Xem mẫu
- Luận văn
Cấu trúc bộ máy và quy
trình kiểm toán của Công ty
Dịch vụ Tư vấn tài chính kế
toán và Kiểm toán (AASC)
1
- LỜI NÓI ĐẦU
Trong nền kinh tế thị trường, hoạt động kiểm toán trở thành nhu cầu tất
yếu đối với hoạt động sản xuất kinh doanh và nâng cao chất lượng quản lý của
mọi loại hình doanh nghiệp. Kiểm toán đem lại những thông tin trung thực, hợp
lý, khách quan, có độ tin cậy cao trên báo cáo tài chính. Ho ạt động kiểm toán
không chỉ tạo niểm tin cho những người quan tâm đến tình hình tài chính của
doanh nghiệp mà còn hướng dẫn nghiệp vụ và củng cố nề nếp hoạt động tài
chính, kế toán nâng cao hiệu quả kinh doanh cho các đơn vị được kiểm toán.
Với mục tiêu tìm hiểu để đưa ra những nét cơ bản và khái quát về một
công ty kiểm toán, em đã xin vào thực tập tại Công ty Dịch vụ Tư vấn tài chính
kế toán và Kiểm toán. Qua thực tế tìm hiểu về công ty em đ ã nắm bắt được một
số vấn đề cơ bản về công ty. Dưới đây em xin trình Báo cáo thực tập tổng hợp
với 3 phần chính bao gồm:
Phần 1. Khái quát chung về Công ty Dịch vụ Tư vấn tài chính kế toán và
Kiểm toán (AASC)
Phần 2. Khái quát công tác kiểm toán của AASC
Phần 3. Nhận xét đánh giá về cấu trúc bộ máy và quy trình kiểm toán của
AASC
2
- PHẦN 1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CÔNG TY DỊCH VỤ TƯ VẤN TÀI CHÍNH KẾ
TOÁN VÀ KIỂM TOÁN (AASC)
1.1 Quá trình hình thành và phát triển của AASC
1.1.1 Sự hình thành:
Hoạt động Kiểm toán độc lập là một ngành nghề còn mới mẻ tại Việt Nam và
thực sự xuất hiện từ sau khi chuyển đổi nền kinh tế từ kế hoạch hoá tập trung
sang nền kinh tế thị trường có định hướng CNXH. Với chủ trương của Đảng và
nhà nước ta là đa d ạng hoá các loại hình sở hữu và đa phương hoá đầu tư đã đặt
ra những đòi hỏi cấp thiết về kiểm toán độc lập. Ngày 13/5/1991, theo Giấy
phép số 957/PPLT của Thủ tướng Chính phủ cho phép Bộ Tài chính thành lập tổ
chức chuyên ngành Kế toán đầu tiên ở V iệt Nam, Bộ Tài chính đã kí 2 quyết
định thành lập hai công ty: Công ty Kiểm toán Việt nam với tên giao dịch là
VACO (Quyết định số 165-TC/QĐ/TCCB) và Công ty D ịch vụ Kế toán Việt
Nam với tên giao dịch ASC (Quyết định số 164 -TC/QĐ/TCCB). Sau hai năm
công ty ASC ổ n định và đi vào hoạt động có hiệu quả, nhu cầu của nền kinh tế
thị trường về hoạt động kiểm toán độc lập càng tăng cao, ngày 6/9/1993, Thủ
tướng Chính phủ đ ã uỷ nhiệm cho Uỷ ban Kế hoạch nhà nước ban hành Công
văn số 1798/UB/KHH bổ sung thêm nhiệm vụ và đổi tên cho công ty. Ngày
14/9/1993, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã kí Quyết định 639/TC-TCCB đổi tên
công ty thành: Công ty Dịch vụ Tư vấn tài chính Kế toán và Kiểm toán có tên
giao dịch bằng tiếng Anh là Auditing and Accounting financial consultancy
Service Company (AASC). Ngày 29/4/1993, Trọng tài kinh tế nhà nước tại H à
Nội đã cấp giấy phép Đăng kí dinh doanh số 109157 cho công ty và ngày
24/9/1998, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã kí Quyết định số 556/QĐ-BTC ban hành
điệu lệ và tổ chức hoạt động của công ty, khẳng định AASC là một doanh
nghiệp nhà nước trực thuộc Bộ Tài chính. AASC có trụ sở giao dịch chính hiện
nay tại số 1 Lê Phụng Hiểu quận Hoàn Kiếm thành phố H à Nội.
Từ khi thành lập đến nay, AASC đã có rất nhiều đóng góp quan trọng đối với
việc thúc đẩy phát triển hoạt động kiểm toán độc lập trong nước và hợp tác với
các công ty, tổ chức nước ngo ài.
