Câu hỏi nâng cao và bài tập môn: Địa lý (Có đáp án)

TỰ NHIÊN Câu 1. Hình dáng lãnh thổ có ảnh hưởng như thế nào đến đặc điểm sông ngòi ở nước ta? Hướng dẫn trả lời Hình dáng lãnh thổ kéo dài và hẹp ngang nên sông ngòi nước ta có đặc điểm là ngắn, dốc, trên 60% lượng nước từ bên ngoài lãnh thổ. Câu 2. Trình bày sự phân hóa đất đai theo đai cao ở nước ta. Tại sao ở miền Nam không có đai ôn đới gió mùa trên núi? Hướng dẫn trả lời * Sự phân hóa đất đai theo đai cao ở nước ta: - Đai nhiệt đới gió mùa: đất đồng bằng (đất phù sa, đất phèn, đất mặn, đất cát…); đất vùng đồi núi thấp (đất feralit chủ yếu). - Đai cận nhiệt đới gió mùa trên núi: đất feralit có mùn, đất mùn. - Đai ôn đới gió mùa trên núi: đất mùn thô. * Ở miền Nam không có đai ôn đới gió mùa trên núi vì đai ôn đới gió mùa trên núi có độ cao từ 2600m trở lên. Ở miền nam không có núi ở độ cao này. Câu 3. Vì sao phần lãnh thổ phía Nam của nước ta hầu như không chịu tác động của gió mùa Đông Bắc? Hướng dẫn trả lời Phần lãnh thổ phía Nam của nước ta hầu như không chịu tác động của gió mùa Đông Bắc là do: - Gió mùa Đông Bắc khi đến lãnh thổ phía Nam của nước ta đã bị suy yếu do di chuyển trên một quãng đường dài và càng vào phía Nam càng gần Xích đạo nên khối khí lạnh đã bị biến tính. - Do bức chắn địa hình là dãy Bạch Mã đã ngăn cản gió mùa Đông Bắc khi di chuyển xuống phía Nam. - Từ dãy Bạch Mã trở vào Nam gió mùa Đông Bắc nhường chỗ cho Tín phong bán cầu Bắc. Câu 4. Việc sử dụng đất và rừng không hợp lí ở miền núi gây nên những hậu quả gì cho môi trường sinh thái ở nước ta? Hướng dẫn trả lời - Gây trượt lở đất, lũ bùn, lũ quét ở miền núi và lũ lụt ở đồng bằng. - Gây rửa trôi, xói mòn đất. - Thu hẹp môi trường sống của sinh vật. - Tạo nên những tác động xấu gây mất cân bằng môi trường sinh thái, phát sinh các thiên tai thất thường. 1 Câu 5. Tại sao vào đầu mùa đông ở miền Bắc nước ta có kiểu thời tiết lạnh khô, vào cuối mùa đông thời tiết lạnh ẩm, có mưa phùn ở vùng ven biển? Hướng dẫn trả lời - Vào đầu mùa đông, gió mùa Đông Bắc thổi đến nước ta đi qua lục địa của châu Á rộng lớn nên bị mất hơi ẩm khi đến lãnh thổ nước ta, vì vậy đã gây ra kiểu thời tiết lạnh và khô. - Cuối mùa đông, trung tâm cao áp Xibia dịch chuyển ra phía biển, nên gió mùa Đông Bắc đi qua biển, các khối khí được cung cấp thêm độ ẩm khi đi vào nước ta nên đã tạo ra kiểu thời tiết lạnh ẩm, có mưa phùn ở vùng ven biển. Câu 6. Cho biết nguyên nhân gây nên mùa khô ở Nam Bộ và Tây Nguyên. Hướng dẫn trả lời Do Tín phong BCB kết hợp với địa hình. Khi gió mùa Đông Bắc di chuyển xuống phía nam nước ta đã bị suy yếu và biến tính lại gặp bức chắn là dãy Bạch Mã nên từ Đà Nẵng trở vào chịu ảnh hưởng của Tín phong BCB, thổi theo hướng Đông Bắc, Tín phong gây mưa cho vùng ven biển Trung Bộ nhưng đến Tây Nguyên và Nam Bộ gió này bị mất hơi nước tạo nên mùa khô cho các vùng này. Câu 7. Tại sao nói địa