Xem mẫu

  1. www.VNMATH.com MỘT SỐ BÀI TẬP DÃY SỐ - SỐ HỌC TRONG ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI Biên soạn: Th.S Trần Quốc Dũng D l ! 1. TÂY NINH 2011-2012 1) CMR dãy un có giới hạn hữu hạn. n 1 T 2) Đặt Tn . Tính lim n . k 0 uk n 2 1) CMR dãy un có giới hạn hữu hạn: n 1 T 2) Đặt Tn . Tính lim n : k 0 uk n 2 1
  2. www.VNMATH.com 2. TÂY NINH 2006-2007 3 4 2006 Tìm phần nguyên của số A 2 3 4 ... 2006 2 3 2005 1 Áp dụng bất đẳng thức Côsi cho n+1 số gồm n số 1 và số 1 , ta có: n 1 1 1 1  ...1 1   1 n 1 n 1 1 , ở đây dấu “=” không thể xảy ra vì 1 1 . n n n n Từ đó, ta có:  n   1 1 1 ... 1 1 n 1 n 1 1 1 1 n 1 1 1 n n 1 n n 1 n n 1 Từ đó suy ra: 1 1 2 1 1 2 3 1 1 1 3 1 2 2 3 ............................ 2006 1 1 1 2006 1 2005 2005 2006 1 Cộng vế theo vế ta suy ra 2005 A 2006 2006 . Vậy A 2005 . 2006 3. TÂY NINH 2004-2005 u1 1, u2 2 Cho dãy số un xác định bởi un 2 2un 1 un n 1 1) Tìm số hạng tổng quát u n u 2) Cho a lim n 1 . Tính a. un n n 1) Xét phương trình đặc trưng x 2 2 x 1 0 x 1 2 un C1 1 2 C2 1 2 1 A1 2 B 1 2 1 A u1 1 2 2 1 n n Do nên 2 2 un 1 2 1 2 u2 2 A1 2 B 1 2 2 1 2 2 B 2 2 1 n 1 n 1 n 1 n 1 1 2 1 2 1 2 1 2 u 2) a lim n 1 lim 2 2 lim n n un 1 n n 1 2 1 2 1 2 1 2 2 2 2
  3. www.VNMATH.com n 1 n 1 1 2 1 2 1 1 2 lim n 1 2 n 1 2 1 2 1 1 2 2004 1 1) Cho 2004 số nguyên dương u1 , u2 ,..., u2004 thỏa mãn 2 2004. Chứng minh rằng có ít nhất hai số k 1 uk bằng nhau. 2004 2004 2) Tìm 2004 số thực u1 , u2 ,..., u2004 thuộc 1, 2 thỏa uk 2025 sao cho 3 uk 2025 đạt giá trị lớn nhất. k 1 k 1 1) Giả sử không có hai số nào bằng nhau, lúc đó ta có thể giả sử rằng 1 u1 u2 ... u2004 uk k. 2004 2004 2004 2004 2004 2004 1 1 2 2 k k 1 2 2 k k 1 k 1 uk k 1 k k 1 2 k k 1 k k 1 k 1 k k 1 k k 1 k 1 2004 1 21 0 2 1 3 2 ... 2004 2003 2 2004 2 2004 . k 1 uk Điều này trái với giả thiết, suy ra đpcm. 3 2) Ta có: 1 uk 2 uk 1 uk 2 uk 3 0 uk 7uk 6 2004 2004 2004 3 uk 7 uk 6 1 7.2025 6. 1 1 1  ...  2151 . k 1 k 1 k 1 2004 Dấu “=” xảy ra uk 1 uk 2 . Gọi m là số uk 1 , suy ra số uk 2 là 2004 – m. Từ đó, ta có: m.1 + (2004 – m ).2 = 2025, suy ra m = 1983 Vậy có 1983 số 1 và 21 số 2 thỏa mãn đề bài. 4. TÂY NINH 2000-2001 Tìm tất cả các cặp số tự nhiên x, y sao cho y 1 chia hết cho x và x 1 chia hết cho y. Từ điều kiện đề bài ta có: x 1 y; y 1 x x 1 y x 1 y x 1 y x y x 1 (do x, y là các số tự nhiên). Ta xét 3 trường hợp sau: TH1: Nếu y x 1 thì y là ước của x – 1 và x + 1, suy ra y là ước của x – 1 – (x + 1) = - 2, suy ra y 1 y 2. + Với y = 1 thì x = 2 (thỏa mãn) + Với y = 2 thì x = 3(thỏa mãn) TH2: y = x thì y là ước của x và x + 1, suy ra y là ước của x + 1 – x = 1, suy ra y = 1, lúc đó x = 1 (thỏa mãn) TH3: y = x + 1 thì x là ước của x + 2 suy ra x là ước của 2, suy ra x = 1 hoặc x = 2. + Nếu x = 1 thì y = 2 (thỏa mãn) + Nếu x = 2 thì y = 3 (thỏa mãn). Vậy ta có 5 cặp số phải tìm là: (1,1), (1, 2), (2,3), (2,1), (3,2). 5. CHỌN ĐỘI TUYỂN HSG VÒNG TRƯỜNG_CHUYÊN HOÀNG LÊ KHA_TÂY NINH 2011-2012 3
  4. www.VNMATH.com 6. QUẢNG BÌNH 2010-2011 4