3
- 4
- 1.1.2 Chức năng nhiệm vụ của AASC
Với bề dày 15 năm hoạt động, không ngừng phấn đấu và trưởng thành, AASC
hiện là công ty Tư vấn-Kiểm toán hàng Đầu thị trường Việt Nam và là công ty
Kiểm toán đầu tiên được chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương lao động vì
những thành tích xuất sắc đã đ ạt được và đóng góp tích cực vào tiến trình phát
triển chung của ngành Kiểm toán tại Việt Nam
Công ty chính thức đi vào hoạt động từ ngày 14/9/1991 với số vốn ban đầu gần
230 triệu đồng và tổng số nhân viên là 8 người, cho đến nay vốn kinh doanh của
công ty đã lên tới gần 20 tỷ đồng với số cán bộ công nhân viên là 300 người
trong đó có 115 người có chứng chỉ kiểm toán viên nhà nước, dẫn đầu cả nước
về số cán bộ có trình độ chuyên môn cao.
Bảng 1.1. Cán bộ nhân viên của AASC
Năm Năm Năm Năm Năm
Chỉ tiêu
2001 2002 2003 2004 2005
N hân viên 241 231 254 249 300
63 74 87 103 115
Số kiểm toán viên
Thẩm định viên về
- - - - 4
giá
1 3 3 3 8
Tiến sĩ, thạc sĩ
- 5 5 3 6
Học ACCA
Ngoài ra công ty còn có một đội ngũ chuyên gia là cộng tác viên giàu kinh
nghiệm là các thạc sĩ, tiến sĩ, giáo sư đầu ngành từ các trường đại học trong
nước.
Là người đồng hành phát triển cùng nền kinh tế thị trường, công ty luôn có
những chiến lược mở rộng quy mô và loại hình dịch vụ phù hợp nhằm đáp ứng
kịp thời nhu cầu thị trường. Từ việc chỉ cung cấp các dịch vụ kế toán (giai đoạn
1991-1993) gồm:
5
- - H ướng dẫn các doanh nghiệp áp dụng chế độ kế toán của nhà nước phù hợp
với từng loại hình doanh nghiệp
- Trợ giúp các doanh nghiệp thiết kế và vận hành các mô hình tổ chức bộ máy
kế toán
- Hỗ trợ các doanh nghiệp về mở sổ, ghi sổ kế toán, lập bảng cân đối kế toán,
lập và phân tích báo cáo quyết toán theo đúng quy định
- Cung cấp các dịch vụ hướng dẫn pháp lệnh tổ chức kế toán như chỉ dẫn, giải
thích, cung cấp các văn bản pháp quy về tổ chức kế toán, các văn bản hướng
dẫn về nghiệp vụ kế toán, thống kê theo yêu cầu của doanh nghiệp
- Cung cấp dịch vụ bồi dưỡng chính sách, chế độ nghiệp vụ về tổ chức kế toán
cho các viên chức và doanh nghiệp
- Cung cấp các thông tin về kinh tế tài chính, các mẫu biểu in sẵn về tài chính
kế toán theo quy định của nhà nước
Cho đến nay các loại hình dịch vụ mà công ty cung cấp rất đa dạng, gồm:
D ịch vụ Kiểm toán: là một trong những hoạt động truyền thống của AASC.
H àng năm, doanh thu từ hoạt động Kiểm toán chiếm trên 70% tổng doanh
thu toàn công ty. Hoạt động kiểm toán của công ty cung cấp cho khách hàng
và những người quan tâm những thông tin hữu ích phục vụ cho các mục đích
tài chính khác nhau, đồng thời hoạt động kiểm toán cũng đ ưa ra những đề
xuất cho khách hàng phục vụ cho quản lý thông qua thư quản lý và ý kiến tư
vấn
- K iểm toán BCTC thường niên của các doanh nghiệp, đ ơn vị HCSN, tổ chức
kinh tế xã hội
- K iểm toán dự án
- K iểm toán báo cáo quyết toán các công trình xây dựng cơ bản
- K iểm toán vốn thành lập và giải thể
- K iểm toán tuân thủ
- K iểm toán các doanh nghiệp đ ược niêm yết trên thị trường chứng khoán
6
- - K iểm toán các doanh nghiệp nhà nước phục vụ công tác cổ phần hoá và giám
định các tài liệu tài chính kế toán
- K iểm toán xác định vốn góp liên doanh
- G iám định tài liệu kế toán tài chính
D ịch vụ Kế toán
- Lập và ghi sổ kế toán
- Lập báo cáo tài chính định kì
