Xem mẫu
- TRƯỜNG THPT KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG
LÊ VIẾT THUẬT MÔN: SINH HỌC 11NĂM HỌC 2008-2009
(Thời gian làm bài 150 phút)
Câu 1: (4,5 điểm): Trong tế bào thực vật có hai bào quan thực hiện hai quá trình chuyển hoá vật chất kèm theo chuyển hoá
năng lượng, tuy trái ngược nhau nhưng liên quan chặt chẽ với nhau.
a. Mỗi quá trình được gọi với 2 tên gọi khác nhau. Hãy viết lại các tên gọi và trình bày câu tạo của 2 bào quan đó
b. Vẽ sơ đồ thể hiện mối quan hệ giữa 2 quá trình đó.
c. So sánh 2 quá trình trên.
Câu 2: (2 điểm): Phân tích sự khác nhau giữa chu trình cố định CO2 của các nhóm thực vật. Giải thích sự xuất hiện con
đường cố định CO2 ở thực vật C4 và CAM?
Câu 3: (2 điểm) a.. Tại sao vi khuẩn lam vừa có khả năng quang hợp vừa có khả năng cố định nitơ?
b. Có người nói “Nốt sần của cây họ đâu là những nhà máy phân đạm nhỏ bé” Ý kiến của em thế nào? Khi trồng cây họ
đậu có cần bón đạm không?
Câu 4: (1 điểm) Đặt hạt đậu mới nảy mầm ở vị trí nằm ngang. Sau một thời gian thân cây cong lên, rễ cây cong xuống.
Hãy giải thích hiện tượng trên?
Câu 5: (3,5 điểm): a. Sự khác nhau giữa tiêu hóa nội bào và tiêu hóa ngoại bào, tiêu hoá ngoài cơ thể? Cho biết ưu điểm của
tiêu hóa thức ăn trong ống tiêu hóa và tiêu hóa thức ăn trong túi tiêu hóa.
b. Nguyên nhân nào giúp hoạt động trao đỏi khí của cá xương đạt hiệu quả cao trong môi trường nước? Tại sao cá lên cạn lại
chết?
Câu 6:(1 điểm) Giải thích câu: “Trời nóng chóng khát, trời mát chóng đói”bằng kiến thức sinh học.
Câu 7 (2 điểm): Người ta làm các thí nghiệm đối với enzim tiêu hóa ở động vật như sau:
Thứ tự Điều kiện thí nghiệm
Enzim Cơ chất
thí nghiệm Nhiệt độ (oC) pH
1 Amilaza Tinh bột 37 7-8
2 Amilaza Tinh bột 97 7-8
3 pepsin Lòng trắng trứng 30 2-3
4 pepsin Dầu ăn 37 2-3
5 pepsin Lòng trắng trứng 40 2-3
6 Pepsinogen Lòng trắng trứng 37 12-13
7 Lipaza Dầu ăn 37 7-8
8 Lipaza Lòng trắng trứng 37 2-3
a. Hãy cho biết sản phẩm sinh ra từ mỗi thí nghiệm.
b. Hãy cho biết mục tiêu của các thí nghiệm sau: Thí nghiệm1 và 2. Thí nghiệm 3 và 5. Thí nghiệm 1, 3, 6 và 7. Thí
nghiệm 3, 4, 7 và 8
Câu 8:(1,5 điểm): Sóng mạch là gì? Vì sao sóng mạch chỉ có ở động mạch mà không có ở tĩnh mạch?
Câu 9: (3 điểm): a. 1 loài sinh vật có bộ nhiễm sắc thể 2n = 4, mang kí hiệu AaBb, hãy viết kí hiệu của bộ NST ở kì sau của
quá trình nguyên phân, kì giữa của giảm phân lần 1 và lần 2.
b. Nếu có 5 tế bào sinh dục đực của loài nói trên thực hiện xong quá trình giảm phân bình thường sẽ tạo ra bao nhiêu tinh
trùng gồm những loại nào, kí hiệu NST ở mỗi loại như thế nào ?
