Xem mẫu
- S tay phóng viên – Ph n 3 Th o lu n n i dung tin bài Cu c th o lu n này là nơi các ý tư ng ư c em ra tranh lu n g t gao, ư c l a ch n, b ph n i và ôi khi b bác b . M c ích c a cu c th o lu n là ch n m t ý tư ng và xem còn gì hay hơn th không. • Có phù h p v i m c ích c a chương trình không? • Hôm nay có ph i là lúc làm vi c ó không? • V i nh ng ngu n hi n có, có th c hi n nó hay không? • Nó nh hư ng như th nào n s cân b ng c a c chương trình? Hay • C n ph i kh o sát thêm? • C n ph i xác nh l i tr ng tâm (phocus)? • Th c hi n phóng s này vào ngày mai hay tu n t i có t t hơn không? Th o lu n là di n àn trao i ý ki n, ki n ngh v hình nh và tìm các cơ s giúp th c hi n tin bài.
- N u b n em câu chuy n ra th o lu n, và tranh lu n n nơi n ch n, c n tìm hi u cái gì ang di n ra, có nh ng v n gì trong c ng ng c a b n. N m b t thông tin... và không ch v nh ng ch mà b n quan tâm. B n c n theo k p s phát tri n trong m i lĩnh v c... c bi t là i s ng chính tr t i a phương và n n kinh t . Hãy là m t ngư i m n c m. Khi tranh lu n, c n ghi nh m t s i u "Nên" và "Không Nên": Không • Nói: "chuy n ch ng có gì l m, nhưng..." • Nói: "Tôi không bi t là chúng ta có nên làm cái này..." • Nói: "Tôi chưa ki m tra k , nhưng..." • ánh giá th p câu chuy n. • ánh giá cao câu chuy n. i u này còn th m t hơn ánh giá th p. Chí ít b n b n ánh giá th p và thoát kh i i u ó thì câu chuy n t t hơn. ánh giá cao và b n k t thúc v i s th t v ng và b c t c t phía lãnh o khi h duy t bài (hi u ính). Trí tư ng tư ng v gi i thư ng Pulitzer c a h tan v ngay sau cái "1 phút 30 giây". Nên • Trình bày tr ng tâm câu chuy n m t cách t tin.
- • Gi i thích nh hư ng c a nó t i ngư i xem. • Có cách x lý câu chuy n trong u. • Bi t cách th c hi n tin bài (câu chuy n). Khi nào chu n b xong? Chi phí bao nhiêu? C n nh ng ngu n nào? • Câu chuy n ư c th o lu n ph i ưa ra trên cơ s kh o sát chu áo. • Hãy chân th t. N u trư c ây b n chưa t ng là ngư i bán hàng thì c n có th c hành có th tranh lu n quy t li t v n i dung câu chuy n. B n ng ng i n u ưa ra ý tư ng mà không ư c ch p nh n trong cu c th o lu n. N u b n th c s tin r ng c u chuy n áng làm thì hãy xin g p riêng v i ngư i ph trách tin ho c t ng biên t p tin th i s . 6. Th nào là câu chuy n (tin bài)? Nhi u câu chuy n b t thành vì chúng ta không dành th i gian xác nh chính xác câu chuy n ang k là gì. • Chúng ta b cu n hút b i nh ng y u t khác, và r i không th b nh ng y u t kém quan tr ng. • Chúng ta ti n hành kh o sát k lư ng, và r i c ưa h t t t c vào bài. • Chúng ta chưa nh n th y c n ph i k câu chuy n m t cách ơn gi n, d hi u.
- Hãy nhìn vào b t c câu chuy n nào, c t chuy n phim nào, bài hát nào, chuy n hư c u nào... thu c n n văn hoá nào, ngôn ng nào thì chúng u có 3 thành ph n sau: • Ch th : ai ó... • Hành ng: ... làm gì ó • ng cơ: ... vì... M t câu chuy n th c s thu hút chúng ta thư ng có ch th g n li n v i xung t hay s thay i. Nên khi tìm tr ng tâm c a câu chuy n, ph i nh n bi t m t cách ch c ch n ngu n g c xung t hay căng th ng, tr ng i ph i vư t qua, hành trình ph i th c hi n. Không bao gi nh m l n Tr ng tâm (Focus) v i Ch (Topic) hay tài. N u nói tr ng tâm c a câu chuy n là v vi c c t gi m phúc l i xã h i thì chưa c th . ó ch c ch n là ch - ch không th là tr ng tâm. V y khía c nh nào c a câu chuy n chúng ta c n gi i quy t? Ph i làm th nào hi u câu chuy n/v n ? Có khuôn m t/câu chuy n nào mà khán gi có th liên tư ng t i không? Ai th ng? Ai thua? Có gì thay i trong quá trình di n ra câu chuy n?
