Xem mẫu
- nh s kh i u nan - Máy nh s
và nhi p nh s
L i u tiên xin ư c c m ơn công ngh k thu t s hay nói chính xác hơn
là các chuyên gia c a lĩnh v c này ã và ang mi t mài làm vi c m i ngày k
thu t s l i mang n cho ngư i s d ng nh ng kh năng kỳ di u hơn, trong ó có
các máy nh "Digital". Quay ngư c dòng th i gian, ch 5 năm trư c dây thôi, thì
khái ni m "Nhi p nh" có m t cái gì ó c bi t và xa v i iv i i a s nh ng
ngư i không làm trong ngh có liên quan t i nh. NTL v n còn nh h i năm 1999,
có th mua m t chi c Nikon Coolpix 950 v i 1,9 Mpix, ch m như rùa thì b n
ph i chi ra kho ng 900$ y là chưa nói n giá c a các lo i th nh ! Năm 2004 là
m t năm áng nh v i nh ng phát tri n vư t b c c a k thu t s trong nhi p nh.
S hoàn thi n v i t c áng kinh ng c trong t t c các dòng máy nh s cũng
như giá thành c a chúng b t u rơi xu ng ngư ng mà ai cũng có th mơ ư c cho
mình m t chi c dCam b túi xinh x n và ti n l i. Như th nhi p nh ang t m t
lĩnh v c c bi t ã nghi m nhiên i vào i s ng c a xã h i hi n i như m t
thi t b không th nào thi u ư c. S bùng n c a các thi t b ch p nh có th
ư ck n t "Web Cam", PDA, i n tho i di ng, máy quay phim có tính năng
ch p nh...và dĩ nhiên là các lo i máy nh dCam mà s xu t hi n c a chúng nhi u
và thay i nhanh n m c n u không theo dõi hàng ngày thì khó bi t ư c tên
c a nh ng lo i máy m i ra trên th trư ng. Như th công ngh m i ã làm thay i
khá nhi u thói quen truy n th ng và t o nên nh ng i u b t ng không ai dám
hình dung dù ch trư c ó m y năm. Tháng 9-2003, hãng Kodak, n i ti ng v các
s n ph m phim nh, tuyên b ng ng vi c nghiên c u và ch t o phim âm b n (tuy
nhiên h i cu i năm 2004 Kodak v n l ng l cho ra th trư ng hai lo i phim m i
ISO 200 và 800 có ch t lư ng c c hoàn h o). Th trư ng thi t b cho nh en tr ng
- nhà ngh th t thu n m c báo ng và m t lo t nhà máy trên toàn châu Âu óng
c a. Và hãng s n xu t thi t b nhi p nh l ng danh ILFORD sau 125 năm t n t i
cũng ang ph i lo l ng v s ph n c a mình trong vài ba năm t i. Chưa bao gi
trong l ch s nhi p nh c a th gi i ngư i tiêu dùng nghi p dư có th mua nh ng
chi c SLR v i tính năng th t hoàn h o mà ch h t có vài trăm USD - nên nh r ng
nh ng chi c dSLR có tính năng tương ương tr giá hàng nghìn USD! Có l chi c
Nikon F6 s là tư ng ài cu i cùng c a th h máy SLR t ng m t l n làm nên l ch
s ? Lĩnh v c chuyên nghi p duy nh t chưa b ng ch m t i nhi u là các nhi p
nh gia s d ng máy ch p phim t m kh l n "Large Format" và "Moyen Format",
lý do th t gi n d : các "Back" k thu t s chưa th t s vư t tr i hơn kh năng th
hi n c a phim c i n. Tuy nhiên th thư ng phim cho lo i máy này cũng ang thu
h p d n, ít s l a ch n hơn trư c. Công ngh k thu t s có nh ng òi h i c a
riêng nó mà s tương thích k thu t v i các lo i thi t b dùng cho thân máy SLR,
c bi t là ng kính, không ph i bao gi cũng làm hài lòng ngư i tiêu dùng. M t
nhi p nh gia hành ngh t 30 năm nay v i m t gam ng kính hoàn h o b ng ng
ngàng nh n ra "tài s n" c a mình không ph i lúc nào cũng áng giá v i nh ng
thân máy nh dSLR m i. Bây gi không còn ai ng c nhiên v i vi c này n a, t t c
u hy v ng và ch i m t i u s t i n m ngoài kh năng ki m soát c a chính
mình. M t vài dòng sơ qua v tình hình c a th trư ng k thu t máy nh trên th
gi i trư c khi bư c vào nh ng lĩnh v c khác nhau c a nhi p nh s .
