Xem mẫu
c
1
c
ả
ả
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN KRÔNG ANA
TRƯỜNG TH TRẦN QUỐC TOẢN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI
BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 5 HỌC TẬP CÓ
HIỆU QUẢ TẬP LÀM VĂN MIÊU TẢ
Họ và tên: Dương Thị Nhụy
Đơn vị công tác: Trường TH Trần Quốc Toản
Trình độ đào tạo: Cao Đẳng Tiểu học
Môn đào tạo: Giáo dục Tiểu học
, tháng 2 ăm 2015
T
c
ả
1
c
2
c
ả
ả
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài:
Trong chương trình Tiểu học, môn tiếng Việt là một trong hai môn chính có
vai trò rất quan trọng. Dạy tiếng Việt ở tiểu học tạo cho học sinh kỹ năng sử dụng
tiếng Việt thành thạo để sử dụng trong học tập, giao tiếp; cung cấp cho HS những
hiểu biết phong phú về tiếng Việt, mở mang kiến thức về tự nhiên, xã hội, văn hóa
của dân tộc Việt Nam và nước ngoài. Môn Tiếng Việt 5 gồm có năm phân môn, mỗi
phân môn có một vai trò và nhiệm vụ khác nhau nhưng có mối quan hệ chặt chẽ,
tích hợp với nhau. Phân môn Tập Làm Văn có nhiệm vụ rèn cho HS các kỹ năng
quan sát, tìm ý, lập dàn ý. Dùng từ, đặt câu, viết đoạn, liên kết đoạn, diễn đạt lưu
loát, mạch lạc. Rèn kĩ năng viết văn giàu hình ảnh, cảm xúc. Bồi dưỡng tình cảm
yêu mến, gắn bó, biết trân trọng những gì xung quanh các em. Đây là phân môn
mang tính chất tổng hợp, sáng tạo, thực hành, thể hiện đậm dấu ấn cá nhân. TLV,
viết văn, hành văn là cái đích cuối cùng cao nhất của việc học môn Tiếng Việt. Đối
với HS Tiểu học, biết nói đúng, viết đúng, diễn đạt mạch lạc đã khó. Để nói, viết
hay, có cảm xúc, giàu hình ảnh lại khó hơn nhiều. Cái khó ấy chính là cái đích của
phân môn TLV đòi hỏi người học cần diễn đạt tới. Từ đó, các em được mở rộng vốn
sống, rèn luyện tư duy, bồi dưỡng tâm hồn, cảm xúc, thẩm mỹ, hình thành nhân
cách. Chương trình TLV ở tiểu học chủ yếu là dạy văn miêu tả. Ngay từ lớp 2 -3,
các em đã được làm quen với loại văn này khi được tập quan sát và trả lời câu hỏi.
Lên lớp 4, 5 các em phải hiểu thế nào là văn miêu tả, biết quan sát, tìm ý, lập dàn ý,
viết đoạn văn và liên kết đoạn văn thành một bài văn với các loại văn như: miêu tả
đồ vật, cây cối, con vật, tả người, tả cảnh - những đối tượng gần gũi và thân thiết
của các em. Để hoàn thành bài văn miêu tả, đối với HS lớp 5 thường rất khó khăn.
Do đặc điểm tâm lý chưa ổn định, hơn nữa các em còn ham chơi, khả năng tập trung
chú ý quan sát chưa tinh tế, năng lực sử dụng ngôn ngữ chưa phát triển tốt… Dẫn
đến khi viết văn, HS còn thiếu hiểu biết về đối tượng miêu tả hoặc không biết cách
diễn đạt điều muốn tả. Đối với giáo viên đây cũng là loại bài khó dạy. GV còn thiếu
linh hoạt trong vận dụng phương pháp và chưa sáng tạo trong việc tổ chức các hoạt
động học tập của HS. Vì vậy, không phải dạy loại văn nào cũng đạt hiệu quả như
mong muốn và không phải GV nào cũng dạy tốt văn miêu tả. Việc tìm ra các
phương pháp để hướng dẫn HS quan sát, tìm ý, lập dàn ý, tưởng tượng…của GV
cũng còn nhiều hạn chế. Xuất phát từ những lý do trên, tôi mạnh dạn lựa chọn đề
tài “Một số biện pháp rèn kỹ năng làm văn miêu tả cho học sinh lớp 5 Trường Tiểu
học Trần Quốc Toản.Với những lý do trên, tôi chọn và viết đề tài: “ Một số iện
pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Tập làm văn miêu tả”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
2.1. Mục tiêu:
Giúp học sinh lớp 5:
T
c
ả
2
c
3
c
ả
ả
- Rèn kĩ năng quan sát, tìm ý, lập dàn ý.
