Giáo trình Máy điện - Phần 2

Tài liệu tham khảo Giáo trình Máy điện Giáo trình Máy điện 1.6 DÂY QUÂN PHẦN ƯNG CỦ A MAY ĐIỆN MỘT CHIỀU : ́ ́ ́ 1.6.1 Đinh nghia các đa ̣i lươ ̣ng: ̣ ̃  Phân loa ̣i:  Dây quấ n xế p : dây quấ n xế p đơn dây quấ n xế p phức ta ̣p  Dây quấ n sóng: sóng đơn sóng phức tạp  Dây quấ n hỗn hơ ̣p  Phầ n tử: ( bố i dây) Phầ n đầ u nố i Cạnh tác dụng Phiế n góp Phầ n tử có thể có mô ̣t vòng dây hoă ̣c có thể có nhiề u vòng dây .  Rãnh thực – rãn

Thể loại Tài liệu miễn phí Điện - Điện tử

Số trang 9

Ngày tạo 8/29/2018 5:44:07 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước

Tên tệp

Tải Giáo trình Máy điện - Phần 2 (.pdf)

Xem mẫu

Giáo trình Máy điện 1.6 DÂY QUÂN PHẦN ƯNG CỦ A MAY ĐIỆN MỘT CHIỀU : ́ ́ ́ 1.6.1 Đinh nghia các đa ̣i lươ ̣ng: ̣ ̃  Phân loa ̣i:  Dây quấ n xế p : dây quấ n xế p đơn dây quấ n xế p phức ta ̣p  Dây quấ n sóng: sóng đơn sóng phức tạp  Dây quấ n hỗn hơ ̣p  Phầ n tử: ( bố i dây) Phầ n đầ u nố i Cạnh tác dụng Phiế n góp Phầ n tử có thể có mô ̣t vòng dây hoă ̣c có thể có nhiề u vòng dây .  Rãnh thực – rãnh nguyên tố:  Rãnh thực: là rãnh nằm giữa 2 răng kề nhau. Răng Rãnh thực  Rãnh nguyên tố: là rãnh chứa 2 cạnh tác dụng. Cạnh tác dụng u=1 u=2 1 rãnh nguyên tố 2 rãnh nguyên tố (có 4 cạnh tác dụng) Gọi S là số phần tử S = Znt = G (Znt = u.Z Znt: rãnh nguyên tố ) G: số phiế n gópZ: rãnh thực Trang 12
Giáo trình Máy điện  Các bước dây : y1 y2 y1 y2 Dây quấ n xế p đơn Dây quấ n sóng y y yG yG y1 : bước dây thứ nhấ t : là khoảng cách giữa 2 cạnh tác dụng của một phần tử. y2 : bước dây thứ hai : là khoảng cách giữa các cạnh cuối của phần tử thứ nhất và cạnh đầu của phần tử thứ hai kế tiếp nó y : bước tổ ng hơ ̣p: là khoảng cách giữa 2 cạnh đầu của 2 phầ n tử kế tiế p nhau yG : bước cổ góp: là khoảng cách giữa 2 cạnh tác dụng của một phần tử được tính bằ ng số phiế u góp y1, y2, y: đươ ̣c tinh bằ ng số ranh nguyên tố . ́ ̃ yG: đươ ̣c tinh bằ ng số phiế u góp ́ y = yG ( cả 2 kiể u dây quấ n ) 1.6.2 Dây quấ n xế p đơn: a) Tính toán :  Tính các bước dây: Z nt y1     soá nguyeân 2p Znt: số ranh nguyên tố ( nhìn vào số phiến góp  Znt) ̃ y = yG = 1 (quấ n phải  thường dùng) yG = -1 (quấ n trái ) y2 = y1 - y  Sơ đồ nối các phần tử: qui tắ c xác đinh số thứ tự ranh: 0, âm , dương > Znt. ̣ ̃ 1 (1+y1 - y2) Cạnh nằm trên gọi là lớp trên +y1 -y2 +y1 Cạnh nằm dưới gọi là lớp dưới (1+y1) Trong quá trinh lâ ̣p sơ đồ , nế u số thứ tự ranh tim đươ ̣c là 0, số âm hay dương có ̀ ̃ ̀ giá trị tuyệt đối > Znt ta qui đổ i ra giá tri ̣thực sự của ranh theo qui tắ c : ̃  Nế u số thứ tự là 0 hay âm : Số thứ tự rãnh tương đương = số thứ tự hiê ̣n có + Znt Trang 13
