Xem mẫu

  1. MỤC LỤC                                                                                                                       Trang                                        PHẦN I  ĐẶT VẤN ĐỀ I. LỜI GIỚI THIỆU Giảng dạy ngoại ngữ luôn có nhiều dao động và biến đổi theo nhịp tiến hóa  chung của nền văn minh và văn hóa thế giới ­ Đó là điều mà không ai có thể  phủ  nhận. Vì vậy đòi hỏi người giảng dạy môn học này phải luôn có trách  nhiệm và tâm huyết để  truyền đạt kiến thức thật sự  hiệu quả, đáp  ứng yêu  cầu của xã hội. Qua những năm áp dụng phương pháp đổi mới trong giảng dạy môn Tiếng  Anh THPT với chương trình sách giáo khoa mới, đã có nhiều thầy, cô giáo có  những kinh nghiệm, sáng kiến phục vụ  tích cực cho công tác giảng dạy bộ  môn Tiếng Anh. Tuy nhiên, tôi nhận thấy vẫn còn có những vấn đề  tiếp tục  nảy sinh trong thực tế  giảng dạy  ở trường chúng tôi mà bản thân chúng tôi,   những giáo viên giáng dạy môn học này, luôn trăn trở, suy nghĩ tìm hướng  giải quyết. Một trong những vấn đề đó là : nhất là trong thời buổi ngày ngay   vấn đề tạo hứng thú cho học sinh học môn Tiếng Anh vô cùng quan trọng và  để cho học sinh tiếp thu và nắm vững những kiến thức thì trước hết phải tạo   cho các em yêu thích môn học Tiếng Anh này.  II. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI       Trong thời đại ngày nay, thời đại bùng nổ khoa học kỹ thuật và thông tin   thì xu thế  toàn cầu hóa, hội nhập giữa các nước cũng đặt ra một nhiệm vụ  hết sức quan trọng cho ngành giáo dục  nước ta. Trên hết mọi thời đại, bất  đồng ngôn ngữ là một rào cản nặng nề cho công cuộc hợp tác, tiếp thu những   1
  2. tiến bộ khoa học kỹ thuật và văn hóa giữa các quốc gia, dân tộc. Nhiều nước  trên thế  giới đang sử  dụng tiếng Anh là  tiếng quốc ngữ, tiếng Anh đã được  chọn là ngôn ngữ  quốc tế. Do đó Bộ  giáo dục và đào tạo đã đưa tiếng Anh  vào chương trình giáo dục của Việt Nam ngay từ cấp Tiểu học. Tuy vậy khả  năng giáo tiếp bằng tiếng anh của Học sinh, Sinh viên Việt Nam còn chưa  được thành thạo, chưa tương xứng với trình độ  so với các môn học khác.   Thiết nghĩ tạo ra môi trường giao tiếp để Học sinh có điều kiện thực hành là   phương pháp cần thiết để nâng cao khả năng học ngoại ngữ.  Tuy nhiên thời  gian trên lớp có hạn với nội dung kiến thức nhiều và lượng học sinh lớn, do  đó việc thực hiện những buổi ngoại khóa vừa nâng cao tinh thần yêu thích  môn học và củng cố lượng  kiến  thức  trên  lớp vừa tạo không khí thoải mái để  giao tiếp là vô cùng hữu ích để  khắc phục   những khó khăn trên. Nhằm nâng cao hiệu quả  dạy học Tiếng Anh trong   trường THPT và rèn luyện kỹ năng giao tiếp cho học sinh tôi chọn đề tài Sáng   kiến kinh nghiệm: “Hoạt động ngoại khóa để  thúc đẩy tinh thần và động   lực cho học sinh với bộ môn Tiếng Anh”  III.  MỤC TIÊU  NGUYÊN CỨU  Đặc trưng của quá trình giảng dạy môn Tiếng Anh là làm sao trong mỗi tiết  học người học có thể thuần thục sử dụng các kĩ năng nghe, nói, đọc,viết. Làm  sao giúp các em dễ  học, dễ  hiểu, dễ  nhớ  những kiến thức mà thầy, cô đã  truyền đạt và vận dụng vào thực tế, kích thích được sự  hứng thú trong học  tập. Có thói quen tự  tìm tòi, khám phá và sáng tạo những cái mới. Thực hành  thành thạo các kĩ năng trong lớp,  ở  nhà, cũng như  đối phó với những tình   huống tình cờ  mà các học sinh gặp phải. Tuy nhiên có rất nhiều  tình huống  khó xử dẫn đến các em trở thành mất tự  tin trong học tập cũng như  giao tiếp  sau này. Do đó trách nhiệm của mỗi giáo viên chúng ta là giúp học sinh vượt   qua mọi khó khăn thử thách, tự tin, mạnh dạn và cởi mở hơn trong giao tiếp ­ Xây dựng  quy trình tổ chức hoạt động ngoại khóa  2