………………………………………….HẾT……………………………………………………..
§¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm m«n sinh häc 11
C©u 1: 4,5 ®iÓm.
a. Trong tÕ bµo thùc vËt……
+ §ã lµ qu¸ tr×nh quang hîp vµ qu¸ tr×nh h« hÊp. 0,25®
+ qu¸ tr×nh quang hîp diÔn ra trong bµo quan lôc l¹p 0,25®
CÊu tróc lôc l¹p gåm:
Cã líp mµng kÐp bao bäc 0,25®
trong lµ chÊt nÒn stoma chøa nhiÒu enzim cacb«xi ho¸ 0,25®
H¹t grana gåm c¸c tói tilacoits chøa hÖ s¾c tè, c¸c chÊt truyÒn ®iÖn tö vµ c¸c trung
t©m ph¶n øng. 0,25®
+ qu¸ tr×nh h« hÊp diÔn ra trong bµo quan ti thÓ 0.25®
CÊu tróc ti thÓ gåm:
Cã líp mµng kÐp ( ngoµi tr¬n, trong gÊp nÕp thµnh c¸c mµo r¨ng lîc trªn ®ã cã nhiÒu
lo¹i en zim h« hÊp 0,25®
trong lµ chÊt nÒn chøa AND vµ ri b«xom 0,25®
b. VÏ s¬ ®å thÓ hiÖn mèi quan hÖ gi÷a quang hîp vµ h« hÊp ë c©y xanh.
1
- (theo h× nh 11. si 11nc)
3 nh
0,75 ® .
c. So s¸nh quang hîp vµ h« hÊp ë c©y xanh.
+ Gièng nhau:
®Òu lµ 2 qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vËt chÊt kÌm theo chuyÓn ho¸ n¨ng lîng, b¶n chÊt ho¸ häc
®Òu lµ qu¸ tr×nh oxi ho¸ khö 0,25®
+ Kh¸c nhau:
§PB (1,5®) Quang hîp H« hÊp
N¬i diÔn ra Chñ yÕu lµ l¸ c©y TÊt c¶ c¸c bé phËn trªn c©y
0,25
Thêi gian Khi cã ¸nh s¸ng Suèt ngµy ®ªm
0,25
N¬i thùc hiÖn Lôc l¹p Ti thÓ
0,25
Nguyªn liÖu CO2 vµ níc O2 vµ c¸c chÊt h÷u c¬ ( chñ
0,25 yªu lµ c¸c bon hidrat)
S¶n phÈm C¸cbonhidat vµ oxi CO2 vµ níc vµ Q ATP, nhiÖt
0,25
Vai trß Cung cÊp thøc ¨n , oxi Cung cÊp Q ATP cho mäi ho¹t
0,25 cho c¸c sinh vËt di dìng, ®éng sèng cña c¬ thÓ, cung
lµm trong s¹ch bÇu kh«ng cÊp c¸c s¶n phÈm trung gian
khÝ… cho qu¸ tr×nh tæng hîp c¸c
chÊt h÷u c¬ kh¸c
Câu 2: (2 điểm):
+ Ph©n tÝch ®iÓm kh¸c nhau chu tr×nh cè ®Þnh CO2 gi÷a c¸c nhãm TV.
Mçi ý 0,25® ( tæng 1,0®)
§PB Thùc vËt C3 Thùc vËt C4 Thùc vËt CAM
ChÊt nhËn CO2 1,5 diP PEP PEP
®Çu tiªn
S¶n phÈm æn APG(3C) AOA (4C) AOA
®inh ®Çu
tiªn
Thêi gian vµ ChØ cã 1giai ®o¹n C¶ 2 giai ®o¹n ®Òu Giai ®o¹n cè
chu tr×nh cè cè ®Þnh CO2 vµo vµo ban ngµy, theo ®Þnh CO2 lÇn ®Çu
®inh CO2 ban ngµy, theo chu chu tr×nh 4C ®îc tiªn hµnh vao
tr×nh 3C ban ®ªm, chu
tr×nh C4 lÇn t¸i
cè ®Þnh CO2 theo
chu tr×nh C3 tiÕn
hµnh vµo ban
ngµy.