- Rèn kĩ năng dùng từ, đặt câu, viết đoạn, liên kết đoạn, diễn đạt lưu loát,
mạch lạc.
- Rèn kĩ năng viết văn giàu hình ảnh, cảm xúc.
- Bồi dưỡng tình cảm yêu mến, gắn bó, biết trân trọng những gì xung quanh
các em.
- Có tiền đề tốt để học viết văn miêu tả lớp 5 và các lớp trên.
Giúp giáo viên:
- Nhìn nhận lại sâu sắc hơn việc dạy văn miêu tả cho học sinh lớp 5 để vận
dụng phương pháp, biện pháp và hình thức tổ chức dạy học một cách linh hoạt.
- Tự tìm tòi, nâng cao tay nghề, đúc rút kinh nghiệm trong giảng dạy TLV nói
chung và trong dạy học sinh viết văn miêu tả nói riêng.
2.2. Những nhiệm vụ cụ thể:
- Tìm hiểu mục tiêu, nội dung, chương trình và những phương pháp dạy học
để giảng dạy văn miêu tả.
- Tìm hiểu những kĩ năng cơ bản cần trang bị để phục vụ giảng dạy văn miêu
tả cho học sinh lớp Năm.
- Khảo sát và hướng dẫn cụ thể một số đoạn văn mẫu, một số bài văn hay ở
lớp 5, phân loại học sinh để từ đó có kế hoạch kèm cặp.
- Có phương pháp dạy học thích hợp tùy vaò từng đối tượng học sinh, kích
thích óc quan sát, sáng tạo, gây hứng thú học tập môn học cho các em.
- Đề ra các biện pháp thiết thực giúp học sinh lớp 5 học văn miêu tả có hiệu
quả, thi đua học tập, yêu môn học để trở thành những con người toàn diện.
3. Đối tượng nghiên c u:
Đề tài được nghiên cứu trên đối tượng là học sinh lớp 5 Trường tiểu học Trần
Quốc Toản với thể loại văn miêu tả.
4. Phạm vi nghiên c u:
Nhằm đi sâu vào một vấn đề và chỉ dừng ở mức độ sáng kiến kinh nghiệm
nên tôi chỉ giới hạn đề tài trong phạm vi nghiên cứu việc dạy học kiểu bài miêu tả
cho học sinh lớp Năm.
5. Phương pháp nghiên c u
a. Phương pháp nghiên cứu lí luận
- Đọc các tài liệu có liên quan đến tâm sinh lí học sinh, tài liệu, sách giáo khoa
liên quan đến nội dung nghiên cứu.
- Đọc và tìm hiểu một số phương pháp dạy tiếng Việt đặc biệt là bài văn miêu
tả.
b. Phương pháp điều tra, quan sát:
T
c
ả
3
c
4
c
ả
ả
- Phỏng vấn học sinh các vấn đề có liên quan.
- Đọc và phân tích các bài văn của học sinh
- Trao đổi về phương pháp dạy với các giáo viên trong khối.
c. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
d. Phương pháp thực nghiệm sư phạm.
II. NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận để thực hiện đề tài:
Dạy Tập làm văn lớp 5 phải đảm bảo mục tiêu yêu cầu cần đạt về kiến thức,
kĩ năng của Chương trình giáo dục phổ thông cấp Tiểu học theo Chuẩn kiến thức,
kĩ năng của từng môn học (ban hành kèm theo quyết định số 16 của Bộ GD-ĐT)
và phù hợp trình độ của từng học sinh trong lớp mà “Hướng dẫn 896” của Bộ
GD-ĐT đã đề ra. Dựa trên cơ sở nghiên cứu các tài liệu về các phương pháp dạy
học Tập làm văn ở Tiểu học. Dựa vào các loại sách tham khảo, sách tiếng Việt 5,
sách GV tiếng Việt 5. Bản thân tôi dựa sự đúc kết kinh nghiệm qua thời gian
giảng dạy và tình hình thực tế của học sinh lớp 5C.
2. Thực trạng:
a.Thuận lợi khó khăn:
a.1. Thuận lợi:
- Phong trào giáo dục nói chung của nền giáo dục được quan tâm rộng khắp
cũng như xã Bình Hòa và cụ thể trường TH Trần Quốc Toản nói riêng được đầu tư
nhiều về CSVC, thiết bị giảng dạy,…
- Bản thân tôi là GV đã trực tếp giảng dạy lớp 5 nhiều năm, có lòng yêu nghề,
mến trẻ, nhiệt huyết cao.
- Một số phụ huynh học sinh đã quan tâm đến việc học của con em mình.
- Một số em ham học, yêu thích môn học, viết bài văn có bố cục, hình ảnh.
a.2. Khó khăn:
Năm nay (2014 – 2015), tôi được phân công phụ trách lớp 5C với 12 học
sinh. Hầu hết 12 học sinh của lớp 5C tôi chủ nhiệm còn rất hạn chế khi làm bài Tập
làm văn. Sau khi nghiên cứu sách giáo khoa Tiếng Việt 4, tôi nhận thấy học sinh lớp
4 đã được học văn miêu tả về đồ vật, cây cối, con vật. Nhưng qua khảo sát chất
lượng đầu năm học này, đã có 5 học sinh bị điểm yếu về Tập làm văn.
- Phần lớn học sinh không thích học phân môn Tập làm văn vì môn này khó
nó đòi hỏi sự sáng tạo và năng khiếu của các em.
- Vốn từ ngữ của các em còn hạn chế nên khi viết văn thường bị lặp lại từ,
câu văn lủng củng, thiếu hình ảnh, cảm xúc .
- Nhiều em không nắm được cấu trúc ngữ pháp nên sử dụng dấu câu tùy tiện.
- Một số học sinh làm theo văn mẫu hoặc chỉ viết theo dàn bài mà giáo viên
đã hướng dẫn lập. Chưa biết tích hợp các phân môn khác như : Tập đọc, Luyện từ
và câu, chính tả, …vào Tập làm văn. Chưa sáng tạo trong khi dùng từ đặt câu .
T
c
ả
4
c
5
c
ả
ả
b. Thành công và hạn chế:
b.1. Thành công
Quá trình nghiên cứu, đúc rút kinh nghiệm được tiến hành trong thời gian từ
đầu năm học 2014- 2015 tới thời điểm hiện tại với lớp dạy kết quả cho thấy kết quả
làm văn của học sinh có phần tiến bộ, đặc biệt là văn miêu tả. Học sinh nắm được
yêu cầu đề bài, xác định r bố cục, làm bài có nội dung, súc tích, câu văn có hình
ảnh,..Qua đó thể hiện việc áp dụng biện pháp nâng cao chất lượng dạy văn miêu tả
có hiệu quả đáng kể.
b.2. Hạn chế:
Bài viết của học sinh chưa đầy đủ bố cục, còn mắc nhiều lỗi chính tả.
Học sinh chưa xác định được trọng tâm đề bài cần miêu tả.
Nhiều em thường liệt kê, kể lể dài dòng, diễn đạt vụng về, lủng củng. Nhiều
em chưa biết dừng lại để nói kĩ một vài chi tiết cụ thể nổi bật.
Vốn từ ngữ của các em còn nghèo nàn, khuôn sáo, quan sát sự vật còn hời
hợt.
Các em chưa biết cách dùng các biện pháp nghệ thuật khi miêu tả.
