Xem mẫu

  1.     Tài Liệu HƯỚNG DẪN TỔ CHỨC THỰC HIỆN THÍ ĐIỂM CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC MẦM NON
  2. B GIÁO D C VÀ ðÀO T O T.S LÊ MINH HÀ, PGS- TS. LÊ TH ÁNH TUY T ( ð ng ch biên) HƯ NG D N T CH C TH C HI N THÍ ðI M CHƯƠNG TRÌNH GIÁO D C M M NON NHÀ XU T B N GIÁO D C
  3. PH N 1 L P K HO CH TH C HI N CHƯƠNG TRÌNH I. L P K HO CH TH C HI N TRƯƠNG TRÌNH THEO NĂM K ho ch th c hi n chương tình c năm h c ñưa ra m t cái nhìn t ng th v cơ h i h c t p, m c tiêu giáo d c mà trư ng m m non cung c p cho tr . ðây là k ho ch c năm nh m ñ m b o các lĩnh v c phát tri n c a tr ñ u ñư c chú tr ng. Trong k ho ch ñó, giáo viên s d ki n nh ng n i dung giáo d c cơ b n c a t ng lĩnh v c. Khi xây d ng k ho ch th c hi n, giáo viên s d a vào nh ng căn c sau: 1. M c tiêu cu i ñ tu i và n i dung chương trình giáo d c m m non. 2. ði u ki n vùng mi n và th c t c a ñ a phương. 3. ði u ki n th c t l p mình: Kh năng phát tri n c a tr , s lư ng tr trên cô, s lư ng tr trong l p, cơ s v t ch t: Phòng nhóm, sân chơi và thi t b , nguyên v t li u, ñ dùng và ñ chơi, nhu c u và s tham gia c a cha m vào chăm sóc- giáo d c tr . Có th xây d ng k ho ch theo các bư c: - Giáo viên xác ñ nh m c tiêu giáo d c c a tr ( ñây là nh ng mong ñ i ñ n cu i năm h c tr có th bi t ñư c và có th làm ñư c t ng lĩnh v c). - Li t kê n i dung cơ b n c a t ng lĩnh v c theo ñ tu i ñư c quy ñ nh trong chương trình. - Ti p ñó, giáo viên ñ i chi u v i th c ti n ñ a phương: ð c ñi m cơ b n c a tr trong nhóm. L p c a mình; tài li u h c li u ñã có th ch n l c, thêm ho c lư c b t nh ng n i dung không phù h p( cao hơn ho c th p hơn so v i kh năng c a tr , không g n gũi v i tr ). Nhóm tr :...........Trư ng:........... M c tiêu giáo d c: N i dung giáo d c theo các lĩnh v c phát tri n Phát tri n th Phát tri n nh n Phát tri n ngôn Phát tri n tình ch t th c ng c m- xã h i L p:..........Trư ng: ..................... M c tiêu giáo d c N i dung giáo d c theo các lĩnh v c phát tri n Phát tri n Phát tri n Phát tri n Phát tri n Phát tri n D ki n ch th ch t nh n th c ngôn ng th m mĩ tình c m-xã (th i gian)
  4. h i C n coi ñây là k ho ch ñ nh hư ng chung cho c năm, do ñó không c n làm quá chi ti t ñ có th thay ñ i theo di n bi n th c t c a th i ñi m th c hi n chương trình. Yêu c u c a k hoach này là bao quát các n i dung cơ b n c a t ng lĩnh v c phát tri n c a tr . N i dung phát tri n tr theo các lĩnh v c s là cơ s ñ giáo viên l p k ho ch th c hi n chương trình theo tháng, ch ñ . II. L P K HO CH THÁNG L A TU I NHÀ TR - L p k ho ch th c hi n chương trình giáo d c lư tu i nhà tr ñư c ti n hành t ng tháng. - Khi l p k ho ch giáo viên không ch căn c trên k ho ch th c hi n chương trình theo năm h c, mà còn ph i tính ñ n kh năng, nhu c u và h ng thú c a tr trong th i ñi m lên k ho ch ñ thúc ñ y s phát tri n c a tr . - T o ñi u ki n cho tr s d ng các giác quan trong khi khám phá ho t ñ ng v i ñ v t, ñ chơi, v t th t. - Các ki n th c và kĩ năng, thái ñ s ñư c l p ñi l p l i trong k ho ch các m c ñ khó và ph c t p tăng lên. Có th ñưa vào k ho ch th c hi n trong 2 tu n t 8-10 nn i dung(ki n th c, kĩ năng, thái ñ ) khác nhau c 4 lĩnh v c phát tri n., song không ph i là phân ñ u cho m i lĩnh v c, mà tùy thu c vào ñi u ki n và th i ñi m th c hi n có nh ng lĩnh v c phát tri n s ưu tiên hơn. Vid : khi l p k ho c cho tr tìm hi u v các b ph n cơ th thì lĩnh v c phát tri n nh n th c và th ch t s ñư c chú tr ng hơn (các kĩ năng quan sát, so sánh b ng các giác quan, các bài t p phát tri n cơ b p ); khi cho tr tìm hi u v các thành viên trong gia ñình thì các kĩ năng v tình c m xã h i s ñư c chú tr ng nhi u hơn. - Nh ng n i dung chương trình s ñư c ñưa d n d n vào các tháng, sao cho n i dung chương trình s ñư c th c hi n ñ y ñ . Tháng............năm............... 1. M c tiêu Căn c trên k ho ch th c hi n chương trình theo năm h c, giáo viên xác ñ nh m c tiêu: ki n th c, kĩ năng và thái ñ s hình thành cho tr theo 4 lĩnh v c phát tri n ( th ch t, nh n th c, ngôn ng và tình c m xã h i). L a ch n các m c tiêu sao cho ñ m b o tính phát tri n ( t d ñ n khó, t g n ñ n xa, các m c tiêu này s ñư c Phát tri n các tháng sau ñó). 2. Chu n b Nh ng ñ dùng, nguyên v t li u không có s n ho c yêu c u ph huynh ph i chu n b. 3. K ho ch th c hi n Các ho t ñ ng tu n 1và tu n 3 ñư c l p l i trong tu n 2 và tu n 4 nhưng m c ñ khó và ph c t p s ñư c th c hi n trong k ho ch t ng ho t ñ ng c th . Tu n 1&2 Tu n 3& 4 Th 2 Th 3 Th 4 Th 5 Th 6 Th 2 Th 3 Th 4 Th 5 Th 6 ðón
  5. tr Th d c sáng( n u có) Chơi t p có ch ñích D o chơi ngoài tr i Chơi- t p bu i sáng Chơi t p bu i chi u III- K HO CH TH C HI N CH ð L A TU I M U GIÁO Trong chương trình chăm sóc giáo d c m m non có ñưa ra 10 ch ñ , nhưng nh ng ch ñ này ch mang tính ch t g i ý. Giáo viên t l a ch n các ch ñ ( ch ñ l n và các ch ñ nh ) ñư c th c hi n l p mình. K ho ch th c hi n ch ñ có th theo lư c ñ sau: Tên ch ñ :........... (........tu n, t ngày..........ñ n ngày.............) 1. M c tiêu ch ñ Căn c trên k ho ch th c hi n chương trình theo năm h c, giáo viên xác ñ nh m c tiêu, ki n th c, kĩ năng và thái ñ s hình thành cho tr theo 5 lĩnh v c phát tri n (th ch t, nh n th c, ngôn ng , th m mĩ và tình c m- xã h i). Không nên ñưa quá nhi u m c tiêu trong m t ch ñ . Chú ý phát tri n các kĩ năng các lĩnh v c phát tri n phù h p v i ch ñ . L a ch n các m c tiêu sao cho ñ m b o tính phát tri n (t d ñ n khó, t g n ñ n xa, các m c tiêu này s ñư c phát tri n các ch ñ ti p theo.) 2. Chu n b Nh ng ñ dùng, nguyên v t li u không có s n ho c yêu c u ph huynh ph i chu n b. 3 M ng n i dung Giáo viên d ki n các n i dung có th th c hi n trong ch ñ . M i n i dung có th coi là m t ch ñ nh . Giáo viên có th ch d ng l i vi c chia ch ñ l n thành các ch ñ nh , không làm chi ti t n i dung ch ñ nh mà k t h p n i dung trong m ng ho t ñ ng.