Kh«ng gian TÕ bµo m« giËu TÕ bµo m« giËu vµ tÕ TÕ bµo m« giËu + Gi¶i
diÔn ra qt bµo bao bã m¹ch thÝch sù
cè ®Þnh CO2 xuÊt hiÖn
con ®êng cè ®Þnh CO2 theo chu tr×nh C4 vµ chu tr×nh CAM.
Nhãm thùc vËt C4 quang hîp trong ®iÒu kiÖn ¸nh s¸ng cao, nhiÖt ®é cao, nång ®é O2 cao,
nhng nång ®é CO2 l¹i thÊp ë vïng nhiÖt ®íi nãng Èm kÐo dµi nªn ph¶i cã qt cè ®Þnh CO2
hai lÇn. LÇn 1 nh»m lÊy nhanh CO2 vèn Ýt cã trong kh«ng khÝ vµ tr¸nh h« hÊp s¸ng. LÇn 2
cè ®Þnh CO2 trong chu tr×nh C3 ®Ó h×nh thµnh c¸c hîp chÊt h÷u c¬ trong c¸c tÕ bµo bao bã
m¹ch. (0,5®)
Nhãm thùc vËt CAM sèng trong ®iÒu kiÖn sa m¹c hoÆc b¸n sa m¹c, ph¶I tiÕt kiÖm níc ®Õn
møc tèi ®a b»ng c¸ch ®ãng khÝ khæng vµo ban ngµy. V× vËy nhãm thùc vËt nµy ph¶I nhËn vµ
cè ®Þnh CO2 vµo ban ®ªm. (0,5®)
C©u 3: 2®iÓm
a. + Vi khuÈn lam võa cã kh¶ n¨ng quang hîp v× trong c¬ thÓ chóng cã bµo quan lôc l¹p
cã kh¶ n¨ng quang hîp nh c©y xanh. 0,25®
2
- + Vi khuÈn lam cßn cã kh¶ n¨ng cè ®Þnh ni t¬ v× trong c¬ thÓ chóng cã chøa enzim
ni t rogennaza cã kh¶ n¨ng bÎ gÉy3 l i ª n kÕt céng ho¸ trÞ bÒn v÷ng gi÷a 2 nguyªn tö nit¬ ®Ó
ni t¬ l i ªn kÕt ví i hidr«t ¹o ra NH3. trong m«I tr êng níc NH3 chuyÓn thµnh NH4+
0,75®
b. ý kiÕn trªn lµ ®óng.
+ C¸c vi khuÈn thuéc chi Rhiz«bium sèng céng sinh ví i c¸c c©y hä ®Ëu t¹o thµnh c¸c nèt
sÇn ë rÔ. Nhãm vi khuÈn nµy còng cã kh¶ n¨ng nh vi khuÈn Lam. H»ng n¨m chóng cã thÓ cè
®Þnh ® mét l îng ni t¬ kho¶ng 100 - > 400kg/ha
îc 0,75®
+ Khi trång c¸c c©y hä ®Ëu chóng ta kh«ng cÇn ph¶I bãn thªm ph©n ®¹m n÷a v× ®· s½n cã
nguån ®¹m tù nhiªn do VK s¶n xuÊt ra.
0,25
Câu 4: (1 điểm)
+ Lµm TN nh trªn nh»m chøng minh tÝnh híng s¸ng díng ( tÝnh träng lùc ©m) cña chåi ngän
vµ híng träng lùc d¬ng ( tÝnh híng s¸ng ©m) cña rÔ.
+ RÔ cã híng träng lùc d¬ng chñ yÕu do sù ph©n bè Auxin kh«ng ®ång ®Òu ë 2 m cña rÔ.
Æt
MÆt dí i nhiÒu auxin cïng ví i axi t abxix i c g©y øc chÕ sù sinh tr ëng cña rÔ. MÆt trªn l îng
auxin thÝch hîp kÝch thÝch sù sinh tr ëng cña rÔ, lµm chiÒu dµi mÆt trªn dµi ra nhanh h¬n
do ®ã rÔ cong xuèng dí i .
