng lực và sở thích của mình.Giáo dục ngoài giờ lên lớp ở tiểu học là một lĩnh vực hoạt động song song với hoạt động dạy học, giáo dục trên lớp, cùng thực hiện mục tiêu đào tạo cấp học theo các hướng giáo dục: nhân văn, khoa học. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp gồm nhiều nhân tố: Khách quan, chủ quan, điều kiện môi trường, hoạt động cá nhân. Các nhân tố quan hệ với nhau chặt chẽ tác động đồng thời lên quá trình tổ chức hoạt động giáo b) Cơ sở lý luận: Hoạt động giáo dục trong nhà trường tiểu học bao gồm hoạt động dạy học và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Hai hoạt động này gắn bó hữu cơ với nhau trong quá trình giáo dục. Hoạt động này góp phần bổ sung cho hoạt động kia vận động và phát triển và cùng thực hiện chung một mục đích là giáo dục học sinh trở thành những con người toàn diện. Hoạt động ngoài giờ lên lớp là một hoạt động giáo dục cơ bản được thực hiện một cách có mục đích, có kế hoạch, có tổ chức nhằm thực thi quá trình đào tạo nhân cách học sinh, đáp ứng những yêu cầu đa dạng của đời sống xã hội. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp do nhà trường quản lí, tiến hành ngoài giờ dạy học trên lớp theo chương trình, kế hoạch dạy học. Nó được tiến hành xen kẽ hoặc nối tiếp chương trình dạy học trong phạm vi nhà trường diễn ra trong suốt năm học. II. Thực trạng quá trình thực hiện 1. Khảo sát thực trạng của nhà trường: a) Giáo viên Nhận thức của giáo viên về hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp chưa đầy đủ (không phải tiết dạy chính khóa, không phải chương trình bắt buộc) nên việc dạy trên lớp chưa thực sự quan tâm đến hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, bài soạn nội dung, hình thức hoạt động còn nghèo nàn, tẻ nhạt, đơn điệu, đôi khi mang tính hình thức. Qua dự giờ tiết học trầm, hình thức tổ chức đơn điệu và phương pháp không linh hoạt. Việc sưu tầm tài liệu phục vụ cho tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp còn nhiều khó khăn. b) Học sinh: Đa số các em sẵn sàng tham gia hoạt động với mọi hình thức mà được thầy, cô hướng dẫn. Song vẫn còn rất nhiều học sinh chưa nhận thức rõ được ý nghĩa của hoạt động mà mình đang tham gia hoặc tham gia chưa tích cực. Nhiều học sinh còn rụt rè, nhút nhát chưa mạnh dạn, thiếu tự tin khi đứng trước đông người. Có những em khi được gọi lên tham gia các hoạt động thì từ chối. Khi phỏng vấn 30 em hiểu biết gì về các anh hùng liệt sỹ thì 10 em không trả lời được. 2. Công tác chỉ đạo Ban giám hiệu chỉ đạo giáo viên thực hiện nghiêm túc nội dung, chương trình, tổ chức chuyên đề và biết được cùng với dạy học ở trên lớp, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là một bộ phận rất quan trọng và cần thiết trong quá trình dạy học. Hai bộ phận này gắn bó hỗ trợ nhau trong quá trình giáo dục. Xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp chung theo chủ điểm và kế hoạch cho từng khối lớp, thống nhất cách soạn giáo án, hình thức tổ chức và phương pháp giảng dạy. 3. Tổ chức thực hiện Tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp được tổ chức dưới sự hướng dẫn chỉ đạo của sở Giáo dục & Đào tạo, phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Điện Biên. Nhà trường căn cứ vào hướng dẫn chỉ đạo để xây dựng kế hoạch thực hiện của các tháng theo chủ đề và kế hoạch hoạt động cho từng khối. Giáo viên chủ nhiệm nhiệt tình, tâm huyết với công việc; tổng phụ trách đội năng động nhiệt tình và có kinh nghiệm tổ chức các hoạt động tập thể. Căn cứ vào thời khóa biểu, kế hoạch của nhà trường giáo viên kết hợp với tổng phụ trách đội để xây dựng nội dung bài dạy. Kiểm tra, đánh giá chất lượng các tiết hoạt động ngoài giờ lên lớp để điều chỉnh nội dung, phương pháp dạy và học. III. Quá trình giải quyết vấn đề 1. Xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp GVCN kết hợp với các lực lượng giáo dục trong nhà trường xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong cả một năm học kèm theo phân phối chương trình. Kế hoạch phải cụ thể rõ ràng, về thời gian, mục tiêu, nội dung, phương pháp tổ chức thực hiện. ... - tailieumienphi.vn