Xem mẫu

  1. ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN LONG BIÊN TRƯỜNG TIỂU HỌC PHÚC ĐỒNG ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO  NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA THƯ  VIỆN           Lĩnh vực: Quản lý                     Cấp học: Tiểu học                      Họ và tên: Nguyễn Thị Thu                      Chức vụ:  Phó Hiệu trưởng                      ĐT: 0989025774                      Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Phúc Đồng ­                                             Quận Long Biên ­ Hà Nội 
  2. Long Biên, tháng 4/2019 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT BGH Ban giám hiệu TVNT Thư viện nhà trường TVTH Thư viện trường học NVTV Nhân viên thư viện TH  Tiểu học CLB Câu lạc bộ CMHS Cha mẹ học sinh CNTT Công nghẹ thông tin BGD&ĐT Bộ Giáo dục và Đào tạo GD Giáo dục GVCN Giáo viên chủ nhiệm GV Giáo viên HS Học sinh PPDH Phương pháp dạy học PGD&ĐT Phòng Giáo dục và Đào tạo
  3. MỤC LỤC
  4. PHẦN MỞ ĐẦU I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI Trong những năm qua, giáo dục ngày càng phát đáp  ứng với yêu cầu   học tập ngày càng cao của toàn xã hội. Luật GD đã chỉ  rõ: Mục tiêu GD là đào tạo con người Việt Nam phát  triển toàn diện có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp, hình  thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân đáp ứng  với  yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Để  thực hiện mục tiêu trên toàn bộ  hệ  thống GD nói chung và nhà   trường phổ  thông nói riêng có một vai trò và nhiệm vụ  trực tiếp đào tạo ra   những nguồn nhân lực cho xã hội. Ngày 17/12/2004, BGD&ĐT đã có văn bản hướng dẫn thực hiện các  tiêu chuẩn thư viện ­ các danh hiệu thi đua và qui trình công nhận đối với các  thư viện trường học. TVTH đóng một vai trò hết sức quan trọng. Thư viện là  trung tâm sinh hoạt văn hoá chung không chỉ  cho GV mà cả  đối với HS, nếu  thư  viện hoạt  động tốt sẽ  góp phần không nhỏ  trong việc nâng cao chất  lượng dạy và học. Thư viện là một bộ  phận không thể  thiếu trong trường học nói chung,  trường phổ thông nói riêng. Với vai trò lưu giữ và luân chuyển sách, thư viện  phục vụ đắc lực cho việc dạy và học. Để  nâng cao hiệu quả  hoạt động của  thư  viện, người cán bộ  phụ  trách cần có những biện pháp để  giữ  gìn, cung  cấp và luân chuyển sách, thiết bị có hiệu quả nhất.  TVNT còn có một vị trí vô cùng quan trọng trong việc phục vụ công tác  dạy học của GV và HS góp phần nâng cao chất lượng GD của nhà trường.  Nó là công cụ phục vụ mục tiêu đổi mới PPDH; là nơi hội tụ  kiến thức, bồi  dưỡng nhân cách, phát triển kĩ năng và thái độ  tình cảm, xây dựng nền tảng  văn hóa cho mỗi  con người trong cuộc sống.  Đối với các trường TH nói  chung, TVNT giúp HS tiếp cận và nhận thức về cuộc sống, về thế giới xung   quanh một cách dễ  dàng và thực tế  hơn, thúc đẩy lòng ham học hỏi, ham   khám phá ở lứa tuổi HS thông qua các bài học, các câu chuyện từ sách báo, tài  liệu, tranh  ảnh,...; với bạn đọc là GV, thư  viện là kho tàng lưu giữ  những  kiến thức bổ  ích được lưu trữ  qua từng thời gian, đồng thời cung cấp, bổ  sung và cập nhật khối lượng thông tin làm cho nội dung bài giảng ngày càng   phong phú, GV có thể tiếp cận nhiều nguồn thông tin khác nhau làm giàu vốn  kiến thức của mình để đem đến HS lượng kiến thức tốt nhất.  1/15