Máy nh s và nhi p nh s
Ch n máy nh
Ngay l p t c NTL mu n nói v i các b n r ng không ph i ai có máy nh thì
cũng u là nhi p nh gia c . Nó gi ng như vi c ngay bây gi n u có ai ó t ng
b n m t chi c Ferrary thì b n cũng không th ngay l p t c tr thành Schumacher!
T tc òi h i m t quá trình h c h i và rèn luy n không ngơi ngh . Ta không nên
nh m l n gi a vi c th t s sáng t o trong ch p nh có tư duy v i nh ng hình nh
- ch p theo ki u may r i c a khách du l ch. Và cho dù b n ang s d ng chi c
dSLR hi n i nh t trên th gi i thì cũng không ư c quên r ng ch t lư ng hình
nh k thu t s v n chưa t ư c s tinh t c a phim c i n âu nhé. Tuy nhiên
v i m t chi c dCam trong tay b n hoàn toàn có th mơ ư c ch p ư c nh ng t m
nh p ch không ph i lúc nào cũng c n ph i tiêu i vài nghìn USD cho m c ích
này mà ôi khi nó l i tr thành ph n tác d ng. Có m t vài i u nh n a mà NTL
mu n nói v i nh ng b n nào m i hôm nay bư c chân vào th gi i c a nh ng hình
nh s y h p d n này:
1. B n không nh t thi t ph i hi u c u t o i n t và cách x lý k thu t s
trong máy nh có th s d ng chúng. i u này gi ng như không c n bi t c u
t o xe ô-tô v n có th lái xe ngon lành.
2. Máy nh t ti n không 100% ng nghĩa v i nh p
3. S lư ng "pixels" nhi u hơn không có nghĩa là nh s p hơn. Nó còn
ph thu c vào r t nhi u y u t khác n a.
4. Máy nh BCam có zoom c c m nh không ph i lúc nào cũng là ni m t
hào c a ch nhân m c dù nó ư c trang b thêm c h th ng ch ng rung cho hinh
nh, r t có ích nh t là khi ch p v trí télé.
5. Không th òi h i ch t lư ng nh cao, t c thao tác nhanh v i lo i máy
nh dCam nh .
6. Máy nh dSLR không ng nghĩa v i vi c nh s ...t ng p hơn.
7. Vi c b n có môt chi c máy nh dSLR t t nh t không quan tr ng b ng
vi c b n bi t khai thác nó ch p nh p.
8. Hi n t i, không ph i ng kính nào t t v i SLR thì cũng s cho nh p
v i dSLR
- 9. Nh ng gì b n "nhìn" th y trên màn hình máy tính không ph i bao gi
cũng gi ng v i nh "in" ra trên gi y âu nhé.
10. Cu i cùng, nên bi t mình mua máy nh dùng làm gì? ch p cái gì?
Thông tin k thu t là bi t cách khai thác tri t ưu, như c i m c a máy ch
không dùng ...khoe.
có th ch p ư c nh p thì i u u tiên c n bi t là hi u và n m v ng
cách s d ng các ch c năng c a máy nh s . B i vì nó là m t lĩnh v c chuyên
ngành nên không ph i lúc nào cũng d hi u v i t t c m i ngư i, ngay c v i
nh ng ngư i r t thành th o ngôn ng ư c s d ng trong sách hư ng d n. Chúng
ta hãy cùng tìm hi u sơ qua v c u t o c a m t chi c máy nh k thu t s .