  6. 4. M ng ho t ñ ng Giáo viên d ki n các ho t ñ ng s th c hi n m i ch ñ nh . Lưu ý tăng cư ng các ho t ñ ng ñ d y tr cách h c ( tìm tòi, th c hành....) 5. L p k ho ch th c hi n Tu n/th Tu n1 Tu n2 Tu n.. Tu n5.... T2 T3 T4 T5 T6 Th i ñi m ðón tr Th d c sáng Ho t ñ ng chung/gi h c D o chơi ngoài tr i Chơi các góc bu i sáng Chơi các goác bu i chi u Lưu ý: Giáo viên không nh t thi t ph i l p k ho ch theo cách như ñã hư ng d n trên. M i trư ng, th m chí m i giáo viên có th có cách làm riêng. Song c n ph i ñ m b o th c hi n ñư c m c ñích và n i dung chương trình giáo d c theo ñ tu i. IV. K HO CH HO T ð NG Có th so n m t d ng ho t ñ ng thao lư c ñ sau: Tên ho t ñ ng:.................................. M c ñích: Trong m t ho t ñ ng ch nên ñ t ra 1-2 m c ñích và c g ng th c hi n m c ñích ñó. Chu n b : ð dùng, ñ chơi, nguyên li u c n, nh ng ho t ñ ng làm quen trư c khi ti n hành ho t ñ ng. T ch c th c hi n/ cách ti n hành: Các bư c t ch c cho tr th c hi n ho t ñ ng ñ ñ t ñư c m c ñích ñưa ra. Lưu ý: M c ñ chi ti t c a k ho ch ho t ñ ng/ bài so n tùy thu c vào kh năng c a t ng giáo viên. ð i v i giáo viên m i có th so n chi ti t hơn so v i giáo viên có kinh nghi m. Nh ng ho t ñ ng như th d c sáng, ho t ñ ng chơi, d o chơi ch c n so n m t l n cho 1-2 tu n. Nh ng l n th c hi n sau b sung nh ng ñi m thay ñ i n u có. N u ho t ñ ng ho c trò chơi ñư c l a ch n t m t tài li u nào ñó, trò chơi quen thu c, trò chơi dân gian ch c n ghi tên ho t ñ ng/ trò chơi và nh ng ñi u thay ñ i( n u có) khi th c hi n l p mình, không c n chép l i mà nên trích d n tên tài li u.
  7. PH N 2 T CH C CÁC HO T ð NG GIÁO D C TÍCH H P THEO CH ð I. QUAN ðI M TÍCH H P Theo quan ñi m c a nhi u nhà khoa h c, giáo d c theo hư ng tích h p là phù h p và có hi u qu hơn ñ i v i b c h c m m non. V y giáo d c theo hư ng tích h p là gì? - Tích h p không ph i là ñ t c nh nhau, liên k t v i nhau mà là xâm nh p, ñan xen các ñ i tư ng hay các b ph n c a ñ i tư ng vào nhau t o thành m t ch nh th .. - T t c các y u t xã h i, t nhiên và khoa h c c a môi trư ng ñan quy n vào nhau t o thành môi trư ng s ng phong phú c a tr . Xu t phát t quan ñi m này mà chương trình giáo d c tr nh ñư c xây d ng theo nguyên t c tích h p theo ch ñ . Giáo d c tích h p và d y h c tích h p nh n m nh vi c k t h p nhi u n i dung giáo d c ( xã h i t nhiên, khoa h c ) thông qua các ho t ñ ng tích c c c a cá nhân tr v i môi trư ng s ng c a mình. Trong cách h c này, tr h c m t cách t nhiên, không có gi i h n tuy t ñ i v th i gian, không gian và môn h c. Như Bredekamp vi t: “ Vi c h c không ch x y ra trong ph m vi h n h p c a m i môn h c, s h c và phát tri n c a tr mang tính tích h p. M t ho t ñ ng thúc ñ y m t m t phát tri n nào ñó ñ ng th i cũng tác ñ ng ñ n các m t phát tri n khác”. - Tích h p ñư c th c hi n theo nhi u cách khác nhau: Tích h p theo ch ñ Tích h p trong m t ho t ñ ng. Tích h p theo ch ñ là gì? Tích h p theo ch ñ là vi c t ch c các ho t ñ ng (các ho t ñ ng có th trong m t ngày ho c trong m t s ngày) xoay quanh n i dung m t ch ñ nào ñó. Ví d : Th c hi n ch ñ “ các lo i qu ”. Trong gi h c có ch ñích: cho tr nlàm quen các lo i qu , trong gi ho t ñ ng góc: cho tr n n các la i qu , v , tô màu các lo i qu ., trong gi ho t ñ ng ngoài tr i: cho tr quan sát vư n cây ăn qu , h c ñ m các lo i qu theo m t d u hi u ñ c trưng nào ñó; t p pha nư c cam....... Tích h p trong m t ho t ñ ng là gì? Theo chúng tôi, tích h p trong m t ho t ñ ng th hi n nh ng ñi m sau: Khi t ch c m t ho t ñ ng nh m thúc ñ y m t m t phát tri n nào ñó, giáo viên c n chú ý tác ñ ng cùng m t lúc ñ n nhi u m t phát tri n khác nhau c a tr . Ví d : T ch c ho t ñ ng v i ñ v t ( ñ tài “ X p nhà t ng b n”): m c ñích ch y u là phát tri n , rèn luy n v n ñ ng khéo léo c a bàn tay, ngón tay và hình thành tr kĩ năng x p ch ng các hình kh i g theo ch ñ , nhưng ñ ng th i giáo viên cũng c n khai thác n i dung ñó ñ phát tri n các m t khác như phát tri n v m t tình c m- xã h i, phát tri n ngôn ng , phát tri n nh n th c... Tích h p các lĩnh v c n i dung trong môt ho t ñ ng t c là khai thác n i dung c a các lĩnh v c ho t ñ ng khác nhau vào trong quá trình t ch c m t ho t ñ ng nào ñó.