- X ây dựng các mô hình tổ chức bộ máy kế toán
- Trợ giúp việc chuyển đổi hệ thống kế toán và BCTC, hướng dẫn khách hàng
áp dụng chế độ kế toán tài chính, tư vấn
- Trợ giúp các doanh nghiệp trong việc lựa chọn chế độ kế toán phù hợp với
yêu cầu quản lý
- Lập hồ sơ đăng kí chế độ kế toán
D ịch vụ Tư vấn tài chính và quản trị kinh doanh: Cung cấp các giải pháp tốt
nhất, giúp khách hàng cải thiện hệ thống kiểm soát nội bộ, nâng cao hiệu quả
kinh doanh, giảm chi phí hoạt động, không ngừng nâng cao doanh thu
- Tư vấn thuế
- Tư vấn kiểm kê thẩm định giá trị tài sản
- Tư vấn quyết toán vốn đầu tư
- Tư vấn cổ phần hoá, niêm yết chứng khoán, sáp nhập hay giải thể
- Tư vấn tuân thủ các quy định của pháp luật, chính sách tài chính
- Tư vấn rà soát, chuẩn đoán hoạt động doanh nghiệp nhà nước
- H ướng dẫn thủ tục đăng kí kinh doanh
- So ạn thảo các phương án đầu tư
D ịch vụ Công nghệ tin học: Các cán bộ, các chuyên viên tin học sẽ tham gia
làm việc trực tiếp với khách hàng từ đánh giá, thiết kế, phát triển, thử nghiệm
đến công đoạn hỗ trợ vận hành các hệ thống công nghệ thông tin. Công ty
cung cấp các phần mềm bao gồm
7
- - Các phần mềm kế toán cung cấp cho các đ ơn vị HCSN, các doanh nghiệp,
chủ đầu tư
- Các phần mềm quản lý như phần mềm quản lý TSCĐ, phần mềm quản lý
công văn, phần mềm quản lý doanh nghiệp, phần mềm quản lý nhân sự
D ịch vụ Hỗ trợ tuyển dụng và Đào tạo: Công ty hỗ trợ các khách hàng trong
công tác tuyển dụng nhằm tuyển dụng được những nhân viên phù hợp thông
qua tìm kiếm, ra đề thi, phỏng vấn. Ngoài ra công ty còn cung cấp dịch vụ
đào tạo về tài chính kế toán, quản trị kinh doanh, đ ào tạo kiểm toán viên nội
bộ cho các doanh nghiệp lớn có nhu cầu. Công ty có đội ngũ cán bộ giảng
dạy để xây dựng chương trình đào tạo và tiến hành huấn luyện có hiệu quả
nhất.
Ngoài trụ sở chính tại H à Nội, công ty còn có 4 chi nhánh, 1 văn phòng đại diện
tại cả ba miền Bắc, Trung, Nam, đó là:
- Chi nhánh Quảng Ninh: Tầng 2 công ty vàng bạc đá quý đường Trần Hưng
Đ ạo thành phố Hạ Long
- Chi nhánh Thanh Hoá: số 25 Phan Chu Trinh phường Điện Biên Phủ thành
phố Thanh Hoá
- Chi nhánh Vũng Tàu: 237 Lê Lợi phường 6 thành phố Vũng Tàu
- Chi nhánh Thành Phố Hồ Chí Minh: Số 29 Võ Thị Sáu quận I thành phố Hồ
Chí Minh
- V ăn phòng đại diện tại Hải Phòng: 22 Trần Phú thành phố Hải Phòng
Cùng với sự mở rộng quy mô và loại hình d ịch vụ cung cấp, uy tín của công ty
trong lĩnh vực Tư vấn tài chính, kế toán và kiểm toán đ ược Chính phủ, Bộ Tài
chính, các bộ ngành và nhiều tổ chức tài chính tín dụng quốc tế cũng như khách
hàng đánh giá cao. Mạng lưới khách hàng của công ty ở rất nhiều ngành nghề
lĩnh vực khác nhau là những khách hàng lâu năm và những khách hàng mới. Có
thể kể đến ở đây các khách hàng tiêu biểu mà AASC đã tham gia hợp tác cung
cấp dịch vụ:
8
- - Các doanh nghiệp trong nước như Tổ ng công ty 90, 91, Tổng công ty Hoá
chất Việt Nam, Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam, Tổng công ty
X i măng Việt Nam, Tổng công ty Dầu khí Việt Nam, Tổng công ty Than
V iệt Nam, Tổng công ty Thép Việt Nam...
- Một số doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài như Công ty Xi măng Nghi
Sơn, Công ty Liên doanh thép VPS-POSCO, Công ty Điện tử Y tế kĩ thuật
cao, Công ty VietsoPetro, Côngty TOYOTA-TC Hà N ội...