  5. Hướng dẫn công tác TVTH của PGD&ĐT Long Biên năm học 2018 –   2019 đã chỉ rõ mục tiêu của thư viện các nhà trường: “Tiếp tục xây dựng hệ  thống TVTH trên  địa bàn quận Long Biên theo hướng “Chuẩn hóa, thân   thiện, hiện đại đáp ứng hội nhập Quốc tế”, tích cực đổi mới công tác thư  viện và phát triển văn hóa đọc trong trường học  gắn với đổi mới hoạt động  GD của nhà trường.”  Bám sát mục tiêu trên, tôi nhận thấy hoạt động thư  viện tại trường tôi  chưa thực sự đáp ứng được với yêu cầu nghiên cứu, học tập của GV và HS;  các hình thức tổ chức chưa phong phú và đa dạng, chưa thu hút độc giả tham   gia các hoạt động đọc, nghiên cứu và tìm hiểu... . HS chưa có phương pháp   đọc sách, chưa thấy hết giá trị, tầm quan trọng của từng cuốn sách và  ảnh  hưởng của việc đọc sách báo đối với việc học tập của mình. Là một phó hiệu  trưởng phụ trách chuyên môn, tôi  luôn mong muốn hoạt động của TVNT đạt  chất lượng và hiệu quả cao, đáp ứng được nhu cầu của GV và HS trong giai   đoạn hiện nay. Chính vì vậy, tôi đã mạnh dạn chọn đề  tài “ Một số  biện   pháp chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của thư viện”  làm đề tài  nghiên cứu của mình. II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Tìm ra biện pháp giúp TVNT hoạt động có hiệu quả  và ngày một tốt   hơn nhằm đáp ứng được nhu cầu học tập, nghiên cứu của GV, HS trong nhà  trường. III. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU Thực tế hoạt động thư viện của trường tiểu học nơi tôi đang công tác. IV. THỜI GIAN NGHIÊN CỨU Từ tháng 9 năm 2017 đến tháng 3 năm 2019. PHẦN NỘI DUNG I. CƠ SỞ LÍ LUẬN  Quy  chế   về   tổ   chức   và  hoạt  động   thư   viện  trường   phổ   thông  của  BGD&ĐT đã nêu rõ: “Thư  viện trường phổ  thông là một bộ  phận cơ  sở  vật  chất  trọng yếu, là trung tâm sinh hoạt văn hoá và khoa học của nhà trường.   Nó góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của GV, bồi dưỡng kiến thức   cơ bản về khoa học, xây dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu cho HS, tạo cơ  sở  từng bước thay đổi PPDH, đồng thời thư  viện tham gia tích cực vào việc  1/15
  6. bồi dưỡng tư tưởng chính trị và xây dựng nếp sống văn hoá mới cho các thành  viên của nhà trường”.  Như vậy, thư viện trở thành một bộ phận không thể thiếu trong các nhà  trường. Việc tổ chức và đẩy mạnh các hoạt động của nó là một việc làm cần  thiết.  Bởi như  đã nói trên, thư  viện không những là một bộ  phận cơ  sở  vật  chất trọng yếu mà còn là nơi cung cấp thông tin qua số lượng và chất lượng   các loại sách báo, nó là người bạn gần gũi nhất, cần thiết nhất của thầy và  trò. Sách báo không ngừng nâng cao năng lực giảng dạy của GV, mở  rộng   kiến thức, xây dựng thói quen tự học của HS, góp phần thúc đẩy chất lượng   dạy và học, giúp nhà trường hoàn thành sự  nghiệp đào tạo nguồn nhân lực,  bồi dưỡng nhân tài cho đất nước. Vì vậy, sách báo chỉ  có thể  phát huy được  tác dụng tích cực của nó trên cơ sở quản lý tốt công tác thư viện.   