  8. Ví d : Khi t ch c ho t ñ ng h c có ch ñích thu c lĩnh v c khám phá khoa h c, giáo viên có th khai thác các n i dung có liên quan các lĩnh v c khác như thơ, truy n, âm nh c, toán, t o hình,... nhưng c n lưu ý khai thác các n i dung ñó ph i th c hi n m t cách linh ho t, nh nhàng không làm m t ñi tính tr ng tâm c a n i dung chính c a gi ho t ñ ng. Thông thư ng ngư i ta Tích h p các n i dung khác vào ñ u ho c cu i bu i h c. Vì sao giáo d c m m non ph i l a ch n cách ti p c n tích h p? Theo chúng tôi xu t phát t nh ng lí do sau : giáo d c tích h p phù h p v i ñ c ñi m phát tri n c a tr l a tu i này. B n thân cu c s ng chung quanh mang tính t ng th , tr n v n. II. T CH C CÁC HO T ð NG TÍCH HH P THEO CH ð . 1. Khái ni m v ch ñ - Ch ñ trong giáo d c m m non ñư c hi u là m t ph n n i dung ki n th c, kĩ năng cùng ph n ánh m t v n ñ nào ñó mà tr tìm hi u, khám phá và h c theo nhi u cách khác nhau dư i s t ch c hư ng d n c a giáo viên trong m t kho ng th i gian thích h p. - Ch ñ có th r ng( l n) ho c h p( nh ). M t ch ñ l n có th bao g m nhi u ch ñ nh . T ch ñ quê hương- Th ñô- Bác H có th phát tri n thành các ch ñ nhánh như: Làng V n Phúc c a em, dân T c Thái c a em, Ngư i Vi t Nam, Bác H v i thi u nhi, Th ñô Hà n i.... - Ch ñ có th c th nhưng có th trìu tư ng, có th mang tính ñ a phương nhưng cũng có th mang tính chung. Tr càng nh , Ch ñ càng ph i c th , g n gũi và mang tính d a phương có quy mô nh ñ tr có th liên h v i nh ng hi u bi t và kinh nghi m ñã có c a mình. 2. Yêu c u ñ i v i vi c l a ch n ch ñ - Ch ñ c n tính ñ n nhu c u, h ng ths và nh ng ki n th c b t ngu n t cu c s ng c a tr . - Ch ñ c n phù h p v i nh n th c c a tr t ng l a tu i. Tr càng nh thì ch ñ càng ph i c th , mang tính ñ a phương và g gũi v i hi n t i và ph m vi n i dung h p. - L a ch Ch ñ sao cho có th t o ñư c nhi u cơ h i ñ tr khám phá, tr i nghi m, giúp tr h c t t nh t. - Ch ñ có ch a ñ ng nh ng giá tr xã h i mà tr c n ñ s ng. - Ch ñ ph i ñáp ng ñư c các m c tiêu trong chương trình. - giáo viên có ñ ngu n ñ cung c p kinh nghi m cho tr bao g m c kinh nghi m ki n th c, kh năng t ch c nh ng ý tư ng thành ch ñ , có th t ch c các ho t ñ ng v i ñ v t, ñ chơi, v t th t; các ho t ñ ng ñáp ng nhu c u và h ng thú c a tr , các ho t ñ ng s d ng các giác quan. - Tên Ch ñ d hi u, g n gũi v i tr . - Ch ñ ph i ñư c ti n hành t i thi u trong th i gian m t tu n. 3. Các cách l a ch n ch ñ . Có nhi u cách l a ch n ch ñ nhưng ph bi n có 3 cách sau: - Cách th nh t là l a ch n Ch ñ xu t phát t tr : ðây là cách giáo viên l a ch n Ch ñ d a trên s quan tâm, h ng thú kinh nghi m c a tr , c th thông qua x y ra. L a ch n ch ñ theo cách này thư ng gây s h ng thú cho tr , làm cho chương trình có ñ linh ho t cao, phát huy ñư c s sáng t o ch ñ ng c a giáo viên nhưng ñòi h i giáo viên ph i có trình ñ chuyên môn, nh y c m v i nh ng gĩ x y
  9. ra trên tr . M t khác, không ph i lúc nào tr cũng th hi n m t cách rõ ràng nh ng h ng thú c a các bi u hi n, các câu h i, các th ac m c c a tr v nh ng s ki n, hi n tư ng ñang b n thân. - Cách th hai là l a ch n ch ñ xu t phát t giáo viên: là nh ng ch ñ do giáo viên ch ñ ng ñưa ra d a trên các ch ñ g i ý trong chương trình và hư ng d n th c hi n chương trình. M c ñích c a giáo viên khi th c hi n ch ñ là nh m ñ t ñư c m t m c tiêu giáo d c nh t ñ nh nào ñó. V i các ch ñ này, ñ t o ra s h ng thú tr , tránh s áp ñ t, giáo viên nên gi i thi u trư c v i tr ý tư ng chính c a ch ñ , cho phép tr tham gia xây d ng m ng n i dung cũng như các ho t ñ ng mà tr thích. Hư ng xây d ng Ch ñ theo cách này s d dàng hơn cho giáo viên trong quá trình th c hi n. - Cách th 3 là l a ch n ch ñ xu t phát t nh ng s k n, hi n tư ng di n ra xung quanh tr . Ví d như s ki n Seagame 22, Worlcup... - Khi l a ch n ch ñ giáo viên c n lưu ý. Th i gian thui c hi n m t ch ñ c n tính ñ n h ng thú c a tr , không nên kéo dài quá khi tr không còn h ng thú n a. giáo viên có th kéo dài ho c gi m b t th i gian tùy thu c vào h ng thú c a tr và ñi u ki n th c hi n ch ñ ñó. + Trình t th c hi n có th thay ñ i, tùy thu c vào ñi u ki n, th i ñi m ñ th c hi n ch ñ tót nh t ( tr có ñi u ki n quan sát và th c hành) + Tên ch ñ , th i gian th c hi n ch ñ , s lư ng ch ñ và trình t th c hi n ch ñ các l p có th khác nhau. + n i dung c a ch ñ s là phương ti n ñ hình thành và phát tri n các kĩ năng, tình c m thái ñ tr . Do ñó, tùy thu c vaon m i ch ñ c th , giáo viên chú tr ng Phát tri n các lĩnh v c nh t ñ nh. Ví d : Như nh ng ch ñ thu c lĩnh v c t nhiên có ưu th phát tri n nh n th c, ngôn ng , nh ng ch ñ thu c lĩnh v c xã h i có ưu th hơn v phát tri n tình c m, thái ñ .... Như v y vi c l a ch n ch ñ không ph i ch d a vào chương trình và hư ng d n th c hi n chương trình như hi n nay m t s trư ng m m non v n làm. ði u cơ b n c n lưu ý là giáo viên ph i bi t ph i h p m t cách h p lý gi a các cách l a ch n, bi t cân b ng gi a cách l a ch n xu t phát t cô và cách l a ch n xu t phát t tr . 4. T o ra h th ng ch ñ ( hay ngân hàng ch ñ ) cho tr t ng l a tu i như th nào? T o ra m t h th ng ch ñ là ñi m kh i ñ u cho vi c l p k ho ch th c hi n ch ñ . Các b n có th tham kh o các g i ý sau ñây v cách xác l p h th ng ch ñ . ð u tiên t t c giáo viên trong kh i l p t ng l a tu i t mình t o l p h th ng các ch ñ d a trên các ch ñ l n ñư c g i ý trong chương trình. S lư ng ch ñ càng nhi u càng t t. Sau ñó các giáo viên này s ng i t p trung l i v i nhau cùng trao ñ i, chia s và th o lu n k t qu v a thu ñư c. Ch c ch n r ng, trong nhóm s có ch ñ cùng xu t hi n. M t s ch ñ ch có m t hay m t s ngư i. Khi xem xét k t qu c a ñ ng nghi p, chúng ta có th ghi l i nh ng ý tư ng ñó. ðương nhiên chúng ta có th b sung thêm các ý tư ng m i xu t hi n trong ñ u. Vi c cu i cùng là ghi chép l i h th ng ch ñ c a nhóm l a tu i. ðây là căn c ñ l p k ho ch th c hi n ch ñ sau này c a t ng nhóm l n. Tuy nhiên, trong quá trình th c hi n m i nhóm, l p có th thay ñ i, b sung ch ñ ho c phát tri n ch ñ n y sinh t các s ki n di n ra trong l p ho c tr .
