Xem mẫu
- DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
STT Cụm từ đầy đủ Ký hiệu và chữ cái viết tắt
1 Phổ thông dân tộc bán trú PTDTBT
2 Học sinh HS
3 Số lượng SL
4 Sáng kiến kinh nghiệm SKKN
A. SỰ CẦN THIẾT, MỤC ĐÍCH CỦA SÁNG KIẾN
I. Sự cần thiết
A. SỰ CẦN THIẾT, MỤC ĐÍCH CỦA SÁNG KIẾN
I. Sự cần thiết
- Mĩ thuật có một vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống, hướng con
người đi tìm cái đẹp.Từ lâu mĩ thuật đã cuốn hút trẻ em với sức mạnh diệu kì
của nó, môn Mĩ thuật ở trường tiểu học cung cấp cho trẻ những kiến thức
ban đầu, cơ bản nhất. Góp phần từng bước hình thành khả năng cảm thụ cái
đẹp, biết vận dụng cái đẹp vào trong học tập, hay sinh hoạt hàng ngày.
Theo phương pháp hiện hành thì môn Mĩ thuật được chia làm 5 phân
môn: Vẽ theo mẫu, vẽ tranh, tập nặn tạo dáng, thường thức mĩ thuật, vẽ
trang trí, được lặp đi lặp lại theo từng khối lớp. Sự chú trọng rèn luyện trong
những phân môn cũng mang lại những hiệu quả nhất định, tuy nhiên phương
pháp hiện hành còn nhiều bất cập, đối với học sinh các giờ học này trong
trường thường không gây được hứng thú mạnh mẽ mà các em thường có cảm
giác nhàm chán, học sinh thường làm việc đơn lẻ, không có sự chia sẻ, các em
ít thể hiện được mình, hầu hết các bài học thường chú trọng thực hành vẽ,
không phát huy được tính sáng tạo, diễn đạt bị hạn chế, khó tích hợp với các
môn học khác. Đối với giáo viên, các bài học lặp đi lặp lại, giáo án không có
sự đổi mới, chưa khơi dạy được tiềm năng sáng tạo của trẻ em.
Với phương pháp mĩ thuật lớp 1 mới áp dụng vào chương trình học
hiện hành, học sinh như đượ c giải phóng khỏi khuôn mẫu. Học sinh đượ c
học mà chơi, chơi mà học, các em đượ c thỏa sức sáng tạo, không bị gò bó,
không sợ mình không biết vẽ mà được tự do sáng tạo. Học sinh có thể tự
mình xé dán, nặn, vẽ tạo hình 2D, 3D, tìm những vật tìm đượ c để sáng tạo.
Tuy nhiên, trong quá trình phụ trách giảng dạy Mĩ thuật học sinh khối lớp
1, tôi nhận thấy các em còn gặp nhiều hạn chế trong sáng tạo mĩ thuật. Vì
vậy, với những nỗ lực của bản thân, tôi đã đi sâu vào tìm hiểu và đề ra
“Một số biện pháp giúp học sinh lớp 1 học tốt môn Mĩ thuật” theo
định hướng phát triển phẩm chất, năng lực.
- 4
II. Mục đích sáng kiến
Trong quá trình giảng dạy tôi đã có được sáng kiến kinh nghiệm trong
quá trình dạy học mĩ thuật ở lớp 1 nhằm phát huy phẩm chất và năng lực của
học sinh:
Biết cách quan sát, ghi nhớ các nét đặc trưng
Phát triển khả năng kết hợp mắt và tay
Làm việc tập trung và yên lặng
Giúp học sinh tự tin hơn và rèn sự kiên nhẫn
Nhận biết cách sử dụng màu tự nhiên và ấn tượng, hiểu về đường nét
và ảnh hưởng của đường nét trong mĩ thuật.
Hiểu các cách thức vẽ khác nhau, lựa chọn được đường nét mong
muốn, xóa bỏ những nét không cần thiết. Chọn màu, phối màu để tranh sinh
động.
Từ những lý do trên, tôi nghiên cứu để viết sáng kiến kinh nghiệm
“Một số biện pháp giúp học sinh lớp 1 học tốt môn Mĩ thuật” với mục
đích tìm ra một số biện pháp tốt nhất góp phần nhằm nâng cao chất lượng
dạy và học Mĩ thuật của học sinh lớp 1 trường PTDTBT Tiểu học Trung Thu,
đó là mục đích để tôi nghiêm cứu sáng kiến kinh nghiệm này.