  3. ­ Thiết kế một số hoạt động ngoại  khóa Tiếng Anh ­ Tổ chức một số buổi ngoại khóa cho học sinh IV. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU Kĩ năng nói là một trong những kĩ năng quan trọng trong việc học bất kỳ  một ngoại ngữ nào. Nếu người học sử dụng thành thạo, lưu loát kĩ năng này   sẽ làm cho họ rất hứng thú và tự tin trong học tập trước mắt và sau này. Giúp  họ  vượt qua những rào cản về   ức chế  tâm lý khi giao tiếp với bạn bè, thầy   cô, người lạ hoặc người nước ngoài và đặc biệt hơn là tự  tin khi nói chuyện  trước công chúng dù đó là nói một ngoại ngữ hay tiếng mẹ đẻ. Vậy làm thế nào để  học sinh thành thạo kĩ năng đó? Đó có phải là năng  khiếu của từng học sinh có được hay không? Hay học sinh rèn luyện kĩ năng   đó hàng ngày để có được? Đây là những câu hỏi đã được đặt ra từ  lâu cho các nhà ngôn ngữ  học,   các nhà chuyên môn nhằm tìm ra những biện pháp hữu hiệu giúp người học,  người dạy tích luỹ  kinh nghiệm qua các tiết học và thực tế  tiết dạy. Từ  những thực tế đó, các nhà chuyên môn, các nhà giáo ưu tú, các người thầy đi  trước đã tích luỹ được khá nhiều kinh nghiệm quý báu trong việc dạy ngoại  ngữ  và đã truyền lại, viết lại cho những người đi sau. Đến nay chúng ta đã   biết được khá nhiều kỷ thuật dạy một tiết nói nhưng những kỷ thuật đó vẫn  chưa theo kịp với sự  thay đổi của đặc thù môn học, tâm lý và nguyện vọng   của học sinh. ­ Nghiên cứu các tài liệu liên quan đến phương pháp hoạt động ngoại khóa ­ Nghiên cứu các tài liệu, phương tiện phục vụ cho hoạt động ngoại khóa ­ Phân tích nội dung kiến thức chương trình Tiếng anh   THPT từ  đó xác  định nội dung Hoạt động ngoài giờ lên lớp. V. ĐỐI TƯỢNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU Dạy học sinh THPT or ( BTVH)   hệ ngoài công lập theo chương trình sách  giáo khoa chuẩn­ (7 năm) 3
  4. ­ Các tài liệu về hoạt động ngoại khóa trong học tập, phát triển kỹ năng giao  tiếp, phát triển tư duy, nâng cao tầm hiểu biết kiến thức bộ môn cũng như xã  hội. ­ Các phương pháp thiết kế các buổi hoạt động ngoại khóa trong việc dạy và  học kiến về kỹ năng đọc hiểu, nghe, nói, ngữ pháp của Tiếng Anh THPT VI. PHẠM VI NGHIÊN CỨU Nghiên cứu các phương pháp tối ưu để Giáo viên có thể áp dụng khi tổ chức   hoạt động dạy kĩ năng nói trên lớp hiệu quả VII. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Thực nghiệm sư  phạm nhằm kiểm tra, đánh giá tính khả  thi, hiệu quả  của   việc tổ  chức các buổi hoạt động ngoại khóa bộ  môn Anh Văn trong dạy và  học kiến thức Tiếng anh bậc phổ  thông từ  đó rút ra những biện pháp điều  chỉnh thích hợp nhằm phát huy tác dụng của sinh hoạt ngoại khóa. VIII. CẤU TRÚC CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆN Sáng kiến kinh nghiệm gồm ba phần trong ba phân se hinh thanh nh ̀ ̃ ̀ ̀ ưng câu ̃ ́  ́ ̣ ̉ truc câu cu thê trong đê tai sang kiên ̀ ̀ ́ ́ ­ Phần I: Đặt vấn đề ­ Phần II: Nội dung ­ Phần III: Kết luận và kiến nghị                                  PHẦN II NỘI DUNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN TRONG NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 1. Tình hình nghiên cứu và tổ  chức “Các buổi hoạt động ngoại khóa”  trên thế giới       Hàng năm, trong hơn 30,000 đơn học sinh nộp vào mỗi trường ĐH hàng  đầu như  Harvard, Stanford, Yale, UCLA, gần như một nửa số đó đã đạt các  4
  5. điểm số  TOEFL, SAT, và các điểm trung bình học tập  ấn tượng. Vậy ban   tuyển sinh làm cách nào để chọn ra những học sinh xứng đáng nhất?        Sau khi xét điểm số, ban tuyển sinh sẽ  đọc các bài luận, phỏng vấn, và  bảng hoạt động ngoại khoá của học sinh. Với một trong hai bài luận bắt  buộc, học sinh phải viết về ý nghĩa và độ ảnh hưởng với tính cách và ước mơ  của bản thân.  Nếu như các yếu tố về điểm số  có thể  dự đoán được do mỗi  trường đểu công bố các mức điểm trung bình của sinh viên nhập học, các bài  luận và hoạt động ngoại khóa này được xem là “khó” đoán nhất.  