Xem mẫu
- ÔN TẬP CHƯƠNG I VÀ II
I/ MỤC ĐÍCH YÊU CẦU
1/ Kiến thức
- Học sinh cũng cố những kiến thức về kịch sử dân tộc, từ khi có con
người xuất hiện trên đất nước ta cho đến thời dựng nước Văn Lang – Âu
Lạc.
2/ Tư tưởng
- Cũng cố ý thức và tình cảm của HS đối với Tổ quốc, với nền văn hóa
dân tộc.
3/ Kĩ năng
- Rèn luyện kĩ năng khái quát sự kiện, tìm ra những nét chính và thống
kê các sự kiện một cách có hệ thống.
4/ Đồ dùng dạy học và tài liệu tham khảo
- Lược đồ đất nuớc ta thời nguyên thủy và thời Văn Lang, Âu Lạc.
- Một số tranh ảnh và công cụ, các công trình nghệ thuật tiêu biểu cho
từng giai đoạn.
- - Một số câu ca dao về phong tục, tập quán và nguồn gốc dân tộc.
II/ NỘI DUNG
1/ Ổn định lớp: ( TG) 1 Phút
2/ Kiểm tra bài củ: ( TG) 4 Phút
- Hãy trình bày việc xây thành Cổ Loa và lực lượng quốc phòng ?
- Hãy trình bày nhà nước Âu Lạc sụp đỗ trong hoàn cảnh nào ?
3/ Bài mới
* Sau khi học hết phần chương I và II, hôm nay chúng ta sẽ ôn lại
những phần kiến thức mà chúng ta đã học.
TG Hoạt Động Thầy và Trò Ghi Bảng
GV: Căn cứ vào những bài học, 1/ Dấu tích của sự xuất hiện
10
em hãy cho biết những dấu tích những người đầu tiên trên đất
đầu tiên của người nguyên thủy nước ta đến thời kì dựng nước
trên đất nước ta. Văn Lang – Âu Lạc?
HS trả lời
- Cách nay hàng chục vạn
- năm đã có người Việt cổ sinh
GV: dùng bản đồ hình 24 SGK sống.
phóng to treo trên bảng để HS có
thể xác định vùng những người
Việt cổ cư trú.
+ Người ta tìm thấy rằng hoá
thạch của người tối cổ ở hang
Thẩm Hai, Thẩm Khuyên ( Lạng
Sơn).
+ Núi Đọ ( Thanh Hoá), tìm
thấy nhiều công cụ bằng đá của
người nguyên thủy, cách đây
khoảng 40 – 30 vạn năm.
+ Tìm thấy chiếc răng và mảnh
xương trán của người tinh khôn
ở hang Kéo Lèng ( Lạng Sơn). - Những người Việt cổ và các thế
hệ con cháu họ là chủ nhân
GV sơ kết
- muôn thuở của đất nước Việt
Nam.
GV: Hướng dẫn các em lập sơ
đồ: dấu tích của Người tối cổ ở
Việt Nam.
Thời gian Hiện Vật
Địa điểm
Hang Thẩm Hai, Thẩm Hàng chục vạn năm Chiếc răng của người
Khuyên ( Lạng Sơn) tối cổ
Núi Đọ ( Thanh Hoá) 40 – 30 vạn năm Công cụ bằng đá của
người nguyên thủy
được ghè đẻo thô sơ.
Hang Kéo Lèng ( Lạng 4 vạn năm Răng và mảnh xương
Sơn) trán của người tinh
khôn.
cồn 4000 – 3500 năm Nhiều công cụ đồng
Phùng Nguyên
- Châu Tiên, Bến Đò… thau.
GV: Xã hội nguyên thủy Việt 2/ Xã hội nguyên thủy Việt
10
Nam trải qua những giai đoạn Nam trải qua những giai đoạn
nào? nào?
HS trả lời
- Xã hội nguyên thủy Việt
trải qua giai đoạn
Nam
Ngườm, Sơn Vi ( đồ đá cũ),
công cụ đồ đá được ghè đẻo
thô sơ.