  10. Cách làm này có th áp d ng cho c vi c xây d ng k ho ch th c hi n ch ñ . 5.T ch c th c hi n ch ñ Vi c th c hi n ch ñ ñư c ti n hành theo 3 giai ño n: a) Giai ño n 1: chu n b Trong giai ño n này, giáo viên c n th c hi n nhưng n i dung công vi c như sau: L p k ho ch th c hi n ch ñ . Thi t k môi trư ng h c t p ñ th c hi n ch ñ : Khi ti n hành ch ñ thì ph n l n môi trư ng l p h c th hi n n i dung c a ch ñ ñó. Tùy thu c vào kh năng th c t v ñ dùng, ñ chơi, nguyên v t li u ñ b trí môi trư ng l p h c. S b trí này ch mang tính ch t g i ý cho tr ho t ñ ng và s p x p môi trư ng c a mình. Môi trư ng này s ñư c hoàn thi n trong quá trình th c hi n ch ñ . Giáo viên cho phép tr tham gia vào vi c t ch c môi trư ng h c t p ñ gây h ng thú cho tr ñ n ch ñ . Ki n th c và kinh nghi m c a giáo viên v ch ñ . b)Giai ño n 2: Th c hi n ch ñ Vi c th c hi n ch ñ ñư c ti n hành theo 3 bư c: Bư c 1: B t ñ u ch ñ (hay M ch ñ ) M c ñích: T o s chú ý, quan tâm và kích thích s h ng thú c a tr ñ i v i n i dung ch ñ , khai thác kinh nghi m s n có c a tr v ch ñ ñ hình thành v n ñ c n tìm hi u. Cách ti n hành ch ñ có th gi i thi u cho tr b ng nhi u cách khác nhau. Tuy nhiên giáo viên có th s d ng nh ng phương pháp dư i ñây m t cách linh ho t ñ d n d t tr hư ng vào ch ñ m t cách t nhiên như: - Trò chuy n, ñàm tho i ñ giúp tr nh l i nh ng kinh nghi m và ki n th c liên quan ñ n ch ñ , thông qua ñó giáo viên cũng bi t ñư c m c ñ n m ki n th c c a tr v ch ñ . - Các ho t ñ ng th hi n kinh nghi m c a tr v ch ñ như v , hát, k chuy n, minh h a b ng ñ ng tác ñ tăng c m xúc. T t c nh ng ho t ñ ng ñó ñ u hư ng vào t o h ng thú và s quan tâm bư c ñ u c a tr ñ i v i ch ñ . - Khi ñã thu hút ñư c s quan tâm, chú ý, t o ñư c s h ng thú c a tr ñ i v i ch ñ , giáo viên l n lư t ñ t các câu h i, ñưa ra các v n ñ mà tr chưa bi t, chưa tr l i ñư c hay chưa gi i quy t ñư c ñ kích thích nhu c u mu n tìm hi u tr , ñ ng th i ñây cũng là cách ñ giáo viên thăm dò nh ng v n ñ mà tr mu n bi t khi khám phá ch ñ này. Ti p ñ n. giáo viên thu hút tr cùng tham gia xây d ng k ho ch và bàn phương án tìm câu tr l i. Thông báo v i gia ñình tr v ch ñ m i và ñ xu t gia ñình giúp tr sưu t m nh ng th liên quan ñ n ch ñ mang ñ n l p. Lúc này, nhu c u khám phá ñ tr l i các câu h i ñ t ra ñư c ñ y lên cao nh t. Bư c 2: Khám phá ch ñ M c ñích - Cung c p cho tr nh ng ki n th c, kĩ năng c n thi t liên quan ñ n ch ñ ñ tr l i cho nh ng câu h i ñ t ra trong k ho ch . - phát tri n ch ñ , duy trì t i ña h ng thú c a tr , t o cơ h i cho tr ng d ng nh ng ki n th c, kĩ năng trong t t c các lĩnh v c ho t ñ ng.
  11. - T o cơ h i ñ tr tr i nghi m nh ng c m xúc khác nhau, hình thành thái ñ ñúng ñ n ñ i v i cu c s ng chung quanh, hình thành tính ñ c l p, t tin vào b n thân. Cách ti n hành - Cô t ch c ho t ñ ng ñ tr khám phá, tr l i các câu h i và gi i quy t các v n ñ ñ t ra trong b n l p k ho ch như ho t ñ ng tham quan, quan sát, th o lu n, trò chuy n, ph ng v n, tìm hi u qua sách, tranh nh, khám phá tr c ti p thông qua th c hành, thí nghi m, lao ñ ng.....các ho t ñ ng th hi n. - Trong m i ch ñ , giáo viên xác ñ nh và xây d ng k ho ch cho các ho t ñ ng chính, coi ñó là nh ng ho t ñ ng cơ b n t o cơ h i cung c p, c ng c kinh nghi m, làm tăng s tò mò, h ng thú, hài lòng tr , t o nh ng ñ ng cơ mm i ñ phát tri n ch ñ . Chính vì v y mà giáo viên c n chu n b kĩ lư ng nh ng ho t ñ ng này nh m gây ñư c n tư ng m nh ñ u tiên v i tr . Ho t ñ ng chính ho t ñ ng mà t ñó có th t ch c các ho t ñ ng xoay quanh ñó. Ví d : ð t ch c ho t ñ ng tham quan có hi u qu , giáo viên c n chu n b kĩ ñ a ñi m tr s ñ n và xác ñ nh: th i gian thích h p ñ ñi tham quan; cách ñ tr quan sát tr c ti p; nh ng ngư i tr s g p g nói chuy n, nh ng ñ i tư ng s ñ m, ño , ghi chép; nh ng th tr có th l y, mua, ñem v l p.... Trong quá trình tham quan, quan sát, giáo viên kích thích tr trao ñ i ý ki n, chia s kinh nghi m cho nhau và nói lên c m nh n cu mình. Giáo viên bày t s h ng thú ñ i v i t t c nh ng h ng thú nh n xét, th a nh n s phát tri n c a tr . Sau khi tham quan ho c sau quan sát, giáo viên c n t ch c cho tr ñư c trò chuy n, tranh v , bài thơ,... ñ giúp tr th hi n càng s m, càng nhi u càng t t. ði u này có ý nghĩa r t l n nh m lưu l i c m xúc n tư ng m nh m trong tr v chuy n tham quan, ñ ng th i cũng là cơ s ñ giáo viên lên k ho ch ho t ñ ng ti p theo, hình thành các câu h i, các v n ñ m i. - Kích thích tr t khám phá qua sách, tranh nh, qua xem tivi, thông qua ngư i khác.....Cô giáo có th m i khách ñ n thăm l p, cùng khách trao ñ i, trò chuy n, k chuy n cho tr , tr l i các câu h i c a tr làm cho n i dung ki n th c tr nên phong phú hơn, ñ ng th i tr h c ñư c nh ng kĩ năng giao ti p, ng s v i ngư i l khi có khách ñ n chơi. - Vi c thu hút gia ñình tr cùng tham gia vào quá trình th c hi n ch ñ là m t vi c làm có ý nghĩa ñ duy trì h ng thú, s quan tâm tr không ch l p mà là m i lúc m i nơi. Cô khuy n khích tr trao ñ i v i b m v v n ñ cô và tr nêu ra l p và cùng tham gia bàn b c cách gi i quy t. Thông thư ng, tr t ra hãnh di n khi tr và gia ñình mình phát hi n ñư c ñi u bí m t và góp công s c vào quá trình khám phá c a l p, tr r t vui sư ng khi th hi n ñi u ñó v i m i ngư i. - Bên c nh nh ng ho t ñ ng nh m cung c p tri th c, giáo viên c n chú tr ng ñ n nh ng n i dung khơi g i c m xúc, hình thành m i quan h , thái ñ ñúng ñ n c a tr ñ i v i ñ i tư ng mình tìm hi u và c thái ñ và hành vi ng s c a con ngư i ñ i v i th gi i xung quanh. ði u quan tr ng ñ i v i m i ki n th c m i khám phá tìm hi u là giáo viên ph i t o cho tr tr i qua nh ng c m xúc vui sư ng, hài lòng, c m th y có ý nghĩa và mong mu n hi u bi t nhi u hơn n a. - Trong quá trình này, giáo viên c n quan tâm, theo dõi vi c th c hi n cac nhi m v , các m c tiêu ñ ra c a ch ñ , ñ ng th i ñưa thêm các câu h i và nêu lên các v n ñ ñ kích thích tr ti p t c tìm hi u, khám phá. - ð n cu i giai ño n 2, m t trong nh ng cách ñơn gi n ñ kích thích tr h c l n nhau là treo các s n ph m lên tư ng ho c ñ t m t ch trong l p. Qua vi c trưng bày, giáo viên mu n kích thích tr chú ý và ñánh giá công vi c c a nhau, ñ ng th i