hình núi nước ta có sự phân hóa đa dạng? Hướng dẫn trả lời - Địa hình núi nước ta chia thành nhiều vùng: Đông Bắc, Tây Bắc, Trường Sơn Bắc, Trường Sơn Nam. - Trong mỗi vùng đều có sự khác nhau về độ cao, hướng nghiêng, hướng núi, đặc điểm sinh thái. Câu 8. Cho biết các vịnh biển Hạ Long, Đà Nẵng, Vân Phong, Cam Ranh thuộc các tỉnh, thành phố nào? Hướng dẫn trả lời - Hạ Long: tỉnh Quảng Ninh. - Đà Nẵng: thành phố Đà Nẵng. - Vân Phong, Cam Ranh: tỉnh Khánh Hòa. Câu 9. Giải thích tại sao ở nước ta nhiệt độ trung bình năm tăng và biên độ nhiệt giảm theo chiều từ Bắc vào Nam. Hướng dẫn trả lời - Từ Bắc vào Nam nhiệt độ trung bình năm tăng do: + Càng vào nam càng gần xích đạo hơn. + Miền Bắc có gió mùa Đông Bắc hoạt động làm hạ thấp nhiệt độ, càng về phía nam càng yếu dần; miền Nam không chịu tác động của gió mùa Đông Bắc. - Từ Bắc vào Nam, biên độ nhiệt giảm do: 2 + Về mùa hạ cả nước có nhiệt độ tương đối đồng nhất do đều chịu tác động của gió Tây Nam. Về mùa đông, miền Bắc có gió mùa Đông Bắc hoạt động làm hạ thấp nhiệt độ, càng về phía nam càng yếu dần; miền Nam không chịu tác động của gió mùa Đông Bắc, nhiệt độ cao hơn nhiều. + Phía Bắc gần chí tuyến, có hai lần Mặt Trời lên thiên đỉnh gần nhau; phía Nam gần xích đạo, có hai lần Mặt Trời lên thiên đỉnh xa nhau hơn. Câu 10. Tại sao địa hình đồi núi nước ta bị xâm thực mạnh? Hướng dẫn trả lời - Diện tích đồi núi lớn, dốc, lớp vỏ phong hóa dày, lượng mưa lớn tập trung vào một mùa, nhiều nơi mất lớp phủ thực vật. - Nhiệt ẩm dồi dào làm cho quá trình phong hóa hóa học diễn ra rất mạnh. Câu 11. Tại sao nói khu vực đồng bằng nước ta hẹp và có sự phân hóa đa dạng? Hướng dẫn trả lời - Hẹp: chỉ chiếm khoảng ¼ diện tích lãnh thổ. - Phân hóa đa dạng: + Có đồng bằng châu thổ sông và đồng bằng ven biển; đồng bằng châu thổ có đồng bằng sông Hồng và đồng bằng sông Cửu Long. + Các đồng bằng đều có sự khác nhau về nguồn gốc hình thành, diện tích, độ cao, hướng nghiêng, đặc điểm hình thái. 3 DÂN CƯ Câu 1. Tại sao đẩy mạnh xuất khẩu lao động là một trong những phương hướng để giải quyết vấn đề việc làm ở nước ta trong giai đoạn hiện nay? Hướng dẫn trả lời Đẩy mạnh xuất khẩu lao động là một trong những phương hướng để giải quyết vấn đề việc làm ở nước ta trong giai đoạn hiện nay là do: xuất khẩu lao động nhằm giảm sức ép tới vấn đề việc làm trong nước, góp phần tăng thu nhập cho người lao động. Câu 2. Chứng minh rằng quá trình đô thị hóa ở nước ta diễn ra chậm, trình độ đô thị hóa thấp. Hướng dẫn trả lời - Tốc độ tăng tỉ lệ dân thành thị chậm, số lượng không nhiều. - Hiện nay tỉ lệ dân thành thị vẫn ở mức thấp (dẫn chứng) - Số lượng đô thị ít (dẫn chứng), quy mô vừa và nhỏ. Câu 3. Tại sao nước ta cần phải thực hiện tốt các nội dung cơ bản của Chiến lược phát triển dân số hợp lí và sử dụng có hiệu quả nguồn lao động của nước ta? Hướng dẫn trả lời Chúng ta phải thực hiện chiến lược đó