0,5®
+ Cßn ë chåi ngän th× ngîc l ¹ i , nghÜa lµ auxin sinh ra ë chåi ngän, nã vËn chuyÓn chñ
®éng vÒ phÝa dí i ( Ýt ¸nh s¸ng) kÝch thÝch sù ph©n chia vµ dµi ra cña tÕ bµo do ®ã ngän
cong l ªn phÝa trªn .
0,5®
Câu 5 (3 điểm): a.
Tiªu ho¸ néi bµo Tiªu ho¸ ngo¹ i bµo Tiªu ho¸ ngoµi c¬ thÓ
DiÔn ra bªn trong kh«ng DiÔn ra bªn ngoµi tÕ DiÔn ra bªn ngoµi c¬ thÓ
bµo t i ªu ho¸ cña tÕ bµo bµo nhng trong c¬ quan
t i ªu ho¸
Thøc ¨n ® îc biÕn ® æi Thøc ¨n ® biÕn ®æi
îc Thøc ¨n ® biÕn ®æi
îc
vÒ m Æt ho¸ häc bëi bëi c¸c enzim do tuyÕn bëi ezim t i ªu ho¸ t iÕt
enzim l i zoxom t i ªu ho¸ t iÕt ra ra ngoµi c¬ thÓ
GÆp ë ngµnh §VNS GÆp ë c¸c ngµnh ®éng GÆp ë vi khuÈn ho¹ i sinh
vËt cßn l ¹ i
0, 5® 0,5® 0,5®
+ u ®iÓm cña t i ªu ho¸ thøc ¨n trong èng t i ªu ho¸ lµ :
- Thøc ¨n ®i trong ® êng èng t i ªu ho¸ qua nhiÒu bé phËn, mçi bé phËn thùc hiÖn mét chøc
n¨ng r i ªng gióp thøc ¨n ® t i ªu ho¸ hoµn toµn vµ tr iÖ t ®Ó
îc
0,25
- trong ® êng èng t i ªu ho¸ thøc ¨n chØ ®i theo mét chiÒu v× vËy tèc ®é biÕn ®æi, hÊp thu
diÔn ra nhanh h¬n, mÆt kh¸c qu¸ tr×nh hÊp thu ® t inh läc kh«ng lÉn ví i c¸c chÊt th¶i
îc
nh trong tó i t i ªu ho¸ 0,25®
- trong ® êng èng t i ªu ho¸ nhËn ® nhiÒu lo¹ i enzim kh¸c nhau, mçi enzim thuû ph©n mét
îc
lo¹ i thøc ¨n ®ã ®ã c¸c chÊt dinh dìng nhiÒu h¬n 0,25®
b. Nguyªn nh©n nµo…
+ Nhê cö ®éng phèi hîp nhÞp nhµng cña miÖng vµ x¬ng n¾p mang mµ dßng níc ch¶y l i ª n tôc
qua mang. MiÖng më, n¾p mang ®ãng ( V khoang miÖng t¨ng- > P gi¶m, P ngoµi > Ptrong)
dßng níc giµu oxi ch¶y vµo mang. MiÖng ®ãng, n¾p mang n©ng l ªn dßng níc giµu CO2 tõ
trong mang ch¶y ra ngoµi .