  12. tr có th tham kh o ñ làm công vi c c a mình m t cách t t hơn. Giáo viên có th s d ng m t s n ph m nào ñó ñ b t ñ u chò chuy n v i tr m t khía c nh n i dung c a ch ñ . Ví d : M t s ho t ñ ng khám phá ch ñ “Bé tìm hi u v các lo i hoa”( ñ i tư ng tr 5-6 tu i ). + Quan sát hoa trong vư n trư ng: cho tr quan sát, g i tên, mô t ñ c ñi m, so sánh, nh n xet s gi ng nhau và khác nhau gi a chúng, tìm s ña d ng c a các loài hoa; quan sát s phát tri n c a hoa; c m nh n c a tr khi ñ ng trư c vư n hoa ñ p...... + M i tr mang m t bông hoa ñ n l p. Thành l p nhóm 4-5 tr k cho nhau nghe v bông hoa c a mình, thu gom hoa c m vào bình hoa c a l p. + Tr sưu t m tranh nh, h a báo,.... v các lo i hoa và chơi v i các tranh, nh ñó( cài hoa theo màu s c, mùi hương, so sánh loài hoa nào nhi u hơn/ ít hơn, g n s tương ng v i s bông hoa, cánh hoa; t p ghép các ch cái thành tên hoa,.....) + Tham quan c a hàng bán hoa g n trư ng, cho tr ng i, trò chuy n v i bác bán hàng v các loài hoa, cách bó hoa.... k t thúc bu i tham quan, v l p t ch c các ho t ñ ng ñ tr th hi n hi u bi t, c m xúc, n tư ng v bu i tham quan. + ð c thơ, ñ c truy n v các loài hoa như: s tích hoa mào gà, hoa n mùa ñông... + Cho tr t p gi i các câu ñ v các loài hoa + Tr k chuy n v các loài hoa + Tr v , tô màu, xé dán bông hoa, vư n hoa, ép hoa. Lá khô và làm bưu thi p t hoa. + Cho tr t p c m hoa, bó hoa. + T ch c cho tr chơi các trò chơi: “ c a hàng bán hoa”, “ñó vòng quanh”, “ñoán xem cô có hoa gì”, “ nhìn lá ñoán tên hoa”.... + Nêu câu h i cho các nhóm tr th o lu n: “ Hoa ch ñ p khi nào”, mu n cho cây ra hoa ñ p , các cháu ph i làm gì,....ñ giáo d c thái ñ ñúng ñ n c a tr ñ i v i cây hoa, bi t ñánh giá và t o ra nét ñ p t hoa. + Cho tr xem tranh và nh n xét hành ñ ng c a các b n nh trong tranh ñúng hay không ñúng ( tanh m t tr tư i cây hoa, m t tr d m lên hoa, m t tr hái hoa nơi công c ng,.....) cho tr t thái ñ c a mình trư c nh ng tình hu ng trong tranh. + T ch c cho tr th c hi n nh ng công vi c lao ñ ng v a s c ñ chăm sóc hoa trong vư n trư ng ho c trong góc thiên nhiên như nh c , tư i cây.... + Trưng bày s n ph m do tr làm trong quá trình th c hi n ch ñ “ Bé tìm hi u v các loài hoa”. Bư c 3: K t thúc ch ñ ( ñóng ch ñ ) M c ñích: T ng k t nh ng gì tr ñã khám phá, tr i nghi m, tìm hi u v ch ñ sau m t th i gian nh t ñ nh nh m gây n tư ng và kh c sâu hơn nh ng ki n th c và tình c m c u tr v ch ñ ñã qua. T ñó, t o cho tr s hào h ng, t tin, t hào v nh ng gì mà mình ñã làm ñư c., kích thích nhu c u mu n tìm hi u, khám phá nh ng ch ñ ti p theo. Khi nào thì nên k t thúc ch ñ ?
  13. - Ch ñ nên k t thúc khi có nh ng d u hi u sau: - M t vài tr ñã h t h ng thú, s tr còn l i t ra không tích c c tham gia vào các ho t ñ ng phám phá ch ñ n a. - Giáo viên ñã ñ t ñư c m c tiêu c u chương trình. - Ngu n ñ khám phá v ch ñ th c t ñã h t. Cách ti n hành - Giáo viên không nên k t thúc ch ñ m t cách l ng l mà nên ch n m t s ki n ñ nh ñi m, ví d như t ch c ngày h i c a ch ñ ho c t ch c trưng bày s n ph m. ðây là d p ñ tr có cơ h i th hi n nh ng gì mình ñã bi t v i nh ng ngư i khác ( b , m , bác hi u trư ng, tr các l p khác, các cô bác trong trư ng m m non ...) tr ñư c m i ngư i l ng nghe, th a nh n, t ñó làm tăng c m xúc t hào, ph n kh i, hài lòng v b n thân ñ có th t tin hơn v b n thân. - Trư c khi ti n hành ngày h i ch ñ , giáo viên nên cùng tr bàn b c v k ho ch t ch c ngày h i như: Có th trưng bày nh ng s n ph m gì?, trưng bày ñâu?, m i ai ñ n d ?, Tr s làm gì, nói gì v i cha m , khách m i? Cô t o cho tr ni m vui, s ph n ch n trong su t quá trình chu n b và làm cho bu i k t thúc ch ñ có th ti n hành theo trình t sau: + ð u tiên, trò chuy n ng n g n v i tr nh ng gì tr ñã làm, ñã h c trong th i gian khám phá ch ñ dư i các ch ñ khác nhau, k t h p bi u di n văn ngh , ñ c thơ, chơi trò chơi. + Tr m i m i ngư i s n ph m do tr làm ra trong quá trình khám phá ch ñ . + T ng quà cho khách m i(n u có) + K t thúc, cô ñánh giá k t qu ho t ñ ng c a tr ( ch y u khen ng i và th a nh n), sau ñó, cô có th g i ý m t ch ñ m i ho c kích thích tr ñưa ra ch ñ . K t thúc ch ñ không ph i là ch m d t hoàn toàn mà giáo viên nên t o ra nh ng ho t ñ ng n i ti p ch ñ s p k t thúc v i ch ñ m i. c) Giai ño n 3: ðánh giá vi c th c hi n ch ñ . ðánh giá vi c th c hi n ch ñ thư ng ñư c ti n hành giai ño n cu i m i ch ñ . Căn c vào m c tiêu ñ ra c a ch ñ , giáo viên ñánh giá m c ñ ñ t ñư c v các ki n th c., kĩ năng, thái ñ theo 5 lĩnh v c phát tri n. Trên cơ s ñó, giáo viên xác ñ nh k ho ch và bi n pháp giáo d c c th , thích h p v i tr trong ch ñ ti p theo. 6. M t s ñi m c n lưu ý khi th c hi n cách ti p c n tích h p theo ch ñ . - C n ph i thư ng xuyên duy trì s h ng thú c a tr , ph i làm cho n i dung g n v i kinh nghi m trong ñ i s ng th c c a tr , d a trên nh ng cái tr ñã bi t. Giáo viên c n ph i bi t cách th a nh n, ch p nh n nh ng ý tư ng, nh ng phát hi n c a tr ; khuy n khích, ñ ng viên k p th i, giúp ñ tr khi c n thi t, s d ng các hình th c khám phá phù h p, k t h p h p lí ho t ñ ng c l p, theo nhóm, cá nhân, ñ c bi t hình th c ho t ñ ng hóm và cá nhân, ho t ñ ng mang tính ch t ñ ng và hình th c ho t ñ ng có tính ch t tĩnh; ho t ñ ng trong l p và ngoài tr i, cân b ng gi a ho t ñ ng do cô ñưa ra và do tr t ch n. - Không nen quy ñ nh c ng nh c th i gian cho m i ch ñ . - C n bi t k t h p m t cách h p lí gi a cách ti p c n ch ñ và cách ti p c n khác( ví d như cách ti p c n tách bi t: Theo cách ti p c n này, các ho t ñ ng c a tr tr i nghi m trong chương trình ñư c xây d ng m t cách tách bi t, ít liên quan t i nhau. Trong chương trình giáo d c m m non, ñôi khi cách ti p c n này cũng