- Văn hoá Hoà Bình – Bắc
Sơn ( đồ đá giữa) công cụ đá
được ghè đẻo một mặt, bắt
đầu có đồ gốm ( Bắ Sơn).
Chứng tỏ người Việt cổ đã
bước sang thời đại đố đá mới.
- GV: Căn cứ vào đâu, em xác - Văn hoá Phùng Nguyên (
định những tư liệu này? thời đại kim khí) đồng thau
HS trả lời: Căn cứ vào những xuất hiện.
tư liệu của giới khảo cổ học Việt
Nam.
GV: Tổ chức xã hội của người
nguyên thủy Việt Nam như thế
nào?
HS trả lời
- Thời Sơn Vi, người nguyên
thủy sống thành từng bầy.
- Thời Hoà Bình – Bắc Sơn họ
sống thành các thị tộc mẫu hệ.
- Thời Phùng Nguyên, họ
sống thành các bộ lạc là liên
GV: Hướng dẫn HS lập bảng minh các thị tộc phụ hệ.
- những giai đoạn phát triển của xã
hội nguyên thủy Việt Nam.
Giai đoạn Thời gian Công cụ sản xuất
Địa điểm
Người tối Sơn Vi Hàng chục vạn Đồ đá củ, công cụ đá
cổ năm được ghè đẻo thô sơ.
Người tinh Hoà Bình, Bắc 40 – 30 vạn Đồ đá giữa và đồ đá
khôn ( giai Sơn năm mới, công cụ đá được
đoạn đầu) mài tinh xảo.
Người tinh Phùng Nguyên 4000 – 3500 Thời đại kim khí, công
năm cụ sản xuất bằng đồng
khôn ( giai
đoạn phát thau + sắt.
triển)
GV: Cách đây khoảng 4000 3/ Những điều kiện dẫn đến sự
8
năm, người Việt cổ đã sinh sống ra đời của nhà nước Văn Lang?
trên đất nước Việt Nam, họ đã
- tạo nên những cơ sở vật chất và
tinh thần đầu tiên cho buổi đầu
dựng nước Văn Lang.
+ Quá trình dựng nước và giữ
nước của dân tộc ta thường đi
liền với nhau. Quá trình dựng
nước Âu Lạc cũng là quá trình
người Việt cổ phải tiến hành
kháng chiến chống Tần, chống
Triệu.
GV: Gọi HS kể lại truyền thuyết
“ Âu Cơ và Lạc Long Quân”.
GV: Sau truyền thuyết “ Âu Cơ
và Lạc Long Quân” em có suy
nghĩ gì về cội nguồn dân tộc?
HS: Dân tộc ta có chung một
cội nguồn thống nhất ( đồng
- - Cách đây khoảng 4000 năm
bào).
GV: Chúng ta vừa nghe truyền các bộ lạc Việt cổ đã sống
thuyết về cội nguồn dân tộc, còn định cư thành các xóm làng ở
thực tế thì sao? vùng gò đồi trung du, châu
thổ sông Hồng, sông Mã.
GV hướng dẫn HS trả lời.
- Họ sống bằng nghề nông
nguyên thủy ( trồng trọt và
chăn nuôi).
- Trồng lúa nước là chủ yếu,
hàng năm phải lo trị thủy, bảo
vệ mùa màng.
GV: Gọi 1 HS kể về chuyện
Sơn Tinh – Thủy Tinh ( nói lên
chiến thắng lũ lụt của cha ông).
GV: Cách đây khoảng 4000
- năm, công cụ sản xuất của người
cổ chủ yếu làm bằng gì? - Công cụ sản xuất chủ yếu
bằng đồng, sắt thay thế cho
HS trả lời
công cụ đá.
- Nếu còn nhiều thời gian GV
yêu cầu HS kể lại chuyện Thánh
Gióng ( chú ý chi tiết con ngựa
sắt).
