Xem mẫu
- Thác Pongour
Thác Pongour là một ngọn thác nổi tiếng đẹp mơ màng, hùng vĩ,
hoang dã nhất của Nam Tây Nguyên. Do đó, nếu đến Đà Lạt khách
không thể quên được thác Pongour.
Thác Pongour thuộc huyện Đức Trọng, cách huyện lỵ 20km và xa
trung tâm thành phố Đà Lạt 50 km. Trên quốc lộ 20 Đà Lạt - Sài Gòn,
đến xóm Trung (phía núi Chai) rẽ về phía tay phải đi một quãng
đường đất dài độ 8 km du khách sẽ đến được thác Pongour mà người
dân địa phương gọi là thác Bảy Tầng hay là thác Thiên Thai. Về tên
gọi Pongour có hai giả thuyết như sau:
Thứ nhất, Pongour là do tên người Pháp phiên âm từ tiếng dân tộc bản
địa (K'ho: Pon - gou (với nghĩa là ông chủ vùng đất sét trắng). Qua
một số tài liệu địa chất học của người Pháp, vùng này có nhiều
kaolin. Như vậy, Pongour có nghĩa là ông chủ hay ông vua xứ Kaolin.
Giả thuyết thứ hai hiện nay khá phổ biến, được nhiều người nhắc
đến: Pongour xuất phát từ ngôn ngữ K'ho có nghĩa là bốn sừng tê giác
(Pon: bốn, gou: sừng). Giả thuyết này lấy từ môt truyện cổ trong kho
- tàng truyện cổ K'ho - Chàm, Churu. Nội dung truyện cổ ấy như sau:
Ngày xưa vùng đất Phú Hội - Tân Hội - Tân Hà ngày nay do nàng Ka
Nai làm chủ. Ka Nai là một tù trưởng nữ xinh đẹp, trẻ, có sức mạnh
hơn cả thanh niên dũng sĩ K'ho - Churu. Nàng lại có tài chinh phục thú
rừng, đặc biệt là loại Tây u (tê giác) (Rơmis). Do đó, trong bộ lạc của
nàng có đến bốn con tê giác khác thường. Ka Nai thường dùng bốn
con tê giác ấy để khai phá núi rừng đồi suối và đánh giặc bảo vệ buôn
làng. Thuở ấy, giặc Prenn (người Chàm) ở Panduranga (Ninh Thuận
ngày nay) thường lên quấy phá, bắt bớ dân địa phương về vương
quốc Chăm để làm phu, làm xâu (một hình thức nô lệ), hoăc đi lính
chống lại người Yuan (Kinh).
Một lần, dân tộc của bộ tộc Ka Nai bị lính Prenn bắt đi khá nhiều.
Căm giận trước cảnh ấy, Ka Nai đã kêu gọi các bộ tộc Tây Nguyên
như Sré, Mạ, Nộp... nổi dậy chống người Prenn. Nàng đã tự mình
cưỡi tê giác cùng với đoàn quân Tây Nguyên xuống đánh phá vương
quốc Panduranga để báo thù. Ka Nai đã chiếm được bốn thành của
người Prenn, cứu được hàng trăm dân K'ho bị người Prenn bắt làm nô
lệ trước đây. Nhưng qua chiến thắng này, Ka Nai thấm thía nỗi nhân
tình thế thái: một số người K'ho Mạ đã theo giặc Prenn, chịu làm xâu,
tớ cho người Prenn chứ không chịu về Tây Nguyên - quê hương cũ,
mặc dù nhiều người K'ho Mạ ấy đã có gia đình tại quê nhà.
Đau buồn và tức giận trước nghịch cảnh ấy, Ka Nai quyết trừng trị
những ai bội nghĩa quên tình. Và, sau đó nàng phải xây dựng lại cuộc
sống cho buôn của nàng. Ka Nai cùng bốn con tê giác ngày đêm ủi núi
san đồi để tạo dựng một "vương quốc thủy chung" cho người K'ho
của nàng. Pongour là dấu vết bốn con tê giác cắm xuống núi rừng Tây
Nguyên để mở ra một kỷ nguyên văn hóa cho các dân tộc tại đây.
- Thác Pongour có lịch sử từ nhiều người, nhiều giai đoạn và ngày nay
có ngày kỷ niệm. Đó là dịp trăng tròn đầu tiên của mùa ấm áp, núi
rừng khởi sắc để làm ngày "kỷ niệm" cho bộ tộc của nàng. Trong
những năm 60 của thế kỷ này, nhiều người Hoa ở Tùng Nghĩa (Đức
Trọng) nhân tết Nguyên Tiêu (rằm tháng Giêng) thường tổ chức các
cuộc viếng chùa miếu, lăng tẩm, các thắng cảnh, các di tích lịch sử
kết hợp với phong tục của dân bản địa (K'ho, Churu) và người các dân
tộc di cư 1954 (Thái, Thổ, Tày, Nùng...) cùng đặt ra lễ thác Pongour
(thường gọi là thác Thiên Thai). Vào rằm tháng Giêng âm lịch hàng
năm từng đoàn người từ các thị trấn Liên Nghĩa, Cao Bắc Lạng, Lục
Nam... của Đức Trọng và các vùng Brơtel, Phú Mỹ, Lạc Sơn, Bằng
Tiên, Ngọc Sơn, Đinh Văn... của Lâm Hà nườm nượp trẩy hội thác
Pongour.
