Xem mẫu
- Ch p nh chân dung
(Ph n 2)
4.Th hi n n i tâm trong nh chân dung ngh thu t.
Mu n hình nh con ngư i th t gi ng ho c tr ra, m ng và tươi th m lên
không ph i là khó i v i ngư i có trình k thu t nhi p nh thành th o. Nhưng
ch l t t ư c y cái v gi ng b ngoài c a con ngư i chưa ph i là th hi n
m t b c chân dung hoàn ch nh, vì ngh thu t không ph i là s sao chép ơn thu n,
mà chính là s chuy n hoá t ngư i m u thành hình tư ng ngh thu t, t c là dùng
hình th c di n t n i dung, m c ích c a tác ph m trong ó nhà nhi p nh b c
l tâm tình và b n lĩnh c a mình.
Nhi m v chính c a nh chân dung th c i v i ho sĩ cũng như iv i
ngh sĩ nhi p nh là bi u hi n cho ư c không ch gi ng b ngoài mà còn ph i
khám phá cho ư c cái th gi i bên trong c a con ngư i b ng phương ti n t o
hình
Mu n như v y trư c h t nhà nhi p nh chân dung ph i làm quen v i nhân
v t nh th hi n, tìm hi u tâm tư h , hoà mình v i h , yêu m n h , kiên nh n ch
i th i cơ, và nh y c m k p th i phát hi n nh ng nét c áo có th ch thoáng
qua m t l n trên b m t i tư ng "ch p g n" l y b ng trình k thu t chính
xác. Ngoài ra l i c n bi t khêu g i kích ng bi u l nh ng tình c m th m kín
c a i tư ng khi c n thi t, khi n cho nó b c l ra m t cách t nhiên, chân th t.
ó là trách nhi m c a nhà nhi p nh ngh thu t i v i nhân v t, ví như nhà thơ
ti p xúc, g n gũi qu n chúng g i c m, tìm hi u, cô úc, chu n b cho tài
sáng tác. Còn chính b n thân tác gi c a tác ph m nh chân dung cũng không nên
- b t ng kính ph i thu hình m t cách gư ng ép, ch p b ng ư c ph i t t o l y
ni m h ng thú phát huy sáng t o và khi ã xúc c m ph i d n h t tâm tình, tài
năng vào vi c th hi n m t cách nhi t tình như nhà thơ ã l a ch n ư c tiêu
c n tranh th m i c m xúc d n ra ngòi bút. Có như v y m i k p th i giành ư c
kho nh kh c quý báu và m i th hi n ư c tác ph m th c t , chân th t, nh là m t
ngh thu t miêu t tr c di n và chính xác nh t.
Trong vi c miêu t con ngư i nh chân dung ph i bi u hi n ư c cá tính,
nhân cách, di n t ư c th gi i n i tâm c a nhân v t m i t yêu c u c a ngh
thu t. ó là òi h i c a ngh thu t nhi p nh trong xu th vươn lên ngang t m v i
các ngành ngh thu t khác.
Ch p chân dung mà bi u l ư c th gi i n i tâm c a i tư ng t c là ã
trang b thêm ph n h n cho b c nh. M t b c nh có h n nghĩa là t nh ng ư ng
nét c a ngư i trong nh n i b t s c s ng chân th t, khi n khi ngư i ng m nh có
c m giác như ngư i trong nh ang t thái , tâm s v i ta, g i cho ta th y như
ang ti p xúc v i ngư i b ng da b ng th t, òi ta ph i l ng nghe tâm tình c a h .
ây là v n òi h i n c m xúc, k t h p v i tài hoa c a tác gi .
Trong nh chân dung cũng như trong hình th con ngư i, ôi m t, cái
mi ng và hai bàn tay là nh ng b ph n quan tr ng nh t b c l thái và
tình c m. ó là các tr ng i m c n t p trung miêu t .
4.1.V ôi m t
nh chân dung có gi ng, có p, t yêu c u ngh thu t hay không là do
các ư ng nét th hi n trên khuôn m t quy t nh và trong toàn b gương m t, ôi
m t là m c thư c tiêu bi u nh t c a tâm h n.