- Các dự án quốc tế tài trợ như các d ự án nông nghiệp, thuỷ lợi Dầu Tiếng của
WB, dự án khôi phục công trình Thuỷ lợi Đồng bằng Sông Hồng của ADB...
- Các doanh nghiệp trong lĩnh vực tài chính như Ngân hàng Ngoại thương
V iệt Nam, Ngân hàng Công thương Việt Nam, ngân hàng thương m ại cổ
phần Quân đội...
- N goài ra công ty còn cung cấp các dịch vụ tư vấn tài chính, kế toán, kiểm
toán cho các công ty cổ phần, các công ty TNHH và các công ty tư nhân khi
có nhu cầu.
Các dự án lớn mà AASC đã tham gia kiểm toán và quyết toán vốn đầu tư là:
Công trình đường dây tải điện 500 KV Bắc Nam, Công trình điện khu vực phía
Bắc, Công trình xây dựng Thuỷ điện Hoà Bình.
1.1.3 Tình hình kinh doanh những năm gần đây
Những năm gần đây số lượng hợp đồng mà AASC thực hiện kiểm toán liên tục
tăng. Năm 2003 là 476, năm 2004 là 528 và năm 2005 là trên 700 hợp đồng bao
gồm kiểm toán báo cáo tài chính, doanh nghiệp, dự án quốc tế.
Trong báo cáo tình hình kinh doanh trong 5 năm gần đây tại hội nghị tổng kết
của công ty, số liệu cho thấy sự tăng trưởng rõ rệt:
Bảng 1.2. Tình hình kinh doanh của AASC
Đ VT: triệu đồng
Năm Năm Năm Năm
Chỉ tiêu
2002 2003 2004 2005
9
- 21174 25972 32274 41005
Doanh thu
2033 1920 1977 2756
Lợi nhuận
2904 3039 3309 3700
Tổng nộp NS
TN bình quân/
2.5 2 .7 3.3 4.2
tháng
Tốc độ tăng của doanh thu năm sau so với năm trước tương ứng là: 1.23; 1.24;
1.27, đây là một chỉ số khả quan và tương đối ổn định. Chỉ sau 3 năm từ 2002
đến 2005, doanh thu của công ty đ ã tăng gấp đôi, đó là nhờ việc không ngừng
mở rộng mạng lưới khách hàng và đa dạng hoá các loại hình dịch vụ cung cấp.
Cùng với doanh thu tăng thì thu nhập bình quân tháng của cán bộ công nhân
viên cũng tăng cao.
Tháng 7/2005 AASC chính thức gia nhập INPACT quốc tế và trở thành đại diện
của INPACT quốc tế tại Việt Nam
Tháng 10/2005 AASC đã xuất sắc vượt qua nhiều công ty kiểm toán khác để
trúng gói thầu kiểm toán báo cáo tài chính năm 2005 Tổng công ty Lương thực
Miền Nam
Tháng 12/2005 AASC trúng thầu kiểm toán Tổng công ty cổ phần Bảo Minh
1.2 Tổ chức quản lý của AASC
Sơ đồ 1.1. Cơ cấu tổ chức của AASC
BAN GIÁM ĐỐC
KHỐI VĂN PHÒNG
CÁC CHI NHÁNH
CÔNG TY
V ăn
Chi Chi Chi
Chi
nhánh nhánh nhánh
nhánh phòng
Vũng Quảng đại di ện
thành Thanh
Tàu Hoá
ph ố H ồ Ninh H ải
Chí Phòng
Minh 10
- Ban giám đốc là bộ phận quản lý cao nhất trong công ty, bao gồm Giám đốc và
ba Phó giám đốc.
Giám đốc công ty hiện nay là ông Ngô Đức Đoàn, là người đại diện toàn quyền
của công ty, chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng Bộ Tài chính và pháp luật về mọi
hoạt động của công ty và các chi nhánh trực thuộc.
Ông Lê Đăng Khoa - Phó giám đốc, chịu trách nhiệm phụ trách Phòng Kiểm
toán các ngành sản xuất vật chất và Phòng Kiểm toán dự án
Ông Nguyễn Thanh Tùng - Phó giám đốc, chịu trách nhiệm phụ trách Phòng Tư
vấn kiểm toán, Phòng Công nghệ thông tin và Phòng Kiểm toán các ngành
thương mại dịch vụ
Ông Tạ Quang Tạo - Phó giám đốc, phụ trách Phòng Kiểm toán các ngành xây
dựng cơ b ản và chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh.
Các phòng chức năng : Phòng Hành chính tổng hợp và Phòng Tài chính kế
toán. Các phòng chức năng được tổ chức hoạt động theo quy định tại Đ iều lệ tổ
chức và hoạt động của Công ty.
