Xem mẫu
- Văn hóa m th c Nh t B n
Trư c khi ăn ngư i Nh t thư ng nói “itadakimasu”, ó là m t
câu nói l ch s nghĩa là “xin m i”. Nó nh n m nh s c m ơn t i ngư i
ã c t công chu n b b a ăn. Khi ăn xong, h l i c m ơn m t l n n a
“gochiso sama desh*ta” có nghĩa là “cám ơn vì b a ăn ngon”.
Phong cách ăn u ng i n hình c a ngư i Nh t hi n nay như th
nào?
Phong cách, thói quen ăn u ng c a ngư i Nh t ã b Âu hóa i nhi u
và tr nên khá a d ng. Thay i rõ nét nh t là s xu t hi n c a bánh mỳ
trong các b a ăn. Hi n nay có r t nhi u ngư i dùng bánh mỳ, tr ng, s a, và
u ng cà phê hay trà cho b a sáng. Th p k trư c ây, các nhân viên công s
thư ng mang theo h p cơm trưa t i nơi làm vi c nhưng hi n nay thì t i các
quán ăn g n nơi công s b n có th tìm th y các món ăn thay i theo
kh u v t phương Tây cho t i kh u v truy n th ng c a Nh t. T i a s các
trư ng ti u h c, trung h c c a Nh t u có ph c v b a trưa, ư c thi t k
v i thành ph n dinh dư ng y và cân b ng và t t nhiên là có c kh u v
c a các món ăn phương Tây l n kh u v truy n th ng c a Nh t. Các b a ăn
t i c a ngư i Nh t cũng thay i v i nhi u lo i món ăn bao g m c các món
ăn Nh t, các món ăn Tàu và c các món ăn c a phương Tây. Nói chung thì
tr em Nh t thích các món ăn phương Tây như là xúc xích (hamburger) hơn
là các món ăn Nh t cho nên các món ăn t i t i nhà thư ng có xu hư ng thay
i cho phù h p v i kh u v c a chúng.
- Ngư i Nh t có ăn cơm hàng ngày không?
T dùng di n t b a ăn Nh t là gohan . T này theo nghĩa en
ch g o ư c h p hay chín, nhưng g o là m t lo i lương th c quan tr ng
i v i ngư i dân s x m t tr i m c, nên gohan còn dùng ch t t c các
món ăn. M t b a ăn truy n th ng c a ngư i Nh t g m cơm cùng v i m t
món chính là th t ho c cá, m t vài món ăn thêm (thư ng là rau ư c n u
chín), súp (thư ng là súp miso), và rau mu i. G o có tính k t dính khi n u
chín nên r t thích h p v i vi c dùng ũa.
Trên th c t thì có r t nhi u ngư i Nh t c m th y r t khó ch u n u
không ăn cơm ít nh t m i ngày m t l n, tuy nhiên hi n nay có khá nhi u
ngư i dùng bánh mỳ cho b a sáng và các lo i mì s i (pasta) cho b a trưa.
B a ăn c a ngư i Nh t ngày càng tr nên ph thu c vào th t, bơ s a, và hoa
qu hơn là vào g o và lúa mì. M t cu c i u tra cho th y so v i năm 1960
thì vào năm 1993 nhu c u c a ngư i Nh t v th t tăng 6 l n, nhu c u v s a
và các s n ph m bơ s a tăng 4 l n, nhu c u v hoa qu tăng 2 l n.
Ngư i Nh t thích ăn món gì nh t?
Thói quen m th c c a ngư i Nh t r t a d ng cho nên r t khó nói là
h thích món ăn nào nh t. Tuy nhiên theo s i u tra c a các nhà hàng bình
dân thì món ăn ư c g i nhi u nh t là xúc xích, món ca ri (curry) v i cơm,
và mỳ ng (spaghetti). Nh ng món ăn trên cũng ư c yêu chu ng nh t t i
nhà. Trong con m t c a ngư i nư c ngoài thì Sushi (cơm n m cá s ng),
Tempura (tôm, rau t m b t r i em rán), và Sukiyaki (món l u th t bò v i
nư c tương và rau) là các món ăn truy n th ng c a ngư i Nh t thì t t nhiên
r t ph bi n Nh t (tuy nhiên h không ăn các món ó hàng ngày).
- Ngư i Nh t thư ng ch bi n cá theo nh ng cách nào?
N u như cá còn tươi thì ph n l n ngư i Nh t thích thái m ng và ăn
s ng, ó là món Sashimi c a ngư i Nh t. Món này thư ng ư c ăn v i xì
d u (Soy-sauce) và v i cây c i ng a ã băm nh (Wasabi). Cá s ng cũng
thư ng ư c ăn theo ki u Sushi, tuy nhiên chu n b món Sushi òi h i
nh ng k thu t c bi t cho nên ngư i Nh t ít làm món này t i nhà. Cách
ch bi n ph bi n nh t c a ngư i Nh t là nư ng cá v i m t ít mu i r c phía
trên. Tr cá n c th t như là cá ng Califoni thì t t c các lo i cá khác u có
th ch bi n theo cách này. Teriyaki là cách ch bi n cá b ng cách ư p th t
cá ã lóc xương b ng nư c xì d u (Soy-sauce) và v a ph t m v a nư ng.