B. PHẠM VI TRIỂN KHAI THỰC HIỆN
Thời gian từ tháng 9 năm 2020 đến tháng 4 năm 2021.
Học sinh từ khối 1 của trường PTDTBT Tiểu học Trung Thu
C. NỘI DUNG
I. Tình trạng giải pháp đã biết
1. Thực trạng dạy và học mĩ thuật ở trường tiểu học
Hiện nay ở các trường Tiểu học hầu hết đã có đủ giáo viên đượ c đào
tạo chuyên dạy môn Mĩ thuật. Do vậy chất lượng giảng dạy luôn đượ c
giáo viên quan tâm, đầu tư đúng mức. Tuy nhiên việc dạy bộ môn Mĩ thuật
- 5
vẫn còn rất nhiều bất cập do nhi ều y ếu t ố khác nhau, chưa đạt đượ c kết
quả cao như mục tiêu giáo dục đề ra.
Qua các đợt tập huấn do phòng Giáo dục và Đào tạo, tổ chức, đại đa
số giáo viên đều nắm được các bước thực hiện một quy trình dạy mĩ thuật
theo chương trình giáo dục phổ thông 2018, Các giáo viên tham gia tập huấn
cũng được Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện về thời gian, công việc,
phối kết hợp với các thầy, cô trong đơn vị để có thể dự giờ lẫn nhau, giúp
giáo viên có thể trải nghiệm phương pháp mới cùng các đồng nghiệp. Khi
tham tập huấn và dạy chuyên đề thử nghiệm, chúng tôi nhận thấy tính ưu
việt của dự án là lấy học sinh làm trung tâm, đồng thời xây dựng quy trình
tương tác và tích hợp các phân môn cho từng nội dung học tập, nh ưng áp
dụng vào giảng dạy như thế nào thì hầu hết còn rất mơ hồ. Bản thân là giáo
viên, khi chịu trách nhiệm triển khai và thực hiện tiết dạy theo phương pháp
mới nên không tránh khỏi những khó khăn vướng mắc, lúng túng khi thực
hiện. Về nội dung các chủ đề giáo viên có thể xây dựng dựa trên chương
trình hiện hành nhưng khó khăn lớn là học sinh mới vào lớp 1 còn bỡ ngỡ.
Bên cạnh đó vẫn còn khá nhiều điểm tôi còn băn khoăn, lúng túng, không
biết thực hiện như thế nào cho đúng tinh thần đổi mới, cho đạt hiệu quả.
Từ thực tế giảng dạy bộ môn Mĩ thuật cho học sinh Tiểu học, bản thân
tôi cũng gặp không ít khó khăn về vấn đề đồ dùng học tập này. Mặt khác đối
với học sinh chủ yếu là nhận thức cảm tính. Các em bỡ ngỡ khi vẽ hình,
không tự tin khi thể hiện, bố cục trống trải, tạo hình bằng đất nặn, xé dán hình
chưa phong phú dẫn đến sản phẩm không đẹp mắt, khó biểu đạt nội dung chủ
đề. Mặt khác do chất liệu bút chì dễ tẩy xoá nên nhiều học sinh quá lạm dụng
tẩy, làm cho bài vẽ bị bẩn, thường bị rách giấy, hình vẽ thiếu tự nhiên. Các bài
vẽ, các sản phẩm của học sinh còn mang tính sao chép, na ná giống nhau, chưa
có nhiều sáng tạo hay ý tưởng đột phá. Khi vẽ màu thường đơn điệu, không có
đậm nhạt, vẽ màu không gọn. Các em vẽ thường bị gò bó, công thức, đôi khi rập
- 6
khuôn, sự suy nghĩ, tìm tòi chưa được giải phóng, hiện tượng bắt chước, lặp lại
từ cách vẽ hình, vẽ màu, cách tìm chủ đề cho vẫn còn chung chung...Nhưng nếu
giáo viên thiếu quan sát hay quản lý lớp là các em thường nói chuyện riêng, đùa
giỡn, làm ảnh hưởng đến tiết dạy.
Dựa trên những bất cập đó có thể tóm tắt một số thuận lợi và khó khăn
khi áp dụng phương pháp mới vào giảng dạy bộ môn Mĩ thuật cho học sinh tiểu
học như sau.
2. Thuận lợi và khó khăn
2.1. Thuận lợi
* Về phía giáo viên
Giáo viên dạy Mĩ thuật luôn được sự quan tâm của Ngành cấp trên,
đặc biệt là Ban Giám hiệu nhà trường thường xuyên động viên, khuyến khích
giáo viên áp dụng phương pháp mới vào giảng dạy, luôn tạo mọi điều kiện
để giáo viên an tâm công tác và thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.