  14. c n thi t, nh t là ñ i v i lĩnh v c giáo d c th ch t, phát tri n v n ñ ng, làm quen v i các tác ph m văn h c,....). Vì v y, song song v i vi c tích h p theo ch ñ , giáo viên v n có th duy trì m t m c ñ nào ñó vi c d y h c truy n th ng ñ giúp tr hình thành các ki n th c, kĩ năng m i. III. TI P C N S KI N TRONG QUÁ TRÌNH TH C HI N CH ð Bên c nh vi c ti p c n ch ñ , chương trình còn có nh ng cách ti p c n khác t o nên s ña d ng trong cách t ch c th c hi n chương trình chăm sóc giáo d c tr . ðó là cách ti p c n các s ki n. Nó ñư c ti n hành k t h p và h tr cho cách ti p c n ch ñ ñ làm phong phú n i dung hi tr nh m ñ t m c tiêu giáo d c, s ki n n y sinh trong quá trình khám phá ch ñ , các s ki n g n gũi v i cu c s ng c a tr mang tính ch t th i s ( L ñát x y ra vùng núi phía B c, lũ l t x y ra mi n Trung,... ) hay ch là m t ñi u m i m ñư c tr trong l p quan tâ,( ví dj: b c a b n ñi công tác xa, m sinh em bé, m m i mua con mèo, sinh nh t m t b n l p,.....). Cách t ch c nay không ch mang l i h ng htú mà còn ñáp ng nhu c u tìm hi u, khám phá c a tr . Tr có cơ h i áp d ng nh ng ki n th c, kĩ năng c a mình vào hoàn c nh th c t trong cu c s ng th t c a tr . Giáo viên nên l a ch n s ki n theo các tiêu chí sau: - S ki n ph i phù h p v i kh năng nh n th c c a tr , c th ñư c tr quan tâm, g n gũi v i cu c s ng hi n t i c a tr ( ñ có th khai thác kinh nghi m ñã có c a tr và tr có th tìm ki m thông tin t ngoài nhà trư ng). - Có th tri n khai các ho t ñ ng và trò chơi cho tr . Tùy theo n i dung v n ñ và h ng thú c a tr mà th i gian th c hi n có th t m t vài ngày ñ n 1-2 tu n. - Các ho t ñ ng này có th gíp tr c m nh n t t hơn v th gi i mà tr sông ( có ý nghĩa ñ i v i cu c s ng c a tr ) - Có ngu n v t li u cung c p cho tr th c hành. - ðáp ng m t ph n m c tiêu giáo d c c a ch ñ ñang th c hi n. - Giáo viên có hi u bi t nh t ñ nh và có h ng thú v i v n ñ này( ñ có th m r ng các ho t ñ ng b ng các ngu n tư li u, thông tin và s hi u bi t c a mình). T ch c th c hi n ð i v i nh ng ch ñ kéo dài trong m t s ngày, các bư c cho tr tìm hi u s ki n cũng tương t như khi th c hi n ch ñ . Song s tham gia c a tr nhi u hơn và tích c c hơn vì nh ng s ki n này xu t phát t chính nhu c u và h ng thú tìm hi u c a tr . Tr có th tham gia vào vi c l p k ho ch và ki m tra các công vi c ñã làm. Th i gian t ch c tìm hi u v m t s ki n tùy thu c vào s h ng thú c a tr , ñi u ki n t ch c th c hi n ( có th 2 tu n ñ t ch c s ki n APEC, 1 ngày cho s ki n bão l t mi n Trung). Ví d : “S ki n bão l t mi n Trung”. - Trong bu i trò chuy n ñ u gi cô h i tr “ hôm qua cháu làm gì” - Có nhi u tr tr l i nhưng có m t tr nói: “ cháu xem tivi, cháu th y nư c ng p c mái nhà và có c ngư i khóc n a”. - Cho tr xem m t ño n băng v bão l t mi n Trung (n u có). Cho tr nói l i m t s hình nh trong ño n băng và tr l i câu h i “ T i sao khi b nư c ng p thì có ngư i l i khóc?” ( Giúp tr tr l i không ph i theo suy gnhĩ ch quan c a tr như trên mà d a vào theo nh ng ñi u tr quan sát ñư c t ño n băng). - Cô có th h i tr : “bây gi chúng ta s làm gì ñ bày t tình c m c a mình ñ i v i nh ng ngư i/ các b n nh ñang g p khó khăn mi n Trung?”. Cho m t tr nói
  15. ý ñ nh c a mình. Cô ghi l i các ho t ñ ng c a tr ra m t t gi y to. Cho tr th c hi n ý ñ nh ñó b ng cách v tranh, làm bưu thi p, vi t thư, làm quà t ng, quyên góp...ho t ñ ng này kéo dai m t hay hay vài ngày( tùy theo kh năng c a tr ) sao cho tr có th hoàn thành d ñ nh c a mình. - K t thúc ho t ñ ng: cho tr trưng bày s n ph m c a mình, trình bày chia s và nh n xét các s n ph m ( ý nghĩa và tác d ng ñ i v i nh ng ngư i ñang g p khó khăn do bão lũ) phân lo i các s n ph m và th o lu n nh ng s n ph m nào s g i cho các b n ñang g p khó khăn mi n Trung? Lưu ý: Khi xu t hi n s ki n” thì vi c th c hi n này có th thay th cho m t ph n k ho ch ch ñ ñã ñư c l p ho c th c hi n xen k vào trong th i gian ch ñ ñang th c hi n. PH N 3 ðÁNH GIÁ VI C TH C HI N CHƯƠNG TRÌNH GIÁO D C M M NON I M c ñích và ph m vi ñánh giá Vi c nhìn nh n, xem xét l i các công vi c ñã làm trong m t kho ng th i gian nh t ñ nh s rút ra ñư c nh ng bài h c b ích ñ có nh ng c i ti n và ñi u ch nh các ho t ñ ng ti p theo ñ t hi u qu hơn. Vi c ñánh giá trong quá trình th c hi n chương trình giáo d c m m non ñòi h i c n có nhi u nghiên c u ñ y ñ hơn, tong ph m vi tài li u này, ch ñ c p ñ n m t ph n c a vi c ñánh giá trong th c hi n chương trình giáo d c m m non mà trư c m t có kh năng th c hi n trong th c t , có liên quan t i hai ñ i tư ng ñánh giá là tr và giáo viên. C th : 1. Giáo viên ñánh giá tr và t ñánh giá vi c t ch c các ho t ñ ng giáo d cc a mình nh m ñi u ch nh phù h p, k p th i các ho t ñ ng giáo d c ti p theo ñ ñ t hi u qu t t hơn như ñi u ch nh n i dung/ cách th c/ phương ti n và th m chí còn ñi u ch nh c nh ng m c ñích, m c tiêu ban ñ u cho phù h p v i th c t . 2. Cán b qu n lí và ñ ng nghi p ñánh giá vi c t ch c các ho t ñ ng giáo d c c a giáo viên nh m h tr giáo viên v chuyên môn nghi p v và ñi u ch nh ch ñac hư ng d n t ch c th c hi n chương trình. Vi c ñánh giá này có th ñư c ti n hành h ng ngày, hay sau m i giai ño n ( ñ i v i nhà tr ), sau m i ch ñ ( ñ i v i m u giáo). Giáo viên có th t ñánh giá hay cán b qu n lí giáo d c các c p ki m tra, giám sát vi c th c hi n chương trình. II. PHƯƠNG PHÁP VÀ HÌNH TH C ðÁNH GIÁ 1. ðánh giá tr - Quan sát - Trò chuy n v i tr . - Trao ñ i v i ph huynh. - ðánh giá thông qua các ho t ñ ng. - Phân tích s n ph m c a tr ( n u có). - ðánh giá b ng các tình hu ng x y ra trong cu c s ng h ng nagỳ ho c thông qua các bài t p ñơn gi n do giáo viên ñưa ra.