  5. www.VNMATH.com 7. QUẢNG BÌNH 2011-2012 5
  6. www.VNMATH.com 8. BÌNH ĐỊNH 2010-2011 9. HÀ TĨNH 2010-2011 +)TH2: Nếu x0 1, 6
  7. www.VNMATH.com 10. BÌNH ĐỊNH 2011-2012 7
  8. www.VNMATH.com 11. KIÊN GIANG 2009-2010 Tính lim un . 12. ĐẮC LẮC 2011-2012 (m + 2010)! Cho m là số nguyên thỏa mãn: 0 < m < 2011. Chứng minh rằng là một số nguyên. m!2011! Ta có: 2010 (m 2010)! 2011 (m 2011)! 2011 2011 Cm+2010 . = .Cm 2011 m!2010! m 2011 m !2011! m 2011 2010 2011 2010 2010 2011 Suy ra: (m+ 2011)Cm+2010 = 2011.Cm 2011 , tức là: (m+ 2011)Cm+2010 chia hết cho 2011 (do Cm+2010 ; Cm 2011 là các số tự nhiên) Vì: 2011 là số nguyên tố và 0 < m < 2011 nên ƯCLN(m, 2011) = 1, từ đó: ƯCLN(m + 2011, 2011)= 1 (m + 2010)! Vậy Cm+2010  2011 hay 2010 là số nguyên. m!2011! 13. BÌNH PHƯỚC 2008-2009 8
  9. www.VNMATH.com 14. LONG AN 2011-2012 Cho dãy số un xác định bởi u1 1 và un 1 3un 2 2 với mọi n 1 . a) Xác định số hạng tổng quát của dãy số un . b) Tính tổng S u12 u2 u32 ... u2011 . 2 2 a) Dễ thấy un 0, n N* 2 2 2 Từ un 1 3un 2 un 1 3un 2 . Đặt vn 2 u n thì có: vn 1 3vn 2 vn 1 1 3 vn 1 Đặt xn vn 1 thì ta có: xn 1 3 xn . Từ đây suy ra xn là cấp số nhân với x1 2 , công bội là 3. Nên: xn 2.3n 1 vn 2.3n 1 1 un 2.3n 1 1. 0 1 2 2010 0 1 2 2010 2 32011 1 b) S 2.3 2.3 2.3 ... 2.3 2011 2 3 3 3 ... 3 2011 2011 3 1 32011 2012 . 15. ĐỒNG THÁP 2009-2010 9
  10. www.VNMATH.com 16. ĐỒNG THÁP 2011-2012 10
  11. www.VNMATH.com 17. NINH BÌNH 2009-2010 18. TP. HCM 2011-2012 11
  12. www.VNMATH.com 12
  13. www.VNMATH.com 19. LẠNG SƠN 2011-2012 13
  14. www.VNMATH.com 20. VĨNH LONG 2009-2010 x0 101 Xác định số hạng tổng quát của dãy số cho bởi hệ thức truy hồi xn 1 7 xn 7 n 1 Cách 1: Dùng phương pháp sai phân. Cách 2: Đặt xn yn 7 n ta thu được hệ thức truy hồi đối với dãy số yn x0 y0 70 y0 101 yn 1 7 n 1 7 yn 7 n 7 n 1 yn 1 yn 1 Ta thấy yn là cấp số cộng với số hạng đầu y0 101 và công sai d 1 . Theo công thức số hạng tổng quát của cấp số cộng yn , ta có: yn y0 nd 101 n xn 101 n 7n . Theo Viét, ta có: a b 1, ab 1. Đặt Rn a b a n n n 2 b , n * . Ta chứng minh Rn là số nguyên chia hết cho 5 bằng quy nạp. n 2 3 -Với n = 1, ta có R1 a b a b 3ab a b 5 R1 là số nguyên chia hết cho 5. - Giả sử Rk là số nguyên chia hết cho 5, ta có: Rk 1 ak 1 bk 1 ak 3 bk 3 ak bk a b ab a k 1 bk 1 ak 2 bk 2 a b ab a k 1 bk 1 Rk Rk 1 Theo giả thiết quy nạp Rk , Rk 1 chia hết cho 5 nên Rk 1 chia hết cho 5. Vậy Rn là số nguyên chia hết cho 5, n  . * Do đó, Rn a 2007 b 2007 a 2009 b 2009 là số nguyên chia hết cho 5. 21. ĐỒNG NAI 2009-2010 14
  15. www.VNMATH.com 22. OLYMPIC ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG TẠI SÓC TRĂNG 15
  16. www.VNMATH.com 23. VÒNG QUỐC GIA 2011-2012 24. VÒNG QUỐC GIA 2010-2011 16
  17. www.VNMATH.com 25. DÃY SỐ CÓ TÍNH CHẤT SỐ HỌC_VÒNG QUỐC GIA 2011-2012 17
  18. www.VNMATH.com 18
  19. www.VNMATH.com 26. TOÀN QUỐC 2009-2010 27. TP. HCM 2005-2006 28. TP. HCM 2004-2005 19
  20. www.VNMATH.com 29. TP. HCM 2003-2004 (Giống đề thi HSG BÌNH PHƯỚC 2008-2009) 20
nguon tai.lieu . vn