Cơ sở vật chất của nhà trường có đủ số lớp học, sạch, đẹp. Có đủ
sách giáo khoa cho học sinh.
Nội dung chương trình Mĩ thuật Tiểu học có một chủ đề không phù
hợp vì mang yếu tố đặc thù vùng miền, nhưng theo ph ương pháp mới thì
giáo viên có thể điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tế địa phươ ng,
khả năng nhận thức của học sinh mà không quá phụ thuộc vào khuôn khổ
của chương trình hiện hành.
* Về phía học sinh
Các hoạt động của mỗi chủ đề thường là 4 tiết, làm cho học sinh luôn cảm
thấy hào hứng khi được khám phá, tự do sáng tạo với nhiều trải nghiệm. Mặt khác,
các em được thỏa thích với những sáng tạo, được trao đổi, học hỏi từ bạn rất
nhiều. Thông qua hoạt động mĩ thuật thực tế, học sinh tự mình làm tích lũy được
- 7
cách biểu đạt, phân tích, đánh giá, tự lựa chọn và nhận thức để hình thành, phát
triển những năng lực cá nhân. Chính bản thân các em sẽ tự tin trình bày những ý
kiến cá nhân trước tập thể.
Có thể nói việc giảng dạy bộ môn Mĩ thuật rất hiện hành rất tốt, học
sinh rất yêu thích môn học vì là một giờ học không gò bó, không có nhiều áp
lực. Đó chính là một lợi thế, không phải môn học nào cũng có được.
2.2. Khó khăn
* Về phía giáo viên
Thời gian điều tiết chương trình phải phụ thuộc vào thời gian hoạt
động chung của toàn trường đối với những môn học khác nên tiết học chưa
liền mạch khoảng cách các tiết cách nhau quá xa nên học sinh bị gián đoạn.
Dạy học theo phương pháp mới có những khó khăn nhất định đòi hỏi
người giáo viên phải thực sự tìm tòi, chuẩn bị chu đáo, chủ động vận dụng
linh hoạt vào từng bài học khác nhau, nhằm thu hút sự tham gia của tất cả các
em học sinh.
Giáo viên dạy mĩ thuật phải có nhiều thời gian đầu tư vào tiết học sao
cho phù hợp với đối tượng học sinh.
* Về phía học sinh
Các chủ đề Mĩ thuật là đề cao khả năng tự học của học sinh, nhưng để
thực hiện được một chủ đề các em phải chuẩn bị rất nhiều vật dụng, đồ dùng
học tập. Điều này quả là khó khăn cho cả giáo viên và học sinh, vì bản thân các
em chưa thể tự chuẩn bị được mà phải có sự hỗ trợ từ phía phụ huynh. Với “vị
trí” của môn học như hiện nay thì sự nhiệt tình của phụ huynh có được như
mong muốn? Nhiều em có được hộp màu và giấy vẽ đã là may mắn rồi nên
đồ dùng học tập chủ yếu là từ giáo viên.
- 8
Học sinh bước đầu thực hiện phương pháp học mới sẽ gặp lúng túng
trong việc trao đổi nội dung để thống nhất chủ đề vẽ tranh phác họa bố cục
các mảng chính trước khi vẽ họa tiết.
3. Biện pháp thực hiện
Từ thực tế giảng dạy ở giai đoạn đầu, phần đông học sinh yêu thích
môn học. Tuy nhiên vẫn có một số em rất thờ ơ, thậm chí chán nản mỗi khi
đến giờ học, điều này khiến cho tiết học trở nên nặng nề, không hứng thú. Vì
vậy việc khắc phục tâm lý cho học sinh quả là khó khăn và hết sức cần thiết.
Dựa vào tâm lý của học sinh là thích khen ngợi, động viên và hay tò mò nên
trước thời gian thực hành, tôi giới thiệu cho các em một số tác phẩm vẽ tiêu
biểu của những hoạ sĩ nhí để các em xem và tự học tập theo cách vẽ, cách
thể hiện tranh. Phân tích cho các em thấy được cái hay, cái đẹp được thể hiện
qua các tác phẩm, động viên các em ai cũng có thể vẽ đẹp. Vì thế sự căng
thẳng và chán nản trong mỗi giờ học được giảm bớt đi, các em đã có hứng
thú hơn với các tiết học. Sau đó trong những bài học vẽ tranh tôi khuyến
khích các em vẽ nhiều và vẽ đẹp cho học sinh tự nhận xét, tự đánh giá tác
phẩm của bạn có đẹp hay không đẹp và vì sao? Như vậy tôi đã hướng dẫn
cho các em biết tự nhận xét, đánh giá được bài vẽ của bạn và mình.