  16. 2. ðánh giá ho t ñ ng giáo d c tr c a giáo viên và ho t ñ ng qu n lí c a nhà trư ng. ðánh giá vi c th c hi n chương trình chăm sóc-giáo d c tr m u giáo có th g m các phương pháp sau: - Quan sát: ñ ñánh giá giáo viên và tr trong các ho t ñ ng chăm sóc giáo d c. - Phi u ñi u tra: ñ ñánh giá ho t ñ ng qu n lí trư ng; cơ s v t ch t trư ng, l p. - Tr c nghi m hay s d ng B ng ki m kê: ñ ñánh giá tr hay giáo viên. - Nghiên c u s n ph m ho t ñ ng: ñ ñánh giá vi c th c hi n chương trình và k t qu ho t ñ ng c a tr và giáo viên. - Th o lu n nhóm: ñ tham kh o ý ki n c a ph huynh và c ng ñ ng. - Ph ng v n: ñ tham kh o ý ki n c a ph huynh, c ng ñ ng, giáo viên. - Ki m tra s sách, k ho ch: ñ ñánh giá ho t ñ ng qu n lí c a trư ng và c a giáo viên. ðánh giá vi c th c hi n chương trình chăm sóc- giáo d c tr có th ti n hành theo ñ nh kì ho c ñ t xu t vào kho ng 3 tháng cu i năm h c. Sau khi ñánh giá riêng t ng v n ñ nêu trên, nh ng ngư i tham gia ñánh giá c n ñưa ra nh ng nh n ñ nh chung v tình hình th c hi n chương trình chăm sóc- giáo d c tr và các v n ñ c n kh c ph c ñ nâng cao ch t lư ng chăm sóc- giáo d c tr . III. C P ð ðÁNH GIÁ - ðánh giá quá trình th c hi n các ho t ñ ng giáo d c - ðánh giá vi c th c hi n ch ñ . - ðánh giá vi c th c hi n chương trình. - IV. N I DUNG ðÁNH GIÁ 1. ðánh giá quá trình th c hi n các ho t ñ ng giáo d c - Vi c chu n b giáo án c a giáo viên ( xem giáo án, ph ng v n giáo viên) - Chu n b môi trư ng ñ t ch c các ho t ñ ng giáo d c ( quan sát môi trư ng, ph ng v n). - Cách thi t k , t ch c ho t ñ ng giáo d c và hư ng d n tr c a giáo viên ( quan sát, c th ). - Các bi u hi n c a tr ( quan sát c th ). Như v y, vi c ñánh giá này có th ñư c th c hi n vào b t c th i ñi m nào trong quá trình th c hi n ch ñ . 2. ðánh giá vi c th c hi n ch ñ / th c hi n k ho ch tháng. - K ho ch th c hi n ch ñ / k ho ch tháng c a giáo viên ( xem k ho ch , xem giáo án, ph ng v n giáo viên). - T ch c, s p x p, t o môi trư ng cho tr ho t ñ ng theo m c tiêu ch ñ ( quan sát môi trư ng, ph ng v n giáo viên ). - Cách thi t k t ch c ho t ñ ng giáo d c và hư ng dãn tr c a giáo viên( quan sát các ho t ñ ng c th ). - Các bi u hi n c a tr ( quan sát trong các ho t ñ ng c th : ho t ñ ng có ch ñ nh, chơi t do, ho t ñ ng góc). Như v y, vi c ñánh giá th c hi n ch ñ / k ho ch tháng g n gi ng v i ñánh giá quá trình th c hi n các ho t ñ ng giáo d c, nhưng nên ch n th i ñi m ñánh giá là khi k t thúc ch ñ / k t thúc tháng k ho ch nhà tr .
  17. V. T CH C TH C HI N ðÁNH GIÁ. 1. ðánh giá quá trình t ch c các ho t ñ ng giáo d c ðánh giá quá trình t ch c các ho t ñ ng giáo d c có th ñư c ti n hành vào b t kì m t ngày nào ñó trong tu n, b t kì ch ñ nào ñó trong năm h c. Th i ñi m ñ ñánh giá có th là sau m t ngày hay m t bu i nào ñó trong ngày v i các ho t ñ ng ñư c t ch c. ðánh giá này thư ng ñư c dùng cho các cán b qu n lí các c p ki m tra giám sát, h tr chuyên môn cho giáo viên và có th ñư c ti n hành theo phi u ñánh giá v i các n i dung g i ý theo m u dư i ñây. Giáo viên có th dùng phi u này ñ ñánh giá quá trình t ch c các ho t ñ ng giáo d c c a các ñ ng nghi p. M i l n ñánh giá nên có s ñ i chi u, trao ñ i, làm vi c l i c a ngư i ñánh giá( ñ ng nghi p hay cán b qu n lí các c p) v i giáo viên. Giáo viên s lưu gi phi u cho t t c nh ng l n ñánh giá trong m t năm h c ñ so sánh, xem xét nh ng v n ñ ñã ñư c gi i quy t hay c i ti n chưa và nh n ra nh ng ti n b , nh ng thay ñ ic a mình trong nâng cao trình ñ chuyên môn nghi p v . PHI U ðÁNH GIÁ VI C TH C HI N CÁC HO T ð NG GIÁO D C VÀ VI C TH C HI N CH ð H và tên giáo viên:........................... Trình ñ :........................................ L p:................................................... S tr trong l p:............................. Ch ñ :..................................................................................................... Các ho t ñ ng ñư c t ch c: .................................................................... ................................................................................................................. Th i gian d gi :t ...........ñ n...........ngày......................... Tiêu chí B ng ð t/ ch ng chưa ñ t A. Môi trư ng giáo d c 1. Ph n ánh n i dung ch ñ và s h p lí trong b trí các khu v c ho t ñ ng theo ch ñ : s lư ng, v trí, di n tích các góc ho t ñ ng và các kho ng tr ng cho ho t ñ ng nhóm l n. 2. ð dùng, ñ chơi, h c li u cho tr s d ng: An toàn, ña d ng, h p d n, có tác d ng kích thích tr ho t ñ ng, khám phá, tìm ki m thông tin, th c hi n ý ñ nh c a tr và th c hi n các kĩ năng theo m c tiêu ch ñ . 3. Các s n ph m c a tr ñư c trưng bày và s d ng các góc khác nhau. 4. Có nơi cung c p thông tin, trao ñ i v i ph huynh phù h p v i ch ñ và th c t . B. Cách ti n hành các ho t ñ ng giáo d c 5. Có k ho ch giáo d c rõ ràng( xem k ho ch / giáo án ) 6. T ch c h p lí các hình th c t ch c giáo d c. 7. Các ho t ñ ng giáo d c ñư c t ch c nh m t i m c tiêu c a ch ñ / bài h c. 8. T ch c các ho t ñ ng m t cách t nhiên, cu n hút và phù h p v i kh năng c a tr , ph n ánh n i dung và tích
  18. h p ch ñ . 9. S d ng nh ng kinh nghi m c a tr , s n ph m c a tr , c a cha m tr , môi trư ng s n có xung quanh và các v n ñ ñư c tr quan tâm ñ t ch c các ho t ñ ng giáo d c. 10. Quan tâm và t o cơ h i cho m i tr ñ u ñư c tham gia vào các ho t ñ ng trong l p. 11. Khuy n khích tr sáng t o, chia s ý ki n, ñ t câu h i, dành th i gian cho tr suy nghĩ, t l a ch n, t quy t ñ nh và th hi n ý ñ nh cá nhân. Can thi p h p lí khi tr g p tr ng i. C. Nh ng bi u hi n c a tr 12. Tr h ng thú , tích c c v i nh ng ho t ñ ng c a ch ñ . 13. Tr có kĩ năng s d ng các ñ dùng, ñ chơi, nguyên v t li u cho các ho t ñ ng c a ch ñ . 14. Tr ch ñ ng giao ti p v i nhau, v i giáo viên, v i khách ( n u có ) 15. Tr t l p, t tin và sáng t o. 16. Tr s ch s , ho t bát, có n n p, thói quen. D. Các ñi m c n lưu ý 17. M c tiêu nào c a ch ñ / bài h c c n ph i xem xét l i? Nh ng v n ñ nào khó, chưa phù h p, chưa h p d n tr ? 18. Ki n th c, kĩ năng nào c a tr c n lưu ý bài h c/ ch ñ ti p theo? 19. C n thay ñ i môi trư ng giáo d c, phương ti n và cách t ch c ho t ñ ng giáo d c như th nào? 20. Tr nào c n ñư c làm vi c cá nhân hay c n thong báo v i ph huynh ñ có nh ng quan tâm ñ c bi t nh m ñ t m c tiêu giáo d c? ( s c kh e, tình c m, thái ñ , ki n th c, kĩ năng,....) Nh ng v n ñ khác ( n u có) 2.ðánh giá vi c th c hi n ch ñ ( m u giáo )/ th c hi n k ho ch tháng( nhà tr ) ðánh giá vi c th c hi n ch ñ nên ñư c ti n hành sau m t ch ñ nào ñó ho c sau m i tháng c a k ho ch . Vi c ñánh giá này thư ng ñư c dùng cho giáo viên t ñánh giá công vi c c a mình sau m i ch ñ / sau m i tháng: Giáo viên t nhìn nh n, xem xét l i vi c chăm sóc giáo d c tr c a mình sau khi th c hi n m t ch ñ ñ có th ñưa ra nh ng c i ti n, nh ng ñi u ch nh trong các ho t ñ ng c a ch ñ ti p theo nh m ti p c n m c tiêu giáo d c. Giáo viên t ñánh giá tr c a l p ñánh giá vi c t ch c các ho t ñ ng chăm sóc-giáo d c và t ch c môi trư ng giáo d c c a mình.. Vi c t ñánh giá này giúp giáo viên luôn hư ng t i vi c áp d ng phương pháp d y h c tích c c, l y tr làm trung tâm t ng ch ñ ñư c th hi n qua các tiêu chí ñánh giá m c A, B, C trong phi u ñánh giá và có th ñi u ch nh các ho t ñ ng giáo d c c a mình thông qua m c D c a phi u. M t phi u ñánh giá ñư c dùng chung cho ñánh giá quá trình th c hi n các ho t ñ ng giáo d c và ñánh giá vi c th c hi n ch ñ / k ho ch tháng.