C m m t chi c dCam hay BCam trên tay ta có th quan sát th y c u t o
chính c a chúng bao g m m t thân máy nh có khuôn ng m, màn hình LCD...và
m t chi c ng kính. V i a s các máy dCam, sau khi ta b m nút ON/OFF v v
trí ON thì ng kính s nhô ra và s n sàng ho t ng. Trên b m t phía trư c c a
ng kính, t i vi n c a ng kính thư ng có các thông s k thu t c a chi c ng kính
này, ch ng h n:
- Trong "Specifications" c a máy nh, Canon ã ưa thông tin v tiêu c
tương ương v i kh phim 35mm là 38-114mm. Kh u ng kính c a nó thay i
t f/2,8 v trí ng kính góc r ng Wide, n f/4,9 v trí tele T. i u mà chúng ta
cùng quan tâm t i ây chính là thông s "tương ương" này. Các giá tr "7,8 - 23,4
mm" là thông s v t lý c u t o c a ng kính trư c khi ư c nhân thêm v i h s
hoán i c a Sensor. Lý do: kích thư c c a m ch c m quang i n t Sensor bé
hơn kích thư c c a phim (24x36mm).
V y các thông s c a ng kính giúp ta i u gì? R t ơn gi n, nó cho ta bi t
góc "nhìn" c a ng kính r ng hay h p. Khi ch p nh phong c nh ho c m t ám
ông thì v trí ng kính góc r ng s r t thích h p v i m t góc nhìn l n, cho phép
l y ư c nhi u c nh. Ngư c l i, khi ta mu n ch p m t chi ti t, ki n trúc ch ng h n,
trên cao thì góc nhìn h p c a v trí ng kính Tele s r t h u ích. ng kính zoom
có l i th là b n có th thay i tiêu c c a ng kính cho phù h p v i khuôn hình
l a ch n mà không c n ph i thay i v trí ng ch p nh. Th còn ch s "3x" c a
zoom? N u b n l y 114 mm: 38 mm thì s tìm ư c giá tr này y.
S khác bi t l n nh t c a máy nh s là vi c phim nh thông thư ng ã
ư c thay th b ng m ch c m quang i n t Sensor. Trong m t chi c máy nh
dCam và BCam thì Sensor m nh n công vi c c a t t c các thao tác k thu t t
o sáng, canh nét t i x lý hình nh. i u này gi i thích t c x lý ch m c a các
dòng máy này. Thông s n i ti ng nh t mà ai cũng bi t v máy nh s chính là s
lư ng "pixel" c a sensor thông qua ký hi u "Mpix". Trong ví d trên ây máy nh
dCam Canon A95 có "5 Mpix". i u này nói lên cái gì? Th nh t nó cho ta bi t
r ng nh ch p 5 Mpix có th phóng to lên kh nh A4 v i ch t lư ng khá t t.
Th hai nó cho ta bi t r ng nh ch p 5 Mpix s ư c th hi n chi ti t k lư ng
hơn là nh ch p t i 3 Mpix ch ng h n. Xin ư c nh c l i là riêng s lư ng pixel
không quy t nh ch t lư ng c a m t t m nh s .
- V i các máy nh ch p phim thì khuôn hình ta dùng khuôn ng m trên
thân máy nh. Các máy nh s dCam và BCam v n duy trì kh năng này nhưng
ch t lư ng c a các khuôn ng m r t kém và thư ng không bao ph h t trư ng nh
th c. Các khuôn hình i n t c a máy BCam ch cho phép khuôn hình chung
chung ch không th thao tác chính xác. Chính vì th mà máy nh s ư c trang b
thêm m t màn hình tinh th l ng LCD tr giúp vi c khuôn hình. Hình nh mà
b n nhìn th y trên LCD s là hình nh ư c ghi l i trong t m nh s . Như c i m
c a màn hình LCD là r t khó nhìn khi tr i n ng to và nó hi n th m u không chính
xác. B n không nên tin tư ng vào k t qu nh hi n th trên LCD, cách t t nh t là
xem l i trên màn hình máy tính ã ư c căn m u chu n.
Chú thích: nh minh h a có ngu n t site Dpreview.
Nhi p nh, n u nói theo nghĩa g c t lúc nó m i ư c phát minh,
"héliographie", là "vi t b ng ánh sáng" (écriture avec le soleil) i u này giúp ta
hi u ư c t m quan tr ng c a ánh sáng trong nhi p nh. B qua nh ng nh nghĩa
hàn lâm ta có th hi u r ng hình nh thu ư c trên sensor c a máy nh ư c t o
nên b i m t lư ng ánh sáng nh t nh i qua ng kính máy nh, trong m t th i
gian nh t nh.