Môn học Mĩ thuật mới không chỉ đòi hỏi các em vẽ phải có tính sáng
tạo, vẽ đẹp mà các bài tập thực hành còn đòi hỏi các em có sự cảm nhận
giá trị nghệ thuật, nắm được mục tiêu giáo dục ở trong mỗi chủ đề. Vì thế
trong quá trình giảng dạy tôi đã đưa ra một số biện pháp sau đây nhằm
nâng cao chất lượng giáo dục Mĩ thuật ở lớp 1 mới.
II. Nội dung của giải pháp mới
1. Mục đích cụ thể của sáng kiến
- 9
Qua thời gian giảng dạy ban đầu, bản thân tôi nhận thấy kết quả đạt
được sau tiết học mĩ thuật ban đầu qua những con số biểu hiện trong bảng
thống kê dưới đây
*Kết quả khảo sát lần đầu
Tự
tin
Vẽ
thể Hoàn
rập
Tổng hiện, khuô
thành
Lớp số thể bài Chưa hoàn thành bài tại lớp
n,
học hiện thiếu
tạ i
sinh được tự tin
lớp
cảm
xúc.
SL % SL % SL % SL %
1A1 27 12 44,4 15 55,6 12 44,4 15 55,6
1A2 27 11 40,7 14 51,8 12 44,4 15 55,6
1A3 16 6 37,5 10 62,5 7 43,8 9 56,2
1A4 20 8 40,0 12 60,0 9 45,0 11 55,0
1A5 19 7 36,8 12 63,2 9 47,4 10 52,6
Tổn
109 44 40,3 65 59,7 49 45,0 60 55,0
g
Với kết quả như trên, tôi thấy việc dạy học Mĩ thuật muốn có kết quả
giảng dạy cao thì người thầy phải không ngừng tìm tòi và đổi mới phương
pháp dạy học.
2. Nội dung của giải pháp
Đầu tiên giáo viên cần xác định rõ mục tiêu của bài học là khâu đầu tiên
không thể thiếu trong soạn giảng. Từ đó, giáo viên mới định ra trọng tâm của
tiết dạy để lựa chọn phương pháp và đồ dùng dạy học phù hợp với bài dạy.
Mục đích của chủ đề này là cho học sinh làm quen với một bài tập vẽ.
Học sinh sẽ học được tầm quan trọng của đường vẽ cũng như rèn luyện sự
phản xạ với đường nét, khả năng quan sát, tập trung, phối hợp mắt, tay và
não.
- 10
Lựa chọn các phương pháp giảng dạy, hệ thống câu hỏi và đồ dùng
dạy học phù hợp với nội dung bài học.
Qua quá trình giảng dạy, căn cứ vào mục tiêu giáo dục đã đề ra cho bậc
tiểu học, xác định rõ vai trò và mục tiêu giáo dục của bộ môn cũng thông qua
thực tế giảng dạy áp dụng phương pháp mới giúp học sinh thực hiện tốt môn
Mĩ thuật ở lớp 1 với một số biện pháp sau:
1. Giải pháp 1: Khơi gợi lòng ham thích bộ môn mĩ thuật, thay đổi
suy nghĩ về cách học cho học sinh
Qua đó các em thấy rằng Mĩ thuật là môn học bổ ích, lý thú và tươi vui,
có tính giáo dục đạo đức, thẩm mĩ cao và là môn học bổ trợ tích cực cho các
môn học khác. Vì thế các em đón nhận tiết học một cách nhiệt tình và hào
hứng.
Tuy nhiên vẫn có một số em rất thờ ơ, thậm chí chán nản mỗi khi đến
giờ học, điều này khiến cho tiết học trở nên nặng nề, không hứng thú. Vì vậy
việc khắc phục tâm lý cho học sinh quả là khó khăn và hết sức cần thiết. Do
đó, giáo viên nên khen ngợi, động viên học sinh, giới thiệu cho các em một số
tác phẩm của những hoạ sĩ nhí, của những họa sĩ nổi tiếng để các em xem và
tự học tập theo cách vẽ, cách thể hiện tranh.
Phân tích cho các em thấy đượ c cái hay, cái đẹp, ngộ nghĩnh, đáng
yêu của chủ đề đượ c thể hiện qua các tác phẩm, khởi gợi lòng ham thích
bộ môn mỹ thuật, động viên các em ai cũng có thể vẽ, có thể bộc lộ cảm
xúc, suy nghĩ của mình qua bài vẽ.