- Tr ng tâm (Focus) là công c xác nh chính xác khía c nh nào c a câu chuy n c n ph i t p trung, có xung t hay thay i nào liên quan, và ai là nhân v t chính c a câu chuy n. Chúng ta cùng tham kh o m t phóng s phát thanh c a m t ài khu v c c a hãng CBC. Tr ng tâm c a câu chuy n là gì? Gi i thi u: ã qua r i nhưng không th nào quên. Nh ng ngư i th m hôm nay t p trung Cape Breton tư ng nh Bill Davies. Anh ã m t cách ây 73 năm trong m t cu c bãi công c a th m t i New Waterphord. Ti ng ng t nhiên: ng ca Phóng viên: Ban ng ca "Nh ng ngư i dư i Sâu" hát cho kho ng 500 ngư i t p trung t i tư ng ài th m - m t ám ông nh t trong nhi u năm qua. Và ây là l n u tiên cháu c a Bill Davies ã c t công t Connecticut t i ây d bu i l . Ph ng v n: "Các b n c m th y t hào và bi t m i ngư i suy nghĩ gì v ngày này và nh ng óng góp c a c tôi ." Phóng viên: Bill Davies ã b c nh sát c a m than b n ch t trong cu c bãi công gay go năm 1925. Hôm nay, nh ng ngư i m t ch ng, m t cha t i các m than u t vòng hoa tư ng ni m. Ken Teesdale m t ngư i con r Westray. Ph ng v n: "Tôi cho r ng h ã giúp chúng ta ti p bư c. Chúng ta b tác ng m nh b i bi k ch này và m t khi l n, chúng ta có th giúp l n nhau."
- Phóng viên: Ch t ch công oàn th m Cape Breton nói 73 năm sau cái ch t c a Davies, th m v n u tranh vì cu c s ng t t p hơn. Steve Drake nói v i ám ông r ng ngành công nghi p than ang ph i ch u s c ép to l n t vi c bãi b qui nh, nh ng chu n m c v môi trư ng và khí tt nhiên. Và cu c u tranh ngày nay là tranh u vì s t n vong c a ngành công nghi p này. Trong phóng s trên, có tr ng tâm nào ư c xác nh rõ ràng không? Có l b n s tìm th y 3 kh năng: 1. Cháu c a Bill Davies n nơi c mình b gi t trong m t cu c bãi công và th y hình nh Davies v n còn lưu l i trong tâm trí nhi u ngư i. 2. Ken Teesdale bày t lòng thương nh c a nh ng ngư i th m lúc x y ra bi k ch. 3. Steve Drake thúc gi c th m và gia ình h giúp công oàn u tranh vì s t n vong c a ngành than. Xác nh tr ng tâm là cam k t k m t khía c nh c a câu chuy n. S góc nhìn vào m t câu chuy n ch h n ch b i th i gian dành cho kh o sát. Hãy tìm m t khía c nh, m t góc nhìn ph n ánh b c tranh l n. Paul Sampson - chuyên viên ào t o c a hãng CBC - g i ó là cu c săn tìm "s i ch " và "v t mang". "S i ch " là m t cách nói khác n tài. M t câu chuy n c n hành ng, ho t ng hay nhân v t mà khán gi có th nh n bi t và theo su t câu chuy n.
- Còn "v t mang" là phương pháp ti p c n giúp b n phương ti n chuy n t i n i dung. Kh o sát cho chúng ta nh ng trang ghi chép, nh ng s th t và các m i liên h . Chúng có th ư c vi t tư ng t n và trình bày dư i d ng k ch b n, ph ng v n (clip) và hình nh. Chúng tôi g i cách này là "ph ng v n và ưa tin"(clip and cover). M t phương pháp khác là l y k t qu kh o sát và tìm cách trình bày nó sinh ng và hi u qu hơn. Hãy tìm m t ngư i hay m t s ki n minh ho hoàn c nh ó. Hãy s d ng h và kinh nghi m c ah k câu chuy n t nhi u góc khác nhau. M t biên t p viên cao c p c a m ng lư i cung c p tin c a BBC cho lưu hành b n ghi nh sau trong nhân viên c a mình: "Th t nguy hi m khi c làm quá toàn di n hay quá tinh t . Hãy làm ơn gi n. ôi khi phóng s thi u t p trung hay không th lĩnh h i khi vài a i m và nhi u ý tư ng chen chúc trong m t tin ng n. M t câu chuy n ư c k m ch l c t m t a i m m nh hay hơn là chuy n nh y t nơi này sang nơi khác m t cách táo b o nhưng l c lõng hòng v lên m t b c tranh r ng rãi." B n ghi nh c a BBC ti p t c: "Các phóng viên làm cho các v n có th ti p c n ư c b ng cách k nh ng câu chuy n thông qua nh ng cu c i th c c a nh ng con ngư i th c. Angus Roxburgh ưa tin t Tres-nia v n i th ng kh c a ngư i àn bà nghèo tìm ki m chi c máy khâu, phương ti n ki m s ng duy nh t c a mình ã m t trong chi n tranh.