- Phòng Hành chính tổng hợp
có chức năng quản lý hành chính và nhân sự trong Công ty, đảm nhận việc lên
kế hoạch hàng tháng về lao động, tiền lương, lập kế hoạch mua sắm đồ dùng văn
phòng, thiết bị phục vụ hoạt động kinh doanh của công ty và công tác quản trị
doanh nghiệp, quản lý công văn được đưa đ ến hoặc gửi đi từ công ty, sắp xếp
và đề bạt cán bộ.
11
- Trưởng phòng hành chính tổng hợp là ông Hoàng San;1 phó phòng và 5 nhân
viên.
- Phòng Tài chính kế toán
Gồm 4 người, có nhiệm vụ quản lý vốn bằng tiền của doanh nghiệp, thực hiện
các nghiệp vụ liên quan đến tiền trong kinh doanh. Bên cạnh đó, Phòng Tài
chính kế toán còn có nhiệm vụ hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh. Phòng
Tài chính kế toán trực thuộc và chịu sự quản lý trực tiếp của Ban Giám đốc
Công ty.
Các phòng nghiệp vụ
Hiện nay, công ty có một hệ thống các phòng nghiệp vụ thực hiện các hợp đồng
dịch vụ cho khách hàng. Các phòng nghiệp vụ đ ược tổ chức theo mô hình gồm
có: Trưởng phòng, các phó phòng, các Kiểm toán viên, các Kỹ thuật viên, các
Trợ lý kiểm toán. Trưởng phòng là người chịu trách nhiệm trước Ban Giám đốc
về hoạt động của phòng.
Công ty có bảy phòng nghiệp vụ được phân chia theo mảng nghiệp vụ chuyên
trách, bao gồm: Phòng Kiểm toán các ngành thương mại và dịch vụ, Phòng
Kiểm toán xây dựng cơ bản, Phòng Kiểm toán các ngành sản xuất vật chất,
Phòng Kiểm toán các dự án, Phòng Tư vấn và kiểm toán, Phòng Công nghệ
thông tin, Phòng Đ ào tạo và kiểm soát chất lượng. Tuy nhiên, các phòng nghiệp
vụ đều thực hiện mảng dịch vụ kiểm toán nói chung đối với mọi loại hình khách
hàng, trong đó mảng dịch vụ chuyên tránh được ưu tiên.
- Phòng Kiểm toán các ngành sản xuất vật chất
Cung cấp các dịch vụ tư vấn về kế toán, dịch vụ kiểm toán liên quan đ ến các
ngành sản xuất vật chất. Ngoài ra phòng này còn thực hiện công tác tiếp thị hình
ảnh cho công ty. Ngo ài ra phòng còn thực hiện kiểm toán sang các lĩnh vực
khác.
Trưởng phòng Kiểm toán các ngành sản xuất vật chất là ông Nguyễn Quốc
Dũng; 3 phó phòng và 25 nhân viên
- Phòng Kiểm toán thương mại dịch vụ
12
- Thực hiện cung cấp các dịch vụ tư vấn và kiểm toán liên quan đến các hoạt động
Thương m ại dịch vụ như kiểm toán Ngân hàng, kiểm toán Giao thông vận tải,
kiểm toán Bưu điện, và đôi khi các ngành không phải thương mại dịch vụ.
Phòng Kiểm toán Thương mại dịch vụ có 28 người, trong đó Trưởng phòng là
ông Lê Thanh Nghị; 2 Phó phòng và 25 nhân viên.
- Phòng Kiểm toán xây dựng cơ bản
Tiến hành kiểm toán các Báo cáo quyết toán các công trình xây d ựng cơ bản.
Trưởng phòng là ông V ũ Quang Cường, 2 phó phòng và 21 nhân viên.
- Phòng Kiểm toán dự án
Hiện nay có rất nhiều dự án của rất nhiều tổ chức chính phủ và phi chính phủ
trong nước và ngoài nước ở Việt nam, mà các dự án này có nhu cầu được kiểm
toán. Kiểm toán dự án đang phát triển mạnh mẽ tại Việt nam. Phòng Kiểm toán
các dự án có nhiệm vụ nắm bắt các nhu cầu Kiểm toán các dư án. Cho tới thời
điểm này, thị phần Kiểm toán của AASC về các chương trình d ự án chiếm hơn
20% thị phần Kiểm toán dự án của cả nước. Phòng gồm 32 người trong đó
Trưởng phòng là ông Nguyễn Minh Hải; 3 phó phòng; 28 nhân viên.