Việc quan trọng yêu cầu của mỗi tiết học là giáo viên phải chuẩn bị
đầy đủ đồ dùng trực quan, trực quan phải đẹp, hấp dẫn, đặc biệt không quá
trừu tượng để học sinh quan sát, để học sinh cảm nhận được cái đẹp, ngộ
nghĩnh củachủ đề và có hứng thú với bài học, muốn được thể hiện.
- 11
Trong mỗi tiết học, giáo viên cần lựa chọn và phối hợp các phương
pháp dạy học phù hợp để luôn luôn tạo được không khí học tập vui vẻ, nhẹ
nhàng, hấp dẫn, lôi cuốn học sinh, tránh giờ học tẻ nhạt, khô cứng.
Giáo dục mĩ thuật kích thích mọi giác quan và kết hợp nhiều trải
nghiệm của học sinh. Những trải nghiệm này chính là các yếu tố khởi đầu
trong các quy trình dạy và học mĩ thuật. Hình thức giao tiếp thông qua hình
ảnh sẽ giúp học sinh mở rộng vốn ngôn ngữ của mình, đúng như câu ngạn
ngữ Trung Quốc: “Nghe rồi sẽ quên, nhìn rồi sẽ nhớ, chỉ có tự làm thì sẽ
hiểu”.
Hiểu về tâm lý và động viên, khuyến khích học sinh cố gắng trong học
tập. Không áp đặt đòi hỏi quá cao đối với học sinh. Nên lấy động viên, khích lệ
là chính, cố gắng tìm những ưu điểm dù nhỏ nhất ở từng học sinh để kịp thời
động viên, khen ngợi.
Phải hiểu được đặc điểm tâm lý của trẻ, hiểu biết được mức độ cảm
nhận của học sinh về thế giới xung quanh thông qua các bài học, luôn tôn
trọng gần gũi học sinh, có tính kiên trì trong công tác giảng dạy, khéo léo
động viên kịp thời đối với các em.
2. Giải pháp 2: Xây dựng nội dung học tập gần gũi, quen thuộc và
phù hợp với khả năng nhận thức của các em.
Để xây dựng các chủ đề cho phù hợp với lứa tuổi học sinh lớp 1, phù
hợp với khả năng của các em, trước hết giáo viên cần nghiên cứu nội dung,
chương trình Mĩ thuật mới, xây dựng kế hoạch dạy học Mĩ thuật theo
phương pháp mới. Đồng thời tham khảo Tài liệu tập huấn phương pháp
dạy học Mĩ thuật mới để xây dựng kế hạch cho đảm bảo mục tiêu giáo
dục của môn học. Đây là tài liệu được biên soạn với sự giúp đỡ tận tình và
sự tham gia nhiệt tình của các giảng viên mĩ thuật Trường Đại học sư
phạm và một số Giáo viên ở các trườ ng Tiểu học tham gia. Tuy nhiên tùy
- 12
điều kiện vật chất của nhà trườ ng, khả năng chuẩn bị đồ dùng học tập của
học sinh mà giáo viên có thể thay đổi, xây dựng số lượng tiết dạy theo
từng chủ đề cho phù hợp.
Ví dụ : Bên cạnh đó, cần xây dựng kế hoạch giảng dạy linh hoạt và có
sự tích hợp hài hòa các quy trình dạy học mĩ thuật mới sao cho phù hợp với
đối tượng học sinh lớp 1 cũng như điều kiện thực tế tại địa phương, xác định
rõ thời gian, số tiết, quy trình thực hiện, mục tiêu giáo dục của từng chủ đề
ngay từ đầu năm học. Cần lưu ý lựa chọn thứ tự các chủ đề phải đi từ dễ tới
khó, từ đơn giản đến sinh động…để học sinh dễ tiếp thu. Việc đề ra kế
hoạch chi tiết giúp giáo viên chủ động hơn trong việc nâng cao nhận thức cho
học sinh.
3. Giải pháp 3: Tổ chức hoạt động học tập hiệu quả
Xác định rõ mục tiêu bài học, soạn giáo án kĩ lưỡng cho từng hoạt
động, đảm bảo tất cả các học sinh đều hứng thú tham gia các hoạt động học
tập.Giáo viên trực tiếp thao tác vẽ lên bảng cho cả lớp cùng quan sát, nắm
được các bước thực hiện một cách cụ thể nhất.
