Xem mẫu
- B¶i gi¶ng §iÒï tra rõng ThS: Vò V¨n Th«ng
Bμi Më §Çu
0.1 VÞ trÝ, tÝnh chÊt, nhiÖm vô vμ ®èi t−îng cña ®iÒu tra rõng.
§iÒu tra rõng (§TR) lμ m«n khoa häc chuyªn nghiªn cøu nh÷ng c¬ së lý
luËn vμ ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ tμi nguyªn gç cña rõng. Lμ khoa häc øng dông
nªn §TR võa mang tÝnh chÊt cña m«n khoa häc c¬ së võa mang tÝnh chÊt cña
khoa häc chuyªn m«n trong nghμnh L©m NghiÖp .
-NhiÖm vô:
+ Nghiªn cøu c¬ së lý luËn gåm quy luËt h×nh d¹ng th©n c©y, quy luËt kÕt cÊu
l©m phÇn, quy luËt sinh tr−ëng, t¨ng tr−ëng cña c©y rõng vμ l©m phÇn.
+ X©y dùng c¸c ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ tμi nguyªn gç cña rõng vÒ c¸c mÆt : ph©n
bè tμi nguyªn rõng, sè l−îng, chÊt l−îng vμ diÔn biÕn tμi nguyªn rõng.
- §èi t−îng:
+ C©y riªng lÎ (c©y ng¶ vμ c©y ®øng)
+ Tæng thÓ c¸c c©y riªng lÎ trªn mét diÖn tÝch nhÊt ®Þnh (l©m phÇn)
+ Rõng tre nøa.
0.2. Tãm t¾t lÞch sö ra ®êi vμ ph¸t triÓn cña §TR
§iÒu tra rõng ra ®êi khi rõng vμ s¶n phÈm cña nã ®−îc xem lμ ®èi t−îng trao
®æi mua b¸n. LÞch sö §TR trªn thÕ giíi ®· tr¶i qua gÇn 300 n¨m vμ ®−îc chia
lμm 3 giai ®o¹n:
- Giai ®o¹n 1: tõ n¨m 1730 trë vÒ tr−íc, ®Æc ®iÓm cña giai ®o¹n nμy sö dông
ph−¬ng ph¸p suy diÔn (®i tõ c¸i chung ®Õn c¸i riªng) ¸p dông trong §TR ®·
kh«ng phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña ®èi t−îng ®iÒu tra lμ c©y gç, mét c¸ thÓ sinh
vËt ®a d¹ng vμ phong phó.
1 Bé m«n L©m sinh & §TQHR- Khoa L©m NGhiÖp - §HNL Th¸i Nguyªn
- B¶i gi¶ng §iÒï tra rõng ThS: Vò V¨n Th«ng
- Giai ®o¹n 2: Tõ 1730_1920. ThÞnh hμnh khuynh h−íng thùc nghiÖm trong
§TR vμ b»ng ph−¬ng ph¸p quy n¹p lμ ph−¬ng ph¸p thÝch hîp, ®· ph¸t hiÖn
nh÷ng quy luËt kh¸ch quan tån t¹i trong rõng, tõ ®ã x©y dùng vμ hoμn thiÖn
nhiÒu ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra cho ®Õn nay vÉn cßn ®−îc øng dông.
- Giai ®o¹n 3: Tõ n¨m 1920 ®Õn nay víi 3 ®Æc tr−ng c¬ b¶n:
+ øng dông ngμy cμng réng r·i vμ s©u s¾c to¸n häc thèng kª trong nghiªn cøu vμ
thùc tiÔn §TR.
+ Sö dông nh÷ng kü thuËt tÝnh to¸n hiÖn ®¹i trong §TR.
+ VËn dông nh÷ng thμnh tùu khoa häc hiÖn ®¹i vμo §TR (viÔn th¸m trong §TR).
*Trong n−íc:
+1957 tiÕn hμnh −íc ®o¸n §TR.
+ 1958_1960 thö nghiÖm ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra ngÉu nhiªn cña Céng hoμ liªn
bang §øc.
+ 1960_1965 thö nghiÖm ph−¬ng ph¸p ®iÓn h×nh cña Trung Quèc.
+ 1965_1970 ®· x©y dùng ®−îc quy tr×nh §TR thèng nhÊt.
+ §· tiÕn hμnh thö nghiÖm ph−¬ng ph¸p viÔn th¸m trong §TR.
+ §· x©y dùng c¸c b¶ng biÓu phôc vô c«ng t¸c §TR, kinh doanh rõng nh− biÓu
thÓ tÝch c©y ®øng rõng miÒn B¾c ViÖt Nam, biÓu thÓ tÝch loμi mì, th«ng 3 l¸, keo
l¸ trμm...
0.3. Kh¸i qu¸t ®Æc ®iÓm tμi nguyªn gç rõng ViÖt Nam
0.3.1. VÒ diÖn tÝch rõng
- TÝnh ®Õn hÕt n¨m 1999 c¶ n−íc cã 10.915.592ha rõng c¸c lo¹i, ®é che phñ
t−¬ng øng lμ 33,2% trong ®ã:
+Rõng tù nhiªn: 9.444.198 ha chiÕm 86,5% tæng diÖn tÝch rõng c¶ n−íc.
+Rõng trång: 1.471.394 ha chiÕm 13,5% tæng diÖn tÝch rõng c¶ n−íc.