- Y u t th nh t "lư ng ánh sáng" ư c kh ng ch b i các lam kim lo i -
diaphrams, n m trong ng kính mà tr s quen thu c c a nó thư ng ư c th y là
"f" ho c "F" - kh u ng kính. Th c ch t các lam kim lo i này có nhi m v t o
m t l m trên th u kính v i m t ư ng ính xác nh. Trong các sách v nhi p
nh ta hay th y vi t "f:8" ho c "f/8". Ký hi u c a ch c năng ch nh kh u ng
kính trên máy nh thư ng hay ư c th y vi t "Av" ho c "A".
Y u t th hai "th i gian" thư ng ư c bi u th b ng "1/giây", ví d 1/250
giây. ây là th i gian thao tác m t ki u nh tương ng v i m t kh u ng
kính "F". B ph n i u khi n t c ch p nh g i là " tr p" c a máy nh - shutter.
C p giá tr F và t c luôn i li n v i nhau và g n bó m t thi t trong t ng thay
i nh . Ký hi u c a ch c năng ch nh t c ch p trên máy nh thư ng hay ư c
th y vi t "Tv" ho c "S"...
Trong các máy nh dCam và BCam không có h th ng cơ khí riêng bi t
i u ch nh t c ch p nh. Chính sensor c a máy nh m nhi m ch c năng này
theo nguyên t c nh phân " óng/m ".
M t y u t n a có nh hư ng t i vi c thao tác ch p nh ó là nh y
"ISO". ây là m t chu n qu c t r t thông d ng mà khi ra c a hàng mua phim b n
thư ng ư c h i là ch n lo i phim nào? ISO 100? ISO 200?...Khi b n tăng
nh y ISO nghĩa là b n mu n tăng t c ch p nh v i cùng m t kh u ng kính
"F" c nh. Ho c ngư c l i, b n mu n khép sâu hơn kh u ng kính v i m t
t c ch p nh c nh. nh y càng th p thì nh càng m n và nh y càng cao
nh càng nhi u h t. Trong lĩnh v c k thu t s i u này ư c hi u là ISO càng cao
nh càng có nhi u "nhi u" - noise. V i các máy nh dCam & BCam b n thư ng
g p nh y t ISO 50, 100, 200, 400, 800...nhưng do kích thư c h n ch c a
sensor nên nh s b nhi u r t m nh v i các ISO l n hơn 200. Vì th khuy n cáo
u tiên c a NTL v i các b n ang dùng dCam & BCam là: nên h n ch ISO
200. N u t c ch p nh tương ng v i ISO 200, trong i u ki n ánh sáng
- c th , v i m t giá tr F xác nh, lâu hơn 1/30 giây thì b n nên dùng thêm
chân máy nh tránh cho nh b rung.
K thu t s ng th i cũng mang l i cho ta nhi u thói quen m i l mà trư c
ây thư ng ch dành riêng cho gi i chuyên nghi p. Trong "Menu" c a máy b n s
th y có m t thông s k thu t vi t t t là "WB" - White Balance, nó làm nhi m v
thi t nh ch m u cho nh ch p. i u này không xa l v i nh ng ai ã t ng
dùng phim "Daylight" và phim "Tungsten". Như các b n ã bi t, ng v i m i m t
i u ki n ánh sáng khác nhau thì m u s c c a v t th cũng khác nhau. Chính vì th
mà ta c n dùng "WB" - cân b ng tr ng, ưa m u c a nh v g n nh t v i m u
th c t . Gi i chuyên môn dùng thu t ng "nhi t m u" tính theo Kenvin
nhưng chúng ta t m th i có th quên nó i mà v n có th ch p nh p. Các máy
nh dCam & BCam g n ây có ch c năng "Auto WB" khá hoàn ch nh
nhưng NTL khuyên b n nên ch ng l a ch n ch WB theo i u ki n
ánh sáng c th . M t vài ghi nh : WB ánh sáng m t tr i cho m u trung tính, WB
tr i nhi u mây cho nh có tông m, WB trong bóng râm tăng s c m u lên r t
m nh, WB èn vàng s kh r t nhi u m u vàng trong nh...