Nhưng để  thực sự  tạo sức nặng cho các hoạt động này trong các bài luận và các cuộc  phỏng vấn, các yếu tố sau cần đạt được: ­ Nhiệt huyết và niềm say mê của học sinh  ­ Sự  trưởng thành, phát triển tính cách của học sinh qua mỗi chặng   đường thử thách của hoạt động  ­ Tố  chất lãnh đạo, năng động, dũng cảm để  phát huy ý tưởng của  bản thân và làm việc nhóm  ­ Tính lâu dài, sự  cam kết bền bỉ  của học sinh trong việc ngày càng  phát triển và đóng góp cho mỗi hoạt động           Nói về  giáo dục toàn diện, Rabowle (1494­1533) nhà tư  tưởng, nhà giáo   dục thời kỳ Phục Hưng đã từng nhấn mạnh “Việc giáo dục phải bao hàm các  nội dung trí dục, đạo đức, thể chất, thẩm mỹ… Ngoài việc học ở nhà, còn có  các buổi tham quan các xưởng thợ, các cửa hàng, tiếp xúc với các nhà văn, các   nghị  sĩ, đặc biệt là mỗi tháng một lần thầy và trò về  sống  ở  nông thôn một   ngày.” Makarenco – nhà sư  phạm nổi tiếng của nước Nga đầu thế  kỷ  XX, cũng đã   nói: “ Tôi kiên trì nói rằng các vấn đề giáo dục, phương pháp giáo dục không  thể hạn chế trong các vấn đề giảng dạy, lại càng không thể để cho quá trình   giáo dục chỉ thực hiện trên lớp mà đáng ra phải là trên mỗi mét vuông của đất  5
  6. nước ta… Nghĩa là trong bất cứ  hoàn cảnh nào cũng không được quan niệm   rằng công tác giáo dục chỉ được tiến hành trong lớp.” 2. Tình hình nghiên cứu và tổ chức “Các buổi hoạt động ngoại khóa”  ở  Việt Nam       HUNA ­ Lớp học ngoại khóa giúp nâng cao khả năng tư duy và sáng tạo  cho trẻ. Hoạt động ngoại khóa ­ hẳn không là một cụm từ  xa lạ  gì đối với   nhà trường, phụ  huynh và học sinh Việt Nam. Tuy nhiên, để  các hoạt động  ngoại khóa thực sự phát huy được hiệu quả trong nâng cao chất lượng giảng   dạy, học tập hay chưa thì đang còn là một vấn đề nan giải.           Tại những quốc gia phát triển trên thế  giới, việc xây dựng mạng lưới   hợp tác nghiên cứu và nâng cao năng lực triển khai các hoạt động giáo dục  ngoại khóa  đang là một  vấn  đề  được chú trọng. Trong các lớp học kiểu   truyền thống hiện đang rất phổ  biến tại Việt Nam, giáo viên được xem là  người cung cấp thông tin, kiến thức chỉ  được truyền theo một chiều từ  giáo   viên tới học sinh cũng đã và đang gây ra một sự  nhàm chán. Phương pháp   giảng dạy mới cần kết hợp được cả yếu tố chơi và học sẽ giúp trẻ hào hứng  hơn khi tham gia học đồng thời cũng đánh giá cao được yếu tố chủ động của   trẻ. Những người trực tiếp giảng dạy  ở  nhà trường phổ  thông rất quan tâm  làm thế nào để phát huy tính chủ động sáng tạo của học sinh, khơi gợi niềm  say mê hứng thú học tập ngoại khóa trong tình hình hiện nay.         Hoạt động ngoại khóa trong nhà trường không chỉ có tác dụng giúp học  sinh hoạt động vui tươi, lành mạnh mà còn tạo môi trường học tập thân thiện  giữa học sinh với học sinh, giữa lớp học này với lớp học kia, giữa học trò với  thầy cô giáo. Với hoạt động ngoại khóa tùy theo từng trường có thể thực hiện   bằng các hình thức khác nhau. Có trường thành lập câu lạc bộ  văn hóa, văn   nghệ, thể  thao khuyến khích học sinh tham gia. Có trường tổ  chức các hoạt  động ngoại khóa trong ngày lễ, Tết, ngày truyền thống của trường. Những  6
  7. môn học ngoại khóa có thể kể đến như: Bơi lội, bóng chuyền, cầu lông, nấu   ăn …  3. Tìm hiểu ‘’Hoạt động ngoại khóa’’.             Nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy bộ môn, gần đây, trên các diễn   đàn nghiên cứu, các hội nghị, hội thảo, người ta đã bàn nhiều đến vấn đề đổi  mới phương pháp dạy học. Mối quan tâm bức xúc đối với những người trực  tiếp giảng dạy  ở  nhà trường phổ  thông là làm thế  nào để  phát huy tính chủ  động sáng tạo của học sinh, nâng cao hiệu quả  giáo dục thẩm mỹ, khơi gợi   niềm say mê hứng thú học tập các bộ môn trong tình hình hiện nay.       Giải quyết thực trạng trên, cần phải kết hợp đổi mới phương pháp giảng   dạy cả giờ chính khoá lẫn hoạt động ngoại khoá, mà trước hết là phải có một   quan niệm đúng về tầm quan trọng, ý nghĩa của những hoạt động ngoại khoá.       