- Phòng Tư vấn và kiểm toán
Tiến hành cung cấp cho khách hàng các dịch vụ như : Tư vấn Thuế, tư vấn về
thực hiện các quy định pháp luật, tư vấn quyết toán tài chính và quyết toán vốn
đầu tư, thẩm định giá trị tài sản, soản thảo các phương án đầu tư, tư vấn cổ phần
hóa, sát nhập và giải thể doanh nghiệp. Các dịch vụ tư vấn này giúp cho khách
hàng tìm được những giải pháp hữu hiệu nhất để vừa bảo đảm tuân thủ đầy đủ
các quy định của pháp luật Việt nam, vừa đạt được mục tiêu tối đa hóa lợi
nhuận.
Trưởng phòng là ông Lê Quang Đức; 2 phó phòng; 27 nhân viên
- Phòng Công ngh ệ thông tin
Có nhiệm vụ cài đặt, bảo trì mạng máy tính của công ty. Do công ty còn cung
cấp các dịch vụ về công nghệ thông tin trong lĩnh vực Kế toán nên một chức
năng hết sức quan trọng của phòng ban này là sản xuất ra các phần mềm Kế toán
13
- và quản lý. Phòng đã hoạt động tương đối hiệu quả do đó doanh thu của lĩnh vực
này chiếm một phần đáng kể trong tổng Doanh thu của toàn công ty.
- Phòng Đào tạo và kiểm soát chất lượng
Phòng này có trách nhiệm tổ chức thi tuyển để tuyển dụng nhân viên cho công
ty, đào tạo các nhân viên mới, cập nhật các chủ trương, chính sách mới của Nhà
nước phổ biến cho nhân viên công ty, quản lý đào tạo, tiến hành các khóa học
trực tiếp cho các nhân viên trong công ty. Hàng năm tiến hành sát hạch cho nhân
viên cũng như kiểm soát chất lượng của các Báo cáo Kiểm toán đ ã được lập.
Mục tiêu mà ban quản lý công ty đặt ra là đào tạo để kiểm soát và kiểm soát để
đào tạo cao hơn, sâu hơn. Từ một ban đào tạo nội bộ, năm 2004, phòng đào tạo
và phòng kiểm soát chất lượng đã sáp nhập và trở thành một bộ phận không thể
thiếu trong cơ cấu của công ty.
14
- 1.3 Tổ chức công tác kế toán tại công ty AASC
Bộ máy của công ty được tổ chức khá đơn giản vì số lượng các nghiệp vụ kinh
tế ít, có nội dung không quá phức tạp. Hiện nay phòng kế toán tại trụ sở công
ty gồm 4 người:
- Một kế toán trưởng chỉ đạo việc thực hiện công tác kế toán, lập kế hoạch và
thống kê tài chính
- Một kế toán tổng hợp đảm nhận các chức năng lập BCTC và phụ trách hạch
toán tiền lương
- Một nhân viên kế toán phụ trách hạch toán thanh toán, BHXH, TSCĐ (tài sản
cố định tại công ty được tính khấu hao theo phương pháp đường thẳng)
Một thủ quỹ đảm nhận trách nhiệm các nghiệp vụ về quỹ
-
Tại các chi nhánh, bộ phận kế toán chỉ gồm một nhân viên hạch toán các nghiệp
vụ kinh tế phát sinh. Các đơn vị này được phép hạch toán độc lập, cuối kì, kế
toán các chi nhánh nộp BCTC về trụ sở của công ty để hợp nhất BCTC. Nhờ đó
phát huy được tính độc lập tự chủ trong hạch toán lãi lỗ cho đơn vị.
Việc ghi sổ các chứng từ được thực hiện hoàn toàn trên máy tính bằng phần
mềm kế toán máy với bộ chứng từ in trên máy hoặc theo mẫu. Niên độ kế toán
của công ty: từ 01/01 đến 31/12 năm dương lịch.
Công ty áp dụng chế độ kế toán Việt Nam ban hành theo Quyết định số
1141/TC/QĐ/CĐKT và Quyết định 167/2000/QĐ-BTC, các chuẩn mực kế toán
Việt Nam do Bộ Tài chính ban hành và các văn b ản sửa đổi bổ sung, hướng dẫn
kèm theo. Công ty áp dụng hình thức ghi sổ nhật kí chung, kế toán ghi sổ theo
đơn vị VNĐ. Các nghiệp vụ phát sinh không phải VNĐ thì được quy đổi ra
VNĐ theo tỷ giá thực tế tại ngày phát sinh nghiệp vụ. Các khoản tiền và công nợ
bằng ngoại tệ chưa được thanh toán cuối kì được quy đổi ra VNĐ theo tỷ giá
thực tế bình quân liên ngân hàng tại thời điểm cuối kì, tất cả các bản chứng từ
AASC sử dụng đều tuân thủ theo quy định của Bộ Tài chính.
