Xem mẫu

  1. Sở GD­ ĐT Hà Nội          Nội dung ôn tập KT cuối  kì II  Trường THPT Phúc                      năm 2020 ­ 2021 Thọ Môn: Ngữ văn ­ khối 12 I. Hình thức và thời gian làm bài: 1. Hình thức: Tự luận 2. Thời gian làm bài: 90 phút II. Cấu trúc đề thi học kì II gồm 2 phần: Phần I. Đọc hiểu (3,0 điểm) Phần II. Làm văn ( 7,0 điểm)  + Nghị luận xã hội (2,0 điểm)   + Nghị luận văn học (5,0 điểm) III. Nội dung ôn tập: 1.  Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài) ­ Thấy được sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị và APhủ. Từ đó thấy   được giá trị hiện thực và nhân đạo của tác phẩm. ­ Về nghệ thuật:  Nghệ thuật trần thuật linh hoạt, l ời văn tinh tế giàu   chất thơ  và đậm màu sắc dân tộc của tác phẩm; những đóng góp của   nhà văn trong việc khắc họa tính cách nhân vật, sự tinh tế trong diễn tả  đời sống nội tâm, sở trường quan sát những nét riêng về phong tục, tập   quán và lối sống của người Mông 2.  Vợ nhặt (Kim Lân) ­ Hiểu được tình cảnh thê thảm của người nông dân nước ta trong nạn   đói năm 1945;Cảm nhận được  niềm khao khát tổ   ấm gia đình, niềm  tin vào cuộc sống và tình thương yêu đùm bọc lẫn nhau giữa những  con người nghèo khổ. ­ Về nghệ thuật: Tạo được tình huống truyện đặc sắc, miêu tả tâm lí,  dựng đối thoại. 3. Rừng Xà Nu (Nguyễn Trung Thành) ­Nắm được hình tượng cây Xà Nu, hình tượng nhân vật Tnú; Nắm  được tư tưởng cơ bản mà tác giả  gửi gắm qua những hình tượng của   tác phẩm: Sự  lựa Chọn con đường đi của dân tộc ta trong cuộc đấu  tranh chống kẻ thù. ­ Về nghệ thuật: Thấy được vẻ đẹp sử thi và nét đặc sắc Tây nguyên. 4.  Những đứa con trong gia đình (Nguyễn Thi) ­ Hiểu được sự gắn bó sâu nặng giữa tình cảm gia đình và tình yêu đất  nước, yêu cách mạng, giữa truyền thống gia đình với truyền thống dân  tộc đã làm nên sức mạnh tinh thần to lớn của con người Việt Nam, dân   tọc Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ. 1
  2. ­ Về  nghệ  thuật: NT trần thuật, khắc họa tính cách, miêu tả  tâm lí,  ngôn ngữ đậm chất Nam Bộ 5.  Chiếc thuyền ngoài xa ( Nguyễn Minh Châu) ­ Nắm  được tình huống truyện; Cảm nhận được suy nghĩ của người   nghệ sĩ nhiếp ảnh khi phát hiện ra sự thật: đằng sau bức ảnh rất đẹp   về  chiếc thuyền trong sương sớm mà anh tình cờ  chụp được là số  phận đau đớn của người phụ nữ và bao ngang trái trong gia đình hàng  chài. Từ  đó thấu hiểu: mỗi người trong cõi đời nhất là người nghệ  sĩ  không thể đơn giản sơ lược khi nhìn nhận cuộc sống và con người ­ Về  nghệ  thuật: Thấy được NT kết cấu độc đáo, cách triển khai cốt   truyện, khắc họa nhân vật của 1 cây bút viết truyện ngắn có bản lĩnh  và tài hoa. 6. Hồn Trương Ba, da hang thịt  (Lưu Quang Vũ) ­ Cảm nhận được bi kịch tinh thần của con người khi bị đặt vào nghịch  cảnh phải sống nhờ, sống tạm và trái tự  nhiên khiến tâm hồn nhân  hậu, thanh cao bị nhiễm độc và tha hóa trước sự lấn át của thể xác thô   lỗ  phàm tục; Vẻ  đẹp tâm hồn người lao động trong cuộc đấu tranh  chống lại sự giả tạo và dung tục, bảo vệ quyền được sống đích thực  và khát vọng hoàn thiện nhân cách. ­ NT: Đặc sắc trên nhiều phương diện: sự  hấp dẫn của kịch bản văn  học và NT sân khấu, sự  kết hợp giữa tính hiện đại với các giá trị  truyền thống, sự  phê phán mạnh mẽ  quyết liệt và chất trữ  tình đằm   thắm bay bổng. IV. Giới thiệu  đề thi và đáp án tham khảo:  I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm) Đọc đoạn trích: Thời  “anh hùng bàn phím” TS Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu (ĐH Sư  phạm TP HCM) đưa ra định   nghĩa “anh hùng bàn phím” được thể  hiện bằng clip, có gần 14.000 lượt   xem.  