ôi khi ngư i ta cũng lu c cá v i xì d u (Soy-sauce) ho c Miso hay b t u
nành b ng l a nh . Nh ng loài cá có nhi u m như là cá thu thư ng ư c
ch bi n theo ki u này. Tôm, cua, m c ng và các lo i cá th t tr ng như cá
h i thư ng ư c rán k , t c là ch bi n theo món Tempura (tôm, rau t m b t
rán). Các cách ch bi n cá theo ki u phương Tây như là món meunière cũng
xu t hi n trong th c ơn c a ngư i Nh t tuy nhiên các món ăn truy n th ng
c a Nh t thì v n ư c ch bi n theo các cách ã nói trên.
Tương, xì d u (shoyu, soy sauce) ư c dùng Nh t t bao gi ?
Shoyu (Sho là ch “tương” nghĩa là nư c tương, yu là ch “du” nghĩa
là “d u”, “d u ăn”) b t u xu t hi n trong các th c ơn là vào kho ng gi a
th i kỳ Muromachi (1333-1568), và vào cu i th k 16 thì Shoyu tr thành
ph bi n i v i ngư i Nh t. Tuy nhiên vào trư c th i kỳ Nara thì Hishio,
ư c coi là ngu n g c c a Shoyu, ã xu t hi n t i Nh t. Hishio ư c làm
b ng cách cho lên men h n h p g m g o, th t, cá, rau và t o bi n. Shoyu và
Miso chính là các bi n th khác nhau c a lo i nư c ch m này. Có r t nhi u
- lo i nư c ch m khác nhau như Tamari, Koiguchi, Usuguchi, ư c ch bi n
t Hishio vào th i kỳ Edo và hi n nay v n ư c s d ng r ng rãi.
Miso ư c b t u s d ng t i Nh t t bao gi ?
Miso là lo i gia v làm b ng cách h p chín u nành r i chung v i
mu i và men cho nó lên men, lưu d ng c quánh. Miso, b t u xu t hi n
vào th i kỳ Nara (710-794), vào th i kỳ Heian (Bình An) thì ã xu t hi n
nh ng c a hàng bán Miso. Miso ư c làm t u nành ư c ninh k và tr n
v i mu i và kouji (h n h p c a g o lên men, lúa m ch và u). Có ngư i
nói r ng vào kho ng th k 15, 16 Miso ã t ng ư c ch bi n t i các ngôi
n và ư c coi là m t lo i lương th c quan tr ng cho quân lính khi có
chi n tranh. Cũng gi ng như Shoyu, Miso tr nên ph bi n i v i ngư i
Nh t vào kho ng th i kỳ Muromachi (1333-1568).
T i sao u ph l i ư c nói là có l i cho s c kh e?
u ph (Tofu) ư c làm t tương, ch a r t nhi u ch t m
(Protein), can xi, ka li và vitamin B, ư c coi là có l i cho s c kh e b i vì
nó không ch a nhi u ch t béo như th t, s a, ng th i hàm lư ng ca lo cũng
th p hơn nhi u so v i hàm lư ng ch t m mà nó cung c p. u ph có
ngu n g c t Trung Qu c và ư c truy n t i Nh t B n vào th i kỳ Nara
(710-794). Khi ăn s ng thì vì u ph có v nh t nên nó thư ng ư c dùng
kèm v i các gia v khác như là hành lá thái nh và g ng ã nghi n nh , và
v i m t ít nư c ch m rư i lên trên. V cách ch bi n thì u ph ư c nói là
có hàng trăm cách ch bi n khác nhau.
- Th nào là cách c m ũa úng?
Có r t nhi u thanh niên hi n nay không bi t cách c m ũa sao cho
úng. Lý do c a vi c này có l là do thói quen dùng các món ăn phương Tây
v i dao và nĩa. c m ũa úng cách thì u tiên b n hãy tách 2 cây ũa ra,
sau ó chúng song song v i nhau trên ngón tr và dư i ngón cái. t
ph n gi a c a cây ũa trên gi a u ngón tr và phía trên ph n móng ngón
gi a, t ngón cái è lên trên cây ũa trên ó. Dùng u ngón gi a và ph n
móng ngón eo nh n gi ph n gi a c a cây ũa phía dư i. T n d ng nguyên
t c c a òn b y, b n ch c n d ch chuy n cây ũa trên là có th g p th c ăn
d dàng. Dùng ũa như nĩa hay x c th c ăn, mút u ũa, ho c dùng ũa
thay tăm b coi là nh ng thói quen x u. S khác nhau gi a ũa Nh t và ũa
Vi t Nam: m t i u chú ý là ũa Nh t khác ũa Vi t Nam ch là uc a
ũa Nh t nh n và nh hơn r t nhi u so v i ph n trên c a ũa.
Rư u Nh t B n (Sake) ư c ch t o như th nào?
Sake nguyên ch t, Seishu (Tinh t u), ư c ch t o b ng cách cho lên
men h n h p g o, m ch nha và nư c. u tiên, r a s ch g o lo i b cám.
Sau khi cho g o hút nư c xong thì phơi khô, sau ó h p lên, sau ó tr n
v i m ch nha và nư c và lên men trong kho ng 20 ngày. Thành ph n thu
ư cs ư c làm cô ng l i b ng máy và ta s thu ư c Sake và Sakekasu.
Sake, sau khi m t lát thì s t phân chia ra làm Seishu và Ori. Seishu sau
ó ư c l c và ư c ch bi n thêm v i hương li u và gia v . ư c kh trùng
b ng nhi t, Seishu ư c b o qu n nhi t dư i 20 C trong 6 tháng.
Sau ó nó s l i ư c i u ch nh l i trư c khi ư c kh trùng b ng nhi t
thêm m t l n n a. Cu i cùng Seishu ư c óng chai và xu t xư ng.
nguon tai.lieu . vn