Hoạt động ngoại khoá theo quan niệm đổi mới phương pháp dạy học là  một hình thức tự học tích cực, bổ ích và có hiệu quả, nối liền bục giảng với   thực tiễn đời sống, mở rộng, kéo dài trường suy tưởng ­  thẩm định về bài học  cho học sinh; phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của người học, kiểm  tra lại chất lượng dạy học trong giờ  chính khoá. Hoạt động ngoại khoá, vì   thế, vừa là hoạt động giáo dục, vừa là hoạt động thẩm mỹ, "Góp phần tạo ra  lối   sống   văn   hoá   và   khả   năng   hưởng   thụ   văn   hoá   nghệ   thuật   cho   học  sinh. Qua hoạt động ngoại khoá, học sinh được phát triển cân đối về  trí tuệ,  đạo đức, thể  dục và mĩ dục" (Phan Trọng luận, Phương pháp dạy học. Nxb   Đại học Quốc gia 1996, Tr. 381) 4. Tác dụng của  hoạt động ngoại khóa.           Qua các trò chơi ngoài trời và các buổi thảo luận nhóm, các em sẽ được   rèn luyện những kỹ  năng lãnh đạo, bao gồm kỹ  năng xác định tầm nhìn và  mục tiêu, động viên nhóm, lên kế hoạch dự án, và có ý chí kiên nhẫn vượt qua   7
  8. thử  thách.   Quan trọng hơn, các buổi chia sẻ  của các anh chị  về  cách theo   đuổi, sáng tạo các hoạt động ngoại khóa sẽ  giúp học sinh sau chương trình   định hình sẽ bắt đầu hoạt động của bản thân từ đâu.                 Do đó, tuy phụ  huynh hoặc học sinh có thể  tìm được các hoạt động  ngoại khoá, nếu không đáp ứng được các yếu tố trên, học sinh sẽ khó trở nên   “đặc biệt” đối với khả năng của mình.         Theo dõi quá trình đổi mới phương pháp dạy học ở nhà trường phổ thông  trong những năm gần đây, nội dung đổi mới thường tập trung vào giờ  chính   khoá, còn hình thức ngoại khóa thì ít được chú trọng triển khai. Phải chăng  hoạt động ngoài giờ  của học sinh là không quan trọng, không đóng vai trò  trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập bộ  môn? Đã đến lúc  cần xác định lại vị trí, vai trò của hoạt động ngoại khoá, phát huy cao độ  tính  năng động sáng tạo, niềm hứng thú của học sinh II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU      Ngoại ngữ là một trong những kĩ năng thuộc về ngôn ngữ  trong quá trình   thực hiện giao tiếp. Giống như kĩ năng học tiếng việt khi còn là một đứa trẻ,  vì ngôn bản được tiếp thu qua nghe là lời nói. Học từ  những bài trong sách   giáo khoa cả  một năm học sẽ làm cho học sinh nhàm chán vá áp lực.  Khi dạy  các nội dung trong sách giáo khoa, giáo viên thường phải logic theo trật tự của  nội dung chương trình giãng dạy, sắp xếp có trật tự như quy định của bộ giáo   dục; việc dạy và học giữa giáo viên và học sinh hay lặp đi lặp lại xuyên suốt   cả  một năm học. Để  tạo ra một không khí mới, một không gian mới, thì   chúng ta phải thay đổi không gian và thời gian cho các em, để  các em có cơ  hội thoải mái tư  tưởng, thoát ra khỏi áp lực học hành. Chính vì vậy tôi đã   mạnh dạn tạo ra một số  tiết học ngoại khóa trong một học kỳ. Tiết học   ngoại khóa do giáo viên chủ động về  thời gian, không gian cho học sinh, tùy   vào địa điểm thuận lợi của trường học. Hơn nữa khi tham gia ngoại khóa sẽ  giúp các em năng nổ  hơn, dạn dĩ hơn.  Chỉ cần thực hiện 2­3 lần trong một   8
  9. học kỳ cũng đã giúp các em có hứng thú trong việc học tiếng anh, tạo cho các  em có cơ hội áp dụng những gì mà mình có được khi học trên lớp. Do đó, khi  dạy học ngoại ngữ, ngoài những thủ thuật chung áp dụng cho các kĩ năng tiếp  thụ, GV còn cần có những thủ  thuật đặc thù cho các hoạt động ngoại khóa   của học sinh.       Để có một buổi hoạt động ngoại khóa chất lượng, giáo viên cần thực hiện   các thủ thuật cơ bản trong việc dạy như sau: 1. Xác định rõ cho học sinh hiểu về học ngoại khóa môn Tiếng Anh .     Tại sao học Tiếng Anh lại là một việc khó khăn?     Khi học sinh học thì được giáo viên truyền đạt kiến thức, các em đã quen  với việc chỉ cần học ngữ pháp làm bài tập. Ngoài ra thầy cô cũng đề cao việc  thể  hiện ngôn ngữ  qua các bài tập, cho nên hình thành thói quen khó có thể  thay đổi trong việc học ngôn ngữ. Do đó việc học ngoại ngữ trở nên khó khăn  hơn.  Khi học, học sinh phải đối mặt với những khó khăn sau:    ­ Không kiểm soát được khối lượng ngôn ngữ của bản thân.    ­ Đề cao kỹ năng đọc viết để tham gia các kỳ thi.    ­ Bài học có nhiều từ mới, lười học bài.    ­ không chú tâm phát âm, ngữ điệu, giọng điệu.    ­ Hoc sinh không nghe và nói thường xuyên sẽ không nhận ra những từ mà   các em biết.      Vậy làm thế nào để giúp các em  mở rộng phạm vi học ngoại ngữ, để một  tiết học tiếng anh  bớt căng thẳng và trở  nên thú vị. Đó là điều mà rất nhiều   giáo viên đang trăn trở?       Học sinh có cảm thấy bối rối khi phải nói Tiếng Anh hay không? có ngại  vì phát âm dở? hay còn mắc nhiều lỗi ngữ pháp khi nói chăng? Các em  gặp khó khăn khi cố gắng hiểu người bản ngữ nói chuyện?  hay có  cảm thấy thất bại vì bạn không hiểu được ngôn ngữ  của những nhân vật  trong phim một cách dễ dàng? 9
