Xem mẫu
- Nh c u và
v n ăn u ng
- Nh c u là m t trong nh ng v n v s c kho mà chúng ta
thư ng g p. Có nhi u nguyên nhân d n n nh c u trong ó ch
ăn u ng cũng có th gây nh c u tr c ti p ho c tao thu n l i cho b nh
xu t hi n
TS. LÂM VĨNH NIÊN (Gi ng viên trư ng H Y dư c TP. HCM)
m c nh nh t, nh c u có th bi u hi n là c m giác châm
chích. Nh c u n ng có th khi n ngư i b nh không còn kh năng tư duy,
làm vi c. Tuy v y, ph n l n các trư ng h p nh c u không ph i là bi u
hi n c a m t b nh nghiêm tr ng. Nhưng n u xu t hi n m t ki u nh c u
m i, b n nên i ki m tra s c kho tìm nguyên nhân.
Nh ng ki u nh c u thư ng g p
Có 3 ki u nh c u thư ng g p: nh c u ki u căng, nh c n a u
và nh c u ki u c m. Trong ó, nh c u ki u căng là d ng au u
thư ng g p nh t. Chúng thư ng i kèm v i căng cơ u, c và vai, v i
bi u hi n au u âm , liên t c, kéo dài t vài gi n vài ngày. Ngư i b nh
thư ng mô t như b ép l i t d i băng qu n quanh u, gi ng như khi mang
m t cái nón ch t.
- Nh c n a u ít g p hơn au u ki u căng, và thư ng g p ph
n hơn nam gi i. Nh c n a u thư ng bi u hi n thành cơn ng t quãng, có
th tái phát trong nhi u năm. Khi ang trong cơn nh c, ngư i b nh có th
c m th y bu n nôn, tăng nh y c m v i ánh sáng và âm thanh, m t m , th y
ch m sáng, d i sáng trong m t… M t s ngư i b thư ng xuyên có th bi t
nh ng tri u ch ng báo hi u cơn nh c us p n. Nh c u ki u c m ít g p
hơn 2 ki u nh c u trên, và thư ng x y ra nam gi i hơn là ph n . Nh c
u ki u c m thư ng xu t hi n t ng t v i tâm i m quanh m t m t, kèm
ch y nư c m t, và có th b ngh t mũi cùng bên m t. Cơn nh c u thư ng
kho ng 45 phút, có th có vài cơn trong ngày và tái phát trong vài tu n, vài
tháng, r i bi n m t trong m t th i gian cũng vài tu n, vài tháng cho n khi
m t c m nh c u xu t hi n l i.
Ch ăn u ng
M c dù v n chưa có các nghiên c u mang tính k t lu n v m i
liên quan gi a vi c ăn u ng và nh c u, nhưng ngư i ta cũng th y có m t
s lo i th c ăn có th làm kh i phát cơn nh c u nhi u hơn các lo i th c ăn
khác.
M t s th c ph m ch a tyramine có th kích ho t m t dây chuy n
ph n ng trong cơ th d n n co m t s m ch máu trong não, ti p sau ó l i
- có ph n ng ngư c l i làm dãn m ch máu. Chính chu i s ki n này d n n
tri u ch ng nh c u.Tyramine là s n ph m trung gian c a quá trình chuy n
i tyrosine (m t acid amin có trong nhi u lo i protein) thành epinephrine
(m t hormone có ho t tính cao ư c s n xu t b i ph n tu c a tuy n thư ng
th n). Các lo i th c ph m có hàm lư ng tyramine cao có th k g m th t cá
trích, gan gà, u ph ng, phô- mai, c bi t là phô-mai c ng
Th t ã qua ch bi n như hot dog, xúc xích, th t xông khói có ch a
hàm lư ng cao nitrate. Nitrate s b kh thành nitrite b i nư c b t và vi
khu n ư ng ru t. Vào cơ th , nitrite gây dãn m ch d n n nh c u,
b ng m t.
B t c gia v nào cũng có th kh i phát cơn nh c u. Cơ ch nói
chung chưa rõ, nhưng có th liên quan n s nh y c m mùi v m ts
ngư i, nh t là m t s gia v có mùi hăng. Ch ng h n như nư c x t salad là
h n h p các gia v , do ó nó cũng gây nh c u trong nhi u trư ng h p.
Caffeine là m t ch t kích thích có trong t nhiên, ư c dùng trong
m t s lo i th c ăn và nư c gi i khát. Caff eine có th là m t ch t có s n,
ho c ư c b sung thêm trong cà phê, trà, cô-ca, m t s th c u ng nh và
trong c m t s lo i thu c gi m au hay i u tr au n a u. Caff eine là
ch t co m ch nh , có tính kích thích, ã ư c s d ng có hi u qu trong i u
- tr gi m au và nh c u. Tuy nhiên, caff eine có hi n tư ng d i ngư c sau
khi s d ng, do ó ngư i b nh nh c u cũng không nên l m d ng nó.
Ngư i b nh nh c u có th dùng t i a 200mg m i ngày; nhưng nh ng
ngư i b nh c u thư ng xuyên nên tránh dùng caff eine hoàn toàn.
Ch t c n (ethanol) có trong các th c u ng như rư u, bia, có th
gây nh c u thông qua m t vài cách th c. u tiên, nó là ch t dãn m ch
tr c ti p và d n n nh c u. Bên c nh ó, ethanol còn có tính l i ti u,
khi n bài ti t nhi u lư ng mu i, vitamin, ch t khoáng ra kh i cơ th qua
nư c ti u. U ng nhi u ethanol có th Tyramine Ethanol Ch t Tyramine,
Ethanol có trong th c ph m là 2 trong nh ng nguyên nhân gây nh c u gây
m t nư c và m t thăng b ng các ch t trong cơ th . Ngoài ra, th c u ng ch a
c n còn có th ch a m t s ph ch t nh m t o tính c trưng c a nó; nh ng
ch t này l i cũng có th gây nh c u n u ư c tiêu th v i lư ng nhi u.
Như v y m t s lo i th c ph m có th là nguyên nhân gây nh c
u tr c ti p ho c t o thu n l i cho cơn nh c u xu t hi n. Nh ng ngư i b
nh c u thư ng xuyên nên tìm hi u phát hi n tính nh y c m c a cơ th
mình i v i nh ng lo i th c ph m nào, t ó có nh ng bi n pháp h n ch
trong b a ăn và sinh ho t h ng ngày.
nguon tai.lieu . vn