Qua ôi m t ngư i ta d dàng phát hi n rõ tâm tư, tình c m, hi u ư c t ng
ni m vui ánh lên tươi t n, n i bu n r u au kh trong vành mi trĩu n ng x u xu ng,
ho c s căm thù gi n d làm giãn ng t , chau lông mày.
- Cũng t ôi m t d nh n rõ s thương yêu trìu m n c a ngư i m , thái
nghiêm kh c c a ngư i cha, lòng quy t tâm c a ngư i chi n sĩ, v ph n ch n h
h i sau khi hoàn thành nhi m v , khát v ng, hoài bão, s c u c u, van lơn... T t
c m i i u th m kín nh t u r c lên ho c ng l i trong khoé m t.
Nhà nhi p nh ph i bi t phân bi t cho rành rõ, t o hình thích h p, nh y bén
v i nh ng v phát l tiêu bi u t tâm tr ng nhân v t m i b m máy úng kho nh
kh c ánh lên t ôi m t.
Có ngư i thư ng tránh không i tư ng nhìn th ng vào ng kính máy
nh b t kỳ ki u cách nào. T t nhiên là có nh ng ki u nh không th òi h i i
tư ng nhìn vào ng kính ư c, nhưng n u m i trư ng h p u áp d ng như v y là
r p khuôn máy móc, d làm cho s bi u l ôi m t b h n ch , th m chí có khi còn
gi m thi u nhi u tác d ng ho c ph n l i ý miêu t c a ngư i ch p.
Ch p ngư i ang ho t ng dĩ nhiên là t m m t b t bu c ph i hư ng
vào phía có s vi c liên quan, nhưng ch p ngư i ang tr ng thái tĩnh, không có
b i c nh nào c n thi t ph i cho i tư ng hư ng v ó, sao l i không th cho ôi
m t h nhìn th ng vào ng kính, m t ngư i trong nh b t g p ánh m t ngư i
xem nh, có d gây ra s lôi cu n thu hút hơn không ? Chính nh ánh m t g p
nhau d t o ra s h p d n, giao lưu tình c m gi a ngư i trong nh v i ngư i xem.
Ngay b n thân chúng ta, vì th khi nh n ư c m t b c chân dung c a ngư i thân
yêu lâu ngày xa v ng mà nhìn th y m t trong nh chi u th ng vào ta, ai không
ít nhi u xúc ng, và như c m th y ngư i thân ang g i ánh m t vào trong nh
nh ng n i ni m tuỳ theo liên tư ng m i lúc ta ng m nhìn.
ôi m t th t s là sâu s c, th t là c i m , th t là n ng cháy, di u kỳ. B c
chân dung có h n hay không ph n l n là do s di n t v ôi m t.
4.2.V c p môi
Sau c p m t ph i nói n cái mi ng, mà chính là vành môi. Tình c m do
c p môi bi u hi n ''ăn kh p ng b '' v i ôi m t. Hai b ph n ph i h p h u cơ
- v i nhau. M t n i gi n t mi ng chúm l i hay vành môi mím l i. M t d u dàng trìu
m n thì vành môi giãn dài ra làm môi căng dài sang hai bên, m t bu n th m thì
c p môi ch ch c méo x ch, m t d u dàng ưng thu n thì môi như mu n hé m , m t
ngơ ngác kinh ng c thì mi ng d m r ng thành há h c v.v...
Có nh ng c p môi th hi n r t rõ tâm tính con ngư i như: nũng n u, n ng
cháy trên nét m t, chúm chím như n hoa ch m n và chín m ng ng t ngào
mi ng u thơ, hay ng b cùng khoé m t ưa tình; ch b u cong c n c a k anh
á dành hanh; bĩu ra khinh b c a k t cao t i, coi thư ng ngư i khác...
Có khi ch c n c t t vành mũi tr xu ng h t cái c m, xem nh cũng có
th hình dung ư c ph n nào tính n t ngư i trong nh n u tác gi khó l t t ư ng
nét.