là vì: - Xuất phát từ thực trạng dân số và nguồn lao động của nước ta: + Việt Nam là quốc gia có dân số đông (dẫn chứng), đứng thứ 3 trong khu vực và thứ 13 trên thế giới, gia tăng dân số còn cao (dẫn chứng). + Dân cư còn phân bố chưa hợp lí giữa miền núi và đồng bằng, giữa thành thị và nông thôn (dẫn chứng) + Chất lượng lao động còn hạn chế, năng suất lao động chưa cao. + Việc làm còn là vấn đề xã hội lớn cần được giải quyết. - Đảm bảo các mục tiêu về phát triển kinh tế - xã hội của đất nước: phát huy nguồn lực, phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống. Câu 4. Cơ cấu lao động phân theo thành thị và nông thôn của nước ta đã và đang có sự thay đổi như thế nào? Tại sao có sự thay đổi như vậy? Hướng dẫn trả lời * Sự thay đổi của cơ cấu lao động theo thành thị và nông thôn: tỉ trọng lao động ở thành thị có xu hướng tăng, tỉ trọng lao động ở nông thôn giảm. * Nguyên nhân: - Do tác động của công nghiệp hóa, hiện đại hóa và đô thị hóa nên làm tăng số lao động phi nông nghiệp. 4 - Điều kiện sống của thành thị tốt hơn ở nông thôn nên thu hút số lao động ở nông thôn di chuyển vào thành thị. Câu 5. Tại sao tỉ lệ dân thành thị của Việt Nam còn thấp hơn mức trung bình của thế giới? Hướng dẫn trả lời Nguyên nhân tỉ lệ dân thành thị của Việt Nam còn thấp hơn mức trung bình của thế giới là do quá trình công nghiệp hóa còn chậm, trình độ phát triển kinh tế còn thấp… Câu 6. Tại sao số người gia tăng hàng năm ở nước ta còn đông? Điều đó gây ra khó khăn như thế nào cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước? Hướng dẫn trả lời * Lí do dân số nước ta còn tăng nhanh: - Tốc độ gia tăng dân số tự nhiên ở mức cao, tuy đã giảm trong những năm gần đây nhưng vẫn còn ở mức hơn 1%/năm. - Do quy mô dân số đông nên tốc độ gia tăng đã giảm nhưng mỗi năm dân số nước ta vẫn tăng thêm trung bình hơn 1 triệu người. * Khó khăn: - Làm giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế, hạn chế khả năng tích lũy để tái sản xuất mở rộng… - Tạo ra sức ép rất lớn đối với vấn đề việc làm, giáo dục, y tế, chất lượng cuộc sống… Câu 7. Chứng minh rằng nước ta có nhiều tiềm năng về lao động, nhưng việc sử dụng lại chưa thật hợp lí. Hướng dẫn trả lời * Tiềm năng: - Nguồn lao động dồi dào (dẫn chứng), mỗi năm tăng thêm hơn 1 triệu lao động. - Nguồn lao động nước ta cần cù, sáng tạo, có kinh nghiệm sản xuất và khả năng tiếp thu khoa học – công nghệ. - Chất lượng lao động ngày càng được nâng lên rõ rệt thông qua công tác giáo dục – đào tạo… * Sử dụng chưa hợp lí: - Phần lớn lao động thuộc các ngành nông – lâm – thủy sản, trong khi đó các ngành công nghiệp – xây dựng và dịch vụ chiếm tỉ trọng thấp. - Năng suất lao động còn thấp so với các nước trong khu vực và thế giới. - Quỹ thời gian lao động chưa được sử dụng triệt để. Câu 8. Tại sao dân số thành thị của nước ta ngày càng tăng? Hướng dẫn trả lời 5 ... - tailieumienphi.vn