  10.          Có phải học sinh của chúng ta sẽ không bao giờ học Tiếng Anh tốt? các  em có buồn vì học tiếng anh trong nhiều năm mà vẫn không thể  nói Tiếng  Anh dễ dàng?       Để cải thiện được tình hình và trả lời được những thắc mắc trên thù đó   chính là nhiệm vụ của giáo viên chúng ta.     Các trường THPT đều muốn tạo dựng một môi trường đa dạng và phong  phú, họ cũng coi trọng việc học ngoài lớp (từ môi trường và cộng đồng xung   quanh) như  việc học trong lớp. Vì vậy, họ  cần các học sinh với những sở  thích và hoạt động ngoại khóa khác nhau để đóng góp cho hàng trăm câu lạc  bộ  và chương trình  ở  trường. Mặt khác, chính những học sinh toàn diện này   sẽ tận dụng tốt nhất các cơ hội ở trường đại học để  trưởng thành không chỉ  về học tập mà còn về xã hội, văn hóa và nhân cách.              Hoạt động ngoại khóa là các hoạt động nằm ngoài chương trình học   chính khóa, thường mang tính chất tự  nguyện hơn là bắt buộc. Bạn có thể  tham gia hoạt động ngoại khóa ở lớp/ trường hoặc ngoài xã hội với rất nhiều  lựa chọn khác nhau: Thể thao, Văn hóa, Nghệ thuật, Tình nguyện, Tổ chức… Hoạt động ngoại khóa đóng một vai trò quan trọng trong việc bổ sung các kĩ  năng và kinh nghiệm sống cho bạn, giúp bạn trở  thành một con người toàn  diện và thú vị  hơn. Sinh hoạt ngoại khóa của bộ  môn tiếng anh không đơn  giản, giáo viên phải chuẩn bị nhiều dụng cụ trực quan, nhằm giúp kích thích  sự tò mò, hứng thú của học sinh đối với bộ môn này                           2. Các biện pháp tạo ra một buổi hoạt động ngoại khóa tiếng anh có  hiệu quả: ­ Cho học sinh tự  chọn chủ  đề  hay nội dung được giáo viên giới hạn  sẵn. Điều này tạo sự chú ý cho học sinh vào chủ đề và gây hứng thú cho học   sinh đối với bài học 10
  11.          ­ Giới thiệu chủ đề, ngữ  cảnh, tình huống, nội dung có liên quan đến  trong buổi sinh hoạt: khai thác xem học sinh đã biết và chưa biết gì về  nội   dung của chủ đề, gợi trí tò mò, tạo hứng thú về nội dung bài sắp thảo luận. ­ Giải thích một số từ và cấu trúc cần thiết: tuy nhiên là không cần giới  thiệu hết từ mới, nên để học sinh đoán nghĩa của từ trong ngữ cảnh. Nếu học  sinh không hiểu nghĩa của từ, tôi sẽ  giải nghĩa bằng định nghĩa hoặc cho ví  dụ. ­ Soạn ra các yêu cầu, nhiệm vụ  và vai trò cụ  thể  của từng buối sinh   hoạt ngoại khóa. ­ Khi tiến hành các hoạt động, việc dùng giáo cụ trực quan, tranh, hình   ảnh minh hoạ, phim, nhạc hoặc đóng vai các nhân vật của một câu chuyên.   kèm theo sẽ  hỗ  trợ  rất tốt cho việc làm rõ ngữ  cảnh, gợi ý nội dung thảo  luận. Tranh ảnh là phương tiện để kiểm tra mức độ hiểu của học sinh. ­ Tiến hành theo ba giai đoạn: trước khi, trong khi và sau khi sinh hoạt  ngoại khóa. Chia quá trình thành từng bước: ví dụ  xem đoạn video clip tùy   chủ đề thì tôi phân ra ba phần + Thảo luận ý chính, trả lời câu hỏi hướng dẫn, so sánh dự đoán. + Xem chi tiết đoạn phim đó. + Thảo luận làm theo yêu cầu của tôi về đoạn clip vừa xém.    ­ Khai thác sự khác nhau trong câu trả lời của các cặp, các nhóm và so sánh   kết quả, thảo luận sau khi trả lời.    ­ Đảm bảo chất lượng buổi sinh hoạt.        + Băng đài, máy chiếu hình ảnh có chất lượng tốt        + Giáo viên hoạt động với tốc độ  trung bình, phát âm chuẩn xác, hướng  dẫn rõ ràng chi tiết. 3. Các dạng của hoạt động ngoại khóa.      Nếu bạn biết kiểm soát thời gian và có phương pháp học tập đúng đắn,   bạn sẽ có thời gian cho những ngoại khóa(extra­curricular) rất hấp dẫn. Việc  11