Để học sinh hiểu được thế nào là vẽ, xé dán đòi hỏi người giáo viên
phải thực hành thị phạm cho học sinh quan sát. Trong tiết dạy tôi thường kết
hợp vừa vẽ vừa hướng dẫn cho các em hiểu, chỉ cho các em biết cách đặt bút
vẽ ở đâu, bắt đầu quan sát và vẽ như thế nào, đặt ra những câu hỏi gợi mở
hướng các em tự suy nghĩ, tìm ra cách giải quyết vấn đề.
4. Giải pháp 4: Tạo không khí sôi động trong hoạt động trưng bày,
nhận xét và đánh giá bài vẽ
Giáo viên nên sử dụng kĩ thuật phòng tranh để học sinh trưng bày sản
phẩm, điều này sẽ giúp học sinh có thêm kinh nghiệm thực tế và hứng thú,
yêu thích tác phẩm của mình và học hỏi từ sản phẩm của bạn. Học sinh
thưởng thức, thảo luận và nhận xét, đánh giá kết quả học tập của nhau, trong
- 13
quá trình nhận xét đánh giá , giáo viên khuyến khích sự giao lưu, trao đổi và
gợi mở những ý tưởng tiếp theo cho bài học sau của học sinh.
Giáo viên có thể hướng dẫn học sinh trang trí, tạo thành bức tranh đẹp
để tặng bạn bè, người thân, trưng bày góc học tập,…
Ví dụ : Trưng bày kết quả học tập
Sau khi giáo viên cho học sinh tr ưng bày sản phẩm lên bảng, cho 2
học sinh đóng vai phóng viên, tổ chức cuộc phỏng vấn buổi tri ển lãm. Như
vậy học sinh sẽ đượ c thoải mái hỏi – đáp về những “tác phẩm” . Tiếp đó
giáo viên tổ chức bình chọn những tác phẩm đượ c thể hiện có cảm xúc,
đường nét, màu sắc ấn tượng, hình ảnh hài hòa….
Việc đánh giá kết quả không chỉ dựa trên thành tích chung của cả
nhóm mà còn dựa trên sự đóng góp của từng thành viên trong nhóm. Để
thực hiện vi ệc đánh giá đảm bảo công bằng, đúng thực tế, giáo viên cần
có sổ tay theo dõi ghi nhận ngay nh ững cá nhân tích cực, cá nhân thụ động
hay sáng tạo, những nhóm làm việc hiệu qu ả…Khi th ực hi ện vi ệc đánh
giá, giáo viên cần nêu rõ những mặt đượ c và chưa đượ c để họ c sinh nắm
và thực hiện tốt h ơn. Bên cạnh việc tuyên dươ ng những học sinh tích cực,
chăm chỉ, giáo viên cũng cần nghiêm khắc nhắc nhở nh ững h ọc sinh ch ưa
tập trung, l ơ là, hay nói chuyện, làm việc riêng để các em có trách nhiệm
và ý thức hơn.
3. Tính mới của giải pháp
Đây là giải pháp mới chưa được áp dụng, các giải pháp này giúp học
sinh chủ động, tự lực khai thác kiến thức dưới sự hướng dẫn của giáo viên,
kích thích sự say mê hứng thú học tập, bồi dưỡng phát triển năng lực cảm thụ
thẩm mĩ, năng lực tư duy và trí tưởng tượng của học sinh.
III. Khả năng áp dụng của giải pháp
- 14
Sáng kiến này đã được triển khai và thực hiện khá hiệu quả trong
giảng dạy môn Mĩ thuật lớp 1 trong đơn vị trường, đây sẽ là tiền đề đưa vào
áp dụng trong những năm học tiếp theo.
Sáng kiến nêu trên có thể áp dụng trong dạy học môn Mĩ thuật lớp 1
trong trường PTDTBT Tiểu học Trung Thu hoặc những đơn vị có thực trạng
tương đồng trong toàn huyện.
IV. Hiệu quả và lợi ích thu được
Qua thời gian giảng dạy được áp dụng những phương pháp mới trong
soạn và giảng, với sáng tạo của thầy và hoạt động tích cực của học sinh cùng
với một số phương pháp tổ chức hợp lý, bản thân tôi nhận thấy kết quả đạt
được một cách rất tích cực với tỷ lệ học sinh yêu thích môn học Mĩ thuật, tự
tin thể hiện, bộc lộ được cảm xúc qua tranh vẽ, hoàn thành được bài vẽ ngay
tại lớp, thúc đẩy hứng thú học tập đạt những yêu cầu cụ thể là rất khả quan,
điều đó chứng tỏ thành tích đạt được qua trải nghiệm hoàn toàn có sức thuyết
phục. Những con số biểu hiện trong bảng thống kê dưới đây đã nói rất rõ
điều đó:
*Kết quả sau khi áp dụng biện pháp
Lớp Tự
tin
Vẽ
thể Hoàn
r ập
Tổng hiện, khuô thành
số thể bài Chưa hoàn thành bài tại lớp
n,
học hiện thiếu tại
sinh được tự tin lớp
cảm
xúc.