Trong các năm học qua, các văn bản chỉ đạo về nhiệm vụ năm học của   ngành đều đặt ra vấn đề  về vị  trí vai trò và tác dụng của TVTH. Đặc biệt là  hướng dẫn công tác TVTH của PGD&ĐT Long Biên  đã đặt ra nhiệm vụ  chung:   ­ Nâng cao nhận thức về  vị  trí, vai trò, hiệu quả  của TVTH  trong đổi   mới và nâng chất lượng GD, tự học, tự bồi dưỡng của GV và HS. ­ Tăng cường chỉ  đạo, đầu tư  cơ  sở  vật chất, trang thiết bị  thư  viện  đồng bộ; phát triển nguồn tài nguyên thư viện (tài liệu in và tài liệu điện tử)   một cách thực chất để  đưa vào sử  dụng có hiệu quả; tăng cường các nguồn  lực xây dựng thư viện, tích cực ứng dụng CNTT trong quản lý TVTH.  ­ Xây dựng kế  hoạch và tổ  chức hoạt động thư  viện hiệu quả, phong  phú, sáng tạo, phù hợp với cấp học, ngành học. Tổ chức và quản lý thư viện   khoa học, hiệu quả. ­ Cập nhật các tư  liệu bằng sách tiếng nước ngoài, đáp  ứng lựa chọn   cho học sinh với các tài liệu có giá trị  của quốc tế, tạo môi trường giáo dục   văn hóa đọc cho công dân toàn cầu. Xuất phát từ  vai trò, vị  trí và nhiệm vụ  trọng tâm của thư  viện, bên  cạnh  việc áp dụng PPDH mới nhằm pháy huy tính tích cực, sáng tạo trong dạy và   học thì TVNT cũng từng bước được quan tâm đầu tư để đáp ứng yêu cầu học   tập và nghiên cứu ngày càng cao của GV và HS. Chính vì vậy hoạt động thư  viện đã trở  thành việc làm thường xuyên và hết sức cần thiết đối với hoạt  động GD của nhà trường. 1/15
  7. II. CƠ SỞ THỰC TIỄN Trong năm vừa qua, trường tôi được cải tạo, sửa chữa khang trang, sạch   sẽ. Trường có ba tòa nhà tách biệt: Khu hiệu bộ, Khu lớp học, các phòng học   chức năng và một nhà ăn riêng biệt. Cơ  sở  vật chất đảm bảo, trang thiết bị  hiện đại được UBND quận trang bị, đảm bảo cơ  bản cho việc dạy và học  của GV và HS. Cũng như  các phòng chức năng khác, cơ  sở  vật chất để  phục vụ  hoạt   động của công tác thư viện mới chỉ đáp ứng được các yêu cầu tối thiểu của  một trường chuẩn. Cơ  sở  vật chất phục vụ  thư  viện còn thiếu, sách tham  khảo giành cho giáo viên còn ít, không đủ  sách đáp  ứng nhu cầu mượn của   HS. Mặt khác, do trường học hai buổi/ngày nên  ảnh hưởng đến thời gian  học tập và nghiên cứu của GV và HS, dẫn đến hiệu quả hoạt động của công   tác thư  viện chưa cao. GV và HS không có thời gian nhiều để  đến thư  viện  học tập, nghiên cứu. Hơn nữa, NVTV tuổi nghề còn ít nên kinh nghiệm chưa  nhiều cũng ảnh hưởng tới hiệu quả của công tác thư viện. III.   MỘT   SỐ   BIỆN   PHÁP  CHỈ   ĐẠO   NHẰM   NÂNG   CAO   HIỆU  QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA THƯ VIỆN Biện pháp 1. Chỉ  đạo nhân viên thư  viện đẩy mạnh công tác tuyên  truyền  Muốn thư  viện hoạt động tốt và có hiệu quả  cần phải  nâng cao nhận  thức của cán bộ, GV, HS về vị trí, vai trò và tác dụng của TVTH trong giảng   dạy, học tập và giáo dục toàn diện. Từ  nhận thức chuyển thành những việc  làm cụ thể, thiết thực trong công tác TVTH. Chính vì vậy, ngay từ  đầu năm học, NVTV cần lập kế  hoạch chi tiết   cho từng hoạt động, trong đó có hoạt động tuyên truyền. Tuyên truyền đến   GV về tác dụng của việc xây dựng thư viện thân thiện để GVCN hiểu và tích  cực phối hợp với NVTV trong công tác luân chuyển sách, giới thiệu sách và  kiểm soát việc đọc sách của HS. Ngoài ra, cần tuyên truyền đến HS một cách sáng tạo để  các em thấy   được tác dụng của việc đọc sách với các hình thức tuyên truyền  như: giới   thiệu sách dưới cờ, tăng cường giới thiệu sách qua bảng tin, qua hệ  thống   phát thanh của trường, huấn luyện HS có năng khiếu để  HS đó tuyên truyền  cùng với NVTV. 1/15