Thực trạng học sinh còn nhiều hạn chế như vậy đã làm cho tiết Tập làm văn
trở thành một gánh nặng, một thách thức đối với giáo viên Tiểu học. Ý nghĩ cho
rằng Tập làm văn là một phân môn khó dạy, khó học và khó đạt hiệu quả cao đã là
nhận thức chung của nhiều thầy cô giáo dạy lớp 4, lớp 5.
c. Mặt mạnh, mặt yếu
c.1. Mặt mạnh:
- Tạo sự say mê, hứng thú, yêu quê hương, yêu cuộc sống cho học sinh khi
học văn miêu tả, các em càng ngày càng yêu thích học môn văn hơn. Đặc biệt là
dạng văn miêu tả, biết xác định yêu cầu bài, nắm dạng bài, xác định đúng bố cục bài
văn, nội dung r ràng,…
- Góp phần nâng cao chất lượng của môn Tập làm văn nói chung và chất
lượng về văn miêu tả nói riêng.
c.2. Mặt yếu:
- Một số em chưa hiểu yêu cầu đề văn, chưa nắm được dạng bài, lạc đề, đặt
câu cụt, câu què, nội dung sơ sài, lủng củng, rập khuôn, liệt kê,…dẫn đến tiết học
chưa đồng đều, lớp học chưa sôi nổi, thời gian học văn còn chiếm rất nhiều thời
gian trong buổi học.
- Một số em còn dựa vào văn mẫu, chưa có sự sáng tạo, tự giác.
d. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động
Về phía học sinh:
Theo tôi có sáu nguyên nhân như sau:
- Khi làm văn, học sinh chưa xác định được yêu cầu trọng tâm của đề bài.
- Học sinh không được quan sát trực tiếp đối tượng miêu tả.
- Khi quan sát thì các em không được hướng dẫn về kĩ năng quan sát: quan sát
những gì, quan sát từ đâu ? Làm thế nào phát hiện được nét tiêu biểu của đối tượng
cần miêu tả.
T
c
ả
5
nguon tai.lieu . vn
1
c
ả
ả
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN KRÔNG ANA
TRƯỜNG TH TRẦN QUỐC TOẢN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI
BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 5 HỌC TẬP CÓ
HIỆU QUẢ TẬP LÀM VĂN MIÊU TẢ
Họ và tên: Dương Thị Nhụy
Đơn vị công tác: Trường TH Trần Quốc Toản
Trình độ đào tạo: Cao Đẳng Tiểu học
Môn đào tạo: Giáo dục Tiểu học
, tháng 2 ăm 2015
T
c
ả
1
c
2
c
ả
ả
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài:
Trong chương trình Tiểu học, môn tiếng Việt là một trong hai môn chính có
vai trò rất quan trọng. Dạy tiếng Việt ở tiểu học tạo cho học sinh kỹ năng sử dụng
tiếng Việt thành thạo để sử dụng trong học tập, giao tiếp; cung cấp cho HS những
hiểu biết phong phú về tiếng Việt, mở mang kiến thức về tự nhiên, xã hội, văn hóa
của dân tộc Việt Nam và nước ngoài. Môn Tiếng Việt 5 gồm có năm phân môn, mỗi
phân môn có một vai trò và nhiệm vụ khác nhau nhưng có mối quan hệ chặt chẽ,
tích hợp với nhau. Phân môn Tập Làm Văn có nhiệm vụ rèn cho HS các kỹ năng
quan sát, tìm ý, lập dàn ý. Dùng từ, đặt câu, viết đoạn, liên kết đoạn, diễn đạt lưu
loát, mạch lạc. Rèn kĩ năng viết văn giàu hình ảnh, cảm xúc. Bồi dưỡng tình cảm
yêu mến, gắn bó, biết trân trọng những gì xung quanh các em. Đây là phân môn
mang tính chất tổng hợp, sáng tạo, thực hành, thể hiện đậm dấu ấn cá nhân. TLV,
viết văn, hành văn là cái đích cuối cùng cao nhất của việc học môn Tiếng Việt. Đối
với HS Tiểu học, biết nói đúng, viết đúng, diễn đạt mạch lạc đã khó. Để nói, viết
hay, có cảm xúc, giàu hình ảnh lại khó hơn nhiều. Cái khó ấy chính là cái đích của
phân môn TLV đòi hỏi người học cần diễn đạt tới. Từ đó, các em được mở rộng vốn
sống, rèn luyện tư duy, bồi dưỡng tâm hồn, cảm xúc, thẩm mỹ, hình thành nhân
cách. Chương trình TLV ở tiểu học chủ yếu là dạy văn miêu tả. Ngay từ lớp 2 -3,
các em đã được làm quen với loại văn này khi được tập quan sát và trả lời câu hỏi.