SL % SL % SL % SL %
1A1 27 21 77,8 6 22,2 22 81,5 5 18,5
1A2 27 20 74,1 7 25,9 21 77,8 6 22,2
1A3 16 12 75,0 4 25,0 13 81,2 3 18,8
1A4 20 15 75,0 5 25,0 16 80,0 4 20,0
1A5 19 15 78,9 4 21,1 15 78,9 4 21,1
- 15
Tổn
109 83 76,1 26 23,9 87 79,8 22 20,2
g
Với kết quả như trên, tôi thấy việc dạy học Mĩ thuật muốn có kết quả
giảng dạy cao thì người thầy phải không ngừng tìm tòi và đổi mới phương
pháp dạy học. Để tạo được cách dạy lấy học sinh làm trung tâm cho bài dạy,
giáo viên chỉ là người hướng dẫn, gợi mở, thì ngoài việc sử dụng một số
phương pháp dạy truyền thống còn cần kết hợp nhiều phương pháp khác để
tiết học sinh động lôi cuốn học sinh tham gia hơn. Với kết quả này, mỗi
chúng ta cũng không lấy đó làm bằng lòng để rồi dừng ở đó. Theo tôi đã là
giáo viên thì việc học hỏi, tìm tòi và sáng tạo trong cách dạy là một nhiệm vụ
mỗi ngày của người thầy, hoạt động đó phải được diễn ra thường xuyên có
như vậy mới đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao đối với tri thức, và đặc
biệt có thể tạo điều kiện cho học sinh vững vàng bước vào chương trình Mĩ
thuật ở lớp cao hơn.
Tuy bước đầu tổ chức dạy học theo phương pháp mới còn gặp nhiều
khó khăn về cơ sở vật chất, các điều kiện phục vụ dạy học,... nhưng bằng sự
sáng tạo, nhiệt tình và tâm huyết với nghề, không ngại khó khi tiếp cận với
phương pháp mới. Nhưng tiêt day đ
̃ ́ ̣ ược ap dung theo ph
́ ̣ ương phap m
́ ơi cua
́ ̉
̣ ̃ ̣ ược môt sô kêt qua nh
Đan Mach đa đat đ ̣ ́ ́ ̉ ư sau:
Giáo viên biết cách lập kế hoạch và tổ chức những quy trình dạy học
linh hoạt phù hợp với điều kiện của địa phương. Tổ chức đánh giá liên tục quá
trình học mĩ thuật để phát triển các năng lực học tập, khả năng sáng tạo và kĩ
năng sống cho mỗi học sinh. Phối hợp và chia sẻ kinh nghiệm với các đồng
nghiệp.
Học sinh say mê học tập hơn, không bị áp lực nhiều về mặt thời gian
hoặc sợ mình không làm được.
- 16
Đối với học sinh cá biệt, ít quan tâm đến việc học lại trở nên hứng
thú hơn, ham thích hoạt động thể hiện rõ ở việc làm.
Đối với học sinh có năng khiếu thì được bộc lộ khả năng của mình, qua
đó tinh thần hợp tác nhóm trong môn Mĩ thuật và các môn học khác được nâng
cao.
Mặc dù dạy học theo phương pháp mới cả thầy và trò đều gặp không
ít khó khăn và bỡ ngỡ nhưng cũng đạt được những thành tựu nhất định.
Vì vậy tôi sẽ áp dụng những biện pháp này vào trong việc giảng dạy
của mình để chất lượng dạy và học môn Mĩ thuật của trường PTDTBT Tiểu
học Trung Thu được tốt hơn và tôi mạnh dạn đưa ra những biện pháp này cho
các bạn đồng nghiệp tham khảo và góp ý để cùng nâng cao chất lượng dạy và
học môn Mĩ thuật ở Tiểu học.
V. Phạm vi ảnh hưởng, tầm hiệu quả của giải pháp
1. Phạm vi ảnh hưởng
Đề tài này có thể áp dụng phổ biến cho giáo viên chuyên ngành Mĩ
thuật để giảng dạy lớp 1 trong các xã và có thể làm tài liệu tham khảo để trao
đổi kinh nghiệm giữa các đồng nghiệp.