- DiÖn tÝch rõng tõng vïng:
ph©n bè diÖn tÝch rõng theo tõng vïng thÓ hiÖn ë b¶ng sau:
2 Bé m«n L©m sinh & §TQHR- Khoa L©m NGhiÖp - §HNL Th¸i Nguyªn
- B¶i gi¶ng §iÒï tra rõng ThS: Vò V¨n Th«ng
STT Vïng Tæng diÖn §é che Rõng tù Rõng
tÝch(ha) phñ(%) nhiªn (ha) trång (ha)
1 T©y B¾c 963.441 27,0 884.409 79.032
2 §«ng B¾c 2.368982 35,1 1.890.595 478.387
3 §ång B»ng S«ng Hång 83.368 6,6 45.333 38.305
4 B¾c Trung Bé 2.135.649 41,6 1.835.633 300.016
5 Duyªn H¶i MiÒn Trung 1.139.291 34,5 969.316 169.975
6 T©y Nguyªn 2.373.116 53,2 2.339.167 33.949
7 §«ng Nam Bé 1.581.000 35,5 1.416.643 64.357
8 §ång B»ng S«ng Cöu Long 270.475 6,8 63.120 207.373
+ Cã 3 vïng diÖn tÝch rõng cßn t−¬ng ®èi nhiÒu: T©y Nguyªn chiÕm 21% diÖn
tÝch rõng c¶ n−íc; B¾c Trung Bé chiÕm 19,6%; Duyªn H¶i MiÒn Trung 10,45%.
+§ång B»ng S«ng Hång vμ §ång B»ng S«ng Cöu Long diÖn tÝch qu¸ Ýt.
- DiÖn tÝch rõng ph©n theo chøc n¨ng:
Tû RTN Rõng
TT Lo¹i rõng Σ DT(ha)
lÖ(%) (ha) Trång (ha)
I Tæng céng toμn quèc 10.915.592 100 9.444.198 1.471.394
1 Rõng ®Æc dông 1.524.867. 14 1.463.746 61.121
2 Rõng phßng hé 5.350.669 49 4.812.671 537.998
3 Rõng s¶n xuÊt 4.040.056 37 3.167.781 872.275
0.3.2. VÒ tr÷ l−îng
-Tæng tr÷ lùng rõng gç 751,5 triÖu m3
+ Rõng tù nhiªn 720,9 triÖu m3
*Rõng gç 666,1 triÖu m3
*Rõng hçn giao 51,4 triÖu m3
* Rõng ngËp mÆn 0,6 triÖu m3
3 Bé m«n L©m sinh & §TQHR- Khoa L©m NGhiÖp - §HNL Th¸i Nguyªn
- B¶i gi¶ng §iÒï tra rõng ThS: Vò V¨n Th«ng
*Rõng nói ®¸ 2,8 triÖu m3
* Rõng trång 30,6 triÖu m3
*Rõng tre , nøa 8,4 tû c©y
3.3. NhËn xÐt chung vÒ diÔn biÕn rõng
- Giai ®o¹n 1992-1999:
+ DiÖn tÝch rõng tù nhiªn t¨ng 0,8 triÖu ha, (t¨ng 9,5%) trong ®ã:
* Vïng T©y B¾c t¨ng 403.424 ha, (t¨ng 84%)
* Vïng §«ng B¾c t¨ng 683.294 ha (t¨ng 56%)
* Vïng §ång B»ng S«ng Hång t¨ng22.615 ha, (t¨ng 99.5%)
*Vïng B¾c Trung Bé t¨ng 408.848ha, (t¨ng 28%)
*Duyªn H¶i Nam Bé gi¶m 2.764ha, (gi¶m 0,3%)
* T©y Nguyªn gi¶m 420.767ha, (gi¶m 15,2%)
*§ång B»ng S«ng Cöu Long gi¶m 15.430 ha, (gi¶m 19,6% )
+VÒ tr÷ l−îng: Tæng tr÷ l−îng gç rõng tù nhiªn thuéc lo¹i rõng phßng hé vμ
s¶n xuÊt n¨m 1992 lμ 657,4 triÖu m3, n¨m 1999 lμ 584,4 triÖu m3- gi¶m 73 triÖu
m3 ≈ 11,1%.
3.4. Mét sè ®Æc ®iÓm kh¸c.
- VÒ tæ thμnh
Rõng n−íc ta rÊt phong phó vÒ loμi c©y: 12.000 loμi c©y kh¸c nhau. Tuy
nhiªn trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch sè loμi rÊt nhiÒu nh−ng sè c¸ thÓ l¹i rÊt Ýt . §Æc
®iÓm nμy g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c ®iÒu tra kinh doanh rõng.
- VÒ cÊu tróc tuæi
§¹i ®a sè rõng tù nhiªn n−íc ta kh¸c tuæi ®Õn cao ®é, rõng ®ång tuæi chØ
chiÕm mét diÖn tÝch rÊt nhá. Tõ ®ã cã thÓ chia rõng n−íc ta thμnh hai ®è t−îng lμ
rõng thuÇn loμi ®ång tuæi vμ rõng hçn giao kh¸c tuæi. Hai ®èi t−îng nμy cã
quy luËt kÕt cÊu kh¸c nhau nªn ph¶i ¸p dông nh÷ng ph−¬ng ph¸p vμ thñ ph¸p
®iÒu tra kh¸c nhau.
4 Bé m«n L©m sinh & §TQHR- Khoa L©m NGhiÖp - §HNL Th¸i Nguyªn
- B¶i gi¶ng §iÒï tra rõng ThS: Vò V¨n Th«ng
- VÒ d¹ng sèng
RÊt ®a d¹ng phong phó: Thùc vËt th©n gç, th©n th¶o, d©y leo, thùc vËt ngo¹i
tÇng, ký sinh, céng sinh, thùc vËt th¾t nghÑt..
5 Bé m«n L©m sinh & §TQHR- Khoa L©m NGhiÖp - §HNL Th¸i Nguyªn
nguon tai.lieu . vn