  8.  Ngoài các hình thức trên, có thể tuyên truyền qua viêc tổ chức cho HS   thi kể  chuyện theo sách, theo chủ  điểm tháng thông qua sinh hoạt ngoài giờ  lên lớp.  Một hình thức không kém phần quan trọng đó là thông qua ban đại diện   CMHS các lớp để giới thiệu, kêu gọi sự  phối hợp của phụ huynh trong việc   tuyên truyền về vai trò cũng như hoạt động của TVTH. Biện pháp  2. Bồi dưỡng, nâng cao nghiệp vụ  cho nhân viện thư  viện Do kinh nghiệm cũng như  thời gian công tác chưa nhiều nên BGH nhà   trường luôn động viên và tạo điều kiện để  NVTV tham gia học tập nâng cao   trình độ, tham quan học hỏi kinh nghiệm của các thư  viện trường bạn, tham   gia các hội thi về  cán bộ  thư  viện giỏi để  học tập và nâng cao nghiệp vụ  chuyên môn của mình. Mặt khác, yêu cầu NVTV phải nắm được kế  hoạch  giảng dạy của nhà trường theo từng tuần, từng tháng, từng học kì và cả  năm  học để từ đó có kế hoạch tổ chức các hoạt động thư viện theo từng giai đoạn  cho phù hợp với hoạt động chung của trường. Thực hiện nội quy về chuyên  môn nghiệp vụ  do nhà trường đề  ra như: hồ  sơ  chuyên môn, kế  hoạch hoạt  động thư viện hàng năm... Mặt khác, NVTV cũng phải tự  xây dựng kế  hoạch bồi dưỡng thường  xuyên về công tác thư viện để từ đó nắm chắc nghiệp vụ thư viện, thực hiện  công tác một cách khoa học. Có như vậy thì các hoạt động của thư viện mới thuận lợi, giúp chất lượng hoạt động thư viện được nâng cao.  Hơn nữa, NVTV cũng cần tự  hoàn thiện về  giao tiếp,  ứng xứ  với GV  và HS. Bởi NVTV phải có thái độ phục vụ luôn vui vẻ hoà nhã, nhiệt tình, có  phong cách phục vụ tốt, nhanh gọn, tích cực phát huy vai trò của NVTV trong   trường học, thực hiện tốt bộ  quy tắc  ứng xử  của cán bộ, công chức, viên  chức, người lao động trong các cơ quan thuộc Thành phố Hà Nội. Biện pháp  3. Chỉ đạo nhân viên thư viện đổi mới hoạt động tuyên  truyền giới thiệu sách. Tuyên truyền, giới thiệu sách là hoạt động nghiệp vụ  quan trọng trong  thư  viện trường học. Hoạt động này nhằm lôi cuốn bạn đọc đến thư  viện  một cách nhanh chóng và hữu hiệu nhất.  Để việc tuyên truyền, giới thiệu sách đạt hiệu quả đòi hỏi NVTV phải   biết kết hợp chặt chẽ, hài hòa giữa nghiệp vụ  thư  viện, kĩ năng sư  phạm,  khả  năng viết, khả  năng tổ  chức và trình bày. Mục đích tuyên truyền, giới  1/15
  9. thiệu sách báo trong TVTH nhằm khai thác hiệu quả  vốn tài liệu thư  viện  phục   vụ   nhu   cầu   giảng   dạy,   học   tập   của  GV   và   HS;   giúp   thầy   và   trò  nắm được nội dung cuốn sách, tờ  báo để  phục vụ  việc dạy và học đạt hiệu   quả cao nhất.  Có nhiều cách để giới thiệu sách đến với bạn đọc. Với GV, có thể giới  thiệu trong các buổi họp hội đồng, sinh hoạt chuyên môn; trên bảng thông báo   của thư  viện, ...Với HS, ngoài giới thiệu sách trên bảng thông báo của thư  viện, thì hình thức giới thiệu sách thu hút HS nhất đó là giới thiệu thông qua  buổi sinh hoạt chủ  điểm, qua tiết chào cờ  đầu tuần.  Để  chuẩn bị  cho một   chương trình giới thiệu sách, NVTV cần thực hiện các bước sau: ­ Bước 1: Xác định đề  tài và tìm sách phù hợp với chủ  điểm để  giới   thiệu ­ Bước 2: Nêu vị  trí, tầm quan trọng của vấn đề  chính được trình bày  trong tác phẩm.  ­ Bước 3:  Nêu một số  thông tin của sách: Lời nói đầu, tóm tắt giới  thiệu về tác giả, nhà xuất bản, năm xuất bản, số trang, khổ sách, giá tiền. ­ Bước 4: Nêu và phân tích vài nét về nội dung của tác phẩm để gây sự  tò mò, lòng say mê hứng thú cho độc giả. ­ Bước 6: Nêu giá trị nội dung và nghệ thuật, tính giáo dục. ­ Bước 7: Hướng dẫn độc giả có thể tìm đọc sách ở đâu, thời gian nào. Như vậy, thông qua chương trình giới thiệu sách, tùy vào nội dung sách  để người giới thiệu muốn giáo dục HS điều gì hoặc muốn gửi gắm thông tin,   sự kiện gì đến toàn thể độc giả. Một các hoạt động giới thiệu sách diễn ra hàng tháng, BGH còn chỉ đạo NVTV tổ chức thi giới thiệu sách dành cho các khối với hình thức giới thiệu phong phú, đa dạng như vẽ tranh và giới thiệu; giới thiệu qua việc sân khấu  hóa, qua tiểu phẩm, …. Đây là hoạt động được GV và HS tham gia vô cùng  hào hứng, phá bỏ ấn tượng về hoạt động giới thiệu sách truyền thống, nhàm  chán.  Ngoài ra, NVTV còn hướng dẫn HS cách sử dụng, giữ gìn và bảo quản   sách, biết tìm tòi khám phá những điều mới mẻ  và bổ  ích mà sách đem lại,   biết trân trọng và yêu quý những cuốn sách mình đang đọc vì “Sách là nguồn   tri thức vô tận”.  Biện pháp 4. Chỉ đạo đổi mới trong cách trang trí thư viện           Đối với HS TH, lứa tuổi “học mà chơi, chơi mà học” thì cách tổ chức   sắp xếp và trang trí thư viện sao cho thuận tiện và đẹp mắt, phù hợp với tâm  1/15
  10. lý lứa tuổi là một việc làm cần thiết để  thu hút HS đến với thư  viện. Nắm  bắt được điều đó, NVTV đề xuất mua các loại tủ, kệ, giá đựng sách, các loại  tranh ảnh, hệ thống biểu ngữ với những câu danh ngôn phù hợp, làm các loại   bảng nội quy quy chế  thư viện sao cho phù hợp nhưng vẫn mang tính thẩm  mĩ. Trên các kệ  sách cần sử  dụng các tiêu đề  dễ  hiểu, dễ  nhớ, được phân   loại theo nội dung các loại sách như  “Văn học trong em”, “Vườn cổ  tích”,  “Thế  giới truyện tranh”, “Em yêu khoa học”, “Việt Nam trong trái tim em”,  “Em yêu biển, đảo quê em”, ... Trong bố  trí thư  viện cần dẹp bỏ  các bố  trí  “đóng” mà cần bố trí theo hướng “mở”, tức là làm sao để việc đọc sách ở thư  viện gần gũi và thân thuộc như  đọc sách  ở  nhà. Điều này đòi hỏi thư  viện  phải có không gian xanh, thoáng mát, trong lành, không nhất thiết phải quá  nghiêm trang mà cần tạo môi trường đọc thân thiện. Thư viện có thể trang trí  theo các chủ  đề khác nhau theo từng thời điểm trong năm. Điều này tạo cho   các em HS niềm hứng khởi mỗi khi bước vào thư viện là bước vào khu vườn   tri thức đầy màu sắc. Phòng đọc của HS dành cho các em đến đọc sách, tra cứu, viết , vẽ ...  Phòng đọc  nên  sơn màu sáng, các cửa sổ  phải đảm bảo rộng và làm bằng  kính để  tận dụng tối đa ánh sáng từ  ngoài vào. Các mảng tường được vẽ  những hình ảnh đẹp mắt, phù hợp với lứa tuổi HS như hình ảnh thiên nhiên,  cây cối, hoa và các loài thú hoặc những bức tranh có trong các câu truyện các  em được đọc. Bố  trí những hình  ảnh đẹp tạo cho một không gian đọc vừa  đẹp và thân thiện. Khu vực ngồi đọc sách của  HS phải  là vị trí trung tâm của  phòng và khoảng không gian rộng nhất. Các bàn để  ngồi đọc có chiều cao  phù hợp, màu sắc đẹp.  Ngoài ra, trong thư  viện còn có không gian dành cho các hoạt động  khác. Góc trò chơi là góc dành riêng cho những HS thích chơi các trò chơi như  nặn hình hay chơi các trò chơi trí tuệ. Từ các trò chơi, các em sẽ phát triển tư  duy tốt hơn và tạo cho các em nhiều hứng thú. Đặc biệt, góc trò chơi khuyến   khích HS khối 1 khi các em chưa đọc được thì đến thư  viện để  chơi các trò  chơi giáo dục, làm quen với thư  viện và hình thành thói quen đến thư  viện .  