GV: Những lý do gì đã dẫn tới
sự ra đời nhà nước đầu tiên ở - 15 bộ lạc sinh sống ở Bắc
nước ta? Bộ và Bắc Trung Bộ cần phải
liên kết với nhau để trị thủy,
chống lũ lụt, bảo vệ mùa
màng và chống giặc ngoại
xâm.
- Trong 15 bộ lạc, bộ lạc Văn
- Lang là hùng mạnh nhất, thủ
lĩnh của bộ lạc Văn Lang là
vua Hùng ( cha truyền con
nối). Vua hùng đặt tên nước là
Văn Lang ( thế kỉ III TCN),
sau đó thành nước Âu Lạc.
GV: Dùng sơ đồ khu di chỉ Cổ
Loa và bản đồ Nam Việt và Âu
7
Lạc thế kỉ III TCN để nhắc lại
cuộc kháng chiến chống Tần và
chống Triệu.
+ Tuy cuộc kháng chiến chống
Triệu đã thất bại, nước ta rơi vào
tình trạng hơn 1000 năm Bắc
thuộc, nhưng nhân dân ta vẫn 4/ Những công trình văn hoá
kiên trì đấu tranh để giành lại tiêu biểu của thời Văn Lang –
độc lập. Âu Lạc?
- GV: Những công trình văn hoá
tiêu biểu cho văn minh Văn Lang - Trống đồng và thành Cổ Loa
– Âu lạc là gì?
HS trả lời
GV giải thích
* Trống đồng là hiện vật tượng
trưng cho văn minh Văn Lang –
Âu Lạc.
+ Nhìn vào các hoa văn của
trống đồng người ta có thể thấy
những văn hoá vật chất và tinh
thần của thời kì đó.
+ Trống đồng dùng trong lễ hội,
cầu mưa thuận gió hoà.
+ Thành Cổ Loa: Là kinh dô của
nước Âu Lạc, là trung tâm chính
- trị, kinh tế, văn hoá của đất
nước, khi có chiến tranh thành
Cổ Loa là một công trình quân
sự lớn để bảo vệ an ninh quốc
gia.
+ Bởi vì xung quanh 3 vùng
thành đều là các hào nước được
nối với sông Hoàng và sông
Hồng, từ đó ta có thể tiến lên
Tây Bắc, Việt Bắc và ra biển
bằng đường thủy.
GV: Dùng sơ đồ khu thành Cổ
Loa ( hình 41) để phân tích
những giá trị của thành Cổ Loa.
GV sơ kết: Thời Văn Lang –
Âu để lại cho chúng ta:
+ Tổ quốc ( nhà nước Văn
- Lang – Âu Lạc mở đầu thời kì
dựng nước và giữ nước).
+ Thuật luyện kim: sản xuất ra
các công cụ đồng và sắt, làm cho
năng suất lao động cao hơn, đời
sống nhân dân ổ định hơn.
+ Người dân lúc đó chủ yếu
sống bằng nền kinh tế trồng lúa
nước với 2 ngành chính là trồng
trọt và chăn nuôi. Dân tộc ta hình
thành những phong tục tập quán
riêng.
+ Thờ thần Mặt Trời, thần sấm,
thần mưa, thần núi, đất, nước.
+ Thờ cúng tổ tiên……
+ Phong tục: Nhuộm răng, ăn
trầu, ngày Tết làm bánh chưng.
- Bánh dày.
+ Đặc biệt là sau sự thất bại của
An Dương Vương, chúng ta đã
rút ra bài học đầu tiên về công
cuộc giữ nước: trong mọi tình
huống, chúng ta phải luôn luôn
cảnh giác với kẻ thù.
4/ CŨNG CỐ: ( TG ) 4 Phút
- Hỏi những câu trọng tâm của phần ôn tập.
5/ DẶN DÒ HỌC SINH: ( TG ) 1 Phút ( Cần nắm vững những phần
kiến thức trọng tâm của bài và chương ). Xem bài 17 ở nhà trước.
nguon tai.lieu . vn