Lên lớp 4, 5 các em phải hiểu thế nào là văn miêu tả, biết quan sát, tìm ý, lập dàn ý,
viết đoạn văn và liên kết đoạn văn thành một bài văn với các loại văn như: miêu tả
đồ vật, cây cối, con vật, tả người, tả cảnh - những đối tượng gần gũi và thân thiết
của các em. Để hoàn thành bài văn miêu tả, đối với HS lớp 5 thường rất khó khăn.
Do đặc điểm tâm lý chưa ổn định, hơn nữa các em còn ham chơi, khả năng tập trung
chú ý quan sát chưa tinh tế, năng lực sử dụng ngôn ngữ chưa phát triển tốt… Dẫn
đến khi viết văn, HS còn thiếu hiểu biết về đối tượng miêu tả hoặc không biết cách
diễn đạt điều muốn tả. Đối với giáo viên đây cũng là loại bài khó dạy. GV còn thiếu
linh hoạt trong vận dụng phương pháp và chưa sáng tạo trong việc tổ chức các hoạt
động học tập của HS. Vì vậy, không phải dạy loại văn nào cũng đạt hiệu quả như
mong muốn và không phải GV nào cũng dạy tốt văn miêu tả. Việc tìm ra các
phương pháp để hướng dẫn HS quan sát, tìm ý, lập dàn ý, tưởng tượng…của GV
cũng còn nhiều hạn chế. Xuất phát từ những lý do trên, tôi mạnh dạn lựa chọn đề
tài “Một số biện pháp rèn kỹ năng làm văn miêu tả cho học sinh lớp 5 Trường Tiểu
học Trần Quốc Toản.Với những lý do trên, tôi chọn và viết đề tài: “ Một số iện
pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Tập làm văn miêu tả”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
2.1. Mục tiêu:
Giúp học sinh lớp 5:
T
c
ả
2
c
3
c
ả
ả
- Rèn kĩ năng quan sát, tìm ý, lập dàn ý.
- Rèn kĩ năng dùng từ, đặt câu, viết đoạn, liên kết đoạn, diễn đạt lưu loát,
mạch lạc.
- Rèn kĩ năng viết văn giàu hình ảnh, cảm xúc.
- Bồi dưỡng tình cảm yêu mến, gắn bó, biết trân trọng những gì xung quanh
các em.
- Có tiền đề tốt để học viết văn miêu tả lớp 5 và các lớp trên.
Giúp giáo viên:
- Nhìn nhận lại sâu sắc hơn việc dạy văn miêu tả cho học sinh lớp 5 để vận
dụng phương pháp, biện pháp và hình thức tổ chức dạy học một cách linh hoạt.
- Tự tìm tòi, nâng cao tay nghề, đúc rút kinh nghiệm trong giảng dạy TLV nói
chung và trong dạy học sinh viết văn miêu tả nói riêng.
2.2. Những nhiệm vụ cụ thể:
- Tìm hiểu mục tiêu, nội dung, chương trình và những phương pháp dạy học
để giảng dạy văn miêu tả.
- Tìm hiểu những kĩ năng cơ bản cần trang bị để phục vụ giảng dạy văn miêu
tả cho học sinh lớp Năm.
- Khảo sát và hướng dẫn cụ thể một số đoạn văn mẫu, một số bài văn hay ở
lớp 5, phân loại học sinh để từ đó có kế hoạch kèm cặp.