Trong dịp này, nam thanh nữ tú Bắc Nam, Kinh-Thượng, Hoa-Việt,
Thái-Tày... đều rộn rã du xuân, hồ hởi vượt qua bảy tầng thác
Pongour, mong vào được chốn Thiên Thai. Đây là dịp mà người ta
không còn phân biệt Kinh-Thượng. Họ tự trao đổi tâm tình, tìm hiểu
và yêu mến nhau. Tục truyền rằng: những ai không thành thật, không
- chung thủy, những kẻ bất tín, bội thề đã đến thác Pongour, thì ít khi
được trở về; nàng Ka Nai nổi giận, do đó sai Yàng Pongour giữ lại
những ai thuộc diện người nói trên tại dòng thác Pongour để nàng dạy
cho họ những bài học về con người ... Có người không dám đến
Pongour là vì thế. Nhưng đến Đà Lạt mà không đến thăm Pongour thì
cũng như chưa đến Đà Lạt, chưa thấy được vẻ mơ màng hoang dã
của Nam Tây Nguyên. Và những ai trong sáng thì có ngại gì. Những
năm gần đây du khách đến trẩy hội Pongour ngày càng nhiều và thật
vui mừng là hàng ngàn du khách lên Đà Lạt đến thăm Pongour đều
bình an trở về. Phải chăng Yàng Pongour đã thẩm định đích xác lòng
người?
Thác Cam Ly
Vị trí: Thác Cam Ly nằm trên dòng suối Cẩm Lệ, cách trung tâm thành
phố Đà Lạt hơn 2km về phía tây.
Đặc điểm: Ngọn thác hùng vĩ gắn với quang cảnh của các đồi thông
bao quanh đã tạo nên một thắng cảnh khó quên trong lòng du khách
khi tới Đà Lạt.
- Du khách đi dạo ven hồ Xuân Hương cũng nghe tiếng suối chảy róc
rách. Một dòng suối đổ vào hồ ở phía bắc, một dòng khác từ hồ chảy
ra ở phía nam luồn dưới một cây cầu, ở gần bến xe. Chân cầu là đập
ngăn dòng suối lại để điều hoà mực nước hồ. Cả hai dòng suối đều
mang tên Cam Ly. Dòng chảy ra lượn về phía tây, khi cách hồ 2km
phải vượt qua một đoạn suối bị chặn ngang bởi những tảng đá hoa
cương lớn, tạo thành thác Cam Ly đẹp nổi tiếng của Đà Lạt với độ
cao khoảng 30m. Vào mùa mưa, nước từ thượng nguồn đổ về thác
tạo thành sương trắng cả một vùng trông rất thơ mộng. Cũng chính vì
vậy mà Cam Ly một thời đã từng đi vào thơ ca, nhạc hoạ…Hình ảnh
của Cam Ly được giới thiệu trong tạp chí “Revue indochine” và kể cả
một số báo chí của Pháp trước đây.
- Theo truyền thuyết mà các già làng ở đây kể lại thì tên Cam Ly có
nguồn gốc từ tiếng K’Ho. Khi dòng Cẩm Lệ chảy ngang qua một ngôi
làng của một bộ tộc người Lạt, vị tù trưởng người K’ Ho của tộc Lạt
đó có tên K’ Mly nên dân trong vùng lấy tên ông đặt cho dòng suối
nước của họ để ghi nhớ công lao của chủ làng đã cai quản buôn làng
tươi đẹp. Và lâu ngày người ta đọc thành Cam Ly. Bên cạnh đó, có
một giả thiết cho rằng Cam Ly xuất phát từ gốc Hán- Việt (cam là
ngọt và ly là thấm vào). Có nghĩa rằng Cam Ly là biểu tượng của một
dòng suối có nước ngọt từng làm đắm say lòng khách lãng du.Thác
Cam Ly trước đây còn gắn với một khu rừng thông bên cạnh, được
mang tên “rừng ái ân” (boie d’ramour) nhưng ngày nay khu rừng ấy
không còn nữa. Dòng thác thiếu nước về mùa khô nhưng mùa mưa
nước chảy cuồn cuộn, từng khối nước khổng lồ đổ xuống dữ dội.
nguon tai.lieu . vn