  12. tham gia các hoạt động này sẽ  giúp cho bạn khám phá bản thân, phát hiện ra  những phẩm chất khác ngoài tư  chất thông minh trong học tập. Vì thế, nếu   bạn chưa từng tham gia, bây giờ là lúc để thả mình (throw yourself out there)   và khám phá bản thân mình. Cho dù không phục vụ  mục  đích du học thì   những hoạt động này cũng sẽ giúp bạn rất nhiều trong cuộc sống. Nghe hấp dẫn phải không? Sau đây là một số những gợi ý về các phong trào,   hoạt động ngoại khoá mà bạn có thể tham gia. Dạng 1: Hoạt động trò chơi:  Bạn có thể  tham gia vào một trò chơi an toàn giao  thông, một đội tiến hành thực hiện theo sự chỉ dẫn của đội kia ( bằng Tiếng   Anh) … Không nhất thiết là phải có một thành tích hay bằng khen. Vì vậy  bạn có thể  sắp xếp thời gian luyện tập không quá căng thẳng phù hợp với  lịch học tập của mình. Dạng 2: Hoạt động văn nghệ:  Bạn có tài ca hát, chơi nhạc cụ  hoặc nhảy break   dance, nhảy cổ  điển và đã tham gia biểu diễn trước trường hoặc trong các  buổi dạ  hội… Hoạt động văn nghệ  thường rất phong phú và không đòi hỏi  bạn   phải   có   tài   năng   phi   thường.   Ví   dụ   như   việc   tham   gia   hát   trong   các  chương trình văn nghệ không yêu cầu bạn phải có giọng ca vàng của ca sĩ, chỉ  cần bạn có tự  tin để  lên sân khấu. Hoặc những bài biểu diễn nhảy break   không nhất thiết phải  ở  mức độ  chuyên nghiệp, hãy cùng bạn bè của mình  luyện tập để biểu diễn hoặc chỉ để tập cho biết. 12
  13. Dạng 3: Hoạt động tổ  chức – Leadership:  Bạn làm lớp trưởng, lớp phó, bí thư  đoàn  trường, bí thư  lớp….Đó là những danh hiệu cá nhân có sức thuyết phục cho  khả  năng lãnh đạo của bạn. Tuy nhiên, không nhất thiết phải có một “danh  hiệu” để bạn có thể là một người năng động, một nhà lãnh đạo. Bạn có thể  tham gia công tác đoàn trường, tổ chức các buổi dạ hội, các chương trình giao   lưu giữa lớp, khối trước trường,… Những công việc tổ chức này tập cho bạn  cách làm việc có kế hoạch, có trách nhiệm và khả  năng làm việc theo nhóm.  Vì thế, đừng chỉ  là những người tham gia cuộc vui, hãy là những người tạo  nên cuộc vui Dạng 4: Tài năng:  Bạn giỏi thiết kế, bạn học vẽ  từ  nhỏ, bạn học thanh nhạc, b ạn   chơi nhạc cụ (guitar, piano, violin…) rất giỏi,… Những tài năng đặc biệt này  phân biệt bạn với những “applicant” khác. Với những tài năng này, bạn sẽ rất   dễ dàng “đóng góp cho campus” của trường học trong tương lai 13
  14.       4. Các yêu cầu cơ bản khi thiết kế buổi hoạt động ngoại khóa. ­ Yêu cầu phù hợp với chương trình sách giáo khoa. ­ Yêu cầu phù hợp với đối tượng. ­ Yêu cầu tiện lợi, hữu dụng. ­ Yêu cầu về ngôn ngữ. III. GIẢI PHÁP, THỰC NGHIỆM           Để hoạt động ngoại khóa mang tính lôi cuốn hấp dẫn, thì tôi đã chuẩn  bị  cho  mình nhiều  hình thức  khác nhau   để   thay  đổi nội dung  hoạt  động.   Chẳng hạn như: Xem một đoạn phim, nghe nhạc, xem một  chương trình thi   tài năng trên truyền hình của Hoa Kỳ, hoặc cho đóng kịch các nhân vật trong   câu chuyện mà các em tự chọn… Sau đây tôi xin trình bày một thể loại là xem   các chương trình thi tài năng ở Anh 1. Mở Đầu  a)  Giới thiệu từ vựng mới                 Như trên tôi đã trình bày, không nhất thiết phải giới thiệu tất cả các   từ  mới trước khi học. Các em có thể  được phát triển kỹ  năng nghe, nói, đọc  hiểu bằng cách thực hành đoán nghĩa của từ  thông qua hình  ảnh của video.  Chỉ  có những từ  khó học sinh không hiểu được nội dung của bài nghe mới  cần được thảo luận trước 14