- Có phương pháp dạy học thích hợp tùy vaò từng đối tượng học sinh, kích
thích óc quan sát, sáng tạo, gây hứng thú học tập môn học cho các em.
- Đề ra các biện pháp thiết thực giúp học sinh lớp 5 học văn miêu tả có hiệu
quả, thi đua học tập, yêu môn học để trở thành những con người toàn diện.
3. Đối tượng nghiên c u:
Đề tài được nghiên cứu trên đối tượng là học sinh lớp 5 Trường tiểu học Trần
Quốc Toản với thể loại văn miêu tả.
4. Phạm vi nghiên c u:
Nhằm đi sâu vào một vấn đề và chỉ dừng ở mức độ sáng kiến kinh nghiệm
nên tôi chỉ giới hạn đề tài trong phạm vi nghiên cứu việc dạy học kiểu bài miêu tả
cho học sinh lớp Năm.
5. Phương pháp nghiên c u
a. Phương pháp nghiên cứu lí luận
- Đọc các tài liệu có liên quan đến tâm sinh lí học sinh, tài liệu, sách giáo khoa
liên quan đến nội dung nghiên cứu.
- Đọc và tìm hiểu một số phương pháp dạy tiếng Việt đặc biệt là bài văn miêu
tả.
b. Phương pháp điều tra, quan sát:
T
c
ả
3
c
4
c
ả
ả
- Phỏng vấn học sinh các vấn đề có liên quan.
- Đọc và phân tích các bài văn của học sinh
- Trao đổi về phương pháp dạy với các giáo viên trong khối.
c. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
d. Phương pháp thực nghiệm sư phạm.
II. NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận để thực hiện đề tài:
Dạy Tập làm văn lớp 5 phải đảm bảo mục tiêu yêu cầu cần đạt về kiến thức,
kĩ năng của Chương trình giáo dục phổ thông cấp Tiểu học theo Chuẩn kiến thức,
kĩ năng của từng môn học (ban hành kèm theo quyết định số 16 của Bộ GD-ĐT)
và phù hợp trình độ của từng học sinh trong lớp mà “Hướng dẫn 896” của Bộ
GD-ĐT đã đề ra. Dựa trên cơ sở nghiên cứu các tài liệu về các phương pháp dạy
học Tập làm văn ở Tiểu học. Dựa vào các loại sách tham khảo, sách tiếng Việt 5,
sách GV tiếng Việt 5. Bản thân tôi dựa sự đúc kết kinh nghiệm qua thời gian
giảng dạy và tình hình thực tế của học sinh lớp 5C.
2. Thực trạng:
a.Thuận lợi khó khăn:
a.1. Thuận lợi:
- Phong trào giáo dục nói chung của nền giáo dục được quan tâm rộng khắp
cũng như xã Bình Hòa và cụ thể trường TH Trần Quốc Toản nói riêng được đầu tư
nhiều về CSVC, thiết bị giảng dạy,…
- Bản thân tôi là GV đã trực tếp giảng dạy lớp 5 nhiều năm, có lòng yêu nghề,
mến trẻ, nhiệt huyết cao.
- Một số phụ huynh học sinh đã quan tâm đến việc học của con em mình.
- Một số em ham học, yêu thích môn học, viết bài văn có bố cục, hình ảnh.
a.2. Khó khăn:
Năm nay (2014 – 2015), tôi được phân công phụ trách lớp 5C với 12 học
sinh. Hầu hết 12 học sinh của lớp 5C tôi chủ nhiệm còn rất hạn chế khi làm bài Tập
làm văn. Sau khi nghiên cứu sách giáo khoa Tiếng Việt 4, tôi nhận thấy học sinh lớp
4 đã được học văn miêu tả về đồ vật, cây cối, con vật. Nhưng qua khảo sát chất
lượng đầu năm học này, đã có 5 học sinh bị điểm yếu về Tập làm văn.
- Phần lớn học sinh không thích học phân môn Tập làm văn vì môn này khó
nó đòi hỏi sự sáng tạo và năng khiếu của các em.