- Thông qua hoàn c nh éo le cá nhân dư ng như t m thư ng này ngư i xem có th tìm th y ư ng t i cu c xung t r t xa xôi, và hơn th n a, hi u ư c cu c s ng trong vùng có chi n tranh. Qua các bài vi t v nh ng ngư i th c trong nh ng hoàn c nh khêu g is ng c m, s quan tâm và th m chí s thích thú, các phóng viên ã liên k t ngư i xem v i nh ng s th t l n v th gi i mà h ưa tin v nó. Và nhi u khi m t phóng s khác thư ng gi trang m t câu chuy n v l i ích con ngư i "thu n tuý" l i cho bi t nhi u hơn v nh ng gì di n ra dư i b m t c a m t xã h i ang thay i, hơn là nhi u bài phân tích tr c ti p. Nh ng phóng s áng nh nh t thư ng có ti ng nói c a ngư i n di d i, phá phách và c ngư i dân thư ng ph i d i i v i cu c s ng b xáo tr n. ó là s k t h p mang tính thuy t ph c nh t." M t i u trên h t giúp các nhà làm truy n hình thu hút s chú ý c a ngư i xem là: K m t câu chuy n. Danh sách li t kê các s ki n thư ng khó hi u và d quên. Nhưng các câu chuy n thư ng h p d n. "Chúng ta n v i cái chung và cái t ng th thông qua nh ng cái c th và chi ti t." (Archibald Macleish - nhà thơ, nhà vi t k ch M ) Năm 1968, Don Hewitt sáng l p và s n xu t cho ài truy n hình CBS m t chương trình t p chí th i s truy n hình v i kinh phí th p. Tên chương trình là 60 phút. Gi ây nó tr thành m t chương trình phát vào gi cao i m dài nh t và thu nhi u l i nhu n nh t trong l ch s truy n hình.
- 30 năm nay, ngư i ta v n h i Don Hewitt bí quy t thành công c a chương trình. " ó là b n t mà a tr nào cũng bi t: "M k chuy n i." Tôi nhìn nh ng th trong các phòng chi u phim và tôi nói các b n có chàng trai kia th t thú v và nh ng c nh kia th t tuy t, nhưng câu chuy n là gì v y?" B t tay vào câu chuy n mà không xác nh tr ng tâm (phocus) thì gi ng như lái ô tô ch y bên ngoài b rào c a m t vư n hoa. Màu s c hi n ra nh nh và chi c xe ti n nhanh v phía trư c. Nhưng n u b n d ng xe và bư c vào vư n, b n s nhìn th y nh ng gi t sương ng trên nh ng chi c lá, ng i th y mùi hương c a hoa. Tìm th y tr ng tâm (phocus) là l i g n và ư c ng i hoa. N u không, vi c ưa tin c a b n s ch là cư i "ô tô" xem hoa. Tr ng tâm là công c chuy n t p h p l n x n nh ng s ki n liên quan v i nhau m t cách mơ h thành m t câu chuy n rõ ràng. ó là câu chuy n mà B n mu n ch n k trong nhi u s l a ch n sau kh o sát. Hãy nh : • Tìm tr ng tâm d a vào k t qu kh o sát t t. • Tr ng tâm không ph i là ch mà ch là (nh ng) i m nh n c a ch . • Tr ng tâm luôn hư ng t i ngư i dân.
- • Tr ng tâm giúp gi m th i gian ghi hình vì b n không ph i quay nh ng gì b n không c n. ng "ph i lòng" ngay v i tr ng tâm u tiên n trong u. Hãy cân nh c k lư ng. Ph i thay i tr ng tâm n u hoàn c nh thay i. Tr ng tâm là công c , không ph i là qui t c.
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học