4.3.V ôi bàn tay
Khi ôi m t cái mi ng ư c coi như c p bài trùng, g n v i nhau như hình
v i bóng? Thì k th 3: hai bàn tay ư c coi là y u t ph - nhưng chính chúng
cũng góp m t ph n áng k làm cho b c nh chân dung thêm sinh ng và h p
d n, tuy là y u t ph nhưng ch coi thư ng. Ph i nghiên c u hình dáng, tư th ,
màu s c và v trí cho chúng, ng chúng làm nh hư ng ho c át m t tình c m
c a nét m t, nhưng cũng ng làm cho chúng thành ngư ng ngh u ho c th a
không bi t gi u i âu.
n ây ch c nhi u Bác t t câu h i: Cái gì mình n tư ng nh t, thư ng
là th mình ng m nhìn u tiên, và ó m i là cái n tư ng nh t c a b c nh ch
? Các cu c thăm dò, i u tra trên th gi i u cho cùng m t k t lu n là àn ông
chúng ta khi g p m t ngư i ph n , b ph n mà chúng ta ng m nhìn u tiên và
ý nh t là ôi m t (theo trư ng phái c i n) và m t th khác (theo trư ng phái
hi n i) không ph i là mi ng hay tay . Là cái gì thì m i Bác t có k t qu nhé,
ây ch là s g i ý mà thôi...
- Trong các nguyên nhân v s th t b i c a nh chân dung, m t ph n cũng do
hai bàn tay vô v , c ng ơ như g , như k m t h n.
Nhà o c h c Montaigne ngư i Pháp r t n i ti ng v tài vi t ti u lu n ã
t ôi tay r ng: '' ôi tay ư ? Chúng van xin, h a h n, kêu g i, xua u i, do n t,
thách th c, n nh hót, ch gi u...''
Vi t Nam ta có câu: ''Khôn ngoan hi n ra nét m t, què qu t hi n ra chân
tay". Nghĩa què qu t ây là nói bóng v s v ng v . N i tâm c a con ngư i,
nhi u khi ánh m t, c p môi th hi n ra chưa , mà còn nh thêm s b c l c a
ôi tay m i di n t ý t c a thái và tâm tr ng: ngón tay cái ư n cong vươn
lên rõ ràng là m t d u hi u giao ư c b o m; ngón tay tr chĩa th ng yàơ i
phương là c m t hành ng khinh mi t, v ch m t ch tên, ho c gí sát trán ai là
hi n tư ng chua ngoa s n s . Khi n o tính toán, lao lung suy nghĩ ta thư ng gõ
u hai ngón tay; khi t c gi n th nào cũng n m ch t, n i gân gu c và khi c m
ng th nào bàn tay cũng th y run run...
M t s nhà nhi p nh n i ti ng ã dành thì gi ghi l i các dáng i u, tư
th thân thư ng, tháo vát và g i c m c a ôi tay trong các công vi c hàng ngày
c a i s ng nhân dân. Nhi u khi xem i n nh ho c xem bi u di n sân kh u
chúng ta có d p ư c ch ng ki n nh ng i u mà ôi tay có th nói thay l i ư c,
m c d u ôi khi có v cư ng i u; nhưng ''không ai có th c m s cư ng i u theo
hư ng c a s chân th t''
Cũng như b t c ngư i ngh sĩ nào, nhà h i ho không th ch v m t cách
bình thư ng cái dáng d p bên ngoài c a i tư ng mà còn ph i ph n ánh cho ư c
m i quan h c a mình v i nhân v t y, n u không như v y thì nh ng sáng tác c a
h làm sao thuy t ph c n i qu n chúng ngoài t m v i thô ư c bôi màu trên giá
v !
Ngư i ngh sĩ ch p nh chân dung hoàn toàn không ph i ch gi i thi u cái
v t ch t bên ngoài c a nhân v t mà trư c h t c n gi i thích cho ư c cái th gi i
- n i tâm c a h . Trong lúc tái hi n hình dáng m t con ngư i c th b ng nh ng
phương ti n k thu t nhi p nh, nhà nhi p nh chân dung ngh thu t còn ph i bi u
hi n c s hi u bi t c a mình v tính cách c a con ngư i mình ch p, hay nói cách
khác ngư i ngh sĩ nhi p nh không th là ho sĩ d ng dưng.
Ch p riêng b nh v ôi bàn tay i v i ngư i yêu thích nhi p nh cũng là
m t tài h p d n, ch ng h n v i nh ng ngh như thêu, tu ng, chèo... Bác nào
th ch p nhé!
nguon tai.lieu . vn