Ghi nh : c p thông s kh u ng kính "F" và t c ch p nh 1/giây
g n li n v i nh y ISO
• nét sâu c a trư ng nh DOF
• T c ch p nh
Khi b n m i chuy n t dùng máy nh ch p phim "compact" sang dùng
dCam & BCam thì ch c h n không ít ngư i th c m c v s thay i t cu n phim
v c ng sang t m th nh - "memory card" b ng nh a nh xíu v i các chân ti p
xúc kim lo i. Tuy cùng mang ch c năng lưu tr nh ch p nhưng ho t ng c a
chúng l i không hoàn toàn gi ng nhau. N u như Agfa ã g i các th nh này là
"digital film" thì ch c năng c a chúng l i ch ơn thu n lưu nh ã ư c x lý
- b ng m ch i n t n m trong thân máy nh. Trong khi ó các ph n ng hoá h c
l i x y ngay ra trên b m t c a phim c i n. có th d hình dung hơn v quá
trình này ta có th thi t l p sơ ho t ng căn b n c a máy nh k thu t s
dCam & BCam như sau:
V t nh --> ng kính --> Sensor --> H th ng x lý nh c a dCam &
BCam --> Hình nh lưu trên Th nh
Trên th gi i hi n t i có r t nhi u lo i th nh , m i hãng ch t o ưu tiên
ch n lo i th nh chuyên d ng cho các gam máy nh c a mình tùy theo chi n lư c
phát tri n c a h . i u này không h có nghĩa là n u so sánh cùng gam thì th nh
CF t t hơn MS ch ng h n. i u mà b n c n quan tâm nh t là ch t lư ng ch t o
và n nh c a các lo i th nh này. L i khuyên c a NTL là b n nên tránh
dùng các lo i th nh "no-name" ơn gi n vì vi c b h ng th , m t nh là r t
ph bi n.
V y thì nên dùng các tiêu chu n nào ch n th nh cho máy nh c a
mình? NTL th ưa ra m t s i m chính:
1. Ch t lư ng th nh : ưu tiên các thương hi u có uy tín như Lexar,
Sandisk, Delkin... Các th nh c a chính hãng như Canon, Nikon, Hitachi... không
h ch ng t r ng chúng có ch t lư ng t t hơn các nhà ch t o th 3.
2. Dung lư ng th nh : ta u bi t r ng th nh càng l n thì càng t. B n
nên căn c vào nhu c u ch p nh c a mình r i sau ó là s lư ng pixel c a dCam
& BCam. N u b n là ngư i ch p nh du l ch ơn gi n, dùng máy nh
- 4Gb...là th a mãn như c u ch p nh th thao, tr ng lư ng nh l n... chúng
ch ng nói lên giá tr gì khác c .
3. T c c a th nh : khi i mua th nh ch c h n b n không tránh kh i
hoang mang v các thông s t c "x"? Th t ra hi u nó r t ơn gi n. V i m i
m t “x1” thì b n có t c tương ương là 150 Kb/ giây. Như th s lư ng “x”
càng l n thì t c làm vi c c a th nh càng nhanh. B n có th tham kh o b ng
t c ghi dư i ây:
4X = 600KB/sec.
12X = 1.8MB/sec.
16X = 2.4MB/sec.
32X = 4.8MB/sec.
40X = 6.0MB/sec.
Các th nh hi n hành có lo i lên trên 80X nhưng b n ng mình b r i
trí vì thông s này. a ph n các máy dCam & BCam có t c ghi nh lên th nh
khá ch m (t c c nh t th nh cũng ch m) nên b n không c n thi t ph i
mua lo i th nh có nhi u "X". V i dCam thì các th nh có t c 32X là
dùng, v i BCam thì lo i máy thao tác nhanh nh t cũng chưa th vư t qua ngư ng
40X. Như v y v i dCam và BCam b n ch c n mua th nh lo i tiêu chu n
ho c "Ultra" là .
Dĩ nhiên là n u như b n dùng u c th nh USB 2.0 thì các lo i th nh
t c cao s cho phép thao tác "copy" nh vào máy tính nhanh hơn.
nguon tai.lieu . vn