Giáo trình Máy điện  Nế u số thứ tự là dương > Znt : Số thứ tự rãnh tương đương = số thứ tự hiê ̣n có – Znt  Vẽ các đoạn thẳnng song song đặc trưng cho số rãnh nguyên tố .  Căn cứ vào sơ đồ nố i các phầ n tử  xây dựng sơ đồ khai triể n của dây quấ n .  Đặt các cực từ trên sơ đồ dây quấn và vẽ vị trí các chổi than (bao nhiêu cực từ thì có bấy nhiêu chổi than)  Đồ thị hình tia và đa giác sức điện động.  Từ đó ta tìm các kế t luâ ̣n về bô ̣ dây ( bô ̣ dây có hoàn thành đúng, số ma ̣ch nhánh song song, số phiế n góp, chổ i than) b) Ví dụ: vẽ sơ đồ khai triển dây quấn xếp đơn của dây quấn máy điện một chiều có : Znt = S = G = 16 2p = 4. Giải Z nt 16  Các bước dây: y1   4 2p 4 y = yG = 1 y2 = y1 – y = 3  Sơ đồ nố i các phầ n tử : Lớp trên 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 +y1 -y2 Lớp dưới 5’ 6’ 7’ 8’ 9’ 10’ 11’ 12’ 13’ 14’ 15’ 16’ 13 14 15 16 1’ 2’ 3’ 4’ Số đôi mach nhánh: ̣ Số đôi ma ̣ch nhánh ghép song song của dây quấ n phầ n ứng bằ ng số cực từ 2a = 2p = số đường chổ i hay số đôi ma ̣ch nhánh bằ ng số đôi cực từ : a = p Đa giác sức điê ̣n động: Gọi: đ: góc điện giữa 2 rãnh nguyên tố kề nhau. 7 - 15 p.360  6 - 14 8 - 16 ñ  Z nt p: số đôi cực 5 - 13 1-9 4 - 12 Trang 14 2 - 10 3 - 11
Giáo trình Máy điện Theo thí du ̣ trên: 2.360    45 16 + 10 9 2 1 1 8 9 2 16 10 Đa giác sđđ của dây quấ n xế p đơn. 2 đa giác sđđ trùng nhau. 11 3 7 15 14 12 6 13 4 5 13 14 5 6 - 1.6.3 Dây quấ n xế p phức ta ̣p :  Tính các bước dây : m : bâ ̣c dây quấ n + Thường m =2 , công suấ t thâ ̣t lớn m > 2  Dây quấ n xế p đôi : m = 2  Dây quấ n xế p ba : m = 3 y = yG = m ; m = 2, 3… Z nt y1 =    soá nguyeân 2p y2 = y1 - y  Phầ n tử I nố i với phầ n tử thứ III.  2 dây quấ n xế p xen kẽ nhau và nố i song song nhau . Trang 15
Giáo trình Máy điện y1 y y2 1 2 3 4 5 yG  Sơ đồ nố i các phầ n tử : ( ) Lớp trên 1 (1+y1 - y2) +y1 -y2 +y1 Lớp dưới (1+y1)’ ( )’ ( )’ Sơ đồ khai triể n: Ví dụ: vẽ sơ đồ khai triển của dây quấn xếp đôi có Z nt = S = G = 24 ; 2p = 4 Giải Sơ đồ nố i các phầ n tử : Lớp trên 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 1 Lớp dưới 7’ 9’ 11’ 13’ 15’ 17’ 19’ 21’ 23’ 1’ 3’ 5’ Lớp trên 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 1 Lớp dưới  7’ co9’ mạch điện làm 15’ song song nhau thông qua các chổi than . 5’ Ta ́ 2 11’ 13’ việc 17’ 19’ 21’ 23’ 1’ 3’  Chiề u rô ̣ng chổ i than = m phiế n góp ( để có thể lấy điện đồng thời ở hai dây quấ n ra đươ ̣c)  Vị trí chổi than ngay tại tâm các cực từ , đă ̣t cực từ ngay tại tâm các bước cực . Trang 16
Giáo trình Máy điện     1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 A1 + B1 - A2 + B2 - + -  Số ma ̣ch nhánh song song: 2a = 2mp m: số bâ ̣c phức ta ̣p  Đa giác sức điê ̣n đô ̣ng: p.360 2.360  ñieän    30 o Z nt 24 1.6.4 Dây quấ n sóng đơn:  Tính các bước dây : Z nt y1   ε  số nguyên 2p G 1 “ – “: sóng trái (đỡ tố n đồ ng) thường dùng y = yG  p “ + “: sóng phải y2 = y – y1  Sơ đồ nố i các phầ n tử : 1 ( ) Lớp trên 1 (1+y1 + y2) +y1 +y2 +y1 Lớp dưới (1+y1)’ ( )’ ( )’ Ví dụ: Vẽ sơ đồ khai triển dây quấn sóng đơn có : Znt = S = G = 15 2p = 4 Giải Z nt 15 3  y1       3 (chọn bước ngắn) 2p 4 4 Trang 17