0,5®
+ c¸ch s¾p xÕp cña c¸c l ¸ mang ngîc chiÒu ví i dßng níc ch¶y tõ ngoµi vµo, v× vËy dßng
m¸u ch¶y trong c¸c l ¸ mang lu«n ngîc chiÒu ví i dßng níc giµu oxi ch¶y vµo mang khiÕn
hiÖu qu¶ trao ® khÝ qua mang c¸ ®¹t hiÖu qu¶ cao, tËn thu ® 80% l îng oxi hoµ tan rÊt
æi îc
Ýt ë trong níc 0,5®
+ C¸ l ªn c¹n sÏ chÕt nhanh chãng v× c¬ quan h« hÊp cña c¸ lµ mang, chØ cã kh¶ n¨ng lÊy
oxi hoµ tan trong m«I tr êng níc 0,25®
Câu 6:(1 điểm)
3
- + Khi trêi nãng, c¬ thÓ tiÕt nhiÒu må h«I, gióp th©n nhÞªt h¹, ta cã c¶m gi¸c m¸t, dÔ
chÞu
0,25®
+ Må h«I ra nhiÒu dÉn ®Õn t×nh tr¹ng thiÕu níc, lµm ta cã c¶m gi¸c kh¸t, cÇn ph¶I uèng
níc bæ sung
0,25®
+ Khi trêi l¹nh, qu¸ tr×nh trao ® chÊt t¨ng, dÞ ho¸ t¨ng ®Ót¨ng sinh nhiÖt bï l¹ i
æi
nhiÖt l îng bÞ mÊt ®i do to¶ nhiÖt v× l¹nh
0,25®
+ DÞ ho¸ t¨ng, nghÜa lµ c¬ thÓ tiªu hao mét l îng l ín glucoz¬, nªn nång ®é gluc«z¬ trong
m¸u gi¶m nhanh, g©y c¶m gi¸c ®ãi 0,25®
C© 7: a. S¶n phÈm ® sinh ra ( ®óng mçi ý cho 0,25®)
u îc
TN1 : Mant«z¬ TN2: Kh«ng biÕn ® æi
TN3: Axitamin TN4: kh«ng biÕn ® æi
TN5 : Axitamin TN6: Kh«ng biÕn ® æi
TN 7: Glyxeerin vµ axit bÐo TN 8: Kh«ng biÕn ® æi
b.(1,0 điểm)
Mục tiêu của các thí nghiệm: (đúng 1 ý cho 0,25 điểm)
- Thí nghiệm1 và 2: Enzim chỉ hoạt động trong điều kiện nhiệt độ cơ thể (khoảng 37oC). Ở nhiệt độ cao enzim bị phá
hủy.
- Thí nghiệm 3 và 5: Nhiệt độ môi trường càng tăng thì tốc độ xúc táccơ chất của enzim càng tăng (trong giới hạn).
- Thí nghiệm 1, 3, 6 và 7: Mỗi enzim tiêu hóa hoạt động thích nghi trong môi trường có độ pH xác định.
- Thí nghiệm 3, 4, 7 và 8: Mỗi loại enzim chỉ xúc tác biến đổi một loại chất (cơ chất) nhất định.
Câu 8: (1 điểm) Sóng mạch là gì ? Vì sao sóng mạch chỉ có ở động mạch mà không có ở tĩnh mạch?
- Sóng mạch: nhờ thành động mạch có tính đàn hồi và sự co dãn của gốc chủ động mạch (mỗi khi tâm thất co tống máu vào)
sẽ được truyền đi dưới dạng sóng gọi là sóng mạch.
(0,5)
- Sóng mạch còn gọi là mạch đập, phản ánh đúng hoạt động của tim. Sóng mạch chỉ có ở động mạch mà không có ở tĩnh
mạch vì động mạch có nhiều sợi đàn hồi còn tĩnh mạch thì ít sợi đàn hồi hơn.
(0,5đ)
Câu 9:
a. Kí hiệu bộ NST ở + kì sau của qt nguyên phân : AAaaBBbb. (0,5đ)
+ Kì giữa của qt giảm phân lần 1: AaaaBBbb ( 0,5đ)
+ Kì giữa của qt giảm phân lần 2: AABB và aabb (0,5đ)
hoặc : AAbb và aaBB (0,5đ)
b. Mét TB sinh dôc ®ùc thùc hiÖn gi¶m ph©n b×nh thêng sÏ t¹o 4 tinh tr ïng.
VËy víi 5 TBSD ®ùc sÏ t¹o 20 tinh tr ïng: (0,5đ)
C¸c l¹o tinh tr ïng lµ : AB; ab; Ab; aB
0,5®
4
nguon tai.lieu . vn