- Vốn từ ngữ của các em còn hạn chế nên khi viết văn thường bị lặp lại từ,
câu văn lủng củng, thiếu hình ảnh, cảm xúc .
- Nhiều em không nắm được cấu trúc ngữ pháp nên sử dụng dấu câu tùy tiện.
- Một số học sinh làm theo văn mẫu hoặc chỉ viết theo dàn bài mà giáo viên
đã hướng dẫn lập. Chưa biết tích hợp các phân môn khác như : Tập đọc, Luyện từ
và câu, chính tả, …vào Tập làm văn. Chưa sáng tạo trong khi dùng từ đặt câu .
T
c
ả
4
c
5
c
ả
ả
b. Thành công và hạn chế:
b.1. Thành công
Quá trình nghiên cứu, đúc rút kinh nghiệm được tiến hành trong thời gian từ
đầu năm học 2014- 2015 tới thời điểm hiện tại với lớp dạy kết quả cho thấy kết quả
làm văn của học sinh có phần tiến bộ, đặc biệt là văn miêu tả. Học sinh nắm được
yêu cầu đề bài, xác định r bố cục, làm bài có nội dung, súc tích, câu văn có hình
ảnh,..Qua đó thể hiện việc áp dụng biện pháp nâng cao chất lượng dạy văn miêu tả
có hiệu quả đáng kể.
b.2. Hạn chế:
Bài viết của học sinh chưa đầy đủ bố cục, còn mắc nhiều lỗi chính tả.
Học sinh chưa xác định được trọng tâm đề bài cần miêu tả.
Nhiều em thường liệt kê, kể lể dài dòng, diễn đạt vụng về, lủng củng. Nhiều
em chưa biết dừng lại để nói kĩ một vài chi tiết cụ thể nổi bật.
Vốn từ ngữ của các em còn nghèo nàn, khuôn sáo, quan sát sự vật còn hời
hợt.
Các em chưa biết cách dùng các biện pháp nghệ thuật khi miêu tả.
Thực trạng học sinh còn nhiều hạn chế như vậy đã làm cho tiết Tập làm văn
trở thành một gánh nặng, một thách thức đối với giáo viên Tiểu học. Ý nghĩ cho
rằng Tập làm văn là một phân môn khó dạy, khó học và khó đạt hiệu quả cao đã là
nhận thức chung của nhiều thầy cô giáo dạy lớp 4, lớp 5.
c. Mặt mạnh, mặt yếu
c.1. Mặt mạnh:
- Tạo sự say mê, hứng thú, yêu quê hương, yêu cuộc sống cho học sinh khi
học văn miêu tả, các em càng ngày càng yêu thích học môn văn hơn. Đặc biệt là
dạng văn miêu tả, biết xác định yêu cầu bài, nắm dạng bài, xác định đúng bố cục bài
văn, nội dung r ràng,…
- Góp phần nâng cao chất lượng của môn Tập làm văn nói chung và chất
lượng về văn miêu tả nói riêng.
c.2. Mặt yếu:
- Một số em chưa hiểu yêu cầu đề văn, chưa nắm được dạng bài, lạc đề, đặt
câu cụt, câu què, nội dung sơ sài, lủng củng, rập khuôn, liệt kê,…dẫn đến tiết học
chưa đồng đều, lớp học chưa sôi nổi, thời gian học văn còn chiếm rất nhiều thời
gian trong buổi học.
- Một số em còn dựa vào văn mẫu, chưa có sự sáng tạo, tự giác.
d. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động
Về phía học sinh:
Theo tôi có sáu nguyên nhân như sau:
- Khi làm văn, học sinh chưa xác định được yêu cầu trọng tâm của đề bài.
- Học sinh không được quan sát trực tiếp đối tượng miêu tả.
- Khi quan sát thì các em không được hướng dẫn về kĩ năng quan sát: quan sát
những gì, quan sát từ đâu ? Làm thế nào phát hiện được nét tiêu biểu của đối tượng
cần miêu tả.
T
c
ả
5