Góc viết vẽ  dành cho những em yêu thích vẽ  lại các nhân vật hoặc viết   những đoạn văn, thơ  hoặc những cảm nghĩ của các em sau khi đọc một câu  truyện. Góc viết vẽ  tạo môi trường thân thiện với  HS với các sản phẩm do  các   em   tự   tạo   ra   đồng   thời   xây   dựng   môi   trường   văn   bản   trong   thư  viện.Những sản phẩm viết, vẽ của các em được trưng bày trên góc viết vẽ  để  động viên khuyến khích các em.  Góc tra cứu khuyến khích  HS  sử  dụng  1/15
  11. sách tra cứu phục vụ  học tập và nâng cao kiến thức, rèn luyện kỹ  năng tra  cứu cho  HS. Góc tra cứu bao gồm một số  loại   từ  điển, sách về  động vật,   thiên nhiên,  ...  để  tra cứu nâng cao kiến thức, hiểu biết hỗ  trợ  học tập và  cuộc sống. Các bảng biểu, nội quy thư viện phải có nội dung ngắn gọn, dễ hiểu,   trang trí đẹp mắt và đặt đúng vị  trí để  các em dễ nhìn, dễ  đọc và thực hiện.  Như  bảng hướng dẫn tìm sách theo mã màu, bảng nội quy thư  viện, bảng  nhắc nhở giữ gìn vệ sinh chung, lịch đọc sách.v.v...  Bảng tìm sách theo mã mà  bao gồm 6 màu : Xanh lá cây, đỏ, cam, trắng, xanh dương, vàng tương  ứng   với màu kệ  sách và mã màu sách, từ  đó  các em dễ  dàng tìm sách  mà  mình  muốn đọc.  Biện pháp 5. Xây dựng mạng lưới thư viện hướng tới đối tượng   HS Mạng   lưới   thư   viện   HS   đóng   vai   trò   rất   lớn   trong   hoạt   động   của   TVTH. Mạng lưới thư viện HS là những bạn đọc tích cực, có tinh thần trách  nhiệm với công tác thư  viện. Nhưng không coi các em là những người thực  hiện các công việc của thư viện một cách bị  động mà phải hướng dẫn, giúp  đỡ các em thực hiện tốt công tác một cách tích cực và chủ động. Để có một đội ngũ HS ­ mạng lưới tốt hỗ trợ trong các hoạt động của   thư  viện, NVTV cần lựa chọn các em thích đọc sách, tích cực nhanh nhẹn,   hoạt bát khi xuất hiện trước đám đông và các em có năng khiếu kể chuyện, có   giọng đọc hay, có năng khiếu ca hát, múa, viết chữ  đẹp, khéo tay... NVTV   phân công học sinh theo khả năng của mình, hướng dẫn từng phần việc được  giao cho các em để các em hiểu và thực hiện tốt công việc của mình. Có thể  chia HS thành các mạng lưới thư viện theo từng nhóm như sau: + Nhóm phục vụ  bạn đọc: Các em hướng dẫn các bạn chọn sách, cất  sách, quan sát, giữ gìn trật tự  trong lúc các bạn đọc sách vào giờ ra chơi, giúp   NVTV cho các bạn mượn sách và nhận trả  sách, nhắc nhở  các bạn mượn   sách quá hạn. + Nhóm tuyên truyền giới thiệu sách: Các em cần đọc thêm nhiều sách  để  có thể  giới thiệu sách, điểm sách, đọc to nghe chung ... Các em cũng là  nòng cốt và là những cộng sự đắc lực của NVTV trong các hoạt động của thư  viện như kể chuyện sách, thi vui đọc sách, trưng bày sách ... + Nhóm trang trí: Gồm các em có năng khiếu hội hoạ, khéo tay... Công 1/15