Theo đó, “anh hùng bàn phím” bao gồm các đặc điểm: “Ném đá” thẳng   tay mà không cần biết hậu quả; phê phán, bất bình một cách cảm tính dù   chưa hiểu rõ nội tình; chuyên soi mói bắt lỗi người khác; chuyên tung ra   những bình luận kinh khủng, gây tổn thương cho người khác; vào nhà người   khác chửi, “chém” chuyện không liên quan mình; ném đá nhà tài trợ  thay vì   cảm ơn họ đã mang đến những điều tốt đẹp miễn phí. Theo nhiều ý kiến, sự  bùng nổ  “anh hùng bàn phím” là do thời thế.   Lướt Facebook dễ dàng gặp hàng nghìn hội nhóm có mục đích tốt đẹp, thân   2
  3. thiện, nhưng cũng có tương đương số  hội nhóm được lập để  bôi nhọ, bài   xích người khác.  Thậm chí, việc bôi nhọ  được tổ  chức bài bản như  “Tập đoàn thánh   bóc” trên Facebook chuyên đăng tải các bài viết, hình ảnh có nội dung xuyên   tạc,   bôi   nhọ   và   đe   dọa   một   số   người   nổi   tiếng   trong   showbiz   Việt   như   Trương Thị  Phượng (Phượng Chanel), Vũ Khắc Tiệp, ca sĩ Hồ  Ngọc Hà,   Đàm Vĩnh Hưng, người mẫu Trần Ngọc Linh Chi, Xuân Lan, Nguyễn Thị   Thanh Vân…  Mới đây, lực lượng công an đã bắt giữ  thành viên tích cực của “Tập   đoàn thánh bóc” là Trần Thị  Hương Giang (37 tuổi, Hà Nội) có nick name   Huyen Nguyen, Tuyết Anh Trần do thực hiện các hành vi trái pháp luật. (Theo https://zingnews.vn/thoi­anh­hung­ban­phim­ post567032.html) Thực hiện các yêu cầu sau: Câu 1. Tác giả  thể  hiện thái độ  như  thế  nào đối với những  “anh hùng bàn  phím”? Câu 2. Theo đoạn trích, “anh hùng bàn phím” có những đặc điểm nào?  Câu 3.  Chỉ  ra và phân tích tác dụng của  01 biện pháp tu từ  được sử  dụng  trong câu :  “Ném đá” thẳng tay mà không cần biết hậu quả; phê phán, bất   bình một cách cảm tính dù chưa hiểu rõ nội tình; chuyên soi mói bắt lỗi   người khác; chuyên tung ra những bình luận kinh khủng, gây tổn thương cho   người khác; vào nhà người khác chửi, “chém” chuyện không liên quan mình;   ném đá nhà tài trợ thay vì cảm ơn họ đã mang đến những điều tốt đẹp miễn   phí.  Câu 4. Theo anh (chị), việc ra đời các “anh hùng bàn phím” có nguyên nhân từ  đâu? II. LÀM VĂN (7.0 điểm) Câu 1 (2.0 điểm) Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/  chị về vấn đề sử dụng các trang mạng xã hội như thế nào để không trở thành   những “anh hùng bàn phím”. Câu 2 (5.0 điểm) Cảm nhận của anh/chị về nhân vật Mị qua đoạn văn sau: Lần lần, mấy năm qua, mấy năm sau, bố Mị chết. Nhưng Mị cũng không  còn tưởng đến Mị  có thể  ăn lá ngón tự  tử  nữa.  Ở lâu trong cái khổ, Mị  quen  khổ rồi. Bây giờ thì Mị tưởng mình cũng là con trâu, mình cũng là con ngựa, là  con ngựa phải đổi ở  cái tàu ngựa nhà này đến ở cái tàu ngựa nhà khác, ngựa   chỉ biết việc ăn cỏ, biết đi làm mà thôi. Mị cúi mặt, không nghĩ ngợi nữa, mà   3
  4. lúc nào cũng chỉ nhớ đi nhớ lại những việc giống nhau, tiếp nhau vẽ ra trước   mặt, mỗi năm mỗi mùa, mỗi tháng lại làm đi làm lại: Tết xong thì lên núi hái  thuốc phiện, giữa năm thì giặt đay, xe đay, đến mùa thì đi nương bẻ  bắp, và  dù lúc đi hái củi, lúc bung ngô, lúc nào cũng gài một bó đay trong cánh tay để  tước thành sợi. Bao giờ cũng thế, suốt năm suốt đời như  thế. Con ngựa, con   trâu làm còn có lúc, đêm nó còn được đứng gãi chân, đứng nhai cỏ, đàn bà con  gái nhà này thì vùi đầu vào việc làm cả đêm cả ngày. Mỗi ngày Mị càng không nói, lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa. Ở cái  buồng Mị nằm, kín mít, có một chiếc cửa sổ một lỗ vuông bằng bàn tay. Lúc   nào trông ra cũng chỉ  thấy trăng trắng, không biết là sương hay là nắng. Mị  nghĩ rằng mình cứ  chỉ  ngồi trong cái lỗ  vuông  ấy mà trông ra, đến bao giờ  chết thì thôi.      ( Tô Hoài – Vợ chồng A Phủ, SGK Ngữ văn 12, Tập 2, NXB Giáo dục Việt  Nam 2015,Tr 06 )                                              ĐÁP ÁN: Câu Nội dung Điể Phần m I ĐỌC HIỂU 3.0 1 Hs nêu được 01 trong 03 thái độ: phê phán, lên án, không  0.5 đồng tình.` 2 Theo tác giả, “anh hùng bàn phím” có những đặc điểm:  0.5 “Ném đá” thẳng tay mà không cần biết hậu quả; phê  phán, bất bình một cách cảm tính dù chưa hiểu rõ nội  tình; chuyên soi mói bắt lỗi người khác; chuyên tung ra  những bình luận kinh khủng, gây tổn thương cho người  khác; vào nhà người khác chửi, “chém” chuyện không  liên quan mình; ném đá nhà tài trợ thay vì cảm ơn họ đã   mang đến những điều tốt đẹp miễn phí 3 ­ Biện pháp tu từ: liệt kê. 1.0 ­Tác dụng: + Góp phần làm sáng rõ những đặc điểm của những  người được coi là “anh hùng bàn phím”. + Giúp người đọc hiểu rõ và gây ấn tượng mạnh về  vấn đề “anh hùng bàn phím”. 4 ­Nguyên nhân của sự ra đời các “anh hùng bàn phím”: 1.0 4
  5. + Do sự phát triển của công nghệ thông tin dẫn đến sự  ra đời hàng loạt các mạng xã hội. Một môi trường công  cộng rộng lớn trong khi khả năng kiểm soát về nội  dung của người dùng lại hạn chế. + Thiếu hiểu biết, ứng xử kém văn hóa vì coi mạng xã  hội là nơi được tự do và thỏa sức để thực hiện quyền  tự do ngôn luận. Dẫn đến tự do phán xét và đánh giá  người khác. II LÀM VĂN 7.0 Viết đoạn văn: Suy nghĩ của anh/ chị về vấn đề sử  2.0 dụng các trang mạng xã hội như thế nào để không trở  thành những “anh hùng bàn phím”. a. Đảm bảo yêu cầu hình thức: đoạn văn (khoảng 200  0.25 chữ) Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch,  quy nạp, tổng phân hợp, móc xích hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0.25 Sử dụng các trang mạng xã hội như thế nào để không  trở thành những “anh hùng bàn phím”. c. Triển khai vấn đề nghị luận: 1 Thí sinh lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển  khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách , nhưng phải bày  tỏ rõ ràng được những giải pháp, cách làm để không trở  thành “anh hùng bàn phím”. Cần triến khai theo hướng  sau: ­ “Anh hùng bàn phím” – một hiện tượng tiêu cực xuất  hiện trên các trang mạng xã hội. ­ Bàn luận: + Đây là một hiện tượng có những hành động nhỏ  nhưng để lại những hậu quả lớn: ảnh hưởng đến danh  dự, nhân phẩm, tinh thần của người khác; vi phạm  nghiêm trọng về mặt đạo đức; gây mất an ninh trật tự. + Khi sử dụng mạng xã hội, để không trở thành những  “anh hùng bàn phím”, bản thân cần: 1.0   Ý thức rõ tác hại của việc phát ngôn, đánh giá theo  5
  6. cảm tính, bừa bãi.  Cần có trách nhiệm trước những phát ngôn, những  bình luận trên mạng xã hội.  Có những biện pháp quản lí thời gian hiệu quả hơn,  biết sử dụng mạng xã hội một cách hợp lí.  Trau dồi nhận thức về đạo đức, lối sống để trước các  hiện tượng vấn đề trên mạng xã hội cần có những đánh  giá khách quan, đúng đắn.  Lên án những hiện tượng phát ngôn chưa đúng mực,  lệch chuẩn trên mạng xã hội. d. Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, ngữ nghĩa Tiếng   0.25 Việt. e. Sáng tạo 0.25 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc; có cách diễn đạt mới mẻ. 2 Cảm nhận của anh/chị về nhân vật Mị qua đoạn  5.0 văn a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận Mở bài nêu được vấn đề nghị luận; Thân bài triển khai  0.25 được vấn đề; Kết bài khái quát được vấn đề. b. Xác định đúng vấn đề nghị luận Học sinh nêu được cảm nhận về cuộc sống bị đày đọa  bởi cái ác dẫn đến tâm trạng chán chường, tuyệt vọng,  0.5 đau khổ, buông xuôi; không còn ý thức, cảm giác về  cuộc sống của nhân vật Mị. Thấy được tài năng của Tô  Hoài trong việc miêu tả tâm trạng của nhân vật và tình  cảm xót thương của nhà văn đối với số phận nhân vật,  số phận người dân nghèo miền núi nói chung. c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm  Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách nhưng cần  dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí  lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau: * Giới thiệu khái quát về tác giả Tô Hoài, tác phẩm Vợ  0.5 chồng A Phủ, và cảm xúc chủ đạo hoặc ấn tượng sâu  sắc về nhân vật Mị, vị trí, nội dung và cảm hứng chủ  6
  7. đạo của đoạn trích. ( Mức độ khái quát ) *Làm rõ yêu cầu chính (cơ bản) của đề bài thông qua  việc phân tích các chi tiết, các biện pháp nghệ thuật để  rút ra cảm nhận sâu sắc theo nhiều cách khác nhau  nhưng phải đảm bảo các ý tổng quát sau :   – Giới thiệu khái quát về cô Mị trước khi bị bắt làm dâu  gạt nợ và lý giải nguyên nhân dẫn đến cuộc sống bị đày  đọa ở nhà thống lý Pá Tra được thể hiện trong đoạn  trích. – Bằng ngòi bút hiện thực Tô Hoài đã khắc họa chân  thực đời sống bị giam cầm, đày đọa của Mị ở nhà thống  2.5 lý Pá Tra thông qua những chi tiết có chọn lựa gợi sự  xót thương đói với số phận con người đồng thời cảm  nhận rõ cái ác của Pá Tra nói riêng và bọn phong kiến,  chúa đất miền núi nói chúng. ­ Thông qua tài năng miêu tả tâm lý sắc sảo Tô Hoài đã  khắc họa thành công chân dung, số phận, tâm trạng của  nhân vật Mị, con người bị đày đọa dẫn đến chán nản,  tuyệt vọng, chấp nhân, buông xuôi, mất đi cảm giác về  sự sống với những chi tiết có sức ám ảnh sâu đậm đối  với người đọc. ­ Nghệ thuật điệp, liệt kê, so sánh kết hợp với những  câu văn dài gợi lên quá trình đằng đẵng, liên tiếp, liên  tục của kiếp đời trâu ngựa mà Mị phải chịu đựng. ­ Đánh giá được những thành công của Tô Hoài về mặt  nội dung và nghệ thuật trong đoạn trích. * Lưu ý: HS không biết chọn lựa và phân tích các chi  tiết để cảm nhận mà chỉ nói suông đủ ý thì chỉ cho tối  đa 01 điểm ở phần này. * Làm rõ yêu cầu phụ (nâng cao):   ­ Tô Hoài cùng với các nhà văn khác như Kim Lân ( Vợ  nhặt ); Nguyễn Minh Châu ( Chiếc thuyền ngoài xa ) đã  góp phần tạo nên chân dung số phận của những người  phụ nữ khổ cực ở nhiều hoàn cảnh và vùng miền khác  0.5 nhau. ­ Các nhà văn đều có khuynh hướng tìm kiếm những  viên ngọc ẩn dấu bên trong tâm hồn con người để  7
  8. hướng tới khẳng định vẻ đẹp và sức sống của người  phụ nữ Việt Nam.  * Lưu ý: Phần này hs thể hiện trong vị trí thích hợp  phần thân bài. d. Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, ngữ nghĩa  0.25 Tiếng Việt. e. Sáng tạo Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách  0.5 diễn đạt mới mẻ. *Lưu ý: HS biết chọn lựa và trình bày các ý uyển  chuyển để đạt được yêu cầu đã được coi là sáng tạo.       Khuyến nghị: Giám khảo không chỉ đếm ý mà cần chú ý cảm xúc và thái độ  của học sinh ở hai câu phần II. Làm văn                                                                       ­H ết ­ 8
nguon tai.lieu . vn