  19. Giáo viên có th dùng phi u ñánh giá th c hi n ch ñ ñ ghi chép và lưu gi nh m xem xét m t cách h th ng nh ng ñi u ch nh c a mình, nh ng v n ñ lưu ý có ñư c gi i quy t hay chưa và rút ra nh ng bài h c c n thi t. Sau khi k t thúc ch ñ / ngày cu i c a k ho ch tháng, giáo viên c n kh ng 30 phút ñ hoàn thành phi u này và trao ñ i nh ng băn khoăn v i ñ ng nghi p trong các bu i sinh ho t chuyên môn g n nh t ñ có ñư c nh ng ñi u ch nh h p lí trong k ho ch ti p theo c a mình. Vi c ñánh giá tr h ng ngày ñư c khuy n khích n u giáo viên có ñi u ki n quan sát, ghi chép. Giáo viên s ghi vào s so n bài c a mình nh ng v n ñ ñ c bi t, c n quan tâm và th c s giúp ích cho giáo viên trong vi c rút kinh nghi m và ñi u ch nh cho các ho t ñ ng giáo d c c a các ngày ti p theo. 3. ðánh giá vi c th c hi n chương trình. Các cán B qu n lí ( ban giám hi u, cán b phòng, S ho c B GD-ðT) ñánh giá vi c th c hi n chương trình chăm sóc- giáo d c tr c a trư ng m u giáo và c a giáo viên; t ñó ñưa ra các bi n pháp phù h p ñ nâng cao ch t lư ng chăm sóc giáo d c tr . ðánh giá vi c th c hi n chương trình chăm sóc- giáo d c tr g m 4 v n ñ : - ðánh giá s phát tri n c a tr - ðánh giá ho t ñ ng chăm sóc, giáo d c c a giáo viên - ðánh giá ho t ñ ng qu n lí c a l p, trư ng. - ðánh giá cơ s v t ch t c a trư ng. - ð ñánh giá ñư c t ng v n ñ trên, ngư i ñánh giá c n có nh ng phi u ñánh giá ñư c thi t k c th . Vi c thi t k các phi u ñánh giá này ph i d a trên các tiêu chí ñánh giá – ñó là nh ng y u t cơ b n c n ñánh giá. a) ðánh giá s phát tri n c a tr . Vi c ñánh giá s phát tri n c a tr có th s d ng các tiêu chí ñánh giá như ñã trình bày trong tài li u Hư ng d n th c hi n chương trình giáo d c m m non. b) Tích h p ñánh giá ho t ñ ng giáo d c c a giáo viên - Có k ho ch chăm sóc giáo d c tr c năm, h c kì, theo ch ñ . - So n bài ñ y ñ . - T ch c các ho t ñ ng chăm sóc- giáo d c ñ t m c tiêu c a chương trình ñ ra. - ð m b o an toàn v th ch t và tâm lí cho tr . - ð m b o vi c ph i h p chăm sóc- giáo d c tr v i ñ ng nghi p, vi c ph i h p chăm sóc- giáo d c tr nhà trư ng và gia ñình. c) Tiêu chí ñánh giá ho t ñ ng qu n lí trư ng. - K ho ch ho t ñ ng thư ng kì c a trư ng và các l p - K ho ch chăm sóc- giáo d c tr c a trư ng và c a các l p theo năm, tháng, tu n. - Ho t ñ ng nâng cao ch t lư ng chuyên môn giáo viên( d gi , thi giáo viên gi i, c giáo viên ñi h c....) - Ho t ñ ng ph i h p gi a nhà trư ng, giáo viên các l p v i ph huynh trong vi c chăm sóc- giáo d c tr . - T ch c th c hi n chương trình chăm sóc giáo d c tr theo k ho ch - ð m b o các quy ñ nh v tr , t l giáo viên/ tr và t l ñi h c ñ u. - ð m b o ho t ñ ng chăm sóc giáo d c tr c a trư ng - Xây d ng và th c hi n k ho ch ngân qu cho ho t ñ ng c a trư ng.
  20. - T ch c các ho t ñ ng ñ nâng cao ch t lư ng chuyên môn c a giáo viên( so n giáo án, h c t p nâng cao tay ngh .) - Th c hi n s ph i h p gi a gia ñình, nhà trư ng và giáo viên và ph huynh trong vi c hcăm sóc giáo d c tr . - ðánh giá, theo dõi, giám sát, ñi u ch nh k ho ch - Th c hi n vi c ki m tra thư ng kì và ñ t xu t các l p và các b ph n liên quan ñ n vi c chăm sóc- giáo d c tr , ki m tra và theo dõi s c kh e tr , ki m tra tài chính, ho t ñ ng c a b p ăn. - Th c hi n vi c xét thi ñua, ñánh giá giáo viên, cán b nhân viên toàn trư ng. d) Tiêu chí v vi c ñánh giá cơ s v t ch t c a trư ng m m non c n theo các tiêu chu n quy ñ nh c a B trong ñi u l m m non. Trong 4 v n ñ trên, vi c ñánh giá s phát tri n c a tr là v n ñ cơ b n nh t ñ xác ñ nh vi c th c hi n chương trình chăm sóc giáo d c c a m t trư ng, c a m t lơp là t t hay chưa t t. Ba v n ñ còn l i nh m xác ñ nh các y u t nh hư ng ñ n ch t lư ng chăm sóc, giáo d c tr , t ñó giúp nhà trư ng và giáo viên tìm ra các bi n pháp thích h p ñ nâng cao ch t lư ng c a ho t ñ ng chăm sóc giáo d c tr . PH N 4 TRÁCH NHI M C A CÁC C P QU N LÍ VÀ GIÁO VIÊN M M NON TRONG VI C CH ð O VÀ TH C HI N THÍ ðI M CHƯƠNG TRÌNH GIÁO D C M M NON. I. TRÁCH NHI M C A B GIÁO D C VÀ ðÀO T O. 1. Xây d ng và ban hành chương trình khung: “ chương trình giáo d c m m non”. Chương trình giáo d c m m non là chương trình qu c gia. Trong quá trình th c hi n, các ñ a phương có th v n d ng m t cách linh ho t phù h p v i ñi u ki n th c t c a mình, trên cơ s căn c vào ñi u ki n v t ch t, trình ñ giáo viên, văn hóa, ñi u ki n t nhiên, kinh t - xã h i c a ñ a phương, th c ti n cu c s ng ñang di n ra xung quanh tr và kh năng c a tr . 2. Ban hành danh m c thi t b ph c v chương trình và hư ng d n s d ng b o qu n. 3. Xây d ng và hư ng d n s d ng chu n phát tri n c a tr . 4. Hư ng d n th c hi n chương trình, bao g m các vi c: - Th m ñ nh tài li u hư ng d n th c hi n chương trình - T ch c t p hu n cho cán b c t cán v vi c hư ng d n th c hi n chương trình. - Hư ng d n cách ñánh giá tr trong quá trình chăm sóc giáo d c và ñánh giá vi c th c hi n chương trình. - Hư ng d n s d ng kinh phí ph c v thí ñi m chương trình giáo d c m m non m i. 5. Biên so n tài li u b i dư ng phù h p v i nhu c u c a giáo viên, cán b qu n lí và c p nh t các thông tin liên quan ñ n vi c chăm sóc giáo d c tr . 6. Ki m tra giám sát vi c th c hi n chương trình, t ch c vi c tút kinh nghi m th c hi n chương trình thí ñi m.
nguon tai.lieu . vn