Giáo trình Máy điện G  1 15  1 y = yG   7 p 2 y2 = y – y1 = 4  Sơ đồ nố i các phầ n tử : Lớp trên 1 8 15 7 14 6 13 5 12 4 11 3 10 2 9 1 Lớp dưới 4’ 11’ 3’ 10’ 2’ 9’ 1’ 8’ 15’ 7’ 14’ 6’ 13’ 5’ 12’  Số ma ̣ch nhánh song song: 2a = 2 1.6.5 Dây quấ n sóng phức ta ̣p:  Tính các bước dây : Gm y  yG  p Z nt y1     soá nguyeân 2p y2 = y – y1  Sơ đồ nố i các phầ n tử : Lớp trên 1 (1+y1 + y2) ( ) 1 +y1 +y2 +y1 Ví dụ: Lớp dưới (1+y1)’ ( )’ ( )’ Vẽ sơ đồ khai triển dây quấn sóng đôi, quấ n trái của phầ n ứng: Znt = S = G = 18 2p = 4 Giải G2 y  yG  8 p Z nt 18 1 y1      4 2p 4 2 y2 = y – y1 = 4 Sơ đồ nố i các phầ n tử :  Số lẻ: Lơp trên 1 ́ 9 17 7 15 5 13 3 11 1  Số chẵn: Lớp dưới 5’ 13’ 3’ 11’ 1’ 9’ 17’ 7’ 15’ Lớp trên 2 10 18 8 16 6 14 4 12 2 Trang 18 Lớp dưới 6’ 14’ 4’ 12’ 2’ 10’ 18’ 8’ 16’
Giáo trình Máy điện  Số ma ̣ch nhánh song song: 2a= 2m 1.6.6 Dây quấ n hỗn hơ ̣p: y1x = y1s y2x y2s yGx yGs Điề u kiê ̣n của dây quấ n hỗn hợp: y1x= y1s y2x= y2s 2ax= 2as 2mxp= 2ms mxp = ms Nế u xế p đơn : mx = 1 thì ms  p Khi p=1 xế p đơn - sóng đơn p= 2 xế p đơn - sóng đôi p= 3 xế p đơn - song ba Ví dụ: vẽ sơ đồ khai triển dây quấn hổn hợp có: Znt = S = G = 24 2p = 6 Giải Xế p đơn sóng 3 Z 24  y1x  nt  2p 6 y x  y Gx  1 y 2 x  y1x  y x  3  sóng ba: y1s = 4 = y1x G  3 24  3 y s  y Gs   7 p 3 y2s = ys – y1s = 3 = y2x  Sơ đồ nố i các phầ n tử 1.6.7 Dây cân bằ ng điên thế : ̣ Trang 19
Giáo trình Máy điện Trong tấ t cả các loa ̣i dây quấ n , trừ dây quấ n hỗn hơ ̣p , khi a 1 đều phải đặt dây cân bằ ng điê ̣n thế để làm cho điề u kiê ̣n đổ i chiề u đươ ̣c tố t hơn. Có hai loại dây cân bằng điện thế . Dây cân bằ ng điê n thế loa ̣i mô ̣t dùng để triê ̣t tiêu ̣ sự không đố i xứng của hê ̣ thố ng ma ̣ch từ trong máy điê ̣n và thường dùng trong dây quấ n xế p ; loại hai dùng để triệt tiêu sự không đối xứng của sự phân bố điện áp trên cổ góp. Dây cân bằ ng đi ện thế nối liền các điểm của dây quấn về lý thuyết là đẳng thế . Các điể m đẳ ng thế đươ ̣c xác đinh nhờ các đa giác sức điê ̣n đô ̣ng của dây quấ n . ̣ Số dây cân bằ ng điê ̣n thế đă ̣t cáng nhiề u càng tố t , nhưng để giảm giá thành chế ta ̣o, thường không đă ̣t toàn bô ̣ số dây cân bằ ng điê ̣n thế . Trong máy điê ̣n 4 cực công suấ t lớn, thường đă ̣t 3 đến 4 dây cân bằ ng điê ̣n thế . Trong máy điê ̣n công suấ t vừa và lớn (Pđm> 100kw), số dây cân bằ ng điê ̣n thế bằ ng 20-30% tổ ng số các phầ n tử của dây quấ n phầ n ứng . Chỉ trong những máy rất lớn và quan trọng như động cơ điện dùng trong cán thép máy phát điê ̣n kich từ trong máy phát điê ̣n tua bin hơi… mới dùng ́ toàn bộ dây cân bằng điện thế. Tiết diện dây cân bằng điện thế chỉ lấy bằng ¼ đến ½ tiết diện dây quấn phần ứng . Trang 20

nguon tai.lieu . vn

Kiến trúc - Xây dựng Tự động hoá Điện - Điện tử Kĩ thuật Viễn thông Cơ khí - Chế tạo máy Năng lượng Hoá dầu Hoá học