  15.           b) Chuẩn bị cho học sinh xem, nghĩ về điều sắp xem, sắp xếp, dự đoán.   Hoàn thành các dạng bài tập trước khi xem đoạn phim ngắn, hay một chương   trình bằng tiếng anh. Tuy nhiên đây là một tiết hoạt động ngoại khóa, chúng  ta không nên áp dụng các dạng bài tập như  trong sách giáo khoa nhiều vì đó   sẽ là lý do gây sự nhàm chán cho học sinh.  2. Quá trình xem    Học sinh tập trung xem chi tiết để hoàn thành yêu cầu... Mở đoạn phim 2 ­ 3  lần, yêu cầu học sinh xem chi tiết, làm các dạng bài tập theo yêu cầu do giáo  viên thiết kế như: Các dạng bài tập đó là:    +  Chọn câu đúng, sai (Defining T – F)      Giáo viên cho 3 đến 5 câu đúng sai vào một mẩu giấy nhỏ phát cho từng   nhóm đã quy định  về ý chính của đoạn phim đó.    + Trả lời câu hỏi (Answer the comprehension question)    Giáo viên cho một vài câu hỏi có chứa ý chính của đoạn phim để tập trung   sự  chú ý của học sinh trong khi nghe. Học sinh không phải đoán câu trả  lời,   sau khi nghe lần một, yêu cầu học sinh trả lời.    + Điền từ vào thông tin còn trống  (Filling in the gap, chart) Giáo viên chuẩn bị sẵn bài tập phát cho học sinh theo nhóm, để  học sinh lấy  được thông tin chính trong quá trình xem video     + Tìm lỗi sai của thông tin (Lediberate  mistake) 3. Sau khi xem phim          Giáo viên có thể chọn nhiều hình thức khác nhau cho các em luyện tập:   thay đổi thông tin, nêu ý kiến cá nhân, nêu các vấn đề  tương tự cho học sinh  liên hệ bản thân, có thể tổ chức một cuộc thi tài năng trong lớp để thực hành  lại các ngôn ngữ mà các em có được từ video đã xem…Hoạt động có thể là: a) Recall the story: Cho học sinh kể lại bằng ngôn ngữ  của mình. Giáo   viên có thể giúp học sinh bằng những gợi ý nhỏ như tranh, câu đơn giản. 15
  16. b) Write it up: Yêu cầu học sinh viết lại những thông tin nghe được,  xem được bằng ngôn ngữ của mình, sử dụng thông tin ở trong ngữ cảnh đó c) Roll­ story: Học sinh đóng vai nhân vật trong đoạn phim vừa xem. d) Disscussion: Thảo luận vấn đề trong bài theo cặp ­ nhóm.        Trên đây là một số  thủ thuật ngoại khóa để  rèn luyện, nâng cao ý thức   học Tiếng Anh cho học sinh. Việc thiết kế các hoạt động ngoại khóa để làm  nền tảng và củng cố  cho học sinh có hiệu quả. Nếu chúng ta thực hiện tốt   các phương pháp, thủ thuật thì sẽ dần dần khắc phục việc dạy học, gây hứng   thú cho học sinh đối với môn ngoại ngữ.  Tiết dạy minh họa (các giai đoạn của một buổi hoạt động ngoại khóa) 3.1. Mục đích (Aim):  ­ Luyện kỹ năng nghe hiểu lấy thông tin chính ­ Luyện kỹ năng sống ­ Luyện kỹ năng ứng dụng thực tế ­ Học sinh xem một đoạn băng về cuộc thi tài năng và hoàn thành các yêu cầu  của giáo viên.  3.2. Các bước tiến hành (Stage of teaching) 1) Trước khi xem đoạn phim ­ Giáo viên giới thiệu chủ đề: Chúng ta sẽ xem một đoạn video về các cuộc  thi tài năng ở nước Anh. Trên cơ sở đó giáo viên cho học sinh đoán nghĩa một  số từ quan trọng.  ­ Giáo viên có thể đưa ra câu hỏi đoán trước khi xem đoạn phim:         Giáo viên đặt một vài câu hỏi thảo luận bằng Tiếng Anh hay tiếng Việt   tùy theo mức độ câu hỏi và mức độ học lực của học sinh để giúp học sinh có  một số vốn từ trong khi xem đoạn clip đó. Chẳng hạn như: Đây là một cuộc  thi   tài   năng,   vậy   theo   các   em   họ   sẽ   thi   về   tài   năng   gì   “What   talent   will   everyone compete? "   Có bao nhiêu giám khảo? “How many are there   the  16
  17. judges?”,   Cuộc   thi   sẽ   bao   gồm   những   ai?   (   Who     will   take   part   in   the   competition? )…Nếu các em không có từ vựng thì giáo viên sẽ cung cấp trong   các câu hỏi và trả lời.                                    Hình 1: minh họa trong đoạn clip số 1        + GV yêu cầu học sinh làm việc theo cặp, đoán câu trả lời.        + GV ghi câu trả lời của học sinh lên bảng. 2) Trong quá trình xem Lần 1 : Học sinh xem phim, kiểm tra lại phần dự đoán      Hỏi học sinh: Em có thể cho biết tên thể loại của cuộc thi? “Can you name   kind of competition?"  GV yêu cầu học sinh xem đoạn clip và chú ý cách thí sinh dự  thi giao   tiếp với ban giám khảo. Đây là một chức năng thu thập và xác nhận   thông tin  (information­led funtion). Nhóm thu thập và xác nhận thông tin ( information­led function) 17