  12. việc của các em là trang trí thư  viện, làm mục lục treo tường, mục lục tranh   vẽ ... giúp thư viện trình bày trong những cuộc trưng bày, triển lãm sách, ... Để  có một đội ngũ HS mạng lưới thực hiện hết khả  năng của mình,   NVTV cần xây dựng kế hoạch, phân công HS mạng lưới vào những việc cụ  thể, hướng dẫn các em một cách bền bỉ kiên trì, tham mưu tốt với BGH để có  sự hỗ trợ, động viên khen thưởng các em. Giữa các em với các GV và NVTV   luôn có sự phối hợp tốt trong công tác thư  viện, trong dạy và học, đồng thời   đem lại hiệu quả tốt cho công tác thư viện. Biện pháp 6.  Chỉ đạo xây dựng mô hình “thư viện xanh”   Hình thức của TVTH cần được thay đổi thường xuyên, tránh cho HS bị  nhàm chán. Có thể sử dụng thư viện góc lớp, thư viện cây xanh, thư viện đa   năng, thư viện tự  quản. Các hình thức này khơi dậy trí tò mò và sự  sáng tạo  của HS đồng thời phải không ngừng đổi mới phù hợp với điều kiện hoàn  cảnh của thư viện và nhà trường, đặc điểm tâm sinh lý theo lứa tuổi của HS.  “Thư  viện xanh” bao gồm  Thư  viện ngoài trời  và  Thư  viện góc lớp.  Xuất phát từ  thực trạng TVTH đầu sách nhiều, phòng đọc có đầy đủ  trang  thiết bị nhưng diện tích phòng chưa đáp ứng được số đông HS, thói quen đọc   sách  ở  thư  viện chưa phổ  biến,…Với mong muốn đưa hoạt động thư  viện  hòa nhập với môi trường, phát triển văn hóa đọc trong nhà trường, BGH nhà  trường chỉ  đạo xây dựng mô hình “Thư  viện xanh”. Đơn giản, dễ  làm, hiệu  quả  cao, mô hình “Thư viện xanh” đã làm cho HS thực sự thích thú khi tham   gia đọc sách, báo, truyện tranh vào những giờ ra chơi hay sinh hoạt ngoài trời.  Xây dựng “Thư viện xanh” nhằm đổi mới hình thức đọc sách, tạo hứng thú   đọc sách cho HS và tận dụng không gian sân chơi trong những ngày thời tiết  đẹp. Đó là những “giỏ sách di động”, những cuốn sách hay được đặt trong các  chai nhựa treo dưới gốc cây... HS có thể tự  do lấy sách và ngồi học ngay tại   ghế đá dưới gốc cây sau đó tự giác trả lại đúng nơi quy định.   Để  xây dựng được mô hình này, cần thực hiện tốt việc tuyên truyền,  vận động đến các tổ chức đoàn thể trong và ngoài nhà trường, CMHS và đăc   biệt là các em HS. Từ  đó, nhà trường nhận được sự   ủng hộ  của đông đảo  CMHS, ban phụ  huynh các lớp: mua ghế  đá, trồng cây cảnh, mua các loại  sách,… Biện pháp 7. Thành lập các câu lạc bộ đọc sách  NVTV có thể tham mưu với BGH và phối hợp với GVCN lớp thành lập  các CLB đọc sách, yêu sách của thư viện  hoặc theo các tập thể lớp, theo khối   1/15
  13. lớp. CLB đọc sách, yêu sách là nơi HS thích đọc sách cùng nhau sưu tầm, trao   đổi, chia sẻ, bàn luận về những cuốn sách hay, bổ ích. Để hình thành và duy  trì có hiệu quả các CLB đọc sách thì  NVTV cần phải tham mưu, hướng dẫn  về công tác tổ chức của CLB như: chọn lựa HS làm nhóm trưởng, xây dựng   điều lệ hoạt động của CLB, chế  độ  sinh hoạt, cách thức tổ  chức hoạt động  của  CLB,  ... Tuyên truyền, giáo dục cho HS về  ý nghĩa của việc tham gia   CLB đọc sách, yêu sách như: mỗi HS có cơ hội đọc nhiều sách hơn, có thêm   những người bạn mới, làm phong phú hơn danh sách đọc của mỗi cá nhân, cơ  hội bàn luận, trao đổi, chia sẻ về sách với những người có cùng đam mê sách,  góp phần tạo nên tính cách hòa đồng, năng động,... NVTV tham mưu với hiệu  trưởng tạo các điều kiện thuận lợi cho  CLB  đọc sách, yêu sách hoạt động  như: không gian, địa điểm, thời gian sinh hoạt, khuyến khích GV cùng tham  gia sinh hoạt và định hướng sinh hoạt câu lạc bộ cho HS, trao đổi với  CMHS  trong việc quản lí, tham gia và tạo điều kiện cho HS tham gia CLB.       V. KẾT QUẢ  Qua việc áp dụng các biện pháp, hiệu quả của công tác thư viện đã có   những chuyển biến tích cực.  