15
- PHẦN 2. KHÁI QUÁT CÔNG TÁC KIỂM TOÁN CỦA AASC
2.1 Quy trình kiểm toán
Một quy trình kiểm toán phù hợp là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng của
dịch vụ và tạo được niềm tin cho khách hàng đối với kết quả kiểm toán. Trong
suốt quá trình hoạt động, ban lãnh đạo công ty và đội ngũ nhân viên luôn chú
trọng việc hoàn thiện hơn nữa quy trình kiểm toán và tuân thủ nghiêm ngặt theo
quy trình đó nhằm giảm thiểu những rủi ro trong công tác kiểm toán.
Có thể khái quát quy trình kiểm toán chung của công ty AASC như sau
Sơ đồ 2.1.Quy trình kiểm toán của AASC
Tìm hiểu và đánh giá khách hàng
Ký hợp đồng cung cấp dịch vụ kiểm toán
Lập kế hoạch chiến lược kiểm toán
Lập kế hoạch kiểm toán và chương trình kiểm toán
Thực hiện kế hoạch kiểm toán
Xem xét các phát hiện kiểm toán
Hoàn tất công việc và phát hành báo cáo kiểm toán
Họp đánh giá
Tìm hiểu và đánh giá khách hàng: trước khi chấp nhận một khách hàng mới
hoặc thực hiện kiểm toán cho một khách hàng thường xuyên, công ty tiến hành
tìm hiểu mục đích kiểm toán, những đặc thù trong lĩnh vực hoạt động của khách
16
- hàng từ đó xem xét khả năng cung cấp dịch vụ của công ty và mức phí kiểm
toán chấp nhận được.
Đây được coi là quá trình chuẩn bị cho kế hoạch kiểm toán. Các công việc cụ
thể trong giai đoạn này là
- Đ ánh giá khả năng chấp nhận kiểm toán: bao gồm việc xem xét hệ thống
kiểm soát chất lượng, xem xét tính liêm chính của Ban Giám đốc công ty
khách hàng
- N hận diện lý do kiểm toán của công ty khách hàng
- Lựa chọn phòng kiểm toán nghiệp vụ thực hiện kiểm toán
Ký hợp đồng cung cấp dịch vụ kiểm toán: do ban Giám đốc - đại diện công ty có
thẩm quyền ký với khách hàng trên cơ sở các hiểu biết về khách hàng và các
kho ản mục về quyền lợi và nghĩa vụ của các bên.
Lập chiến lược kiểm toán: (đối với các khách hàng có quy mô lớn, tính chất
phức tạp, địa bàn rộng hoặc kiểm toán báo cáo tài chính cho nhiều năm). Ban
giám đốc định hướng cơ bản và trọng tâm kiểm toán.
Sau khi lập chiến lược kiểm toán, công việc của cuộc kiểm toán đ ược giao tới
phòng kiểm toán qua Trưởng phòng.
Lập kế hoạch kiểm toán và chương trình kiểm toán: có thể do trưởng phòng hoặc
các phó phòng đảm nhận nhằm cụ thể hoá chiến lược kiểm toán và vạch ra các
bước công việc một cách chi tiết dựa trên chương trình kiểm toán mẫu đ ược xây
dựng sẵn và đặc thù khách hàng. Kế hoạch kiểm toán tổng quát và chương trình
kiểm toán được lập thông qua:
- Thu thập thông tin cơ sở bao gồm việc tìm hiểu ngành nghề kinh doanh của
khách hàng, xem xét các hồ sơ kiểm toán các năm trước, tiếp xúc với Ban
giám đ ốc khách hàng, nhận diện các bên hữu quan
- Thu thập thông tin về nghĩa vụ pháp lý của khách hàng gồm giấy phép thành
lập hay giấy đăng kí kinh doanh, các báo cáo tài chính, các báo cáo kiểm toán
các năm trước, biên bản các cuộc họp cổ đông, các hợp đồng quan trọng
- Phân tích các thông tin thu thập được để định hướng cho chương trình kiểm
toán
17
- - Đ ánh giá tính trọng yếu và rủi ro
- Đ ánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ của khách hàng
Chương trình kiểm toán được xây dựng sau đánh giá ban đầu mà kiểm toán viên
tìm hiểu được, chỉ ra mục tiêu cụ thể cho từng phần hành của cuộc kiểm toán.
Chương trình kiểm toán sắp xếp công việc, nhân lực cho từng kiểm toán viên,
hướng dẫn trình tự công việc và các bước thực hiện.
Thông qua chương trình kiểm toán, các cấp chỉ đạo có thể kiểm soát và đánh
giá hiệu quả công việc.
Thực hiện kiểm toán: đoàn kiểm toán bao gồm trưởng đoàn là kiểm toán viên
cấp quốc gia và các trợ lý kiểm toán là nhân viên trong công ty hoặc các cộng
tác viên. Các kiểm toán viên được phân công thực hiện các kĩ thuật kiểm toán và
kho ản mục theo chương trình.