  18. ­ Thu thập thông tin (asking for information/garthering information):   Để  hỏi thông tin chưa biết chúng ta dùng các loại câu hỏi nhằm  thu thập các  thông tin khác nhau vì thế cách trả lời khác nhau        Do you like this programe? What do you feel like in this talent’s  competiton?                 Yes, I like it very much Everyone can take part in this programe. Xác nhận thông tin ( checking information) ­ Các hành động lời nói phổ  biến trong quan hệ xã giao bao gồm:  chào hỏi và giới thiệu  (Greeting and introducing), ra về và chào  tạm biệt (Leaving and saying goodbye), khen ngợi và chúc mừng  (complimenting  and  congratulating),  cảm   ơn  (thanking),  xin  lỗi  (apologizing), và bày tỏ sự cảm thông (expressing sympathy)          Đoạn hội thoại trong clip số 1                  The Judge:    Hello.                  Boy:              Hello.                  The Judge:    Welcome to Britain’s got talent. What’s your name?                  Boy:              Robin                 The Judge:     Robin, how old are you?                  Boy:              seven                 The Judge:     And, do you go here to get competiton?                 Boy:                Yes                 The Judge:      Oh, good                 Boy:             Louis,  My aunt is looking for a boyfriend GV yêu cầu học sinh luyện tập trao đổi thông tin với bạn. Ví dụ:          What does Robin say about his Aunt?                          He wants to look for a boyfriend for his aunt. 18
  19. GV yêu cầu các em cho biết kết quả sau khi xem phim.                                              Hình 2: hình minh họa trong đoạn clip1 (Có lưu trong đĩa CD, mẫu đoạn video sưu tầm làm tài liệu dạy các buổi   ngoại khóa) Lần 2: GV yêu cầu học sinh đọc kỹ các thông tin cho trước trong bảng và sau   đó nghe băng để điền các thông tin còn thiếu (nghe 2 lần) + GV yêu cầu HS so sánh đáp án với bạn. + Yêu cầu HS trình bày kết quả.  Lần 3   : GV yêu cầu học sinh xem lại, kiểm tra đáp án. Sau khi xem giáo viên phát cho các nhóm một số câu hỏi, tự nghiên cứu và trả  lời. Sau đó trình bày trước lớp 3) Sau khi xem      Cho HS tóm tắt lại các nội dung mà các em thu thập được trong quá trình   thực hành các bài tập trước.      Yêu cầu học sinh thực hành theo nhóm để tóm tắt lại nội dung bài. IV. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU      Qua một thời gian tiến hành các tiết ngoại khóa theo phương pháp đã trình   bày ở trên, tôi thấy có những ưu điểm sau :    ­ Học sinh có điều kiện thực hành theo cặp " pairwork' và theo nhóm "   groupwork". 19
  20.    ­Với việc xem  bằng hình  ảnh âm thanh một vài lần, học sinh có thể  nắm   được thông tin chính của bài đồng thời phát triển được các kỹ năng phụ khác   như: Nghe lướt, khả  năng suy luận và đoán nghĩa của từ,  ứng dụng thực tế  trong giao tiếp, học xong dùng ngay được. ­ Giờ  học sinh động hơn, học sinh được tham dự  vào nhiều hoạt động khác  nhau. ­ GV có thể dễ dàng giúp đỡ những học sinh lười học tiếng anh. ­ Học sinh được rèn luyện cả  4 kỹ  năng, đặc biệt là kỹ  năng nghe nói. Kỹ  năng đọc được thể  hiện qua việc làm bài tập. Kỹ  năng viết được thể  hiện  qua việc viết và trình bày kết quả các bài tập.    ­Với việc dạy một tiết ngoại khóa theo phương pháp trên, kết quả trong các   tiết học chính của học sinh cũng có tiến triển rõ rệt. Thấy rõ sự  sôi nỗi đối  với bộ môn này. Bảng phân phối tần suất theo xếp loại trình độ HS qua 3 bài kiểm tra  Phương  Yếu,  Trung  Lần KT Số bài khá(%) Giỏi(%) án kém(%) bình(%) TN 50 12,5 57,5 25 5 1 ĐC 50 20 60 20 0 TN 50 7,5 37,5 40 15 2 ĐC 50 25 40 30 5     3   TN     50 5,2   25,8    50    19   ĐC     50 22   68    15     5                                             PHẦN III KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 1. Kết luận Mặc dù có nhiều cố  gắng đọc sách, tìm tòi , chia sẻ  kinh nghiệm từ  đồng  nghiệp, rút kinh nghiệm từ  việc giảng dạy thực tế   để  đúc rút ra một số  phương pháp dạy kĩ năng nói Tiếng Anh  ở  cấp THPT hiệu quả, nhưng tôi  nhận thấy rằng một số vấn đề nêu trong đề tài còn chưa sâu, ví dụ minh hoạ  còn chưa nhiều. Tuy nhiên vấn đề đưa ra trong đề tài này là rất phổ thông và  20
nguon tai.lieu . vn