2. Hướng nghiên cứu tiếp
Hướng tới tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu đề ra các giải pháp thực hiện việc
giảng dạy Mĩ thuật Tiểu học nói chung theo phương pháp mới có hiệu quả
hơn. Những vấn đề mà tôi đã nêu chắc chắn không tránh khỏi hạn chế và
thiếu xót. Song đó là những kinh nghiệm nhỏ mà tôi đã rút ra được trong quá
trình nghiên cứu và giảng dạy.Tôi rất mong được sự góp ý, nhận xét bổ sung
của đồng nghiệp, của cấp trên để giải pháp này được hoàn thiện hơn nhằm
nâng cao hơn nữa chất lượng dạy và học môn Mĩ thuật ở trường tiểu học.
VI. Rút kinh nghiệm từ sáng kiến, kiến nghị, đề xuất
- 17
1. Những kết luận được rút ra từ SKKN
Mĩ thuật là môn học nghệ thuật, kết quả của nó là kết quả của cảm xúc,
chứ không đơn giản là kỹ thuật hay kỹ năng. Muốn tạo ra cái đẹp, học sinh phải
có cảm xúc. Cảm xúc phải xuất phát từ sự rung động của học sinh trước vẻ đẹp
của đối tượng cùng với phương pháp giảng dạy hấp dẫn, lôi cuốn của giáo
viên. Cái đẹp phù hợp với cách nhìn, cách nghĩ, cách cảm nhận của các em học
sinh. Trẻ em có cách nhìn, cách nghĩ, cách cảm nhận riêng, không giống cách
nhìn, cách nghĩ, cách cảm nhận của người lớn.
Qua quá trình áp dụng giải pháp dạy học Mĩ thuật mới tôi nhận thấy cái
hay của giải pháp này là đặt người học vào vị trí chủ động phải tìm hiểu vấn đề
và tìm ra cách giải quyết hiệu quả, sáng tạo nhất. Việc đánh giá học sinh cũng
không còn bị đặt quá nặng vào sản phẩm của các em mà nó được đánh giá dựa
trên cả quá trình mà các em tham gia. Đây là một chương trình giáo dục Mĩ thuật
Tiểu học mới năng động, phát huy, rèn luyện được nhiều kỹ năng cho học sinh,
đặc biệt là kỹ năng sống. Giáo viên cần cho học sinh mang sản phẩm về nhà để
trưng bày thành góc Mĩ thuật ở gia đình, lớp học. Tập cho học sinh thói quen sưu
tầm và cất giữ những vật dụng, đồ dùng học tập không còn sử dụng để khi cần
có thể sử dụng những lần sau. Làm tốt công tác tư tưởng với phụ huynh để phụ
huynh tham gia chuẩn bị tốt họa phẩm và vật liệu phục vụ cho phương pháp
dạy Mĩ thuật mới, có thể tận dụng tối đa các phương tiện, đồ dùng học tập sẵn
có, sử dụng linh hoạt các chất liệu học sinh đã có, hướng dẫn học sinh sưu tầm
các chất liệu sẵn có ở địa phương, những vật dụng bỏ đi để sử dụng phù hợp
với chủ đề để tạo ra nhiều sản phẩm phong phú trong các hoạt động dạy học
Mĩ thuật.
2. Kiến nghị, đề xuất
- 18
Với mong muốn là làm thế nào để áp dụng phương pháp mới vào giảng
dạy môn Mĩ thuật Tiểu học ngày càng hiệu quả và giúp giáo viên tháo gỡ
những khó khăn, tôi xin kiến nghị một số ý như sau:
Rất mong BGH nhà trường tạo điều kiện thuận lợi và cung cấp thêm
tài liệu nghiên cứu giảng dạy và đồ dùng phục vụ cho việc dạy và học.
Do kinh tế gia đình học sinh thì có cố mấy cũng không hiệu quả. Vậy
nên kính mong nhà trường cấp cho màu và giấy để giúp giáo viên Mĩ thuật
phần nào đó về đồ dùng học tập, nhằm huy động nguồn lực dạy học Mĩ
thuật hiệu quả, giúp học sinh có cơ sở vật chất để học tập một cách tốt nhất.
Phụ hynh cần quan tâm nhiều hơn đến công việc học của con em
mình, cần trang bị cho con mình những đồ dùng học tập để học tập tốt hơn.
Trung Thu, ngày 10 tháng 4 năm 2021
NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN
(ký và ghi rõ họ tên)
CHANG A SU
nguon tai.lieu . vn