- Thực hiện thủ tục kiểm soát: thủ tục này thường chỉ được thực hiện khi mà
hệ thống kiểm soát nội bộ của công ty khách hàng được đánh giá là có hiệu
lực
- Thực hiện thủ tục phân tích
- Thực hiện các thủ tục kiểm tra chi tiết là việc lựa chọn các khoản mục và tiến
hành các biện pháp kĩ thuật kiểm tra chi tiết trên các khoản mục đã chọn để
thu thập các bằng chứng kiểm toán, đó là so sánh, tính toán, xác nhận, kiểm
tra thực tế, soát xét lại chứng từ, sổ sách. Kết thúc việc kiểm tra chi tiết, kiểm
toán viên đánh giá kết quả kiểm tra chi tiết và x ử lý các chênh lệch kiểm
toán.
Kết quả công việc và các thủ tục được thể hiện trên các giấy tờ làm việc và lưu
vào hồ sơ kiểm toán.
Xem xét và giải thích các phát hiện kiểm toán : Các phát hiện quan trọng mà
kiểm toán viên phát hiện đ ược được đánh giá và thuyết minh đầy đủ. Đây cũng
là cơ sở để kiểm toán viên hình thành ý kiến kiểm toán và đ ề xuất ý kiến tư vấn
trong thư quản lý.
18
- Hoàn tất công việc kiểm toán và Phát hành báo cáo kiểm toán: kiểm toán viên
tổng hợp các phát hiện kiểm toán và kết quả thực hiện chương trình kiểm toán
nhằm đưa ra ý kiến trong báo cáo kiểm toán.
- Soát xét các sự kiện xảy ra sau ngày khoá sổ
- Thu thập các thư giải trình của Ban Giám đốc khách hàng
- Tổng hợp kết quả kiểm toán
- Lập báo cáo kiểm toán
- Hoàn thiện hồ sơ kiểm toán
Việc phát hành báo cáo kiểm toán được thực hiện và ký xác nhận bởi trưởng
đoàn kiểm toán.
Họp đánh giá: là việc xem xét đánh giá lại một cách tổng thể việc thực hiện
cuộc kiểm toán. Bộ phận kiểm soát chất lượng kiểm toán của công ty là công cụ
quan trọng hỗ trợ các nhà quản lý trong việc đánh giá soát xét hồ sơ kiểm toán.
2.2 Chương trình kiểm toán tại công ty AASC
2.2.1 Tổng quan chung chương trình kiểm toán
Chương trình kiểm toán của AASC là cơ sở chính nhất để kiểm toán viên tiến
hành kiểm toán, chương trình được xây dựng dựa trên các phần hành kế toán
chính của các doanh nghiệp và những đặc thù riêng của khách hàng là khách
hàng mới hay khách hàng thường xuyên, là đơn vị sản xuất vật chất, thương
mại, dịch vụ hay xây dựng cơ b ản...
AASC thực hiện kiểm toán theo các phần hành (chủ yếu là các khoản mục) như
sau:
Tiền
K hoản phải thu và công nợ nội bộ
Tài sản lưu động khác
- Tạm ứng
- Chi phí chờ kết chuyển
- Tài sản thiếu chờ xử lý
- Cầm cố, kí quỹ kí cược
19
- Chi phí trả trước
H àng tồn kho và dự phòng giảm giá hàng tồn kho
Đ ầu tư tài chính
Tài sản cố định và khấu hao tài sản cố định
Chi phí xây dựng cơ bản dở dang
Các kho ản vay
Mua hàng, chi phí mua hàng và phải trả nội bộ
Tiền lương và các khoản theo lương
Các kho ản phải trả khác
Chi phí phải trả và chênh lệch tỷ giá
N guồn vốn chủ sở hữu
Doanh thu
Thuế và các khoản phải nộp nhà nước
Thu nhập và chi phí khác
G iá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp
Chi phí sản xuất, tính giá thành, chi phí sản xuất kinh doanh dở dang
Thuế GTGT đầu vào
Chương trình kiểm toán m ẫu của công ty cũng cụ thể hoá các thủ tục cho từng
phần hành kiểm toán và trên cơ sở đó kiểm toán viên xây dựng chương trình
kiểm toán cho phù hợp trong từng cuộc kiểm toán. Chương trình kiểm toán
chính là định hướng công việc cho kiểm toán viên trong suốt quá trình kiểm toán
2.2.2 Chương trình kiểm toán Tiền của công ty AASC
AASC
CHƯƠNG TRÌNH KIỂM TOÁN
Tên khách hàng: ABC
Niên độ kế toán : 200N
20
nguon tai.lieu . vn