NVTV  chủ  động xây dựng và thực hiện kế  hoạch, linh động sáng tạo trong việc tổ chức và điều chỉnh các hoạt động thư  viện phù hợp với nhu cầu thực tế; kịp thời nắm bắt nhu cầu, nguyện vọng   của GV và HS. Nội dung các buổi sinh hoạt phong phú, chất lượng.  Công tác  tuyên truyền và giới thiệu sách báo tạo ra những thay đổi cả về chất lượng và  số lượng bạn đọc đến thư viện, nguồn sách của thư viện hành năm tăng lên,  NVTV qua đó cũng có thêm được nhiều kinh nghiệm phục vụ  cho công tác.   Số lượng độc giả đến với thư viện hàng năm: Số lượt độc giả đến  Số lần tổ chức giới thiệu sách Năm học với thư viện Giáo viên Học sinh 2017 ­ 2018 3843 32 283 10 2018 ­ 2019 3136 27 216 7 (Đến tháng 3) Phòng đọc và thư  viện được trang trí hài hòa, đẹp mắt, được lắp đặt  đầy đủ đèn điện, quạt, bàn ghế,... đảm bảo phục vụ tốt cho việc nghiên cứu  và học tập. Kết quả kiểm tra đánh giá xếp loại thư viện hàng năm: Đạt danh  hiệu Thư viện Tiên tiến. 1/15
  14. PHẦN KẾT LUẬN I. BÀI HỌC KINH NGHIỆM Thư  viện là trung tâm sinh hoạt văn hóa khoa học của nhà trường, tạo   cơ  sở  từng bước đổi mới PPDH đồng thời tham gia tích cực vào việc bồi   dưỡng tư  tưởng chính trị  và xây dựng nếp sống văn hóa cho các thành viên  trong trường. Để  nâng cao chất lượng thư  viện, việc xây dựng và vận dụng   các phương pháp đọc, kết hợp với những kinh nghiệm thực tiễn trong công  tác quản lý chỉ  đạo là một việc làm quan trọng góp phần vào việc nâng cao  chất lượng thư viện, hỗ  trợ  việc giảng dạy và học tập của GV và HS trong   nhà trường. Muốn chất lượng các hoạt động thư  viện được nâng lên  NVTV  phải  kiên trì, không nóng vội; công tác quản lí, chỉ  đạo phải có tính kế  hoạch, tổ  chức nhân lực phù hợp, chỉ đạo sát sao và thường xuyên kiểm tra đôn đốc, đi  đầu trong mọi hoạt động để làm gương cho đội ngũ GV. Giao quyền chủ động cho NVTV trong việc xây dựng và thực hiện kế  hoạch. Xác định rõ trách nhiệm và triển khai hướng dẫn đầy đủ  các văn bản   hướng dẫn, tạo điều kiện để  phát huy tính dân chủ  trong nhà trường. Định  hướng những nội dung và cách thức tổ  chức phù hợp mà không áp đặt, càng  không buông lỏng quản lí. Tạo không khí thi đua tích cực, thu hút mọi GV và HS tự giác tham gia  và tham gia nhiệt tình. Đó  là một biện pháp quản lí hiệu quả cao nhất. II. KHUYẾN NGHỊ  1. Đối với cơ quan quản lí cấp trên: Đầu tư trang thiết bị hiện đại cùng  nhiều đầu sách hay cho nhà trường. Tiếp tục tổ  chức hội thi Nhân viên thư  viện giỏi để  NVTV có cơ  hội thể hiện năng lực, trao đổi kinh nghiệm, tham  quan học hỏi nâng cao nghiệp vụ công tác. PGD&ĐT nên  tổ chức cho NVTV  được tham dự các lớp tập huấn về công tác thư viện, tham quan, học hỏi các  thư viện chuẩn, có chất lượng để có nhiều kinh nghiệm nhằm hoàn thành tốt  nhiệm vụ chuyên môn của mình. 2.    Đối với  nhân viên thư  viện  :  Không ngừng tự  bồi dưỡng để  nâng  cao trình độ, kiến thức chuyên môn. Tiếp tục nghiên cứu đưa ra những sáng  1/15
  15. kiến hay, những biện pháp phù hợp để nâng cao chất lượng, hiệu quả tổ chức  các hoạt động thư viện. Trên đây là những kinh nghiệm mà bản thân tôi đúc kết được trong quá   trình chỉ  đạo công tác thư  viện. Tôi rất mong được sự   trao đổi, đóng góp ý  kiến của các cấp lãnh đạo, của đồng nghiệp để giúp tôi hoàn thành tốt nhiệm  vụ  trong công tác của mình.  Tôi xin chân thành cảm ơn.      1/15
nguon tai.lieu . vn